CONCEPT Datum: 26 november Versie:.2

Transcriptie

1 CONCEPT Datum: 26 november 2015 Versie:.2

2 Voorwoord Samen met partners, inwoners en ondernemers blijven werken aan veiligheid In de periode kort voor het verschijnen van dit Integraal Veiligheidsplan hebben we helaas weer op ruwe wijze ervaren hoe belangrijk veiligheid en onveiligheid voor ons zijn. In Nederland hebben we het over het algemeen goed voor elkaar, cijfers onderstrepen dat ook Papendrecht het op veiligheidsgebied goed doet. In het meest recente onderzoek (de Veiligheidsmonitor 2013) lieten inwoners van Papendrecht met een rapportcijfer 7,5 weten prettig te wonen in hun eigen buurt. Maar diverse aanslagen en dreigingen in Europa herinneren ons er aan dat veiligheid ook in ons land en in onze regio niet vanzelfsprekend is. Daar komt bij dat Papendrecht deel uitmaakt van een dicht bevolkt gebied, met veel bedrijvigheid rondom een knooppunt van water-, spoor- en rijkswegen. Veiligheid gaat ook over situaties die nog dichterbij zijn. Bijvoorbeeld in de eigen woning, op straat, in het verkeer. De gemeente werkt samen met partners als politie, brandweer, Woonkracht10, scholen en ondernemers doorlopend aan thema s en keuzes over de wijze waarop we samen het gewenste veiligheidsniveau in Papendrecht handhaven en waar mogelijk verbeteren. Hierin is het Integraal Veiligheidsplan (IVP) een belangrijk instrument. Het bepaalt de richting waarin we werken aan veiligheid in het algemeen, maar ook aan het oplossen van lokale ergernissen van inwoners en ondernemers. Zoals overlast door jongeren, criminaliteit, verloedering, veiligheid in winkelgebieden, op bedrijventerreinen en rondom scholen. Daarom zijn inwoners ook betrokken bij het IVP Een aantal inwoners heeft laten weten bij de uitvoering van het plan een rol te willen spelen en deel te willen nemen in een monitorgroep. Ook de wijkplatforms hebben meegewerkt aan het IVP. Daarnaast hield het Onderzoeks Centrum Drechtsteden een steekproef onder vijfhonderd inwoners en werd online een enquête gehouden. Op deze manier worden naast objectieve feiten ook subjectieve onveiligheidsgevoelens betrokken bij de aanpak van veiligheid en maken we gebruik van alle mogelijke middelen om te blijven werken aan een zo veilig en comfortabel mogelijk leven in Papendrecht. C.J. M. de Bruin, burgemeester van Papendrecht *** Pagina 2 19

3 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Inleiding Aanleiding Integraal Veiligheidsplan Regierol gemeente Proces Leeswijzer 5 Context Wettelijk kader Wettelijke taak burgemeester: handhaven van de openbare orde Landelijk beleid Collegeprogramma Partners Openbaar Ministerie Veiligheidshuis VeiligheidsAlliantie Rotterdam Politie Regionaal Informatie- en Expertisecentrum Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid Woonkracht10 11 Visie op lokale veiligheid Kerngedachte: veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid Het versterken van de ketensamenwerking met veiligheidspartners, burgers en ondernemers Voetbalveld als metafoor voor onveiligheid Wijkgericht Betrokkenheid bewoners Veiligheidsmonitor 2016 en gebiedsscan Prioriteiten Veiligheidsvelden en thema's Extra thema Prioriteiten professionals en bewoners Uitwerking Prioriteiten 17 Organisatie Verankering Planning en Control Communicatie Financiën 18 Bronvermelding 19 Pagina 3 19

4 1 Inleiding Veiligheid is een basisvoorwaarde voor het prettig wonen, werken en recreëren. De gemeente voert de regie als het gaat om veiligheid. Echter, de gemeente kan het niet alleen. Samenwerking met de inwoners, ondernemers en veiligheidspartners is essentieel. 1.1 Aanleiding Deze kerngedachte past in een veranderende samenleving, waarbij de maatschappelijke opgaven waar we voor staan geen exclusieve taak van de overheid (meer) zijn. Opgaven die hun beslag krijgen binnen verschillende thema s en domeinen, waaronder veiligheid. Als verzwarende omstandigheid binnen deze verandering geldt de overdracht van taken van het Rijk (en in mindere mate de Provincie) naar lokaal niveau, zoals bijvoorbeeld de transitie Jeugdzorg en de gelijktijdige bezuinigingen op rijksniveau voor veel van deze taken. Daarnaast zijn er landelijk meerdere veranderingen doorgevoerd die van invloed zijn op de keuzes en inzet binnen het veiligheidsdomein. In dit kader zijn de Nationale Politie en de al eerder ingezette regionalisering van de crisisbeheersing middels de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid en daarnaast het samenvoegen van arrondissementparketten binnen het Openbaar Ministerie belangrijke ontwikkelingen. Deze bijzondere ontwikkelingen zetten om nog meer dan in het verleden keuzes te maken op welke wijze we samen met de partners het gewenste veiligheidsniveau in Papendrecht willen handhaven c.q. verbeteren. Een van de leidende instrumenten hierbij is het Integraal Veiligheidsplan (IVP). Dit geeft vanuit de basis invulling aan de regiefunctie van de gemeente met betrekking tot de lokale veiligheid. Daarnaast zijn er nog andere aspecten aan te voeren als aanleiding voor een nieuw integraal veiligheidsbeleid: Het vorige beleidskader besloeg de periode en was derhalve toe aan herziening; Maatschappelijk belang: veiligheid staat op de publieke agenda; Betrekken bewoners en ondernemers: zij kennen de problematiek van dichtbij; Duidelijke richting politie: het veiligheidsbeleid met lokale prioriteiten geeft input over wat politie als partner kan betekenen in deze gemeente. 1.2 Integraal Veiligheidsplan In het eerdere opgestelde IVP werd ingegaan op 4 prioriteiten en 9 thema's. De prioriteiten waren: 1 Verminderen jongerenoverlast 2 Verminderen geweld en 'alcohol' overlast 3 Vermindering veel voorkomende criminaliteit 4 Vergroten operationele slagkracht en regierol gemeenten Kijkend naar de prioriteiten zijn er stappen gezet. Wat betreft jongerenoverlast is er integraal ingezet, wat heeft geleid tot een aanpak die uiteindelijk ook jongeren voor de rechter heeft gekregen. Ook heden ten dage loopt deze aanpak nog. Het verminderen van geweld en alcohol overlast is met name in het preventieprogramma Verzuip jij je toekomst?! onder gebracht. Het onderwerp Jongeren en alcohol zal altijd de aandacht moeten blijven houden en is ook zeker in dit IVP opgenomen. Wat betreft veel voorkomende criminaliteit is een daling over het geheel te bespeuren. Al zijn er hier en daar een uitzondering. Zo bleek ieder jaar weer rond het eind van het jaar een toename te zijn van inbraken in woningen en in en van motorvoertuigen. De tendens is echter een afname. De operationele slagkracht en regierol van de gemeente is toegenomen. De gemeente heeft mede door de decentralisatie van jeugdzorg en andere ontwikkelingen meer en meer de regierol gekregen. Wat betreft de 9 thema's die zijn ingevoerd valt op dat sprake is van vermindering van verloedering. Er is een toename van burgerinitiatieven; denk aan buurtpreventie, zakkenrollersteam en de Zappers. Op de veiligheid van winkelcentra is ingezet door zowel Wilgendonk, ondertussen 1 ster en de Westpolder die heden bezig is het Keurmerk Veilig Ondernemen te behalen. Ook op de veiligheid in en rondom scholen zijn de nodige maatregelen genomen, al dient dit thema de aandacht te behouden. De verkeersveiligheid blijft een lastig thema om aan te pakken. Ondanks vele aanpassingen, met als grootste de Burgemeester de Keijzerweg, is ook dit thema een blijver. Gelet op de ervaringen uit het vorig IVP, zal dit IVP zich ook richten op het gedrag van de verkeersdeelnemers. De brandweer heeft de afgelopen jaren flink ingezet op het brandveilig maken van de samenleving. De brandweer en politie hebben ingezet op bewonersavonden en ook op een veiligheidsmiddag met vele andere partners. Thema's als bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit en Veilige Publieke Taak zijn onderwerpen waarop met name landelijk wordt ingezet en wat uitgewerkt wordt op lokaal niveau. Pagina 4 19

5 1.3 Regierol gemeente De gemeente heeft de regie over het lokale integrale veiligheidsbeleid. Het Kernbeleid Veiligheid van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) beschrijft de regierol van gemeenten als volgt: het zodanig sturen, interveniëren en in stand houden van allerlei randvoorwaarden dat de diverse betrokken partijen op het terrein van veiligheid op een effectieve manier blijven samenwerken en met elkaar een aanvaardbaar niveau van veiligheid en leefbaarheid weten te consolideren. Het gemeentelijk veiligheidsterrein omvat een reeks van veiligheidsonderwerpen, variërend van woonoverlast en jeugdcriminaliteit tot verkeersveiligheid. Integraal houdt in allesomvattend en samenhangend. Veiligheid is integraal en strekt zich uit tot alle schakels van de veiligheidsketen (van de voorbereiding tot aan de nazorg). Daarnaast zijn bij veiligheid een veelheid aan partners betrokken en worden de dwarsverbanden tussen diverse beleidsterreinen benut. 1.4 Proces Met de totstandkoming van het IVP zijn ten opzichte van het vorige IVP een drietal wijzigingen ingevoerd nl: A. Format VNG B. Wijkgericht C. Bewonersparticipatie Ad A: format VNG Het IVP is opgesteld aan de hand van een door de VNG ontwikkeld kader: het kernbeleid Veiligheid. Er wordt gewerkt met een vijftal veiligheidsvelden die weer onderverdeeld zijn in thema s. Met deze opzet wordt landelijk beoogd eenduidigheid te creëren in de lokale integrale veiligheidsplannen. De onderverdeling in de vijf veiligheidsvelden zijn als volgt: Veilige woon- en leefomgeving Bedrijvigheid en veiligheid Jeugd en veiligheid Fysieke veiligheid Integriteit en veiligheid Ad B: Wijkgericht Met het maken van het IVP en daarbij de keuze om het wijkgericht in te zetten, wordt rekening gehouden met het punt weergegeven in het programma 4.5 wijkgericht werken van het collegeprogramma Papendrecht Daarbij stelt de coalitie dat zij in overleg zal treden met bewoners om de veiligheidsprioriteiten per wijk vast te stellen. Ad C: Burgerparticipatie Dit jaar zijn wijkplatforms én bewoners betrokken bij het IVP Hierbij zijn zij niet alleen betrokken bij de totstandkoming van het plan, maar heeft een aantal bewoners aangegeven dat zij ook betrokken wil blijven bij de uitvoering van het plan en wil deelnemen aan een monitorgroep. In gesprek met bewoners geven zij aan dat zij het betrekkelijk veilig wonen vinden in de gemeente Papendrecht. De bewoners zijn zeer betrokken en dat blijkt ook in wat zij naar voren brengen als het gaat om wat zij zien als onveilig. 1.5 Leeswijzer In hoofdstuk 2 worden de context, de beleidsstukken, programma s en kaders van het IVP weergegeven. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 de lokale veiligheidsvisie besproken. In hoofdstuk 4 zijn de prioriteiten met de speerpunten van het IVP neergelegd, die in het bijgevoegde Uitvoeringskader worden vertaald in doelen en resultaten. In hoofdstuk 5 wordt de organisatie van het plan beschreven. Pagina 5 19

6 2 Context Met het opstellen van het IVP wordt de context meegenomen. Op diverse niveaus en schalen worden beleidsstukken, programma s en kaders gesteld op het gebied van veiligheid. Landelijk, regionaal en lokaal zijn verschillende trends en ontwikkelingen waar te nemen die van invloed zijn op het veiligheidsbeleid en/of de organisatie en uitvoering rondom veiligheid, zoals de Nationale politie, de Wet regierol gemeenten, de Veiligheidsregio s en de herindeling van het OM. In dit hoofdstuk worden de meest voor de hand liggende documenten in relatie met het lokale beleid beschreven. 2.1 Wettelijke kader Het wetsvoorstel regierol gemeenten is lang onderwerp van gesprek geweest. In de wet zou formeel vastgelegd worden dat de raad een integraal veiligheidsplan dient vast te stellen. Het wetsvoorstel is ingetrokken door de verantwoordelijke minister met als motivatie: "Nu inmiddels 90% van de gemeenten over een integraal veiligheidsplan beschikt, acht ik het niet noodzakelijk om het vaststellen (ervan) als een wettelijke verplichting vast te leggen. Hiermee blijft de expliciete wettelijke onderbouwing achterwege. Er blijven echter nog voldoende argumenten over voor het vaststellen van het Integraal Veiligheidsplan door de gemeenteraad: - Het college en elk van zijn leden afzonderlijk zijn aan de raad verantwoording schuldig over het door het college gevoerde bestuur (artikel 169 lid 1 Gemeentewet) - De burgemeester is belast met de handhaving van de openbare orde (artikel 172 lid 1 Gemeentewet) - Het college van burgemeester en wethouders is belast met de organisatie van: a. de brandweerzorg b. de rampenbestrijding en de crisisbeheersing c. de geneeskundige hulpverlening - De gemeenteraad stelt tenminste eenmaal in de vier jaar de doelen vast die de gemeente op het terrein van de veiligheid nastreeft door de handhaving van de openbare orde en de hulpverlening door de politie (artikel 38b lid 1 Politiewet) 2.2 Wettelijke taak burgemeester; handhaving van de openbare orde De expliciete wettelijke grondslag voor de taak van de burgemeester ten aanzien van de openbare orde is neergelegd in artikel 172 Gemeentewet. Hieruit vloeit voort dat de burgemeester verplicht is om zorg te dragen voor de handhaving van de openbare orde en bevoegd is om met behulp van de politie overtredingen van wettelijke voorschriften ter zake van de openbare orde te beletten of te beëindigen. De plicht tot zorgdragen voor handhaving van de openbare orde kent een aantal elementen: 1. De daadwerkelijke voorkoming en beëindiging van zich concreet voordoende of dreigende verstoringen van de openbare orde. Hieronder valt het feitelijk bewaren en herstellen van de openbare orde en het zo nodig met behulp van de politie beletten of beëindigen van overtredingen van wettelijke voorschriften ter zake van de openbare orde. Ook betreft dit het nemen van maatregelen als het geven van (nood)bevelen of verordeningen. 2. De algemene, bestuurlijke voorkoming van strafbare feiten. Dit heeft betrekking op beleid inzake preventie van ordeverstoringen, in het kader van een algemene zorg voor de voorkoming van strafbare feiten, die invloed hebben op de orde en rust in de gemeentelijke samenleving. Hiervoor kunnen bestuurlijke en politiële maatregelen worden ingezet, dit ter voorkoming van strafbare feiten. 3. De uitvoering van regelingen inzake openbare orde, bijvoorbeeld beslissen op vergunningaanvragen op grond van openbare ordebepalingen in de APV. 4. Beleidsvoering: de plicht tot het voeren van beleid inzake ordehandhaving. Pagina 6 19

7 2.3 Landelijk beleid 1 Vanaf eind 2012 heeft de integrale veiligheidszorg te maken met een nieuw kabinet. Ook in het kabinet Rutte-Asscher is veiligheid een kerntaak van de overheid. Het kabinet ziet bij het veiliger maken van Nederland een grote rol weggelegd voor burgers en ondernemers. Burgers moeten het veiligheidsbeleid in wijken mede gestalte geven. Ondernemers hebben een grote eigen verantwoordelijkheid om preventieve maatregelen te nemen. Het Rijk ondersteunt ondernemers in onder meer de Taskforce aanpak criminaliteit tegen bedrijven. De objectieve veiligheid (criminaliteitscijfers) wil het kabinet vergroten door daadkrachtig optreden van politie en justitie. Daarnaast moet de subjectieve veiligheid (veiligheidsgevoelens) van burgers op straat en in de wijk verbeteren. Repressie en preventie gaan daarbij volgens de minister van Veiligheid en Justitie hand in hand. Speerpunt van het kabinet is de aanpak van criminaliteit die een grote impact heeft op slachtoffers, de zogenaamde high impact crimes. Zo heeft de aanpak van overvallen, inbraken, jeugdgroepen en agressie en geweld tegen onder meer gezagsdragers en hulpverleners, prioriteit. Ook mensenhandel, georganiseerde criminaliteit, drugscriminaliteit en cybercrime hebben een prominente plek in het regeerakkoord. Cybercrime wil Rutte-Asscher aanpakken door krachten te bundelen in het Nationaal Cyber Security Centrum. Versterking van de opsporingscapaciteit bij de politie moet daaraan ook een bijdrage leveren. 2.4 Collegeprogramma Het collegeprogramma Duurzaam samen- Samen doen is opgebouwd uit een zestal programma s. Onder programma 5, Bestuur en Regio valt 5.3 Openbare Orde en Veiligheid. In dit programma onderdeel heeft de gemeente een aantal punten opgenomen. Zo zet de coalitie de coördinerende functie van het Integraal Veiligheidsplan (IVP) voort, met aandacht voor lokale prioriteiten. De nadruk ligt de komende jaren op de uitvoeringsagenda, die jaarlijks wordt bijgesteld. Samenwerking tussen hulpdiensten in de veiligheidsketen wordt gestimuleerd via de veiligheidsregio. De coalitie hecht waarde aan preventie en ziet daarbij vooral mogelijkheden in brede samenwerking van gemeentelijke diensten, scholen, zorg- en welzijnsinstellingen, private initiatieven en hulpdiensten. Daarbij wordt geen middel achterwege gelaten, op voorwaarde dat de privacy van inwoners gewaarborgd blijft. Om veiligheid te bevorderen is een krachtig en doortastend optreden van de politie noodzakelijk. Efficiënte inzet van wijkagenten met grotere zichtbare aanwezigheid in de wijk is daarvoor de basis. De coalitie streeft na dat inwoners zich veilig voelen in hun eigen huis en buurt. Daarvoor is veiligheid in en om de woning belangrijk. Bij de aanpak van overlast benadrukt de coalitie de wijkgerichte aanpak via de wijkagenten en de wijkplatforms 2. De wijkagent is het eerste aanspreekpunt, zijn of haar aanwezigheid voorkomt verloedering en het ontstaan van onveilige plekken op straat. Bij toezicht en handhavingsactiviteiten worden de bijzondere opsporingsambtenaren (boa s) ingezet. Zij treden op bij overtredingen van de regels die gelden voor de openbare ruimte. Bij kleine ergernissen verwachten we dat inwoners elkaar aanspreken op hun eigen verantwoordelijkheid, eventueel met behulp van buurtbemiddeling. Het college zet concreet in op: o voortzetting IVP met aandacht voor lokale prioriteiten o verdere samenwerking in de veiligheidsketen o preventiemaatregelen om overlast, woninginbraken en brandonveilige situaties te voorkomen en inzetten van hulpmiddelen als cameratoezicht o periodieke publicatie van vernielingen in de openbare ruimte met bijbehorende kosten o versterking rol wijkplatforms, die met de wijkagenten probleemsituaties in beeld brengen o benadrukking eigen verantwoordelijkheid van inwoners voor veiligheid in de leefomgeving, zoals bijvoorbeeld buurtpreventie o handhaving bij overtredingen in de openbare ruimte 1 Het CCV Trendsignalement 2013, Ontwikkelingen in maatschappelijke veiligheid 2 De wijkplatforms heffen zich op tot één wijkplatform Pagina 7 19

8 3 Partners 3.1 Openbaar Ministerie Het Openbaar Ministerie (OM) zal zich in 2016 en verder blijven inzetten voor de beide Veiligheidshuizen (VH) in de regio: het VH in Rotterdam en het VH in Dordrecht. ZSM 3 Het programma ZSM heeft als doel om veel voorkomende (kleine) criminaliteit daadkrachtig, snel, passen en efficiënt aan te pakken. Vaak wordt besloten tot een afdoening binnen de eerste zes uur nadat een verdachte is aangehouden. Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Het Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling is sinds 1 januari 2015 een feit. Jeugd Ondanks daling van de instroom van strafzaken met minderjarigen blijft er grote zorg over jongeren die voortdurend met ernstige delicten in aanraking (blijven) komen met het strafrecht. Deze jongeren worden geagendeerd voor bespreking aan de jeugdtafel (Veiligheidshuis). Met het in werking treden van het adolescentenstrafrecht wordt een samenhangende aanpak voor de leeftijdsgroep 15 tot 23 jaar mogelijk. High Impact Crime Voor het OM is de opsporing en vervolging van delicten met een grote impact op het slachtoffer een prioriteit. Ondermijning De aanpak van criminaliteit met een ondermijnend karakter vraagt nog steeds veel aandacht. Het gaat dan om zware criminaliteit, al dan niet in georganiseerd verband gepleegd. Het OM heeft zich tot doel gesteld om in 2016 en verder een verdubbeling van het aantal aangepakte criminele samenwerkingsverbanden ten opzichte van 2009 te bereiken. Woninginbraken Het OM heeft de aanpak van aangehouden woninginbrekers verder verscherpt. Waar mogelijk worden ze voor de rechter-commissaris geleid met de inzet dat zij zullen vastzitten tot aan de zitting. Zedenzaken Het OM streeft ernaar in 2016 en verder de doorlooptijd in zedenzaken verder te verkorten. Cybercrime In 2016 zullen politie en OM intensiever samen optrekken in de aanpak van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit. 3.2 Veiligheidshuis In een Veiligheidshuis werken diverse instanties samen om criminaliteit en (jeugd)overlast effectief en efficiënt aan te pakken. De betrokken partners overleggen met elkaar over een persoonsgerichte en gezamenlijke aanpak. Een aanpak op maat. De instanties zitten fysiek bij elkaar in één gebouw. Naast de inzet op (het voorkomen van) strafbare feiten door jeugd en veelplegers, zet het Veiligheidshuis zich ook in voor een gezamenlijke aanpak van huiselijk geweld. 3.3 VeiligheidsAlliantie Rotterdam (VAR) De Veiligheidsalliantie is een samenwerkverband van en voor de veiligheidspartners: de 32 gemeenten, het OM en de politie binnen de eenheid Rotterdam. De VAR ondersteunt de veiligheidspartners door krachten te bundelen en te voorzien van verzamelde informatie. Daarbij richt de VAR zich op het geven van trainingen/ bijeenkomsten op onderwerpen als radicalisering, verwarde personen en heeft zij het eerste Gezamenlijke Veiligheidsbeeld regio Rotterdam uitgebracht die ook gebruikt is als input voor dit IVP. 3 ZSM, dat is: Zo Snel, Slim, Selectief, Simpel, Samen en Samenlevingsgericht Mogelijk. Pagina 8 19

9 3.4 Politie Zowel lokaal als regionaal wordt gewerkt vanuit een probleemgerichte aanpak. Deze aanpak is gebaseerd op een gedeelde verantwoordelijkheid en inzet van de (keten)partners politie, het Openbaar Ministerie, de gemeenten en de door hen in het leven geroepen gezamenlijke veiligheidsvoorzieningen RIEC 4, VeiligheidsAlliantie regio Rotterdam en de Veiligheidshuizen. Afhankelijk van de aard van de veiligheidsproblematiek en/of de benodigde interventie(s) neemt soms de politie het initiatief in de samenwerking, soms zal een andere partner het voortouw nemen. Het uitgangspunt is een gezamenlijke inspanning en gedeelde verantwoordelijkheid voor het bereiken van de beoogde resultaten. De geregistreerde criminaliteit in de regio is vanaf 2010 gedaald. Om een verdere daling van de criminaliteit te realiseren, en in het bijzonder ook de veiligheidsbeleving te versterken, is het van belang om de komende periode de inzet te intensiveren op de structurele factoren die een rol spelen bij overlast, criminaliteit en de beleving daarvan. De politie bestrijdt samen met partners deze structurele factoren door de volgende veiligheidsstrategieën toe te passen: vroegsignalering, verzwakken van daders en gelegenheidsstructuren, versterken van de weerbaarheid van de samenleving, optreden als één overheid en het verhogen van dienstbaarheid, zichtbaarheid, responsiviteit en snellere afdoening. Doelstellingen van het regionaal beleidsplan voor de periode zijn; Een afname van de criminaliteit en overlast op de volgende regionale thema s: o High Impact Crime-delicten (HIC), o Jeugd, o Drugs, o Veiligheid in de buurt en, o Ondermijning Een toename van het vertrouwen in veiligheid; Een toename van de tevredenheid over de dienstverlening van de politie in de regio. Ontwikkelthema s Om de operationele doelstellingen van dit regionaal beleidsplan te realiseren, zet de eenheidsleiding in op het verhogen van de responsiviteit van de eigen organisatie. Onderdelen hierin zijn verbetering en uitbreiding van de dienstverlening, samenwerking met burgers en ondernemers en burgerparticipatie, slachtofferzorg en ZSM 2.0. Het Regionaal Veiligheidsoverleg heeft de operationele sterkte (OS) en niet operationele sterkte (NOS) verdeeld over de verschillende onderdelen van de politie-eenheid. Deze verdeling wordt in 2017 geëvalueerd. Nationale Politie Voor de gemeente Papendrecht heeft de nationalisering van de politie een bijzonder gevolg. Vrijwel het gehele basisteam van de eenheid Drechtsteden Buiten is ondergebracht in het multifunctioneel gebouw aan de Poldermolen 8. Een centrale locatie als het gaat om het gebied waar het basisteam zich op richt. Een verdergaande ontwikkeling van deze locatie, waarbij naast politie (basisteam) en brandweer ook de ambulance onderdeel van uitmaakt, zou leiden tot een locatie die het gebied Drechtsteden Buiten optimaal voorziet in inzet op veiligheid en crisisbeheersing. 3.5 (RIEC) Regionaal Informatie- en Expertise Centrum Het RIEC zet zich in tegen georganiseerde criminaliteit samen met de aangesloten gemeenten en partners in de regio. Het RIEC is een netwerkorganisatie die fungeert als informatieknooppunt tussen de betrokken partners. De samenwerking tussen de partners van het RIEC is vastgelegd in het Regionaal Convenant ten behoeve van de Geïntegreerde Aanpak van Georganiseerde Criminaliteit. Het RIEC heeft als thema s BIBOB, georganiseerde hennepteelt, Mensenhandel, Outlaw Motorcycle Gangs (OMG) en witwassen in de vastgoedhandel. 4 RIEC; Regionale Informatie- en Expertise Centra Pagina 9 19

10 3.6 Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid De veiligheidsregio werkt samen met partners om incidenten en rampen te voorkomen door risico s te achterhalen en hierover te adviseren ten einde deze te beperken. Hierbij wordt een beroep op de partners gedaan voor meer zelfredzaamheid, veiligheidsbewustzijn en het nemen van eigen verantwoordelijkheid. Om deze ambitie te realiseren heeft de veiligheidsregio tactische doelen gesteld. De doelen die van toepassing zijn op het integraal veiligheidsplan Papendrecht betreffen de volgende. Het realiseren van gedragsbeïnvloeding bij de burger om de brandveiligheid en de zelfredzaamheid te vergroten. Het faciliteren van een operationele crisisorganisatie die in staat is om een ramp/crisis gedurende meerdere dagen te managen. Het coördineren van de voorbereiding op crises door te investeren in partnerschappen. Het direct of indirect adviseren van het bevoegd gezag in vraagstukken, trends en ontwikkelingen betreffende de fysieke veiligheid inclusief brandveiligheid. Het versterken van de relatie met het lokaal bestuur. Het voorbereiden op incidenten die voort kunnen komen uit het regionaal risicoprofiel en het brandrisicoprofiel, maar het in eerste instantie richten op het voorkomen van (escalatie tot) dergelijke incidenten door te investeren op risicobeheersing en de basis (brandweer)zorg op orde te houden. De veiligheidsregio heeft naast taken die voortvloeien uit het regionaal- en brandrisicoprofiel ook taken die wettelijk zijn opgelegd. Met de risicoprofiel uitkomsten wordt bepaald bij welke objecten toezicht wordt gehouden, op wordt geadviseerd en waar brandveilig leven activiteiten worden uitgevoerd. Het aanwijzen van bedrijfsbrandweren, advisering bij vuurwerk, externe veiligheid en BRZO zijn wettelijke taken waarbij de veiligheidsregio is geduid als adviseur of uitvoeringsdienst. Vanuit deze drie bronnen wordt op de volgende veiligheidspunten geïnvesteerd. Evenementenveiligheid; de rol van de veiligheidsregio is het geven van multidisciplinaire ondersteuning bij de gemeente in het beheersen van de risico s bij publieksevenementen. Door in het vergunningsproces bij hogere risico evenementen (B- en C-categorieën) vroegtijdig risico s te onderkennen en voorzorgsmaatregelen te bepalen. Externe veiligheid en ruimtelijke ordening; de rol van de veiligheidsregio is adviseur bij ruimtelijke ontwikkelingen die gevolgen hebben voor de fysieke veiligheid, zoals de externe veiligheidstaak. Planologische ontwikkelingen hebben gevolgen voor de bluswatervoorzieningen, de bereikbaarheid en toetreding van bouwwerken, het Dekkingsplan Brandweer en de verkeerscirculatie. Langer thuiswonende ouderen; de rol van de veiligheidsregio is het onderzoeken, signaleren en verbeteren van de brandveiligheid bij deze kwetsbare groep. Keurmerk veilig ondernemen; een onderdeel van het maatregelenpakket van het bestuurlijk gemotiveerd afwijken is bedrijven te informeren en te ondersteunen bij het verbeteren van brandveiligheid. Risicocommunicatie; de rol van de veiligheidsregio is in samenwerking met de gemeente - actief te informeren over risico s in de samenleving zoals brand, ongevallen met gevaarlijke stoffen en waterveiligheid. Industriële veiligheid. Dit betreft het toezichthouden op Brzo-bedrijven, beoordelen van veiligheidsrapporten, adviseren op omgevingsvergunningen, aanwijzen van en toezichthouden op bedrijfsbrandweren, incidentonderzoeken en handhaven op overtredingen. Infrastructurele projecten; advies tijdens de initiatie, realisatie of aanpassingen van grote en/ of complexe infrastructurele projecten zoals weg- en spoortunnels, stations en (spoor)snelwegen e.d. Omgevingsvergunning voor bouw, gebruik en milieu; de veiligheidsregio neemt deel als ketenpartner aan de uitvoering van Vergunnings- toezichts- en handhavings- (VTH)-taken. Daarnaast geeft de brandweer, op basis van de specifieke kennis, advies in het op- en bijstellen van het VTH-beleid. Pagina 10 19

11 Vergroting brandveiligheidsbewustzijn en zelfredzaamheid; de afgelopen jaren is het programma Brandveilig leven gestart met als doel het aantal en de gevolgen van branden te verkleinen door de bewustwording en zelfredzaamheid van burgers en bedrijven te vergroten. Daarnaast wordt met het programma invulling gegeven aan de afspraken in het kader van het bestuurlijk gemotiveerd afwijken. Projecten die onderdeel uitmaken van het programma betreffen: o Zorg voor de zorg. o Voorlichting voor na brand. Zowel voor als na een brand wordt actief ingezet op voorlichting. o o Jong geleerd is oud gedaan. Beïnvloeding van brandveilig gedrag bij jongeren. Bestuurlijk gemotiveerd afwijken. Gedragsbeïnvloedingsactiviteiten die worden ingezet om de overschrijding van aanrijtijden mee te verantwoorden. Beleidsondersteuning; de veiligheidsregio ondersteunt de gemeente bij het opstellen van beleid daar waar de specialistische (brandveiligheids)kennis benodigd is. 3.7 Woonkracht10 We zijn met elkaar verantwoordelijk voor de veiligheid in de gemeente Papendrecht; ieder vanuit onze eigen rol. Woonkracht10 is verantwoordelijk voor het woongenot van haar huurders. De bewoners zelf spelen hierbij een cruciale rol. Bij milde problemen kan Buurtbemiddeling betrokken worden. Het is een initiatief van de gemeente. Buurtbemiddeling past in deze tijd en is niet meer weg te denken. Wanneer sprake is van structurele ernstige overlast, waarbij meerdere partijen betrokken zijn, probeert Woonkracht10 het woongenot via de rechter af te dwingen. Extra aandacht voor Staring/Vondellaan In buurten waar op meerdere vlakken problemen worden gesignaleerd, zal ook Woonkracht10 investeren. Vaak is dit een combinatie van fysieke en sociale investeringen. Jaarlijks bepaalt de woningcorporatie waar hun inzet wenselijk is. Voor het komende jaar heeft het complex Staring/Vondellaan de aandacht. Woonkrach 10 kijkt welke problemen er zijn en met wie zij dit kunnen oplossen. Hierbij zoekt de woningcorporatie duidelijk de verbinding met andere partijen en bewoners. Veilige buurten In woningen/wooncomplexen waar onderhoud plaats vindt, brengt Woonkracht10 voorzieningen aan voor het Politie Keurmerk Veilig Wonen (PKVW). In complexen waar deze voorzieningen al aanwezig zijn, zal deze woningcorporatie ze aanpassen aan de eisen van deze tijd. Daarnaast heeft Woonkracht10 in het verleden een convenant met het RIEC ondertekend, met als doel het kunnen bestrijden van criminele activiteiten, zoals hennepteelt en mensenhandel. Veranderende wetgeving heeft dit convenant onuitvoerbaar gemaakt. De wetgeving gaat zo ver dat de politie een aangetroffen hennepkwekerij niet meer mag melden aan een woningcorporatie. Omdat de burgemeester verantwoordelijk is voor de veiligheid in de gemeente, blijkt het delen via deze lijn wel mogelijk. Om dergelijke criminaliteit te kunnen bestrijden, maar ook om nieuwe gevaarlijke situaties te voorkomen is een nieuwe overlegstructuur noodzakelijk. Scheiden wonen en zorg Het scheiden van wonen en zorg betekent dat steeds meer mensen met een rugzak de beschermde woonvorm verlaten en zelfstandig gaan wonen. Wanneer deze doelgroep niet de zorg krijgt die ze nodig hebben, heeft dit een grote impact op de leefbaarheid in de samenleving. Hoewel we niet alles kunnen voorkomen, is een goed vangnet essentieel om problemen op termijn te voorkomen. Woonkracht10 zoekt hier nadrukkelijk de samenwerking met zorgpartijen.. Statushouders De toestroom van statushouders is een actueel thema. Het creëren van draagvlak is van groot belang. We moeten een tweedeling in de samenleving voorkomen. Woonkracht10 zorgt voor huisvesting en probeert daar waar mogelijk concentratie van doelgroepen te voorkomen. Een goede begeleiding vanuit Vluchtelingenwerk mag daarbij niet ontbreken. Pagina 11 19

12 4 Visie op lokale veiligheid 4.1 Kerngedachte: Veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid Burgers en bedrijven krijgen een steeds grotere verantwoordelijkheid om bij te dragen aan de veiligheid. In de politiek en de samenleving groeit de overtuiging dat burgers, bedrijven, instellingen en overheid (gemeente, politie en Openbaar Ministerie) samen verantwoordelijk zijn voor de bestrijding van overlast en criminaliteit. Kerngedachte hierbij is dat veiligheid per definitie een van de (wettelijke) kerntaken van de overheid is en blijft, waarbij de gemeente de regie heeft op lokaal niveau, maar burgers, ondernemers/ bedrijven en andere partners een expliciete eigen verantwoordelijkheid hebben op dit terrein. Deze kerngedachte past in een veranderende samenleving, waarbij de maatschappelijke opgaven waar we voor staan geen exclusieve taak van de overheid (meer) is. Veranderende werkwijzen, overheveling van taken naar lokaal niveau en bezuinigingen met betrekking tot bijvoorbeeld hulpverlening, welzijn en/of beheer kunnen indirect van invloed zijn op de veiligheidsissues op lokaal niveau. Dit geldt met name voor het sociale domein en veiligheid. Daarbij dient continue bezien te worden op welk schaalniveau (landelijk, regionaal of lokaal) deze issues het best opgepakt kunnen worden en is een adequate afstemming tussen deze niveaus noodzakelijk. De ambitie van Papendrecht is en moet blijven: een veilige gemeente om te wonen, te werken en te recreëren. Op vele fronten stimuleert de overheid burgers en andere instellingen vaker dan in het verleden om verantwoordelijkheid te nemen. Bekend zijn het Keurmerk Veilig Ondernemen, het zakkenrollersteam, de Zappers en het buurtpreventieteam. Sinds kort hoort daar ook de WhatsApp groepen Veilig Papendrecht bij. Met het schrijven van dit plan, zijn al meer dan duizend bewoners aangesloten bij dit bewonersinitiatief. Het breed betrekken van burgers, bedrijven, instellingen etc. in het (maatschappelijke) veiligheidsdomein, waarbij dus verantwoordelijkheden worden gedragen door iedere partner, is een noodzakelijke volgende stap om ook in de (nabije) toekomst te blijven realiseren. Met name de bewoners voelen de urgentie om te komen tot deze samenwerking hoofdzakelijk in de eigen omgeving. Een eigen omgeving waar veiligheid een grote rol speelt, doch waar bewoners (individueel en gezamenlijk) in eerste instantie meestal eerst naar de overheid kijken als er zich bijzonderheden voordoen Het versterken van de ketensamenwerking met veiligheidspartners, burgers en ondernemers Om effectief te kunnen sturen moet er een duidelijk toekomstbeeld zijn met gedeelde prioriteiten en koers. Het IVP moet daaraan bijdragen. Veiligheid vraagt om een samenhangende aanpak. Een goede informatiepositie en informatievoorziening zijn hierbij van cruciaal belang. Daarnaast is het veiligheidsbeleid en de uitvoering daarvan verdeeld over verschillende partijen (burgers, overheidsinstellingen, andere organisaties, bedrijven), maar ook binnen de gemeentelijke organisatie. Er is een veelvoud van partners/organisaties betrokken, en slechts een beperkt deel houdt zich bezig met daadwerkelijke uitvoering op het veiligheidsgebied. Sturing hierop vanuit de gemeente is noodzakelijk. Dit IVP is het kader waarbinnen die sturing plaats vindt. Tot slot is het van belang om de interactie met burgers en de participatie van burgers op het gebied van veiligheid te bevorderen. Burgers betrekken bij veiligheid heeft een positieve invloed op hun beleving. Bovendien helpt participatie om verwachtingen realistischer te maken. Pagina 12 19

13 4.3 Voetbalveld als metafoor voor onveiligheid Professor Hans Boutellier (bijzonder hoofdleraar Veiligheid en burgerschap VU Amsterdam) gebruikt de metafoor van een voetbalveld voor de ketensamenwerking bij veiligheid. De kern van het programma is de opvatting dat veiligheid een ordenend principe is. Verschillende niveaus in de samenleving zijn van belang voor de organisatie van veiligheid. Hans Boutellier verduidelijkt dit aan de hand van de metafoor van een voetbalveld. Onveiligheid is de tegenpartij. Het strafrechtelijk systeem staat in de goal om in de laatste instantie aanvallen op de veiligheid af te slaan. Maar de keeper kan dit niet alleen. De verdediging van het doelgebied wordt dan ook gevormd door professionele veiligheidsbewakers als politie en justitie die zich bezighouden met risicobeheersing. Veiligheid behelst echter meer dan strafrecht en risicobeheersing. Meer richting het middenveld bevinden zich organisaties die niet direct met veiligheid te maken hebben, maar wel relevant zijn, zoals scholen, woningcorporaties, welzijnsinstanties, zorginstellingen, etc. Deze partijen houden zich bezig met normen. Voorin het veld staan de burgers en de sociale verbanden tussen de burgers, het sociaal kapitaal. Dit voetbalveld met zijn opstelling van organisaties en instanties is een vorm van ordening. Het plaatje hieronder maakt bovenstaande visueel. Pagina 13 19

14 4.4 Wijkgericht Met het opstellen van het Integraal Veiligheidsplan is de insteek ook geweest om een wijkgerichte benadering toe te passen. Hiermee zou worden aangesloten op het wijkgericht werken. Om de betrokkenheid van bewoners te bewerkstelligen heeft een loting plaats gevonden. Zie hierover meer in de volgende paragraaf. Daarnaast is het doel ook om alle wijken vertegenwoordigd te krijgen, zodat per wijk inzichtelijk wordt welke onveilige onderwerpen er specifiek spelen. Op de bewonersavonden die gehouden zijn, gaven de bewoners zelf aan dat zij bemerkten dat alle wijken dezelfde problematiek hadden. Dit leidde tot een Top 3 van onveilige onderwerpen die voor alle wijken geldt. Uiteraard is maatwerk mogelijk en dat heeft ook geleid tot een aanpassing in de Top 3 van prioriteiten van bewoners. Daarover meer in de volgende paragraaf. 4.5 Betrokkenheid bewoners van Papendrecht Om een afspiegeling te krijgen van de Papendrechtse samenleving is gebruik gemaakt van loting. Dit oud democratische principe is afkomstig van de schrijver David Van Reybrouck 5. Hij ziet loting als een effectieve mogelijkheid om de democratie weer vaart te geven en de zeggenschap van burgers te vergroten. Volgens de heer Van Reybrouck kan het een aantal problemen van het huidige systeem verhelpen; het is een rechtvaardige verdeling van politieke kansen, het risico op corruptie wordt kleiner, de verkiezingskoorts zakt en de aandacht voor het algemeen belang neemt toe. 6 Het Onderzoek Centrum Drechtsteden heeft met een steekproef vijfhonderd bewoners getrokken. Deze hebben wij als gemeente benaderd. De bewoners zijn gevraagd om tijdens veiligheidsavonden aan te geven aan de hand van voorbeelden van de toegepaste veiligheidsvelden (zie hoofdstuk 4) aan te geven een Top 3 van onveilige onderwerpen. Aangezien de opkomst laag was, is de groep die door de steekproef was uitgekozen nogmaals benaderd en gevraagd is om een enquete in te vullen (dezelfde als die gebruikt is op de veiligheidsavonden) en deze ook te bespreken op een veiligheidsavond. Zodoende zijn er drie veiligheidsavonden gehouden. De respons lag in totaal op 100 mensen. Daarnaast is een online enquête gehouden die als een schaduw naast de gegevens van de steekproef werd gelegd. Met deze aanvulling is naast objectieve feiten ook invulling gegeven aan subjectieve onveiligheidsgevoelens. Tevens zijn de wijkplatforms benaderd en gevraagd om mee te denken aan het opstellen van het veiligheidsplan en monitoren. Enkele leden van verschillende wijkplatforms hebben aangeschoven op de veiligheidsavonden die gehouden zijn voor bewoners. De bewoners die gereageerd hebben en ook deelgenomen hebben aan de veiligheidsavonden zijn van verschillende wijken en van verschillende leeftijdscategorieën. Opmerkelijk is dat ondanks de verschillende leeftijdsfases en uit verschillende wijken allen vrij eenstemmig zijn in wat zij beschouwen als een Top 3 van onveilige onderwerpen. Daarnaast heeft de gemeente hun Top 3 van onveilige onderwerpen aangegeven. Tevens hebben partners (politie, brandweer, Woonkracht 10, bedrijven/ winkelier en scholen) hun objectieve invulling gegeven aan dit plan. Gekozen is voor een Top 3,om daarmee te kunnen focussen op de belangrijkste onveilige onderwerpen. In dit geval dus beperk en versterk. Het maakte het ook veel overzichtelijker om een Top 3 te maken, al is er ook 1 thema aan toegevoegd die in hoofdstuk 4 nader worden toegelicht. De Top 3 van bewoners is als volgt: 1 Verkeersonveiligheid 2 Geluidsoverlast/ overlastgevende jongeren 3 Verloedering (vernielingen, buitenruimte) 5 Schrijver David van Reybrouck met als boek Tegen verkiezingen, Artikel VNG Magazine 17 april 2015, pagina 15 Pagina 14 19

15 Uit alle wijken komt naar voren dat op nummer 1 Verkeersonveiligheid staat. Het gaat hierbij om snelheidsovertredingen, verkeersonveilige plekken, straatraces, fietsen op voetpaden, niet naleven van verkeersregels en fout parkeren. Veel van deze feiten zijn gericht op het gedrag van deelnemers in het verkeer. Bewustwording en verbetering van gedrag is en blijft lastig. Op nummer 2 van de Top 3 staat geluidsoverlast. Vele bewoners uit alle wijken geven geluidsoverlast aan. Geluiden van buren, maar ook geschreeuw op straat. Maar met name in de Westpolder en Middenpolder kwam overlastgevende jongeren sterk naar voren naast geluidsoverlast, vandaar een gedeelde tweede plaats. Op nummer 3 hebben bewoners aangegeven dat zij het belangrijk vinden hoe met de buitenruimte wordt omgegaan. Het onderhoud van het groen, vernielingen van bushokjes maar ook overwoekerende struiken met als gevolg onoverzichtelijke verkeerssituaties zijn onderwerpen die naar voren komen. In de aanloop naar Oud en Nieuw hebben bewoners de jaarwisseling als extra punt naar voren gebracht. Gezien de tijdelijke aard van dit veiligheidsonderwerp is het in dit plan als extra thema opgenomen. Onder hoofdstuk 4 wordt hier verder op ingegaan. Naast het meedenken aan het Integraal Veiligheidsplan heeft een aantal bewoners aangegeven deel te willen nemen aan een monitorgroep. In overleg met de bewoners zal hier verdere invulling aan worden gegeven. Duidelijk werd dat de bewoners het zeer op prijs stelde dat zij betrokken werden bij het opstellen van het Integraal Veiligheidsplan. 4.6 Veiligheidsmonitor 2016 en Gebiedscan 2016 In april 2016 komen zowel de Veiligheidsmonitor als de Gebiedscan van de politie uit. De Veiligheidsmonitor gaat ook in op de subjectieve veiligheidsgevoelens. Het is dan een mooi moment om het IVP en het Uitvoeringskader 2016 naast deze twee documenten te leggen en te bezien of dat wij met zijn allen op de juiste weg bezig zijn. Mocht hierbij sprake zijn van aanpassingen, dan zal dit ook in de loop van het jaar 2016 gebeuren. Pagina 15 19

16 5 Prioriteiten 5.1 Veiligheidsvelden en thema s Het IVP is gebaseerd op de handreiking van de VNG. De VNG past vijf veiligheidsvelden toe, die op hun beurt weer zijn onderverdeeld in thema s. Zie het schema. Veiligheidsveld 1 Veilig woon- en leefomgeving Veiligheidsthema s 1.1 Sociale kwaliteit (o.a woonoverlast, overlast zwervers/verslaafden 1.2 Fysieke kwaliteit (vernieling, graffiti, zwerfvuil) 1.3 Objectieve veiligheid (High impact criminaliteit) 1.4 Subjectieve veiligheid 2 Bedrijvigheid en veiligheid 2.1 Veilig winkelgebied 2.2 Veilig bedrijventerreinen 2.3 Veilig uitgaan 2.4 Veilige evenementen 2.5 Veilig toerisme 3 Jeugd en veiligheid 3.1 Overlastgevende jeugd 3.2 Criminele jeugd/ individuele probleemjongeren 3.3 Jeugd, alcohol en drugs 3.4 Veilig in en om de school 4 Fysieke veiligheid 4.1 Verkeersveiligheid 4.2 Brandveiligheid 4.3 Externe veiligheid 4.4 Voorbereiding op rampenbestrijding 5 Integriteit en veiligheid 5.1 Polarisatie en radicalisering 5.2 Georganiseerde criminaliteit 5.3 Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Veiligheidsveld 1: Veilige woon- en leefomgeving Dit veiligheidsveld heeft betrekking op de alledaagse woon- en leefomgeving van bewoners ofwel de veiligheid en leefbaarheid in de wijk, buurt, straat, tussen buren. Waarbij het exclusief om de sociale veiligheid gaat: criminaliteit, overlast en verloedering. Voor zover er fysieke aspecten aan de orde zijn, hebben die een oorzakelijke relatie met de sociale veiligheid denk aan verlichting, beschoeiing van groenstroken. In de analyse van dit veiligheidsveld speelt zowel de objectieve als subjectieve veiligheid een rol. Meer precies onderscheiden we vier kernindicatoren ofwel veiligheidsthema s: sociale kwaliteit (woonoverlast, overlast verslaafden en zwervers e.d.), fysieke kwaliteit (vernieling, graffiti, zwerfvuil, e.d.), objectieve veiligheid ofwel veelvoorkomende criminaliteit (onder meer woninginbraak, fietsendiefstal en geweldsdelicten) en subjectieve veiligheid ofwel het veiligheidsgevoel. Veiligheidsveld 2: Bedrijvigheid en veiligheid Binnen dit veiligheidsveld vallen aantastingen van de veiligheid rond recreatieve en economische voorzieningen zoals winkelcentra, bedrijventerreinen en uitgaansmogelijkheden. Veiligheidsthema s binnen dit veld zijn onder meer Veilig winkelgebied, Veilige bedrijventerreinen en Veilige evenementen. Het gaat hierbij nadrukkelijk om delicten als winkeldiefstal, bedrijfsinbraak en uitgaansgeweld (sociale veilligheid). Veiligheidsveld 3: Jeugd en veiligheid1 Binnen dit veiligheidsveld vallen de gebruikelijke veiligheidsthema s in relatie tot jeugd: overlastgevende jeugd, criminele jeugd/individuele probleemjongeren, jeugd, alcohol en drugs en veilig in en om de school. Veiligheidsveld 4: Fysieke veiligheid Binnen dit veiligheidsveld vallen de echte fysieke veiligheidsthema s: verkeersveiligheid, brandveiligheid, externe veiligheid en crisisbeheersing. Veiligheidsveld 5: Integriteit en veiligheid Dit veiligheidsveld omvat verschijnselen die een inbreuk vormen op onze maatschappelijke integriteit c.q. op belangrijke regels en andere afspraken in het kader van de veiligheid en stabiliteit van onze samenleving. Deze verschijnselen hebben potentieel dan ook een omvangrijk veiligheidseffect ze kunnen in meest extreme vorm fundamenteel ontwrichtend werken. Denk aan radicalisering, Veilige Publieke Taak, informatieveiligheid en ambtelijke en bestuurlijke integriteit. Pagina 16 19

17 5.2 Extra thema Jaarwisseling Richting de jaarwisseling neemt het aantal klachten over het afsteken van vuurwerk toe. De gemeente Papendrecht zet zich al jaren in om deze klachten te verminderen en hoe. Met vooruitstrevende instrumenten als vuurwerkvrije zones, preventieve last onder dwangsom en waarschuwingsbrieven loopt de gemeente voor op zelfs grote gemeenten. In een landelijk overleg te Hilversum is dan ook dankbaar gebruik gemaakt van de initiatieven die Papendrecht toe past. Ondanks die inzet blijft de gemeente op zoek naar andere middelen om de klachten te laten verminderen. In 2015 is het aantal vuurwerk zones uitgebreid. Was voorheen het centrum een vuurwerkvrije zone, daar zijn de winkelcentra Wilgendonk en Westpolder bijgekomen. Ook de kinderboerderij en de directe omgeving vallen onder een vuurwerk vrije zone. Medio december ontvangen personen die in het afgelopen jaar overlast hebben gegeven een waarschuwingsbrief, waarin wordt aangegeven dat zij zich dienen te gedragen en zo niet dan volgt een preventieve last onder dwangsom. Indien sprake is van een jongere, worden de ouders op de hoogte gebracht van deze waarschuwingsbrief. Tevens worden alle scholen, kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang locaties verzocht om onder meer losse vuilcontainers naar binnen te halen en ramen te sluiten. Ook ligt een lijst klaar met de contactpersonen van de scholen, zodat bij een crisis direct de juiste persoon gebeld kan worden. Tijdens een schouw van de gemeente met de politie worden onder meer de scholen gecontroleerd. De vergunningen voor de kerstmarkt, lichtjesfeest of uitbreiding van sluitingstijd voor de horeca wordt integraal bekeken. En alles aspecten van veiligheid passeren de revue. Om dit alles te bewerkstelligen is er ambtelijk een projectgroep die in april van start gaat. Daarbij wordt een draaiboek en een planning voor het gehele jaar als onderliggend document toegepast. 5.3 Prioriteiten professionals en bewoners De professionals hebben per veiligheidsveld een Top 3 aangegeven van onveilige onderwerpen op grond van cijfers en het bevragen van de partijen zoals hulpverleningsinstanties, onderwijs en ondernemers. De Top 3 van de professionals per veiligheidsveld staan in het Uitvoeringskader Daarin zijn zowel de prioriteiten van de professionals als die van de bewoners samengevoegd. 5.4 Uitwerking Prioriteiten Bij dit plan hoort het uitvoeringskader waarbij de prioriteiten van zowel de professionals als de bewoners zullen worden uitgewerkt in doelen en maatregelen. Gebruik wordt gemaakt van de veiligheidsvelden zoals in paragraaf 4.1 is beschreven. Het uitvoeringskader wordt ter informatie voorgelegd aan de raad, nadat het college het heeft vastgelegd. Pagina 17 19

18 6 Organisatie 6.1 Verankering Integraal veiligheidsbeleid wil niet zeggen dat alle veiligheidsvelden en thema s zo breed mogelijk dienen te worden opgepakt. Het is juist van belang om in overleg met elkaar keuzes te maken. Om deze integrale aanpak te waarboren is het noodzakelijk dat een gemeente daadkracht vertoont en de zaken op de meest efficiente en effectieve wijze uitvoert. Politieke bestuurlijke inbedding De raad stelt het beleidskader vast en controleert de uitvoering. De raad heeft budgetrecht en kan middelen beschikbaar stellen. Het integrale karakter van veiligheid maakt het noodzakelijk dat niet vanuit één perspectief naar veiligheid gekeken wordt. Binnen het college is de burgemeester de coordinerend portefeuillehouder veiligheid. De overige portefeuilles die te maken hebben met veiligheid zijn verdeeld over de verschillende wethouders, zoals thema s als milieu- en externe veiligheid en Jeugd en alcohol en drugs. Lokale driehoek In de lokale driehoek maken de burgemeester en officier van justitie tezamen met de politie afspraken over de aanpak van onveiligheid. Ambtelijke inbedding Het MT draag zorg voor het integrale karakter van het Integraal Veiligheidsplan. Het is de rol van de adviseur OOV om de integrale veiligheid te initieren en vast te houden. Hiervoor is wel noodzakelijk dat deze rol zowel ambtelijk als bestuurlijk wordt herkend en erkend. 6.2 Planning en control De beleidscyclus veiligheid bestaat uit de volgende onderdelen: - Het Integraal Veiligheidsplan wordt eens in de vier jaar opgesteld, - Er wordt 1x in het jaar een uitvoeringskader opgesteld en het vorige uitvoeringskader geëvalueerd. Beiden worden 1 x per jaar ter informatie aan de raad voorgelegd, - Aan de hand van de gebiedsscan, veiligheidsmonitor wordt in april 2016 het uitvoeringskader geëvalueerd, - De uitvoering loopt permanent door en wordt, waar noodzakelijk, bijgestuurd, - Eens in de vier jaar vindt er een evaluatie plaats van het gevoerde beleid; dit is dan weer input voor het nieuwe integrale veiligheidsplan. 6.3 Communicatie Bij communicatie over veiligheid gaat het niet alleen om objectieve informatieoverdracht maar ook over gedragsbeïnvloeding. Mensen moeten zich veilig in het verkeer gedragen en bij een ramp op een veilige manier reageren. Burgers, ondernemers, andere instellingen moeten weten wat ze kunnen doen om bij te dragen aan hun eigen veiligheid en de veiligheid van anderen. In de media is veelvuldig aandacht voor (on)veiligheid. Niet alleen bij incidenten maar ook n.a.v. bestuurlijke besluiten. Bij een integraal veiligheidsbeleid past integrale communicatie. In strikte zin gaat het hier om interne communicatie, gericht op afstemming onder partners en het waarborgen van hun betrokkenheid bij veiligheidsthema's. Uitgangspunt is om door actief, tijdig, gericht en bij herhaling te laten zien wat de gemeente en haar partners doen om Papendrecht veiliger te maken om zowel de beleving van (on)veiligheid en de kennis van het eigen handelingsperspectief gunstig te beïnvloeden. Om structuur aan te brengen in de communicatie en strategische inzet mogelijk te maken wordt afzonderlijk per veiligheidsveld aandacht besteed aan communicatie. Hierin wordt specifiek ingegaan op de betekenis van communicatie en op welke manier het bijdraagt aan de doelstellingen die zijn geformuleerd op de afzonderlijke veiligheidsdomeinen uit dit beleidskader. De ondersteuning en advisering voor het communicatiebeleid berust bij de afdeling Communicatie vallend onder Bestuur en Ondersteuning. 6.4 Financiën De uitvoering van het Integraal Veiligheidsplan wordt gefinancierd uit het budget voor Integrale Veiligheid Pagina 18 19

19 Bronvermelding: Regeerakkoord; Bruggen Slaan, 29 oktober 2012 Regionaal Meerjarig beleidsplan Politie Collegeprogramma , Papendrecht; Duurzaam samen Samen doen Beleidsplan VR ZHZ 2016 Gebiedscan 2015 gemeente Papendrecht, politie eenheid Rotterdam Veiligheidsmonitor; Veiligheidsbeleving gemeente (2013) Papendrecht Gezamenlijk Veiligheidsbeeld Regio Rotterdam, eerste helft 2015 VNG; Handreiking Kernbeleid Veiligheid 2010 Wetsvoorstel Wijziging van de Gemeentewet in verband met de versteviging van de regierol van de gemeente ten aanzien van het lokaal veiligheidsbeleid, 13 augustus 2010 Brief intrekken wetsvoorstel regierol gemeenten, 4 juni 2013 pagina 19 19