Bij deze allereerste dividendnieuwsbrief ligt de nadruk. Hoe vaker, hoe beter BELEGGERS BELANGEN. dividendnieuwsbrief juni 2013.

Transcriptie

1 nr juni ,95 VOPAK zit nog steeds in zwaar weer door overcapaciteit en een moeilijke markt in de tankopslag EUROCOMMERCIAL PROPERTIES is goed bestand tegen het economische klimaat door zijn defensieve karakter GENERAL ELECTRIC neemt te veel tijd voor noodzakelijke veranderingen FED DRAAIT DE KRAAN DICHT MAAR NIEMAND WEET WANNEER BEL024p001 COVER :00:47 dividendnieuwsbrief juni 2013 BELEGGERS BERNANKE HOUDT HET SPANNEND BELEGGERS Kies met inzicht, kies actief De ene opkomende markt is de andere niet HOOFDREDACTIONEEL redacteur: Menno van Hoven dividendfrequentie moet omhoog Hoe vaker, hoe beter inhoud 02 Dividendportefeuille 06 Dividendnieuws 10 Aandelen van de maand 12 Tip van de maand: Potash 13 ETF: Wisdom Tree U.S. Smallcap dividend 14 Europese Dividend Aristocrats 16 Dividendfrequentie 17 Lezersvragen 18 Dividendagenda 19 Dividendrendementen Bij deze allereerste dividendnieuwsbrief ligt de nadruk niet zonder reden op aandelen in het buitenland en dan met name de Verenigde Staten. Er is namelijk geen ander land waar het dividend dusdanig centraal staat en waar zo'n groot aantal beleggers afhankelijk is van het extra inkomen dat dividendaandelen bieden. De VS kennen het grootste aantal Dividend Aristocrats, met momenteel ruim 100 aandelen die hun dividend al minstens 25 jaar op rij consequent verhogen. Daar komt bij dat vrijwel alle Amerikaanse beursgenoteerde bedrijven vier keer per jaar een dividend betalen. Daarmee kom ik automatisch op de link tussen dividendhistorie en dividendfrequentie, twee thema's die als een rode draad door deze nieuwsbrief lopen. In de praktijk blijkt namelijk dat landen die gekenmerkt worden door een gemiddeld hogere dividendfrequentie, verreweg de meeste aandelen met zeer sterke dividendtrackrecords leveren. Zoals gezegd staan de VS wat dat betreft op dividendgebied ver boven alle andere landen. Een opvallende constatering, waar ik in deze dividendnieuwsbrief uitgebreid op in ga, is dat in Europa het Verenigd Koninkrijk het dichtst in de buurt komt van de Verenigde Staten op het gebied van dividendfrequentie en trackrecords. Zo keren vrijwel alle aandelen uit de FTSE-100 index minstens twee keer per jaar dividend uit en zijn liefst 25 van de 43 Europese Dividend Aristocrats, die minimaal tien jaar op rij hun dividend verhogen, afkomstig uit het VK. Nederland daarentegen kent nauwelijks Dividend Aristocrats. Bovendien keert bijna 58% van de AEX-fondsen en zelfs 71% van de AMX-fondsen slechts één keer per jaar dividend uit. Uitzondering is het, jawel, semi-britse Unilever, dat elk kwartaal dividend betaalt en dit al sinds 1995 jaarlijks verhoogt. Als serieuze Nederlandse dividendbelegger zou u geen genoegen moeten nemen met één uitkering per jaar. < menno.van.hoven@reedbusiness.nl tweets over dividend Op Twitter wordt u dagelijks op de hoogte gehouden van de Ik verwacht deze maand dividendverhogingen voor 3 aandelen uit de dividendportefeuille: Walgreen, National Fuelgas en United Druk bezig met artikel over Europese Dividend Aristocrats voor dividendnieuwsbrief. Zitten mooie aandelen Vanguard verlaagt per direct de expense ratio voor $VIG (Vanguard Dividend Appreciation) van 0,13% naar 0,10%. Met $16,2 mrd grootste dividend Nomura verhoogt koersdoel Microsoft naar $38. "not on fundamentals, but rather on our view that there may be muchmore focus on shareholder Dividendportefeuille: Buy 2% in $42,05. Sell 1% $79,12 en 1% De afgelopen week herhaalden vijf analisten hun koopadvies voor Goldcorp dat nu 20 buys krijgt, 6 x hold en maar 1 sell. Avg PT $38,15. $GG

2 dividendportefeuille 02 derde winstjaar op rij van dubbelcijferig rendement op jacht naar nieuwe records De dividendportefeuille presteert ook in 2013 uitstekend met een totaalrendement van 17%. Vooral de zwaarwegende Amerikaanse aandelen blinken dit jaar uit met koerswinsten van ruim 33% voor Microsoft en Walgreen. Het aandeel PPG Industries verdubbelde inmiddels. Met een totaalrendement van ruim 54%, gemeten vanaf de start in september 2011, blijft de dividendportefeuille uitstekend presteren. Ter vergelijking: de AEX-index was over dezelfde periode, dus van 6 september 2011 t/m 7 juni 2013, goed voor een Total Return (inclusief herbelegd dividend) van ruim 37%. Ook populaire dividendbeleggingsfondsen, zoals DWS Top Dividende en Kempen Global High Dividend laten over dezelfde periode een aanmerkelijk minder sterk rendement zien met Total Returns van 35,7% voor het vlaggenschip van Kempen en 29,5% voor het dividendfonds van het Duitse DWS. Ook dit jaar doet de dividendportefeuille het ijzersterk met 17% rendement op 7 juni. De AEX komt in 2013 niet verder dan een rendement inclusief dividend van 5,2%, terwijl ook de eerder genoemde Dividendgroei is veel belangrijker dan de hoogte van het dividend dividendfondsen van Kempen en DWS aanmerkelijk minder goed presteren, met beide een totaalrendement van 8,1% in Het grote verschil in rendement laat zich onder meer verklaren door de zware weging van Amerikaanse aandelen in de dividendportefeuille, met momenteel 59,4% van het belegde vermogen. Ook wordt er bewust niet belegd in een aantal sectoren, waaronder financials, nutsbedrijven en telecom. De Amerikaanse beurs doet het zowel dit jaar als in 2012 veel beter dan bijvoorbeeld Europa. Voor de dividendportefeuille heb ik zeer bewust gekozen voor een zware weging in de Verenigde Staten, omdat hier nu eenmaal de allermooiste dividendaandelen genoteerd staan met de beste trackrecords. Bovendien keert vrijwel ieder Amerikaans aandeel elk kwartaal dividend uit, en dat is van essentieel belang in het geval van herbeleggen. In de dividendportefeuille zijn tien Amerikaanse aandelen opgenomen die al minstens 40 jaar op rij elk jaar het dividend verhogen, aangevoerd door Dover, Parker Hannifin en Procter & Gamble, met een ongevenaard trackrecord van 57 jaar (zie de tabel 'Dividend Aristocrats' op pagina 17). In Europa zijn er zelden aandelen die langer dan 25 jaar op rij het dividend verhoogd hebben (zie 'Europese dividendtoppers' op pagina 13). Voor de dividendportefeuille wordt het dividend elk kwartaal herbelegd, waarbij er dus verspreid over het jaar nieuwe stukken worden bijgekocht wanneer er sprake is van een kwartaaldividend. Daar komt bij dat vrijwel alle aandelen in portefeuille een stabiel tot jaarlijkse groeiend dividend uitkeren. UITSCHIETERS Met name onder de inmiddels 25 Amerikaanse aandelen bevinden zich dit jaar de grootste uitschieters, aangevoerd door apothekersketen Walgreen en technologiebedrijf Microsoft. Beide aandelen zijn in 2013 na ruim vijf maanden goed voor een fraaie koerswinst (nog exclusief verloop portefeuille x Dividendportefeuille AEX S&P500 De laatste weken kreeg de dividendportefeuille voor het eerst een serieuze tik. Dividend juli 20

3 dividendportefeuille 03 dividend) van 33,5%. Zowel Walgreen als Microsoft zit al vanaf het begin in 2011 in de dividendportefeuille en beide waren tot dusverre grote achterblijvers. Ik hield vertrouwen in deze prachtige dividendaandelen, die dit jaar erg belangrijk zijn geweest voor het totaalrendement, zeker als je bedenkt dat het ontvangen dividend bijna twee jaar lang tegen lage koersen is herbelegd. Microsoft (zie tabel rechtsonder) verhoogt nu 10 jaar op rij het dividend en zal ook de komende jaren zo goed als zeker flink meer uit gaan betalen, gezien de enorme hoeveelheid cash die er gegenereerd wordt. Apothekersketen Walgreen was bijna één jaar lang de grote daler in de dividendportefeuille, maar wordt nu eindelijk normaal gewaardeerd door beleggers. Walgreen is één van de vele Dividend Aristocrats in de dividendportefeuille met nu 37 jaar op rij aan onafgebroken dividendverhogingen. Daar komt bij dat het dividend van Walgreen de laatste jaren extreem werd verhoogd, met gemiddeld 21,1% over de laatste tien jaar, ofwel van 4 cent per kwartaal per aandeel tot de huidge 27,5 cent. Bijna een jaar geleden werd het dividend voor het laatst verhoogd met een fraaie 25%, goed voor het achtste jaar op rij van minstens 20% dividendgroei. Dat is ongekend, want maar weinig bedrijven beschikken over een sterker gemiddeld groeipercentage de laatste tien jaar. Binnen enkele weken zal Walgreen zo goed als zeker de volgende dividendverhoging aankondigen. Analisten rekenen dit keer op een aanzienlijk kleinere verhoging van ruim 5%. Na een sterk 2013 bedraagt het rendement op Walgreen voor de dividendportefeuille inmiddels 50%. Het dividendrendement voor Walgreen bedraagt inmiddels nog 'slechts' 2,2%, maar staat op 3,2% gerekend met de aankoopprijs voor de dividendportefeuille. Een veelgemaakte vergissing is dan ook om naar de hoogte van het dividend te kijken. De historische- en vooral toekomstige (verwachte) dividendgroei is namelijk veel belangrijker. Voor de dividendportefeuille is dat dan ook één van de speerpunten. Ik koop liever een aandeel met een dividendrendement van 2% dat zijn uitkering jaarlijks met 20% verhoogt, dan een aandeel met een veel hoger dividendrendement dat het dividend stabiel houdt of nog maar met hele kleine stapjes op blijft schroeven. Het is dan ook niet voor niets dat aandelen met een hoog dividendrendement over het algemeen veel minder koerspotentieel aanwezigheid in groeieconomieën is essentieel Opkomende markten en dividend Eén van de centrale thema's in de dividendportefeuille is emerging markets. Voor veel aandelen vormt een sterke aanwezigheid in groeimarkten al een drijvende kracht achter het dividend, waarbij een stagnerende omzet in verzadigde thuismarkten (vooral Europa) gecompenseerd wordt met groei in landen als China en Brazilië. Met name aandelen uit de sectoren consumer staples, farma, basic materials en industrials halen inmiddels een flink deel van hun omzet uit opkomende markten. Voor de dividendportefeuille zijn dat onder meer Unilever (57% omzet uit opkomende markten), Mondelez, Danone en Casino-Guichard. Ook grote uitblinker PPG Industries is met inmiddels 28% van de omzet uit opkomende markten goed gepositioneerd. Het bedrijf dat in Nederland actief is met merken als Histor en Rambo behaalde in 2001 nog slechts 8% van de omzet uit groeimarkten. PPG verhoogt niet voor niets al 42 jaar op rij het dividend. hebben, zeker op langere termijn. En bij dividendbeleggen is tijd juist zo belangrijk, want het compounding effect wordt steeds groter met het verstrijken van de jaren (zie pagina 5). DIVIDENDVERHOGINGEN Zoals gezegd bestaat de dividendportefeuille vrijwel geheel uit aandelen die elk jaar hun dividend verhogen, en is er minstens sprake van een stabiele uitkering. Liefst 17 van de 37 aandelen in portefeuille verhoogden in de eerste vijf maanden van 2013 al hun dividend, en veel anderen zullen volgen met onder meer voorziene dividendverhogingen voor National Fuelgas, United Technologies en Walgreen in juni. Op pagina 17 treft u een overzicht van de laatste dividendverhogingen van de tien aandelen in portefeuille die al minstens 40 jaar op rij hun dividend verhogen. Slechts enkele aandelen in portefeuille zullen hun dividend dit jaar niet verhogen, maar keren in ieder geval een zelfde bedrag uit als het voorgaande jaar. Zo liet de Britse supermarktketen Tesco weten dit jaar voor het eerst na ruim 25 jaar van onafgebroken dividendverhogingen geen hoger dividend uit te keren. Ook de Franse sectorgenoot Casino-Guichard, dat al 17 jaar op rij zijn dividend verhoogde, gaf kort geleden te kennen dit jaar hetzelfde bedrag als vorig jaar uit te keren. WIJZIGINGEN Sinds de start van de dividendportefeuille werden er reeds een flink aantal wijzigingen doorgevoerd, met in totaal 30 verkooptransacties. In veel gevallen ging het daarbij om een stuk winstneming Walgreen verhoogt het dividend nu al acht jaar op rij met minstens 20% microsoft 6 juni 2008 = Microsoft S&P500 Microsoft doorbrak voor het eerst sinds 2007 weer de grens van $35 microsoft Ticker (NYSE) MSFT 52 wk range (laag - hoog) $26,26 - $35,74 Beurswaarde $290,5 mrd k/w 2013 (taxatie) 11,4 Dividendrendement 2,6% Dividend betaald sinds 2003 Aantal jaren op rij verhoogd juli

4 dividendportefeuille 04 voor aandelen die hard opgelopen waren, waarbij de opbrengst werd geïnvesteerd in achterblijvers met meer opwaarts potentieel. Van sommige aandelen werd in één keer afscheid genomen, terwijl er vaker sprake was van een gedeeltelijke winstneming. Per saldo werd er nog nooit met verlies afscheid genomen van een aandeel. In 2013 werd er al 8 keer winst genomen, steeds op grote uitblinkers die in de voorliggende maanden een enorme koerssprong hadden gemaakt. Zo werd deels winst genomen op grote posities in uitblinkers als Walgreen, Microsoft, Procter&Gamble, PepsiCo en 3M en werd het volledige belang in Abb- Vie (spinoff van Abbott Laboratories) en RPM International verkocht. Deze laatste twee aandelen werden allebei vervangen door een achtergebleven sectorgenoot waarvoor ik meer opwaarts potentieel en vooral ook een sterkere dividendgroei voorzie: Merck en Dow Chemical, sinds de aankoop enkele maanden geleden goed voor rendementen van respectievelijk 18,5% en 12,1%. Ook werd een nieuwe positie genomen in vier andere aandelen: Mondelez, Goldcorp, Realty Income en als laatste Potash. De laatste twee aandelen komen op pagina 's 10 en 11 uitgebreid aan bod. Interessant detail is dat Goldcorp en Realty Income beide elke maand dividend uitkeren. Wel gaat het om twee van de meest speculatieve aandelen in de dividendportefeuille, en is de weging daarom bewust klein, zeker voor Goldcorp met 1,3% van de totale portefeuillewaarde. Zoals altijd worden de laatste portefeuillewijzigingen altijd eerst aangekondigd via het Twitter Kijk voor meer updates op < dividendportefeuille (per 7 juni Start op 6 september 2011) Aandeel datum koop koers huidig total return YTD div.freq. div. rend. waarde weging EUROPA BP 27 april p 461p 8,5% 8,5% kwartaal 5,0% GBP ,1% Casino-Guichard START 54,69 76,54 46,1% 6,2% jaarlijks 4,1% ,0% Danone START 46,06 57,34 28,0% 14,9% jaarlijks 2,5% ,3% GlaxoSmithKline 27 april p 1662p 22,9% 24,5% kwartaal 5,7% GBP ,5% Novartis START CHF46,96 CHF67,20 54,9% 17,0% jaarlijks 3,4% CHF7433 3,9% Reckitt Benckiser 23 december p 4546p 50,3% 17,2% halfjaarlijks 3,0% GBP ,9% Roche START CHF139,90 CHF231,50 78,4% 25,8% jaarlijks 3,2% CHF8559 4,5% Royal Dutch Shell START 22,37 24,81 19,4% -4,5% kwartaal 5,5% ,1% Sanofi START 48,48 80,89 74,4% 13,3% jaarlijks 3,4% ,5% Tesco 17 januari p 346p 14,2% 3,1% halfjaarlijks 4,3% GBP2369 1,8% Total START 31,65 37,90 33,1% -2,8% kwartaal 6,2% ,5% Unilever START 23,07 30,81 40,6% 6,9% kwartaal 3,5% ,7% VERENIGDE STATEN 3M START $76,83 $111,11 50,6% 19,7% kwartaal 2,3% $6424 3,2% Abbott Laboratories START $23,90 $37,51 64,0% 19,6% kwartaal 1,5% $4394 2,2% Merck 8 februari 2013 $41,07 $48,19 18,5% 17,7% kwartaal 3,6% $5068 2,5% Altria START $26,56 $36,15 49,2% 15,0% kwartaal 4,9% $5570 2,7% Becton Dickinson 13 februari 2012 $76,86 $ ,2% 26,2% kwartaal 2,0% $3820 1,9% CSX 13 februari 2012 $21,81 $25,02 17,7% 26,8% kwartaal 2,4% $4137 2,0% Dover START $52,68 $79,52 56,8% 21,0% kwartaal 1,8% $4574 2,2% Dupont 29 november 2012 $43,71 $55,44 27,9% 23,3% kwartaal 3,2% $4877 2,4% Dow Chemical 16 april 2013 $30,64 $34,35 12,1% 6,2% kwartaal 3,7% $4443 2,2% General Mills 2 augustus 2012 $38,64 $ ,3% 19,0% kwartaal 3,2% $4743 2,3% Goldcorp 8 maart 2013 $32,70 $28,55-12,6% -22,2% maandelijks 2,1% $2624 1,3% Intel START $19,20 $24,59 35,7% 19,3% kwartaal 3,7% $5422 2,7% Johnson&Johnson START $63,18 $84,91 41,6% 21,1% kwartaal 3,1% $3961 1,9% Kellogg 29 juni 2012 $49,28 $63,39 31,6% 13,5% kwartaal 2,8% $4192 2,1% Microsoft START $25,17 $35,67 48,1% 33,5% kwartaal 2,6% $6109 3,0% Mondelez 25 februari 2013 $26,90 $29,86 11,9% 17,3% kwartaal 1,7% $5038 2,5% National Fuelgas 13 februari 2012 $47,65 $60,98 32,6% 20,3% kwartaal 2,4% $3165 1,6% Parker Hannifin START $67,11 $98,34 51,7% 15,6% kwartaal 1,8% $6043 3,0% PepsiCo START $61,88 $82,51 39,5% 20,6% kwartaal 2,8% $5760 2,8% Potash 30 mei 2013 $42,05 $41,68-0,9% 2,9% kwartaal 3,4% $4018 2,0% PPG Industries START $71,63 $154,92 123,8% 14,5% kwartaal 1,6% $4822 2,4% Procter&Gamble START $62,10 $77,75 31,3% 14,5% kwartaal 3,1% $5371 2,6% Realty Income 23 mei 2013 $49,45 $44,83-9,3% 13,7% maandelijks 4,8% $3787 1,9% United Technologies START $68,91 $94,50 42,7% 15,2% kwartaal 2,3% $6439 3,2% Walgreen START $34,34 $49,42 50,1% 33,5% kwartaal 2,2% $6153 3,0% TOTAAL ,04% +17,0% De auteur heeft m.u.v. Becton Dickinson positie in alle Amerikaanse aandelen en in de ADRs van Unilever, Total, GlaxoSmithKline en BP.

5 dividendportefeuille 05 jaarlijks meer dividendinkomsten met of zonder herbeleggen vermogensgroei of meer inkomen De dividendportefeuille biedt beleggers een jaarlijks groeiend dividendinkomen, ook als het dividend niet herbelegd wordt. Wie wel kiest voor consequent herbeleggen, kan op lange termijn een enorm kapitaal opbouwen. Hoe meer tijd u heeft, hoe groter het effect. De dividendportefeuille is in eerste instantie natuurlijk uitstekend geschikt voor beleggers die per direct een jaarlijks groeiend dividend willen als aanvulling op hun inkomen. Immers verhogen vrijwel alle posities in portefeuille elk jaar hun dividend, en is er voor alle aandelen sprake van een minstens stabiel dividend. De continue verhogingen, versterkt door het herbeleggen, zorgen ervoor dat er jaarlijks meer dividend wordt ontvangen. In 2012 bedroeg het totaal ontvangen dividendbedrag 4.663, en wie vandaag de dag (peildatum 7 juni) instapt, ontvangt op jaarbasis 7,9% meer, ofwel Die groei is hoofdzakelijk te danken aan de vele reeds aangekondigde dividendverhogingen en zal in de loop van dit jaar nog een stuk hoger uitvallen, aangezien er nog flink wat aandelen een nieuwe verhoging aan gaan kondigen. Voor de dividendportefeuille verwacht ik alleen al in juni een nieuwe verhoging voor National Fuelgas, United Technologies en Walgreen, later in 2013 gevolg door nog 12 andere Amerikaanse aandelen. Daardoor zal de dividendgroei ten opzichte van 2012 minstens 10% bedragen, nog los van het extra effect dat het herbeleggen elk kwartaal oplevert. Op pagina 17 (dividendagenda) heb ik een overzicht gemaakt van de top-10 van Dividend Aristocrats in de dividendportefeuille, inclusief het percentage van de laatste dividendverhoging. In de tabel rechts onderaan op deze pagina ziet u de actuele statistieken voor de dividendportefeuille. De ruim aan dividend (dit bedrag zal zoals gezegd de komende maanden verder oplopen) resulteert in een actueel dividendrendement van 3,3%. Wie vanaf de start in september 2011 meedoet met de dividendportefeuille, ontvangt dus inmiddels ruim 5% op zijn originele investering van Dit percentage zal de komende jaren alleen maar verder oplopen. Alhoewel de continue dividendverhogingen voor een jaarlijks groter bedrag aan dividendinkomsten zorgen, maakt het herbeleggen van elk dividend op lange termijn het echte verschil. Immers: elk herbelegd dividend levert meer stukken per aandeel op, nog los van de jaarlijkse verhoging door het desbetreffende bedrijf. Het spreekt voor zich dat een kwartaaldividend ook hier gunstiger is (zie ook kader op blz. 15 onder 'educatie') aangezien er elk kwartaal meer dividend ontvangen wordt in het geval van herbeleggen. Daar komt bij dat een hogere dividendfrequentie voor een betere spreiding van de aankopen door het jaar heen zorgen. Idealiter herbeleg je stapsgewijs 'on the way up'. Hoe meer tijd je hebt, hoe groter het effect van herbeleggen, zeker in het geval van de dividendportefeuille. De huidige portefeuille van zal met gemak uitgroeien tot een miljoenenbedrag, zelfs als de beurskoersen vanaf vandaag niet verder stijgen. Het geheime wapen is namelijk het 'compounding' ofwel rente-op-rente effect, dat steeds groter wordt met het verstrijken van de tijd. Zelfs op basis van een zeer voorzichtige inschatting van 5% dividendgroei per jaar (vergeet niet dat de teller na vijf maanden al op +7,9% staat voor 2013) zal de huidige dividendportefeuille over 30 jaar al een waarde van 1,36 mln bereiken. Tel daar ook 5% koerswinst per jaar bij op en het eindkapitaal komt uit op 1,75 mln. Het enige wat u nodig heeft is tijd (zie tabel rechts), en uiteraard de juiste aandelen. < slechts zes dividendaandelen $100 per maand De dividendportefeuille bestaat voor het grootste deel uit Amerikaanse aandelen. Groot voordeel is het standaard kwartaaldividend, dat kan dienen als aanvulling op uw inkomen of herbelegd kan worden. Standard & Poor's maakte een selectie van sterke dividendaandelen, en keek naar de maand waarin uitgekeerd wordt. Zodoende kan met slechts zes aandelen elke maand twee keer een uitkering ontvangen worden, keurig over het jaar verspreid. Zes aandelen leveren immers 24 uitkeringen per jaar op. Wie maandelijks $100 aan dividend wil ontvangen kan de volgende zes aandelen kopen: 100 aandelen Baxter International, 40 aandelen Essex Property Trust, 40 aandelen Kinder Morgan Energy Partners, 215 aandelen CVS Caremark, 80 aandelen Exxon Mobil en 50 aandelen Chevron. De totale investering bedraagt $43.980, goed voor een dividendrendement van 2,7%, ofwel $ compounding effect x Hoe meer tijd, hoe groter het eindkapitaal. De dividendportefeuille over 30 jaar. STATIsTIEKEN per 7 juni Dividend 2013 (YTD) Totaal dividend sinds start: Aantal dividenduitkeringen in 2013 (YTD) 60 Aantal dividenduitkeringen totaal: 186 Dividendrendement portefeuille: 3,3% Geschatte dividendinkomsten Dividendgroei t.o.v ( 4.663) +7,9% j juli 2

6 Kies met inzicht, kies actief Azië of Afrika? Kies met inzicht, kies actief! De ene opkomende markt is de andere niet De economische groei in Azië en Afrika zet door terwijl die in veel westerse economieën stagneert. Alle kaarten dus op de opkomende markten? Niet verstandig, want DE opkomende markten bestaan niet. Zoveel landen, zoveel economieën, zoveel markten. De juiste beleggingskeuze vraagt om het juiste inzicht. Beleggen is meer dan ooit een kwestie van kiezen. Beleggings-rendementen - van vandaag en van de toekomst - worden bepaald door inzichten: inzichten in de prestaties van ondernemingen en grondige continue wereldwijde research. Dát is de basis voor de beste beleggingskeuzes. Dát is de overtuiging van Fidelity. Dát is actief vermogensbeheer. Voor meer inzichten, download de complete whitepaper gratis op: Deze publicatie is niet bestemd voor inwoners van het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten en is uitsluitend bestemd voor personen die gevestigd zijn in rechtsgebieden waar de betreffende fondsen voor distributie zijn toegelaten of waar een dergelijke toestemming niet vereist is. Fidelity/Fidelity Worldwide Investment betekent FIL Limited, en zijn dochterondernemingen. Fidelity, Fidelity Worldwide Investment, het Fidelity Worldwide Investment logo en het F symbool zijn handelsmerken van FIL Limited. Fidelity verstrekt uitsluitend informatie over haar eigen producten en diensten en geeft geen beleggingsadviezen die gebaseerd zijn op persoonlijke omstandigheden. De volatiliteit van beleggingen in opkomende markten of markten met een kleinere marktkapitalisatie kan hoger zijn dan die van de meer ontwikkelde markten. Uitgegeven door FIL (Luxembourg) S.A., goedgekeurd en gereguleerd in Luxemburg door de CSSF (Commission de Surveillance du Secteur Financier). CL /1113

7 dividendnieuws 07 dividendnieuws uit nederland, europa en verenigde staten nieuws De afgelopen maanden regende het weer dividendverhogingen, en dan met name in de Verenigde Staten, waar in 2013 een recordbedrag aan dividend uitgekeerd zal worden. Op de volgende pagina's treft u het belangrijkste dividendnieuws sinds eind april. nederland unilever Unilever heeft een dividendverhoging van 10,7% aangekondigd. Het kwartaaldividend zal worden verhoogd van 0,243 naar 0,269, bij een koers van 31 goed voor een dividendrendement van 3,5%. Unilever verhoogt het dividend nu jaarlijks sinds unit4 Unit4 keert over 2012 een 12,5% hoger dividend uit. Unit4 kondigde eind mei aan een 5 cent hoger dividend van 0,45 uit te keren over Het is de derde opeenvolgende jaarlijkse verhoging. Bij de huidige koers van 27 is het dividendrendement 1,7%. nieuwe steen Nieuwe Steen keert over het eerste kwartaal een lager dividend uit. Nieuwe Steen keert 0,10 per aandeel uit over het eerste kwartaal, ruim 9% minder dan de 0,11 die over het vierde kwartaal werd betaald. In het eerste kwartaal van 2012 werd er nog 0,26 uitgekeerd. Op basis van de laatste twaalf maanden keert Nieuwe Steen 39% minder dividend uit. Het vastgoedbedrijf is één van de weinige Nederlandse aandelen die per kwartaal uitkeren. Wel wordt een groot deel van het dividend als stockdividend betaald, wat verwatering oplevert. unilever 6 juni 2011 = Unilever glaxosmithkline Het Britse farmaceutische bedrijf GlaxoSmithKline verhoogt het dividend met 6%. Glaxo liet eind april weten een 6% hoger kwartaaldividend van 18 pence uit te keren, goed voor de tiende opeenvolgende jaarlijkse dividendverhoging. Bij de huidige koers van 1714 pence is het dividendrendement 5,5% Unilever deed het de laatste jaren stukken beter dan de AEX-index. europa AEX telefonica Het Spaanse telecombedrijf wil eind 2013 weer dividend betalen. Telefonica beloofde aandeelhouders een dividend van 0,35 in november, en wil over heel 2013 in totaal 0,75 uitkeren, wat bij de huidige koers neerkomt op een dividendrendement van 6,8%. Het afgelopen juli 2003 = jaar 100 staakte Telefonica de dividendbetalingen; over 2012 werd niets uitgekeerd. BT Group Het Britse telecombedrijf BT Group gaat 14% meer Unilever dividend uitkeren. AEX Het slotdividend is verhoogd naar 9,5 pence, resulterend in een dividendrendement van 3,6% bij een koers van 300 pence. Net als Vodafone wist BT zijn dividend de laatste jaren stapsgewijs te verhogen. Ook de komende twee jaar is BT van plan het dividend met minstens 10% te verhogen. adidas Adidas zal over 2012 een 35% hoger dividend uitkeren. Adidas gaat 1,35 uitkeren over 2012, ofwel een verhoging van 35%. Het huidige dividendrendement bedraagt 1,6%. OPMERKELIJK DEZE MAAND... Richemont verhoogt het dividend met 80% Apple is 's werelds grootste dividendbetaler na de eind april aangekondigde verhoging van 15%. In totaal zal Apple dit jaar $11,46 mrd aan dividend uitkeren, wat een fractie meer is dan Exxon Mobil, dat na een dividendverhoging van 10,5% in 2013 $11,29 mrd uitkeert.

8 dividendnieuws 08 richemont De Zwitserse fabrikant van luxegoederen Richemont gaat het dividend met 80% verhogen. Richemont zal 1 ZFR uitkeren, goed voor een dividendrendement van 1,2% bij de huidige koers van 84 ZFR. De producent van Jaeger-LeCoultre horloges verhoogt nu vijf jaar op rij het dividend en zal op 16 september ex-dividend gaan. vodafone Vodafone gaat het dividend met 7,1% verhogen. Het Britse telecombedrijf zal een slotdividend van 6,92 pence uitbetalen, waarmee het totale dividend over 2012 ruim 7% hoger uitkomt. Bij de huidige koers van 197 pence is het dividendrendement 5,2%. OPMERKELIJK DEZE MAAND... Het in de dividendportefeuille opgenomen industriële conglomeraat United Technologies (Otis-liften, Carrier-airconditioning en Pratt & Whitney-vliegtuigmotoren) verhoogt inmiddels al 19 jaar op rij zijn dividend. Het opmerkelijke is dat het dividend om de vijf kwartalen verhoogd wordt, in tegenstelling tot de standaard van vier voor vrijwel alle Amerikaanse dividendaandelen. Het huidige dividendrendement is 2,3%. willen verhogen. Het management gaf aan in het derde kwartaal een dividend van $0,46 na te streven. Sinds 2005 verhoogde het bedrijf achter de bekende ontbijtgranen en het chipsmerk Pringles elk jaar het dividend. Het huidige dividendrendement is 2,8% bij een koers van ruim $62. manpowergroup Uitzender Manpower gaat het dividend met 7% verhogen. reynolds Tabaksproducent Reynolds gaat het dividend met 6,8% verhogen. Reynolds American (onder meer Camel sigaretten) zal per kwartaal 6,8% meer dividend ($0,63) uitkeren, volgend op een dividendverhoging van 5,4% in Sinds de beursgang in 2004 werd het dividend nu al tien keer verhoogd. Bij de huidige koers van $49 bedraagt het dividendrendement 4,7%. VErenigde staten parker hannifin Industrial Parker Hannifin verhoogt het dividend met 5%. Het kwartaaldividend werd ditmaal met $0,02 verhoogd tot $0,45. Het dividendrendement is 1,8% bij de huidige koers van $100. Parker Hannifin verhoogt nu 57 jaar op rij het dividend, waaronder twee keer dit jaar. j & j Johnson & Johnson verhoogt het dividend met 8,2%. De Amerikaanse farmaceut schroeft het kwartaaldividend met 8,2% op tot $0,66, goed voor een dividendrendement van 3,1% bij een koers van $84. Het dividend wordt al 51 jaar op rij verhoogd. < kellogg Kellogg wil het dividend met 4,5% verhogen in Het in de dividendportefeuille opgenomen Kellogg liet eind april weten het dividend later dit jaar met 4,5% te ManpowerGroup schroeft het halfjaarlijkse dividend op naar $0,46, waarmee het dividendrendement bij de huidige koers van $57 uitkomt op 1,6%. Manpower verhoogt sinds 2011 elk jaar het dividend, dat sinds 1989 consequent twee keer per jaar werd uitgekeerd. Pepsico Dividend Aristocrat PepsiCo gaat zijn kwartaaldividend met 5,6% verhogen. Pepsi zal nu op jaarbasis $2,27, ofwel 5,6% meer dividend uitkeren. Het gaat alweer om het 41ste opeenvolgende jaar dat Pepsi, dat opgenomen is in de dividendportefeuille, zijn dividend verhoogt. Bij de huidige koers van $82 is het dividendrendement 2,7%. ibm Technologiereus IBM gaat zijn dividend met 12% verhogen. Per kwartaal keert IBM nu $0,95 uit tegen het vorige dividend van $0,85, goed voor het 18e opeenvolgende jaar van dividendverhogingen. Vorig jaar werd het dividend nog met 13% verhoogd. Bij de huidige koers van $208 is het dividendrendement 1,8%. Macy's Macy's gaat 25% meer dividend uitkeren. De Amerikaanse warenhuisketen schroeft het kwartaaldividend met een kwart op naar $0,25. Het is alweer de derde dividendverhoging in twee jaar tijd voor Macy's, dat zijn dividend sinds 2003 consequent heeft verhoogd. Bij de huidige koers van $49 is het dividendrendement 2,1%. northrop Northrop Grumman gaat ruim 10% meer dividend uitkeren. Defensiebedrijf Northrop Grumman gaat het kwartaaldividend met 10,9% verhogen tot $0,61 per aandeel. Sinds 2004 werd het dividend jaarlijks verhoogd. Bij de huidige koers van $81,50 komt het dividendrendement uit op 3%. potash Potash Corp verhoogt zijn dividend opnieuw, ditmaal met 25%. De Canadese meststoffenproducent Potash gaat het kwartaaldividend op-

9 dividendnieuws 09 schroeven van $0,28 naar $0,35. Het gaat daarmee om de vijfde dividendverhoging sinds In het vorige kwartaal werd het dividend nog met 33% verhoogd en vergeleken met twee jaar geleden wordt er nu liefst 950% meer dividend uitgekeerd. Bij de huidige koers van $43 bedraagt het dividendrendement 3,2%. Potash is onlangs toegevoegd aan de offensieve portefeuille van Beleggers Belangen. american express American Express gaat het dividend met 15% verhogen. Het kwartaaldividend wordt verhoogd van $0,20 naar $0,25. In maart 2012 werd het dividend nog met 2 cent verhoogd, nadat sinds 2007 consequent $0,18 per aandeel was uitgekeerd. Het huidige dividendrendement is 1,3%. American Express betaalt nu al sinds 1870 onafgebroken elk jaar een dividend uit. bristow group Bristow gaat het kwartaaldividend met 25% verhogen. lyondellbasell LyondellBasell Industries gaat het dividend met 25% verhogen. Het in onze offensieve portefeuille opgenomen LyondellBasell ontpopt zich als een ware dividendmachine. Ditmaal wordt het kwartaaldividend met 25% verhoogd tot $0,50. Twee jaar geleden was het dividend nog $0,10 per kwartaal. Het dividendrendement is nu 3%. hewlett-packard Hewlett-Packard verhoogt het dividend met 9,6%. HP heeft aangekondigd voor het derde jaar op rij het dividend te verhogen, ditmaal met 9,6% tot $0,1452 per aandeel. Het dividendrendement komt bij de huidige koers van $21 uit op 2,7%. EMC Na concurrent NetApp gaat ook EMC voor het eerst dividend betalen. sterke vooruitzichten Meer dividend Goldman Sachs voorziet voor de komende jaren een flinke dividendgroei bij Amerikaanse bedrijven. Strateeg David Kostin rekent voor de periode op een dividendgroei van liefst 30% voor de S&P500-index, die bestaat uit de grootste Amerikaanse bedrijven. Voor dit jaar ziet Goldman Sachs een 11% hogere dividenduitkering voor de S&P500-index, gevolgd door een dividendgroei van eveneens 11% in 2014 en 9% in Met name voor de sectoren Financials en Consumer Discretionary worden flinke dividendverhogingen verwacht. Voor de S&P500 index zelf wordt dit jaar een slotstand van 1750 punten voorzien, gevolgd door een stand van 1900 punten eind 2014 en 2100 punten eind Het dividendrendement bedraagt dan gemiddeld 2,2%. Per kwartaal zal de marktleider op het gebied van personentransport per helikopter voor de offshoreindustrie nu $0,25 uitkeren in plaats van $0,20. Vorig jaar verhoogde Bristow het dividend nog met 33%. Bij de huidige koers van $68 is het dividendrendement 1,5%. netapp Technologiebedrijf NetApp gaat voor het eerst dividend betalen. Het in dataopslag gespecialiseerde NetApp heeft aangekondigd voor het eerst een dividend te gaan betalen. Per kwartaal zal $0,15 uitgekeerd worden, goed voor een dividendrendement van 1,6% bij de huidige koers van $36,60. EMC start met een eerste kwartaaldividend van $0,10, wat bij de huidige koers van $25 resulteert in een dividendrendement van 1,6%. Enkele weken eerder besloot concurrent NetApp voor het eerst een dividend uit te keren. lowe's Dividend Aristocrat Lowe's gaat het dividend met 12,5% verhogen. De na Home Depot grootste Amerikaanse doe-het-zelfketen gaat het kwartaaldividend met 12,5% verhogen tot $0,18. Sinds de beurgang in 1951 keert Lowe's een steeds verder groeiend dividend uit. Bij de huidige koers van $42 is het dividendrendement 1,7%. OPMERKELIJK DEZE MAAND... Newmont Mining (zie rechts) koppelt zijn dividenduitkeringen aan de ontwikkeling van de goudprijs. De kort geleden aangekondigde dividendverlaging van 18% correspondeert met de flink gedaalde goudprijs in In het eerste kwartaal werd het dividend nog verhoogd. fedex FedEx gaat het kwartaaldividend met 7,1% verhogen. De pakketjesbezorger zal per kwartaal $0,15 gaan uitkeren, wat bij de huidige koers van $98 resulteert in een dividendrendement van 0,7%. Fedex keert sinds 2002 een dividend uit. newmont mining Goudmijnbouwer Newmont keert een 18% lager kwartaaldividend uit. Het nieuwe kwartaaldividend komt uit op $0,35, tegen de $0,425 per aandeel die in maart betaald werd. Het betreft de eerste dividendverlaging sinds Het huidige dividendrendement is 4,1%.

10 dividendaandeel van de maand 010 DIVIDENDAANDEEL VAN DE MAANd Rotterdams chemiebedrijf verhoogt dividend wederom fors lyondellbasell is dividendparel Het in Nederland gevestigde LyondellBasell Industries is als één van de allermooiste dividendaandelen op de beurs een voorbeeld voor veel andere bedrijven. De laatste twee jaar werd het dividend vier keer verhoogd en werd bovendien jaarlijks een speciaal dividend uitgekeerd. speciale dividenden Zeldzaamheid Helaas zijn er weinig aandelen die net als LyondellBasell regelmatig een speciaal dividend uitkeren naast het reguliere kwartaaldividend. Lyondell kiest ervoor om gegenereerde cashflow, nadat alle noodzakelijke investeringen gedaan zijn, uit te keren aan de aandeelhouders. In Europa is het Franse BIC uitzondering op de regel, met drie speciale dividenden sinds Het bedrijf achter de bekende aanstekers, scheermesjes en pennen keert sinds 2004 elk jaar een hoger dividend uit en betaalde daar bovenop in 2005 ( 1), 2010 ( 1) en 2012 ( 1,80) ook een extra dividend. Het huidige (reguliere) dividendrendement van BIC is 3,1%. Veel mooiere dividendaandelen dan LyondellBasell Industries zijn er helaas bijna niet te vinden. Na de overname door Basell in 2007 werd Lyondell Chemical Company van de beurs gehaald, waarna er in 2009 faillissementsbescherming werd aangevraagd voor de Amerikaanse activitieten tijdens de kredietcrisis. Een jaar later, in april 2010, had Lyondell- Basell het faillissement afgewend na flinke kostenbesparingen en een sterk gereduceerde schuldenlast en volgde een beursintroductie in New York. Daar is het inmiddels na DuPont en Dow Chemical het op twee na grootste chemiebedrijf en 's werelds grootste producent van polypropyleen, een kunststof die gebruikt wordt als verpakkingsmateriaal. Binnen een jaar na de beursgang kondigde Lyondell aan om in mei 2011 een eerste kwartaaldividend van $0,10 per aandeel uit te keren, drie maanden later gevolgd door een tweede kwartaaldividend van $0,20. Eind 2011 keerde LyondellBasell liefst $4,75 aan dividend uit, ofwel een combinatie van het reguliere kwartaaldividend en een superdividend, waarmee de totale uitkering in 2011 ruim $5 bedroeg bij een beurskoers van nog geen $35, ofwel een dividendrendement van ruim 14%. In het eerste kwartaal van 2012 volgde alweer de volgende dividendverhoging, ditmaal naar $0,25, in het tweede kwartaal gevolgd door een verhoging tot $0,40. Deze $0,40 werd de laatste drie kwartalen uitgekeerd, waarbij er in het vierde kwartaal van 2012 wederom een speciaal dividend van dit keer $3,15 per aandeel werd uitgekeerd. Op 22 mei 2013 kondigde LyondellBasell als laatste wapenfeit aan het dividend met 25% te verhogen naar $0,50 per aandeel, wat bij de huidige koers van $65 resulteert in een fraai dividendrendement van 3,1%. Bovendien mogen aandeelhouders ook dit jaar rekenen op een nieuw speciaal dividend in december. Behalve de laatste dividendverhoging gaat Lyondell ook 10% van het aantal uitstaande aandelen inkopen. Veel bedrijven kunnen een voorbeeld nemen aan het management van Lyondell, dat er naar streeft om alle cashflow die overblijft na de noodzakelijke investeringen terug te sluizen naar de aandeelhouders in de vorm van dividend en buybacks. Met name het laatste jaar ontdekten beleggers dit prachtige aandeel, dat wij in mei 2012 precies op tijd toevoegden aan onze offensieve portefeuille (rendement nu +80%), nadat ik het op onze website had getipt als een absoluut koopje. Ondanks de koersstijging blijft de waardering aantrekkelijk (k/w 9) en kan het aandeel gekocht worden op dagen van zwakte. < dividend lyondellbasell (T) dividend Sinds 2011 werd per aandeel 9,25 aan dividend uitgekeerd. Lyondellbasell 4 juni 2012 = 100 jul sep LyondelBasell nov jan mrt mei $ 4,50 4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 speciaal dividend S&P Buy the dips: de alerte belegger kreeg een aantal prima instapmomenten. 6 jun juli 20 juli 20

11 dividendaandeel van de maand 11 realty income verhoogde sinds 1970 al 71 keer het dividend dividend realty income Bij Realty Elke maand dividend $ 2,00 1,50 6 jun juli 20 1,00 Het Amerikaanse vastgoedbedrijf Realty Income omschrijft zichzelf als 0,50 The Monthly Dividend Company met ruim 500 onafgebroken maandelijkse dividenduitkeringen sinds Met name voor income-beleggers is deze Real Estate Investment Trust een interessante optie dividend taxatie 2013 Maandelijkse uitkering staat centraal en dat laat het bedrijf ook overal goed weten Eén van de meest populaire Real Estate Investment Trusts (REITs) in de Verenigde Staten is Realty Income, dat onder tickersymbool O genoteerd staat in New York. REITs zoals Realty Income verdienen hun geld met de verhuur van gebouwen aan bedrijven en hoeven geen belasting te betalen indien ze 90% van hun inkomsten doorsluizen naar beleggers. Realty Income koopt commercieel vastgoed dat middels langlopende (15-20 jaar) contracten verhuurd wordt aan hoofdzakelijk (77,2% in 2012) retailers, met solide bedrijven als Fed-Ex, Family Dollar Stores, Diageo, Walgreens en Dollar General als grootste klanten. Momenteel bezit het bedrijf ruim 3500 panden, die verhuurd worden aan 195 verschillende bedrijven uit 46 sectoren. De laatste jaren groeide Realty Income, dat tijdens de beursgang in 1994 nog 630 panden bezat, flink, onder meer met de overname van van American Realty Capital Trust (ARCT) vorig jaar voor $3,1 mrd. Eind 2012 bedroeg de bezettingsgraad een gezonde 96% en met name dankzij de overname van ARCT, met 75% van zijn klanten in de categorie investment grade, is de portfeuillesamenstelling flink verbeterd met ruim een derde van de huurders met een 'investment grade' rating. De maandelijkse dividenduitkeringen staan centraal, en dat laat het bedrijf ook overal goed weten. In het jaarverslag van 2012 spreekt topman Tom A. Lewis zich als volgt uit: 'As always, we do what we do so that we can all continue to enjoy monthly dividends. This is not just a mission, but a passion for all of us who work at Realty Income'. De feiten liegen er niet om en zijn indrukwekkend. Sinds 1970 werd er $2,46 mrd aan cashdividend uitgekeerd en werd er inmiddels al 513 maanden op rij dividend betaald, dat sinds 1994 liefst 71 keer verhoogd werd. Het jaarlijkse dividend groeide van $0,90 per aandeel in 1994 naar de huidige $2,175 (zie tabel). In 2012 werd het dividend vijf keer verhoogd en in januari 2013 volgde een nieuwe verhoging met $0,35 tot de huidige $2,175 na de overname van ARCT. In de zoektocht naar rendement in een tijd met extreem lage yields op obligaties hebben beleggers de koersen van dividendaandelen en REITs flink opgedreven. Hetzelfde geldt voor Realty Income, dat in 2013 inmiddels ruim 21% is opgelopen en net als veel sectorgenoten niet bepaald goedkoop meer is te noemen. Aan het besluit om het aandeel (weliswaar na flinke koersdaling eind mei van ruim $55 naar minder dan $50) desondanks toch op te nemen in de dividendportefeuille met een weging van 2%, liggen verschillende redenen ten grondslag. De sector vastgoed was nog niet vertegenwoordigd in de dividendportefeuille en met Realty Income is er nu sprake van een betrouwbare maandelijkse dividendbetaler die vooral goed is voor beleggers die op zoek zijn naar een maandelijkse aanvul- Sinds 1994 werd het dividend liefst 71 keer verhoogd. Dit jaar wordt $2,175 betaald. ling op hun inkomen. De maandelijkse dividendfrequentie is uniek en levert ook grote voordelen op in het geval van herbeleggen, aangezien er elke maand nieuwe stukken aangekocht kunnen worden. Let er in het kader van spreiding wel goed op niet een te grote positie in te nemen, zeker gezien de flink opgelopen koersen en de sectorspecifieke risico's. Voor de dividendportefeuille hebben we bewust gekozen voor een relatief kleine weging van 2% in Realty Income als startpositie, en geldt dat geen enkele positie zwaarder weegt dan 5% van het totaal. Hou hier te allen tijde goed rekening mee. Realty Income kreeg in de eerste weken na opname in portefeuille een flinke dreun te verwerken, maar blijft interessant met het oog op het stabiele maandelijkse dividend. Ondanks het volatiele koersverloop, is Realty Income een prima aanvulling, ook voor de dividendportefeuille, met een dividendrendement van inmiddels 4,6% bij een koers van $47. < Realty income 6 juni 2011 = Realty Income S&P Koers krijgt tik na oplopende rente en vlucht van beleggers uit dividendaandelen. juli 20

12 dividendaandeel van de maand 12 Tip VAN DE week Tip terugblik Kooptip VF Corporation goed voor totaalrendement 158,5%. dividend werd sinds 2011 al vijf keer verhoogd explosieve groei dividend potash De Canadese meststoffenproducent Potash verhoogde het dividend de laatste jaren zeer fors en heeft desondanks nog voldoende ruimte voor toekomstige dividendverhogingen. Het aandeel blijft onterecht achter. Potash is één van die zeldzame aandelen die het dividend de laatste jaren consequent zeer fors bleven verhogen. Het Canadese bedrijf is 's werelds grootste geïntegreerde meststoffenproducent en onder meer goed voor 20% van de wereldwijde kalium (potash) capaciteit. De verkoop van kalium was in 2012 goed voor 42% van de omzet en 58% van de brutowinst. Potash spant de kroon met een totale dividendverhoging van 950% in een tijdsbestek van iets meer dan twee jaar, waarin het kwartaaldividend liefst vijf keer werd verhoogd. De laatste verhoging van 25% tot $0,35 per kwartaal werd op 15 mei nog aangekondigd (zie de rubriek 'nieuws op blz 8), volgend op eveneens een stevige verhoging van ruim 33% een kwartaal eerder. Dergelijke zeer forse dividendverhogingen die elkaar zo kort achter elkaar opvolgen zijn zeer zeldzaam en tonen de bereidheid van het potash Ticker (NYSE) POT 52 wk range (laag-hoog) $36,73-$46,16 Beurswaarde $36,4 mrd k/w 2013 (taxatie) 12,9 Dividendrendement 3,4% Dividend betaald sinds 1990 Aantal jaren op rij verhoogd 3 management van Potash om de aandeelhouder zo goed mogelijk te bedienen, precies zoals het hoort natuurlijk. Het bedrijf geeft aan vertrouwen te hebben in een sterke cashflowgeneratie voor de komende jaren, waardoor de inhaalslag ten aanzien van het dividend (jarenlang keerde Potash nauwelijks uit, waardoor er meer dan voldoende ruimte was voor de forse verhogingen) mogelijk is. Bij de huidige koers van $42 is het dividend nu een fraaie 3,4%, Na de noodzakelijke investeringen (die de komende jaren aanzienlijk zullen teruglopen) blijft nog ruimschoots voldoende cash over om de gezonde balans nog verder aan te sterken en het dividend verder te verhogen, zij het niet met de spectaculaire groeipercentages van de laatste twee jaar. Analisten rekenen de komende jaren op een stevige groei van zowel omzet (taxatie +9% in zowel 2013 als 2014) als winst per aandeel voor Potash, dat met een voor dit jaar geschatte winst per aandeel van ruim $3 tegen een k/w van ongeveer 13 noteert. Dat het aandeel na alle positieve berichtgeving relatief gezien nog steeds achterblijft lijkt niet terecht. Daarbij biedt Potash ook een aanzienlijk beter dividendrendement dan sectorgenoten als Mosaïc (1,6%) en Agrium (2,2%). Al met al een prima dividendaandeel dat sinds kort dan ook opgenomen is in onze dividendportefeuille. < Op 26 oktober 2007 gaf ik als mijn allereerste kooptip voor Beleggers Belangen het advies om te profiteren van een tijdelijke koersdaling van het aandeel VF Corporation, het bedrijf achter bekende merken als The North Face, Timberland en Wrangler. De Dividend Aristocrat had op dat moment al 35 jaar op rij het dividend verhoogd (dividendrendement toen was 3%). Na de toenmalige kooptip op $82,44 zakte het aandeel tijdens de kredietcrisis in eerste instantie terug tot iets meer dan $40, om vervolgens aan een lange klim te beginnen naar het huidige recordniveau van ruim $180. Sinds 2007 werd het dividend jaarlijks verder verhoogd, waardoor VF nu een trackrecord van 40 jaar heeft, resulterend in een dividendrendement van 1,9% na de flinke koerssprong. Het advies is houden. < VF Corporation Het aandeel VF Corporation bereikte dit jaar een hoogste koers ooit op ruim $180. VF Corporation Ticker VFC Beurs NYSE Hoogste koers 12 mnd* $187,91 Laagste koers 12 mnd* $129,53 Beurswaarde $20,3 mrd k/w 2013 (taxatie) 15,3 Dividendrendement 1,9% 50 6 ju juli 2

13 etf/beleggingsfonds 13 Fonds wisdom tree uitstekend alternatief smallcap zeer breed gespreid Het US SmallCap Dividend ETF van Wisdom Tree is het enige fonds dat beleggers in staat stelt om te investeren in kleinere Amerikaanse dividendaandelen. Groot pluspunt van dit met ruim 600 posities zeer breed gespreide fonds is dat er elke maand dividend uitgekeerd wordt. Voor wie in Amerikaanse smallcaps wil beleggen met daarbij een focus op dividend is US Smallcap Dividend van Wisdom Tree (ticker DES) een uitstekend alternatief. Dit ETF, dat halverwege 2006 gelanceerd werd, volgt de door de uitgevende partij samengestelde SmallCap Dividend Index, waarbij de weging van een aandeel afhangt van de verwachte hoeveelheid dividend die er per jaar uitgekeerd zal gaan worden door het desbetreffende bedrijf. Daarbij wordt deze index, die uit 662 aandelen bestaat, één keer per jaar herwogen. De Small Cap Dividend ETF van WisdomTree is passief en volgt de onderliggende index nagenoeg één op één met per 31 maart 2013 posities in 647 Amerikaanse smallcaps. Daarbij is 84% van het fondsvermogen van ruim $550 mln belegd in 'echte' smallcaps, ofwel aandelen met een beurswaarde van minder dan $2 mrd. De resterende 16% zit in de categorie midcaps, ofwel aandelen met een beurswaarde tussen $2 en $10 mrd. De zwaarste weging is weggelegd voor financials, met een kwart van de totale portefeuille, gevolgd door industrials met ruim 19% van het belegde vermogen. Opvallend is hier de relatief kleine weging van enkele sectoren die bekend staan om hun uiterst solide en betrouwbare dividendbetalers als consumer staples, health care en ook telecom. Dat heeft verschillende redenen. Zo zijn er in de VS nauwelijks telecomaandelen in de categorie smallcaps en is ook de sector consumer staples ondervertegenwoordigd. Daar komt bij dat juist de qua beurswaarde kleinere bedrijven uit deze sectoren, en dan met name in de healthcare-sector, weinig of nauwelijks dividend uitkeren en zich De portefeuille van DES bestaat voor een groot deel uit uitstekende bedrijven meer richten op groei. Het ontbreken van een zware weging van de hiervoor genoemde sectoren, die verreweg de meeste Dividend Aristocrats leveren, als we kijken naar de grootste Amerikaanse bedrijven, is een duidelijk signaal. Een blik op de top-10 van grootste posities toont dan ook veel bedrijven die weliswaar een hoog, maar in veel gevallen onvoorspelbaar dividend uitkeren dat niet elk jaar us smallcap dividend etf 6 juni 2011 = Wisdom Tree US Smallcap Dividend ETF Russel 2000 Index De Dividend ETF deed het de laatste jaren beter dan de smallcap index Russell wordt verhoogd. Zo keert de grootste positie RR Donnelley, dat onder meer printdiensten (tijdschriften, folders etc) voor bedrijven verzorgt, nu al sinds 2003 stabiel elk kwartaal een dividend van $0,26 per aandeel uit, bij de huidige koers resulterend in een hoog dividendrendement van 8,1%. Het gaat dan ook om een bedrijf dat zijn omzet langzaam ziet krimpen maar voorlopig nog wel genoeg ruimte heeft om het dividend te betalen. Een ander voorbeeld is Vector Group, dat actief is als tabaksproducent (4,1% van de Amerikaanse sigarettenmarkt) en tevens over een aanzienlijke vastgoedportefeuille beschikt. Met een flinke schuldenlast en krimpende omzet keerde Vector de laatste jaren consequent meer geld uit aan dividend, dat niet gedekt werd door de beschikbare cashflow. Het huidige dividendrendement van 10% toont aan dat beleggers voorzichtig zijn met het aandeel. Ondanks deze twee voorbeelden bestaat de portefeuille van DES voor een groot deel uit uitstekende bedrijven, die allemaal een relatief kleine weging hebben. Onder de ruim 600 posities bevinden zich dan ook verschillende kleinere Dividend Aristocrats, aandelen die al minstens 25 jaar op rij elk jaar het dividend verhoogd hebben. De enorme spreiding met slechts twee aandelen die meer dan 1% wegen, zorgt dan ook voor een relatief stabiele dividendstroom. DES, dat een expense ratio van 0,38% heeft, keert elke maand uit. Het dividendbedrag verschilt per maand, afhankelijk van het aantal aandelen dat in een bepaalde maand ex-dividend gaat. Het gemiddelde rendement over de laatste vijf jaar bedroeg 9,1%. < grootste posities RR Donnelley & Sons 2,4 Wisdom Tree US Smallcap Dividend ETF Smallcap Dividend ETF Russel 2000 Index In % Vector Group 1,5 juli 2003 = 100 TAL International 1,0 UIL Holdings 1,0 Lexmark International 0,9 Allete 0,9 PDL Biopharma 0,8 UNS Energy 0,8 Black Hills Corp 0,8 Avista 0,8 volg ook de dagelijkse update op beleggersbelangen.nl

14 thema / sector 14 europese aandelen met een sterk dividendtrackrecord Europese dividendtoppers In vergelijking met de Verenigde Staten is het aantal aandelen met een serieus dividendtrackrecord in Europa zeer beperkt. Toch zijn er flink wat Europese Dividend Aristocrats te vinden, met name in het VK. Het is een bekend gegeven dat je voor de aandelen met de beste dividendtrackrecords in de Verenigde Staten moet zijn. Niet voor niets wegen Amerikaanse aandelen erg zwaar mee in de dividendportefeuille met bijna 60% van de totale portefeuille. De zogenaamde Dividend Aristocrats van Standard & Poor's zijn een begrip. Momenteel bestaat de gelijknamige index uit 54 aandelen die opgenomen zijn in de S&P500-index die al minstens 25 jaar op rij het dividend verhoogden. Absolute dividendkampioenen zijn hier Procter & Gamble en Dover. Beide aandelen verhoogden al 57 jaar op rij hun dividend en zitten in de dividendportefeuille. In de Verenigde Staten zijn er in totaal ruim 100 aandelen die al minstens 25 jaar op rij hun dividend verhogen, in Europa gaat het slechts om een handjevol bedrijven. Een trackrecord van 25 jaar is dan ook extreem zeldzaam en 10 jaar van onafgebroken jaarlijkse dividendverhogingen is voor de meeste aandelen, zeker in Nederland, al een hele opgave (zie kader op blz. 14). europese dividend aristocrats In de zoektocht naar Europese Dividend Aristocrats is de gelijknamige index van Standard & Poor's een mooi en welkom startpunt, zeker gezien het feit dat (veel) Europese bedrijven veel minder hun best lijken te doen om de dividendgeschiedenis goed bij te houden voor geïnteresseerde aandeelhouders. De S&P Europe Dividend Aristocrats Index bestaat momenteel uit 43 aandelen uit in totaal 10 Europese landen. Voor dit selecte groepje aandelen geldt dat het dividend nu al minstens 10 jaar op rij elk jaar verhoogd wordt. Daarbij moet er sprake zijn van een beurswaarde van minstens 3 mrd voor de desbetreffende aandelen, die geselecteerd worden uit de S&P Europe 350 Index. Tot slot mag een bepaalde sector niet zwaarder wegen dan 30%, wat waarschijnlijk de reden is dat Unilever, dat inmiddels al 18 jaar op rij het divi- Dividend bepalend voor koers 6 juni 2009 = BT Group KPN Vodafone France Telecom Vodafone en BT Group verlaagden hun dividend niet, KPN en France Telecom wel. dend verhoogt, geen onderdeel uitmaakt van het gezelschap van 43 aandelen. Voor Nederland is namelijk enkel Shell vertegenwoordigd, waarbij S&P bovendien de Britse notering heeft geselecteerd. Verenigd koninkrijk Verreweg het best vertegenwoordigd is het Verenigd Koninkrijk met in totaal 25 aandelen in de Europese Dividend Aristocrats Index. Bekende aandelen die al minimaal 10 jaar op rij het dividend verhogen zijn onder meer BHP Billiton, British American Tobacco, Diageo, Glaxo- SmithKline, Pearson, Vodafone en Weir Group. Het laatste aandeel, dat nu al 29 jaar op rij het dividend verhoogt, namen we onlangs op in onze offensieve portefeuille. Weir verdubbelde zijn dividend de laatste vier jaar en verhoogt het dividend nu al acht jaar op rij met dubbele cijfers. Mijnbouwer BHP Billiton schroefde het dividend de laatste vijf jaar met gemiddeld 21,5% op, en verhoogt het dividend nu 14 jaar. Het VK lijkt dan ook niet voor niets het meeste op de VS als het gaat om dividendcultuur met over het algemeen sterkere dividendtrackrecords en en een hogere dividendfrequentie (zie p 15). Vrijwel alle Britse Aristocrats keren namelijk twee keer per jaar uit, en bovendien zijn er relatief veel kwartaalbetalers. Absolute topper op dividendgebied in het Verenigd Koninkrijk is bijvoorbeeld uitgever Pearson, die nu al 21 jaar op rij elk jaar het dividend heeft verhoogd. Ook Imperial Tobacco en Diageo scoren goed met een trackrecord van 15 jaar, net als Vodafone en GlaxoSmithKline met 12 jaar aan onafgebroken dividendverhogingen. Glaxo zit in de dividendportefeuille, net als Reckitt Benckiser dat nu 10 jaar op rij elk jaar zijn dividend heeft verhoogd. Dat geldt ook voor Europese Dividend Aristocrat British American Tobacco. Behalve de hierboven genoemde grotere Britse aandelen is er ook een juli 2003 = 100 handvol kleinere namen die al minimaal 25 jaar op rij hun dividend verhogen. Dat gold tot voor kort ook voor Tesco dat dit jaar voor het eerst na ruim 25 jaar zijn dividend niet verhoogde, maar wel stabiel hield. Desondanks bedraagt de gemiddelde dividendgroei over de laatste vijf jaar nog 6,3%. Vodafone FRANKRIJK EN ZWITSERLAND BT Group Na het Verenigd Koninkrijk leveren France Telecom Frankrijk en Zwitserland KPN met respectievelijk vier en drie aandelen de meeste Dividend Aristocrats. Voor Zwitserland zijn

15 thema / sector 15 dat de bekende namen Roche, Novartis en Nestlé, en voor Frankrijk gaat het om Danone, Hermes, Sanofi en L'Oreal. Het is dan ook geen toeval dat de dividendportefeuille naast het semi-britse Shell en Unilever in slechts drie andere Europese landen belegt met posities in vier van de zojuist genoemde zeven Franse en Zwitserse aandelen. Hiervan is Roche de absolute koploper met nu 26 jaar op rij aan onafgebroken dividendverhogingen. Binnen de dividendportefeuille beschikt het aandeel van de Zwitserse farmaceut dan ook over het beste dividendtrackrecord van alle momenteel 12 Europese posities. De laatste vijf jaar verhoogde Roche zijn dividend gemiddeld met bijna 10%. Ook Novartis scoort goed met nu 16 jaar van jaarlijkse dividendverhogingen, terwijl Nestlé over nagenoeg hetzelfde trackrecord beschikt als Unilever met 17 jaar. In Frankrijk blink cosmeticagigant L'Oréal uit met al 18 jaar op rij een hoger dividend. In mei werd het jaarlijkse dividend van 2,30 uitgekeerd, ofwel een groei van 15% ten opzichte van een jaar eerder. De laatste vijf jaar verhoogde het bedrijf het dividend met gemiddeld 10,8%. Net als zoveel mooie dividendaandelen noteert L'Oreal momenteel tegen een hoogste koers ooit op ruim 133. Danone (17 jaar) verhoogt het dividend elk jaar sinds 1996 en had over een nog veel beter trackrecord kunnen beschikken aangezien het dividend over 1995 en 1996 gelijk was, waardoor de voorliggende reeks aan verhogingen beëindigd werd. Sanofi tot slot, keert sinds 2000 jaarlijks een hoger dividend uit, goed voor een trackrecord van inmiddels 13 jaar. Danone was de laatste jaren heel unilever beschikt over beste trackrecord voorzichtig met zijn dividendverhogingen met voor dit jaar slechts een zeer geringe dividendverhoging van 4,3%, ofwel 1,45 per aandeel. Voor volgend jaar verwachten analisten een dividend van 1,55 voor Danone, dat een gemiddelde dividendgroei van 6,9% liet zien over de laatste vijf jaar. overige europese landen Behalve de beschreven dividendgrootmachten leveren België, Duitsland, Denemarken en Spanje allemaal twee aandelen die al minimaal 10 jaar op rij het dividend verhogen. Voor België zijn dat de supermarktketen Colruyt en financial Groupe Bruxelles Lambert. Vooral Colruyt beschikt over een indrukwekkende dividendhistorie met dividendverhogingen sinds minimaal Verder gaan de door ons gebruikte Bloomberg-data niet en Colruyt zelf maakt helaas geen melding van de dividendhistorie op zijn website, wat weer het grote verschil onderstreept met de VS, waar bedrijven juist trots zijn op hun dividendhistorie en dit het liefst in elk persbericht en op een prominente plek op de website duidelijk vermelden. In Denemarken staan ook twee prima dividendaandelen genoteerd in de vorm van Novo Nordisk en Novozymes. Het laatste bedrijf, dat actief is op het gebied van industriële biotechnologie, verhoogde zijn dividend sinds 2001 jaarlijks fors, met een gemiddelde groei van liefst 17% over de laatste vijf jaar. Eveneens indrukwekkend is het trackrecord van farmaceut Novo Nordisk dat nu 15 jaar op rij elk jaar het dividend verhoogt, met een gemiddelde groei van bijna 32% per jaar over de laatste vijf jaren. Ondanks de Weinig Nederlandse 'Aristocrats' Helaas zijn er net als elders in Europa ook in Amsterdam nauwelijks aandelen die over een sterk dividendtrackrecord beschikken. Onder de European Dividend Aristocrats van Standard & Poor's treffen we enkel Shell aan, en dan gaat het om de Britse notering. Anders dan bij de Amerikaanse Dividend Aristocrats dient er sprake te zijn van een dividend dat minstens 10 jaar op rij is verhoogd. Van de twintig Nederlandse aandelen die opgenomen zijn in de Europe 350 index, beschikt enkel Shell over het vereiste trackrecord van 10 jaar. Unilever is met jaarlijkse dividendverhogingen sinds 1995 het aandeel met het beste Nederlandse trackrecord van 18 jaar. In tegenstelling tot zijn Europese sectorgenoten betaalt Unilever elk kwartaal een dividend uit. Kort geleden werd dit met ruim 10% verhoogd tot 0,269 per aandeel, resulterend in een huidig dividendrendement van 3,2%. De laatste vijf jaar werd het dividend gemiddeld met 5,9% verhoogd. Europese dividendaristocraten Aandeel dividendrend. # jaren verhoogd Weir Group (UK) 1,8% 29 Roche (CH) 3,0% 26 Colruyt (BE) 2,4% 24 Vodafone (UK) 5,9% 23 Pearson (UK) 4,2% 21 Fresenius (DE) 1,4% 20 L'Oréal (FR) 1,8% 18 Unilever 3,4% 18 Danone (FR) 2,6% 17 Nestlé (CH) 3,3% 17 Novartis (CH) 3,3% 16 Imperial Tobacco (UK) 5,1% 15 Diageo (UK) 2,6% 15 Novo-Nordisk (DK) 1,9% 15 Swedish Match (SE) 3,1% 15 Sanofi (FR) 3,4% 14 BHP Billiton (UK) 4,3% 14 Novozymes (DK) 1,1% 13 GlaxoSmithKline (UK) 5,5% 12 Reckitt Benckiser (UK) 2,9% 10 Astra-Zeneca (UK) 5,9% 10 Br. Am. Tobacco (UK) 4,1% 10 *peildatum 4 juni 2013 flinke dividendverhogingen bieden beide aandelen toch een relatief laag dividendrendement vanwege de forse koerswinsten op de beurs. Nog zo'n opvallend Scandinavisch bedrijf is Swedish Match, dat nu al 15 jaar op rij zijn dividend verhoogt. Het in onze offensieve portefeuille opgenomen aandeel verhoogde het dividend de laatste vijf jaar gemiddeld met 15,8% en biedt momenteel een dividendrendement van 3,2%. In Duitsland is er één aandeel dat er qua dividendtrackrecord met kop en schouders bovenuit steekt: Fresenius. Daar waar de meeste Duitse bedrijven net als in Nederland een wisselend dividendbeleid voeren en over zwakke trackrecords beschikken, verhoogt Fresenius (niet te verwarren met Fresenius Medical Care) als witte raaf nu al 20 jaar op rij elk jaar het dividend. Het afgelopen jaar werd het dividend nog met 8,7% verhoogd, resulterend in een gemiddelde jaarlijkse groei van 6,8% over de laatste vijf jaar. Ondanks de sterke reeks van verhogingen is het dividendrendement relatief laag met 1,4%. In de bovenstaande tabel treft u een aantal besproken Europese Dividend Aristocraten inclusief het huidige dividendrendement en het aantal jaren op rij dat het dividend inmiddels verhoogd is. <

16 educatie 16 educatie verenigd koninkrijk en verenigde staten voorbeeld voor europa Vaker dividend! Het aantal aandelen in Nederland en Europa dat slechts één keer per jaar dividend betaalt is helaas nog altijd zeer groot. Dividendbeleggers zijn na de Verenigde Staten het beste af in het Verenigd Koninkrijk. Wie de dividendportefeuille en mijn artikelen op de website van Beleggers Belangen de laatste jaren heeft gevolgd, weet dat ik een groot voorstander ben van bedrijven die per kwartaal dividend uitkeren. Er zijn veel argumenten voor een hogere dividendfrequentie te noemen. Het enige tegenargument is dat vaker dividend betalen hogere kosten met zich meebrengt voor het desbetreffende bedrijf. Dat kan en mag echter niet opwegen tegen de grote voordelen die beleggers op lange termijn kunnen behalen in het geval van herbeleggen (zie ook het kader rechts) en vooral ook ten aanzien van de betrouwbaarheid en continuïteit van een dividend. Het maakt immers een groot verschil als een bedrijf elk kwartaal weet dat er een bepaald bedrag aan dividend uit de cashflow overgemaakt moet worden aan de aandeelhouders. Het management houdt hier rekening mee en zal in veel gevallen minder snel geneigd zijn grote risico's te nemen of onzekere projecten aan te gaan. Met name in de VS is bedrijven er alles aan gelegen om de vaak indrukwekkende trackrecords in stand te houden (in de dividendportefeuille zijn er drie aandelen die nu 57 jaar op rij elk jaar het dividend verhogen, zie p. 17). Het spreekt voor zich dat een dividend dat slechts één keer per jaar wordt betaald minder discipline vergt van het management. Als aandeelhouder is het ook veel fijner om regelmatiger je dividend te incasseren. Wat ontvangen is kan niet meer afgenomen worden. Bovendien is een dividend dat één keer per jaar betaald wordt in de praktijk vaak misleidend. Bedrijven zullen een dividendverlaging of het schrappen van dividend vaak tot het laatste moment uitstellen, waardoor je met een op papier fraai dividend uiteindelijk bedrogen uit kan komen. Denk bijvoorbeeld aan Imtech, met veel beleggers die een jaar lang tevergeefs hebben gewacht op hun dividend, terwijl dat juist één van de redenen was om in het aandeel te beleggen. jaarlijks, halfjaarlijks of kwartaaldividend herbeleggen in de praktijk Zoals bij Unilever Unilever keert op jaarbasis 1,08 aan dividend uit, ofwel 0,269 per kwartaal. Stel dat je 1000 aandelen Unilever koopt en een jaar later pas het dividend (bruto 1.080) ontvangt, dan koop je tegen de huidige koers van 30,81 omgerekend 35,05 aandelen bij in het geval van herbeleggen. Bij een kwartaaldividend, uitgaande van een gelijkblijvende koers, had je een jaar later al 35,38 extra stukken gehad, omdat je elk kwartaal meer dividend ontvangt. Zo levert het eerste kwartaal 269 aan dividend op, waarvan door herbeleggen 8,73 nieuwe aandelen worden gekocht. De nieuwe positie (1008,7 stukken) levert een kwartaal later al 271,35 aan dividend op, gevolgd door 273,72 en 276,10. Na een jaar zijn de dividendinkomsten dus 1.090,17 bij een kwartaaldividend, tegen bij een jaarlijks dividend. VEEL JAARLIJKSE DIVIDENDBETALERS Een hogere dividendfrequentie is dan ook een must. Voor de dividendportefeuille geldt dat ruim 80% van de nu 37 aandelen per kwartaal uitkeert, aangevuld met enkele halfjaarlijkse dividendbetalers uit het Verenigd Koninkrijk. De onderstaande tabel toont de dividendfrequentie voor de dividendbetalende aandelen uit belangrijke Europese en Amerikaanse indices. Schokkende conclusie: met uitzondering van de VS (louter kwartaalbetalers) en het VK (louter halfjaarlijkse betalers) keren de meeste Europese aandelen slechts één keer per jaar dividend uit. Zo betalen liefst 33 van 47 aandelen uit de Eurostoxx50 slechts één keer per jaar dividend. Bijna 58% van de AEX-fondsen betaalt een jaarlijks dividend; bij de Midkap is dat ruim 71%. Beleggers zijn in Europa dan ook veel beter af in het VK, aangezien ruim 87% van de FTSE-100 minstens twee keer per jaar dividend uitkeert. Het is dan ook geen toeval dat het VK verreweg de meeste Europese Dividend Aristocrats levert (zie ) en dat de enige twee Nederlandse aandelen die wel per kwartaal uitkeren, Unilever en Shell, half Brits zijn. < Index jaarlijks halfjaarlijks kwartaal % jaarlijks betalers AEX ,9 AMX ,4 Eurostoxx ,2 FTSE ,1 Dow Jones ,3 S&P ,2

17 LEZERSVRAGEN service 17 Voor uw vragen over de dividendportefeuille of over dividend kunt u een sturen naar menno.van.hoven@reedbusiness.nl of via het dividend veel belangrijker in verenigde staten Waarom keren veel Nederlandse aandelen maar één keer uit? Het is een gegeven dat veel Europese en dus ook Nederlandse bedrijven slecht één keer per jaar dividend betalen. In de Verenigde Staten is het dividend heilig en zijn veel meer beleggers afhankelijk van maandelijkse inkomsten uit hun aandelenportefeuille. Het management zal er dan ook alles aan doen om het dividend minimaal te handhaven. Wie een deel van zijn inkomen uit dividend haalt wil het liefst een hogere dividendfrequentie, vergelijkbaar met een salaris dat je liever maandelijks ontvangt dan één keer per jaar. Belangrijk is ook dat het management elk kwartaal weet dat er cashflow richting de aandeelhouders moet in de vorm van dividend. Hierdoor zullen over het algemeen minder snel grote risico's genomen worden en wordt het desbetreffende bedrijf dan ook deels gestuurd op basis van de dividenduitkering, en dat is natuurlijk prima voor de aandeelhouder. In Europa keren de meeste beursgenoteerde bedrijven al sinds mensenheugenis één keer per jaar dividend uit. Per jaar wordt bekeken hoeveel geld doorgesluisd wordt naar de aandeelhouder in de vorm van dividend. Vaak is dat een wisselend bedrag, afhankelijk van de resultaten van een bepaald jaar. Te weinig Nederlandse bedrijven voeren nog een progressief dividendbeleid, dat er in voorziet om jaarlijks een stabiel tot groeiend dividend uit te keren. In Europa is het dan ook heel gewoon om een jaarlijks wisseld dividend uit te betalen, terwijl Amerikaanse bedrijven te allen tijde zullen proberen het dividend minstens op peil te houden, ook tijdens crises, in afwachting van betere tijden. Het probleem is dat Nederlandse en Europese beleggers schijnbaar genoegen nemen met slechts één dividend per jaar, ondanks de vele nadelen. De bal ligt toch echt bij de aandeelhouder, die zelf zal moeten aandringen bij het bedrijf op een hogere dividendfrequentie. Bedrijven zullen zeker gehoor geven aan zo'n verzoek. Zo leert navraag bij ASML, dat slechts één keer per jaar uitkeert, dat aandeelhouders zelden vragen om een hogere dividendfrequentie, waardoor ASML geen reden ziet om het huidige beleid te wijzigen. Philips laat weten historisch gezien altijd slechts één keer per jaar dividend betaald te hebben, wat elk jaar goedgekeurd wordt door de aandeelhouders. Wie vaker dividend wil zal daar dus zelf achter aan moeten gaan. De jaarlijkse aandeelhoudersvergadering is daar een uitstekend moment voor. < instapmoment van ondergeschikt belang Dividendportefeuille al te hard opgelopen? Verreweg de meest gestelde vraag die ik sinds de start van de dividendportefeuille in september 2011 continu blijf krijgen, is of het niet veel te laat is om alsnog mee te doen gezien de inmiddels flink opgelopen koersen van de meeste aandelen in de portefeuille. Het antwoord blijft steevast hetzelfde: dividendportefeuille is gericht op de zeer lange termijn, wat betekent dat het moment van instappen steeds minder belangrijk is naarmate je langer de tijd hebt om je aandelen te laten renderen (lees het rente-op-rente effect zijn optimale werk te laten doen door consequent het dividend te herbeleggen). Hoe langer je de dividendportefeuille door laat lopen, hoe zwaarder de dividendcomponent mee gaat wegen in het totaalrendement. Momenteel wordt de dividendportefeuille vrijwel geheel gedreven door koerswinsten, maar met het verstrijken van de jaren is het juist het continu groeiende dividend dat het grote verschil gaat maken. Daar komt bij dat niemand de markt kan timen. Natuurlijk zijn de meeste dividendaandelen nu stevig gewaardeerd, en is nu nog instappen aan de late kant, maar niemand weet óf en wanneer er weer een daling aankomt. Daar kun je op wachten, maar de buitenkansjes zoals in begin 2009 en eind 2011 zijn zeer zeldzaam. Vergeet verder ook niet, hoe raar het ook klinkt, dat koersdalingen zeker niet ongunstig zijn, aangezien het dividend tegen meer aantrekkelijke koersen wordt herbelegd. Mijn advies voor laatkomers: stap geleidelijk in. Telkens een plukje, en profiteer daarbij van koersdalingen, want die komen er altijd. <

18 DIVIDENDAGENDA service 18 Ma Di Wo Do Vr Onderstaand de ex-dividend data voor de Europese en Amerikaanse beurs. In de Verenigde Staten keren vrijwel alle aandelen elk kwartaal een dividend uit. Peildatum 5 juni. nederland Bedrag Yield 13 juni Hunter Douglas 1,25 4,0% 28 juni Brunel 1,00 3,0% 7 aug Unilever (DP) 0,269 3,2% EUROPA Bedrag Yield 6 juni Experian $0,24 1,9% 20 juni Repsol 0,35 2,8% 24 juni Enel 0,15 5,1% Total (DP) 0,59 6,2% 3 juli Burberry 21p 2,3% 15 juli Banco Santander 0,15 10,8% 17 juli Imperial Tobacco 35,2p 1,9% 7 aug BT Group 6,5p 4,9% Bedrag Yield 26 juni Dow Chemical (DP) $0,32 3,7% Humana $0,27 1,3% Illinois Tool Works $0,38 2,2% Kraft Foods $0,50 3,6% Windstream $0,25 12,1% Stryker $0,27 1,6% Xerox $0,06 2,6% Air Products & Chemicals $0,71 3,0% EMC $0,10 1,6% Mondelez Int. (DP) $0,13 1,8% Republic Services $0,23 2,7% 1 juli Comcast $0,20 1,9% Raytheon $0,55 3,3% 2 juli American Express $0,23 1,2% JPMorgan Chase $0,38 2,7% Sysco $0,28 3,3% 8 juli General Mills (DP) $0,38 3,2% Gap $0,15 1,5% Intuit $0,17 1,2% 9 juli Aetna $0,20 1,3% NetApp $0,15 1,6% Marsh&McLennan $0,25 2,5% 10 juli Potash (DP) $0,35 3,3% Yum Brands $0,34 1,9% Morningstar $0,13 0,7% 15 juli EOG Resources $0,19 0,6% Quaker Chemical $0,25 1,5% 17 juli Foot Locker $0,20 2,4% 18 juli Apache $0,20 0,9% Hormel Foods $0,17 1,7% 19 juli ACE $0,51 2,3% verenigde staten Bedrag Yield 17 juni Symantec $0,41 2,6% Tupperware Brands $0,62 3,0% 18 juni Las Vegas Sands $0,35 2,4% Safeway $0,20 3,4% Xcel Energy $0,28 3,9% Tiffany & Co $0,34 1,7% 26 juni Agrium $0,50 2,1% Deere & Co $0,51 2,3% dividend ARISTOCRATS DIVIDENDPortefeuille Aandeel aantal jaren verhoogd laatste verhoging Dover ,0% Parker Hannifin 57 +5,0% Procter&Gamble 57 +7,0% 3M 55 +8,0% Johnson&Johnson 51 +8,2% Altria 44 +7,3% National Fuelgas 42 +2,8% PPG Industries 42 +3,4% Becton Dickinson ,0% Abbott Laboratories 40 +6,0%

19 service 19 RENDEMENTEN 0% 10% 20% 50% 80% Onderstaand een overzicht van de tien aandelen met het hoogste geschatte dividendrendement voor Nederland, Europa (inclusief het VK) en de Verenigde Staten. tekst: Menno Hoven (peildatum 4 juni) AEX Corio 6,8% jaarlijks Royal Dutch Shell 5,3% kwartaal Unibail-Rodamco 4,6% jaarlijks Aegon 4,4% halfjaarlijks Wolters Kluwer 4,3% jaarlijks Elsevier 3,9% halfjaarlijks Ahold 3,7% jaarlijks Philips 3,6% jaarlijks Fugro 3,5% jaarlijks Randstad 3,4% jaarlijks AMX Nieuwe Steen 9,3% kwartaal Vastned Retail 7,9% halfjaarlijks Ziggo 7,2% halfjaarlijks Delta Lloyd 7,0% halfjaarlijks Eurocommercial 6,3% jaarlijks Wereldhave 6,0% jaarlijks BinckBank 5,0% halfjaarlijks Boskalis 4,2% jaarlijks Heijmans 3,7% jaarlijks TKH Group 3,6% jaarlijks Eurostoxx50 Banco Santander 11,0% kwartaal France Telecom 9,8% halfjaarlijks GDF Suez 9,4% halfjaarlijks RWE 7,6% jaarlijks Iberdrola 7,3% halfjaarlijks Telefonica 7,1% halfjaarlijks Vivendi 6,5% jaarlijks ENI 6,2% halfjaarlijks Total 6,2% kwartaal Deutsche Telekom 6,0% jaarlijks ftse100 Resolution 7,5% halfjaarlijks Admiral Group 6,8% halfjaarlijks RSA Insurance 6,1% halfjaarlijks SSE 5,8% halfjaarlijks Vodafone 5,5% halfjaarlijks Polymetal Int. 5,5% jaarlijks AstraZeneca 5,5% halfjaarlijks National Grid 5,4% halfjaarlijks Royal Dutch Shell 5,3% kwartaal BAE Systems 5,0% halfjaarlijks dow jones AT&T 5,2% kwartaal Verizon 4,3% kwartaal Intel 3,6% kwartaal Merck 3,5% kwartaal Pfizer 3,4% kwartaal General Electric 3,3% kwartaal McDonald's 3,2% kwartaal DuPont 3,1% kwartaal Chevron 3,1% kwartaal Johnson&Johnson 3,0% kwartaal s&p500 Windstream 12,4% kwartaal Frontier Communic. 9,6% kwartaal Pitney Bowes 6,5% kwartaal Centurlylink 6,3% kwartaal FirstEnergy Corp 5,6% kwartaal Pepco Holdings 5,2% kwartaal AT&T 5,2% kwartaal Garmin 5,2% kwartaal Reynolds American 5,1% kwartaal Altria 5,1% kwartaal dividend in vs blijft records breken Amerikaanse bedrijven keren 12% meer dividend uit in Q1 Over het eerste kwartaal van 2013 keerden Amerikaanse bedrijven liefst $14,5 mrd meer dividend uit dan een jaar eerder, dankzij een combinatie van nieuwe dividendbetalers en groeiende dividenduitkeringen van bestaande betalers. De statistieken zijn indrukwekkend, met in de eerste drie maanden van dit jaar niet minder dan 944 Amerikaanse bedrijven die hun dividend verhoogden, wat ruim 39% meer is dan de 677 aandelen die in het eerste kwartaal van vorig jaar bekend maakten hun dividend te verhogen. Standard & Poor's (S&P) bekeek de beschikbare gegevens van de ongeveer beursgenoteerde bedrijven in de Verenigde Staten en constateerde dat er in het eerste kwartaal ook sprake was van 139 dividendverlagingen, wat flink meer is dan de 35 over dezelfde periode in S&P benadrukt dat het verwachte dividendbedrag van alle Amerikaanse bedrijven dit jaar een nieuw record zal bereiken, nadat er over 2012 al sprake was van een all time high. Het indrukwekkende is dat er in de laatste maanden van 2012 veel bedrijven waren die een eenmalig speciaal dividend uitkeerden of hun dividend voor het eerste kwartaal van 2013 vervroegd in december 2012 uitkeerden in verband met een mogelijke verhoging van de dividendbelasting. Behalve de jaarlijkse verhogingen zijn er ook steeds meer bedrijven die voor het eerst een dividend uitkeren. Inmiddels betaalt 46,1% van alle Amerikaanse bedrijven dividend, tegen 41,7% een jaar geleden. <