Aan het college van Burgemeester en Wethouders Behandelvoorstelnr : Brunssum, 18 april 2018

Transcriptie

1 T.F.M.H. Peters Maatschappelijke ontwikkeling Aan het college van Burgemeester en Wethouders Behandelvoorstelnr : Brunssum, 18 april 2018 T.b.v. Interne agenda d.d. 1 mei 2018 Verantw. Portefeuillehouder P.M.J. Houben Ambtelijke routing d.d. Akk. Bestuurlijke routing Financiële toets Wnd. Burgemeester Conf. adv. Bespr. Juridische toets Wethouder Palmen Kwaliteitstoets Wethouder Houben Hoofd Afdeling Wethouder de Rijck Directeur Dienst Secretaris Uiterste datum B&W vergadering: 1 mei 2018 Motivatie fatale termijn aangeven indien van toepassing: De evaluatie staat geagendeerd voor de commissie Buza van 22 mei a.s. Onderwerp omschrijving: Evaluatie Regeling Chronisch zieken en Gehandicapten 2017 Voorstel/beslispunten: Uw college wordt voorgesteld te besluiten: 1. Kennis te nemen van de Evaluatie Regeling Chronisch zieken en Gehandicapten 2017; 2. Deze evaluatie ter informatie en discussie aan de commissie Buza aan te bieden. Besluit BW: AKKOORD 1. Kennis te nemen van de Evaluatie Regeling Chronisch zieken en Gehandicapten 2017; 2. Deze evaluatie ter informatie en discussie aan de commissie Buza aan te bieden.

2 B&W Nota Registratienummer: Onderwerp omschrijving: Evaluatie Regeling Chronisch zieken en Gehandicapten Voorstel/beslispunten: Uw college wordt voorgesteld te besluiten: 1. Kennis te nemen van de Evaluatie Regeling Chronisch zieken en Gehandicapten 2017; 2. Deze evaluatie ter informatie en discussie aan de commissie Buza aan te bieden. 3. Aanleiding In 2017 is de Regeling Chronisch zieken en gehandicapten gemeente Brunssum 2016 door uw College geëvalueerd en de Regeling 2017 vastgesteld. Deze regeling wordt uitgevoerd door ISD BOL. Deze Collegenota is bedoeld om de regeling 2017 te evalueren en de mogelijkheden voor de kaders voor de regeling 2018 inzichtelijk te maken. Vervolgens kan er in de commissie Buza over de uitgangspunten van de regeling 2018 gediscussieerd worden. Dit moet uiteindelijk leiden tot de uitwerking van de regeling voor Op deze manier wordt tegemoetgekomen aan de diverse toezeggingen, zoals verwoord in uw brief aan de gemeenteraad van 3 april jl. (808928/809002). 4. Probleemstelling Doelstelling van de regeling voor chronisch zieken en gehandicapten is het compenseren van chronisch zieken en gehandicapten in hun hoge zorgkosten op grond van een regeling die geen grote bureaucratie voor de burger inhoudt met zo laag mogelijke uitvoeringskosten en die de doelgroep zo optimaal mogelijk bereikt. Het betreft hier voornamelijk de "onzichtbare" kosten van chronische ziekte. De directe zorgkosten worden veelal vergoed vanuit de ZVW en WLZ en hiervoor ontvangen mensen met een laag inkomen zorgtoeslag. 5. Doelen / beoogd resultaat a. wat willen we bereiken? Compenseren van chronisch zieken en gehandicapten met een laag inkomen in verband met de hoge zorgkosten die zij hebben vanwege hun chronische ziekte of handicap. b. wat gaan we ervoor doen? Verstrekken van een financiële bijdrage aan de doelgroep. - inschakeling Beter Buren wenselijk / mogelijk? Niet aan de orde. - zelf initiatief nemen e/o initiatief burgers / maatschappelijk middelveld / bedrijfsleven bevorderen? Niet aan de orde. c. hoe meten we of het beoogde resultaat is bereikt? - indicator: aantal verstrekte bijdragen. - bron: ISD BOL. 6. Kaders a. algemene beleidskaders (landelijk / provinciaal / lokaal) * Algemene Wet Bestuursrecht (Awb) * Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) * Participatiewet * ZVW * WLZ * Regeling Tegemoetkoming Chronisch Zieken en Gehandicapten 2017 Gemeente Brunssum b. autonoom beleid / taken in medebewind? Het compenseren van de doelgroep chronisch zieken/gehandicapten is een autonome taak van de gemeente. In het sociaal deelfonds zijn hiervoor landelijk middelen toegevoegd (i.v.m. schrappen landelijke compensatieregelingen voor deze doelgroep). De gemeente mag zelf bepalen op welke wijze en in welke vorm de doelgroep gecompenseerd wordt. c.past het voorstel in de strategische visie "brunssum 2025" 2

3 - ja - toelichting: compenseren van kwetsbare burgers. d.relatie met programmabegroting - Programma: 2. Brunssum, een hechte en zorgzame samenleving van actieve burgers - taakveld: 2.3. Maatschappelijke ondersteuning 7. Argumenten / overwegingen Hoogte vergoeding: 150,00 Doelgroep huidige regeling Inwoners van de gemeente Brunssum met een laag inkomen die op de peildatum (1 januari) in de voorafgaande 3 jaren het eigen risico op grond van de ZVW gebruikt hebben. Een laag inkomen is gedefinieerd als 130% van het van toepassing zijnde Wettelijk Sociaal Minimum op basis van Participatiewet. Er vindt geen vermogenstoets plaats. Proces aanvragen Cliënten van ISD BOL die verzekerd zijn bij VGZ Zuid-Limburg en in de afgelopen 3 jaar hun eigen risico gebruikt hebben, hoeven geen aanvraag in te dienen en krijgen de vergoeding ambtshalve verstrekt. Aanvragen kunnen digitaal of schriftelijk ingediend worden. Zowel bij de schriftelijke als digitale aanvraag kan men hulp vanuit ISD BOL krijgen. Bewijsstukken Cliënten hoeven bij hun aanvraag geen bewijsstukken mee te sturen. ISD BOL controleert middels steekproeven achteraf. Resultaat regeling 2017 De regeling 'Tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten gemeente Brunssum 2017' (TCG) heeft geleid tot de volgende aantallen: Aantal aanvragen: Digitale aanvraag thuis: 65%* - Digitale aanvraag bij ISD BOL: 28%* - Schriftelijke aanvraag: 7%* (*cijfers over de hele populatie van ISD BOL) Aantal afwijzingen: Eigen risico: 26 - Inkomen: Spijtoptant: 14 Aantal toekenningen: : : : 912 Deze cijfers over de periode laten zien dat de uitgebreide marketing mbt de regeling resultaat heeft: ieder jaar bereiken we een grotere doelgroep. We gaan er derhalve van uit dat we in 2018 ook weer een grotere doelgroep dan in 2017 bereiken. Doorkijk naar 2018 Doelgroep De TCG-regeling bereikt inmiddels bijna 1500 Brunssumse burgers. Of we hiermee alle chronisch zieken/gehandicapten bereiken die voldoen aan de voorwaarden van de regeling is niet bekend. De SMO-raad schat in dat er tussen de en Brunssumse burgers voor de regeling in aanmerking kunnen komen. Met bijna 1500 toekenningen komen we in ieder geval in de buurt. Overigens is het aantal van tussen de en slechts een aanname die niet met feiten onderbouwd kan worden. Bovenstaande uitkomsten van de regeling 2017, hebben wij op 29 maart 2018 besproken met de SMO-raad. De SMOraad is positief over de resultaten van de Regeling in De inzet op communicatie en marketing van de regeling in 2017 (onder andere met folders en informatietasjes en gadgets) heeft wederom tot meer aanvragen en toekenningen geleid. De SMO-raad is hierover tevreden. De SMO-raad is niet geheel tevreden met de voorwaarden van de huidige regeling. Men begrijpt de keuze voor een laagdrempelige, makkelijk uitvoerbare regeling. Hiervoor is de doelgroep bepaald op inwoners van Brunssum die 3

4 gedurende 3 jaar het verplicht eigen risico vanuit de Zorgverzekeringswet (ZVW) volledig verbruikt hebben. Hierdoor vallen met name mensen buiten de regeling die van de ene op de andere dag chronisch ziek zijn geworden, zoals terminale patiënten. Deze mensen moeten vervolgens 3 jaar wachten alvorens ze aan de criteria van de doelgroep kunnen voldoen. Wij begrijpen de oproep van de SMO-raad om voor deze doelgroep de regels te versoepelen, maar als we hierop nader inzoomen, dan is dit niet zo eenvoudig. We hebben vanaf 2015 gekozen voor een regeling die laagdrempelig is voor burgers en die voor de uitvoering snel en eenvoudig is. Derhalve is ervoor gekozen om geen medische gegevens van de doelgroep op te vragen c.q. burgers hiervoor medisch te keuren. Een burger is in de gekozen definitie "chronisch ziek" als hij/zij gedurende 3 jaren zijn/haar eigen risico vanuit de ZVW heeft opgemaakt. Er hoeven daarnaast geen medische verklaringen etc. te worden overlegd. Wanneer iemand terminaal of acuut chronisch ziek is en aan de doelgroep voorwaarden voldoet m.b.t. inkomen en gebruik eigen risico ZVW, dan is er uiteraard recht op de tegemoetkoming chronisch zieken. Wanneer iemand terminaal of acuut chronisch ziek is en wel aan de voorwaarden m.b.t. inkomen voldoet, maar niet aan de voorwaarden m.b.t. gebruik eigen risico, is er in de huidige regeling geen recht op de regeling. Dit is mogelijk als iemand in korte tijd erg ziek wordt. Iemand is dan niet chronisch ziek op grond van deze regeling. Wanneer wij in deze gevallen toch de tegemoetkoming zouden willen toekennen, zouden wij moeten beschikken over medische gegevens van de betreffende persoon. Dit betreft zeer privacy-gevoelige informatie, die niet voor iedere burger uniform zou kunnen worden aangeleverd/opgevraagd. Ook vanuit de WMO zijn deze patiënten in de meeste gevallen niet bekend. Hulpmiddelen, nachtzorg, wijkverpleging die terminale patiënten mogelijk nodig hebben, worden op grond van de ZVW en WLZ vergoed en niet vanuit de WMO. Overigens is het de vraag of de wetgever deze doelgroep voor ogen had bij een regeling voor chronisch zieken. Aan de SMO-raad is gevraagd om met voorstellen te komen die wel tegemoetkomen aan de uitgangspunten van de huidige regeling. Deze zijn op het moment van schrijven nog niet ontvangen. Gezien het bovenstaande, wordt geadviseerd om het verzoek vanuit de SMO-raad om de doelgroep terminaal of acute chronische zieken ook in aanmerking te laten komen voor deze regeling, ook als ze niet voldoen aan de voorwaarden, niet over te nemen. Overigens worden in de ons omringende gemeenten dezelfde criteria gehanteerd. Inkomensgrens In commissie- en raadsverband is er diverse keren discussie geweest over de inkomensgrens en hoogte van de uitkering (zie ook de eerder gememoreerde toezeggingen). In het addendum bij het Beleidsplan WMO 2015 heeft de gemeenteraad de kaders vastgesteld voor de regeling vanaf 2015 e.v. Eén van de beleidskaders was dat niet alle burgers uit Brunssum die chronisch ziek zijn, worden gecompenseerd. Er wordt een inkomenstoets toegepast, als gevolg waarvan alleen chronisch zieken en gehandicapten met een laag inkomen in aanmerking komen voor een bijdrage. De inkomenstoets die wordt toegepast voor de TCG-regeling is ruimer dan de inkomenstoets die geldt voor Brunssumse burgers om bijzondere bijstand en minimaregelingen te kunnen ontvangen. De TCG-regeling is bestemd voor de doelgroep met een inkomen van maximaal 130% van het wettelijk sociaal minimum (WSM): 90% voor een alleenstaande 115% voor een alleenstaande met inwonende kinderen tot 18 jaar 130% voor een gezin Deze percentages worden afgeleid van de gehuwdennorm op grond van artikel 21, 22 en 23 van de Participatiewet. Van deze regeling kan een ruimere doelgroep gebruik maken dan de minimaregelingen van ISD BOL. De minimaregelingen van ISD BOL zijn bestemd voor de doelgroep met een inkomen van maximaal: 80% voor een alleenstaande 105% voor een alleenstaande met inwonende kinderen tot 18 jaar 115% voor een gezin Er is voor een ruimere doelgroep gekozen ten opzichte van de minimaregelingen van ISD BOL omdat de doelgroep chronisch zieken en gehandicapten hoge zorgkosten heeft, en door allerlei Rijksmaatregelen geconfronteerd wordt met hogere eigen bijdragen c.q. het vervallen van diverse algemene tegemoetkomingen. T.a.v. de doelgroep voor deze regeling is aansluiting gezocht bij de doelgroep van de collectieve ziektekostenverzekering VGZ. Deze verzekering, die uitermate geschikt is voor chronisch zieken en gehandicapten, is beschikbaar voor burgers met eenzelfde inkomensniveau als waarvoor in deze regeling is gekozen. Er kan gekozen worden voor verruiming van de doelgroep tot b.v. 140 of 150% WSM. De gevolgen die dit heeft voor het aantal aanvragen/toekenningen is niet in te schatten. In de inkomensstatistieken is het criterium Wettelijk Sociaal Minimum niet bekend. Het is dan ook niet duidelijk hoeveel inwoners uit de gemeente Brunssum onder de diverse grenzen (130, 140, 150%) vallen. Vanuit de minimaregelingen zijn de doelgroepen 100, 110, 115, 120, 130% wel gedeeltelijk in beeld, hoeveel procent hiervan onder de doelgroep Chronisch Ziek vallen is echter niet bekend. De enige groep Chronisch Zieken die bij ISD BOL bekend is, is de groep die verzekerd is bij de VGZ en dat betreft een kleine groep van het totaal aantal toekenningen.. 4

5 Hoogte vergoeding De bijdrage bedroeg in 2015 in eerste instantie 90,00 per aanvrager. Vanwege ruimte in het budget heeft hierop nog nabetaling plaatsgevonden van 60,00 per aanvrager. Daarmee werd de bijdrage uiteindelijk 150,00 per aanvrager. Dit bedrag is sindsdien niet meer veranderd. De financiële consequenties van een eventuele verhoging of verlaging van deze bijdrage zijn redelijk nauwkeurig te berekenen. Hierbij gaan wij er van uit dat deze verandering geen gevolgen heeft op de omvang van de doelgroep. Wanneer de hoogte van de vergoeding naar boven wordt bijgesteld zonder dat de andere criteria wijzigen, zal dit leiden tot hogere uitgaven en overschrijding van het beschikbare budget. Met het huidige tekort in de begroting op het sociaal domein is dit niet wenselijk. 8. Advies Voorgesteld wordt om de huidige regeling niet te wijzigen en te handhaven voor 2018: - De definitie 'chronisch ziek' = gedurende 3 jaren eigen risico ZVW opgemaakt, zorgt voor de burgers voor een laagdrempelige en voor de uitvoering voor een eenvoudig ui te voeren regeling. Dit resulteert in een hoog gebruik en lage uitvoeringskosten; - De inkomensgrens van 130% Wettelijk Sociaal Minimum sluit aan bij de doelgroep van de collectieve ziektekostenverzekering VGZ en is ruimer dan de grens van de minimaregelingen; - Het niet meer toepassen van de vermogenstoets zorgt voor een groter bereik van de regeling en sluit geen mensen uit die een spaarpot voor onvoorziene uitgaven achter de hand hebben; - Het niet naar boven bijstellen van de vergoeding zorgt er voor dat het beschikbare budget niet overschreden wordt. Met het tekort in de begroting op het sociaal domein is overschrijding niet wenselijk; - We zetten in 2018 wederom in op communicatie en marketing van de regeling (folders, posters, gadgets). - Deze evaluatie te bespreken in de commissie Burgerzaken en de input vanuit de commissie mee te nemen in de regeling 2018 die door uw college daarna wordt vastgesteld. Wij kiezen er voor om de doelgroep te beperken tot de burgers die het ook financieel nodig hebben, waarbij we de vergoeding niet verlagen om een grotere doelgroep met een laag inkomente kunnen bereiken. 9. Aanpak / uitvoering Voor de uitvoering van deze regeling was in de meerjarenbegroting een bedrag van ,00 opgenomen. a. financiële gevolgen en dekking Kosten regeling 2017: uitbetalingen van 150: ,00 - Uitvoeringskosten: ,72 - Kosten terugvordering, bezwaar en beroep: 3.946,38 - Totaal: ,10 Dekking (product-/activiteitencode): (tegemoetkoming chronisch zieken), Er is nog ruimte in het budget, maar de verwachting is dat door wederom in te zetten op communicatie en marketing we een grotere doelgroep bereiken en derhalve de uitgaven voor de regeling zullen toenemen. b. risico's? Wanneer er wederom ingezet wordt op communicatie en marketing, is de verwachting dat de uitgaven zullen toenemen, maar wel nog binnen het budget zullen blijven. Mocht er voor gekozen worden om de regeling aan te passen m.b.t. doelgroep of inkomensgrens, is onduidelijk wat dit voor gevolgen voor de uitgaven heeft. Bij aanpassing van de hoogte van de vergoeding is dit wel nauwkeurig te berekenen, al bestaat de mogelijkheid dat het verhogen van de vergoeding een aanzuigende werking op de regeling heeft. c. tijdpad / mijlpalen / vervolgtraject / evaluatie Na besluitvorming door het college: - wordt de evaluatie in de commissie Buza van 22 mei besproken; - worden de uitkomsten van deze bespreking in een voorstel voor de regeling van 2018 verwerkt; - wordt de regeling 2018 aan het college ter besluitvorming aangeboden en tk aan de raad. De SMO-raad wordt in dit proces betrokken.. d. uitvoerende partners intern en extern (werkstructuur) ISD BOL. e. communicatie intern en extern? - advies / instemming / informatie OR: n.v.t. - persbericht: nog niet aan de orde. - terinzagelegging: n.v.t. - overig extern: n.v.t. 10. Bijlagen Geen. 5

6 6