Gemeente Bladel Blade! Casteren Hapert Hoogeloon Netersel

Transcriptie

1 Gemeente Bladel Blade! Casteren Hapert Hoogeloon Netersel llllllllllllllllll Economisch hart van de Kempen Nummer : R Onderwerp : Vaststellen perspectiefnota 2019 Aan de raad Samenvatting Voor u ligt de perspectiefnota In deze perspectiefnota presenteren wij de uitwerkingen voor te maken keuzes in de aanloop van de begroting Door het vaststellen van de perspectiefnota stelt u de kaders voor de uitwerking van de begrotingen In deze perspectiefnota hebben we, naast actualisatie van de bestaande begroting ook een pakket van nieuw beleid opgenomen. In dit pakket is de financiële vertaling van het raadsprogramma daarin opgenomen. Uw raad wordt ook gevraagd richtinggevende uitspraken te doen voor de te nemen dekkingsmaatregelen. Voorgesteld besluit 1. de perspectiefnota 2019 vast te stellen en de in de perspectiefnota opgenomen financiële uitkomsten voor de dienstjaren 2019 en volgende te accepteren; 2. de navolgende (aanvullende) kredieten beschikbaar te stellen c.q. aan te passen: a. voor de aanpassing van het gemeentehuis ad C ,- en voor de aanschaf en inrichting van het gemeentehuis C ,-; b. voor de aankoop van gronden nabij het KBP tbv MMC De Kempen ad C ; c. voor de uitvoering van het groenstructuurplan 2019 ad C ,-; d. voor de overkapping van MFA D n Anloop ad C ,- en e. het vastgestelde krediet voor de renovatie van de Mariaschool met C ,- te verlagen; 3 in te stemmen met de bij de hoofdtaakvelden weergegeven toevoegingen en onttrekkingen aan reserves; 4. invulling geven aan zoekrichtingen voor de te nemen dekkingsmaatregelen en 5. de 7e begrotingswijziging 2019 vast te stellen. 1. Inleiding Hierbij ontvangt u de perspectiefnota In deze perspectiefnota hebben we naast actualisatie van het bestaande beleid ook de financiële vertaling van het raadsprogramma opgenomen, aangevuld met een aantal nieuwe activiteiten die onzes inziens ook een plek moeten krijgen in de meerjarenraming. Het raadsprogramma zal in de komende járen de leidraad zijn bij de vormgeving en uitvoering van het beleid van de gemeente Bladel. 2. Relevante (wettelijke) beleidskader In de Gemeentewet staat aangegeven dat de gemeenteraad erop toe ziet dat de begroting in evenwicht is. Hiervan kan hij afwijken indíén aannemelijk is dat het evenwicht in de begroting in de eerstvolgende járen tot stand zal worden gebracht (artikel 189 lid 2 Gemeentewet). Solide financieel beleid is het uitgangspunt. Artikel 22 van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) vult hierop aan dat de meerjarenraming de financiële gevolgen voor de driejaren volgend op het begrotingsjaar bevatten. Team: FIN Behandelend ambtenaar: Peter Ansems Telefoonnummer:

2 In artikel 6 van de Financiële verordening gemeente Bladel 2019' is bepaald dat het college de raad minimaal twee keer per jaar informeert over de realisatie van de begroting door middel van tussentijdse rapportages. In de perspectiefnota wordt enerzijds inzicht gegeven in de politieke keuzes ten aanzien van het te voeren beleid voor de toekomst en anderzijds informeren wij u over de voortgang van de uitvoering van de lopende begroting en het actualiseren van (het inzicht in) de financiële positie van de gemeente. Deze rapportages gaan in op de afwijkingen ten opzichte van de begroting. Voor wat betreft de meerjarenraming is een van de vereisten dat de eerste of de laatste ^vierde) jaarschijf structureel sluitend is. Voor de perspectiefnota geldt deze vereiste niet. Deze kaderstelling is richtinggevend voor het college bij de samenstelling van de begroting Voorts verwijzen wij u naar de toelichting in Ş 6 Financiën. 3. Doelstelling/effecten Als onderdeel van de totale budgetcyclus binnen onze gemeente wordt een tussentijdse rapportage voorgelegd aan de raad. Het gaat in dit geval om de perspectiefnota. De perspectiefnota is de eerste tussentijdse rapportage over de afwijkingen op de huidige begroting. Ook wordt een doorkijk naar de toekomst gegeven. Door actualisatie van de begrotingspositie presenteren we een geactualiseerd meerjarenperspectief. Door middel van vaststelling van deze perspectiefnota stelt u de financiële kaders voor de begroting Argumentatie college advies 1.1 We actualiseren het meerjarenperspectief en geven inzicht in de financiële positie van onze gemeente, zodat uw raad een actueel inzicht heeft van de financiële positie. Met de vaststelling worden ook de budgetten 2019 uit het raads- en meerjarenprogramma geautoriseerd. Bijgevoegd treft u hiervoor de perspectiefnota 2019 aan. Binnen de kaders en spelregels van de financiële kaderstelling (zie raadsvoorstel R ) zijn structurele en incidentele ontwikkelingen, knelpunten, afwijkingen of noodzakelijke aanpassingen in bestaand beleid door vertaald naar de perspectiefnota. Hierdoor geeft de perspectiefnota inzicht in de voortgang van de beleidsdoelstellingen, zoals opgenomen in de begroting en de beleidsontwikkelingen ingegeven door interne en externe factoren, Bovendien beschrijft de perspectiefnota de incidentele en structurele mee- en tegenvallers voor zover bekend ten tijde van het opstellen van de perspectiefnota (inclusief structurele doorwerking mutaties jaarrekening). De perspectiefnota geeft de situatie per ultimo april weer. Naast de financiële actualisatie van het bestaande beleid zijn er een aantal nieuwe activiteiten die onzes inziens ook nog een plaats moeten krijgen in het meerjarenperspectief. Deze mutaties vloeien enerzijds voort uit besluitvorming door uw raad en anderzijds door níeuwe ontwikkelingen, Ook hebben we de financiële vertaling van het raadsprogramma hierin opgenomen. Met de vaststelling worden ook de budgetten/kredieten 2019 uit het raads- en meerjarenprogramma geautoriseerd. 1.2 Met de vaststelling van de perspectiefnota wordt de raad gevraagd een aantal kredieten te voteren c.q. aan te passen. - a. aanpassing van het gemeentehuis en de aanschaf en inrichting van het gemeentehuis Voor de verbouwing van de UWV-víeugel en de aanpassingen van diverse overige ruimtes in verband met interne verhuizingen wordt een aanvullend krediet van C ,- nodig geacht en ê ,- voor de inrichting en aanschaf van nieuw meubilair. behoort bij R

3 - b. aankoop van gronden nabij het KBP tbv MMC De Kempen In 2018 hebben wi] ingestemd met de aankoop van een tweetal percelen van de gemeente Eersel tegen de getaxeerde waarde. De aankoopprijs bedraagt C ,- kosten koper. De gronden worden aangekocht, zodat alle gronden in eigendom komen van de gemeente Bladel. Het motorcrossterrein ligt ook op Bladels grondgebied. - c. uitvoering groenstructuurpian 2019 Als gevolg van extra werkzaamheden vanwege de herinrichting van de Nicolaas Beetsiaan wordt voor het jaar 2019 een aanvullend krediet van ,- nodig geacht. - d. overkapping van MFA D n Anloop De sportvloer van de sporthal van MFA D n Anloop wordt bij diverse jaarlijkse grote activiteiten en/of evenementen geheel afgedekt met rubberen losse vloerdelen ter voorkoming van schade. Deze afdekvloer wordt, indien deze niet wordt gebruikt, buiten opgesìagen aan de achterzijde van D n Anloop. Deze situatie is niet wenselijk, reden waarom de vloer regelmatig naar een andere locatie in Hoogeioon wordt verplaatst om daar tijdelijk te worden opgeslagen. Omdat het verplaatsten van deze vloer telkens veel tijd en energie kost, hebben enkele verenigingen het verzoek ingediend om een voorziening te treffen zodat deze vloer op de locatie van D n Anloop kan worden opgeborgen. Het opslaan van deze vloer zou mogelijk worden indien de ruimte aan de achterzijde zou worden overkapt waardoor kunnen de rubberen losse vloerdelen het hele jaar beschermd en op locatie D'n Anloop worden opgeslagen. De kosten voor de benodigde bouwkundige aanpassingen bedragen ,-. De huidige toegang tot de sporthal betreft een enkele deur en wordt als erg onpraktisch ervaren en resulteert regelmatig in schade aan de deur en kozijn en het onnodig omrijden om de materialen naar de juiste plek te vervoeren. Door de enkele deur in de sporthal te vervangen door een dubbele deur wordt het mogelijk om op een praktischere manier materialen (o.a. van verenigingen) naar het podium te transporteren. De nieuwe situatie is reeds getoetst door de brandweer en voldoet als {noodzakelijke) vluchtroute. De kosten voor de benodigde bouwkundige aanpassingen bedragen C 8.000,-. - e. renovatie van de Marìaschool In de raadsvergadering van 21 maart 2019 is een krediet van C ,- beschikbaar gesteld voor de renovatie van de Marìaschool met daarbij een investeringsbijdrage vanuit het schoolbestuur van C ,-. Eerder was het plan dat de gemeente Bladel de totale renovatie zou gaan bekostigen, zowel het onderwijs deel als het deel van de kinderopvang. Het totale investeringsbudget was in dat geval opgebouwd uit een gemeentelijke investering van Ç ,- en een investering van het schoolbestuur van C ,-. Het totale investeringsbudget zou in dat geval C ,- bedragen. Vanwege de extra investering voor de kinderopvang zou er een afdrachtenregeling gesloten worden met Nummereen Kinderopvang B.V. Kinderopvangorganisatie Nummereen heeft echter aangegeven zelf te willen investeren in de renovatie van het deel kinderopvang binnen de Marìaschool. Het totale investeringsbudget blijft nog steeds bestaan uit een gemeentelijke investering en een investering van het schoolbestuur (é ,-). De gemeentelijke investering wordt echter lager, omdat het deel van de kinderopvang niet meer door ons gerenoveerd wordt. Wij ontvangen dus ook geen afdrachten, omdat we niet extra geïnvesteerd hebben. De gemeentelijke investering bedraagt ca C ,- in plaats van de hierboven genoemde C ,-. Inclusief de bijdrage van het schoolbestuur is het nieuwe en juiste taakstellend budget C ,-. Als gevolg hiervan kan het eerder geraamde krediet van C ,- met een bedrag van C ,- worden verlaagd. 1.3 Met de vaststelling van de perspectiefnota wordt de raad gevraagd in te stemmen met de weergegeven toevoegingen en onttrekkingen aan reserves. behoort bij R 19,053 3

4 Het vormen van en beschikken over reserves is de bevoegdheid van de raad. Mutaties in reserves die niet zijn geraamd of waarover de raad in het betreffende begrotingsjaar niet alsnog een besluit heeft genomen zijn onrechtmatig. 1.4 Door extra lasten voor het raads- en meerjarenprogramma in combinatie structurele autonome tegenvallers sluit de meerjarenraming met een structureel tekort. Om de meerjarenraming weer structureel in evenwicht te brengen zijn aanvullende dekkingsmaatregelen noodzakelijk. Met het gepresenteerde perspectief kan geen structureel sluitende begroting 2020 aangeboden worden. Ook de meerjarenraming sluit met een structureel tekort van C ,- in Dit perspectief kan overigens op basis van de meicirculaire wellicht nog positief of negatief bijgesteld worden. Het laatste bericht hierover, vlak voor het vaststellen van de perspectiefnota, ís de aankondiging van de minister van een forse extra bijdrage voor de Jeugdhulp. Deze komt na lang aandringen van vele gemeenten en de VNG. Het precieze effect ervan voor onze gemeente is nog niet duidelijk maar het zal zeker een positief effect hebben op het saldo. Het is echter nog niet mogelijk dit te berekenen en te verwerken in de cijfers Hoewel de definitieve omvang van het meerjarige tekort dus nog niet bekend is moet op voorhand wel rekening gehouden worden met een aanzienlijke ombuigingstaakstelling, welke zich zal begeven binnen een bandbreedte (naar beste inschatting) van é ,- tot C ,-. De omvang hiervan is ook afhankelijk van de te maken keuzes ten aanzien van de in de perspectiefnota opgenomen wensen voor nieuw beleid (inclusief raads- en meerjarenprogramma). Deze financiële situatie brengt ons ertoe om, samen met uw raad, bestaand (en nieuw) beleid tegen het licht te houden en te zoeken naar mogelijkheden om weer een evenwicht te vinden tussen nieuwe wensen, bestaand beleid en de beschikbare middelen. Om uw raad te kunnen laten kiezen is het onzes inziens zelfs gewenst om in omvang een groter ombuigingspakket aan te bieden dat strikt genomen noodzakelijk is, zodat er ook iets te kiezen valt. Aan een fundamentele herziening van het gemeentelijke huishoudboekje valt dus níet te ontkomen. Bij deze opdracht willen wij overigens ook niet onvermeld laten dat het bestuur (college samen met de raad) de afgelopen járen reeds grote ombuigingsmaatregelen heeft moeten doorvoeren. Ombuigingsmaatregelen die destijds in hoofdzaak waren terug te leiden naar de doorwerkingen van rijksbezuinigingen. De nu te nemen ombuigingsmaatregelen zijn echter voor een belangrijk deel terug te leiden naar nieuwe wensen in combinatie met structurele tegenvallers in de exploitatie. Wij nodigen uw raad uit om hiervoor kaders aan te geven in welke richtingen wij die dekkingsmaatregelen moeten zoeken. We zuilen de komende maanden dan, mede naar aanleiding van uw richtinggevende uitspraken, een pakket van dekkingsmaatregeien uitwerken. Bij deze maatregelen dient onzes inziens ook de legitimatie van het extra verhogen van de tarieven voor de onroerende zaakbelastingen betrokken te worden. Het is onzes inziens niet meer realistisch, gelet op de al doorgevoerde bezuinigingen van de afgelopen járen, om de uitvoering van het nieuwe beleid van deze omvang op te kunnen vangen binnen de bestaande exploitatie De door ons uitgewerkte maatregelen nemen we op in de ontwerp-begroting Bij de begrotingsbehandeling besluit uw raad vervolgens definitief over de door ons voorgestelde dekkingsmaatregeien. In de Gemeentewet staat aangegeven dat de gemeenteraad erop toe ziet dat de begroting in evenwicht is. 1.5 Door vaststelling van de begrotingswijziging worden budgetten geautoriseerd door de raad. De financiële uitkomsten voor dienstjaar 2019 worden middels vaststelling van de 7e begrotingswijziging 2019 geautoriseerd. De (structurele) financiële uitkomsten ná planjaar 2019 werken door naarde nieuwe planperiode c.q. de ontwerp-begroting behoort bij R

5 5. Alternatieven De perspectief nota kan gewijzigd vastgesteld worden. Door middel van de perspectiefnota wordt de raad echter in een vroegtijdig stadium betrokken bij de totstandkoming van de begroting 2020 en kan hij hieraan richting geven. Bij het doen van eventuele wijzigingsvoorstellen geldt evenwel de restrictie dat uw raad erop toe moet zien dat de begroting 2020 in evenwicht is (en blijft). Hiervan kan afgeweken worden indien aannemelijk is dat het evenwicht in de begroting in de eerstvolgende járen tot stand zal worden gebracht (artikel 189 lid 2 Gemeentewet). Solide financieel beleid is het uitgangspunt. 6. Financiën Binnen de kaders en spelregels van de financiële kaderstelling (zie raadsvoorstel R ) zijn structurele en incidentele ontwikkelingen, knelpunten, afwijkingen of noodzakelijke aanpassingen in nieuw en bestaand beleid door vertaald naar de perspectiefnota. Hierdoor geeft de perspectiefnota inzicht in de voortgang van de beleidsdoelstellingen zoals opgenomen in de begroting en de beleidsontwikkelingen ingegeven door interne en externe factoren. Bovendien beschrijft de perspectiefnota de incidentele en structurele mee- en tegenvallers voor zover bekend ten tijde van het opstellen van de perspectiefnota (inclusief structurele doorwerking mutaties jaarrekening). In het onderstaand overzicht treft u de geactualiseerde meerjarenraming aan waarin alle in de perspectiefnota weergegeven mutaties zijn verwerkt. Geactualiseerd meerjarenperspectief (bedragen x 1.000,-) structureel: begrotīngsresultaat na 6e wijziging 2019 n -139 n -362 V 29 V 504 V 504 mutaties perpectiefnota V 33 n -448 n -763 n -835 n -609 mutaties meerjarenprogramma V 590 n -30 n -84 n -84 n -158 mutaties raadsprogramma n -179 V 81 n -511 n -421 n -301 te nemen dekkingsmaatregelen v pm V pm V pm V pm V pm structureel meerjarenperspectief a V 305 n -759 n n -836 n -564 incidenteel: begrotingsresultaat na 6e wijziging 2019 n -11 V 412 V 122 V 166 V 166 mutaties perpectiefnota n -552 n -404: n -225 n -295 n -63 mutaties meerjarenprogramma n -116 V 62 V 51 n -18 mutaties raadsprogramma n -50 n -271 V 480 V 90 te nemen dekkingsmaatregelen v pm V pm V pm V pm V pm incidenteel meerjarenperspectief n -729 n n -39 V 85 totaal begrotīngsresultaat a+b n -424 n -960 n -901 n -875 n -479 reeds geraamde mutaties algemene reserve v 150 n -50 n -151 n -670 n -670 aanvullende mutaties tív t tgv algemene reserve n -274 n n n n ( s nadeel en * - voordeel) Hoewel wij in de perspectiefnota voor een deel geanticipeerd hebben op extra inkomsten van het rijk via de meicirculaire 2019, zal in de komende meicirculaire 2019 definitieve(re) informatie verstrekt worden over de uitkering uit het gemeentefonds. Nadat wij de financiële consequenties van de meicirculaire financieel vertaald hebben voor onze gemeente zullen wij raad hiervan mededeling doen, zodat de financiële consequenties van de meicirculaire betrokken kunnen worden bij de besluitvorming over deze perspectiefnota. De perspectiefnota 2019 sluit op dit moment met een in meerjarig perspectief bezien structureel tekort van C ,-. Financieel toezicht gemeente Gedeputeerde Staten houden toezicht op de ontwikkeling van de financiële positie van gemeenten. Heeft de gemeente een begroting die structureel niet in evenwicht is? Dan kunnen we onder zogenaamd preventief financieel toezicht worden geplaatst. behoort bij R

6 Repressief toezicht is echter regel. Dit houdt in dat we de begroting direct kunnen uitvoeren, zonder dat hier vooraf goedkeuring van de provincie vereist is. We komen in aanmerking voor repressief toezicht wanneer de begroting, inclusief nieuw beleid, naar het oordeel van de provincie structureel en reëel in evenwicht is. Mocht dit niet het geval zijn, dan dient de meerjarenraming voldoende aannemelijk te maken dat dit evenwicht uiterlijk in de laatste jaarschijf wordt bereikt. Daarnaast dienen de jaarrekening en de begroting tijdig, respectievelijk vóór 15 juli en 15 november, aan de provincie te zijn toegezonden. Er kan volgens de provincie ook geen sprake zijn van opschuivend perspectief. Bij de beoordeling van het structureel en reëel evenwicht, beoordeelt de provincie of er sprake is van een opschuivend perspectief. Daarmee wordt bedoeld, dat het niet toegestaan is om ieder jaar opnieuw een (meerjaren)begroting aan te bieden waarbij uitsluitend de laatste jaarschijf in evenwicht is. Is er in onze (meerjaren )begroting alleen structureel en reëel evenwicht in de laatste jaarschijf (2023)? Dan beoordeelt de provincie of er sprake is van opschuivend sluitend meerjarenperspectief, Dit is het geval als ook bij de begroting 2019 alleen de laatste jaarschijf (2022) structureel en reëel ín evenwicht was. In dat geval moeten bij de begroting 2020 minimaal de laatste twee jaarschijven (2022 en 2023) structureel en reëel in evenwicht zijn. Voor onze begroting 2019 was voor alle planjaren sprake van structureel en reëel evenwicht. Van opschuivend perspectief is onzes ínziens dan ook geen sprake. Uit het financieel perspectief blijkt dat alle planjaren niet structureel sluitend is. Dit betekent dat we zorg moeten dragen dat de (meerjaren)begroting tenminste in het laatste planjaar (2023) structureel en reëel in evenwicht is. In de Gemeentewet staat aangegeven dat uw raad erop toe ziet dat de (meerjaren)begroting in evenwicht is. 7. Risico s In de perspectiefnota zijn de risico's geactualiseerd in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing ten opzichte van de inschattingen in de jaarrekening De beoogde (commerciële) winstuitnames van grondexploitaties bepalen in belangrijke mate de omvang van de algemene reserve. Het is gelet op de doorijlende economische crisis (en de gevolgen daarvan voor de grondverkopen) denkbaar dat, ondanks dat we al rekening gehouden hebben met de zgn. voorzichtige variant, de verwerkte winstprognoses alsnog bijgesteld moeten worden. Bij de financiële vertaling van de realisatie van MFA Hapert is ook rekening gehouden met de opbrengsten van de herontwikkelíng van de achterblijvende locaties ultimo Hoewel er een opdracht ligt om deze locaties bij voorrang te ontwikkelen moeten we er wellicht rekening mee houden dat deze opbrengsten een of meerdere járen doorgeschoven zullen moeten worden. Zoals bekend hebben wij in onze meerjarenraming (reeds verwerkt in de perspectiefnota 2018) een taakstelling voor Jeugdhulp ingeraamd oplopend van C ,- in naar C ,- in 2022 en verder. De provincie beoordeelt deze op hardheid en haalbaarheid. De provincie heeft er nochtans begrip voor dat onderbouwingen in het sociaal domein (voor Jeugdhulp) op dit moment nog niet volledig concreet (kunnen) zijn. De provincie gaat er wel van uit dat in de loop van 2019 de nodige vorderingen gemaakt zullen worden met de realisatie van deze maatregelen. De voortgang hiervan zal door de provincie betrokken worden bij de beoordeling van de begroting CJG+ is op dit moment aan het onderzoeken hoe we meer grip op de kosten van Jeugdhulp kunnen krijgen. Als om wat voor redenen deze taakstelling niet (geheel) gerealiseerd zal kunnen dan zal dat ongetwijfeld tot extra structurele lasten leiden, Het hiervoor gepresenteerde meerjarenperspectief zal daarmee dan nog meer verslechteren met als gevolg dat de ombuigingsmaatregelen in omvang zullen toe moeten nemen. In de voorliggende perspectiefnota is voorgesteld om de taakstelling van 2019 af te ramen. behoort bij R

7 8. Communicatie en participatie De communicatie over de perspectiefnota 2019 geschiedt tz.t. conform de reguliere kanalen. 9. Planning Na vaststelling door uw raad wordt deze perspectiefnota 2019 samen met de bijbehorende begrotingswijziging op grond van de Gemeentewet binnen twee weken opgestuurd naar Gedeputeerde Staten. Nadat uw raad de perspectiefnota vastgesteld heeft zullen de financiële consequenties in de meerjarenraming worden verwerkt. Binnen de opgenomen kaders, zal ons college de ontwerp-begroting , inclusief dekkingsmaatregelen, opstellen. Bladel, 7 mei 2019 Burgemeester en wethouders van Bladel de secretaris, v de bur leester, Sijlage(n) 01. Ontwerp-besluit (R ) 02. Perspectiefnota 2019 (R ) behoort bij R