VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD. Behandelend ambtenaar: B. de Looff Afdeling/cluster: MO/SEM Telefoonnr.: Portefeuillehouder: J.F.A.

Transcriptie

1 * * VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD Behandelend ambtenaar: B. de Looff Afdeling/cluster: MO/SEM Telefoonnr.: Portefeuillehouder: J.F.A. Alberts Onderwerp: Hervorming minimabeleid Registratienummer: Oriënterende raadsbijeenkomst van: Agendapunt: Besluitvormende raadsvergadering van: Agendapunt: Voorgestelde wijze van afdoening: Ter vaststelling. Voorgesteld besluit: 1. Vaststellen van de nota hervorming minimabeleid Vaststellen van de ingangsdatum hervorming minimabeleid op 1 april Intrekken van de Verordening Fonds Maatschappelijke Participatie gemeente Borger-Odoorn 2008 en de Verordening startpakket voortgezet onderwijs voor minima gemeente Borger-Odoorn 2008 per 1 april Aanleiding Er zijn meerdere ontwikkelingen en aanleidingen om het minimabeleid te hervormen. Een heel belangrijke is de invoering van de Participatiewet op 1 januari Er is een ontwikkeling in de bijzondere bijstand te zien: van categoriale bijzondere bijstand naar individuele bijzondere bijstand. Van aannemelijke kosten (per groep) naar daadwerkelijke gemaakte kosten, oftewel maatwerk. Gemeenten moeten meer op individueel niveau bekijken hoe mensen kunnen meedoen in de samenleving. Daarnaast is het besluit tot de invoering van de webwinkel voor minima een belangrijke aanleiding om het minimabeleid te vernieuwen. In de webwinkel komen producten gericht op de maatschappelijke participatie van minima. Minima zijn mensen met een laag inkomen en laag vermogen. 2. Wettelijk of beleidskader - Participatiewet - kadernota sociaal domein meedoen naar vermogen - beleidsplan sociaal domein de gemeente als nuchtere noaber'

2 3. Beoogd resultaat Een toekomstbestendig minimabeleid. We willen naar een duidelijker en overzichtelijker minimabeleid. Door het vereenvoudigen van de voorzieningen kunnen minima beter bereikt worden. Dit moet ertoe leiden dat meer mensen die het nodig hebben gebruik ervan maken. 4. Motivering Voor de gemeente biedt de hervorming van het minimabeleid ook voordelen: minder uitvoeringskosten en een effectievere besteding van de middelen. Versoberen of bezuinigen zijn niet de doelen van de hervorming van het minimabeleid. De ingangsdatum van het hervormde minimabeleid is 1 april De webwinkel voor de minima is nog niet klaar om in gebruik te gaan. Ondernemers, scholen, sport- en muziekverenigingen e.d. worden benaderd om aanbod te krijgen in de webwinkel. Hier wordt zo hard mogelijk aan gewerkt. Daarnaast gaan we samen met het sociaal team en de doelgroep zelf de webwinkel inrichten. Dit moet leiden tot een heel gebruiksvriendelijke en laagdrempelige webwinkel. We willen dit proces zeer zorgvuldig uitvoeren. Voor de overgangssituatie (de eerste drie maanden van 2016) wordt een goede oplossing gezocht. Over dit proces (en de invoering, communicatie etc.) van de webwinkel volgt nog een nota. In de nota hervorming minimabeleid staan de volgende voorstellen: 1.de inkomensgrens verruimen naar 120% van de toepasselijke bijstandsnorm. In de gemeente Borger-Odoorn geldt nu een inkomensgrens van 180,- boven de van toepassing zijnde bijstandsnorm. Voorgesteld wordt om de inkomensgrens te verruimen naar 120% van de toepasselijke bijstandsnorm. We willen hiermee voorkomen dat alleenstaanden of alleenstaande ouders er op achteruit gaan. Daarnaast wordt het bereik van de groep samenwonenden/gehuwden hierdoor groter. 2. geen draagkrachtberekening meer hanteren. De draagkrachtberekening is een ingewikkelde berekening en moeilijk uit te leggen aan de klant. Een harde inkomensgrens is duidelijker voor de klant en het scheelt veel tijd voor de uitvoering 3. vereenvoudiging van het aantal voorzieningen naar een voorziening voor de jeugd en voor volwassenen. - Voor kinderen die naar de basisschool gaan is de bijdrage 350,- per jaar en voor jongeren die naar het voortgezet onderwijs gaan 500,- per jaar. Ouders van deze schoolgaande kinderen van 4 tot 18 jaar krijgen het budget ter besteding naar eigen keuze in de webwinkel. - Voor volwassenen is de bijdrage 250,- per jaar per gezinslid van 18 jaar en ouder. Ook dit budget krijgt men ter besteding naar eigen keuze in de webwinkel. In het huidige beleid krijgt de doelgroep alleen bij de overstap van een kind van de basisschool naar het voortgezet onderwijs een extra bijdrage ( 500,-). Het voorstel is nu om de bijdrage elk jaar van de basisschool en het voortgezet onderwijs te geven. Ouders kunnen zo gedurende de

3 gehele schoolperiode van hun kind op financiële ondersteuning rekenen. Huishoudens met meerdere kinderen gaan er in het bijzonder op vooruit in vergelijking met de huidige situatie. 4. afschaffen witgoedregeling. De witgoedregeling is niet meer van deze tijd. Mensen in de bijstand krijgen hiervoor de algemene bijstandsuitkering. Het is de bedoeling dat bijstandsgerechtigden hiervan sparen voor grote uitgaven zoals witgoed. We beseffen dat dit voor sommigen moeilijk is, maar er zijn andere voorzieningen zoals de ruilgoederenbank. Het werken met het regenboogmodel is hier goed van toepassing. Maatwerk (een individuele voorziening) blijft mogelijk als de noodzaak aanwezig is. Het sociaal team speelt hierin een belangrijke rol. Daarnaast past witgoed niet tussen de andere producten in de webwinkel (deze draaien om maatschappelijke participatie). 5. geen extra bijstand meer verstrekken aan 65-plussers. Gemeenten mogen geen categoriale bijzondere bijstand meer verstrekken, er mag alleen nog bijstand verstrekt worden op basis van werkelijk gemaakte kosten (bewijsstukken). Daarnaast past deze voorziening niet binnen de doelstelling van de webwinkel om minima te laten meedoen. Ook hier geldt de gedachte achter het regenboogmodel en speelt het sociaal team een belangrijke rol. Het sociaal team heeft goed zicht op wat iemand nog wel kan en hoe iemand het beste geholpen kan worden. Het sociaal team kan kortom maatwerk leveren. Ouderen met een laag inkomen en vermogen krijgen natuurlijk nog steeds budget ter besteding in de webwinkel. 6. aanvraag van een minimavoorziening heel het kalenderjaar mogelijk maken. Op dit moment bestaat er een verschil tussen de regelingen in de aanvraagperiode. Eén aanvraagperiode voor alle minimavoorzieningen is duidelijker en klantvriendelijker. 5. Risico s N.v.t. 6. Kosten, baten en dekking In de nota staat op bladzijde 11 een overzicht van de begroting 2014 en 2015 met betrekking tot het minimabeleid. Webwinkel De begroting 2016 voor de webwinkel is gebaseerd op een situatie met optimaal bereik (300 huishoudens). De om te vormen voorzieningen met bijbehorende bedragen zijn als volgt:

4 Voorziening Werkelijk Webwinkel Toename lasten Fmp Computervergoeding Internetabonnement Startpakket Vo Extra bijstand Witgoedregeling Totaal De verwachting is dus, dat door deze wijziging de lasten met toenemen. Extra bereik Dankzij de verruiming van de inkomensgrens worden er naar verwachting 20 huishoudens extra bereikt. Dit geldt voor de minimavoorziening in de webwinkel, collectieve zorgverzekering, jeugdsportfonds en jeugdcultuurfonds. De verwachting is dat de lasten van dit extra bereik zullen zijn. Financiële consequenties De totale financiële consequenties komen uit op = De dekking hiervan past binnen het budget voor de bijzondere bijstand. De ervaring leert, dat het ingeschatte totale bereik achteraf tegenvalt (dus minder daadwerkelijk bereik dan de begrote 320 huishoudens). Als we kijken naar de afgelopen drie jaren, blijkt er enige ruimte in het budget voor de bijzondere bijstand te zitten. Budget bijramen is op dit moment niet noodzakelijk. 7. Communicatieve aspecten Na deze beleidsnota volgt een nota over de invoering van de webwinkel. De communicatie over de hervorming van het minimabeleid en de komst van de webwinkel zullen daarin gezamenlijk aan bod komen. De hervorming van het minimabeleid is besproken met het Sociaal Team. De hervorming van het minimabeleid is ook besproken met het Inspraakorgaan Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de WMO-raad, zij hebben hierover advies uitgebracht. Het advies van hen en de reactie van het college is bijgevoegd. Belangrijk punt uit beide adviezen is dat ze de voorstellen om de witgoedregeling af te schaffen en geen extra bijstand meer voor 65-plussers te verstrekken, spijtig vinden maar wel uitlegbaar. Het valt goed te begrijpen dat dit door de adviesraden wordt opgemerkt, maar de voorstellen zijn wel noodzakelijk om een toekomstbesteding minimabeleid te krijgen. We willen benadrukken dat er geen sprake is van een versobering of bezuiniging op het minimabeleid. Het bereik wordt groter en het budget voor minima om maatschappelijk te participeren ook. Ook is goed om te benadrukken dat een maatwerkvoorziening in individuele omstandigheden mogelijk blijft als de noodzaak aanwezig is. Het gaat bovenal om een andere manier van werken. In dit kader wordt de webwinkel heel belangrijk.

5 8. Uitvoering en evaluatie De hervorming van het minimabeleid maakt de komst van de webwinkel mogelijk. Dit moet leiden tot minder werk voor de uitvoering op het gebied van de aanvraag en de verwerking van een minimavoorziening. Lagere uitvoeringskosten moeten hiervan het gevolg zijn. Hoe de uitvoering (en webwinkel) er precies uit komt te zien komt aan bod in de nota over de webwinkel. Het minimabeleid zal jaarlijks worden geëvalueerd. De evaluatie (gebruik, werking en de effecten) van het minimabeleid wordt ter kennis gebracht aan de gemeenteraad. 9. Ter inzage liggende stukken - Nota hervorming minimabeleid Raadsbesluit hervorming minimabeleid Advies WMO-raad - Advies Inspraakorgaan Sociale Zaken en Werkgelegenheid - Reactie college op advies WMO-raad - Reactie college op advies Inspraakorgaan Sociale Zaken en Werkgelegenheid Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Borger-Odoorn, de secretaris, de burgemeester, mr. P. Post mr. J. Seton