Evi s Familiebankwijzer

Transcriptie

1 Evi s Familiebankwijzer U leent uw kind geld om een huis te kopen. Uw zoon of dochter betaalt uw rente en kan deze rente zelf aftrekken. Win-winsituatie. Familiebank wordt dit genoemd. Maar hoe werkt voordelig lenen binnen de familie precies? Evi legt het uit. 1. Lenen binnen de familie Pagina 2 2. Wat zijn de voordelen van een familiebank? Pagina 3 3. Hoe zet je een familiebank op? Pagina 4

2 1. Lenen binnen de familie Leningen tussen familieleden worden steeds populairder. Het meest recente onderzoek hiernaar deed RTLZ 2015 onder 200 notarissen: 93% van hen zag het aantal toenemen, 80% heeft het over een stijging van 10% per jaar of meer. De meeste leningen binnen families zijn tussen ouders en kinderen (41%). Daarna tussen grootouders en kleinkinderen (19%). Opvallend is dat in één op de tien gevallen een kind geld leent aan zijn of haar ouders. Er wordt meestal tussen de en euro geleend. In 20% van de gevallen schiet het bedrag boven een ton. Het geld wordt meestal gebruikt voor de aankoop van een huis. De rente is dan aftrekbaar voor degene die het leent. Evi s Familiebankwijzer 2

3 2. Wat zijn de voordelen van een familiebank? Ongeveer een derde van de mensen die geld uitleent aan een familielid, doet dit om de ander te helpen en om er zelf beter van te worden. Een win-winsituatie dus. Het voordeel voor degene die het geld uitleent (de uitlener) is dat hij of zij over het uitgeleende geld meer rente krijgt dan hij of zij bij de bank krijgt, zeker nu de spaarrente zo laag staat. Het voordeel voor degene die het geld leent (de lener) is dat hij of zij niet aan alle regels hoeft te voldoen die een bank of andere hypotheekverstrekker stelt. Hij of zij ontkomt ook aan een boel kleine lettertjes. Denk bijvoorbeeld aan de boete die er op flink extra aflossen staat. Daar doet familie vaak minder moeilijk over. Bent u als uitlener ook nog bereid een deel van de rente terug te schenken? Dan wordt het voor de lener écht interessant. Hij of zij leent dan geld zonder daar effectief (een deel van de) rente over te betalen. Maar ook als uitlener kunt u er dan alsnog geld op verdienen. Evi s Familiebankwijzer 3

4 3. Hoe zet je een familiebank op? In dit stappenplan leggen we gedetailleerd uit hoe u (als uitlener) zo n familiebank opzet. Stap 1. Bepaal of een familiebank iets voor jullie is Of een familiebank opzetten financieel voordelig voor u en de lener is, rekent u heel eenvoudig uit op BerekenHet.nl. Maar denk bij het bepalen of een familiebank opzetten iets voor jullie is niet alleen na over de financiële kant van het verhaal. Denk ook na over andere aspecten. Acht u het familielid waaraan u het geld uitleent betrouwbaar? Dat is toch iets om stil bij te staan. Is jullie relatie sterk genoeg om er ook bij tegenslag samen uit te komen? Praat hier vooral ook met elkaar over. Stap 2. Bepaal hoeveel geld u uitleent Bij de bank mag u gemiddeld zo n 4 á 4,5 keer je bruto jaarsalaris lenen. Aan dat soort regels is een lening binnen familieleden niet gebonden. In principe bent u binnen een familiebank-constructie vrij om zelf te bepalen hoeveel geld u uit wil lenen. Kijk wel samen naar de maandlasten die dat voor de lener met zich meebrengt. Zijn die wel te dragen? Niet alleen nu, maar ook bijvoorbeeld wanneer de persoonlijke situatie van de lener verandert, bijvoorbeeld bij de komst van kinderen of een (gedeeltelijk) verlies van inkomsten. En hebt u als uitlener misschien nog andere (klein) kinderen of familieleden die geld zouden willen lenen? Bedenk dan dat u hen in de toekomst misschien ook tegemoet wil kunnen komen met een vergelijkbare constructie. Hou hier rekening mee om scheve gezichten te voorkomen. Om de rente over de lening af te mogen trekken moet de lening aan dezelfde eisen voldoen als bij een bank of andere hypotheekverstrekker. De lener mag maximaal de rente over 100% van de aankoopprijs van de woning aftrekken. Als de lener dus ook het bedrag voor de kosten koper bij u wil lenen dan mag dat dus wel, maar dan is de rente over dat deel niet aftrekbaar. Ook moet de lening binnen 30 jaar volledig afgelost worden. Stap 3. Bepaal de voorwaarden van de lening (en leg deze vast op papier) In de overeenkomst die u als uitlener met de lener sluit, moet in ieder geval de hoofdsom, de manier waarop de lening wordt afbetaald (annuïteiten of lineair), de rente, de rentevaste periode en de looptijd staan. Op de rente komen we in stap 4 uitgebreider terug. Maar jullie kunnen ook meer vastleggen dan alleen deze aspecten. Bijvoorbeeld wat er gebeurt wanneer er sprake is van een scheiding, een faillissement of bij verkoop van de woning. En wat als u of uw partner overlijdt? Wordt de lening dan kwijtgescholden of moet deze juist afgelost worden? Evi s Familiebankwijzer 4

5 Door alle afspraken vast te leggen op papier, voorkomt u later eventueel problemen. Met elkaar of met de Belastingdienst. Een notaris of financieel adviseur kan jullie helpen met het op papier vastleggen van de afspraken die jullie gemaakt hebben. Maar jullie kunnen er ook voor kiezen om zelf een overeenkomst op te stellen. Of gebruik een modelovereenkomst, bijvoorbeeld de modelovereenkomst voor onderhands lenen aan een kind van Info.nu. Want het is niet altijd verplicht om deze afspraken in een notariële akte vast te leggen. Het is wel verplicht als u als uitlener hypotheekrecht wil. Dit is het recht om het huis te verkopen wanneer er niet aan de afspraken voldaan wordt. Maken jullie gebruik van een notaris voor het vastleggen van de voorwaarden van de lening? Dan zijn de notariskosten die jullie maken aftrekbaar voor de lener. Tip U mag bij een lening binnen familie als uitlener gewoon afsluitprovisie rekenen. Dit is normaal gesproken zo n 1,5% van de hoofdsom. Het is aftrekbaar tot een maximum van Dit betekent dat de lener het geld terugkrijgt van de Belastingdienst. U kunt het netto betaalde bedrag vervolgens terugschenken. Wat overblijft is genoeg om met zijn tweeën lekker een weekend van weg te gaan. Stap 4. Bepaal hoeveel rente u vraagt Bij een familielening zorgt een hogere rente voor een groter voordeel. De uitlener ontvangt meer rente over het geld. De lener kan meer rente aftrekken. Zeker als die rente uiteindelijk (deels) terug geschonken wordt, is het voor de lener voordelig. Maar er zijn grenzen aan de hoogte van de rente die u als uitlener mag rekenen. Een rechter oordeelde dat de rente wel zakelijk moet zijn. Daarmee wordt bedoeld dat hij moet passen bij de situatie. Gemiddeld mag de rente maximaal 25% hoger zijn dan de bank zou hanteren. Loopt u als uitlener verhoogd risico? Bijvoorbeeld als er nog een hypotheek loopt met het huis als onderpand? Dan mag de rente hoger zijn. Zet deze reden(en) dan ook in de overeenkomst die jullie met elkaar sluiten. Zo is het rentepercentage te verklaren wanneer de Belastingdienst ooit vragen zou hebben. Een te hoge rente is dus niet handig, maar een te lage rente ook niet. Het kan zijn dat de Belastingdienst de lening dan ziet als een gift. En dan kan het gebeuren dat er schenkbelasting over moet worden afgedragen. Nemen jullie in de overeenkomst op dat de lening zonder boete altijd afgelost mag worden? Dan ziet de Belastingdienst dit als nadelig voor de uitlener. Want u kunt als uitlener dan rente mislopen. Om dit te compenseren mag het gevraagde rentepercentage wat verhoogd worden. Tip Wilt u gedoe over de rente voorkomen? Vraag uw notaris of financieel adviseur dan om de zogenoemde glijclausule in de overeenkomst die jullie sluiten op te nemen. Oordeelt de rechter dat het rentepercentage niet redelijk is? Dan mag met de glijclausule het rentepercentage in veel gevallen met terugwerkende kracht aangepast worden. Dan is alleen de rente die meer betaald is dan de later bepaalde zakelijke rente voor de lener niet aftrekbaar. Evi s Familiebankwijzer 5

6 Stap 5. Bepaal of u terug gaat schenken U kunt er als uitlener voor kiezen om de lener (een deel van) de rente na betaling terug te schenken. In 2019 mogen ouders jaarlijks belastingvrij schenken aan hun kind. Daarboven geldt 10% schenkbelasting. Als de schenkingen gebruikt worden voor de eigen woning, mag in belastingvrij geschonken worden. Tussen andere familieleden dan ouders en kinderen geldt in 2019 een vrijgesteld schenkingsbedrag van Wordt het geld gebruikt voor een eigen huis? Dan geldt de die ook tussen ouders en kinderen geldt. Ga betalingen en giften niet op papier tegen elkaar wegstrepen, laat ze ook niet direct na elkaar plaatsvinden. Maak alle bedragen daadwerkelijk over en zorg dat er genoeg tijd tussen zit. Zo voorkomt u dat u hierover in de clinch komt te liggen met de Belastingdienst. Contactgegevens Evi Leonardo da Vinciplein DR ʼs-Hertogenbosch Telefoon info@evivanlanschot.nl evivanlanschot.nl Disclaimer De informatie die is opgenomen in deze publicatie is uitsluitend bestemd voor algemene doeleinden. Met uw individuele specifieke omstandigheden is geen rekening gehouden. De informatie kan niet worden beschouwd als een juridisch, financieel, fiscaal of ander professioneel advies. Wij adviseren u op grond van de informatie niet meteen tot actie over te gaan en voorafgaand aan uw eventuele actie eerst deskundig advies in te winnen. Deze publicatie is geen aanbod en u kunt aan deze publicatie geen rechten ontlenen. Bij de totstandkoming van deze publicatie hebben wij de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht bij de selectie van externe bronnen. Wij kunnen niet garanderen dat de informatie van deze bronnen die in deze publicatie is opgenomen juist en volledig is of in de toekomst zal blijven. Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor druk- en zetfouten. Wij zijn niet verplicht de informatie die we hebben opgenomen in deze publicatie te actualiseren of te wijzigen. Overige informatie Evi is een handelsnaam van Van Lanschot NV. Van Lanschot NV is statutair gevestigd aan de Hooge Steenweg 29, 5211 JN te ʼs-Hertogenbosch, KvK ʼs-Hertogenbosch nr met btw-identificatie nummer NL B.01. Van Lanschot NV is als bank geregistreerd in het Wft-register en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank NV (DNB), Postbus AB Amsterdam, en de Autoriteit Financiële Markten (AFM), Postbus GS Amsterdam. Van Lanschot NV kan optreden als aanbieder van betaal-, spaar- en kredietproducten, als bemiddelaar in verzekeringsproducten en als aanbieder en/of uitvoerder van beleggingsdiensten. Voor eventuele klachten inzake onze financiële dienst verlening kunt u zich richten tot uw eigen kantoor van Van Lanschot NV, de afdeling Klachtenmanagement van het hoofdkantoor, Postbus HC ʼs-Hertogenbosch of het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD), Postbus AG Den Haag. Evi s Familiebankwijzer 6