Nood aan een paradigmawissel

Transcriptie

1 Bestrijding van (kinder)armoede: Nood aan een paradigmawissel 31 mei 2012 ames - Hang it all Vitra Design Charles & Ray Ea Steven Groenez HIVA-KULEUVEN Promotor onderzoekslijn kinderarmoede Vlaams armoedesteunpunt

2 Probleemstelling Bestrijding kinderarmoede en intergenerationele kansarmoede Morele overweging: kinderen zijn non deserving poor Mechanisme: opwaartse sociale mobiliteit dmv onderwijs, Onderwijs slaagt er evenwel niet in om cirkel van kansarmoede te doorbreken Waarom: te sterke nadruk op curatieve aanpak Extra investeringen gebeuren vaak ná indicatie van ontwikkelingsproblemen Twee redenen waarom dit niet effectief is 1. Verschillen in cognitieve, taal- en sociaal-emotionele ontwikkeling ontstaan op vroege leeftijd, met name vóór de toegangspoort van het onderwijs 2. Remediëren in het onderwijs, en de menselijke ontwikkeling in het algemeen, is moeilijk: eens kinderen een onderwijsachterstand hebben, is het moeilijk om die nog in te lopen 40

3 Waarom de voorschoolse periode? If the race is already halfway run even before children begin school, then we clearly need to examine what happens in the earliest years. (Esping-Andersen, 2005) Like it or not, the most important mental and behavioural patterns, once established, are difficult to change once children enter school. (James Heckman, 2004)

4 Waarom is de voorschoolse periode zo belangrijk? Menselijke vaardigheidsontwikkeling is dynamisch proces (Heckman) Op elk moment van de menselijke ontwikkeling vormen de reeds verworven vaardigheden niet alleen het startkapitaal voor de volgende periode, ze beïnvloeden ook de productiviteit van het leren in de volgende periode skill multiplier effect of ontwikkelingssneeuwbal (te vergelijken met schuld/spaardynamiek) I 1 I 2 S 0 S 1 S 2 S t-1 S t Onderbouwing vanuit neurologisch onderzoek - specifieke ontwikkelingsfasen in de hersenen (sensitieve én kritische periodes) - situeren zich vooral vroeg in de levenscyclus - worden vroege kansen gemist, langdurige effecten die later moeilijk te compenseren zijn Voorkomen is beter dan genezen (vroege investeringen voorkomen schoolmoeheid, afhaken) Voorkomen is makkelijker dan genezen (vroege investeringen zijn effectiever) Voorkomen is goedkoper dan genezen (vroege investeringen zijn kostenefficiënter) 42 I t

5 Vroege sensitiviteit: Intensiteit van hersenontwikkeling Nelson (2000) From Neurons to Neighborhoods Hoog Sociale omgangsvormen (piek lft 3 jaar) Taal (piek lft 2 jaar) Emotiecontrole (piek lft 1 jaar) Laag Leeftijd

6 Als samenleving investeren we veel in mensen, maar heel onevenwichtig over de levenscyclus Rendement van investeringen in Investeringen in gezondheid, menselijke ontwikkeling onderwijs, vervangingsinkomens i Mismatch: Verschuiving van curatieve naar preventieve aanpak nodig Leeftijd Verschuiven van middelen zou maatschappelijk renderen

7 An investment you can not afford not to make Kosten-baten analyse van voorschoolse interventies Perry preschool Abecedarian Child parent programme Waar Ypsilanti, Michigan Chapel Hill, North Chicago (kleine stad) Carolina (platteland) (grote stad) Focus Cognitieve ontwikkeling Taal Taal en wiskunde Kosten-batenanalyse: rigoreus design met interventie- en controlegroep Maatschappelijke kosten: Kosten om programma s uit te voeren Meeruitgaven omwille van hogere doorstroom naar hoger onderwijs Maatschappelijke baten: kwantificeren van opbrengsten Minderuitgaven voor bijkomende ondersteuning in opvang Minderuitgaven voor buitengewoon onderwijs Meerontvangsten van belastingen (hogere lonen) Minderuitgaven in sociale bijstand, gezondheidszorg en criminaliteit Perry preschool Abecedarian Child parent programme Return on investment (ROI) 9 op op op 1 ROI zonder criminaliteit 3.13 op op op 1

8 Vroegtijdige preventieve ontwikkelingsstimulering en opvoedingsondersteuning zijn sleutelelementen in een beleid dat vecht tegen de intergenerationele overdracht van kansarmoede The sooner we start, the further they go 46