Family Learning Kinderen en ouders leren samen Inhoud Onderwijsachterstanden
|
|
- Timo Christiaens
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Family Learning Kinderen en ouders leren samen Opening Kenniscentrum CaRES 9 april 2009 Bé Poolman (ABCG) Lectoraat Integraal Jeugdbeleid b.g.poolman@abcg.nl Inhoud Inzicht in onderwijsachterstanden / taalachterstanden Interventies Wat werkt? Stand van zaken in Nederland Two generation programmes Family Learning / Family literacy Wat is het? Hoe is het ontstaan Resultaten De toegevoegde waarde Onderzoeksopzet: Family learning in Nederland? Vragen Family Learning - B. Poolman 9 april Onderwijsachterstanden Leerachterstanden, veroorzaakt door sociale dan wel culturele of economische oorzaken (Meijnen, 2004) Family Learning - B. Poolman 9 april
2 Onderwijsachterstanden Van onderwijsachterstand ( ) is sprake als bij gelijke ( ) genetische mogelijkheden door cumulatie van negatieve effecten door negatieve versterker-effecten - of door het ontbreken van positieve versterkereffecten, vergeleken met een maatschappelijk norm het genetische potentieel niet optimaal wordt geactualiseerd (Doolaard en Leseman, 2008) Family Learning - B. Poolman 9 april Onderwijsachterstanden Kenmerken: Hardnekkig (intergenerationeel) Complex (veel onderliggende factoren) Dynamisch (factoren beïnvloeden elkaar wederzijds; rechtstreeks (moderate) dan wel indirect (mediate)) Family Learning - B. Poolman 9 april Hardnekkig Opmerkzaamheid en apperceptie bij kinderen in verband met den maatschappelijken stand hunner ouders (Brugmans & Ten Have, 1935) Het verborgen talent (Van Heek, 1968) Family Learning - B. Poolman 9 april
3 Feinstein et al, 2004 Complex & Dynamisch Family Learning - B. Poolman 9 april Inzicht in onderwijsachterstanden Cumulatie van risicofactoren, dan wel het ontbreken van beschermende factoren De beschikbaarheid van educatief en cultureel kapitaal in gezinnen De culturele opvoedingsideeën en opvoedingsstrategieën van de opvoeders Meertaligheid Continue effecten van de omgeving Family Learning - B. Poolman 9 april Onderwijsachterstanden zijn taalachterstanden Family Learning - B. Poolman 9 april
4 In samenhang Family Learning - B. Poolman 9 april Interventies Implicaties voor de aanpak Vroeg beginnen Intervenieer op risicofactoren / investeer in beschermende factoren Taal is cruciaal Bereik doelgroepen (cumulatie risicofactoren) Kenmerken programma s (voer goede programma s uit en voer ze goed uit) Voorkom uitdoving (het houdt niet op met VVE!) Family Learning - B. Poolman 9 april
5 Integraal werken Een integrale, multisystemische aanpak van de verschillende situaties waarin kinderen opgroeien is daarom een essentieel kenmerk van effectieve voor- en vroegschoolse interventieprogramma s, ook als het doel daarvan beperkt is tot bevordering van de taalontwikkeling en cognitieve ontwikkeling (p. 129). Hermanns (2004) Family Learning - B. Poolman 9 april De praktijk in Nederland Voor- en Vroegschoolse educatie (VVE) Doelgroep: kinderen (centre based) Peuterspeelzalen (KDV) & onderwijs Gericht op (cognitieve) ontwikkeling Opvoedingsondersteuning (bijv. Opstapje) Doelgroep: ouders (home based) Welzijnsorganisaties Gericht op versterking educatief klimaat Alfabetisering (ROC s) Doelgroep: volwassenen ( ouders) ROC s Gericht op taal/lezen Family Learning - B. Poolman 9 april Blok & Leseman (2005) Three pronged approach: promotion of child development enhancement of parenting skills provision of adult services Family Learning - B. Poolman 9 april
6 Voorlopige conclusie: Onderwijsondersteunend gedrag van ouders en positieve opvoedingsstijl is cruciaal in de ontwikkeling van kinderen; Onderwijsondersteunend gedrag wordt (mede) bepaald door opleidingsniveau van ouders Oudercomponent van VVE-programma s zwak ontwikkeld en uitgevoerd Gezinsgerichte programma s zijn deels effectief gebleken Weinig tot geen inhoudelijke samenhang tussen de drie interventies: VVE Opvoedingsondersteuning Alfabetisering / volwasseneneducatie Family Learning - B. Poolman 9 april Two-generation programmes Family Learning (UK) Family literacy (USA, Canada, NZLD) Family Learning - B. Poolman 9 april Family Literacy (Even Start) Family Learning - B. Poolman 9 april
7 De praktijk van Family Learning Drie curricula: Curriculum voor leerlingen Curriculum voor ouders Gezamenlijk curriculum voor leerlingen en hun ouders Family Learning - B. Poolman 9 april Family Learning Family Literacy, language and numeracy programmes (FLLN) Verbeteren geletterdheid & gecijferdheid van ouders Verbeteren van de vaardigheden van ouders om hun kinderen te helpen Kinderen helpen om taal, geletterdheid en gecijferdheid te verwerven. Wider Family Learning (WFL) Vaardigheden van ouders te vergroten en daarmee die van de kinderen Ouders laten inzien dat hun steun ertoe doet voor de ontwikkeling en het leren van kinderen en hen de benodigde vaardigheden aanleren, zelfvertrouwen geven om die steun daadwerkelijk te kunnen geven Family Learning - B. Poolman 9 april Voorbeeld Family Learning - B. Poolman 9 april
8 FLLN (1) Keeping up with the Children (12 hours) The purpose of Keeping up with the Children (KUWC) is to introduce parents to how their children are taught in the literacy hour and the daily maths lesson in schools, so that they can be confident in supporting them Family Learning - B. Poolman 9 april FLLN (2) Family Literacy (72 hours) The purpose of Family Literacy is: to raise standards of literacy for both parents and children, to extend parents' skills in supporting their children's developing literacy skills, and to provide opportunities for parents to work towards entry level qualifications and/or the National Test as appropriate. The aim of the programme is to recruit and work with hard to reach families. The course is based on a researched model Family Learning - B. Poolman 9 april FLLN (3) Family Numeracy (45 hours) The purpose of Family Numeracy is to raise standards of numeracy for both parents and children, to extend parents' skills in supporting their children developing numeracy skills and to provide opportunities for parents to work towards entry level qualifications and/or the National Test as appropriate. The aim of the programme is to recruit and work with hard to reach families Family Learning - B. Poolman 9 april
9 WFL Parents as Educators (32 hours) Parents as Educators is an eight week accredited course. The main aims of the course are: to inform parents of the curriculum taught in nursery or school and how children are taught; to enable parents to support their children s learning; both in school and at home; to enable parents to work towards accreditation. Parents are expected: to attend a weekly 2 hour meeting, support children (not necessarily their own) in the classroom for 2 hours each week keep a portfolio of evidence. that they will get to know the class teacher, assist the teacher in planning three short activities and in delivering the tasks. to independently plan and deliver one activity, record its aim and objectives and links with the National Curriculum, before colleting examples of children s work and evaluating the activity Family Learning - B. Poolman 9 april Family Learning Meerdere doelstellingen: Leerprestaties van kinderen te vergroten Vaardigheden van ouders vergroten (onderwijsondersteunend gedrag) Geletterdheid en gecijferdheid van ouders te vergroten (volwassenen educatie) Zelfvertrouwen van ouders vergroten Invalshoek Leerprestaties van kinderen Volwasseneneducatie Inburgering Family Learning - B. Poolman 9 april Resultaten Beter begrip door ouders van de kinderlijke ontwikkeling; Vergroten van vaardigheden op het gebied van taal, rekenen en opvoeding; Toegenomen vertrouwen van ouders in het contact met de school en leerkrachten, leidend tot partnerschap met de school; Meer dan 50% van de deelnemers ging na afloop vervolgopleidingen volgen en kregen een baan met meer uitdaging; Goede verstandhouding met de kinderen. Ofsted, Family Learning - B. Poolman 9 april
10 Veelbelovend FL is een systeeminterventie: achterstanden worden als systeem benaderd: zowel de kwalificaties van de ouders, het onderwijsondersteunend gedrag als de prestaties van de kinderen worden in een gezamenlijke aanpak benaderd. FL gaat uit van de kracht van ouders (empowerment) Recente reviews geven aan dat het concept veelbelovend is; Op het gebied van onderwijs ondersteunend gedrag worden bemoedigende resultaten geboekt. FL is onderwijs gerelateerd Family Learning - B. Poolman 9 april Onderzoek Apart leren door kinderen Taalprestaties van kinderen Family Learning Gezamenlijk leren door kinderen & ouders Onderwijs ondersteunend gedrag Interactie kinderen Apart leren door ouders geletterdheid ouders & ouders Family Learning - B. Poolman 9 april Probleemstelling Kan Family Learning, begrepen als een geïntegreerde selectieve preventieve interventie, toepasbaar worden gemaakt voor de Nederlandse situatie? En wel zodanig dat het onderwijsondersteunend gedrag van ouders en hun opleidingsniveau zichtbaar worden verbeterd, en hierdoor de taalachterstanden van hun kinderen worden verminderd c.q. voorkomen Family Learning - B. Poolman 9 april
11 Framework Family Learning - B. Poolman 9 april Doelstelling 1. Toetsen van huidig situatie (care as usual) 2. Toepasbaar maken van Family Learning als selectieve en geïndiceerde preventieve interventie in de Nederlandse situatie voor kinderen met taalachterstanden van ouders met lage Sociaal Economische Status (SES) en gering onderwijsondersteunend gedrag. 3. Implementeren van Family Learning; 4. Verwerven van inzicht in en kennis over de effecten van deze interventie, door het monitoren van de implementatie, zowel kwalitatief als kwantitatief zodanig dat er een overdraagbare interventie kan worden ontwikkeld Family Learning - B. Poolman 9 april Doelgroep Ouders: ouders van kinderen in de leeftijd 0-7 jaar en maximaal mavo/vmbo-opleiding en behoefte aan opvoedingsondersteuning, geuit bij JGZverpleegkundige, peuterspeelzaalleidster of leerkracht, dan wel door één van hen benaderd. Kinderen: Kinderen van bovengenoemde ouders met één of meerdere scores die voor tutoring in aanmerking zouden komen (D- E- scores op een van de genoemde toetsen) én door hun leidster- / leerkracht op grond van observatiegegevens voorgedragen zijn Family Learning - B. Poolman 9 april
12 Vragen? 12
Family Learning Kinderen en ouders leren samen
Family Learning Kinderen en ouders leren samen Refereerbijeenkomst Lectoraat Integraal Jeugdbeleid 11 september 2008 Bé Poolman (ABCG) Inhoud Kansen voor kinderen De invloed van ouders Ouders als opvoeders
Nadere informatieIk kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet
1 2 3 4 MATERIAL PREPARING LESSON ATTITUDE TOWARD WORK Ik kom er vaak tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet
Nadere informatieThuis in Taal Professionalisering van leraren ter ondersteuning van laaggeletterde ouders bij de taalontwikkeling van jonge kinderen.
Thuis in Taal Professionalisering van leraren ter ondersteuning van laaggeletterde ouders bij de taalontwikkeling van jonge kinderen. Martine van der Pluijm Hogeschool Rotterdam Kenniscentrum Talentontwikkeling/
Nadere informatieThe Kentalis Reading House
The Kentalis Reading House Technology-facilitated enhancement of parent involvement Annet de Klerk, Loes Wauters Overview A first impression Motivation The importance of emergent literacy at home Kentalis
Nadere informatieChapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn
Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles
Nadere informatieROUNDER SENSE OF PURPOSE verder werken aan de leerkracht-competenties duurzaamheid
ROUNDER SENSE OF PURPOSE verder werken aan de leerkracht-competenties duurzaamheid HAN-PABO Arnhem 16/1/ 18 André de Hamer Rounder Sense of Purpose Wat? Waarom? Waar? Wanneer? Hoe? Wat? Uitgewerkte leerkrachtcompetenties
Nadere informatieLaatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op 25 mei 2011
Effective leesprogramma s voor leerlingen die de taal leren en anderssprekende leerlingen samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op
Nadere informatieCSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden
CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 25 november 2008 Nederlandse samenvatting door TIER op 5 juli 2011 Onderwijsondersteunende
Nadere informatie1 LOGO SCHOOL. Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel. Naam School
1 LOGO SCHOOL Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel Naam School Algemene gegevens School De Blijberg International Department BRIN 14 HB Directeur Mrs L. Boyle Adres Graaf Florisstraat 56 3021CJ ROTTERDAM
Nadere informatieJoos Vandewalle. wiskunde voor iedereen
Joos Vandewalle wiskunde voor iedereen Hoe kan je het wiskundig denken laten groeien en bloeien bij alle leerlingen? Joos Vandewalle Op basis van de ideeën van Jo Boaler Youcubed Mythes over wiskunde Mythes
Nadere informatieOpleiding PECB ISO 9001 Quality Manager.
Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager www.bpmo-academy.nl Wat is kwaliteitsmanagement? Kwaliteitsmanagement beoogt aan te sturen op het verbeteren van kwaliteit. Tevens houdt het zich bezig met het verbinden
Nadere informatieTopic 10-5 Meeting Children s Intellectual Needs
Topic 10-5 Meeting Children s Intellectual Needs In this topic, you will learn how to help children develop the ability to reason and use complex thought, as well as The role of play in intellectual development
Nadere informatieNationaal Agentschap Erasmus+ Volwasseneneducatie EDOS
Erasmus+ Nationaal Agentschap Erasmus+ Volwasseneneducatie EDOS 27-11-2019 Peter van Deursen Programma 1. Wat is Erasmus+ 2. Welke actielijnen zijn er? 3. wat valt er onder volwasseneneducatie binnen Erasmus+?
Nadere informatieEmployability in het onderwijs
Employability in het onderwijs Slide 1 October 18, 2016 VSNU, 13 oktober 2016, Universiteit Leiden, Universiteit Maastricht, Universiteit Utrecht Employability? Flexibiliteit als nieuwe baanzekerheid Van
Nadere informatiePatiëntenparticipatie in
Patiëntenparticipatie in Europees perspectief Marleen Kaatee Oprichter & voorzitter Patiëntenparticipatie in Europa: 1. PSC Patients Europe 2. EMA 3. ERNs, European Reference Networks Noodzaak: internationaal
Nadere informatieVerschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten
Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten Difference in Perception about Parenting between Parents and Adolescents and Alcohol Use of Adolescents
Nadere informatieWerken met de binnen het Eye-project ontwikkelde toolbox
Werken met de binnen het Eye-project ontwikkelde toolbox Objectief leren observeren en reflecteren: Het Eye-project Korte toelichting Eye Ontstaan en doel toolbox Observeren Reflecteren Ervaringen EYE
Nadere informatieImpact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven
Impact en disseminatie Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Wie is wie? Voorstel rondje Wat hoop je te leren? Heb je iets te delen? Wat zegt de Programma Gids? WHAT DO IMPACT AND SUSTAINABILITY MEAN? Impact
Nadere informatieCentrum Ganspoel. Special school as resource centre for mainstreaming: developing networks & cooperation and exchange strategies
Centrum Ganspoel Special school as resource centre for mainstreaming: developing networks & cooperation and exchange strategies Integration & Wellbeing Specified Assistance and Support. MPI Medical
Nadere informatieHans Hindriks. Netherlands National Coordinator (EAAL)
Hans Hindriks Netherlands National Coordinator (EAAL) Count on Skills New Approaches to Basic Skills Policies in The Netherlands Ministerie van OCW Ministerie van SZW Ministerie van VWS Count on Skills
Nadere informatieValue based healthcare door een quality improvement bril
Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really
Nadere informatieInterventie aan de keukentafel
Interventie aan de keukentafel Gezinsgerichte interventie voor kinderen en jongeren met NAH Ingrid Rentinck Inleiding Initiatiefnemers van project: Ingrid Rentinck Arend de Kloet Carolien van Heugten Opzet
Nadere informatieCommunication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education
Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University
Nadere informatieErvaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems
Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems Frans Mofers Nederland cursusmateriaal & CAA's alle cursusmateriaal vrij downloadbaar als PDF betalen voor volgen cursus cursussite
Nadere informatieErasmus Project. September 2014 Juli Maths Paths in Europe
Erasmus Project September 2014 Juli 2016 Maths Paths in Europe Wij : Basisschool Sint-Hendrik Gelegen in Petegem-aan-de-Leie, een deelgemeente van Deinze. Onze partners Engeland (coördinator) Spanje Italië
Nadere informatieSamen basketballen is basketballen met teamafspraken? Ivo v.d. Spek Hogeschooldocent HALO
Samen basketballen is basketballen met teamafspraken? Ivo v.d. Spek Hogeschooldocent HALO Onderzoek in het kader van het Lectoraat Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving (Lector Sanne de Vries)
Nadere informatiePraktijkkennis van leerkrachten als ontwerpers van een ICT-rijke leeromgeving Promovendus Paper presentatie ORD 2011
Praktijkkennis van leerkrachten als ontwerpers van een ICT-rijke leeromgeving Promovendus Paper presentatie ORD 2011 Ferry Boschman, Susan McKenney & Joke Voogt Universiteit Twente Vakgroep C & O Beginnende
Nadere informatieBehartigen van professionele kwaliteit in kinderopvang, onderwijs en zorg voor jonge kinderen. Pauline Slot Universiteit Utrecht
Behartigen van professionele kwaliteit in kinderopvang, onderwijs en zorg voor jonge kinderen Pauline Slot Universiteit Utrecht Vroege ontwikkeling van kinderen Voorschools Groep 1-3 Interacties van kinderen:
Nadere informatie4 jaar geleden.. onderzoek op het gebied van baby s en peuters en de vroege ouder-kind relatie enorm toegenomen.
De laatste decennia is wetenschappelijk onderzoek op het gebied van baby s en peuters en de vroege ouder-kind relatie enorm toegenomen. Meer kennis over het belang en over factoren die de ontwikkeling
Nadere informatieInternationaliseren van leeruitkomsten: vier voorbeelden uit de praktijk. Jos Beelen Utrecht, 5 februari 2015
Internationaliseren van leeruitkomsten: vier voorbeelden uit de praktijk Jos Beelen Utrecht, 5 februari 2015 Case 1: add on Universiteit van Tilburg Link Class Collaborative Online International Learning
Nadere informatieUniverseel en geïntegreerd. Paul Leseman
Universeel en geïntegreerd Paul Leseman Waarom geïntegreerd? Lappendeken van voorzieningen, meerdere voorzieningen in combinatie, formele en informele vormen tegelijk. Weinig stabiliteit in termen van
Nadere informatieUnderstanding and being understood begins with speaking Dutch
Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.
Nadere informatieThe British International School
The British International School Nord Anglia Education Secundaire school Year 6 year 9 Year 10 = IGCSE Year 11-12 = International Baccalaureate High Performance Learning Prof. Deborah Eyre What do high
Nadere informatieReflectie. Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO. EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht
Reflectie Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht Inleiding IaH studies zijn belangrijke bijdrage aan discussie
Nadere informatieDe Invloed van Familie op
De Invloed van Familie op Depressie- en Angstklachten van Verpleeghuisbewoners met Dementie The Influence of Family on Depression and Anxiety of Nursing Home Residents with Dementia Elina Hoogendoorn Eerste
Nadere informatiePRAKTIJKGERICHT ONDERWIJSONDERZOEK REKENEN MBO/VO
PRAKTIJKGERICHT ONDERWIJSONDERZOEK REKENEN MBO/VO Karen Heinsman, Hogeschool Utrecht Kees Hoogland, Hogeschool Utrecht Kees Hoogland Kooske Franken Steunpunt Taal en Rekenen dinsdag 27 november 2018 Onze
Nadere informatieWelke factoren beïnvloeden het gezamenlijk leren door leraren? Een systematische literatuurreview Thurlings, M.C.G.; den Brok, P.J.
Welke factoren beïnvloeden het gezamenlijk leren door leraren? Een systematische literatuurreview Thurlings, M.C.G.; den Brok, P.J. Published in: Onderwijs Research Dagen(ORD), 11-12 Juni 2014, Groningen,
Nadere informatieInclusive Education: competences for teacher training
08052014 Inclusive Education: competences for teacher training Evelien Dankert MSc Teacher Training Institute Leiden University of Applied Sciences The Netherlands Our goal in teacher training in relation
Nadere informatieDe Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen
Voorschoolse vorming en de ontwikkeling van kinderen 1 De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van Kinderen The Relationship between Early Child Care, Preschool Education and Child Development
Nadere informatieVerschillen tussen Allochtone- en Autochtone Jonge Studerende Moeders in het Ervaren van Dagelijkse Stress en het Effect ervan op de Stemming
Verschillen tussen Allochtone- en Autochtone Jonge Studerende Moeders in het Ervaren van Dagelijkse Stress en het Effect ervan op de Stemming Differences between Immigrant and Native Young Student Mothers
Nadere informatieWat is meertaligheid. Wat is meertaligheid. Enkele begrippen. Meertaligheid in cijfers
Kinderen en hun ouders ondersteunen in het proces van meertalige taalontwikkeling Focus op de thuistaal Hilde De Smedt Wat is meertaligheid Individuen worden MEERTALIG genoemd als ze de competentie hebben
Nadere informatieWandelen werkt! General Information
Wandelen werkt! General Information Summary Dit project is gericht op de bewustmaking van de voordelen van het wandelen. Leerkrachten van de kleuterschool en de ouders van de kinderen worden opgeleid om
Nadere informatieVerbeteren van gezondheidsvaardigheden van ouderen in Europa EU-FP7-IROHLA. NCVGZ April 2013 Andrea de Winter. Jaap Koot & Menno Reijneveld
Verbeteren van gezondheidsvaardigheden van ouderen in Europa NCVGZ April 2013 Andrea de Winter EU-FP7-IROHLA Jaap Koot & Menno Reijneveld Omvang en aard van problemen met gezondheidsvaardigheden Doelen
Nadere informatiePROFESSIONELE ONTWIKKELING VIA DE AQI: achtergrond en eerste ervaringen
PROFESSIONELE ONTWIKKELING VIA DE AQI: achtergrond en eerste ervaringen INTERNATIONALISERING EN PROF. DEVELOPMENT Internationalisering betekent investeren in professionele ontwikkeling van docenten: Meer
Nadere informatieMEERTALIGE TAALONTWIKKELING
MEERTALIGE TAALONTWIKKELING H I L D E D E S M E D T INHOUD Het thema verkennen De rol van thuistalen in leren identiteit en welbevinden De meertalige taalontwikkeling 1 ONDERZOEK EVOLUTIE 1 ONDERZOEK EVOLUTIE
Nadere informatieComparison: Kinderen zonder deze risicofactor.
Zoekstrategieën JGZ-richtlijn Taalontwikkeling oekstrategie Om de uitgangsvragen op een gestructureerde manier uit te werken tot beantwoordbare vragen zijn deze eerst omgewerkt tot PICO uitgangsvragen.
Nadere informatieDr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1
Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014 Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Doelstelling Nurses on the Move Bijdragen aan verbetering kwaliteit van zorg in verpleeg- en
Nadere informatieNood aan een paradigmawissel
Bestrijding van (kinder)armoede: Nood aan een paradigmawissel 31 mei 2012 ames - Hang it all Vitra Design Charles & Ray Ea Steven Groenez HIVA-KULEUVEN Promotor onderzoekslijn kinderarmoede Vlaams armoedesteunpunt
Nadere informatieWORKSHOP 1P4. Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen. Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT
WORKSHOP 1P4 Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT 11.00-12.00 uur / SkyTheater 2 Inhoudsopgave Onderwerp/ aanleiding
Nadere informatieEUROPEAN SCHOOLNET ACADEMY SCHOOL EDUCATION GATEAWAY TEACHER ACADEMY
EUROPEAN SCHOOLNET ACADEMY SCHOOL EDUCATION GATEAWAY TEACHER ACADEMY HOE WE DOCENTEN IN HEEL EUROPA ONDERSTEUNEN Koen Glotzbach koen.glotzbach@eun.org Junior Communication officer @ EUN Academy 22 September
Nadere informatieE-learning maturity model. Hilde Van Laer
E-learning maturity model Hilde Van Laer E-learning maturity model (emm) Self-assessment van online en blended leren met e-learning maturity model (emm) A driver for change? http://www.utdc.vuw.ac.nz/research/e
Nadere informatieStuurgroep Harmonisatie VVE VVE beleidsgroep
1 Zaanse Visie op VVE gemeente Zaanstad Sector Maatschappelijke Ontwikkeling AAN Stuurgroep Harmonisatie VVE VVE beleidsgroep VAN VASTGESTELD 24 mei 2016 AANTAL PAGINA S 5 1) Inleiding Voor u ligt de Zaanse
Nadere informatieKeuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie
1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011
Nadere informatieUNIT 2 Begeleiding. Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility
UNIT 2 Begeleiding Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility 1 2 Wat is coaching? Coaching is een methode voor het ontwikkelen van potentieel
Nadere informatieInternational Leiden Leadership Programme
International Leiden Leadership Programme Information Evening 1 November 2016 Universiteit Leiden.. LLP Programme team Menno Mennes Lucille Brakefield Janna van Helden Ratna Lachmansingh Programme Bij
Nadere informatieEffecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme
Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effects of Contact-oriented Play and Learning in the Relationship between parent and child with autism Kristel Stes Studentnummer:
Nadere informatieObservationeel onderzoek Patiënt-controleonderzoek Cohortonderzoek Cross-sectioneel Systematisch review
Zoekstrategie JGZ-richtlijn Taalontwikkeling Om de uitgangsvragen op een gestructureerde manier uit te werken zijn deze eerst omgevormd tot PICO uitgangsvragen. Hierbij wordt achtereenvolgens het volgende
Nadere informatieHet terugdringen van gezondheidsachterstanden: wat werkt? Dr. Mariëlle Beenackers Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg
Het terugdringen van gezondheidsachterstanden: wat werkt? Dr. Mariëlle Beenackers Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Overzicht presentatie Sociaaleconomische gezondheidsverschillen verklaren Wat
Nadere informatieJoTondeur (VUB), Koen Aesaert & Johan van Braak (UGent)
JoTondeur (VUB), Koen Aesaert & Johan van Braak (UGent) Inhoud Context en theorie ICT-competenties studentleraren Strategieën lerarenopleiding (SQD) Probleemstelling Methode Survey Multilevel analyse Resultaten
Nadere informatieRekenen in Beeld - Kritische analyse van rekenopgaven - - Wetenschappelijk onderzoek naar contextgebruik -
Rekenen in Beeld - Kritische analyse van rekenopgaven - - Wetenschappelijk onderzoek naar contextgebruik - >> Rekenen zoals het bedoeld is
Nadere informatieThemabijeenkomst DTT ENGELS havo/vwo
Themabijeenkomst DTT ENGELS havo/vwo SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling 9 december 2015 Daniela Fasoglio, leerplanontwikkelaar MVT Tweede Fase h/v d.fasoglio@slo.nl Doel workshop U krijgt
Nadere informatieOplossingsgericht werken. Bij Handjehelpen. Oktober 2018
Oplossingsgericht werken Bij Handjehelpen Oktober 2018 Programma Doel deze bijeenkomst (afstemmen) Relatie werken volgens presentiebenadering en oplossingsgericht werken (afstemmen) Kader oplossingsgericht
Nadere informatieExtended Schools transforming schools and communities in England
Extended Schools transforming schools and communities in England Julian Piper: Extended and Integrated Services Director The Extended Schools Support Service Influences on children s learning Invloeden
Nadere informatieMontessori Nieuwsbrief april 2018
Montessori Nieuwsbrief april 2018 Voorwoord Beste ouder(s)/verzorger(s), De meivakantie staat voor de deur en bij deze wensen we u allen alvast een mooie twee weken toe. Voor degenen met eindexamenkandidaten
Nadere informatieOrganisaties. Onderzoeksvraag Wat werkt? 3 aandachtsgebieden. Wat werkt? 3 aandachtsgebieden. Wat werkt? 3 aandachtsgebieden
Organisaties Symposiumleider: Carlo Schuengel Focus op Onderzoek 2 december 2011 Marja Hodes, Marieke Meppelder, Jos de Kimpe, Carlijn Nieuwenhuis, Sabina Kef, Cees Janssen, Lieneke Claassens, Elleke Lemmers,
Nadere informatie(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1
(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 Psychologische Inflexibiliteit bij Kinderen: Invloed op de Relatie tussen en de Samenhang met Gepest worden en (Sociale) Angst Psychological
Nadere informatieLoont VVE? Paul Leseman
Loont VVE? Paul Leseman Waar gaat VVE over? Extra kindplaatsen in peuterspeelzalen en kinderdagverblijven voor kinderen die anders niet aan zo n voorziening zouden deelnemen. Verbetering van de structurele
Nadere informatie1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland?
First part of the Inburgering examination - the KNS-test Of course, the questions in this exam you will hear in Dutch and you have to answer in Dutch. Solutions and English version on last page 1. In welk
Nadere informatieOp weg naar gezinsgerichte zorg
Op weg naar gezinsgerichte zorg 1 Op weg naar Gezinsgerichte Zorg Moeder en Kindcentrum Reinier de Graaf Madelon de Beer, senior verpleegkundige afdeling neonatologie Laura van der Meer, kinderarts-neonatoloog
Nadere informatieHealthy people want everything, sick people want only one thing. would love to see a Hospital Teacher
Healthy people want everything, sick people want only one thing. would love to see a Hospital Teacher Consultant Education Sick Pupils Educational Service Centre University Medical Centre The Netherlands
Nadere informatieEU-Speak _ leslla docenten
EU-Speak _ leslla docenten Wat heeft een docent nodig om de laaggeletterde volwassen immigrant te leren lezen en schrijven? EU-Speak 1 Partners: Engeland, Zweden, Denemarken, Duitsland, Spanje, Nederland
Nadere informatieLuister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!
Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het
Nadere informatieFysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50
De relatie tussen eigen-effectiviteit 1 De Relatie tussen Eigen-effectiviteit, Intrinsieke Motivatie en Fysieke Activiteit bij 50-plussers The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and
Nadere informatieVoorlichting Erasmus+ KA2 15 november 2018
Voorlichting Erasmus+ 15 november 2018 Check in 2 Wat is Wie bent u en wie zijn wij? Wanneer in Help Doel van de workshop 3 Wat is Wanneer in Help U weet wat inhoudt U weet welke instrumenten u kunt gebruiken
Nadere informatieRunning Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1
Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Relatie tussen Attitude, Sociale Invloed en Self-efficacy en Intentie tot Contact tussen Ouders en Leerkrachten bij Signalen van Pesten
Nadere informatieINHOUD WORKSHOP. Introductie Korte informatie over interventies. Interactieve discussie
INHOUD WORKSHOP Introductie Korte informatie over interventies Pathways and Resources for Engagement and Participation (PREP), Partnering 4 Change (P4C), Children s Meaningful Activities and Participation
Nadere informatieSummary 124
Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities
Nadere informatieDigital municipal services for entrepreneurs
Digital municipal services for entrepreneurs Smart Cities Meeting Amsterdam October 20th 2009 Business Contact Centres Project frame Mystery Shopper Research 2006: Assessment services and information for
Nadere informatieOER/TER ADDENDA ( )
OER/TER ADDENDA (21-11-2017) Regarding: Teaching and Examination Regulations Master s degree programmes The new text: p. 170 Programme: Executive Master of Finance and Control/EMFC Year: 2 sem course title
Nadere informatie9/04/15. De sociale functie 1. Toegankelijkheid en gelijke kansen 2. Relaties met ouders 3. Relaties tussen ouders: sociale steun en sociale cohesie
9/04/15 De sociale functie in het pedagogisch raamwerk voor de kinderopvang van baby s en peuters De sociale functie 1. Toegankelijkheid en gelijke kansen 3. Relaties tussen ouders: sociale steun en sociale
Nadere informatieExchange with Bartow - Winter Haven - Lakeland High Schools, Florida
Exchange with Bartow - Winter Haven - Lakeland High Schools, Florida Oisterwijk, 28 September 2016 Dear parents and pupils, The tickets, hotel and youth hostel are booked and the programme is just about
Nadere informatieRunning head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD
1 Opvoedstijl en Externaliserend Probleemgedrag en de Mediërende Rol van het Zelfbeeld bij Dak- en Thuisloze Jongeren in Utrecht Parenting Style and Externalizing Problem Behaviour and the Mediational
Nadere informatieRekenen: ook in de andere vmbo vakken
Rekenen: ook in de andere vmbo vakken verdiepingsconferenties Freudenthal Instituut Korte inhoud werkgroep Het onderhouden en uitbreiden van rekenvaardigheden is een belangrijk thema in klas 3 en 4 van
Nadere informatieEuropean frameworks for VET
European frameworks for VET VLOR Brussels, 4 June 2014 Carlo Scatoli Vocational Training and Adult Learning 2002 The Copenhagen Declaration 30 November 2002 Strengthen the European dimension Improve transparency,
Nadere informatieSamenvatting Proefschrift Fostering Monitoring and Regulation of Learning Mariëtte H. van Loon, Universiteit Maastricht
Samenvatting Proefschrift Fostering Monitoring and Regulation of Learning Mariëtte H. van Loon, Universiteit Maastricht Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar metacognitieve vaardigheden van leerlingen
Nadere informatieIt s all about the money Group work
It s all about the money Group work Tijdsduur: 45 minuten Kernwoorden: money (geld) coin (munt), banknote (bankbiljet), currency (munteenheid) Herhalings-/uitbreidingswoorden: debate (debat), proposal
Nadere informatieNatural Europe - Natuurlijk Europa
Natural Europe - Natuurlijk Europa General Information Summary Natuurlijk Europa zet een aantal softwaretools in die het mogelijk maken voor leerkrachten om innovatieve online trajecten te ontwerpen via
Nadere informatieHET ONDERWIJS IN FINLAND Studiereis 13-20 maart 2016
HET ONDERWIJS IN FINLAND Studiereis 13-20 maart 2016 The Education System of Finland and Education in Rovaniemi The aim is a school that functions as a learning organisation that: l a s r e s: v s a ran
Nadere informatieLogopedie in het cluster 2 onderwijs
Logopedie in het cluster 2 onderwijs mw. E. Cox MA (NVLF) mw. E. Kunst-Verberne (NVLF) mw. M. Schulte (NVLF) dhr. R. Nannes (NVLF) 2 Aanleiding position statement Dit position statement gaat over de logopedische
Nadere informatiePublished in: Onderwijs Research Dagen 2013 (ORD2013), mei 2013, Brussel, Belgie
Samenwerkend leren van leerkrachten : leeropbrengsten gerelateerd aan activiteiten en foci van samenwerking Doppenberg, J.J.; den Brok, P.J.; Bakx, A.W.E.A. Published in: Onderwijs Research Dagen 2013
Nadere informatieNETWORK CHARTER. #ResourceEfficiency
NETWORK CHARTER 1 WHAT IS THE EREK NETWORK? EREK stands for the European Resource Efficiency Knowledge Centre, a vibrant platform to enable and reinforce businesses and especially small and medium sized
Nadere informatievooropleiding international Dutch as a second Nederlands Tweede Taal
INFORMATION FOR STUDENTS WITH AN international PRE- UNIVERSITY EDUCATION FOUNDATION YEAR FOR international STUDENTS VU UNIVERSITY () Dutch as a second Language () INFORMATIE VOOR STUDENTEN MET EEN BUITENLANDSE
Nadere informatieDe taak van de rekenspecialist bij goed rekenonderwijs
PLG Rekenspecialist 15 oktober 2009 Berber Klein & Zwanie van Rij De taak van de rekenspecialist bij goed rekenonderwijs PLG Rekenspecialist De AGENDA 1. Om goed te beginnen De focus 2. De taak van de
Nadere informatieSessie Centrumsteden VVJ
Sessie Centrumsteden VVJ Bram Vermeiren Steunpunt Jeugd vzw Arenbergstraat 1D I 1000 Brussel T 02 551 13 50 I F 02 551 13 85 info@steunpuntjeugd.be I www.steunpuntjeugd.be missie Jeugdwerk brengt kinderen
Nadere informatieInnovatief Onderwijs Ontwerpen. Jeroen van Merriënboer
Innovatief Onderwijs Ontwerpen Jeroen van Merriënboer VU Amsterdam Onderwijsdag, 6 Februari 2015 Inhoud Het transferprobleem Levensechte taken en 4C/ID Zelfgestuurd leren Voorbeelden Conclusies en Vragen
Nadere informatieExcellent onderwijs nader bekeken Kees Vernooij
Excellent onderwijs nader bekeken Kees Vernooij EXCELLENT ONDERWIJS NADER BEKEKEN Dr. Kees Vernooij Lector emeritus Effectief taal- en leesonderwijs Kenniscentrum Expertis Motto Excellente scholen zijn
Nadere informatieGeneral info on using shopping carts with Ingenico epayments
Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an
Nadere informatieTaal en rekenen in het vo. Waarom? Wat? Hoe? Beeldvorming en een paar bespiegelingen
Taal en rekenen in het vo Waarom? Wat? Hoe? Beeldvorming en een paar bespiegelingen Trends Taal en Rekenen Eind 20 e eeuw Verbreding onderwijsprogramma s Aanboren nieuwe kennisgebieden Thematische aanpakken
Nadere informatieFormatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas
Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Programma Formatief toetsen Voorwaarden voor formatief toetsen Voorbeelden van technieken
Nadere informatieDifferentiëren ontrafeld
Differentiëren ontrafeld vijf principes voor het optimaal omgaan met verschillen Trynke Keuning & Marieke van Geel Je wilt natuurlijk je onderwijs optimaal inrichten voor al deze leerlingen Dat noemen
Nadere informatie