Veiligheidsrapportage Waterschap Vallei en Veluwe

Transcriptie

1 Veiligheidsrapportage Waterschap Vallei en Veluwe 2015 vastgesteld door DH Datum 24 november 2015 Ons kenmerk Opgemaakt door afdeling Planvorming Figuur 1 Coupure de Worp wordt gesloten

2 Pagina 2 van 16 INHOUDSOPGAVE Veiligheidsbeeld... 3 Aanleiding... 3 Doel rapportage... 3 Afbakening... 4 Structuur document... 4 Leeswijzer Toetsing Primaire waterkeringen Regionale waterkeringen Overige waterkeringen Projecten Dijkverbetering Veiligheid Zuidelijke Randmeren Apeldoornskanaal Grebbedijk Noordelijke Randmeerdijk Ruimte voor de Rivier Beheer en Onderhoud Beheer Onderhoud Handhaving Inspecties Bediening Kunstwerken Veiligheidsborging Proces- en databeheer Processen Calamiteitenzorg Databeheer Beleidsontwikkeling Overweging en conclusie... 16

3 Pagina 3 van 16 Veiligheidsbeeld Aanleiding Waterschap Vallei en Veluwe beheert 141,6 km primaire waterkering, 42 km regionale waterkering en 58,9 km overige waterkeringen. Het waterschap zorgt dat ze in goede onderhoudstoestand verkeren, toetst deze waterkeringen op de veiligheid, inspecteert ze en versterkt waar nodig. Voor het bestuur is het noodzakelijk om een actueel veiligheidsbeeld van de waterkeringen te hebben waarin de samenhang van toetsing, versterking, onderhoud, vergunning-verlening en handhaving, inspectie en calamiteitenbestrijding wordt gepresenteerd. Wettelijk moet iedere 12 jaar een rapportage van de veiligheidsbeoordeling (toetsing) vastgesteld worden voor de primaire waterkeringen. Daarnaast zorgt een jaarlijks verslag van de onderhoudstoestand dat de veiligheid continu inzichtelijk is (zorgtaak). Het waterschap heeft als beheerder de zorgtaak om er altijd voor te zorgen dat de kering aan de norm voldoet. Dit betekent: - eenmaal per 12 jaar controleren of de kering ook bij eventuele wijzigingen in randvoorwaarden en rekenregels voldoet; - vervolgens zo vaak als nodig controleren of er veranderingen zijn opgetreden rond de kering die ervoor zorgen dat deze niet meer voldoet. Dit vraagt een goede afstemming tussen het toetsproces, beheer en onderhoud aan de kering en calamiteitenzorg. Het toezicht op de primaire keringen ligt bij het Rijk en wordt sinds 1 januari 2014 uitgevoerd door de Inspectie voor de Leefomgeving en Transport (ILT). Het toezicht op de regionale waterkeringen ligt bij de provincies. Het toezicht op de overige waterkeringen ligt bij het waterschap zelf. Doel rapportage Deze rapportage geeft een actueel en integraal veiligheidsbeeld van de waterkeringen van Waterschap Vallei en Veluwe op de peildatum , bij de start van het hoogwaterseizoen. Het doel van de rapportage is drieledig: - informeert het bestuur over de actuele veiligheidstoestand - voedt de calamiteitenorganisatie voor bijzondere veiligheidsmaatregelen - licht de wijzigingen toe in het gevoerde beheer en het beheerinstrumentarium. De rapportage sturen we ook naar de Inspectie voor de Leefomgeving en Transport en provincies Utrecht en Gelderland voor respectievelijk het toezicht voor primaire en regionale waterkeringen. Een publieksvriendelijke versie wordt vanaf 2016 op de website van het waterschap gepresenteerd.

4 Pagina 4 van 16 Afbakening De rapportage heeft niet tot doel de stand van zaken van de toetsing, van de projecten enz. weer te geven. Dat is de taak van de verschillende processen. Het gaat alleen om de analyse en presentatie van gegevens uit deze processen die in onderlinge samenhang tot veiligheidsrisico s leiden. Structuur document De structuur van het rapport staat in onderstaande afbeelding. Inspectieoordeel: goed Figuur 2 Structuur veiligheidsrapportage Vakken met het toetsoordeel nader onderzoek of onvoldoende bieden onvoldoende zekerheid/veiligheid tegen overstroming. Deze vakken versterken we (pijl 1) om te voldoen aan de norm. Ook verdienen deze extra aandacht bij de inspecties om de actuele situatie te monitoren (pijl 2). De veiligheid van die vakken blijft een aandachtspunt zolang het verbeteringsproject nog niet in uitvoering is. Tijdens de uitvoering moeten veiligheidsmaatregelen onderdeel zijn van het hoogwateractieplan van de aannemer. Afhankelijk van de projectstatus (pijl 3) of de inspectieresultaten (pijl 4) treft een projectaannemer of het waterschap de veiligheidsmaatregelen. Deze staan in het hoogwateractieplan, anders maken deze onderdeel uit van de calamiteitenbestrijdingsplannen hoogwater NederRijn en IJssel of hoogwater Randmeren en Eem. Binnen al deze taken moeten de processen en het databeheer op orde zijn.

5 Pagina 5 van 16 Leeswijzer Hoofdstuk Inhoud 1. Toetsing De resultaten van de periodieke veiligheidsbeoordeling met daarin een overzicht van afgekeurde vakken. 2. Projecten De versterkingsprojecten waarin zowel de versterking van 3. Beheer en onderhoud afgekeurde trajecten als andere projecten met invloed op de waterkering in beeld worden gebracht. Een weergave van de resultaten van de inspecties die uitgevoerd zijn, de handhavingszaken en vergunningen. 4. Veiligheidsborging Beschrijving van de veiligheidsmaatregelen die bij de projecten 5. Data en processen op orde of de calamiteitenbestrijding moeten worden getroffen als niet wordt voldaan aan de veiligheidseis. Een statusoverzicht van het data- en procesbeheer.

6 Pagina 6 van Toetsing Deze veiligheidsrapportage schetst een actueel en integraal veiligheidsbeeld van de waterkeringen van Waterschap Vallei en Veluwe op de peildatum Dit beeld is opgebouwd uit: de resultaten van de toetsing primaire waterkeringen 2011 en 2013, de toetsing regionale waterkeringen 2010 en de waterkeringen die inmiddels aangepast zijn door verbeterwerken. De overige waterkeringen worden pas getoetst vanaf Primaire waterkeringen Al het groene is voldoende, Al het oranje vraagt nog nader onderzoek Al het rode is afgekeurd en wordt geprogrammeerd voor verbetering. Blauw is ook afgekeurd, maar wordt verbeterd, waarbij er verschil is in fase verkenning, voorbereiding of uitvoering. Figuur 3 Veiligheidsoordeel primaire waterkeringen

7 Pagina 7 van 16 Tabel 1: Veiligheidsoordeel primaire waterkeringen Veiligheidsoordeel Omschrijving Verbijzondering Voldoet aan norm -- 66,1 km 46 % 85,5 km % Nader onderzoek (1)(2) -- 13,8 km (1) 10 % 6 km % Nog te toetsen 0 km 0 % 1,4 km (2) % Voldoet niet aan norm (3) in afwachting van verkenning hoogwaterbeschermingsprogramma 12,6 km (3) 9 % 14 km % Verkenning dijkversterking 2,8 km (4) 2 % 0 km % Planuitwerking dijkversterking 9,6 km (5) 7 % 18,2 km % Dijkversterking in uitvoering 12,2 km (6) 9 % 3,6 km % Nieuwe dijk Dijken nieuw vanuit RvdR 6,4 km 4 % Totaal 141,6 km 100% 128,7 km 91% Tabel 1 Veiligheidsoordeel primaire waterkeringen (1) Het gaat voor het grootste deel over problemen met de grasbekleding IJsseldijk Hattem die we door beheermaatregelen aan het verbeteren zijn. (2) Dit betreft stabiliteit binnenwaarts en piping langs de IJsseldijk HM 611, 639 en 640, die toetsen we pas als de lagere waterstanden door Ruimte voor de Rivier beschikbaar zijn. Hiervoor is op een traject een DMC systeem met sensors aangebracht. (3) De toetsing van de Noordelijke Randmeerdijk wordt binnen het HWBP uitgevoerd om de scope van de versterking te bepalen. (4) De verkenning Apeldoorns Kanaal is in 2014 op het HWBP programma gekomen en in 2015 gestart. (5) De versterking Veiligheid Zuidelijke Randmeren is over 21,8 km in uitvoering. Daarvan zijn de trajecten Eemdijk Noord, Eemdijk en kern Spakenburg nog in voorbereiding. (6) Deeltrajecten Grebbeliniedijk en Jericho zijn afgerond en in gebruik genomen. De Oostdijk, Westdijk en Arkemheense zeedijk zijn in uitvoering en niet geheel afgerond. De trajecten Eemdijk Zuid, Eemlandsedijk en Slaagsedijk zijn deels in uitvoering. De aannemer heeft voorschriften opgenomen voor de uitvoering om de veiligheid van dijken die nog niet klaar zijn te waarborgen. De opgeleverde dijken zullen nog niet de definitieve sterkte bezitten. Hiermee wordt in calamiteitenbestrijdingsplan rekening gehouden.

8 Pagina 8 van 16 Figuur 4 Veiligheidsoordeel kunstwerken primaire waterkeringen Tabel 2: Veiligheidsoordeel kunstwerken Veiligheidsoordeel Omschrijving Verbijzondering Voldoet aan norm 47 stuks DR45N 69 90,7% 65 2 stuks DR45Z 16 stuks DR52 (zonder Vewa) 10 stuks DR11 Nader onderzoek 0 st (1) 0% 1 Nog te toetsen Voldoet niet aan norm Te programmeren Verkenning renovatie/versterking 0 st 0% Planuitwerking 5 st (2) 1,9% 6 renovatie/versterking Renovatie/versterking in uitvoering 1 st (3) 0,9% 3 Totaal 75 st 100% 75 Tabel 2 Veiligheidsoordeel kunstwerken primaire waterkeringen (1) Kistdam Pouwel Bakhuis in nadere veiligheidsbeschouwing LRT3+ goedgekeurd

9 Pagina 9 van 16 (2) Oude 2x en Nieuwe haven Spakenburg, coupure Vedder, coupure veerpont Eemdijk, niet opgenomen zijn de te verwijderen 5 duikers en coupures. (3) Keermuur Jericho nog niet opgeleverd, Laakse duiker en Wielse sluis wel 1.2. Regionale waterkeringen Figuur 5 Veiligheidsoordeel regionale waterkeringen Tabel 3: Veiligheidsoordeel regionale waterkeringen Veiligheidsoordeel Omschrijving Verbijzondering Voldoet aan norm km x% 30 km x% Nader onderzoek (3) -- 0 km 0 % 0 km 0% Nog te toetsen -- 0 km 0 % 0 km x% Voldoet niet aan norm Totaal in afwachting van programmeren x% x% Verkenning dijkversterking 0 km x% 0 km x% Planuitwerking dijkversterking 4 km (1) x% 8 km % Dijkversterking in uitvoering 0,5 km (2) x% 3,5 km 100% Tabel 3 Veiligheidsoordeel regionale waterkeringen 40 km (3) 100% 41 km (1) In 2015 is alleen de Maatpolderkade nog in voorbereiding. (2) Kade verbetering Apeldoornskanaal en Laakkade zijn in 2015 opgeleverd (3) Laakzone levert extra lengte waterkering op, verbetering regionale waterkering Soesterpolderkade betekende echter een afname van lengte regionale waterkering vanwege afsluiten Oude Gracht, Briktweteringkade en Kloostergracht.

10 Pagina 10 van 16 Figuur 6 Veiligheidsoordeel kunstwerken regionale waterkeringen In de Slaperdijk voldoen de duikers en heulen niet aan de bruikbaarheidseisen. Wel zijn ze in nood afsluitbaar. Verbetering wordt pas gestart als de noodzaak hiervoor blijkt uit verkenning Grebbedijk Deltadijk. Aan het areaal kunstwerken in regionale waterkeringen zijn begin 2015 drie afsluitmiddelen in duikers toegevoegd en is een sluis opgeleverd: - Kooisluis in de Laakkade - uitstroomduiker Oude Grachtje - uitstroomduiker Kloostergracht - uitstroomduiker Birktwetering

11 Pagina 11 van Overige waterkeringen Figuur 7 Veiligheidsoordeel overige waterkeringen Tabel 4: Veiligheidsoordeel overige waterkeringen Veiligheidsoordeel Omschrijving Verbijzondering Voldoet aan norm -- 0 km (1) x% 0 km x% Nader onderzoek -- 0 km 0% 0 km 0% Nog te toetsen -- 47,8 km 0% 46,1 km x% Voldoet niet aan norm in afwachting van programmeren x% x% Verkenning dijkversterking 0 km x% 0 km x% Planuitwerking dijkversterking 0 km x% 0 km x% Dijkversterking in uitvoering 11,1 km x% 1,7 km (2) x% Totaal 58,9 km 100% 47,8 km (3) 100% Tabel 4 Veiligheidsoordeel overige waterkeringen (1) De overige waterkeringen zijn in 2014 aangewezen, waarna de hoogte of instandhoudingsnorm wordt vastgesteld in de legger. De legger wordt in 2015 opgesteld. (2) Zomerkade verlegging bij Doorwerthse Waarde in het kader van Ruimte voor de Rivier (3) Bij het Ruimte voor de Rivier project Cortenoever en Voorsterklei, is 11,1km waterkering (voorheen primair) toegevoegd aan het areaal.

12 Pagina 12 van Projecten Momenteel zijn er 6 projecten in uitvoering, die aan de waterveiligheid raken. Over het algemeen wordt bij deze projecten in de risicoperiode niet direct aan de dijk gewerkt. Afwijkingen hierop zijn bekend bij de directie van het waterschap (zie hoofdstuk 4) Dijkverbetering Veiligheid Zuidelijke Randmeren - De Grebbeliniedijk, Laakse Duiker, Wielse Sluis en gemaal de Schans zijn opgeleverd - De Oostdijk en Arkemheense Zeedijk zijn in uitvoering - De Eemlandse dijk, Eemdijk Zuid en Slaagse dijk zijn in uitvoering - De kademuur in Jericho is in uitvoering - De Westdijk en Eemdijk Noord zijn aanbesteed - De keermuur in Spakenburg is aanbesteed 2.2. Apeldoornskanaal - 5e en 6e pand zijn in verkenningsfase 2.3. Grebbedijk - Voorverkenning ambitie Grebbedijk Deltadijk is afgerond 2.4. Noordelijke Randmeerdijk - Grondonderzoek voor verkenningsfase is afgerond 2.5. Ruimte voor de Rivier - Cortenoever: Nieuwe primaire waterkering is opgeleverd, overige waterkering RWZI is opgeleverd, in oude kering wordt in winter inlaat gegraven. - Voorster klei: Nieuwe primaire waterkering is opgeleverd, in oude kering wordt in winter inlaat gegraven - Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld: waterkeringen langs geul zijn in uitvoering, oude kering beschermt nog - Cortenoever: nieuw gemaal in oude (overige) waterkering - Voorsterklei: nieuw gemaal in oude (overige) waterkering

13 Pagina 13 van Beheer en Onderhoud 3.1. Beheer - De inspectieresultaten van Muskus- & Beverrattenbeheer hebben geen locaties opgeleverd met schades die kunnen leiden tot veiligheidsproblemen. Monitoring is niet meer nodig bij hoogwater. Het waterschap neemt deel in de landelijk gestarte veldproef. - Contracten die in afliepen zijn vervangen door tijdelijke gebruiksovereenkomsten. Alle pachtcontracten zijn ingetrokken op de Eem- en Randmeerdijk maar ook op de Grebbedijk en de Noordelijke Randmeerdijk. - Bij de najaarsinspectie voldeden alle vergunningen aan de voorwaarden voor werken in het gesloten seizoen Onderhoud - De aanbesteding van maaiwerk primaire waterkeringen in 2015 heeft geresulteerd in nieuwe opdrachtnemers voor heel het werkgebied. - Partiele herziening onderhoudsplan Rayon West tbv natuurontwikkeling nabij dijkverbetering Eem en Randmeren - Beheervisie opgesteld voor te verbeteren dijken langs Randmeren en Eem 3.3. Handhaving Ad hoc zaken - Bij de Grebbedijk aan het Hoornwerk zijn werkzaamheden in de beschermingszone stil gelegd, die werden niet conform vergunning uitgevoerd. - Bij Grebbedijk 21 zijn werkzaamheden aan de oprit van een particulier begeleid die buiten - Bij de Slaperdijk worden paarden van de taluds geweerd door waarschuwing. Projecten In 2015 twee grote handhavingsprojecten gestart, de voorbereiding richt zich op: - beoordeling Keurovertredingen IJsseldijk - aanpassing pachtcontracten Noordelijke Randmeerdijk. Registratie - bij keurovertredingen worden primaire en regionale waterkeringen niet gescheiden geregistreerd van watersysteemovertredingen Inspecties Resultaten Bij de najaarsinspectie van 2015 zijn geen urgente meldingen binnen gekomen. 1. Over het algemeen nemen de locaties met exoten toe, het blijkt dat bij bestrijding niet altijd werkzame maatregelen mogelijk zijn. Hier doen we nog onderzoek naar. 2. Op enkele locatie langs de IJsseldijk zijn kleine schades geconstateerd veroorzaakt door dierlijke graverij. 3. Door gebrek aan bomensnoei, zijn enkele plekken langs de Noordelijke Randmeerdijk in kwaliteit van de grasbekleding achteruit gegaan. 4. Ook zijn er enkele onderhoudsknelpunten in Elburg geconstateerd. 5. Veel dijken langs de Eem en Randmeren zijn in verbetering of net nieuw opgeleverd, de erosiebestendigheid is beperkt. Veel projecten zijn gelijktijdig in uitvoering.

14 Pagina 14 van 16 WAARNEMING TOTAAL 141 (st) 131 (st) SCHADES BEKLEDING URGENTE REPARATIES 6 17 HANDHAVINGSZAKEN 10, IJsseldijk op orde 600x 18 EXOTEN BESTRIJDING 2 nieuwe, 8 bestaand 8 INSTRUCTIE AANNEMER DIJKVERBETERING 0 9 OPNEMEN IN CALAMITEITENPLAN 1 9 Tabel 5: Overzicht resultaten najaarsinspectie Methode - Bij de voorjaarsinspectie en de najaarsinspectie is voor het eerst gewerkt conform het in december 2014 vastgestelde inspectieplan Waterkeringen. - Daarbij is een evaluatie gehouden van de voorjaarsinspectie en gewerkt volgens een draaiboek voor het organiseren van de inspectie. - De inspecties en proefsluitingen van kunstwerken hebben reparatie- en verbeterpunten opgeleverd, maar niet van dien aard dat de veiligheid in het geding is. Wel vragen sommige aandacht bij hoogwater Bediening Kunstwerken Momenteel wordt het kader voor risico gestuurd onderhoud opgesteld, op basis van nieuwe werkwijzen. Dit wordt in 2016 afgerond en als beleid vastgelegd Achter de Ijsseldijk bij Veessen is een Dijk monitoring en conditionering (DMC) buis geïnstalleerd, die kwelstroming bij hoogwater moet verminderen. De DMC buis is dit jaar in beheer genomen met daarbij de overdracht van installaties en bedieningsinstructies. De waterkerende kunstwerken zijn allemaal gecontroleerd op sluiting (100% inzetbaar) Een aantal nieuwe kunstwerken zijn opgeleverd na renovatie of vernieuwing: - Oplevering gemaal de Schans te Amersfoort - Aanpassing Wielse Sluis en Laakse duiker - Afsluiting 3 duikers regionale Eemkade

15 Pagina 15 van Veiligheidsborging Tijdens het hoogwaterseizoen zijn er op enkele plaatsen dijken waaraan nog gewerkt wordt. Ook zijn er locaties waar de dijk nog niet op juiste sterkte is, vanwege eerdere ingrepen. Hieronder is in kaart gebracht welke maatregelen hiervoor genomen zijn. Tabel 3: Hoogwatermaatregelen Primaire waterkeringen Actuele situatie Aanvullende maatregelen Aandeel (%) Beheer/onderhoudsfase Geen 123,9km 87% Toen niet Beheer/onderhoudsfase Bijz. veiligheidsmaatregel (1) 1,9 km 0,2% gerapporteerd Dijkversterking in Hoogwateractieplan (2)(3) 15,8 km 12,8% in uitvoering deze vorm. Totaal 141,6 km 100% Tabel 6 Veiligheidsmaatregelen primaire waterkeringen (1) Aanvullende veiligheidsmaatregel, opgenomen in het calamiteitenbestrijdingsplan. Specifiek voor het onderstaand traject is een bijzondere veiligheidsmaatregel opgesteld die onderdeel uitmaakt van het calamiteitenbestrijdingsplan: - Kering centrum Spakenburg: onderdeel calamiteitenbestrijdingsplan Randmeren en Eem - Kering Apeldoornskanaal 5 e en 6 e pand: calamiteitenbestrijdingsplan IJssel. (2) Hoogwateractieplan i.v.m. recent uitgevoerd nieuw werk, waardoor de waterkering nog niet op gewenste sterkte is. Voor deze trajecten geldt een aangepast inspectieregiem: - Dijkring 52: aansluitingen Dijkteruglegging RvdR Cortenoever (1) - Dijkring 52: nieuwe dijk en aansluiting Dijkteruglegging RvdR Voorsterklei (1) - Dijkring 52: aansluitingen op oude dijk hoogwatergeul Veessen-Wapenveld - Dijkring 45: Dijkverbetering Oostdijk binnenberm afwerking (2) - Dijkring 45: Dijkverbetering Grebbeliniedijk buitenberm en beschoeiing (2) - Dijkring 45: Dijkverbetering Jericho, afwerking buitentalud keermuur (2) - Regionale kering: Laakkade fase 3 en 3a, waterkeringen heeft nog geen aangeslagen grasmat - Regionale kering: Laakzone bij Vathorst, waterkeringen nog geen aangeslagen grasmat, oude kades nog deels in functie tot 1 januari Regionale kering: bij kade Apeldoorns kanaal is nog geen aangeslagen plasdras buitenberm (3) Hoogwateractieplan i.v.m. werk in uitvoering. Voor deze trajecten geldt dat: - de aannemer die werkt aan een waterschapsproject een goedgekeurd hoogwaterdraaiboek heeft opgesteld voor werken in de winter. Dit is door directie geaccordeerd en geldt voor de trajecten: a. Westdijk, saneren waterleiding b. Eemdijk Noord, Westdijk, vergraven sloten c. Eemlandse dijk en Eemdijk zuid, buitentalud verzwaren d. Slaagse dijk, binnentalud verzwaren e. Grebbeliniedijk, restpunten te saneren leiding RWZI f. Oostdijk, klei aanbrengen op steenbestorting - een vergunning voor derden is afgegeven, waarin staat hoe de veiligheid gewaarborgd moet zijn voor de werkzaamheden die in de winter open liggen.

16 Pagina 16 van Proces- en databeheer 5.1. Processen De processen die betrekking hebben op de waterkeringen, de legger en het beheerregister primaire waterkeringen zijn voor ca. 90% beschreven. Vier beschrijvingen voor beheeractiviteiten zijn dit jaar geactualiseerd: - Hoofdproces beschrijving waterveiligheid (november 2015) - Dataprotocol gegevensoverdracht dijkverbeteringen (juni 2015) - Monitoringplan grasbekleding (april 2015) - Leggers vast gesteld: Laakkade (oktober 2015) - Methodiek voor beoordelen van handhavingszaken IJsseldijk (april 2015) 5.2. Calamiteitenzorg Calamiteiten - De noordwester zomerstorm op 25 juli 2015 leidde niet tot waterstanden waarvoor bewaking langs Randmeren en Eem nodig was. De storm liet zien wat opwaaiing op het Markermeer doet met de waterstanden op de Eem. Er is contact geweest met RWS over de waarschuwingspeilen en met een buitendijkse Camping. De waarschuwingspeilen zijn na dit hoogwater geëvalueerd. Oefeningen en preparatie - Er is op 6 en 7 oktober 2015 een veld oefening gehouden voor 140 mensen van de dijkbewakingsorganisatie. - De training dijkwacht is intern in 4 ochtenden gegeven aan 140 medewerkers van de buiten- en binnendienst. - De training denken in scenario s is in groepen aan circa 20 medewerkers van de calamiteitenorganisatie gegeven - Er zijn mobilofoon en portofoon sets aangeschaft voor de dijkwachtorganisatie en satelliettelefoons voor het calamiteitencentrum en de 5 dijkposten. - Hoogwaterbestrijdingsplannen IJssel en Neder-Rijn, Randmeren en Eem hebben nieuwe opschalingscriteria. (Vastgesteld DH februari 2015) 5.3. Databeheer - Monitoringsprogramma grasbekleding waterkeringen - Verkenning noodzaak verbetering Data opslag tbv toetsing, DDSC en DAM - Onderzoek toekomstig beheer overstromingsscenario s 5.4. Beleidsontwikkeling De volgende ontwikkelingen gericht op verbetering van het waterkeringbeheer zijn in 2015 gestart of waren in uitvoering: - Ambitieverkenning Grebbedijk - POV piping-onderzoek regionale kwelstroom, case Grebbedijk - Implementatie inspectieplan - Verbeteren grasmat door uitvoering van ontwikkelbeheer. Overweging en conclusie Op gelden geen kritieke aandachtspunten op het gebied van de veiligheid.