CHECKLIST VOOR SCHOLEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CHECKLIST VOOR SCHOLEN"

Transcriptie

1 CHECKLIST VOOR SCHOLEN Aan: [ klik hier ] Van: Yeter 12/08/2011 <Titel> Checklist duidelijke taal <Subtitel> Voor scholen <p. 2 Colofon> De Checklist duidelijke taal Voor scholen maakt deel uit van een reeks checklists voor andere sectoren. De checklists duidelijke taal zijn ontwikkeld door de acht Huizen van het Nederlands, in opdracht van de Vlaamse minister voor inburgering D/2009/12.090/1 <p. 3> Beste leerkracht, directie Je hebt zonet een vorming over duidelijk Nederlands gevolgd. Dit boekje helpt je om de tips uit deze vorming toe te passen. Met de checklist die je op pagina 4 en 5 vindt, controleer je of je alle tips uit de vorming toepast op teksten en gesprekken. Heb je over sommige tips meer uitleg nodig? Naast elke tip staat een paginanummer en op die pagina vind je meer informatie. Veel succes! Deze checklist werd ontwikkeld door de Huizen van het Nederlands. CHECKLIST < Hieronder komen alle subtitels en alle vragen die in het zwart staan, met ernaast het juiste paginanummer en een checkbox / De lay-out van de checklist mag duidelijk afwijken van de rest van het boekje, dat eigenlijk maar de achtergrondinfo bij de checklist is. De checklist mag zeker uitgebreider dan 1 pagina. Instructies die bedoeld zijn voor lay-out en niet gepubliceerd moeten worden, staan tussen <> > 1 Doel Wat wil je bereiken met je tekst of gesprek? Wil je iemand informeren, uitnodigen of verwittigen? Heb je nagedacht over je boodschap? Hou je je informatie beknopt? Checklist voor scholen 12/08/2011 1

2 2 Doelpubliek Hou je rekening met de taalkennis Nederlands van je lezer of gesprekspartner? Hou je rekening met de voorkennis van je publiek over het onderwerp waarover je wil spreken of schrijven? 3 Een gesprek Stel je je gesprekspartner op zijn gemak? Spreek je langzaam en duidelijk? Laat je merken dat fouten maken mag? Let je op je reactie als je gesprekspartner een taalfout maakt? Hou je het simpel? Let je op je toon? Vermijd je kromtaal? Gebruik je gebaren? Wijs je naar bepaalde zaken? Laat je de voorwerpen zien waarover je het hebt? Stel je gerichte vragen om na te gaan of je gesprekspartner je wel goed begrijpt? 4 Een tekst Heb je je tekst al eens hardop gelezen? Heeft je tekst een duidelijke titel? En ondertitels? Zorg je voor een logische, eenvoudige structuur? Zijn de alinea s kort? Heb je een index nodig? Gebruik je één lettertype? Staan kernwoorden in het vet? Gebruik je illustraties, foto s, pictogrammen en symbolen? 5 Taalgebruik Zijn de zinnen kort? Vermijd je woordspelingen of uitdrukkingen? Gebruik je transparante woorden? Schrijf je zoals je spreekt? Geef je directe instructies? Schrijf je actieve zinnen? Gebruik je korte en simpele woorden? 1 DOEL Wat wil je bereiken met je tekst of gesprek? Wil je iemand informeren, uitnodigen of verwittigen? Heb je nagedacht over je boodschap? Denk eerst na over de boodschap die je wil overbrengen. Formuleer eens hardop voor jezelf wat je lezer of gesprekspartner zeker moet weten. Zet je belangrijkste boodschap vooraan in je tekst, brief of presentatie. Vertel direct waarover het gaat. Checklist voor scholen 12/08/2011 2

3 Hou je je informatie beknopt? Je werkt best met een aantal vragen: wie, wat, wanneer, waarom, hoe. Zo ben je zeker dat je gericht informatie geeft. <voorbeeld> Een brief met een uitnodiging over een infoavond pak je anders aan dan een brief waarin je een ouder informeert over het moeilijk gedrag van een kind. Het doel van deze brief is informeren en uitnodigen: <voorbeeld> Op donderdag 9 september 2011 is er een infoavond op de school. We starten om uur in de eetzaal (1 ste verdieping). Daarna gaat u met de leerkracht naar de klas van uw kind. Daar krijgt u uitleg over de school en over de klas. Laat u weten of u komt? Vul onderstaand strookje in en geef het terug af voor 7 september. Het doel van deze brief is slecht nieuws geven: <voorbeeld> Ibrahim beheerst de leerstof van het 4 de leerjaar niet. Het is beter voor hem om het 4 de leerjaar nog eens te doen. Heeft u hierover vragen of wilt u graag de testen zien? Dan kan u altijd langskomen bij de directie. 2 DOELPUBLIEK Hou je rekening met de taalkennis Nederlands van je lezer of gesprekspartner? Wat is de taalkennis Nederlands van het publiek waarvoor je moet spreken of van de persoon met wie je spreekt? Luister naar je gesprekspartner. Wie is je lezer? Hoofdzakelijk Nederlandstaligen, anderstaligen of je meertalige collega s? Ben je niet zeker of heb je een gemengd publiek? Maak het dan zeker niet complex als het ook simpel kan. Hou je rekening met de voorkennis van je publiek over het onderwerp waarover je wil spreken of schrijven? Let niet alleen op de taalkennis, maar ook op de voorkennis over het onderwerp. Wat denk je dat je gesprekspartner al weet over het onderwerp? <voorbeeld> Schrijf je in een brief over de klaspop? Hou er dan rekening mee dat niet iedereen weet wat dat is. 3 EEN GESPREK Stel je je gesprekspartner op zijn gemak? Een taal spreken die je niet helemaal machtig bent, is stresserend. Je kan je gesprekspartner op zijn gemak stellen door bijvoorbeeld - jezelf voor te stellen - een kort gesprekje aan te knopen over iets simpels, zoals het weer. Het even over iets helemaal anders hebben, kan je gesprekspartner kalmeren. - je gesprekspartner aan te moedigen als hij even aarzelt. Laat voelen dat je tijd hebt om te luisteren naar zijn vraag. <voorbeeld> Ouder: Goeiedag, ik zoek ik zoek klas. Jij: Wat zoek je? Kan je dat herhalen? Ouder: Ik zoek klas? Jij: Wat is je naam? Checklist voor scholen 12/08/2011 3

4 Ouder: Ik ben Mamadou. Jij: Dag Mamadou, ik ben Sigrid. Zoek je de klas van je kind? Ouder: Ja, van mijn dochter. Jij: Oké, Mamadou, jij zoekt de klas van je dochter. Bij welke juf zit je dochter? Ouder: Bij juf Annick. Jij: De klas van juf Annick is op de tweede etage. De trap naar boven en dan naar links, naast de computerklas. Spreek je langzaam en duidelijk? Articuleer goed, benadruk belangrijke woorden en pauzeer tussen zinnen. Neem je tijd. Maar let erop dat je nog natuurlijk overkomt. Laat je merken dat fouten maken mag? Fouten maken als je een taal leert, hoort erbij. Een fout is een kans om iets nog beter te leren. Geef je gesprekspartner het gevoel dat het mag. Bemoedigend Zeg het maar in het Nederlands. Het is niet erg als je iets fout zegt zeggen, is meestal al voldoende. Let je op je reactie als je gesprekspartner een taalfout maakt? Corrigeer fouten niet constant, maar herhaal wat je gesprekspartner zegt zonder taalfouten. Je kan wel eens een taalfout corrigeren, maar het mag het vlotte verloop van een gesprek niet belemmeren. Reageer ook eerst op de inhoud, niet op de vorm. <voorbeeld> Ouder: Ik heb Nuria inschrijven in sportkamp. Hou je het simpel? Jij: Ah, dat is leuk! Je hebt Nuria ingeschreven voor een sportkamp. Doe niet moeilijk als het ook simpel kan. Kan je een zin vereenvoudigen? Of een moeilijk woord vervangen door een alledaags woord? Doe dat dan. Let je op je toon? Duidelijke taal is niet hetzelfde als kinderlijke taal. Let er dus op dat je niet in kleutertaal vervalt of je gesprekspartner toespreekt op een kinderachtige toon. Vermijd je kromtaal? Misschien laat je soms een werk- of lidwoord weg of vervoeg je een werkwoord niet, omdat je denkt dat je anderstalige gesprekspartner je dan beter begrijpt. Dat klopt niet. Kromtaal of zelf gebroken Nederlands spreken, zorgt er niet voor dat je gesprekspartner de boodschap beter begrijpt. Spreek dus liever langzaam en duidelijk, met transparante woorden en in korte, grammaticaal juiste zinnen. <slecht voorbeeld> Jij morgen komen om 10 uur om te spreken? <goed voorbeeld> Ik wil graag met je praten. Kom je morgen om 10 uur? Gebruik je gebaren? Wijs je naar bepaalde zaken? Laat je de voorwerpen zien waarover je het hebt? Wijs naar alles wat je zegt. Gebruik veel gebaren. Doe wat je zegt en zeg wat je doet. Neem je tijd om belangrijke informatie aan te wijzen. Omdat je gesprekspartner ziet wat je bedoelt, zal hij ook makkelijker vragen stellen. Je kan ook altijd foto s, prenten of voorwerpen gebruiken. <voorbeeld> Bij een oudercontact neem je best het rapport erbij. Wijs naar de vakken waarover je het hebt. Of gaan de leerlingen binnenkort op medisch onderzoek? Neem een kalender erbij en laat zien over welke dag je het hebt. Stel je gerichte vragen om na te gaan of je gesprekspartner je wel goed begrijpt? Als je je gesprekspartner de vraag Begrijp je me? stelt, dan antwoordt hij meestal bevestigend. Maar dat wil niet zeggen dat hij je dan ook heeft begrepen. Vraag dus door en laat merken dat je alle antwoorden waardeert. Merk je dat je gesprekspartner niet alles heeft begrepen? Herhaal dan je uitleg. Je doet dit beter met Checklist voor scholen 12/08/2011 4

5 dezelfde woorden of je verandert een paar woorden in je uitleg als je denkt dat de anderstalige die niet kent. <voorbeeld> Je vraagt een ouder om familiefoto s mee te geven. Je kan dan bijvoorbeeld vragen wiens foto ze gaan meegeven. Nog een tip: schrijf de belangrijkste informatie op een briefje en geef het mee. 4 EEN TEKST Heb je je tekst al eens hardop gelezen? Haper je ergens? Klinkt een zin gekunsteld? Formuleer het dan anders. Moet je middenin een zin naar adem happen? Dan is je zin waarschijnlijk te lang. Maak je zin korter. Of laat je tekst eens nalezen door een buitenstaander of door iemand uit je doelpubliek. Verzamel hun feedback en herwerk je tekst. Heeft je tekst een duidelijke titel? En ondertitels? Een titel moet de interesse van de lezer wekken en duidelijk aangeven waar de tekst over gaat. Zorg je voor een logische, eenvoudige structuur? Met rubrieken, tussentitels en alinea s maak je de structuur duidelijk voor de lezer. Met regelafstand oogt een pagina minder druk en gun je je lezer denkpauzes. Bouw een tekst op in logische stappen en vertrek vanuit de voorkennis van je lezer. Verwijs naar wat de lezer al weet over een onderwerp. Zo zal iemand met minder kennis van het Nederlands makkelijker nieuwe informatie opnemen. Zijn de alinea s kort? Zorg voor korte alinea s en korte teksten. Zo moet de lezer geen te grote stukken in één keer lezen en worden denkpauzes ingelast. Heb je een index nodig? Zorg voor een volledige en duidelijke index als je lange teksten schrijft. Alle titels die je gebruikt, moeten in de index komen, samen met een duidelijke paginanummering. Dat maakt opzoeken gemakkelijker. Gebruik je één lettertype? Kies een lettertype dat groot genoeg en goed leesbaar is. Verschillende lettertypes maken een tekst onnodig druk. Staan kernwoorden in het vet? Vet is beter dan cursief of onderlijnen. Als je iets wil benadrukken, doe het dan enkel in vet. Gebruik je illustraties, foto s, pictogrammen en symbolen? Door een goed gekozen foto of symbool kan je lezer meteen weten waar je tekst over gaat. <slecht voorbeeld> een moeilijke brief: Aan de ouders van de leerlingen van de basisschool, Om u de gelegenheid te geven een individueel gesprek te hebben met de klastitularis en/of de zorgjuf van uw dochter of zoon plannen wij oudercontacten op donderdag 19 maart van 16u tot 20u. Mogen wij u vriendelijk verzoeken onderstaand strookje volledig ingevuld aan uw zoon of dochter mee te geven. Indien u op voorgestelde data verhinderd bent kunt u gerust een andere afspraak maken met de klastitularis en dit ook steeds in de loop van het schooljaar. Checklist voor scholen 12/08/2011 5

6 Met vriendelijke groeten, Directeur <goed voorbeeld> een duidelijke brief: Beste Ouders, Op donderdag 19 maart van 16 tot 20 u is het oudercontact op school. U kan dan praten met de juf van uw zoon of dochter. Past de datum niet? Dan kan u een andere afspraak maken met de juf. Geef het strookje mee met uw zoon of dochter, a.u.b. Alvast bedankt, Directeur 5 TAALGEBRUIK Zijn de zinnen kort? Maak korte zinnen en formuleer één gedachte per zin. Als je veel informatie moet geven, deel je die best op in kortere stukken. Let er wel op dat je niet sneller begint te praten. <slecht voorbeeld>: makkelijk zou zijn wanneer u een tekenmap zou meebrengen donderdag voor de vakantie om de knutselwerken op een vlotte manier mee naar huis te nemen. <goed voorbeeld> Kunt u donderdag voor de vakantie een tekenmap meebrengen? Zo kunnen de leerlingen de knutselwerken makkelijk mee naar huis nemen. Vermijd je woordspelingen of uitdrukkingen? Vermijd figuurlijk taalgebruik: uitdrukkingen, spreekwoorden en woordspelingen. Dat is moeilijk voor mensen die het Nederlands nog leren. <slecht voorbeeld> Je zal dat snel onder de knie hebben <goed voorbeeld> Je zal dat snel leren. Gebruik je transparante woorden? Transparante woorden zijn woorden die in meerdere talen (bijna) hetzelfde zijn. Natuurlijk ken je zelf niet alle talen, die je gesprekspartners mogelijk spreken. Maar probeer voor de talen die je wel kent, de gemeenschappelijke woorden te ontdekken. <slecht voorbeeld> Afdrukken - <goed voorbeeld> printen <slecht voorbeeld> Afzeggen <goed voorbeeld> annuleren <slecht voorbeeld> Inlichten - <goed voorbeeld> informeren Schrijf je zoals je spreekt? Schrijf zoals je vertelt en gebruik zoveel mogelijk spreektaal in plaats van schrijftaal. Oefen eerst hardop (als je daar tijd voor hebt). Hoe zou je aan je lezer uitleggen wat je weet? Gebruik geen omslachtige formuleringen, zoals in principe, in het kader van Formele schrijftaalwoorden maken je brief of tekst onnodig moeilijk. Je kan ze beter gewoon weglaten. <slecht voorbeeld> in verband met <goed voorbeeld> over Checklist voor scholen 12/08/2011 6

7 <slecht voorbeeld> echter <goed voorbeeld> maar <slecht voorbeeld> indien <goed voorbeeld> als Geef je directe instructies? Als je in een brief je iets vraagt aan je lezer, bestaat het gevaar dat je vervalt in omslachtige formuleringen. Je wilt misschien liever niet te direct zijn. Toch kan je beter zoveel mogelijk instructietaal gebruiken. Instructies in de gebiedende wijs of infinitief zijn kort, concreet en makkelijk. In een gesprek doe je dit misschien al vanzelf. <slecht voorbeeld> Gelieve dit strookje ingevuld terug te geven aan de juf <goed voorbeeld> Vul het strookje in en geef het terug af aan de juf. Schrijf je actieve zinnen? Actieve zinnen zijn korter, duidelijker en lezen vlotter. Herschrijf de passieve zinnen in je tekst dus het liefst naar actieve zinnen. <slecht voorbeeld> De leerlingen worden om u. afgehaald aan de schoolpoort. <goed voorbeeld> Je kan je kind om u. afhalen aan de schoolpoort. Gebruik je korte en simpele woorden? Gebruik geen lange en moeilijke woorden als het niet nodig is. Gebruik alledaagse woorden. Kan je een moeilijk woord echt niet vervangen door een makkelijkere versie? Omschrijf het moeilijk woord dan toch in simpele bewoordingen. Of leg het uit in duidelijk Nederlands. <slecht voorbeeld> We starten de informatieverstrekking <goed voorbeeld> We geven informatie Checklist voor scholen 12/08/2011 7

Checklist duidelijk geschreven taal

Checklist duidelijk geschreven taal Checklist duidelijk geschreven taal Woorden Korte woorden gebruikt of samengestelde woorden gesplitst? o OK Enkel alledaagse en internationale woorden gebruikt? o OK Gewone en geen moeilijke woorden gebruikt?

Nadere informatie

Checklist Duidelijk Nederlands spreken

Checklist Duidelijk Nederlands spreken Checklist Duidelijk Nederlands spreken Spreek helder Ik maak korte en eenvoudige zinnen. Ik pas mijn tempo aan, maar ik blijf natuurlijk spreken. Ik articuleer goed en ik let op mijn intonatie. Ik ben

Nadere informatie

kalender 2012 Kant-en-klare tips voor klare taal

kalender 2012 Kant-en-klare tips voor klare taal kalender 2012 Kant-en-klare tips voor klare taal Schakel niet te snel over op een andere taal. Wees geduldig. Laat blijken dat je de inspanning van de anderstalige apprecieert. Geef oefenkansen. Een anderstalige

Nadere informatie

De teksten van de vormingspakketten die de sociaal adviseurs gebruiken worden gescreend op klare taal door de collega s van diversiteitsmanagement.

De teksten van de vormingspakketten die de sociaal adviseurs gebruiken worden gescreend op klare taal door de collega s van diversiteitsmanagement. De teksten van de vormingspakketten die de sociaal adviseurs gebruiken worden gescreend op klare taal door de collega s van diversiteitsmanagement. Hierbij ter informatie de 20 Tips voor klare taal van

Nadere informatie

Dwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig.

Dwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig. Les 1: Een Wikitekst schrijven Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje over koningin Beatrix op www.nieuwsbegrip.nl 1. Schrijf tijdens het

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

Voordoen (modelen, hardop denken)

Voordoen (modelen, hardop denken) week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.

Nadere informatie

Juf Sabine en juf Maaike

Juf Sabine en juf Maaike Je moet daar heel wat voor kunnen: - Je moet goed kunnen lezen - En ook goed begrijpen wat je leest - Je moet goed kunnen opzoeken - En goed kunnen kiezen wat je wel en niet nodig hebt. - Je moet je verhaal

Nadere informatie

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam. Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2:

Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4 Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Leerlingen raken vertrouwd met het presenteren voor een groep Leerlingen raken vertrouwd

Nadere informatie

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de

Nadere informatie

Feedback aan leerkrachten

Feedback aan leerkrachten Feedback aan leerkrachten Studiedag Leerlingenparticipatie 24 april 2013 Paleizenstraat Saskia 90 > 1030 Vandeputte Brussel T 02 215 32 29 > F 02 215 41 78 > www.vsknet.be Wie ben ik? Saskia Vandeputte

Nadere informatie

Checklist. De 8 must haves voor een succesvol blogartikel

Checklist. De 8 must haves voor een succesvol blogartikel Checklist De 8 must haves voor een succesvol blogartikel Veerle Metten, Mettenta Ga je graag door het leven met een goed geweten? Neem dan niet zomaar stukken uit deze checklist over zonder bronvermelding.

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 6. Het sollicitatiegesprek Antwoord geven op vragen

Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 6. Het sollicitatiegesprek Antwoord geven op vragen Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 6. Het sollicitatiegesprek Antwoord geven op vragen Inleiding heeft een afspraak met de manager voor een sollicitatiegesprek. Deze les gaat over het eerste deel van het

Nadere informatie

RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164

RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164 R.K. Basisschool De Vlinder RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164 GOEDE STUDIEGEWOONTEN Bij goed studeren (leren) of huiswerk maken

Nadere informatie

Verwerkingsopdrachten bijhet hoofdstuk Mondelinge opdrachten geven Doelstelling 3.

Verwerkingsopdrachten bijhet hoofdstuk Mondelinge opdrachten geven Doelstelling 3. Verwerkingsopdrachten bijhet hoofdstuk Mondelinge opdrachten geven Doelstelling 3. 1 OPDRACHT 1 Bekijk hetvolgende lijstje mondelinge opdrachten. Probeer elke opdracht te analyseren: welke soort opdracht

Nadere informatie

Taalstimulering voor kinderen en volwassenen. Taal en taalbeleid 3 februari 2014

Taalstimulering voor kinderen en volwassenen. Taal en taalbeleid 3 februari 2014 Taalstimulering voor kinderen en volwassenen Taal en taalbeleid 3 februari 2014 Enkele stellingen Taalontwikkeling 1. Voortalige fase: van 0 tot 1 jaar 2. Vroegtalige fase: van 1 tot 2,5 jaar Eentalige

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 > NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

CP9. In gesprek over de toekomst

CP9. In gesprek over de toekomst CP9 In gesprek over de toekomst Na het voortgezet onderwijs kiest uw kind welk vak hij wil gaan leren en welke opleiding hij wil gaan volgen. Hij maakt een beroepskeuze. Een decaan of studiebegeleider

Nadere informatie

Ontdek beleef. het nieuwe INTRANET

Ontdek beleef. het nieuwe INTRANET & Ontdek beleef het nieuwe INTRANET Waarom? WE HEBBEN EEN NIEUW INTRANET WAAROM? Omdat we vinden dat jij centraal mag staan! Net als je collega s beschik je over een hoop kennis, ervaring en ideeën. Daar

Nadere informatie

Dit document hoort bij de training voor mentoren blok 4 coachingsinstrumenten, leerstijlen.

Dit document hoort bij de training voor mentoren blok 4 coachingsinstrumenten, leerstijlen. Dit document hoort bij de training voor mentoren blok 4 coachingsinstrumenten, leerstijlen. Leerstijlentest van David Kolb Mensen, scholieren dus ook, verschillen nogal in de wijze waarop ze leren. Voor

Nadere informatie

i.s.m. Start 2 Start...

i.s.m. Start 2 Start... i.s.m. Start 2 Start... i.s.m. Start 2 Start... Klanten werven JIJ MAAKT HET VERSCHIL! Wie vergeet zich voor te bereiden... bereidt zich voor vergeten te worden... Neem de juiste verkoopsattitude aan.

Nadere informatie

OPZOEKEN IN HET WOORDENBOEK (1)

OPZOEKEN IN HET WOORDENBOEK (1) OPZOEKEN IN HET WOORDENBOEK (1) In de les leer je vaak nieuwe woorden. Je docent kan je helpen, maar je kan nieuwe woorden ook in het woordenboek opzoeken. Wat moet je doen? 1. Neem een woordenboek en

Nadere informatie

Communiceren met de achterban

Communiceren met de achterban 1 Communiceren met de achterban Je wilt weten hoe je het beste communiceert met de achterban. Je wilt direct aan de slag en snel resultaten. Je hebt een hoe-vraag. Zoals iedereen. Maar als je werkelijk

Nadere informatie

Mijn digitale leesrugzak

Mijn digitale leesrugzak Het hele schooljaar heb ik hard gewerkt op school. Een heerlijke lange zomervakantie heb ik zeker verdiend. Ik ben een lezer geworden en wil een lezer blijven. In mijn digitale leesrugzak zitten heel veel

Nadere informatie

Werkstuk of verslag. de vormvoorschriften

Werkstuk of verslag. de vormvoorschriften Werkstuk of verslag de vormvoorschriften begeleider: (naam van de docent) het vak waarvoor je het verslag maakt naam en klas van de leerling schooljaar en datum van inleveren 2 Samenvatting Elk onderzoeksverslag

Nadere informatie

Draaiboek vorming oudercontact

Draaiboek vorming oudercontact Draaiboek vorming oudercontact Doel van de avond: - De juiste informatie over uw kind uit het oudercontact kunnen halen en zelf de juiste informatie aan de leerkracht tijdens het oudercontact kunnen geven

Nadere informatie

werkbladen thema 7 DE BASISSCHOOL

werkbladen thema 7 DE BASISSCHOOL werkbladen thema 7 DE BASISSCHOOL 7.0 vragen bij de film alleen Kijk naar de film. Geef antwoord op de vragen. eerste ronde filmkijken 1 2 3 Badria vindt Nederlands moeilijk. De juf komt op huisbezoek.

Nadere informatie

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd Werkstuk En natuurlijk ook spreekbeurt Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd (Op het voorblad komt de titel van je werkstuk, een foto of een plaatje van je onderwerp, je naam en je klas.) Inhoudsopgave

Nadere informatie

De doelgroep. Wat is eenvoudig schrijven

De doelgroep. Wat is eenvoudig schrijven Dit is een stuk over eenvoudig schrijven. Het is bedoeld om het belang van eenvoudig schrijven te laten zien en te helpen bij het schrijven van brieven of verslagen voor cliënten. Eenvoudig schrijven is

Nadere informatie

Spreken. Les 6: Wat zeg je? Telefoon OPDRACHTKAART. www.nt2taalmenu.nl

Spreken. Les 6: Wat zeg je? Telefoon OPDRACHTKAART. www.nt2taalmenu.nl OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen

Nadere informatie

tekstmodel Checklist: in 5 stappen naar een betere tekst Copyright tekstmodel.nl

tekstmodel Checklist: in 5 stappen naar een betere tekst Copyright tekstmodel.nl Checklist: in 5 stappen naar een betere tekst Copyright 2007-2016 tekstmodel.nl Voel je vrij om dit document te delen in je netwerk. Maar zonder de inhoud te veranderen. Dankjewel! tekstmodel www.tekstmodel.nl

Nadere informatie

Opstartlessen. Les 1. Kennismaken

Opstartlessen. Les 1. Kennismaken www.edusom.nl Opstartlessen Les 1. Kennismaken Wat leert u in deze les? Uzelf voorstellen Kennismaken Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag en DWI Amsterdam HET GESPREK

Nadere informatie

LEREN LEREN LEREN. een overzicht met leerhulpjes voor de diverse vakgebieden. Hieronder kun je lezen over het leren/maken van:

LEREN LEREN LEREN. een overzicht met leerhulpjes voor de diverse vakgebieden. Hieronder kun je lezen over het leren/maken van: LEREN LEREN LEREN een overzicht met leerhulpjes voor de diverse vakgebieden Hieronder kun je lezen over het leren/maken van: 1. DICTEE 2. TAFELS 3. VRAGEN EN OPDRACHTEN 4. STUKKEN TEKST (bijv. hoofdstuk

Nadere informatie

Voordoen (modelen, hardop denken)

Voordoen (modelen, hardop denken) Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet. Het voordoen (modelen) van het schrijven van

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk. Les 9. Het sollicitatiegesprek Antwoord geven op vragen

Thema Op zoek naar werk. Les 9. Het sollicitatiegesprek Antwoord geven op vragen http://www.edusom.nl Thema Op zoek naar werk. Les 9. Het sollicitatiegesprek ntwoord geven op vragen Inleiding Maria heeft een afspraak met de manager voor een sollicitatiegesprek. Deze les gaat over het

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING...

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... 1 Gegevens leerling Naam Adres Postcode Woonplaats Geboortedatum Telefoon Afdeling/leerweg Gegevens school Naam Schoolbegeleider Adres Plaats Telefoon

Nadere informatie

---------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------- Beste ouders, Naar jaarlijkse gewoonte maken we met onze oudste kleuters een uitstap naar het Verloren Bos te Lokeren. Voor de kinderen is dit een hele belevenis: paddenstoelen zoeken, noten en blaadjes

Nadere informatie

Hoe bereid ik een spreekbeurt voor?

Hoe bereid ik een spreekbeurt voor? Hoe bereid ik een spreekbeurt voor? Het maken van een spreekbeurt is eigenlijk niets anders dan het schrijven van een informatieve tekst (weettekst). Het is daarom handig om net zo te werk te gaan als

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Spreekbeurt, en werkstuk

Spreekbeurt, en werkstuk Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid

Nadere informatie

Schrijven voor het web. Roel Meertens

Schrijven voor het web. Roel Meertens Schrijven voor het web Roel Meertens Inhoud Doel vandaag Taalniveau B1 Belang begrijpelijk schrijven Richtlijnen voor schrijven Webrichtlijnen Praktische voorbeelden Doel van vandaag Burger centraal Dienstverlening

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk

Thema Op zoek naar werk Thema Op zoek naar werk Lesbrief 8. Praten en bellen over een baantje Inleiding Deze les gaat verder over het zoeken naar werk. De vrouw,, gaat weer naar de winkel om over werk te praten. Ze wil de manager

Nadere informatie

EEN E MAIL STUREN NAAR EEN DOCENT

EEN E MAIL STUREN NAAR EEN DOCENT Monitoraat op maat Academisch Nederlands 1 EEN E MAIL STUREN NAAR EEN DOCENT De communicatie tussen een student en een docent verloopt vaak per e mail. Een groot voordeel van het medium is namelijk de

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

PROFIEL TOERISTISCHE EN INFORMELE TAALVAARDIGHEID

PROFIEL TOERISTISCHE EN INFORMELE TAALVAARDIGHEID PROFIEL TOERISTISCHE EN INFORMELE TAALVAARDIGHEID Instructies voor de examinator Afname-instructies DEEL C: Mondeling gedeelte Voorbeeldexamen 3 Inhoudsopgave Het boekje bevat de volgende onderdelen: ~

Nadere informatie

Tekstbureau Duidelijk Zo

Tekstbureau Duidelijk Zo Tekstbureau Duidelijk Zo Praktische tips voor het schrijven van webteksten De stijl verbeteren betekent de gedachte verbeteren. (Friedrich Nietzsche) Om te beginnen Iedereen kan schrijven. Goed schrijven

Nadere informatie

Les 1. 1 En jij? O 2 keer per jaar O 3 keer per jaar O 4 keer per jaar. Wat is een rapport? 1. Krijgt jouw kind een rapport?

Les 1. 1 En jij? O 2 keer per jaar O 3 keer per jaar O 4 keer per jaar. Wat is een rapport? 1. Krijgt jouw kind een rapport? Les 1 Wat is een rapport? 1 En jij? 1. Krijgt jouw kind een rapport? O ja O nee 2. Krijgen kleuters ook een rapport? O ja O nee 3. Kreeg jij vroeger in de school ook een rapport? O ja O nee Wanneer? Wat

Nadere informatie

Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan?

Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan? Les 1: Een poëziekaart maken poëziekaart Lees over Verbonden zijn. Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een Verbonden zijn De Nieuwsbegrip leesles gaat over de ramadan. Tijdens de ramadan voelen

Nadere informatie

HEB JE HUISWERK VANDAAG?

HEB JE HUISWERK VANDAAG? BLAD 1 HEB JE HUISWERK VANDAAG? Je kind moet thuis werken voor school. In de agenda kan je kijken wat je kind moet doen. Wat moet je doen? 1 Maak oefening 1 op blad 2: Wat doet je kind na de school? 2

Nadere informatie

Maak samen een glossy groep 8

Maak samen een glossy groep 8 Maak samen een glossy groep 8 Er zijn hieronder werkbladen voor: brainstorm & mindmap om inhoud te bepalen voor het tijdschrift persoonlijke pagina maken interview meester, juf of klasgenoten een echte

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

Handleiding Sollicitatiebrief

Handleiding Sollicitatiebrief Handleiding Sollicitatiebrief 1. De gerichte sollicitatiebrief Met een gerichte sollicitatiebrief reageer je op een advertentie waarin een werkgever een vacature vermeldt. Voorafgaand aan het schrijven

Nadere informatie

3.3 Schrijfdoel en publiek bepalen In deze paragraaf oefen je met de schrijfstrategieën schrijfdoel en publiek bepalen.

3.3 Schrijfdoel en publiek bepalen In deze paragraaf oefen je met de schrijfstrategieën schrijfdoel en publiek bepalen. EN_interventie_werkboek_niv4_201 27-6-201 15:01 Pagina 125 Fase. Schrijfdoel en publiek bepalen In deze paragraaf oefen je met de schrijfstrategieën schrijfdoel en publiek bepalen. Taalgebruik Als je een

Nadere informatie

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN E-BLOG VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN in samenwerken Je komt in je werk lastige mensen tegen in alle soorten en maten. Met deze vier verbluffend eenvoudige tactieken vallen

Nadere informatie

Thema Kinderen en school

Thema Kinderen en school http://www.edusom.nl Thema Kinderen en school Lesbrief 18. Het 10-minutengesprek. Wat leert u in deze les? Vergelijkingen maken. Zeggen hoe vaak iets gebeurt. Verkleinwoordjes. Veel succes! Deze les is

Nadere informatie

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6 We gaan een werkstuk maken en je mag het helemaal zelf doen. Het is helemaal jouw eigen werkstuk. Maar om je even goed op weg te helpen hebben we hieronder alle stapjes even op een rij gezet. Wat moet

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Schrijven voor internet

Schrijven voor internet Schrijven voor internet Wat gaat er mis en hoe kan het beter? Amersfoort, 4 februari 2016 Wie is Xenia? Xenia Wassenbergh, geboren in Amsterdam. Is drs. Europese Studies (UvA). Schrijft sinds 1992 voor

Nadere informatie

TAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren

TAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren TAAL IS LEUK Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren 1 Inhoudsopgave Pagina Besteed extra aandacht aan de taal van uw kind 4 Adviezen die u kunt toepassen tijdens een gesprekje met uw kind 5 Maak

Nadere informatie

Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule

Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Een klacht is een kans. Wanneer een klant de moeite neemt om zijn onvrede te laten blijken, biedt dat je de mogelijkheid de klant alsnog tevreden te stellen

Nadere informatie

Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek.

Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. Conflicten hanteren Tijd: verdelen over twee bijeenkomsten. Bijeenkomst 1 Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. De uitkomst van

Nadere informatie

STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE

STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE Naam: Klas: Bedrijf: Stageperiode: Maak een inhoudsopgave zoals hieronder is afgebeeld. Indien nodig je eigen onderdelen tussen voegen en uiteindelijk de inhoudsopgave

Nadere informatie

Duidelijke schriftelijke communicatie. Congres navorming

Duidelijke schriftelijke communicatie. Congres navorming Duidelijke schriftelijke communicatie Congres navorming 14 mei 2019 Timmeren aan een samenleving waarin iedereen, ongeacht herkomst of achtergrond, gelijke kansen krijgt. Kennismaking Inhoud Laaggeletterdheid

Nadere informatie

Thema Op het werk. Les 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? Veel succes! www.edusom.nl

Thema Op het werk. Les 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? Veel succes! www.edusom.nl www.edusom.nl Thema Op het werk. Les 16. Herhaling thema Dit is een herhalingsles. U heeft vier gesprekken van Kofi gelezen. In deze gesprekken was Kofi op zijn werk. U heeft in les 12, 13, 14 en 15 veel

Nadere informatie

Help, ik moet een werkstuk maken!

Help, ik moet een werkstuk maken! Help, ik moet een werkstuk maken! Je gaat de komende tijd bezig met het maken van een werkstuk. Maar hoe zit een werkstuk nou eigenlijk in elkaar? Hoe moet je beginnen? En hoe kies je nou een onderwerp?

Nadere informatie

Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een poëziekaart. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan?

Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een poëziekaart. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan? Les 1: Een poëziekaart maken Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een poëziekaart Lees over Verbonden zijn. Verbonden zijn De Nieuwsbegrip leesles gaat over de ramadan. Tijdens de

Nadere informatie

Eerste hulp bij jouw CV met ouders!

Eerste hulp bij jouw CV met ouders! Heb jij al een CV? Daarin zet je alle belangrijke dingen die je hebt gedaan: bijvoorbeeld je opleiding(en) en baantjes. Hiermee laat je aan werkgevers zien wie je bent en wat je kunt: dat is dus heel belangrijk

Nadere informatie

Liefde, voor iedereen gelijk?

Liefde, voor iedereen gelijk? Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'

Nadere informatie

Leerstijlentest van David Kolb Davy Jacobs, GDD1B

Leerstijlentest van David Kolb Davy Jacobs, GDD1B Leerstijlentest van David Kolb Davy Jacobs, GDD1B Inleiding Mensen, studenten dus ook, verschillen nogal in de wijze waarop ze leren. Als je dat weet, begrijp je beter waarom een student iets aanpakt,

Nadere informatie

Spelregels, tips & trucs

Spelregels, tips & trucs Spelregels, tips & trucs voor interne communicatie van NGK De Ontmoeting versie 1.0 11 oktober 2014 Waarom deze brochure? Deze brochure heeft alles te maken met de invoering van onze nieuwe huisstijl op

Nadere informatie

<prikkelaar toevoegen> Compaen pakt aan.

<prikkelaar toevoegen> Compaen pakt aan. Compaen pakt aan. Ik weet hoe ik jou kan bereiken Versterk je leerkracht: Hoe bereik ik de kinderen in mijn klas? 19 maart 2014 Jelte van der Kooi trainer/ adviseur schoolbegeleider

Nadere informatie

Procedure Contact: Annick.Vandenheede@dexia.com

Procedure Contact: Annick.Vandenheede@dexia.com Copywriting - Leer vlijmscherp schrijven om effectief de aandacht te trekken van uw lezers en hen te overtuigen Ontdek hoe u overtuigender kunt schrijven Schrijft of herschrijft u commerciële teksten,

Nadere informatie

Teken een architect. Lees het volgende verhaal:

Teken een architect. Lees het volgende verhaal: Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede

Nadere informatie

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de afgelopen weken hebben we veel teksten gelezen. Deze teksten hebben we samengevat, we hebben vragen erbij gesteld, gekeken

Nadere informatie

Hoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten

Hoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten Hoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten Enkele tips 1. Goed begonnen is half gewonnen! Zorg van bij het begin voor een zo open en positief mogelijke klassfeer

Nadere informatie

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht I Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen worden zich meer bewust van eigen talenten en eigenschappen en ontwikkelen een positief zelfbeeld. Kinderen kunnen

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd vanaf 4 jaar

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd vanaf 4 jaar ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND Leeftijd vanaf 4 jaar Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Toch is er heel wat voor nodig voordat uw kind goed praat. Soms gaat het niet zo vlot met

Nadere informatie

Luisteren: muziek (A2 nr. 3)

Luisteren: muziek (A2 nr. 3) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U

Nadere informatie

Thema Gezondheid. Lesbrief 2. Naar het ziekenhuis.

Thema Gezondheid. Lesbrief 2. Naar het ziekenhuis. Thema Gezondheid Lesbrief 2. Naar het ziekenhuis. Wat leert u in deze les? De weg vragen. Om herhaling en verduidelijking vragen. Je naam spellen. Vragen stellen en beantwoorden. Veel succes! 1 HET GESPREK

Nadere informatie

Beginnerslessen. Lesbrief 42. Het inburgeringsexamen

Beginnerslessen. Lesbrief 42. Het inburgeringsexamen Beginnerslessen Lesbrief 42. Het inburgeringsexamen Wat leert u in deze les? Gesprekken over het inburgeringsexamen begrijpen. Welke examens bij het inburgeringsexamen horen. Waar u kunt oefenen met de

Nadere informatie

Hoe maak ik... Naam: Groep:

Hoe maak ik... Naam: Groep: Hoe maak ik... Naam: Groep: Inleiding Een spreekbeurt houden is niet niets! Je moet daar heel wat voor kunnen. Wat dacht je van: Goed kunnen lezen Goed kunnen begrijpen wat je leest Goed dingen kunnen

Nadere informatie

Voorbereidingsmateriaal bij voorbeeldexamens Staatsexamen NT2 Programma II

Voorbereidingsmateriaal bij voorbeeldexamens Staatsexamen NT2 Programma II Voorbereidingsmateriaal bij voorbeeldexamens Staatsexamen NT2 Programma II Inhoud Pagina 1. Inleiding Tips bij het maken van het Staatsexamen Programma I I 3 Oefeningen met voorbeeldexamens Programma II

Nadere informatie

OPBOUW ZELFSTANDIGE BASISHOUDING BIJ KINDEREN

OPBOUW ZELFSTANDIGE BASISHOUDING BIJ KINDEREN OPBOUW ZELFSTANDIGE BASISHOUDING BIJ KINDEREN Afspraak 1. Maak samen met de kinderen afspraken over wat zelfstandig gedaan mag worden met betrekking tot naar de wc gaan, handen wassen, drinken, eten, de

Nadere informatie

Het houden van een spreekbeurt

Het houden van een spreekbeurt Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat

Nadere informatie

Solliciteren (2) Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De sollicitatiebrief

Solliciteren (2) Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De sollicitatiebrief Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over de sollicitatiebrief en het curriculum vitae (c.v.). Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart kun je: vertellen wat je schrijft in

Nadere informatie

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over verkopen aan en adviseren van gasten in horecabedrijven. Oftewel: het verkoopadviesgeprek. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart

Nadere informatie

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag Thema Op het werk. Demet TV Lesbrief 8. De eerste werkdag Deze les gaat over de eerste werkdag. gaat voor het eerst werken bij een snoepfabriek. Hij komt binnen en maakt kennis met de chef. De chef vertelt

Nadere informatie

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Nooit Meer Afgeleid 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van www.mtcompany.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany 2012 Auteur: Mark Tigchelaar

Nadere informatie