Programma van Eisen Een samenwerkingsdocument om tot de gewenste maatschappelijke effecten te komen

Transcriptie

1 Programma van Eisen Een samenwerkingsdocument om tot de gewenste maatschappelijke effecten te komen Toelichting Bij de vaststelling van de nieuwe subsidieverordening in de gemeenteraad d.d. 29 juni 2017 is het college aangewezen om voor de subsidies hoger dan programma s van eisen (PvE) vast te stellen die als uitgangspunt dienen voor de subsidieaanvraag. Dit onderdeel van de subsidieverordening is verder uitgewerkt in onderstaand format Programma van Eisen. In 2017 heeft het college voor het eerst met u gewerkt aan de totstandkoming van zo n PvE. Het onderhavige programma is bedoeld om uw aanvraag voor het subsidiejaar 2019 op af te stemmen. Het (PvE) is een innovatief instrument om de gemeentelijke opdrachtgeversrol bij het verstrekken van subsidies beter in te vullen. Dat doen we zoveel mogelijk aan de voorkant - voorafgaand aan de subsidieaanvraag - om op een resultaatgerichte wijze tot de gewenste maatschappelijke effecten te komen. Het doel en de strekking van een PvE is om gezamenlijk tot een met elkaar overeengekomen en gewenst resultaat te komen voor de bewoners van de lokale samenleving. Wij gaan met elkaar steviger inzetten op het behalen en meten van het beoogde resultaat. We hanteren in Ede een aantal specifieke uitgangspunten: - organisaties en instellingen zijn zelf verantwoordelijk voor de uitvoering van activiteiten; - er wordt bij de verantwoording getoetst of met de uitgevoerde activiteiten een bijdrage geleverd is aan de gemeentelijke beleidsdoelen; - organisaties zijn zelf verantwoordelijk om aan te geven hoe zij doelmatig en doeltreffend werken. (We gaan vaker vragen naar onderbouwingen d.m.v. benchmarks e.d.). Het is aan u als gesubsidieerde organisatie om duidelijk te maken hoe de prestaties en activiteiten bijdragen aan de realisatie van deze doelen. Omdat de nieuwe subsidieverordening gedurende de looptijd van het subsidiejaar 2017 is vastgesteld en direct in werking trad voor 2018, zit er weinig tijd tussen het opstellen van het PvE 2018 en het PvE Daarom treft u in onderhavig format geen grote koerswijzigingen aan, maar kleine verschillen. Op basis van de uitkomsten van de VerTeldag (14 mei 2018) en de definitieve vaststelling van uw subsidie over 2017, zal de gemeente met uw instelling nog nader in gesprek gaan over het te behalen resultaat voor 2019, de wijze waarop dit gemeten wordt, en in het verlengde daarvan mogelijk de te verlenen diensten of activiteiten (zie format). Dit gebeurt in de periode 1 september 2018 t/m 1 december De afspraken die hieruit volgen, worden opgenomen in de voorlopige verlening 2019.

2 Programma van Eisen Maatschappelijke Opvang Valleiregio 1. ALGEMENE GEGEVENS Naam instelling Stichting Welzijns- en Gezondheidszorg, Leger des Heils, Gelderland Contactpersoon Dhr. R. Olieman Indiener (anders dan contactpersoon) Els Leeuw-Vermeulen (directeur bedrijfsvoering) Adres Postbus 1198, 7301 BK Apeldoorn adres Telefoonnummer (incl. mobiel nummer Rechtsvorm instelling Stichting 2. DOELEN EN UITGANGSPUNTEN VAN HET GEMEENTEBESTUUR Beoogde maatschappelijke effecten ( outcome ) zoals geformuleerd in de Programmabegroting : (Alleen die effecten die van toepassing zijn op de keten van OGGZ/ MO/VZ zijn weergegeven) Outcome MO/VZ keten Zoveel mogelijk inwoners in Ede hebben regie over hun eigen leven en worden indien nodig op maat ondersteund en begeleid: 1. Meer inwoners doen mee in de samenleving en wonen zo lang mogelijk zelfstandig 2. Zoveel mogelijk passend bij de ondersteuningsbehoefte van inwoners is er professionele ondersteuning op maat in verbinding met informele vormen van ondersteuning. 3. Waar mogelijk verminderen wij de professionele inzet en vervangen we deze door ondersteuning en begeleiding vanuit het eigen sociaal netwerk en/of vanuit informele vormen van ondersteuning, waarbij de kwaliteit gewaarborgd blijft. 4. Meer kwetsbare inwoners blijven zo lang mogelijk zelfstandig wonen, al dan niet met ambulante begeleiding, of stromen duurzaam uit de maatschappelijke opvang of beschermd wonen. De hierboven geformuleerde maatschappelijke effecten bevinden zich op het hoogste abstractieniveau voor de lokale samenleving. Ze hebben betrekking op alle burgers. Om resultaat rondom (dreigend) dak- en thuislozen in de Valleiregio in beeld te krijgen, is een verbijzondering gemaakt die specifiek van toepassing is voor de MO/VZ keten: De leefbaarheid vergroten en de kwetsbaarheid verkleinen van de (potentiele! - ook preventie) doelgroep MO/VZ. De zelfredzaamheid en de eigen regie versterken van de (potentiele! - ook preventie) doelgroep MO/VZ.

3 Opvang fungeert als springplank en duurt zo kort als mogelijk, maar zo lang als nodig. Traditionele opvangplekken zijn bedoeld om een crisissituatie te stabiliseren. In de Valleiregio werken we toe naar een inclusieve samenleving Bedoeling MO/VZ-keten Deze outcome is gestoeld op de bedoeling zoals die in 2017 zelf door ketenpartners is geformuleerd, namelijk: Het creëren van randvoorwaarden en voorzien in basisbehoeften zodat de inwoner naar eigen idee oplossingen kan vinden voor zijn eigen problemen, om bij te dragen aan het opheffen van kwetsbaarheid en vergroten van leefbaarheid. De inhoud van dit Programma van Eisen wordt door de gemeente en de zorgpartner gebruikt ten dienste van de bedoeling en met het oog op de maatschappelijke effecten. Partijen stellen daarom de bedoeling en de leidende principes (zie werkprocesboek OGGZ) centraal. De gemeente spant zich in om de systeemwereld (bekostiging, afspraken, processen) zo optimaal mogelijk te laten functioneren ter ondersteuning van die bedoeling. Probleem of vraaganalyse/ Ontwikkelingen en Opgaven 1. Diensten: Trajecten - Het aantal zware trajecten nam in 2016 en 2017 toe vanwege het loslaten van de zogenaamde 42-dagen termijn. (Let op: dus niet vanwege een toename van het aantal personen met een zwaar traject). De opgave is om blijvend, per cliënt een professionele afweging te maken over de inzet van een licht of een zwaar traject. Het is van belang dat de aanbieder hierop reflecteert en in staat is de afwegingen achteraf toe te lichten. - Op basis van de Factsheet 2017 (VGGM) is de toename van het aantal passantentrajecten opvallend. Van 61 trajecten (2016) naar 90 (2017). De toename zit hem met name in de stijging van de crisisplek (van 26 naar 47) en in mindere mate de winterregeling (van 30 naar 40). - Tot slot valt in 2017 de toename van het aantal voortrajecten op: 34 meer t.o.v De daadwerkelijke opvangtrajecten zijn hier niet evenredig mee gestegen en dat is in de lijn der verwachting, aangezien het aantal opvangplekken gelijk bleef. De opgave voor de aanbieder is erin gelegen om samen met de VGGM en de partners van de keten (Bijv. Veldtafel) beide constateringen waar nodig nader te duiden en afhankelijk van de uitkomst, te vertalen in de subsidieaanvraag. 2. Druk op de MO capaciteit Er lijkt een grote behoefte aan de dienstverlening van het Sociaal Pension. In 2016 was de bezettingsgraad 101%. Uit de rapporten van VGGM is gebleken dat in 2016 de vraag naar maatschappelijke opvang is gestegen en dat de doelgroep breder werd. Er is onder andere een groei zichtbaar in het aantal jongeren en het aantal zorgmijders (ervaring Leger des Heils). Ook de wachtlijst toont de druk op de maatschappelijke opvang aan.

4 De opgave voor de aanbieder is erin gelegen om goed samen te werken met ketenpartners om de wachtlijsten te beperken en deelnemers zo optimaal mogelijk te plaatsen. Zo kan de inzet van bemoeizorg tijdens de wachtlijstperiode instroom soms voorkomen, en tijdige doorstroom naar BW, MO plekken vrij maken. Doelgroep 3. Doordecentralisatie, Transformatie Volgens het Rijksbeleid wordt de maatschappelijke opvang steeds meer lokaal vormgegeven, waarbij verschillen per regiogemeente kunnen ontstaan. De nabije toekomst is dat de huidige centrumgemeentelijke constructie komt te vervallen. Dit vraagt inzet van de aanbieder om samen met de gemeente en het Instituut voor Publieke Waarden na te denken over hoe het landschap van de maatschappelijke opvang nog optimaler vormgegeven kan worden. In de loop van 2018 worden deze contouren langzaam zichtbaar, wat de aanbieder in staat stelt om in de aanvraag voor 1 september hierop aan te sluiten waar dat al mogelijk is. Personen die volgens de Wmo, Artikel 1.2.1, recht hebben op de maatwerkvoorziening Opvang. In het werkprocesboek OGGZ staat een nadere specificering. De aanvraag van de aanbieder richt zich met name op: - individuen - volwassenen - met ernstige psychi(atri)sche problematiek - verslaving en / of comorbiditeit 3. VRAAG AAN INSTELLING Op welk tijdvak heeft de activiteit betrekking? Wat is het meetbare resultaat van de activiteit? Januari 2019 t/m December 2019 De bedoeling van de aanbieder is om het aantal daklozen in de Valleiregio te minimaliseren en daarmee gezondheidsrisico s en overlast door dak- en thuislozen in de regio te minimaliseren. De focus ligt op herstel van het gewone leven, waardoor deelnemers optimaal kunnen participeren in de samenleving, binnen aanvaardbare maatschappelijke kaders. De opvang is gericht op het wegnemen van belemmeringen voor participatie, een snelle terugkeer naar zelfredzaamheid en het voorkomen van terugval. De volgende meetbare resultaten zullen een indicatie geven in welke mate dit gerealiseerd is: 1.Doelrealisatie - De mate waarin leefbaarheid is verhoogd, participatie is toegenomen en kwetsbaarheid afgenomen. * Focus aan de hand van de leefgebieden zingeving en sociaal netwerk. - De mate waarin recidive plaatsvindt

5 2 Reflectie cliënt op de hulp - De mate waarin de cliënt eigen regie heeft over zijn problemen en oplossingen - Nut/effect van de hulp? - Overige opvallende aanvullingen cliënt Wanneer hebben we dit bereikt (evt. gefaseerd) 3 Uitstroom uit de MO/VZ, uitgesplitst naar: - De gemiddelde duur van trajecten - De mate van uitstroom naar: - zelfstandig wonen - beschermd wonen - overige categorieën zoals afgesproken in factsheet Elk kwartaal geven de factsheets van de GGD een beeld van de output. De jaarrapportage geeft bovendien inzicht in de meetbare resultaten. De resultaten van 2017 zullen benut worden om in de periode september - december 2018 samen met VGGM te kijken hoe onderstaande formuleringen aangescherpt en waar nuttig geoperationaliseerd kunnen worden met streefwaarden of indicatoren. 1.Doelrealisatie - Als cliënten gestabiliseerd zijn en verder kunnen werken aan herstel. - Als de deelnemers een dagbesteding hebben, waar mogelijk betaald werk of het meest haalbare alternatief. - Als de deelnemers zingeving ervaren. - Als de deelnemers een netwerk hebben, contacten hebben hersteld/opgebouwd en zinvolle relaties aangaan. 2 Reflectie cliënt op de hulp - Als de deelnemers, met hulp van hun begeleider, zelf de regie voeren over het hulpverleningstraject. - Als de deelnemers de begeleiding en opvang van het LdH als positief ervaren en de mogelijkheid hebben om feedback te realiseren. 3 Uitstroom uit de MO/VZ - Als de deelnemers zo zelfstandig als mogelijk wonen na uitstroom uit de maatschappelijke opvang. Wat zijn de concrete activiteiten, diensten en/of trajecten? De aanbieder biedt opvang aan alleenstaanden. De kernactiviteit is het bieden van kortdurend verblijf, gekoppeld aan begeleiding. Daarvoor zet de aanbieder de volgende trajecten in, volgens de afspraken in het procesboek OGGZ:

6 - Voortraject - Traject Maatschappelijke opvang individueel - Traject Verzwaring Maatschappelijke opvang individueel - Traject Passanten Ten behoeve van bovenstaande trajecten zijn: - 20 MO plaatsen beschikbaar; - Waarvan 1 plek voor crisisopvang; - Ten tijde van de winterregeling gemiddeld 5 extra bedden beschikbaar. Inhoudelijke toelichting op het hoe van deze activiteiten / trajecten: Hoeveel personen gaan in 2019 daadwerkelijk gebruik maken van het aanbod van deze activiteiten? Op welke wijze worden de resultaten van de activiteiten gemeten? De aanbieder biedt structuur, toekomstperspectief en integrale hulpverlening op het gebied van wonen, werk, uitkering en schulden, gericht op uitstroom. De aanpak kenmerkt zich door laagdrempeligheid, vasthoudendheid en het leveren van een waardevolle, zinvolle professionele bijdrage. De begeleiding richt zich in het bijzonder op de leefgebieden zingeving, sociaal netwerk/ relaties en dagbesteding. Voor dagbesteding geldt dat met elke cliënt op maat wordt onderzocht wat mogelijk is en bijdraagt aan het beoogde (persoonlijke) resultaat. Maar activering staat centraal. Dit kan in de praktijk dus variëren van dagelijkse corveetaken in het instellingspand, tot aan scholing, coaching, vrijwilligerswerk of (betaald) werk. Gebaseerd op de output van 2017, i.c.m. de throughput van 20 plekken (13 plekken t.b.v. lichte trajecten, 6 plekken t.b.v. zware trajecten, 1 passantentraject), is de verwachting voor 2019 dat ongeveer: - 70 personen gebruik zullen maken van reguliere MO trajecten (evt verdeling licht/zwaar) - 50 personen gebruik zullen maken van het passantentraject personen gebruik zullen maken van het Voortraject. Hierbij is rekening gehouden met het feit dat de doorlooptijd per traject verschilt. Passenten maken gebruik van de opvang, variërend van 1 dag tot 3 weken, terwijl de lichte en zware trajecten gemiddeld tussen de 90 en 180 dagen duren. 1.Doelrealisatie - De mate waarin leefbaarheid is verhoogd, participatie is toegenomen en kwetsbaarheid afgenomen Wat meten? De ontwikkeling inzichtelijk maken die die cliënten doormaken op de verschillende ZRM domeinen Welke bron? Zorgaanbieder voert (volgens afspraken werkprocesboek) benodigde gegevens in CVS.

7 Wie analyseert en rapporteert? VGGM analyseert gegevens, zoekt waar nodig duiding bij Veldtafel/ partners, trekt conclusies, rapporteert in Resultaten hoofdstuk van de factsheet. Inhoudelijke aanzet: Alle ZRM domeinen worden op cliënt niveau vergeleken n.a.v. 2 meetmomenten (bij aanvang traject en de laatste meting). N.a.v. uitkomsten analyse, deelt VGGM interessante uitkomsten in rapportages. (Bijvoorbeeld: Opvallend is dat op leefgebied X 80% van de cliënten een stijging laat zien van de score..enz.) Voor de trajecten MO/SP wordt specifiek gekeken naar het leefgebied zingeving. Welke bron? De aanbieder voert gegevens in in het eigen administratiesysteem, daarnaast nemen ze het leefgebied zingeving op in het deelnemer tevredenheidsonderzoek. Wie analyseert, rapporteert? aanbieder analyseert gegevens met betrekking tot zingeving en rapporteert in de jaarrapportage. Voor de trajecten MO/SP kijkt VGGM specifiek naar het leefdomein sociaal netwerk. Welke bron? -> De aanbieder voert gegevens in in CVS. Wie analyseert, rapporteert? -> VGGM analyseert gegevens specifiek voor aanbieder, trekt conclusies, rapporteert in Resultaathoofdstuk factsheet. - De mate waarin recidive plaatsvindt Wat meten? Inzichtelijk maken in welke mate recidive/ terugval plaatsvindt van opvangtrajecten. Welke bron? Zorgaanbieder voert (volgens afspraak werkprocesboek) benodigde gegevens in CVS. Wie analyseert en rapporteert? VGGM analyseert gegevens, zoekt waar nodig duiding bij Veldtafel/ partners, trekt conclusies, rapporteert in Resultaathoofdstuk factsheet. 2 Reflectie cliënt op de hulp Wat meten? -> De cliënttevredenheid over de begeleiding, opvang en dagbesteding. Hoe meten, welke bron? -> Jaarlijks cliënttevredenheidsonderzoek. Wie meet? -> Kwaliteitsafdeling van de aanbieder. Wie analyseert, rapporteert? -> De aanbieder, afdeling kwaliteit en in terugkoppeling met de MO in de jaarlijkse verantwoording naar de Gemeente Ede. Wat Meten? -> Het nut/effect van de hulp en de mate van eigen regie over het traject.

8 Hoe meten? -> Twee wekelijkse terugkoppeling van twee deelnemers (vrijwillig onderdeel van het traject). Exacte methode wordt meegenomen in het individuele plan van aanpak, en kan dus per deelnemer verschillen. Bijvoorbeeld een korte dagboekvorm en/of in een gesprek met de persoonlijk begeleider. Wie analyseert en rapporteert? -> Na een half jaar worden de bevindingen gecomprimeerd en geanalyseerd door de aanbieder. Bevindingen worden in teamoverleg besproken en weergegeven in de jaarlijkse verantwoording. Waar nuttig dient het als illustratie op de Tel- en Verteldag Uitstroom uit de MO/VZ, uitgesplitst naar: - De gemiddelde duur van trajecten Wat meten? Wat is de gemiddelde duur van verschillende MO/VZ trajecten geweest in het subsidiejaar? Wie meet? Zorgaanbieder registreert conform werkprocesboek benodigde gegevens in CVS. Wie analyseert en rapporteert? VGGM analyseert gegevens, zoekt waar nodig duiding bij Veldtafel/ partners, trekt conclusies, rapporteert in Resultaathoofdstuk factsheet. - De mate van uitstroom naar: - zelfstandig wonen - beschermd wonen - overige categorieën zoals reeds opgenomen in huidige factsheet Wat meten? De gerealiseerde uitstroom / woonresultaat, onderverdeeld naar: zelfstandig wonen (ambulante begeleiding), beschermd wonen, etc. Wie meet? Zorgaanbieder registreert in CVS conform werkprocesboek. Wie analyseert en rapporteert? VGGM analyseert gegevens, zoekt waar nodig duiding bij Veldtafel/ partners, trekt conclusies, rapporteert in Resultaathoofdstuk factsheet. 4. RANDVOORWAARDEN en BIJZONDERHEDEN Ketensamenwerking. Risico s Er wordt regelmatig overleg gehouden met de ketenpartners, de gemeente Ede, de jobcoach maatschappelijk werkers en de beheersgroep van de maatschappelijke opvang in het Sociaal Pension. De ontwikkelingen in het samen optrekken van de ketenpartners is positief en resulteert onder andere in het plaatsen van deelnemers in de meest passende opvangvorm. Tegelijkertijd wordt er van elkaar geleerd en weten partners gezamenlijk steeds pro-actiever in te spelen op ontwikkelingen binnen het sociale domein en specifiek op casusniveau en diversiteit van de doelgroep. Doorstroom / Uitstroom Maatschappelijke Opvang

9 Afhankelijkheden Niet-meetbare resultaten Er zijn externe variabelen van invloed op de voortgang van de beoogde resultaten, die niet of nauwelijks meetbaar zijn. Denk (op cliëntniveau) mogelijkheden op de woningmarkt en veranderingen in het netwerk, of (op ketenniveau) aan personeelswisselingen, ziekte bij ketenpartners, interne koerswijzigingen betrokken partners, politieke dynamiek, etc. In de verantwoordingsrapportage zal de subsidiepartner relevante variabelen/ invloeden toelichten die volgens hen van invloed zouden kunnen zijn geweest op het behaalde resultaat. Kaders Werkprocesboek Definities De ASV 2017 hanteert de volgende definities met betrekking tot resultaatsturing: Wij maken [ ] een onderscheid tussen outcome, resultaat, output en throughput. Onder outcome verstaan we het maatschappelijk effect dat we met ons gemeentelijk beleid willen bereiken. De gemeentelijke doelen [ ] hebben betrekking op de outcome. Om die outcome te bereiken zetten we meerdere beleidsinstrumenten in, bijvoorbeeld het subsidiëren van activiteiten. Hetgeen een instelling feitelijk doet bij die activiteiten, noemen we throughput (ureninzet, werkwijze). De diensten (en producten) die daarbij geleverd worden betreft de output. [ ] Het effect dat die diensten teweeg brengen bij de klanten/cliënten/gebruikers (en indirect ook bij de samenleving) noemen we het resultaat. Al die resultaten bij elkaar zouden moeten leiden tot de gewenste outcome, [ ] (ASV 2017:8) Met andere woorden; het aantoonbare effect van de subsidie wordt dus het resultaat genoemd. Daarom is de formele definitie van het woord resultaat als volgt opgenomen in de ASV 2017 (artikel 1): De aanwijsbare verandering c.q. de gerealiseerde persoonlijke baat, die één (of meer) activiteit(en) teweeg brengt, dan wel die een maatschappelijke baat oplevert.