samen voor een toegankelijk personeelsbeleid

Transcriptie

1 samen voor een toegankelijk personeelsbeleid In het kader van project Kortdurende stages in privéondernemingen tijdens de laatste maanden van tewerkstelling via artikel 60 7 OCMWwet Donderdag 26 maart

2 2

3 Kennismaking 3

4 Programma Taal en Toegankelijkheid binnen het personeelsbeleid? 4

5 Stel u eens in de plaats

6 De juiste persoon op de juiste plaats 6

7 Stel u eens in de plaats Taalbeleid in de stad wat kan beter? Ik vroeg het aan een groepje anderstaligen. 7

8 Stel u eens in de plaats communiceer aan de bevolking wat er mogelijk is voor doelgroepen filmpjes op het stadhuis, oudercontact, ziekenhuis, geen dialect, niet te vlug, lichaamstaal, geduld, aanbod op maat in de bibliotheek woordenboeken voorzien en visualiseren 8

9 Stel u eens in de plaats 9

10 Stel u eens in de plaats 10

11 Stel u eens in de plaats 11

12 Stel u eens in de plaats overvloed aan moeilijke briefwisseling niet stigmatiserend zijn taalcoaching praatgroepen stel de verwachtingen niet te hoog niet betuttelen 12

13 Eenvoudige woordjes leren

14 Of toch niet zo eenvoudig? 我 月 亮 玫 瑰 魚 襪 子

15 De juiste persoon op de juiste plaats 15

16 De juiste persoon op de juiste plaats 16

17 Toegankelijk personeelsbeleid rekrutering selectie aanwerving en onthaal toegankelijkheid vorming evaluatie subsidiëring Komt vandaag niet aan bod: retentie en uitstroom 17

18 Rekrutering 18

19 Rekrutering odoxsa6a interimkantoor voor Poolse werknemers 19

20 Rekrutering 20

21 Rekrutering Inclusie bij reguliere jobkanalen! 92zMCFMatAodoXsA6A via intranet stad en OCMW website van de stad; is er een anysurfer label? Streekkrant Atlas Jobat. 21

22 Rekrutering Aandacht voor inclusie bij arbeidsbemiddeling beroep doen op de sociale tolkendienst beroep doen op tolkuren voor doven tips inzake omgaan met anderstaligen en personen met een handicap respecteren arbeidsbemiddelaar van vreemde origine arbeidsbemiddelaar met een beperking 22

23 Rekrutering Collega s; is er iemand van jullie die meer weet over autisme? 23

24 Rekrutering Hoe bereik je doelgroepen? schrijf een vacature in klare taal mensen met een arbeidshandicap worden aangeraden te solliciteren of wij nodigen ook mensen met een arbeidshandicap uit te solliciteren - tel. onthaal ; veel mensen met vis. beperking, - ICT ; mensen met autisme presteren goed - klusjes ; in trek bij doven en slechthorenden maar vermijd stigmatiserend te rekruteren 24

25 Rekrutering Hoe bereik je doelgroepen? laagdrempelig; eenvoudig, aantrekkelijk, / (zie RESOC checklist 8MFMatAodoXsA6A juiste manier van aanspreken; doven en slechthorenden (niet mensen met auditieve beperking), geen doofstommen, geen mindervaliden, manier van rekruteren laten evalueren door doelgroepen koppeling niveau tewerkstelling met studieniveau 25

26 Rekrutering Extra communiceren via sector doelgroepen kan via nieuwsbrieven, ledenblaadjes, websites, afficheborden, activiteiten, MFMatAodoXsA6A de stedelijke adviesraad voor p.m.h. de jongerenraad onderwijs verenigingen: Vebes, Brailleliga, BLL, Fevlado, Ahosa, PAB-budgethoudersverenigingen, sociale tolkenvereniging,... 26

27 Rekrutering Verduidelijk de vacature met talige competenties. Niet: Goede kennis van het Nederlands. 27

28 Rekrutering Verduidelijk de vacature met talige competenties. Beter: Je beantwoordt telefoons. Je schrijft een . Je overlegt met collega s. Je leest en beantwoordt brieven. 28

29 Tips toegankelijke taal in vacatures 1. Schrijf zoals je vertelt. Hoe zou jij aan een anderstalige uitleggen wat je weet? Niet: Je wordt ingeschakeld aan de productielijn voor het inpakken van pralines. 29

30 Tips toegankelijke taal in vacatures 1. Schrijf zoals je vertelt. Hoe zou jij aan een anderstalige uitleggen wat je weet? Beter: Tijdens je job moet je pralines inpakken 30

31 Tips toegankelijke taal in vacatures 2. Gebruik instructies. Niet: De aanvraag dient schriftelijk te gebeuren. Niet: Het is aangeraden om Niet: Gelieve het formulier te vragen in uw VDAB-kantoor. 31

32 Tips toegankelijke taal in vacatures 2. Gebruik instructies. Beter: Doe de aanvraag schriftelijk. Beter: U moet Beter: Vraag het formulier in uw 32

33 Tips toegankelijke taal in vacatures 3. Maak korte zinnen van maximaal 10 woorden. 4. Zet het onderwerp voorop in de zin. Niet: Aan de onthaalbalie moet u telefoons opnemen. 33

34 Tips toegankelijke taal in vacatures 4. Zet het onderwerp voorop in de zin. Beter: U neemt telefoons op aan de onthaalbalie. 34

35 Tips toegankelijke taal in vacatures 5. Gebruik niet meer woorden dan strikt noodzakelijk. Niet: Er is de mogelijkheid de maaltijd te nuttigen in onze cafetaria. 35

36 Tips toegankelijke taal in vacatures 5. Gebruik niet meer woorden dan strikt noodzakelijk. Beter: Je kan s middags eten in onze cafetaria. 36

37 Tips toegankelijke taal in vacatures 6. Schrijf actief. Niet: De rest is als onbetaald verlof op te nemen. Niet: U wordt uitgenodigd. 37

38 Tips toegankelijke taal in vacatures 6. Schrijf actief. Beter: De rest kan je als onbetaald verlof opnemen. Beter: Wij nodigen u uit. 38

39 Tips toegankelijke taal in vacatures 7. Vermijd constructies met werkwoorden voor het zelfstandig naamwoord. Niet: Het door u in te vullen sollicitatieformulier vindt u op onze website. 39

40 Tips toegankelijke taal in vacatures 7. Vermijd constructies met werkwoorden voor het zelfstandig naamwoord. Beter: Het sollicitatieformulier dat u moet invullen, vindt u op onze website. 40

41 Tips toegankelijke taal in vacatures 8. Korte woorden lezen gemakkelijker. Vervang samengestelde woorden door eenvoudige woorden. Niet: openmaken, personenauto, verloning, 41

42 Tips toegankelijke taal in vacatures 8. Korte woorden lezen gemakkelijker. Vervang samengestelde woorden door eenvoudige woorden. Beter: openen, auto, loon, 42

43 Tips toegankelijke taal in vacatures 9. Lange woorden kan je gebruiken als ze alledaags zijn. Bvb. bevallingsverlof, trajectbegeleider, afwezigheden, personeelsadministratie, baliemedewerker, 43

44 Tips toegankelijke taal in vacatures 10. Maak moeilijke woorden gemakkelijk, vereenvoudig. Niet: werkzaamheden, richtlijnen, woonachtig, onderneming, 44

45 Tips toegankelijke taal in vacatures 10. Maak moeilijke woorden gemakkelijk, vereenvoudig. Beter: werk, regels of instructies, woon, bedrijf, 45

46 Tips toegankelijke taal in vacatures 11. Gebruik geen woorden zonder betekenis. Niet: eventuele vragen, gelieve, u kunt terecht bij, onvoorziene omstandigheden, erg jammer, bijzonder duur, 46

47 Tips toegankelijke taal in vacatures 12. Gebruik woorden die in verschillende talen ongeveer hetzelfde klinken. Niet: ongeval, verbetering, verblijfplaats, voltijds, 47

48 Tips toegankelijke taal in vacatures 12. Gebruik woorden die in verschillende talen ongeveer hetzelfde klinken. Beter: accident, correctie, adres, fulltime, 48

49 Tips toegankelijke taal in vacatures 13. Gebruik spreektaal, geen schrijftaal of stadhuistaal. Niet: steeds, indien, nadien, dienen, bekomen, heden, inzake, omstandigheid, tijdig, doch, met betrekking tot, ten behoeve van, teneinde 49

50 Tips toegankelijke taal in vacatures 13. Gebruik spreektaal, geen schrijftaal of stadhuistaal. Beter: altijd, als, daarna, moeten, krijgen, vandaag, over, situatie, op tijd, maar, over, voor, om te 50

51 Tips toegankelijke taal in vacatures 14. Vermijd letterwoorden en afkortingen. Niet: i.p.v., t.e.m., d.m.v., a.d.h.v., m.v.g Wel: OCMW, VDAB, 15. Cijfers in plaats van voluit geschreven getallen. Bvb.: Er is plaats voor maximum 25 deelnemers. 51

52 Tips toegankelijke taal in vacatures 16. Let op met beeldspraak en woordspelingen. Niet: Wat is er aan de hand? Ik zie dat je niet mee bent. Vergeet niet te bellen. 52

53 Tips toegankelijke taal in vacatures 16. Let op met beeldspraak en woordspelingen. Beter: Wat is het probleem? Je begrijpt het niet. Je moet bellen. 53

54 Tips toegankelijke taal in vacatures 17. Goed leesbaar lettertype, geen verschillende lettertypes. Bvb.: Arial of Verdana

55 Tips toegankelijke taal in vacatures 18. Kies een lettertype dat groot genoeg is. Laat het eens nakijken door een oudere collega (brilgebruiker). 55

56 Tips toegankelijke taal in vacatures 19. Vermijd hoofdletters. DAT HINDERT BIJ HET LEZEN. 56

57 Tips toegankelijke taal in vacatures 20. Vet is beter dan cursief of onderlijnen. Bvb.: Als je iets wil accentueren, doe het dan in vet. 57

58 Tips toegankelijke taal in vacatures 21. Gebruik cijfers, splits telefoonnummers, schrijf data voluit. Bvb.: Inschrijven op 6 en 7 april

59 Tips toegankelijke taal in vacatures Voorbeeld van een vacature in 2 versies: - in een originele, - in een versie die talig toegankelijker is gemaakt. 59

60 Selectie 60

61 Selectie wees flexibel t.a.v. personen met specifieke noden uitnodiging opmaken in klare taal, vermijd dubbelzinnige en formele woorden Niet: U bent niet weerhouden voor deze functie. Beter: U gaat niet door naar de volgende ronde. Niet: Met interesse hebben wij kennis genomen van uw brief. Wij willen graag nader met u kennismaken. Beter: Bedankt voor uw brief. Wij nodigen u uit voor een gesprek. stem je selectieprocedure af op talige competenties Neem geen schriftelijk examen af bij iemand die enkel mondeling moet rapporteren. 61

62 Selectie selectietesten opmaken in klare taal klare taal hanteren bij alle verdere communicatie; zowel schriftelijk als bij mondelinge gesprekken cultuurneutrale proeven; bvb. appel kent een Indiër niet indien nodig; extra tijd voorzien indien nodig; tolk voorzien; via sociale tolkendienst of een tolk voor doven (18 S-uren), hulpmiddelen (leesloep, spraaksoftware, ) 62

63 Selectie 63

64 Selectie wat met de taalwetgeving? heb aandacht voor diversiteit bij de jury creëer openheid t.a.v. kandidaten met een beperking, anderstaligen, vooropleidingen kunnen doelgroepen voorbereiden op de selecties 64

65 Selectie 65

66 Aanwerving en onthaal 66

67 Aanwerving en onthaal vinden de mensen de weg? kan men er parkeren? ondergronds? persoonlijk onthaal; rondleiding, begeleiding? communicatie in klare taal? (brochure, brieven, werkinstructies, ) hoe zit het met de toegankelijkheid? zijn er (werkpost) aanpassingen of hulpmiddelen nodig? 67

68 Aanwerving en onthaal 68

69 Aanwerving en onthaal demonstreer instructies of een procedure. Maar een filmpje (bvb onthaalfilmpje Cotra). een collega als taalmeter/taalpeter kan ook voor onthaal en voor persoon met arbeidshandicap; taalpeter taalmeter; taken duidelijke taalafspraken voor IEDEREEN (bvb. wanneer schakel je over naar vertaling?) 69

70 Aanwerving en onthaal 70

71 Aanwerving en onthaal Voorbeeld van een onthaalbrochure in 2 versies: - een originele, - een versie die talig toegankelijker is gemaakt. Voorbeeld van afspraken op de werkvloer onklare taal 71

72 Vorming 72

73 Vorming een collega is doof; organiseer een korte vorming Kennismaking met de Vlaamse Gebarentaal een bewoner is slechthorend en slechtziend; nodig een ervaringsdeskundige uit op het teamoverleg een personeelslid is slechtziend; nodig een ervaringsdeskundige uit voor een inleefsessie en betrek er het personeelslid bij organiseer vorming Klantvriendelijk onthaal i.s.m. een opleidingscentrum 73

74 Vorming doelgroepwerknemers werkzaam op een afdeling voor mensen met dementie; organiseer een vorming op maat omgaan met dementie organiseer vormingen Nederlands op de werkvloer betrek een taalcoach bij de opleiding screen je vormingsmateriaal op klare taal hertaal organiseer vorming klare taal Train the trainer 74

75 Vorming 75

76 Vorming schakel hulpmiddelen in; mobiele ringleiding, geluidsversterking, projectie, afstandstolk, tolk VGT, bijscholing voor de collega s rond Omgaan met vreemde culturen en diversiteit interessante partners voor vorming: Mentor vzw Westkans vzw & School voor Bestuursrecht VVSG Agentschap Inburgering en Integratie Centrum voor Basiseducatie & Huis van het Nederlands Blindenzorg Licht en Liefde en Brailleliga FEVLADO Stedelijke Adviesraad voor pmh 76

77 Evaluatie 77

78 Evaluatie Kondig het gesprek vooraf aan, bereid de inhoud voor. Betrek er de meter/peter bij. Concretiseer groeimogelijkheden. Geef concrete voorbeelden van competenties. Informeer alle betrokkenen; ploegchef, lesgever, Spreek in duidelijke taal. Ref.: educatieve bundel Mentor. 78

79 Evaluatie 79

80 Evaluatie Enkele voorbeelden van evaluatiefiches voor talige competenties: evaluatiefiche talige competentie: poetsfunctie evaluatiefiche talige competentie: klus & renovatie evaluatiefiche talige competentie: kamerzorg 80

81 Toegankelijkheid 81

82 Toegankelijkheid een kleine quiz bundel met tips gratis te downloaden: 82

83 Aankomen op je bestemming Parkeren? ondergronds slagbomen betalen - 83

84 Aankomen op je bestemming 84

85 Aankomen op je bestemming 85

86 Aankomen op je bestemming 86

87 Aankomen op je bestemming Ergens binnenkomen; - gidslijnen - geen hindernissen - hellend vlak - geen aparte ingang - lift - bediening (deur, assistentieknop, ) - deur met contrasten - verlaagde balie - bied een stoel aan 87

88 Aankomen op je bestemming VUILNISBAKKEN EN GEHANDICAPTEN ACHTERAAN (een anekdote) 88

89 In het gebouw Fysieke toegankelijkheid Toegankelijkheid van informatie Vriendelijk personeel Klare taal Kleine hulpmiddelen Op gepaste manier omgaan 89

90 Toegankelijkheid van jullie dienst? 90

91 Goede praktijkvoorbeelden 91

92 Goede praktijkvoorbeelden 92

93 Goede praktijkvoorbeelden ievorming voor je vrijwilligers 93

94 Goede praktijkvoorbeelden 94

95 Goede praktijkvoorbeelden 95

96 Goede praktijkvoorbeelden 96

97 Goede praktijkvoorbeelden 97

98 Goede praktijkvoorbeelden 98

99 Goede praktijkvoorbeelden 99

100 Goede praktijkvoorbeelden 100

101 Goede praktijkvoorbeelden 101

102 Goede praktijkvoorbeelden 102

103 Goede praktijkvoorbeelden Age Simulation Set 103

104 Goede praktijkvoorbeelden 104

105 Goede praktijkvoorbeelden 105

106 Goede praktijkvoorbeelden 106

107 Goede praktijkvoorbeelden 107

108 Subsidies? 108

109 Subsidies? Hoe financier je een taal- en toegankelijkheidsbeleid? Neem je beleid op in een diversiteitsplan en ontvang Vlaamse subsidies. Vraag Vlaamse subsidies aan voor opleiding, advies en coaching via KMO-portefeuille. Vraag subsidies aan voor opleiding van werknemers via je sectorfonds. Tewerkstelling van een persoon met een arbeidshandicap; de VOP 109

110 Subsidies? Niet alles hoeft veel geld te kosten; het is eerder een bewuste beleidskeuze die men moet maken en een aandacht hebben voor. 110

111 Oproep Enkel met wederzijds begrip en motivatie kom je tot resultaten Vlaamse+boeren+youtube 111

112 Bronmateriaal en verdere info Huizen van het Nederlands Sociale Tolken dienst Agentschap voor Inburgering en Integratie Onthaalbureau Antwerpen Enter en Vlaamse Adviesbureaus Toegankelijkheid GRIP VDAB; werkpostaanpassingen, hulpmiddelen, tolken, tewerkstellingsmaatregelen, 112

113 Meer info tel.: 056/ mentorvzw.be 113

114 Dank u mentorvzw.be 114