algemeen bestuur 14 e vergadering, vrijdag 7 juli 2017, uur

Transcriptie

1 AGENDA algemeen bestuur 14 e vergadering, vrijdag 7 juli 2017, uur Provinciehuis Zuid-Holland, Landschapszaal, Zuid Hollandplein 1, 2596 AW te Den Haag Opening en mededelingen 1. Mededelingen en vaststellen agenda Voorafgaand aan de vergadering van het algemeen bestuur vindt van tot uur een informele bestuurlijke bijeenkomst plaats over het Regionaal Investeringsprogramma, ter gelegenheid van het eenjarig bestaan. De leden van de bestuurscommissies en het algemeen bestuur hebben hier een separate uitnodiging voor ontvangen. Na behandeling van de bespreekpunten en hamerstukken vindt het groepsgesprek met het algemeen bestuur plaats in het kader van de evaluatie GR MRDH. Nadere informatie over dit gesprek treft u aan bij agendapunt 10. Bespreekpunten 2. Voortgangsbericht Regionaal Investeringsprogramma Bijlage: agendapost. Alle overige bijlagen zijn te vinden via deze link Gevraagd besluit: 1. Kennis te nemen van het Voortgangsbericht Regionaal Investeringsprogramma met de vier bijlagen. 2. De geformuleerde aandachtspunten te onderstrepen: - versterken van de uitvoeringsgerichtheid van de projecten; - vergroten van het inzicht in de beschikbare en benodigde financiën; - intensiveren van de interne en externe communicatie over de (voortgang van de) projecten. Toelichting: Vlak voor het zomerreces van 2016 is het Regionaal Investeringsprogramma aan premier Rutte aangeboden. In het programma hebben bedrijfsleven, kennisinstellingen en publieke partijen uit de regio de handen ineen geslagen om samen de noodzakelijke vernieuwing van de regio op het gebied van de economie, verbindingen, energie en stad en land tot een succes te maken. Bijgaand treft u het voortgangsbericht aan over het eerste jaar van het programma. In de Bestuurlijke Investment Board is geconstateerd dat het Regionaal Investeringsprogramma inmiddels op stoom is en dat de komende periode met vertrouwen tegemoet kan worden gezien. Hamerstukken 3. Begroting MRDH 2018 Bijlage: agendapost. Alle overige bijlagen zijn te vinden via deze link Gevraagd besluit: 1. De nota van beantwoording bij de zienswijzen van de gemeenten vast te stellen; 2. Bijgevoegde concept begroting 2018 MRDH vast te stellen en kennis te nemen van het meerjarenbeeld Toelichting: Op 22 maart 2017 heeft het dagelijks bestuur ingestemd met de concept ontwerpbegroting MRDH 2018 en heeft deze voor een zienswijze verstuurd naar de 23 gemeenten. Van 21 gemeenten is een zienswijze ontvangen. De gemeenten reageren over het algemeen positief op de ontwerpbegroting maar meerdere gemeenten vragen wel aandacht voor een aantal zaken. 1

2 De beantwoording van deze aandachtspunten is gebundeld in één document, de nota van beantwoording, die als bijlage bij de agendapost is gevoegd. Een reactie van de gemeenten heeft tot aanpassing van de ontwerp begroting geleid. Het betreft de opmerking van de gemeente Zoetermeer dat de in de begroting opgenomen Netwerkstudie RandstadRail Oostland als correcte naam Netwerkvisie Randstadrail, driehoek Rotterdam-Den Haag-Zoetermeer draagt. Daarnaast is er op basis van een aantal technische opmerkingen vanuit meerdere gemeenten tijdens de zienswijzeperiode en naar aanleiding van voortschrijdend inzicht op basis van de jaarrekening 2016 nog een aantal aanpassingen doorgevoerd. Dit is verder toegelicht in de nota van beantwoording. De adviescommissies Economisch Vestigingsklimaat en Vervoersautoriteit hebben besloten geen advies uit te brengen omtrent de ontwerp begroting. Aan het algemeen bestuur wordt voorgesteld de concept begroting MRDH 2018 vast te stellen. In deze concept begroting zijn de aanpassingen naar aanleiding van de zienswijze van de gemeente Zoetermeer, de technische opmerkingen van gemeenten tijdens de zienswijzeperiode en voortschrijdend inzicht op basis van de jaarrekening 2016 verwerkt. Het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) 2018 maakt deel uit van de begroting van de MRDH en geeft het overzicht van projecten waarvoor de budgetten van de MRDH worden ingezet en gereserveerd. 4. Beleidsnota Reserves, voorzieningen en fondsen 2017 Bijlage: agendapost. Alle overige bijlagen zijn te vinden via deze link Gevraagd besluit: 1. Vaststellen van de Nota van beantwoording Beleidsnota reserves, voorzieningen en fondsen MRDH 2017; 2. Vaststellen van de Beleidsnota reserves, voorzieningen en fondsen MRDH Toelichting: Op grond van de Financiële verordening MRDH 2015, artikel 12, dienen ten minste eens in de vier jaar de beleidskaders voor het instellen, muteren en opheffen van reserves, voorzieningen en fondsen door het algemeen bestuur te worden vastgesteld in de vorm van een beleidsnota. In dit artikel is ook opgenomen dat op de vaststelling van deze beleidsnota de zienswijzeprocedure van toepassing is. In de beleidsnota wordt toegelicht wat reserves, voorzieningen en fondsen zijn, of en zo ja, welk rentebeleid daarop van toepassing is en een inhoudelijke behandeling van de reserves en fondsen van de MRDH (N.B. er zijn geen voorzieningen). De nota is in oktober 2016 opgesteld, maar op verzoek van de gemeenten wordt de nota met bijbehorende zienswijzeprocedure in 2017 tegelijk behandeld met de begroting Daardoor is het mogelijk gebleken om ook de beleidskaders voor de nieuwe risicoreserve financieringen in deze nota vast te leggen. De instelling van deze reserve is conform de daartoe genomen besluiten van het algemeen bestuur in zijn vergadering van 9 december 2016 ten aanzien van de financiering van HTM en RET. De in de nota van beantwoording toegezegde aanvullingen zijn in bijgaande beleidsnota verwerkt. De adviescommissies Economisch Vestigingsklimaat en Vervoersautoriteit hebben besloten geen advies uit te brengen over bijgaande beleidsnota. 5. Jaarstukken MRDH 2016 Bijlage: agendapost. Alle overige bijlagen zijn te vinden via deze link Gevraagd besluit: 1. De jaarstukken 2016 (waaronder de jaarrekening 2016) vast te stellen met een resultaat boekjaar na geaccordeerde reservemutaties van ; 2. Het resultaat boekjaar na geaccordeerde reservemutaties van deels toe te voegen aan de bestemmingsreserve Egalisatiereserve Economisch Vestigingsklimaat ( ) en het restant toe te voegen aan de risicoreserve financieringen ( 9.919); 3. De reactie op het advies van de Rekeningcommissie vast te stellen. Toelichting: 2

3 Deze jaarstukken zijn opgesteld conform de hierop betrekking hebbende wet- en regelgeving, onder meer het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. In de programma s wordt achtereenvolgens antwoord gegeven op de vragen Wat wilden we bereiken?, Wat is ervoor gedaan? en Wat heeft het gekost? De voorlopige Jaarstukken MRDH 2016 zijn op 13 april 2017 verzonden aan de gemeenten conform het gestelde hierover in de Wet gemeenschappelijke regelingen. Tevens heeft op die datum verzending van de jaarstukken aan de Rekeningcommissie MRDH plaatsgevonden ter behandeling in de vergadering van 29 mei De controle door de accountant is afgerond en deze heeft op 13 april jl. een goedkeurende verklaring voor zowel getrouwheid als rechtmatigheid afgegeven bij de jaarrekening. Op 4 mei jl. heeft de accountant een herziene verklaring afgegeven omdat in de controleverklaring van 13 april jl. door de accountant niet was verwezen naar de WNT en naar de SISA-bijlage. In de model controleverklaring die met ingang van dit jaar van toepassing is, is dit wel voorgeschreven. Dit maakte het voor de accountant noodzakelijk om de controleverklaring op die punten aan te passen. Het accountantsrapport is als bijlage bij de stukken gevoegd. De reactie van het management op dit accountantsrapport is besproken met de Rekeningcommissie en deze reactie is verwerkt in het advies van de Rekeningcommissie aan het algemeen bestuur. Dit (positieve) advies is tevens als bijlage toegevoegd, evenals een concept brief van de reactie van het algemeen bestuur op het advies van de Rekeningcommissie. Het jaar 2016 wordt afgesloten met een voordelig resultaat vóór bestemming van , waarvan met betrekking tot het programma Economisch Vestigingsklimaat en met betrekking tot het programma Openbaar vervoer e Bestuursrapportage MRDH 2017 Bijlage: agendapost. Alle overige bijlagen zijn te vinden via deze link Gevraagd besluit: 1. Op grond van artikel 7 van de Financiële verordening MRDH 2015 kennisnemen van de 1 e bestuursrapportage Vaststellen van de in de 1 e bestuursrapportage 2017 opgenomen eerste begrotingswijziging Toelichting: De MRDH maakt op grond van de Financiële verordening MRDH 2015 jaarlijks twee bestuursrapportages waarin de mogelijkheid wordt geboden de begroting tussentijds aan te passen aan de hand van gerealiseerde of verwachte ontwikkelingen. De bestuursrapportage betreft een afwijkingenrapportage op zowel beleidsmatig als financieel gebied. Beleidsmatige afwijkingen worden toegelicht en voor financiële afwijkingen worden begrotingswijzigingen voorgesteld. Met de in deze rapportage voorgestelde begrotingswijzigingen stijgt de lastenkant van de begroting van 764 miljoen naar 862 miljoen. Deze stijging wordt veroorzaakt door hogere geraamde bestedingen bij de investeringsprojecten binnen de Vervoersautoriteit (Verkeer 26 miljoen en Openbaar vervoer 45 miljoen), de exploitatie van het Openbaar vervoer ( 17 miljoen), de financiering van de regionale OV-bedrijven ( 9 miljoen) en projecten binnen het programma Economisch vestigingsklimaat ( 1,5 miljoen). Voor het programma Samenwerkingsverbanden en de apparaatslasten worden geen begrotingswijzigingen voorgesteld. 7. Nieuwe subsidieverordening Vervoersautoriteit Bijlage: agendapost. Alle overige bijlagen zijn te vinden via deze link Gevraagd besluit: 1. De Subsidieverordening Vervoersautoriteit Metropoolregio Rotterdam Den Haag vast te stellen conform bijgevoegd ontwerp; 2. Bij de inhoudelijke beoordeling van de aanmeldingen voor projecten voor het subsidiejaar 2018 rekening te houden met de voorliggende Subsidieverordening en reeds vastgestelde Uitvoeringsregeling; 3

4 3. Eind 2020 een evaluatie te starten met betrekking tot de systematiek van de verordening. Toelichting: Tot 1 januari 2018 is de begroting MRDH Vervoersautoriteit nog uitgesplitst naar de voormalige regio s Stadsgewest Haaglanden en de stadsregio Rotterdam. Vanaf 2018 is de begroting MRDH Vervoersautoriteit voor de gehele regio. Nu is dan ook hèt moment om het voor het verkeers-en vervoersbeleid door het Rijk beschikbaar gestelde geld, de brede doeluitkering (BDU), in de hele regio op dezelfde manier te gaan inzetten. Daarom is een regiobrede uniforme subsidieverordening verkeer en vervoer nodig, inclusief uitvoeringsregeling. Daarnaast bevat de vigerende verordening voor het gebied van Haaglanden een aantal artikelen die expliciet een looptijd hebben tot en met 2017: de inwonerbijdrage Mobiliteitsfonds en het programma voor gemeentelijke projecten. De Subsidieverordening Vervoersautoriteit (Subsidieverordening) geeft de technische spelregels voor de inzet van het subsidie-instrument. Dit ter ondersteuning van het in de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid (UAB) vastgestelde beleid. De Uitvoeringsregeling Vervoersautoriteit (Uitvoeringsregeling) bevat nadere regels die een meer gedetailleerde uitwerking geven van de subsidieverordening en de wijze waarop met specifieke categorieën omgegaan zal worden. Het bevoegde gezag voor vaststelling van de Subsidieverordening is het algemeen bestuur, het bevoegd gezag voor vaststellen van de Uitvoeringsregeling is de bestuurscommissie Vervoersautoriteit. Een aanpassing van de Uitvoeringsregeling kan daardoor met een kortere bestuurlijke doorlooptijd worden gerealiseerd. De Subsidieverordening en Uitvoeringsregeling treden per 1 januari 2018 in werking. Echter, al voor die tijd moet het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) 2018 worden gevuld met aanmeldingen voor het jaar Het is echter niet mogelijk om voor het subsidiejaar 2018 pas in december alle aanmeldingen op te halen, te toetsen en op te nemen in het IPVa Daarom is het voorstel om de nu voorliggende Subsidieverordening (en de al vastgestelde Uitvoeringsregeling) te hanteren als richtlijn voor het laten aanmelden van subsidieprojecten 2018 en conform beleidsmatig te toetsen. De aanmeldingen welke na toetsing in het IPVa 2018 kunnen worden opgenomen, zijn in ieder geval onder voorbehoud totdat de Subsidieverordening is vastgesteld en van kracht geworden. Voorgesteld wordt om eind 2020 een evaluatie te starten van de systematiek van de subsidieverordening. 8. Concept verslag en besluitenlijst algemeen bestuur 31 mei 2017 Bijlagen: concept verslag en besluitenlijst. Gevraagd besluit: Vaststellen van het verslag en de besluitenlijst van het algemeen bestuur van 31 mei Rondvraag 9. Rondvraag Evaluatie GR MRDH 10. Groepsgesprek evaluatie GR MRDH Bijlage: onderzoeksvraagstelling Onder leiding van de heer Gert van der Houwen, onafhankelijk gespreksleider, vindt het groepsgesprek in het kader van de evaluatie GR MRDH plaats. Het gesprek wordt gevoerd aan de hand van de vier thema s en de onderliggende vragen zoals opgenomen in bijgevoegde onderzoeksopzet en -vraagstelling. Caspar van den Berg, universitair hoofddocent Universiteit Leiden, is vanuit het onderzoeksteam aanwezig. Na afloop van de vergadering wordt de leden van het algemeen bestuur een borrel aangeboden. 4

5 Onderwerp Voorstel Korte motivering Financiën Juridisch Communicatie Bijlagen Gevolgde procedure Voortgangsbericht Regionaal Investeringsprogramma Het algemeen bestuur besluit: 1. Kennis te nemen van het Voortgangsbericht Regionaal Investeringsprogramma met de vier bijlagen. 2. De geformuleerde aandachtspunten te onderstrepen: - versterken van de uitvoeringsgerichtheid van de projecten; - vergroten van het inzicht in de beschikbare en benodigde financiën; - intensiveren van de interne en externe communicatie over de (voortgang van de) projecten. Vlak voor het zomerreces van 2016 is het Regionaal Investeringsprogramma aan premier Rutte aangeboden. In het programma hebben bedrijfsleven, kennisinstellingen en publieke partijen uit de regio de handen ineen geslagen om samen de noodzakelijke vernieuwing van de regio op het gebied van de economie, verbindingen, energie en stad en land tot een succes te maken. Bijgaand treft u het voortgangsbericht aan over het eerste jaar van het programma. In de Bestuurlijke Investment Board is geconstateerd dat het Regionaal Investeringsprogramma inmiddels op stoom is en dat de komende periode met vertrouwen tegemoet kan worden gezien. De meerwaarde van de regionale samenwerking wordt steeds zichtbaarder en we staan stevig gesteld voor het verder vorm en inhoud geven van de samenwerking op de verschillende vernieuwingssporen met Rijk en Europa. In de komende periode zullen we ons concentreren op de uitvoeringsgerichtheid van de projecten. Daarbij spelen de bekostigingsmogelijkheden en de financierbaarheid vanzelfsprekend een belangrijke rol. Over de ontwikkelingen rond het Regionaal Investeringsprogramma zullen we actief communiceren. De website zal daarvoor het centrale middel blijven. Een nieuwe versie van de website zal op 7 juli a.s. worden geïntroduceerd tijdens de bijeenkomst waar we stilstaan bij het éénjarig bestaan van het Regionaal Investeringsprogramma. n.v.t. n.v.t. Nieuwsbrieven Aanbiedingsbrief 0. Voortgangsbericht Regionaal Investeringsprogramma 1. Sturing binnen het Regionaal Investeringsprogramma 2. Etalageprojecten 3. Vliegwielen 4. Uitgelicht Bestuurscommissie 17 en 18 mei 2017 Zienswijzetermijn n.v.t. Adviescommissie 6 en 7 juni 2017 Dagelijks bestuur 21 juni 2017 Anders, te weten n.v.t. Elke vergadering van het algemeen bestuur wordt een update gegeven van de voortgang van/ontwikkelingen rond het Regionaal Investeringsprogramma. Verdere procedure Openbaar besluit Ja Contactpersoon Tom Boot Wet. bekendmaking Nee Telefoonnummer Algemeen bestuur 7 juli 2017 agendapunt 2

6 Algemeen bestuur 7 juli 2017 agendapunt 3 Onderwerp Voorstel Korte motivering Concept begroting 2018 MRDH 1. De nota van beantwoording bij de zienswijzen van de gemeenten vast te stellen; 2. Bijgevoegde concept begroting 2018 MRDH vast te stellen en kennis te nemen van het meerjarenbeeld Op 22 maart 2017 heeft het dagelijks bestuur ingestemd met de concept ontwerpbegroting 2018 MRDH. Deze is conform de afgesproken procedures op 22 maart 2017 voor een zienswijze verstuurd naar de aan de MRDH deelnemende gemeenten. Deze hadden tot en met 19 mei 2017 de mogelijkheid schriftelijk te reageren. Een week uitstel is verleend indien de ontwerpzienswijze uiterlijk 19 mei 2017 door de MRDH was ontvangen. Van 21 gemeenten is een zienswijze ontvangen. De zienswijzen van de gemeenten wijzen erop dat de betrokkenheid van de gemeenten bij de MRDH onverminderd groot is. De gemeenten reageren over het algemeen positief op de ontwerpbegroting maar meerdere gemeenten vragen wel aandacht voor een aantal zaken. De beantwoording van deze aandachtspunten is gebundeld in één document, de nota van beantwoording, die als bijlage bij deze agendapost is gevoegd. Eén reactie van de gemeenten heeft tot aanpassing van de ontwerp begroting geleid. Het betreft de opmerking van de gemeente Zoetermeer dat de in de begroting opgenomen Netwerkstudie RandstadRail Oostland als correcte naam Netwerkvisie Randstadrail, driehoek Rotterdam-Den Haag-Zoetermeer draagt. Daarnaast is er op basis van een aantal technische opmerkingen vanuit meerdere gemeenten tijdens de zienswijzeperiode en naar aanleiding van voortschrijdend inzicht op basis van de jaarrekening 2016 en 1e bestuursrapportage 2017 nog een aantal aanpassingen doorgevoerd. Dit is verder toegelicht in de nota van beantwoording. Het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) 2018 maakt deel uit van de begroting van de MRDH en geeft het overzicht van projecten waarvoor de budgetten van de MRDH worden ingezet en gereserveerd. Op basis van ambtelijke reacties tijdens en na de zienswijzeperiode zijn de bijlagen van het Investeringsprogramma Vervoersautioriteit geactualiseerd tot en met 15 juni Deze actualisaties bestaan uit het omzetten van aanmeldingen in subsidiebeschikkingen, het omzetten van subsidiebeschikkingen naar afgeronde projecten en enige taalkundige correcties in de projectomschrijvingen. De Adviescommissies Economisch Vestigingsklimaat en Vervoersautoriteit hebben besloten geen advies uit te brengen omtrent de ontwerp begroting. Financiën Voorgesteld wordt om bijgaande concept begroting MRDH 2018 vast te stellen. Ten opzichte van de concept ontwerp begroting MRDH 2018 zijn er geen financiële mutaties in de programmafinanciën. Op basis van de uitkomsten van de jaarrekening 2016, de 1 e bestuursrapportage 2017 en kleine technische aanpassingen zijn de BDU fondsstanden ongeveer lager dan in de concept ontwerp begroting. De financiële gevolgen van de concept begroting MRDH 2018 zijn verder dezelfde als de financiële gevolgen tijdens de ontwerpfase van de begroting en zijn daarmee conform de op 10 maart 2017 door het algemeen bestuur vastgestelde Kadernota MRDH begroting Dat betekent onder andere dat: met ingang van het begrotingsjaar 2018 geen inwonerbijdrage ten behoeve van Verkeer en Vervoer opgaven meer wordt geheven; de inwonerbijdrage voor het programma Economisch Vestigingsklimaat stijgt van 2,49 in 2017 naar 2,51 in 2018.

7 Mede naar aanleiding van vragen en opmerkingen van gemeenten over de geraamde overbesteding bij de begroting 2017 is er voor de begroting 2018 veel energie gestoken in een realistischer raming van de kasstromen van grote projecten in het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa). Voor kleine projecten wordt een subsidieplafond van 30 miljoen per jaar opgenomen. Zo wordt er beter aangesloten bij de daadwerkelijke bestedingen in de afgelopen jaren. Tevens is het verdwijnen van de inwonerbijdrage verwerkt in de begroting. Dit leidt er toe dat er tot en met 2018 geen negatieve eindstand van de BDU wordt verwacht. In 2019 is nu een negatieve stand zichtbaar die in 2025 weer ombuigt naar een positieve stand. De meerjarige ontwikkelingen worden regelmatig geactualiseerd om een eventuele overbesteding te kunnen beheersen. Aanvullend hierop is Deloitte ingehuurd om de komende maanden te bekijken hoe het beste kan worden omgegaan met overplanning/overbesteding. De leningen die door de MRDH aan de vervoerbedrijven RET en HTM worden verstrekt, zijn in deze begroting opgenomen, evenals de risicoreserve die hiervoor gevormd moet worden. Juridisch Communicatie Op basis van artikel 34 van de Wet gemeenschappelijke regelingen dient het algemeen bestuur van de MRDH de begroting vast te stellen in het jaar voorafgaande aan het jaar waarvoor zij dient. Daarnaast dient de begroting vóór 1 augustus van het jaar voorafgaande aan dat waarvoor de begroting dient, aan gedeputeerde staten te worden toegezonden. Met de huidige gehanteerde procedure wordt aan deze voorschriften en termijnen voldaan. Communicatie na besluit algemeen bestuur via de eigen MRDH kanalen. Bijlagen 1. Nota van beantwoording zienswijzen ontwerp begroting 2018 MRDH; 2. Zienswijzen gemeenten ontwerp begroting 2018 MRDH gebundeld 3. Schematisch overzicht zienswijzen gemeenten ontwerp begroting 2018 MRDH inclusief beantwoording 4. Concept begroting 2018 MRDH. Gevolgde procedure Bestuurscommissie Va: 8 maart 2017 EV: schriftelijk 3 tot en met 10 maart 2017 Zienswijzetermijn 22 maart 2017 tot en met 19 mei 2017 Adviescommissie Va: 7 juni 2017 EV: 6 juni 2017 Dagelijks bestuur 21 juni 2017 Anders, te weten Schriftelijke ronde controllersoverleg MRDH 16 tot en met 28 februari 2017 Verdere De vastgestelde begroting dient vóór 1 augustus van het jaar voorafgaande aan dat procedure waarvoor de begroting dient, aan gedeputeerde staten te worden toegezonden. Openbaar besluit Ja Contactpersoon Eveline Fokkema Wet. bekendmaking Ja, middels toezending aan Telefoonnummer gedeputeerde staten

8 Algemeen bestuur 7 juli 2017 agendapunt 4 Onderwerp Beleidsnota reserves, voorzieningen en fondsen MRDH 2017 Voorstel 1. Vaststellen van de Nota van beantwoording Beleidsnota reserves, voorzieningen en fondsen MRDH 2017; 2. Vaststellen van de Beleidsnota reserves, voorzieningen en fondsen MRDH Korte Op grond van de Financiële verordening MRDH 2015, artikel 12, dienen ten minste motivering eens in de vier jaar de beleidskaders voor het instellen, muteren en opheffen van reserves, voorzieningen en fondsen door het algemeen bestuur te worden vastgesteld in de vorm van een beleidsnota. In dit artikel is ook opgenomen dat op de vaststelling van deze beleidsnota de zienswijzeprocedure van toepassing is. In de beleidsnota wordt toegelicht wat reserves, voorzieningen en fondsen zijn, of en zo ja, welk rentebeleid daarop van toepassing en een inhoudelijke behandeling van de reserves en fondsen van de MRDH (N.B. er zijn geen voorzieningen). De nota is in oktober 2016 opgesteld, maar op verzoek van de gemeenten wordt de nota met bijbehorende zienswijzeprocedure in 2017 tegelijk behandeld met de begroting Daardoor is het mogelijk gebleken om ook de beleidskaders voor de nieuwe risicoreserve financieringen in deze nota vast te leggen. De instelling van deze reserve is conform de daartoe genomen besluiten van het algemeen bestuur in zijn vergadering van 9 december 2016 ten aanzien van de financiering van HTM en RET. De in de nota van beantwoording toegezegde aanvullingen zijn in bijgaande beleidsnota verwerkt. De adviescommissies Va en EV hebben allebei besloten geen advies uit te brengen over bijgaande beleidsnota. Financiën Juridisch De financiële gevolgen van het instellen, muteren en opheffen van reserves, voorzieningen en fondsen worden in de jaarlijkse begrotings- en verantwoordingscyclus verwerkt. In artikel 12 lid 2 van de Financiële verordening wordt voorgeschreven dat op de vaststelling van de nota over het beleid voor reserves, voorzieningen en fondsen de zienswijzeprocedure conform artikel 2:1 van de Gemeenschappelijke Regeling Metropoolregio Rotterdam Den Haag van toepassing is. Met de nu gehanteerde procedure wordt aan deze voorschriften voldaan. Communicatie Na vaststelling publicatie van het besluit in MRDH-journaal en op de website van de MRDH. Bijlagen 1. Beleidsnota Reserves, voorziening en fondsen MRDH Nota van beantwoording Beleidsnota reserves, voorzieningen en fondsen MRDH Gevolgde procedure Bestuurscommissie Va: 8 maart 2017 EV: 9 maart 2017 (schriftelijk) Zienswijzetermijn Van 22 maart 2017 t/m 13 februari 2017 Adviescommissie EV: 6 juni 2017 Va: 7 juni 2017 Dagelijks bestuur 21 juni 2017 Anders, te weten N.v.t. N.v.t. Verdere procedure Openbaar besluit Ja Contactpersoon Evert Visser Wet. bekendmaking Ja Telefoonnummer

9 Algemeen bestuur vrijdag 7 juli 2017 agendapunt 5 Onderwerp Jaarstukken MRDH 2016 Voorstel 1. De jaarstukken 2016 (waaronder de jaarrekening 2016) vast te stellen met een resultaat boekjaar na geaccordeerde reservemutaties van ; 2. Het resultaat boekjaar na geaccordeerde reservemutaties van deels toe te voegen aan de bestemmingsreserve Egalisatiereserve Economisch Vestigingsklimaat ( ) en het restant toe te voegen aan de risicoreserve financieringen ( 9.919); 3. De reactie op het advies van de Rekeningcommissie vast te stellen. Korte Bijgevoegd treft u de Jaarstukken MRDH 2016 aan. Deze jaarstukken zijn opgesteld motivering conform de hierop betrekking hebbende wet- en regelgeving, onder meer het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. In de programma s wordt achtereenvolgens antwoord gegeven op de vragen Wat wilden we bereiken?, Wat is ervoor gedaan? en Wat heeft het gekost? De voorlopige Jaarstukken MRDH 2016 zijn reeds op 13 april 2017 verzonden aan de gemeenten conform het gestelde hierover in de Wet gemeenschappelijke regelingen. Tevens heeft op die datum verzending van de jaarstukken aan de rekeningcommissie MRDH plaatsgevonden ter behandeling in de vergadering van 29 mei De rekeningcommissie is hét controlerend orgaan van raadsleden. De controle door de accountant is inmiddels afgerond en deze heeft op 13 april jl. een goedkeurende verklaring voor zowel getrouwheid als rechtmatigheid afgegeven bij de jaarrekening. Op 4 mei jl. heeft de accountant een herziene verklaring afgegeven omdat in de controleverklaring van 13 april jl. door de accountant niet was verwezen naar de WNT en naar de SISA-bijlage. In de model controleverklaring die met ingang van dit jaar van toepassing is, is dit wel voorgeschreven. Dit maakte het voor de accountant noodzakelijk om de controleverklaring op die punten aan te passen. Het accountantsrapport is thans als bijlage bij de stukken gevoegd. De reactie van het management op dit accountantsrapport is besproken met de rekeningcommissie en deze reactie is verwerkt in het advies van de Rekeningcommissie aan het algemeen bestuur. Dit (positieve) advies is tevens als bijlage toegevoegd, evenals een concept brief van de reactie van het algemeen bestuur op het advies van de rekeningcommissie. Het jaar 2016 wordt afgesloten met een voordelig resultaat vóór bestemming van , waarvan met betrekking tot het programma Economisch Vestigingsklimaat en met betrekking tot het programma Openbaar vervoer. Financiën Het jaar 2016 wordt afgesloten met een voordelig resultaat vóór bestemming van , waarvan met betrekking tot het programma Economisch Vestigingsklimaat en met betrekking tot het programma Openbaar vervoer. Bij begrotingswijziging is reeds door het algemeen bestuur besloten om te onttrekken aan de bestemmingsreserve Egalisatiereserve Economisch Vestigingsklimaat (bestemmingsreserve EV). Het resultaat boekjaar na geaccordeerde reservemutaties bedraagt daardoor Voorgesteld wordt om van dit resultaat toe te voegen aan de bestemmingsreserve EV, voornamelijk ter dekking van reeds aangegane verplichtingen met gemeenten voor het uitvoeren van projecten op grond van de Bijdrageregeling versterking economisch vestigingsklimaat en anderzijds ter dekking van de door het

10 algemeen bestuur besloten bijdrage aan de IPC (Innovatie Prestatie Contracten) regeling EZ. Voor het resterende deel van het resultaat ad wat betrekking heeft op het programma Openbaar vervoer - wordt voorgesteld een risicoreserve financieringen te vormen. In verband met de overname van de gemeenten Den Haag en Rotterdam van de verantwoordelijkheid voor de financiering van de investeringen in railassets van de regionale OV-bedrijven loopt de MRDH risico. Uit extern onderzoek kan worden geconcludeerd dat mede op grond van het feit dat de MRDH een eerste pandrecht verwerft over de te financieren activa een reserve moet worden gevormd om de risico s die van directe invloed zijn op de economische waarde van het te financieren materieel naar behoren af te dekken. Juridisch Conform artikel 34 3 e lid en artikel 8 financiële verordening van de Wet gemeenschappelijke regelingen stelt het algemeen bestuur de jaarrekening vast in het jaar volgende op het jaar waarop deze betrekking heeft. Daarnaast dient het dagelijks bestuur de jaarrekening binnen twee weken na de vaststelling, doch in ieder geval vóór 15 juli van het jaar volgende op het jaar waarop de jaarrekening betrekking heeft, aan gedeputeerde staten te verzenden. Met de huidige procedure wordt aan deze voorwaarden voldaan. Communicatie Na vaststelling van de jaarstukken 2016 in het AB van 7 juli 2017 zal dit document geplaatst worden op de website van de MRDH. Bijlagen 1. Concept Jaarstukken MRDH 2016 inclusief goedkeurende accountantsverklaring; 2. Accountantsrapport bij de MRDH jaarrekening 2016 van de Gemeentelijke Accountantsdienst van de gemeente Den Haag; 3. Advies Rekeningcommissie aan het algemeen bestuur; 4. Concept reactie algemeen bestuur op advies rekeningcommissie. Gevolgde Bestuurscommissie Va 17 mei 2017 en EV 18 mei 2017 procedure Zienswijzetermijn n.v.t. Adviescommissie n.v.t. Dagelijks bestuur 21 juni 2017 Anders, te weten Rekeningcommissie 29 mei 2017 Verdere procedure n.v.t. Openbaar besluit Ja Contactpersoon M. Vollering Wet. bekendmaking Ja, na AB besluit 7 juli 2017: Telefoonnummer voor 15 juli toezenden aan gedeputeerde staten van de provincie Zuid-Holland.

11 Algemeen bestuur 7 juli 2017 Agendapunt 6 Onderwerp 1 e bestuursrapportage MRDH 2017 Voorstel 1. Op grond van artikel 7 van de Financiële verordening MRDH 2015 kennisnemen van de 1 e bestuursrapportage Vaststellen van de in de 1 e bestuursrapportage 2017 opgenomen eerste begrotingswijziging Korte De MRDH maakt op grond van de Financiële verordening MRDH 2015 jaarlijks twee motivering bestuursrapportages waarin de mogelijkheid wordt geboden de begroting tussentijds aan te passen aan de hand van gerealiseerde of verwachte ontwikkelingen. De bestuursrapportage betreft een afwijkingenrapportage op zowel beleidsmatig als financieel gebied. Beleidsmatige afwijkingen worden toegelicht en voor financiële afwijkingen worden begrotingswijzigingen voorgesteld. Met de in deze rapportage voorgestelde begrotingswijzigingen stijgt de lastenkant van de begroting van 764 miljoen naar 862 miljoen. Deze stijging wordt veroorzaakt door hogere geraamde bestedingen bij de investeringsprojecten binnen de Vervoersautoriteit (Verkeer 26 miljoen en Openbaar vervoer 45 miljoen), de exploitatie van het Openbaar vervoer ( 17 miljoen), de financiering van de regionale OV-bedrijven ( 9 miljoen) en projecten binnen het programma Economisch vestigingsklimaat ( 1,5 miljoen). Voor het programma Samenwerkingsverbanden en de apparaatslasten worden geen begrotingswijzigingen voorgesteld. Financiën Als gevolg van de in de 1 e bestuursrapportage MRDH 2017 opgenomen 1 e begrotingswijziging 2017 stijgt het begrotingstotaal met 98 miljoen van 764 miljoen naar 862 miljoen. Het voordelig resultaat vóór bestemming stijgt van 0 naar 3,3 miljoen. Dit betreft de aan de regionale OV-bedrijven in rekening te brengen risico-opslag ad. 4,2 miljoen voor de vanaf 2017 over te nemen financiering, welke wordt aangewend voor de opbouw van een risicoreserve ter zake. Daarnaast is er sprake van hogere lasten ( 0,9 miljoen) voor het programma Economisch vestigingsklimaat. Voorgesteld wordt het hierdoor ontstane exploitatietekort te dekken door een onttrekking aan de bestemmingsreserve Egalisatiereserve economisch vestigingsklimaat. Juridisch In artikel 7 van de Financiële verordening is opgenomen dat het dagelijks bestuur het algemeen bestuur twee keer per jaar informeert over de realisatie van de begroting van de Metropoolregio. Daarnaast worden de in de bestuursrapportage opgenomen begrotingswijzigingen ter vaststelling aan het algemeen bestuur aangeboden. Communicatie Met de huidige gehanteerde procedure wordt aan deze voorschriften voldaan. In de Gemeenschappelijke regeling, artikelen 2:1 lid 2 sub J en 4:1 lid 2, is bepaald dat de zienswijzenprocedure van overeenkomstige toepassing is op wijzigingen van de begroting, tenzij de bijdragen van de gemeenten niet veranderen en er niet wordt geschoven tussen begrotingsposten. Deze mutaties zijn in deze begrotingswijziging niet aan de orde, waardoor er geen zienswijzenprocedure hoeft te worden doorlopen. Publicatie van het besluit in het MRDH-journaal en van het besluit en de rapportage op de website van de MRDH. Bijlagen 1 e bestuursrapportage MRDH 2017 Gevolgde procedure Bestuurscommissie Va: 11 mei 2017 EV: 18 mei 2017 Zienswijzetermijn N.v.t. zie Juridisch Adviescommissie N.v.t.

12 Dagelijks bestuur 21 juni 2017 Anders, te weten N.v.t. Verdere N.v.t. procedure Openbaar besluit Ja Contactpersoon Evert Visser Wet. bekendmaking Nee Telefoonnummer

13 Algemeen bestuur Vergadering: 7 juli 2017 Agendapunt: 7 Onderwerp Voorstel Korte motivering Subsidieverordening Vervoersautoriteit MRDH 1. De Subsidieverordening Vervoersautoriteit Metropoolregio Rotterdam Den Haag vast te stellen conform bijgevoegd ontwerp; 2. Bij de inhoudelijke beoordeling van de aanmeldingen voor projecten voor het subsidiejaar 2018 rekening te houden met de voorliggende Subsidieverordening en reeds vastgestelde Uitvoeringsregeling; 3. Eind 2020 een evaluatie te starten met betrekking tot de systematiek van de verordening. 1. Tot 1 januari 2018 is de begroting MRDH Vervoersautoriteit nog uitgesplitst naar de voormalige regio s Stadsgewest Haaglanden en de stadsregio Rotterdam. Vanaf 2018 is de begroting MRDH Vervoersautoriteit voor de gehele regio. Nu is dan ook hèt moment om het voor het verkeers-en vervoersbeleid door het Rijk beschikbaar gestelde geld, de brede doeluitkering (BDU), in de hele regio op dezelfde manier te gaan inzetten. Daarom is een regiobrede uniforme subsidieverordening verkeer en vervoer nodig, inclusief uitvoeringsregeling. Daarnaast bevat de vigerende verordening voor het gebied van Haaglanden een aantal artikelen die expliciet een looptijd hebben tot en met 2017: de inwonerbijdrage Mobiliteitsfonds en het programma voor gemeentelijke projecten. De Subsidieverordening Vervoersautoriteit (Subsidieverordening) geeft de technische spelregels voor de inzet van het subsidie-instrument. Dit ter ondersteuning van het in de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid (UAB) vastgestelde beleid. De Uitvoeringsregeling Vervoersautoriteit (Uitvoeringsregeling) bevat nadere regels die een meer gedetailleerde uitwerking geven van de subsidieverordening en de wijze waarop met specifieke categorieën omgegaan zal worden. Het bevoegde gezag voor vaststelling van de Subsidieverordening is het algemeen bestuur, het bevoegd gezag voor vaststellen van de Uitvoeringsregeling is de bestuurscommissie Vervoersautoriteit. Een aanpassing van de Uitvoeringsregeling kan daardoor met een kortere bestuurlijke doorlooptijd worden gerealiseerd. 2. De Subsidieverordening en Uitvoeringsregeling treden per 1 januari 2018 in werking. Echter, al voor die tijd moet het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) 2018 worden gevuld met aanmeldingen voor het jaar Het is echter niet mogelijk om voor het subsidiejaar 2018 pas in december alle aanmeldingen op te halen, te toetsen en op te nemen in het IPVa Daarom is het voorstel de nu voorliggende Subsidieverordening (en de al vastgestelde Uitvoeringsregeling) te hanteren als richtlijn voor het laten aanmelden van subsidieprojecten 2018 en conform beleidsmatig te toetsen. De aanmeldingen welke na toetsing in het IPVa 2018 kunnen worden opgenomen, zijn in ieder geval onder voorbehoud totdat de Subsidieverordening is vastgesteld en van kracht geworden. Financiën 3. Al doende leert men en dat geldt ook voor het werken aan de hand van een nieuwe subsidieverordening met een bepaalde systematiek. Daarom wordt voorgesteld om eind 2020 een evaluatie te starten van de systematiek van de subsidieverordening. De Subsidieverordening heeft twee effecten op de financiën: - Het vervallen van de inwonerbijdrage Mobiliteitsfonds (op voorstel van de bestuurscommissie Va van 7 december 2016 opgenomen in de ontwerpbegroting 2018); - Het instellen van een subsidieplafond voor het programma Kleine Projecten (opgenomen in de ontwerpbegroting 2018). Zowel het vervallen van de inwonerbijdrage als het instellen van een subsidieplafond voor het programma Kleine Projecten is verwerkt in de begroting 2018 welke door de bestuurscommissie Vervoersautoriteit voor zienswijzen is voorgelegd bij de gemeenten en door het algemeen bestuur wordt vastgesteld op 7 juli 2017.

14 Deze agendapost heeft derhalve geen financiële consequenties. Juridisch Communicatie De Subsidieverordening staat niet in de lijst van artikel 2:1 van de Gemeenschappelijke Regeling en kan ook niet worden beschouwd als een belangrijk besluit als bedoeld in dit artikel. Een belangrijk besluit is een besluit waarbij het besluit direct effect heeft op de door de gemeenten te dragen risico s met betrekking tot de MRDH of op de gemeentelijke bijdragen. Omdat het hier de verdeling van Rijksgelden betreft is dat hier niet aan de orde. Daarnaast zijn de beleidsmatige kaders en de financiële kaders, waarvan deze verordening slechts een technische uitwerking is, al in de zienswijze geweest (UAB en IPVa in de begroting). De Subsidieverordening en Uitvoeringsregeling treden in werking op 1 januari In 2016 is gestart met ambtelijke werksessies. In februari en maart 2017 is tijdens het AOVa reflectie geweest op de documenten. Bijlagen Gevolgde procedure Na vaststelling door het algemeen bestuur zullen de Subsidieverordening en Uitvoeringsregeling met protocollen op de website van de MRDH worden geplaatst en zal ambtelijk contact worden opgenomen met de partijen (naast de gemeenten) die waarschijnlijk in 2018 gebruik maken van de Subsidieverordening: de provincie Zuid- Holland, de vervoerders met een concessie, het Havenbedrijf, Prorail. Indien daar behoefte aan is kan een informatieve presentatie worden verzorgd voor medewerkers binnen deze organisaties die direct betrokken zijn bij het aanvragen van subsidies. 1. Toelichting op agendapost 2. Subsidieverordening Vervoersautoriteit MRDH concept 3. Toelichting Subsidieverordening Vervoersautoriteit MRDH concept 4. Uitvoeringsregeling Vervoerautoriteit MRDH, inclusief 4 bijlagen Bestuurscommissie Va 7 juni Zienswijzetermijn n.v.t. Adviescommissie n.v.t. Dagelijks bestuur 21 juni 2017 Anders, te weten n.v.t.. Verdere procedure Openbaar besluit Ja Contactpersoon B. Waasdorp Wet. bekendmaking Ja Telefoonnummer Indien van toepassing beschrijven welke procedure verder gevolgd zal worden, anders n.v.t.

15 VERSLAG algemeen bestuur 13e openbare vergadering, woensdag 31 mei 2017, uur Gemeente Westland, Van Geeststraat 1, 2691 BE s-gravenzande Aanwezig Voorzitter Secretaris-generaal A. Aboutaleb mw. A.W.H. Bertram Albrandswaard H. Wagner Midden-Delfland H.H.V. Horlings Brielle G.G.J. Rensen Pijnacker-Nootdorp mw. F. Ravestein Capelle aan den IJssel P. Oskam Ridderkerk mw. A. Attema Den Haag K. Klein (plv.) Rijswijk M.J. Bezuijen Delft mw. M. van Bijsterveldt Rotterdam P.J. Langenberg Hellevoetsluis mw. M.C. Junius Vlaardingen A.J. Hoekstra Krimpen aan den IJssel M.W. Vroom Wassenaar Ch. B. Aptroot Leidschendam-Voorburg K. Tigelaar Westland J. van der Tak Maassluis T.J. Haan Zoetermeer Ch. B. Aptroot MRDH A.L. Gleijm (directeur Vervoersautoriteit) en L.P. Vokurka (directeur Economisch Vestigingsklimaat) Verhinderd Barendrecht J. van Belzen Nissewaard mw. C. Mourik Den Haag mw. P. Ch. Krikke Rotterdam M.J.W. Struijvenberg Th.J.A.M. de Bruijn Schiedam C.J.H. Lamers Lansingerland P.H. van de Stadt Westvoorne P.E. de Jong Gasten F. Vermeulen (provincie Zuid-Holland), R. van Zwol (SG ministerie BZK), T.A.M. Duijvestijn (wethouder gemeente Westland), J. de Vries (Rijksuniversiteit Groningen, onderzoeksteam evaluatie), mw. H.R. Blomaard (secretaris onderzoeksteam evaluatie) Presentaties Investeren in de regio De voorzitter stelt het bijzonder op prijs dat de heer Richard van Zwol tijd heeft kunnen vrijmaken om in deze vergadering enige reflecties te delen over het Investeringsprogramma, mede in het licht van de onderhandelingen die de komende weken op gang komen voor het vormen van een nieuwe regering. De heer Van Zwol spreekt zijn waardering uit voor de manier waarop de MRDH samen met Amsterdam en Utrecht in G4-verband werkt aan een breed palet aan investeringsprogramma s. Initiatieven als deze inspireren, naar hij heeft gemerkt, ook politieke partijen op landelijk niveau tot de gedachte dat het realiseren van maatschappelijke doelstellingen door een nieuwe kabinet hand in hand met medeoverheden dient plaats te vinden. Het is een van de belangrijkste proposities die de G4 destijds in het Mauritshuis jegens Mark Rutte heeft uitgedragen en nu aan het uitwerken is. De ontwikkelingen van de investeringsplannen van de MRDH, maar ook breder van de G4, landen ook bij de ministeries goed, die echt enthousiast worden van de inhoudelijke analyse erachter. Heel krachtig is het samen nemen van een aantal van de maatschappelijke doelen. Door energietransitie en circulaire economie te verbinden met opgaven rondom wonen, bouwen, bouwvolume, woningnood en met vraagstukken van openbaar vervoer en infrastructuur, Pagina 1 van 14

16 komt de werkgelegenheid aan bod en ook werkgelegenheid die kansen biedt om achterstandsgroeperingen te helpen en te ontsluiten. Met name met die analyse, die zowel in de MRDH als in de G4 is gemaakt, is echt een stap verder gemaakt dan een halfjaar geleden en daar bestaat veel waardering voor. Tegelijkertijd blijken dan wat verschillen tussen de verschillende regio s. Zo hebben Amsterdam en Utrecht wat meer concrete problemen met infrastructuur en openbaar vervoer, maar kunnen ze wat gemakkelijker bouwopgaven privaat financieren, terwijl de MRDH conceptueel veel verder is met infrastructuur en openbaar vervoer, maar merkt dat delen van de bouwopgaven/bouwvolume niet zonder meer financierbaar zijn, zodat daar goed naar investeringen zal moeten worden gekeken. De eerste stap, de goede analyse die inspireert en een aantal maatschappelijke problemen met elkaar verbindt, is heel goed, maar vervolgens moet een stap dieper worden gegaan. Het is geen one size fits all, noch in de Randstad, noch bij de G4, en daarom zal in de samenhangende gebieden preciezer moeten worden gemaakt wat de propositie is, welk probleem wordt opgelost en wie daarbij nodig is. Het zal ontzettend helpen als de Metropoolregio s jegens het nieuwe kabinet kunnen aangeven wat ze zelf inbrengen, qua financiële middelen, maar ook waar ze private investeerders kunnen interesseren mee te doen, want daarmee wordt iets extra s geboden wat niet aan de onderhandelingstafel zelf bedacht kan worden. De laatste presentatie van de G4 aan BZK, I&M en EZ interpreteert hij zó, dat de verschillende onderdelen, de MRDH, de MRA, maar ook de regio Utrecht, doende zijn dat concreet te maken, en wel concreet op twee manieren: de eigen inbreng en die van anderen, maar ook preciezer in welke propositie waar inhoudelijk het accent ligt. Ligt het accent bijvoorbeeld bij energietransitie/circulaire economie, vooral in de component wonen/ontsluiting infrastructuur, of wat heel krachtig is, omdat het ook de sociale vraag adresseert, en waarbij volgens hem de MRDH het voortouw heeft genomen bij het aspect van de werkgelegenheid? Hoe het de komende weken/maanden precies gaat in de besprekingen op nationaal niveau, is voor iedereen koffiedik kijken. Wat tot nu toe is gebleken, is dat politieke partijen/onderhandelaars geïnteresseerd zijn in en gemotiveerd worden door het gezamenlijk realiseren van maatschappelijke doelen. Daarbij realiseert men zich dat daarvoor in een regeerakkoord, ook in termen van financiën, de randvoorwaarden moeten worden gecreëerd. Heel gemakkelijk zal dat niet per se zijn, omdat het inmiddels publieke kennis is dat ook voor een nieuw kabinet de financiële middelen begrensd zijn, zodat er keuzes gemaakt zullen moeten worden. In de onderhandelingen is daarom een goed samenspel vereist tussen vragen als: hoe om te gaan met de grondslag voor een gemeenteen provinciefonds, wat betekent dat voor het accres, wat betekent het voor de trap af-, maar belangrijker nog: voor de trap op-systematiek, en wat te doen met een bekend pijnpunt als een opschalingskorting, die nog bestaat, of met mogelijke vraagstukken rond efficiency? Hij merkt dat bij onderhandelaars de bereidheid bestaat om in dit geheel te komen tot een plus voor de mede-overheden, in financiële termen gesproken, maar dat daarbij nadrukkelijk zal worden gekeken naar het samenspel van deze puzzels. In die puzzels zullen plussen, maar ook minnen moeten komen, en dat moet men met elkaar durven afwegen, om onder de streep een plus over te houden. Bovenstaande geldt ook op de inhoud. Men snapt wat de MRDH doet en wat de G4 doet, maar er zijn ook andere: Eindhoven, Zeeland, de krimpregio s, de G32. Het is hem gebleken dat men wat terughoudend staat tegenover het doen van uitspraken in het regeerakkoord over elk van de afzonderlijke proposities. Net zoals bij de financiën wordt gekeken naar het geheel van de puzzel, zal men ook op de inhoud naar het geheel willen kijken. Het moet een mandje zijn voor de mede-overheden, waarin de financiële en de inhoudelijke kant in samenhang zijn. Bij de inhoudelijke kant is het volstrekt helder dat de energietransitie/circulaire economie een rol speelt, de krachtige regionaal economische samenwerking, waarvan ook de Investeringsagenda een onderdeel kan worden, maar ook het sociaal domein. In alle eerlijkheid voegt hij eraan toe dat vanuit BZK ook wordt geprobeerd op tafel te houden dat aandacht zal worden besteed aan het onderwerp Pagina 2 van 14

17 promoten van democratie in goed bestuur, inclusief het ondersteunen van volksvertegenwoordigers en bestuurders. Wordt dat niet aan het mandje toegevoegd, dan is de kans niet zo groot dat het een apart onderwerp in het regeerakkoord wordt. Wat het mooie zou zijn van bijvoorbeeld de proposities van de MDRH, is dat, als uiteindelijk een regeerakkoord tot stand komt met die samenhang op de financiën en op de inhoud, wat op een zeker abstractieniveau zal worden opgeschreven, zonder het hele land met naam en toenaam te benoemen, de MRDH uit dat kader zal kunnen concluderen dat haar propositie daarin precies past en dat ze vanaf de dag waarop de partijen op het de bordes staan samen met hen aan de slag kan. Daarvoor is het heel nuttig en noodzakelijk die propositie ook aan de onderhandelaars te kunnen laten zien, zodat zij ook snappen dat, als zij dit als kader ongeveer met elkaar afspreken, de medeoverheden ook in staat zijn gelijk aan de slag te gaan. De voorzitter zegt dank voor de heldere toelichting. De heer Langenberg onderschrijft het belang van de wederkerigheid, maar voegt eraan toe dat het ook een scherp punt is, omdat uit allerlei onderzoeken is gebleken dat de gemeentelijke financiën niet bepaald rooskleurig zijn. Het gemeentelijk belastinggebied is klein, een regionaal belastinggebied bestaat niet en de mogelijkheden om eigen inkomsten te verwerven zijn ook altijd beperkt. Als de MRDH fors mee wil investeren in de infrastructuur, zal zowel het gemeentefonds als voor de twee Vervoerregio s het BDUfonds in voldoende mate gevuld moeten zijn. Veel van het BDU-geld is in de afgelopen jaren gaan zitten in beheer en onderhoud, waardoor het langzamerhand wel een heel smal geldstroompje is geworden voor het doen van investeringen, laat staan voor investeringen in gezamenlijke projecten in het kader van de gewenste wederkerigheid. Wat hem benieuwt is of die zorg bij de rijksoverheid bekend is en of er eventueel ook tips zijn te geven hoe daarmee om te gaan. De heer Van Zwol bevestigt dat het infrastructuurfonds in de huidige ramingen eigenlijk geheel en al noodzakelijk is voor beheer en onderhoud en weinig ruimte biedt voor nieuwe investeringen. Zijn collega s van I&M zijn zich daarvan uiteraard bewust en beginnen dat probleem nu ook te adresseren. Daarbij is het goed dat I&M, EZ en BZK in dezen gezamenlijk optrekken. Interessant is dan na te gaan of in concrete proposities zaken te koppelen zijn, zoals energietransitie, die zich uit in het realiseren van nieuw woningvolume met energieneutraal gebouwde woningen en de investeringen die tegelijkertijd nodig zijn om zo n nieuwe wijk te ontsluiten. Door zo dingen bij elkaar te leggen, of op een andere manier te doen, hoeft het niet alleen vast te zitten op de huidige raming van een BDU en kan I&M ook in de gelegenheid worden gesteld eens te kijken naar de huidige meerjarenramingen in het infrafonds. Op basis van de bestaande veronderstellingen zitten die nu helemaal vol aan beheer en onderhoud, maar als op een nieuwe manier kan worden omgegaan met onderhoud, beheer en planning, kan wellicht los worden gekomen van het langjarig vastleggen van het infrafonds en wat meer ruimte op korte termijn worden gegenereerd. Door de puzzelstukjes bij elkaar te leggen, ontstaat mogelijk ruimte om wat meer creativiteit te creëren. Het maakt ten volle onderdeel uit van het debat. De heer Van der Tak herinnert aan de afspraak die is gemaakt om in de begroting 2018 eventueel een bedrag op te nemen ten gunste van projecten in het Investeringsprogramma. Nu zojuist ook is aangedrongen op actie ten aanzien van meer private financiering op energie, woningbouw en mogelijk andere elementen, oppert hij dat de komende tijd wellicht eens zal moeten worden nagedacht over de vraag of in die zin ook een opdracht aan het DB moet worden voorgelegd. De voorzitter deelt mede dat hij de afgelopen weken vele gesprekken heeft gevoerd met bijna alle relevante personen in de onderhandelingen die momenteel gaande zijn. Daarin is hem gebleken dat men heel blij is met de benadering vanuit de regio s, zeker vanuit de Pagina 3 van 14