Lustrumviering Onderzoeksgroep Tolkwetenschap. Katalin Balogh

Transcriptie

1 Lustrumviering Onderzoeksgroep Tolkwetenschap Katalin Balogh

2 CO-Minor-IN/QUEST II JUST/2015/JTRA/AG/EJTR /8678 Semigestructureerde interviews met kinderen

3 With financial support from the Criminal Justice Programme of the European Commission DG Justice Cooperation in interpreter-mediated questioning of minors - JUST/2011/JPEN/AG/2961 3

4 CO-Minor IN/QUEST I - België - KU Leuven - coordinator - Frankrijk - ISIT - Italië - Università di Bologna - Hongarije - Stichting Eszter - Nederland - Ministerie van Veiligheid en Justitie - Raad voor Rechtsbijstand - Verenigd Koninkrijk - Heriot-Watt University - Terre des Hommes Hongarije 4

5 CO-Minor IN/QUEST I VRAGENLIJST >> design vanuit workshop Aan de 4 beroepsgroepen Demografische gegevens Uitdagingen? VOOR TIJDENS NA getolkt verhoor minderjarige Briefing? Debriefing? Rol van de tolk? Positionering (in de ruimte)? Noden en wensen? 610 volledig ingevuld, in totaal 5

6 CO-Minor IN/QUEST I Beroepsgroepen: 6

7 CO-Minor IN/QUEST I Tijd en vertrouwen - training professionaliteit van tolken? - training van de andere beroepsgroepen over hoe te werken met tolken < de rol en de noden van de tolk < de rol en de noden van de andere beroepsgroepen < Verhoortechniek? Jeugdrecht? < Ontwikkeling van kinderen? Mentale leeftijd? Leermoeilijkheden? Intellectuele beperking en kwetsbaarheid? < Tolken? Kennis van Kennis van de andere beroepsgroep, die betrokken is in een tolk gemedieerd verhoor 7

8 CO-Minor IN/QUEST I academici, tolkdocenten, tolken (gesproken en gebarentaal), jeugdadvocaten, politiemensen gespecialiseerd in het ondervragen van minderjarigen, jeugdrechters, forensische psychologen, maatschappellijke assistenten, psychiaters, deskundigen kinderrechten, internationaal bemiddelaar familierecht, deskundige leerstoornissen en intellectuele beperkingen 8

9 CO-Minor-IN/QUEST II JUST/2015/JTRA/AG/EJTR/ Focusgroep Discussie 9

10 Het experiment met kinderen 21 december 2016, Antwerpen (HU: 4 kinderen) 19 & 21 januari 2017, Antwerpen (IT: kinderen) 1 anderstalige ondervrager (V): Hongaars (kinderen > 12) Italiaans (kinderen < 12) 1 tolk (V): Hu/Nl It/Nl 1 observator 1 onderzoeker-interviewer (V) 1 back-up onderzoeker / observator 10

11 Het experiment met kinderen 28 januari anderstalige ondervrager (V): Nederlandstalig (horend) 1 tolk (V): VGT/Nl 1 observator 1 onderzoeker-interviewer (M): VGT 1 back-up onderzoeker / observator 11

12 Het experiment met kinderen 12 deelnemers (6 M, 6 J) 11 horend, 1 Doof 5 kinderen (6-9 jaar): 3J + 2M 3 kinderen (10-13 jaar): 1J + 2M 3 kinderen (14-17 jaar): 2J + 1M 1 Doof kind (11 jaar): M 12

13 Vragen naar: Persoonlijke gevoelens De rol/relatie tussen de ondervrager en tolk o hun taak o of ze elkaar kennen o aan wie heb je alles verteld o wie heeft het meest aandachtig geluisterd Capaciteit o Waarom was de tolk daar o Heb jij alles begrepen/kunnen vertellen Positionering en tolkmodus o Fluistertolken/consecutief tolken/notities van de tolk/voorkeur? 13

14 Vragen naar: Technische implementatie o Zou je liever in dezelfde taal willen communiceren Vertrouwen o Als je een geheim/tekening had, met wie zou je dat delen Specifieke opmerkingen (google translate/mysterie van een vreemde taal) 14

15 Het experiment met kinderen Persoonlijke gevoelens Alle kinderen vonden het een positieve ervaring En ze zei ook wel veel zo tussen haar vragen 'ah ja, en [naam kind] en dit en dat. Dus ze zei ook zo wel mijn naam, dat vond ik ook wel leuk dat ze dat zo eens zei, want dan weet ik dat ge zo op mijn gemak zijt en dan weet ze ook zo wie ik ben. M17 Voor alle deelnemers was het de eerste keer dat ze geconfronteerd werden met een tolk, m.u.v. VGT Toch weten alle kinderen goed wat het concept tolken inhoudt 15

16 Het experiment met kinderen Positionering: De meerderheid verkoos positie waarbij de tolk en anderstalige interviewer naast elkaar zitten Ja, dan was je zo binnen oogbereik zo. Allez, als die hier zo zitten dan moet ge zo de hele tijd zo uw hoofd draaien. Daar zou ook nog wel kunnen, maar ja, dat vond ik... ja. Dat zijn beiden goeie plaatsen. (M8)! Uitzondering: VGT: tolk moet altijd zichtbaar zijn voor het kind Want dan zit ik tussen twee meisjes en dan mag ik een wens doen. R: Ah dan mag je een wens doen?! En wat voor wens zou jij dan gedaan hebben? J11 Dat mag ik niet zeggen. Want dat is een wens. J11 16

17 Resultaten Tolkmodus: Voorkeur afhankelijk van leeftijd en geslacht? SIM / Fluistertolken Voorkeur voor 3 (25%) J7, M7, M10 Tijd nodig om te wennen 1 (8%) M12 Weet niet: 3 (25%) M5, M10, J13 CON 5 (42%) J7, J9, J14, J16, M17 17

18 Resultaten - tolkmodus Even wennen En het minste vond ik, als ik zo, in het begin moest ik zo uitleggen wat er gebeurd was. En dan vond ik zo... dan was ik aan't babbelen, dan wist ik dat en dan zei ik iets. En dan was die, de tolk, was dat dan aan het vertellen aan die andere, maar dan wist ik niet of dat ik dan effe moest stoppen of [..;] Ja, ik begrijp dat wel want anders zou ge dat vergeten wat dat ge M12 OK Voor mij is dat ja zo erg nu ook weer niet, maar ik had toch liever dat ik het ook kon horen (J9) Storend Ik vond dat eerste (simultaan) eigenlijk niet zo leuk, want dan was ik nog aan het babbelen, maar dan was zij ook tegen haar aan het babbelen. Dus dan moest ik precies ook zo mijn stem nog wat verheffen omdat ik dan anders ja, er zo niet bovenuit kwam. Dan dacht ik van ja, sebiet hoort die mij niet meer. Dus dan dacht ik ja nog een beetje luider praten, maar dan kon ik mij ook niet zo goed concentreren omdat zij dan ook tegen haar bezig was dus...m17 18

19 Resultaten - notities Consecutief En ik vond het beter als ze dan zo aan het opschrijven was, dan kon ik echt alles zeggen en dan nog eens goed nadenken.( ) want ik moest dan ook uitleggen waar dat winkelding dan ze in het centrum bevond. En ze had dat dan zo een beetje getekend, dus ja dan kan zij daar ook eigenlijk een beter beeld bij hebben. Dan ze dat echt zo zit uit te leggen, dus dat vond ik eigenlijk ook wel goed. (M16) Ik vond dat eigenlijk wel slim, dat die dat zo opschreef. Want anders moet die dat onthouden en dan vergeet die dat en dat zou ik (J9) Omdat dan die misschien aan de mama of de papa gaat laten zien.( ) ze doen dat (M5) 19

20 Resultaten Wie heeft het meest aandachtig naar jou geluisterd? Tolk Ondervrager Beide Weet niet 1 (8%) 2 (16%) 7 (58%) 2 (16%) Beide: Beide even veel. Tolk misschien ietsje meer want zij moest toch vertalen (M10) Interviewer: Euhm, ik denk euhm, de interviewer. Want zij was zo precies meer geïnteresseerd ( ) Allez ja, de tolk ook wel, omdat ja, die moet natuurlijk alles vertalen, maar ( ) Ik denk dat zij zo echt zo meer geïnteresseerd was.m17 20

21 Resultaten Aan wie heb je alles verteld? Tolk Ondervrager Beide Weet niet 9 (75%) 0 3 (25%) 0 Toen zij de vraag stelde, heb ik wel geluisterd naar haar, toen ze dat in het Hongaars vertelde. Maar zelf mijn antwoorden heb ik denk ik tegen de tolk verteld. J16 ( ) dat was zo'n automatisme vond ik (M12) Vroeger heette onze babysit ook Dominique (J7) Aan beide Ja dus in het begin vroeg zij dan iets aan mij, maar dan wou ik dat terugzeggen, maar eigenlijk was ik dat meer tegen de tolk aan het zeggen omdat zij dat moest vertalen. (...) Maar ja toen dat het zo vorderde zag ik ook dat zij, toen dat de tolk iets aan het zeggen was tegen mij, zag ik dat zij aan het zien was naar mij. Dus ik dacht van oei, ja, nu moet ik dat ook tegen haar zeggen. Dus in het begin was ik dat echt tegen de tolk aan het zeggen, maar toen ik dat doorhad dat zij dat ook niet bij mij deed, was ik wel tegen haar aan het praten dan. (M17) 21

22 Resultaten Stel dat je een geheim/tekening had, aan wie zou je dit geheim vertellen/de tekening geven? Tolk Ondervrager Beide Weet niet Geheim 8 (80%) 1 (10%) / 1 (10%) Tekening 2 (40%) 1 (20%) / 2 (40%) Aan de tolk (...) dan zeg je dat niet direct tegen de interviewer maar tegen de tolk. (Waarom?) Ja, ik weet niet, ik vind dat vertrouwelijker. Ja, dat wordt, allez, dat moet je dan niet direct vertellen tegen de interviewer of ja als ge iets gedaan hebt ofzo. Da's gemakkelijker dat die dat dan vertelt tegen de interviewer (J14) Als ik dat ga proberen uit te leggen in het Hongaars dat gaat... of allez in het Engels ofzo, dan gaat dat misschien minder duidelijk zijn.( ) Dan dat ik dat aan de tolk kan zeggen. (J16) Aan de interviewer als die mijn taal zou verstaan P. (interviewer) zou ik het wel aan P. gezegd hadden. Maar dan had ik er ook wel bijgezegd dat ze het aan niemand mocht vertellen (J9) 22

23 Conclusie Vertrouwen: Kinderen beseffen dat zowel de anderstalige spreker als de tolk naar hen luisteren Benadrukken belang van de positieve attitude van de anderstalige spreker: vriendelijkheid, oogcontact, hallo zeggen, het kind bij zijn/haar naam noemen, enz. MAAR Wanneer kinderen iets vertellen over de film kijken ze vooral naar de tolk -> neiging om hun geheim/tekening te delen met de tolk 23

24 Conclusie de cirkel is rond Juridische actoren Forensische psychologen en maatschappelijke assistenten Opleiding en samenwerking Gerechtstolken Kinderen 24