Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017

Transcriptie

1 Het verbeteren van de waterkwaliteit; de rol van de landbouw Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017

2 Broos Water BV Als praktijkgericht kennis- en adviesbureau werken wij aan het verbeteren en beschermen van de kwaliteit van oppervlaktewater, bodem en lucht. Binnen land- en tuinbouw richten we ons primair op het terugdringen van emissies naar het oppervlaktewater. Vanuit kennis en betrokkenheid willen wij bijdragen aan een functionele omgeving waar kansen liggen voor duurzame landbouw, een aantrekkelijk landschap en een leefbaar platteland.

3 Kaderrichtlijn Water (KRW) Het volledig elimineren van prioritaire gevaarlijke stoffen en het bereiken van een ecologische en chemische goede toestand van oppervlaktewater en grondwater. Per land: KRW vertalen naar beleidsuitgangspunten, kaders en instrumenten. Maatregelen gerelateerd aan deelstroomgebieden. Landelijk meetnet in KRW-waterlichamen. 2000: invoering KRW 2015: eerste tranche: waterkwaliteit in goede staat. 2021: tweede tranche: herkansing en tandje er bij extra maatregelen. 2027: einddoel moet bereikt zijn: nulemissie. Einddoel niet behaald boetes!

4 KRW voor Nederland Landelijk Rapport Europese Unie (2014): 53% van de KRW-waterlichamen in NL verkeert in goede staat. In 2009 was dit 43% Rapport OESO (2014): NL blijft in het verbeteren van de waterkwaliteit achter bij andere Europese landen. Rapport PBL (2015): Om de ecologische einddoelen van de KRW te behalen is extra inzet nodig van het Rijk, waterbeheerders en agrariërs. De waterkwaliteit verbetert onvoldoende. Conclusie rapporten: 55% van de emissie naar het water is afkomstig uit de landbouw Nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen zijn de belangrijkste bronnen.

5 Oorzaak Milieubelasting (fryslân) van het oppervlaktewater met fosfor (duizend kg P/jr). Bron: Emissieregistratie

6 Oorzaak Relatieve bijdrage van de verschillende bronnen aan de totale belasting van het oppervlaktewater Bron: Bronnenanalyse

7 Oorzaak

8 Nationaal Bestuursakkoord Water 2011 In mei 2011 hebben het Rijk, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO), de Unie van Waterschappen (UvW) en de vereniging van waterbedrijven in Nederland (Vewin) het bestuursakkoord Water ondertekend. Het doel is te blijven zorgen voor: Veiligheid tegen overstromingen Een goede kwaliteit van het water Voldoende zoet water

9 Activiteitenbesluit Milieubeheer Ingevoerd op 1 januari 2013 AB geldt voor een groot deel van de land- en tuinbouw en bevat milieuregels voor diverse agrarische activiteiten op en rondom het bedrijf. Van milieuregels (doelvoorschrift) naar activiteiten (middelvoorschrift) Samenvoegen van de compartimenten bodem en water. Steeds meer integraal (de aparte status van de landbouw verdwijnt).

10 Omgevingswet Wordt naar verwachting in 2020 ingevoerd. Oud stelsel: 26 wetten, 120 AMvB s, 65 visies Nieuw stelsel: 1 wet, 4 AMvB s, 1 visie Landbouw: Besluit Activiteiten en Leefomgeving (BAL) Kenmerken: o Van inrichting naar activiteit o o o Decentraal, tenzij Voorkeur voor algemene regels Gaat uit van vertrouwen

11 Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) De land- en tuinbouw is gebaat bij een schone leefomgeving met voldoende en kwalitatief goed water en een gezonde bodem. Samenhangende aanpak: oplossen wateropgaven en een economisch sterkere land- en tuinbouw Samenwerking LTO en Unie van Waterschappen: o Schoner water (80% minder knelpunten in 2021; In 2027: 0%) o Voldoende zoet water (voorkomen droogte, verzilting en wateroverlast)

12 Belang voor de landbouw Beschikbaarheid van voldoende en schoon zoetwater voor bedrijfsontwikkeling: Optimale groei van gewassen (meer opbrengst) Veilige veedrenking (voorkomen van ziektes) Voedselveiligheid en imago (geen negatieve krantenkoppen) Betere kwaliteit van de bodem (minder verliezen) Optimaal benutten van mineralen en GBM (minder lozingen / emissie) Milieueisen overheden (o.a. behoud GBM-pakket) Kwaliteitseisen afnemers / markt Eigen veiligheid

13 Samenvatting Brussel: Ecologische en chemische goede toestand van oppervlakte- en grondwater. In 2027: nulemissie Het Rijk: Verbeteren waterkwaliteit Voldoende en schoon zoetwater Landbouw: Voldoende en schoon zoetwater voor bedrijfsontwikkeling Haalbare, betaalbare en effectieve oplossingen

14 Wat kan een veehouder doen? Kennis vergroten nutriëntenbenutting en bodembeheer Gebruik beslissingsondersteunende systemen Voorkomen van erf- en perceelemissies nutriënten en GBM Meer inzicht in waterstromen (bedrijfswaterscan) Water besparen door gerichte beregening Water vasthouden Zuiveren en hergebruik

15 Wat kan een akkerbouwer doen? Kennis vergroten waterstromen en bodemstructuur Uitvoeren emissiescan / beperken erfafspoeling Effectieve grondbewerking en precisielandbouw Opvang / zuiveren rest- en reinigingswater in biofilters Drift reducerende maatregelen en technieken Water besparen door gerichte beregening en water vasthouden Zuiveren en hergebruik

16 Wat kan een glastuinder doen? Kennis vergroten waterstromen Opvang / zuiveren rest- en reinigingswater (gecertificeerde technieken) Hergebruik van giet-, drain en drainagewater Drift reducerende maatregelen en technieken

17 Toekomst Meer (technologische) innovaties voor het sluiten van de waterkringloop Effectieve zuiveringstechnieken Betere technieken om drift, uitspoeling en afspoeling te voorkomen Meer zelfregulerende maatregelen en technieken

18 Dank voor uw aandacht. Vragen? Meer informatie: Broos Water Reaal 9J 8305 BP EMMELOORD T E info@brooswater.nl I