Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening

Transcriptie

1 Ruud Bartholomeus, 21 maart 2019, Utrecht 1 Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening Balans tussen watervraag en wateraanbod Ruud Bartholomeus, namens collega s

2 2 Balans tussen watervraag en wateraanbod MISMATCH TUSSEN WATERVRAAG EN WATERAANBOD VOOR IRRIGATIE (HUIDIG KLIMAAT) KNELPUNTENANALYSE DELTAPROGRAMMA ZOETWATER

3 3 Balans tussen watervraag en wateraanbod

4 4 Balans tussen watervraag en wateraanbod Integrated water resources management

5 5 Balans tussen watervraag en wateraanbod

6 6 Grondwateraanvulling Schatten en beïnvloeden van de werkelijke verdamping Vegetatie bepaalt in grote mate de grondwateraanvulling interception evaporation Zoetwaterbeschikbaarheid voor o.a.: Drinkwater Industrie Natuur Landbouw

7 7 Adaptieve maatregelen Klimaatverandering en landbouw Temperatuur CO 2 Extreme neerslag Droge periodes Anticipeer op extremen TOENAME DROOGTE EN WATEROVERLAST

8 8 Adaptieve maatregelen Anticipeer met dynamisch waterbeheer Samengestelde Peilgestuurde Drainage: - Regenwater beter mee vasthouden - Lokale schaal AGROBEHEERCENTRUM ECO2 (YOUTUBE)

9 9 Adaptieve maatregelen Anticipeer met dynamisch waterbeheer KlimaatAdaptieve Drainage: - Regenwater beter mee vasthouden - Lokale schaal - Online aansturing CLIMATE ADAPTIVE DRAINAGE -

10 10 Adaptieve maatregelen Sub-irrigatie ( ondergronds beregenen / omgekeerde drainage ) KlimaatAdaptieve drainage Regenwater beter vasthouden Kun je ook water mee aanvoeren Doel: verhogen grondwaterstand en hiermee vochtgehalte in de wortelzone Nodig: constante wateraanvoer BRON AFBEELDING: AGROBEHEERCENTRUM ECO2 (YOUTUBE)

11 Adaptieve maatregelen Efficiënt gebruik zoetwater: Lumbricus 11

12 12 Benutten alternatieve bronnen Restwater TAP Reststromen van zoetwater normaal gesproken snel afgevoerd via DRINKING WATER WASTE WATER oppervlaktewater Agrariërs/tuinders in omgeving kampen met droogte en hebben waterbehoefte Eén en één is twee: gezuiverd restwater beschikbaar voor zoetwatervoorziening SOURCE WATER SYSTEM EFFLUENT landbouw verminderen druk op het diepere grondwater PRECIPITATION EVAPORATION

13 F2AGRI 13 Benutten alternatieve bronnen Hergebruik restwater Bavaria Reststromen van zoetwater normaal gesproken afgevoerd via oppervlaktewater Agrariërs in omgeving kampen met droogte en hebben waterbehoefte Eén en één is twee: gezuiverd restwater beschikbaar voor zoetwatervoorziening landbouw F2AGRI

14 F2AGRI 14 Benutten alternatieve bronnen Hergebruik restwater Bavaria Zonder sub-irrigatie zakt de grondwaterstand weg tot zo n 250cm-mv Sub-irrigatie zorgt voor een aanzienlijke stijging van de grondwaterstand (1 á 1,5 meter). Verminderde beregeningsbehoefte TER ILLUSTRATIE: GRONDWATERSTANDEN TIJDENS SUBIRRIGATIE (GEMETEN) EN ZONDER SUBIRRIGATIE (GEMODELLEERD)

15 15 Benutten alternatieve bronnen Sub-irrigatie met gezuiverd huishoudelijk afvalwater HAAKSBERGEN EFFLUENT VS. BASISAFVOER TE HAAKSBERGEN

16 18 Benutten alternatieve bronnen Water reuse, a multi-layered approach Sustainability and environment (LCA) Legislation and regulations Water treatment technologies Health and safety Reuse in agriculture or industry Subsurface water storage

17 19 Balans tussen watervraag en wateraanbod

18 20 1. Infiltratie en terugwinning voor drinkwater >65 jaar ervaring in de Nederlandse duinen

19 21 2. ASR-Coastal voor tuinbouw De nieuwe standaard voor gietwatervoorziening Rain or reuse water Na: 1-10 mg/l Required: Na <11 mg/l Groundwater: Na mg/l Autumn, Winter Spring, Summer

20 22 2. ASR-Coastal voor tuinbouw De nieuwe standaard voor gietwatervoorziening RECOVERY INJECTION Multiple partially penetrating well

21 23 2. ASR-Coastal voor tuinbouw De nieuwe standaard voor gietwatervoorziening Van der Goes Orchids 2 hectare kas In bedrijf sinds 2011 PROMINENT TOMATOES 30 hectare kas In bedrijf sinds 2013 Collectief ASR system GLASPAREL+, Waddinxveen 116 hectare kas Capaciteit: m 3 PROMINENT TOMATOES In bedrijf 2018

22 24 3. Cross-sectoraal waterhergebruik Tomaten groeien op water van suikerbieten Geen toestemming voor gebruik van grond- en oppervlaktewater! ASR Nieuw-Prinsenland Afvalwater van de Suikerunie Aanvullende zuivering Capaciteit m 3 Collectief eigendom Pay-per-use system Anker voor de tuinders tijdens de droogte van 2018

23 25 4. Urban Waterbuffer Spangen Opvangen, bergen en hergebruiken regenwater in de stad

24 26 5. COASTAR: zout op afstand, zoet op voorraad Regionale adaptatiestrategie voor laag-nederland

25 27 Watervraag en wateraanbod in balans Aandacht voor alle sectoren TAP Veranderend klimaat en veranderende watervraag DRINKING WATER WASTE WATER Druk op het (diepere) grondwater in hoog-nl Druk op het hoofdwatersysteem in laag-nl Lokale en regionale zelfvoorzienendheid krijgt steeds meer aandacht Beter benutten van de beschikbare bronnen vergroten SOURCE WATER SYSTEM EFFLUENT zoetwaterbeschikbaarheid voor alle sectoren Afvalwater krijgt waarde. Hergebruik restwater: (hoe) kan het PRECIPITATION verantwoord? Samenwerken aan Water in de Circulaire Economie! EVAPORATION