Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming

Transcriptie

1 Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming Dijkringen in de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid Bestuurlijk deel Versie Datum Auteurs Wijzigingen LV Plannummer RBP-006 Vastgesteld door: Algemeen bestuur, 11 oktober 2012 Digitale vindplaats: ROC-domein: R:\PREPARATIE-MAP\Operationele plannen(multidisciplinair)\ Rampbestrijdingsplannen\Bovengemeentelijk\Overstroming en Dijkdoorbraak\ RBP DOP 2012 v1.0

2 RAMPBESTRIJDINGSPLAN DIJKDOORBRAAK EN OVERSTROMING Object: Werkingsgebied: Dijkringen in de Veiligheidsregio Gelderland- Zuid De 18 gemeenten die samen de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid vormen: Gemeente Beuningen, Gemeente Buren, Gemeente Culemborg, Gemeente Druten, Gemeente Geldermalsen, Gemeente Groesbeek, Gemeente Heumen, Gemeente Lingewaal, Gemeente Maasdriel, Gemeente Millingen aan de Rijn, Gemeente Neder- Betuwe, Gemeente Neerijnen, Gemeente Nijmegen, Gemeente Tiel, Gemeente Ubbergen, Gemeente West Maas en Waal, Gemeente Wijchen, Gemeente Zaltbommel. Daarnaast gelden er afstemmingsbepalingen met andere veiligheidsregio's en Duitsland. Regionaal plannummer: Aanverwante documenten: RBP-006 -Gemeentelijke rampenplannen van de gemeenten in de Veiligheidsregio Gelderland- Zuid -Regionaal Crisisplan d.d. 7 juli 2011 Bijbehorende kaarten Rivierkaarten 1:5.000 (Deze zijn aanwezig bij het Waterschap Rivierenland). Topografische kaarten 1: RD-grid (Deze zijn aanwezig te op dienstniveau). Topografische hoogtekaarten 1: (Deze zijn aanwezig bij het Waterschap Rivierenland, de betrokken gemeenten voor het eigen gemeentelijke gebied en het ROC.) Leggers en Beheers registers (Het ontwerp van de dijk is vastgelegd in een legger, de constructie van de dijk is beschreven in een beheer register waarin tekeningen (schaal 1:1.000) zijn opgenomen. (Deze zijn aanwezig bij het Waterschap Rivierenland). Vaststelling: Intrekking: Vaststelling van dit rampbestrijdingsplan vindt plaats door het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid. Met de vaststelling van dit rampbestrijdingsplan komen de volgende plannen te vervallen: Dijkring 37, 38, 39, 40:"Intergemeentelijk rampbestrijdingsplan overstroming en dijkdoorbraak dijkring(en) Bommelerwaard, Heerewaarden, Alem en Nederhemert" van 2 september 2005 Dijkring 41:"Intergemeentelijk rampbestrijdingsplan overstroming en dijkdoorbraak dijkring Maas en Waal" van 1 Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 2 van 36

3 Datum in werking treden: 11 oktober 2012 september 2005 Dijkring 42:"Intergemeentelijk rampbestrijdingsplan overstroming en dijkdoorbraak Dijkring Ooijpolder" van september 2005 Dijkring 43: "Intergemeentelijk rampbestrijdingsplan overstroming en dijkdoorbraakdijkring Betuwe en Tieler- en Culemborgerwaarden" van 1 mei 2006 Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 3 van 36

4 A. Inleiding Het doel van dit rampbestrijdingsplan is het ondersteunen van de operationele inzet van de hulpdiensten en de gemeenten in geval van een dijkdoorbraak of overstroming Het bestuurlijk deel van het rampbestrijdingsplan is gericht op de formele criteria waaraan een rampbestrijdingsplan moet voldoen. Deel 2 betreft de operationele informatie die van daadwerkelijk nut is tijdens een incident. Aan deel 2 zijn de operationele bijlagen toegevoegd. Het Risicoprofiel Veiligheidsregio Gelderland-Zuid, 6 april 2011 v05, heeft aangetoond dat het scenario "overstromingen door hoge rivierwaterstanden" als één van de grootste risico's wordt beschouwd voor Gelderland Zuid. De waarschijnlijkheid dat een overstroming in de regio zich voordoet is niet heel groot, maar de gevolgen van een overstroming zijn catastrofaal. Onderstaand schema uit het regionaal risicoprofiel van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid laat dat zien. In het Regionaal Beleidsplan is beschreven dat naast de wettelijk verplichte rampbestrijdingsplannen ook een plan voor dijkdoorbraak en overstroming aangemerkt moet worden als rampbestrijdingsplan. Dit rampbestrijdingsplan biedt een samenstel van voorbereide maatregelen om dit type ramp het hoofd te kunnen bieden. Het primaire doel van dit rampbestrijdingsplan is: in veiligheid brengen van mens en dier (zowel preventief als repressief). Het secundaire doel van dit rampbestrijdingsplan is: schade aan milieu en economie beperken. B. Status Het rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming is door het bestuur van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid vastgesteld. C. Onderhoud Dit plan zal eenmaal in de 3 jaar opnieuw worden vastgesteld of zo nodig eerder indien bijvoorbeeld wijzigingen daartoe aanleiding geven. Het rampbestrijdingsplan wordt onderhouden door het Veiligheidsbureau van de Veiligheidsregio Gelderland- Zuid. Hiertoe worden jaarlijks de juistheid, de volledigheid en de bruikbaarheid van de informatie in het rampbestrijdingsplan gecontroleerd en zo nodig bijgesteld. Bij Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 4 van 36

5 essentiële wijzigingen wordt zo nodig tussentijds een nieuw rampbestrijdingsplan vastgesteld. D. Oefening Het rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming zal regelmatig worden beoefend en op basis daarvan worden geëvalueerd. Daarbij zal steeds één van de in het plan beschreven scenario's als uitgangspunt worden genomen. De Veiligheidsregio Gelderland-Zuid neemt het initiatief tot het houden en evalueren van deze oefeningen. Na een daadwerkelijke inzet zal dit rampbestrijdingsplan eveneens geëvalueerd dienen te worden. Ook hierin zal de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid het initiatief nemen. E. Afstemming op andere plannen Dit rampbestrijdingsplan is afgestemd op het gemeentelijk rampenplan (versie 2009) van de gemeenten in de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid. Het gemeentelijk rampenplan is gebaseerd op het model rampenplan van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid (met het oog op regio- en landsgrensoverschrijdende effecten). Waar nodig wordt, voor de uitvoering van taken en maatregelen, naar bepaalde deelplannen van het gemeentelijk rampenplan verwezen. Daarnaast is dit plan afgestemd op het Regionaal Crisisplan VRGZ van juli 2011 en op het Gefahrenabwehrplan für Großschadensereichnisse van de Kreis Kleve in Duitsland. F. Communicatie Het rampbestrijdingsplan is openbaar. Vóór vaststelling heeft het plan van 4 juli 2012 t/m 17 augustus 2012 bij de stads- en gemeentehuizen vannde gemeenten in Glederland-Zuid en bij het kantoor van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid ter inzage gelegen. Hiervan is melding gemaakt in o.a. De Gelderlander van 2 juli Na vaststelling wordt het plan door de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid aan de in de verspreidingslijst genoemde diensten en instanties gestuurd. Betrokken diensten zijn zelf verantwoordelijk voor het informeren van hun personeel. In het kader van de communicatie over dit rampbestrijdingsplan zijn de volgende doelgroepen te onderscheiden: - Burgers in de gemeenten van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid ; - Medewerkers van de operationele diensten die bij de bestrijding zijn betrokken; - Andere mensen die geïnteresseerd zijn in het rampbestrijdingsplan: politieke partijen, pers, belangengroeperingen, etc.; - Omliggende gemeenten en regio s die in de effectgebieden liggen (ook in Duitsland). Zij ontvangen het plan ter kennisname. De informatieverstrekking over het rampbestrijdingsplan vindt als volgt plaats: Doelgroep Informatieverstrekking Verantwoordelijke instantie Burgers melding in een gemeentelijk Gemeenten weekblad en ter inzagelegging in de gemeente Medewerkers gemeente voorlichting ambtenaar openbare veiligheid Hulpverleners voorlichting + plan afzonderlijke diensten Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 5 van 36

6 Verspreidingslijst 1. Gemeenschappelijke Meldkamer Gelderland-Zuid 2. Korpschef regiopolitie Gelderland-Zuid 3. Districtschef Tweestromenland, Regiopolitie Gelderland-Zuid 4. Districtschef Stad Nijmegen, Regiopolitie Gelderland-Zuid 5. Districtschef De Waarden, Regiopolitie Gelderland-Zuid 6. Directeur GHOR Gelderland-Zuid, t.b.v. actiecentrum GHOR 7. Clustercommandanten Brandweer Gelderland-Zuid(8x) 8. Directeur veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid 9. Directeur veiligheidsregio Limburg Noord 10. Directeur veiligheidsregio Gelderland-Midden 11. GGD Rivierenland, t.b.v. het team milieu en gezondheid 12. GGD Regio Nijmegen, t.b.v. het team milieu en gezondheid 13. Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden, t.a.v. GAGS 14. Commissaris van de Koningin in de provincie Gelderland 15. Commissaris van de Koningin in de provincie Limburg 16. Commissaris van de Koningin in de provincie Zuid-Holland 17. AOV-en van de 18 gemeenten van de veiligheidsregio Gelderland-Zuid 18. Waterschap Rivierenland 19. Waterschap Aa en Maas 20. Waterschap Peel & Maasvallei 21. Hoofdingenieur-directeur Rijkswaterstaat directie Oost-Nederland 22. Hoofdingenieur-directeur Rijkswaterstaat directie Limburg 23. Hoofdingenieur-directeur Rijkswaterstaat directie Noord-Brabant 24. Directeur Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, Directie Regionale Zaken, Vestiging Oost 25. Kreis Kleve 26. Bezirksregierung Düsseldorf 27. Regionaal Operationeel Centrum (digitaal en hard copy) De verspreiding van dit rampbestrijdingsplan geschiedt digitaal. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 6 van 36

7 Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming Dijkringen in de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid Operationeel deel Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 7 van 36

8 INHOUD 1 Toestand Risicodragend gebied Afspraken aanliggende Veiligheidsregio's en Duitsland Uitvoerende diensten 17 2 Structuur bij rampenbestrijding Hoofdstructuur Liaisons 19 3 Uitvoering Algemeen Consequenties voor de hulpverlening Fasering Beslisparadox evacueren Coördinatieschema 23 4 Taken en aandachtspunten preventief en repressief ALGEMEEN ROT ALGEMEEN RBT BEVOLKINGSZORG BRANDWEERZORG COMMUNICATIE GENEESKUNDIGE ZORG POLITIEZORG RIJKSWATERSTAAT WATERSCHAP 30 5 Coördinerende bepalingen Inwerkingtreding Richtlijn vergadercyclus Verbindingen 31 Bijlage A: Lijst van afkortingen 32 Bijlage B: Evacuatie Dijkringen Bommelerwaard, Heerewaarden, Alem en Nederhemert (37,38,39 en 40) 33 Bijlage C: Evacuatie Dijkring Maas en Waal (41) 34 Bijlage D: Evacuatie Dijkring Ooijpolder (42) 35 Bijlage E: Evacuatie Dijkring Betuwe en Tieler- en Culemborgerwaarden (43) 36 Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 8 van 36

9 1 Toestand 1.1 Risicodragend gebied Het gebied dat ten gevolge van een hoge waterstand of dijkdoorbraak van de rivieren (de Rijn en/of de Waal en/of de Maas) en waterwegen bedreigd dan wel overstroomd wordt. Het grootste deel van de regio wordt bedreigd door overstromingen. Enkel de hoge gronden nabij Groesbeek en Nijmegen worden niet direct getroffen door hoogwater. Bij een dijkdoorbraak van een van de dijkringen Nederhemert (37), Bommelerwaard (38), Alem(39) en Heerewaarden(40) zal het rampgebied maximaal de gemeenten Maasdriel en Zaltbommel betreffen. Dit gebied omvat 23 woonkernen met in totaal 50 duizend inwoners. Het buitengebied omvat veeteelt en land- en tuinbouwbedrijven. Ook het BRZO bedrijf Sachem Europe B.V. bevindt zich binnen het mogelijke rampgebied. Bij een dijkdoorbraak in de dijkring (41) Maas en Waal zal het rampgebied maximaal de gemeenten Beuningen, Druten, Heumen, Nijmegen, West Maas en Waal, Wijchen en Mook en Middelaar (veiligheidsregio Limburg-Noord) betreffen. Deze 7 gemeenten omvatten 35 woonkernen met in totaal 187 duizend inwoners. Het buitengebied omvat veeteelt en land- en tuinbouwbedrijven. Ook enkele BRZO bedrijven te Nijmegen bevinden zich in het mogelijke rampgebied. Deze bedrijven zijn vermeld in het gemeentelijk rampenplan. Bij een dijkdoorbraak van dijkring (42) Ooijpolder zal het rampgebied in Nederland maximaal de gemeenten Millingen aan de Rijn, Groesbeek, Nijmegen en Ubbergen alsmede de aangrenzende Duitse gemeenten Kleve en Kranenburg betreffen. En dan wel die gedeelten van de gemeenten die binnen de dijkring liggen. Deze 4 Nederlandse gemeenten omvatten 10 woonkernen met in totaal 16 duizend inwoners. Het buitengebied omvat veeteelt en land- en tuinbouwbedrijven. Er bevinden zich geen BRZO bedrijven binnen het mogelijke rampgebied. Bij een dijkdoorbraak in de dijkring (43) Betuwe-, Tieler- en Culemborgerwaarden zal het rampgebied de gemeenten Buren, Culemborg, Geldermalsen, Lingewaal, Neerijnen, Neder-Betuwe, Nijmegen (Nijmegen-Noord),Tiel en Gorinchem betreffen. Deze 9 gemeenten omvatten 48 woonkernen met in totaal 190 duizend inwoners. Het buitengebied omvat veeteelt en land- en tuinbouwbedrijven. Ook enkele BRZO- en PBZO-bedrijven te Neder-Betuwe en Tiel bevinden zich in het mogelijke rampgebied. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 9 van 36

10 Deze bedrijven zijn vermeld in de gemeentelijke rampenplannen. De genoemde gemeenten vormen slechts een deel van de dijkkring. De rest van de dijkring Betuwe, Tieler- en Culemborgerwaarden behoort tot de Veiligheids- en gezondheidsregio Gelderland-Midden. Het gaat dan om de gemeenten Arnhem, Lingewaard en Overbetuwe. Binnen dijkring 43 zijn daarmee 2 gebieden aanwezig die veiligheidsregio overschrijdend zijn. Namelijk het gebied Nijmegen-Noord dat onder dit rampbestrijdingsplan valt, maar geheel omsloten wordt door gemeenten die vallen onder de Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden. Daarnaast valt een deel van de gemeente Gorinchem (Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid) binnen dijkring 43. Informatie over waterstanden: Informatie over overstromingen: Afspraken aanliggende Veiligheidsregio's en Duitsland Gelderland-Midden (tbv dijkring 43, Nijmegen-Noord): Met betrekking tot het Nijmeegse grondgebied ten noorden van de Waal: Het oostelijk deel van de dijkring (de gemeenten Arnhem, Overbetuwe en Lingewaard) valt in het werkingsgebied van het rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en overstroming van de Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden. Het Nijmeegse gebied ten noorden van de Waal wordt volledig omsloten door Veiligheidsen Gezondheidsregio Gelderland-Midden. De Veiligheids-en Gezondheidsregio Gelderland-Midden coördineert de uitvoering van dit rampbestrijdingsplan ten aanzien van haar eigen grondgebied en het Nijmeegs grondgebied ten noorden van de Waal. De uitvoering van de maatregelen wordt door de gemeente Nijmegen c.q. de Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 10 van 36

11 Veiligheidsregio Gelderland-Zuid gedaan. De uitwerking hiervan is opgenomen in het evacuatieplan van dijkring 43. Tijdens hoogwatersituaties in deze dijkring is interregionale afstemming tussen de betrokken regio's noodzakelijk. Met betrekking tot dijkring 43 (Betuwe-, Tieler- en Culemborgerwaarden) stemt, ten behoeve van de bestuurlijke coördinatie de voorzitter veiligheidsregio Gelderland-Zuid af met de voorzitter veiligheidsregio Gelderland- Midden. Het RBT Gelderland-Zuid kan een liaison afvaardigen naar het RBT Gelderland-Midden (en vice versa). De Operationeel Leiders van het ROT Gelderland- Zuid en ROT Gelderland-Midden stemmen op operationeel niveau met elkaar af. Zuid-Holland Zuid(tbv dijkring 43, Gorinchem): Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 11 van 36

12 Met betrekking tot het Gorinchems grondgebied binnen dijkring 43: Veiligheidsregio Gelderland-Zuid voert de bepalingen op grond van dit rampbestrijdingsplan dijkdoorbraak en overstroming uit op Gorinchems grondgebied en de kern Dalem. Dit gebied wordt afgebakend in het noorden door de snelweg A15, in het oosten door de weg de 'Dalemse Zelving', in het zuiden door de rivier de Waal en in het westen door de rivier de Linge die door Gorinchem stroomt. Ten behoeve van de bestuurlijke coördinatie stemt de voorzitter veiligheidsregio Gelderland-Zuid af met de voorzitter veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. Een plaatsvervanger van de burgemeester van Gorinchem kan daartoe zitting nemen in het Regionaal Beleidsteam van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid. Indien in de regio Zuid-Holland Zuid naast Gorinchem ook andere gemeenten worden bedreigd, zal ook in deze regio worden opgeschaald naar GRIP 4. In beide regio's zal dan een RBT worden ingesteld. De burgemeester van Gorinchem neemt dán uiteraard deel aan het RBT in Zuid-Holland Zuid. Aangezien slechts een klein deel van de gemeente Gorinchem in dijkring 43 ligt en daarmee in het werkingsgebied van dit rampbestrijdingsplan valt, is ervoor gekozen af te wijken van de normale structuren: vanaf coördinatiefase 2 zal het ROT in Gelderland-Zuid de operationele afstemming in het werkingsgebied van dit rampbestrijdingsplan voor haar rekening nemen. Het ROT Gelderland-Zuid coördineert daarbij óók de uitvoering van maatregelen welke op het grondgebied van de gemeente Gorinchem moeten worden getroffen. Het ROT communiceert daartoe met de gemeentelijke rampenstaf te Gorinchem. Indien in de regio Zuid-Holland Zuid naast Gorinchem ook andere gemeenten worden bedreigd, vervalt deze werkwijze en stuurt het ROT in Zuid-Holland Zuid de gemeentelijke rampenstaf in Gorinchem aan. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 12 van 36

13 Zuid-Holland Zuid (tbv dijkring 16, Heukelum en Asperen) Met betrekking tot de kernen Heukelum en Asperen op het grondgebied van de gemeente Lingewaal binnen dijkring 16: Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid voert de bepalingen op grond van haar rampbestrijdingsplan dijkdoorbraak en overstroming uit op Lingewaals grondgebied. Dit gebied wordt afgebakend door de Linge, de grens van de veiligheidsregio's Zuid- Holland Zuid en Gelderland-Zuid en de Nieuwe Zuider Lingedijk. Ten behoeve van de bestuurlijke coördinatie stemt de voorzitter veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid af met de burgemeester van Lingewaal. Een plaatsvervanger van de burgemeester van Lingewaal kan daartoe zitting nemen in het Regionaal Beleidsteam van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 13 van 36

14 Indien in de regio Gelderland-Zuid naast Lingewaal ook andere gemeenten worden bedreigd, zal worden opgeschaald naar GRIP 4. In beide regio's zal dan een RBT worden ingesteld. De burgemeester van Lingewaal neemt dán uiteraard deel aan het RBT in Gelderland-Zuid. Aangezien slechts een klein deel van de gemeente Lingewaal in dijkring 16 ligt en daarmee in het werkingsgebied van dit rampbestrijdingsplan valt, is ervoor gekozen af te wijken van de normale structuren: vanaf coördinatiefase 2 zal het ROT in Zuid-Holland Zuid de operationele afstemming in het werkingsgebied van dit rampbestrijdingsplan voor haar rekening nemen. Het ROT Zuid-Holland Zuid coördineert daarbij óók de uitvoering van maatregelen welke op het grondgebied van de gemeente Lingewaal moeten worden getroffen. Het ROT communiceert daartoe met de gemeentelijke rampenstaf te Lingewaal. Indien in de regio Gelderland-Zuid naast Lingewaal ook andere gemeenten worden bedreigd, vervalt deze werkwijze en stuurt het ROT Gelderland-Zuid de gemeentelijke rampenstaf in Lingewaal aan. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 14 van 36

15 Limburg-Noord (tbv dijkring 41, Mook en Middelaar) Met betrekking tot het Mook en Middelaars grondgebied binnen dijkring 41: 'Veiligheidsregio Gelderland-Zuid voert geen bepalingen op grond van dit rampbestrijdingsplan dijkdoorbraak en overstroming uit op Mook en Middelaars grondgebied. Dit betreft het gebied ten westen van de spoorlijn Nijmegen-Venlo. Daarin bevindt zich onder de spoorbrug (op grondgebied van de gemeente Mook en Middelaar, Veiligheidsregio Limburg-Noord), de coupure over de provinciale weg die bij hoogwater wordt gesloten. Bij een gesloten coupure is verkeer over de provinciale weg niet meer mogelijk. Ten behoeve van de bestuurlijke coördinatie stemt de gemeente Mook en Middelaar af met de voorzitter Veiligheidsregio Gelderland-Zuid en vice versa. Het sluiten van deze coupure is een verantwoordelijkheid van het Waterschap Rivierenland. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 15 van 36

16 Duitsland (tbv dijkring 42, Kleve en Kranenburg) Veiligheidsregio Gelderland-Zuid voert geen bepalingen op grond van dit rampbestrijdingsplan dijkdoorbraak en overstroming uit op Duits grondgebied. Ten behoeve van de bestuurlijke coördinatie stemt de voorzitter veiligheidsregio Gelderland-Zuid af met de Bezirksregierung Düsseldorf. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 16 van 36

17 1.3 Uitvoerende diensten Gemeente Beuningen, Gemeente Buren, Gemeente Culemborg, Gemeente Druten, Gemeente Geldermalsen, Gemeente Groesbeek, Gemeente Heumen, Gemeente Lingewaal, Gemeente Maasdriel, Gemeente Millingen aan de Rijn, Gemeente Neder-Betuwe, Gemeente Neerijnen, Gemeente Nijmegen, Gemeente Tiel, Gemeente Ubbergen, Gemeente West Maas en Waal, Gemeente Wijchen, Gemeente Zaltbommel, Gemeente Gorinchem, Gemeente Mook en Middelaar. Brandweer Gelderland-Zuid Regiopolitie Gelderland-Zuid, district Stad Nijmegen, district Tweestromenland, en district De Waarden Regiopolitie Gelderland-Midden GHOR Gelderland-Zuid Gemeenschappelijke Meldkamer Gelderland-Zuid RAV Gelderland-Zuid Acute zorgregio Oost GGD Regio Nijmegen GGD Rivierenland Waterschap Rivierenland Rode Kruis Regionaal Militair Commando Noord Rijkswaterstaat directie Oost-Nederland Rijkswaterstaat directie Limburg Rijkswaterstaat directie Zuid-Holland Koninklijke Nederlandse Bond tot het Redden van Drenkelingen Ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit Landbouworganisaties Dierenambulance Nijmegen e.o. Provincie Gelderland (i.v.m. beheerder provinciale wegen) Overige diensten die worden genoemd in de rampenplannen van de betrokken gemeenten Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 17 van 36

18 RESOURCES BO I&R Publieke Zorg Omgevingszorg Bron en Emissiebestrijding Redding Ontsmetting Pers- en Publieksvoorlichtimg Analyseren en Adviseren Acute Gezondheidszorg Publieke Gezondheidszorg Mobiliteit Bewaken en Beveiligen Handhaven Netwerken BO I&R Ordehandhaving Opsporing Opsporingsexpertise Interventie BO I&R Defensie Overig Publiek / Privaat BO I&R COMMANDO PLAATS INCIDENT (GEMEENSCHAPPELIJKE) MELDKAMER INFORMATIE BO I&R 2 Structuur bij rampenbestrijding 2.1 Hoofdstructuur De hoofdstructuur 1 ten tijde van een crisis of ramp is beschreven in het Regionaal Crisisplan en hieronder schematisch weergegeven. REGIONAAL/ GEMEENTELIJK BELEIDSTEAM VZ Hovj B VzW R/O RBT / GBT REGIONAAL OPERATIONEEL TEAM RES ROT IM ROT OL AC AC AC AC AC L Lp ROT H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H D COPI GMK H H H H H D T T T T T T T T T T T T T T T Deze structuur wordt ook bij een (dreigende) dijkdoorbraak of overstroming gehanteerd. De taakstelling van de betrokken partijen bij een (dreigende) dijkdoorbraak komt zoveel mogelijk overeen met de reguliere taakstelling in de rampenbestrijdingsorganisatie. Op de volgende punten (kan) e.e.a. afwijken: - afstemming met de buurstaat Duitsland via Bezirksregierung Düsseldorf (zie hoofdstuk 1.2) - afstemming met buurregio's (zie hoofdstuk 1.2) - er is niet standaard een CoPI actief. Indien bronbestrijdingsactiviteiten zoals dijkverzwaring of evacuatie moeten worden uitgevoerd, kan het ROT het besluit nemen om één of meerdere CoPI's in te stellen. In de warme fase (er is sprake van een crisis of ramp) ziet de CdK toe op de goede bestuurlijke samenwerking binnen de veiligheidsregio. Hij kan zo nodig namens de 1 Voorheen werd de hoofdstructuur beschreven in het deel 1 van het gemeentelijk rampenplan. Deze is nu vervangen door het RCP. De processen/deelplannen zijn echter nog niet uitgewerkt deze liggen nu vast in deel 2 van het gemeentelijk rampenplan. De VRGZ heeft tot januari 2015 gepland om dit te implementeren m.b.v. de projectorganisatie ircp. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 18 van 36

19 minister een aanwijzing geven met betrekking tot deze bestuurlijke samenwerking. In geval van een crisis of ramp van bovenregionale betekenis kan de CdK een aanwijzing geven die ook betrekking heeft op het te voeren beleid. In al deze gevallen treedt de CdK op als Rijksorgaan. 2.2 Liaisons Het Waterschap Rivierenland (WSRL) 2 schaalt de coördinatie op volgens het Calamiteitenplan Hoogwater. Zowel het WSRL als Economische Zaken Landbouw en Innovatie (EL&I) (voorheen Landbouw Natuurbeheer en Visserij (LNV)) zullen in het geval van beperkte dijkbewaking, liaisons afvaardigen naar de vergaderingen van het regionaal operationeel team (ROT) en het regionaal beleidsteam (RBT). Bij hoogwater is het zeer goed denkbaar dat meerdere regio's en provincies bedreigd worden. Het ROT zal in dat geval tevens aangrenzende veiligheidsregio's verzoeken liaisons af te vaardigen. In de structuur van de rampenbestrijding wijzigt dan echter niets ten opzichte van de opschaling op het niveau van GRIP 4 (intergemeentelijke rampenbestrijding). 3 Uitvoering 3.1 Algemeen Om te borgen dat de juiste maatregelen bij bepaalde waterstanden worden genomen, gebruikt Waterschap Rivierenland vijf coördinatiefasen. Elke coördinatiefase brengt zijn eigen maatregelen met zich mee. Coördinatiefase 0 is de minst ingrijpende en coördinatiefase 4 is de meest ingrijpende fase. De melding van de te verwachten waterstand wordt vanuit de hoogwaterberichtgeving door Rijkswaterstaat doorgegeven aan de GMK én aan het Waterschap Rivierenland. De GMK informeert de HOVD-Oost (brandweer). Het Waterschap Rivierenland geeft duiding aan de voorspelde waterstanden en de bijbehorende dreiging en stelt de Informatiemanager ROT in kennis. De Informatiemanager ROT geeft de melding door aan de betrokken burgemeesters. Bij dreigende dijkdoorbraak is de evacuatie van personen en vee uit het bedreigde gebied van groot belang. Voor de evacuatie van personen per dijkring zie bijlage B, C, D en E. Bepalingen ten aanzien van de evacuatie en de mogelijke opvang van vee zijn opgenomen in het draaiboek van de regionale directie EL&I-Oost 3.2 Consequenties voor de hulpverlening De maatregelen in dit rampbestrijdingsplan gelden vooral voor een dreigende overstroming van het werkingsgebied. Analyse van de feitelijke omstandigheden in het ROT zal moeten uitwijzen welke maatregelen nodig en uitvoerbaar zijn. 3.3 Fasering De op- en afschaling van de dijkbewakingsactiviteiten vinden plaats volgens de in het calamiteitenplan van het Waterschap Rivierenland beschreven coördinatiefasen. Hiermee wordt aangegeven welke activiteiten op welke momenten in uitvoering worden genomen. Aan elke stap naar een volgende coördinatiefase dient in ieder geval een besluit van de verantwoordelijke organisatie, in dit geval dus het WSRL, ten grondslag te liggen. 2 WSRL zorgt voor afstemming met andere waterschappen Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 19 van 36

20 Coördinatiefase WSRL Beschrijving 0 Preventieve maatregelen 1 Gecoördineerde aanpak 2 Beperkte dijkbewaking 3 Permanente dijkbewaking 4 Volledige dijkbewaking Afbouwfase 4 A Terugkeer naar coördinatiefase 3 Afbouwfase 3 B Terugkeer naar coördinatiefase 2 Afbouwfase 3 C Terugkeer naar coördinatiefase 1 Afbouwfase 3 D Terugkeer naar coördinatiefase 0 Maatgevend Hoog Water (MHW) GRIP- (m +NAP) fase Rijn/Waal Maas (Lobith) (Venlo) De betreffende coördinatiefasen gaan in: Waal: 24 uur vóór de maatgevende waterstand in de Rijn bij Lobith bereikt zal worden en een verdere stijging wordt verwacht. of Maas: 24 uur vóór de maatgevende waterstand in de Maas bij Venlo bereikt zal worden en een verdere stijging wordt verwacht. De betreffende afbouwfasen gaan in als de vermelde waterstand is bereikt en er een verdere daling wordt verwacht. De betreffende GRIP-fasen gaan in als er een coördinatiefase WSRL wordt afgekondigd op basis van een waterstand. WSRL kan namelijk ook een coördinatiefase afkondigen die niet afhankelijk is van de waterstand. Voorbeeld hiervan zijn bepaalde financiële situaties die alleen het WSRL raken en waarvoor ook de coördinatiefasen worden gebruikt. Coördinatiefase 0 Preventieve maatregelen In het kader van de waterbeheersing wordt door het Waterschap binnendijks het peil in de watergangen zo nodig aangepast en worden er maatregelen getroffen in de zomerpolders. Intern bij het Waterschap wordt overlegd over de actuele situatie en de te nemen maatregelen. Alleen het Waterschap heeft uitvoerende taken in deze fase. Coördinatiefase 1 Gecoördineerde aanpak Deze fase wordt van kracht indien er een zodanige stijging van de waterstand op de rivieren wordt verwacht dat rekening moet worden gehouden met dreigend gevaar voor hoogwater. Hierin speelt niet alleen de waterstand een rol, maar ook de weersverwachting. Het Waterschap zal in deze fase preventieve maatregelen treffen 3 Voorheen hanteerde de VRGZ hier GRIP 4, ervaringen hebben geleerd dat het in deze situaties niet goed werkt om direct een RBT te hebben zonder dat het ROT zich een beeld heeft kunnen vormen.op basis van dit beeld kan alsnog snel geadviseerd worden tot GRIP4. VGGM hanteert nog wel direct GRIP 4. 4 Bij een dijkdoorbraak gelden de afbouwfasen niet. De bestrijding van de gevolgen van een dijkdoorbraak wordt gecoördineerd vanuit het ROT. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 20 van 36

21 om zoveel mogelijk schade te voorkomen. In deze fase wordt de Informatiemanager van het ROT geïnformeerd. Dit om de beeldvorming compleet te krijgen en indien daartoe aanleiding is de voorzitter van de veiligheidsregio te adviseren tot verdere opschaling. Het Waterschap Coördinatie Centrum wordt ingesteld. Het Waterschap Actie Team (inhoudelijk deskundigen) wordt actief. De dijkbeheerders gaan over tot de dagelijkse inspectie van de dijken die behoren tot de dijkpost waar zij wachtcommandant van worden. Er worden voorbereidingen getroffen voor het inrichten van de dijkposten. Coördinatiefase 2 Beperkte dijkbewaking Coördinatiefase 3 Permanente dijkbewaking Coördinatiefase 4 Volledige dijkbewaking Indien blijkt dat de waterstand maatgevend voor fase 2 dreigt te worden overschreden vindt opschaling plaats. In deze fase is sprake van een beperkte bewaking van dijken en kades en een bezetting van de dijkposten. Afkondigen van GRIP 2, indien dit nog niet eerder gebeurd is. De dijkposten en het Waterschap Operationeel Team worden actief. De meeste taken liggen in deze fase nog bij het Waterschap, zij is de uitvoerende instantie. De betrokken instanties treffen voorbereiding voor het uitvoeren van het deelplan preventieve evacuatie (zowel vee als personen). De gemeenten leveren actuele gegevens aan over de omvang van de veestapels In deze fase is er sprake van permanente dijkbewaking. Het waterschapsbeleidsteam wordt actief en de dijken worden 24/7 geïnspecteerd. Afkondigen van GRIP 4, indien dit nog niet eerder gebeurd is Het Waterschap behoudt de zorg voor de waterkering. In deze fase kan er al sprake zijn van een preventieve evacuatie 5. De minister van Veiligheid en Justitie heeft de mogelijkheid om het gezag over te nemen bij grootschalige verstoringen van de openbare orde en bij crises in het algemeen en specifiek voor het besluit tot evacuatie. Bij fase 4 is sprake van een ernstige dreiging op een dijkdoorbraak en/of overstroming van de dijk. Het Waterschap behoudt de zorg voor de waterkering. In deze fase kan er al sprake zijn van een preventieve evacuatie 6. De minister van Veiligheid en Justitie heeft de mogelijkheid om het gezag over te nemen bij grootschalige verstoringen van de openbare orde en bij crises in het algemeen en specifiek voor het besluit tot evacuatie. 3.4 Beslisparadox evacueren Als er informatie beschikbaar is over een bepaalde dreiging van mogelijk verhoogde waterstanden in de toekomst is er altijd onzekerheid of dit ook zal leiden tot overstromingen en hoe deze overstromingen er uit zullen zien (omvang, waterhoogte, welke gebieden, bressen). De tijd vanaf het moment van waarschuwen op basis van de eerste informatie tot aan het moment van wel/niet overstromen is beschreven in de fasen 0 t/m 4. Naarmate deze fasen langer duren, kunnen experts met steeds meer zekerheid antwoorden geven op de vraag of en waar er bressen ontstaan en welke belasting er op de dijk(en) zal zijn. Deze zekerheden zijn niet absoluut. Er is altijd nog een mogelijkheid dat de overstroming zich niet zal voordoen, of eerder/later komt, groter/kleiner is of elders optreedt. Paradoxaal is, dat naarmate in deze dreigingsfase de tijd tot de verwachte doorbraak 5 Voor concept noodverordeningen: zie het deelplan bestuurlijke en juridische ondersteuning van het rampenplan. 6 Voor concept noodverordeningen: zie het deelplan bestuurlijke en juridische ondersteuning van het rampenplan. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 21 van 36

22 afneemt en mogelijk de zekerheid van doorbraak toeneemt, de effectiviteit van hulpverleningsacties/evacuaties afneemt. Om mensen te evacueren en om hulpverleningsdiensten en materieel in gereedheid te brengen en naar het bedreigde gebied te brengen, is tijd nodig. Strategieën die leiden tot minder, tot in het uiterste geval geen, verplaatsingen zijn dan alleen nog haalbaar. Hierbij wordt opgemerkt dat de mensen die na doorbraak in overstroomd gebied aanwezig zijn, gered moeten worden. De effectiviteit van een strategie hangt niet alleen af van het succes in de fasen 0 en 1, maar ook in de daarop volgende fasen. Extra 'wrang' is het gegeven, dat nooit met absolute zekerheid kan worden voorspeld welke 'zwakke' keringen het begeven. Het is dus mogelijk dat ingrijpende maatregelen zoals de evacuatie van tienduizenden, zo niet honderdduizenden, achteraf niet nodig is geweest omdat de overstroming niet, of elders is opgetreden. 1. Op een tijdstip t wordt een voorspelling gedaan voor een tijdstip in de toekomst t 0 waar een dijk met een zekerheid van x% zal doorbreken of overstromen. De beschikbare tijd om mensen uit het desbetreffende gebied te evacueren is a 2. Er is een tijdstip waarop de benodigde tijd voor evacueren (t 0 60 uur) gelijk is aan de beschikbare tijd (b) om te evacueren tot aan een overstroming of dijkdoorbraak. Op dit tijdstip is de zekerheid van de voorspelling y%. Beschikbare tijd [uur] a b beschikbare tijd = benodigde tijd overstroming Kwaliteit van de voorspelling = zekerheid [%] 2 y 1 x t Benodigde tijd Tijd [uur] Tijdstip t0 Tijdstip t0 60 uur Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 22 van 36

23 3.5 Coördinatieschema De onderstaande tabel geeft een overzicht van de coördinatiefasen van Waterschap Rivierenland met bijbehorende scenario's. De fasering is gekoppeld aan de benodigde leiding en coördinatie en de bijstandsverlening. Zodra coördinatiefase 2 van kracht is, is er sprake van een dreigende gemeentegrensoverschrijdende ramp. Dit betekent dat de hulpverleningsdiensten opschalen naar GRIP 4. Indien de (dreigende) overstroming regiogrensoverschrijdend is, heeft dit voor de operationele rampbestrijding in de dijkring geen directe gevolgen. De minister van V&J heeft in deze omstandigheden de bevoegdheid om aanwijzingen te geven naar de CdK en wordt daarin ondersteund door het NCC. Coördinatiefase 0 is een fase die intern door Waterschap Rivierenland wordt gehanteerd. Coörd. GRIPfase Scenario Leiding en coördinatie Bijstandsverlening fase 1 nvt - Waterstand waarbij het - De uitvoeringscoördinatie ligt noodzakelijk is dat de bij de afzonderlijke instanties gemeenten en het Waterschap technische maatregelen nemen om het normaal functioneren van technische voorzieningen te garanderen. - Informatiemanager ROT wordt geïnformeerd door het Waterschap. - Uitvoering ligt bij civiel/technische afdelingen van betrokken gemeenten, Waterschap en Rijkswaterstaat 2 GRIP 2 - Waterstand en - Het ROT komt voor de eerste - weersverwachting zijn zodanig keer bijeen. dat rekening gehouden moet - Er is niet standaard een CoPI worden met een dijkdoorbraak actief 3 GRIP 4 - Waterstand en weersverwachting zijn zodanig dat rekening gehouden moet worden met een dijkdoorbraak. - Dreigende ramp. - Anticiperen op overgang naar volgende coördinatiefase. 4 GRIP 4 - Waterstanden worden/zijn hoger dan waarop de dijken berekend zijn. Zeer ernstig hoogwater. - ROT, RBT en Stafsecties zijn volledig bemand en operationeel. - ROT / RBT gaan over op 24- uurs operationaliteit. - Start maatregelen ter uitvoering van evacuatie op basis van besluitvorming van het RBT. - Evacuatie vindt plaats conform de deelplannen Ontruiming en evacuatie en Opvang en verzorging. - In de bedreigde gemeenten worden de gemeentelijke lokale teams actief. - Er is niet standaard een CoPI actief - Geen verschil met de vorige coördinatiefase. - Geen bijzondere bijstand noodzakelijk. - Bijstand volgens normale intergemeentelijke afspraken zoals vastgelegd in de Overeenkomst betreffende samenwerking bij bestrijding van rampen. - Bijstand voor politie, ambulancedienst en brandweer via eigen bijstandsregelingen. - Bijstand overige diensten (defensie, KPN, energiebedrijven, waterstaat, particulieren) aangevraagd via ROT. - Alle bijstandsaanvragen worden regionaal ingediend bij en door het ROT. - Geen verschil met de vorige coördinatiefase. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 23 van 36

24 4 Taken en aandachtspunten preventief en repressief 4.1 ALGEMEEN ROT Onderhoudt contacten met de operationele teams van de aangrenzende veiligheidsregio's Bereidt besluitvorming voor over 1. Evacuatie (van personen en van vee) (familieleden hulpverleners) 2. Het toelatingsbeleid Overweeg instellen één of meerdere CoPI's bij (dreigende) dijkdoorbraak Vertaalt beleidsbeslissingen in operationele opdrachten voor de secties en het COPI Heeft oog voor het tijdig inrichten van de taakorganisatie Ondersteuning Coördineert de uitvoering van alle activiteiten in het kader van dit incident Alle bijstandsaanvragen worden regionaal ingediend bij en door het ROT. Bereidt besluitvorming voor over: 1. Terugkeer van personen en vee 2. Projectorganisatie nafase 3. Projectopdracht/plan nafase, met daarin aandacht voor - Opvang van getroffenen en tijdelijke voorzieningen - Herstel en wederopbouw - Veiligheid in het gebied - Beschikbaar stellen primaire levensbehoeften - Watervrij maken van het gebied en opruimen puin - Psychosociale nazorg - Schadeafhandeling conform Wet tegemoetkoming schade (afstemmen met Dienst Regelingen, Ministerie van LNV) - Financiën - Publieksvoorlichting 4.2 ALGEMEEN RBT Verzoekt RWS, op advies van het Waterschap c.q. ROT, om stilleggen scheepvaartverkeer. Laat, op advies van het waterschap c.q. ROT, dijken afsluiten voor wegverkeer Besluitvorming betreffende: 1. Evacuatie (van personen en van vee) 2. Toelatingsbeleid en de te hanteren ontheffingsregelingen 3. Beleid ten aanzien van illegale achterblijvers (met een noodverordening kan nooit een grondrecht buitenspel worden gezet. De wettelijke grondslag daarvoor ontbreekt. Hetzelfde geldt voor vrije nieuwsgaring door de pers) 4. Beleid m.b.t. evacuatie 5. Eventuele compartimentering Onderhoudt contacten met de voorzitters veiligheidsregio van de omliggende regio s en met Duitsland (Bezirksregierung Düsseldorf) Onderhoudt contacten met Commissaris van de Koningin in Gelderland Besluit over aanvragen van de benodigde bijstand ten behoeve van de crisisbeheersing (uitvoering gaat via het ROT) Stemt regionale besluitvorming nationaal af via het NCC Bepaalt communicatiestrategie (uitvoering ligt bij de sectie communicatie in het ROT) Geeft betekenis tijdens persverklaringen en/of persconferenties: duiden van de crisissituatie en die in een breder perspectief plaatsen Besluitvorming betreffende 1. Terugkeer van personen en vee 2. Projectorganisatie nafase 3. Projectopdracht/plan nafase Verzoekt de minister van Binnenlandse Zaken de Wet tegemoetkoming Schade Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 24 van 36

25 van toepassing te verklaren (ingeval van overstroming) 4.3 BEVOLKINGSZORG Volg deelplan bevolkingszorg en de daaronder ten grondslag liggende processen Richt de stafsectie bevolkingszorg in, inclusief de taakorganisatie evacuatie. De regionale stafsectie komt bijeen op het gemeentehuis in Groesbeek, tenzij anders bepaald (Groesbeek ligt dusdanig hoog, dat overstroming nagenoeg is uitgesloten) Publieke zorg -Voorbereiden opvang van grote aantallen bewoners (en eventueel gestrande reizigers) op hoger gelegen gebied. Stem eventueel af op landelijk niveau -Opvang en verplaatsing van verminderd zelfredzamen in bijzondere objecten in afstemming met de Geneeskundige zorg coördineren. -Ervaring leert dat ca. 10% van de bevolking dient te worden opgevangen. -Voorbereiden voorzien in primaire levensbehoeften. -Ingeval van daadwerkelijk overstroming denk aan Nooddrinkwater (in overleg met Vitens), en de distributieregeling voor de verdeling van schaarse goederen (in overleg met de landelijke operationele staf en de rijksoverheid, zie procesbeschrijving distributiemethodiek 2011 van Cap Gemini, beschikbaar op ROC domein) Omgevingszorg -Voorbereiden bescherming cultureel erfgoed en objecten van algemeen belang -Voorbereiden extra afvalinzameling in verband met gezondheidsrisico's -Voorbereiden van extra sanitaire voorziening in de openbare ruimte bij uitval (drink)watervoorziening Vitens -Treffen van bijzondere maatregelen ter voorkoming van milieuschade als gevolg van overstroming van één of meerdere BRZO-bedrijven in de gemeenten Nijmegen, Tiel en Zaltbommel. De benodigde maatregelen zijn of worden beschreven in desbetreffende rampbestrijdingsplannen van deze bedrijven. De uitvoering van de maatregelen wordt gecoördineerd vanuit het ROT. -Treffen van bijzondere maatregelen ter voorkoming van milieuschade als gevolg van overstroming van één of meerdere LPG-tankstations. -Treffen van bijzondere maatregelen (verantwoordelijkheid Waterschap Riviereland) ter voorkoming van milieuschade als gevolg van overstroming van één of meerdere rioolwaterzuiveringsinstallaties. Evacuatie -Houd rekening met grootschalige ontruiming, -Voorbereiden grootschalige verplaatsing van mens en dier en opvang van grote aantallen in samenwerking met de multidisciplinaire partners. -Voor evacuatie van huisdieren zijn convenanten beschikbaar met de Dierenambulance Nijmegen e.o. en de Dierenambulance Tiel. -Voor evacuatie van vee dient contact te worden opgenomen met EL&I. Ondersteuning -Voorbereiden noodverordeningen en noodbevelen conform het deelplan bestuurlijk juridische ondersteuning/ draaiboek bestuursondersteuning -Bepaal, gelet op de tijdslijn van het incident, de inzet van mensen en middelen en let daarbij op het vervangingsschema. -Continuïteit van de crisisorganisatie, maar ook van de reguliere gemeentelijke activiteiten (continuïteitsplan van de betreffende gemeenten). Welke taken moeten worden uitgevoerd, en welke kunnen worden uitgesteld? Informatie -Voorbereiden CRIB registratie van grote aantallen personen (denk aan website, c.q. telefoonnummer, i.o.m. communicatie, waarbij zelfredzame personen zich kunnen melden. -Voorbereiden Schaderegistratie (CRAS). Activiteiten afstemmen met de Dienst regelingen van het Ministerie van EL&I (handelt registratie in het kader van de Wet tegemoetkoming schade af) en Stichting Salvage (leveren van schade- Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 25 van 36

26 experts en leveren globaal schadebeeld). Check LCMS op relevante nieuwe informatie. Vul LCMS met relevante informatie over de bevolkingszorg processen Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 26 van 36

27 4.4 BRANDWEERZORG Volg het deelplan brandweerzorg en de daaronder ten grondslag liggende processen. Richt de stafsectie Brandweerzorg in. Bron- en emissiebestrijding Richt de taakorganisatie Bron- en emissiebestrijding in. Tref voorbereidingen voor het verlenen van assistentie bij dijkbewakings- en dijkverzwaringswerkzaamheden en verleen deze assistentie indien noodzakelijk. Tref voorbereidingen voor het verlenen van assistentie bij het voorkomen van milieuschade als gevolg van overstroming (BRZO-bedrijven, LPG-tankstations en rioolwaterzuiveringsinstallaties) en verleen deze assistentie indien noodzakelijk. Redding Richt de taakorganisatie Redding in. Tref voorbereidingen voor het verlenen van assistentie bij o.a. het evacueren van personen en vee en verleen deze assistentie indien noodzakelijk. Ondersteuning Maak dienstroosters t.b.v. inzet en aflossing van mensen en middelen. Regel indien noodzakelijk interregionale brandweerbijstand. Informatie Check LCMS op relevante nieuwe informatie. Vul LCMS met relevante informatie over de brandweerzorg processen. 4.5 COMMUNICATIE Volg deelplan crisiscommunicatie Pers- en Publieksvoorlichting Checklists pers- en publieksvoorlichting, tabblad overstroming en tabblad evacuatie Zet communicatiemiddelen in die het meest doeltreffend zijn om de communicatiedoelstellingen te bereiken. Voor het overzicht en de bevoegdheden zie hoofdstuk 4.11 van het deelplan Bij regiogrensoverschrijdende overstroming, communicatie afstemmen met buurregio's en NCC conform afspraken opgenomen in hoofdstuk 6 van het deelplan communicatie. Bereikbaarheidsgegevens warme en koude fase zijn opgenomen in bijlage 2 van het deelplan. Ondersteuning Dienstroosters maken tbv aflossing Informatie Maak goede afspraken met de liaison communicatie Check LCMS op relevante nieuwe informatie. Vul LCMS met relevante informatie over de communicatie processen. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 27 van 36

28 4.6 GENEESKUNDIGE ZORG Volg deelplan geneeskundige zorg (PG en AG) en relevante handboeken, protocollen en checklisten Publieke Gezondheidszorg Processen conform handboek ACGZ Aandachtspunt: advies GAGS. Binnen ROT afspraken maken over monitoring gezondheidsklachten en psychosociale klachten en communicatie aan bevolking na afschaling (ACGZ). Acute Gezondheidszorg Processen conform handboek ACGZ Vooraankondiging aan MKA en geneeskundige ketenpartners over de te verwachten situatie. In kaart brengen van verminderd zelfredzamen (verzorgingstehuizen en verpleeghuizen, alsmede voor degene die thuis niet-zelfredzaam zijn) in betreffende gebied Nalopen en actualiseren hergroeperingsregeling Ketenpartneroverleg voorbereiden en, indien wenselijk, starten. Voorbereidingen treffen conform het evacuatieplan (denk aan medicijnen) Slachtoffers naar ziekenhuizen? Zo ja, hoe en waarheen? Informatie via Octopus (MKA) te verkrijgen (ACGZ) Aandachtspunt: mogelijke inzet van het Calamiteitenhospitaal. Ondersteuning Dienstroosters maken t.b.v. aflossing, consigneert eigen personeel. Informatie Informeren geneeskundige partners over verloop incident en afschaling (ACGZ) Contact houden met GAGS over verloop incident, gezondheidsklachten uit effectgebied e.d. (ACGZ) Check LCMS op relevante nieuwe informatie. Vul LCMS met relevante informatie over de geneeskundige zorg processen. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 28 van 36

29 4.7 POLITIEZORG Volg deelplan politiezorg Per dijkring is een evacuatieplan politie opgesteld. Hierin zijn de verschillende deelprocessen politie beschreven. Ordehandhaving (wellicht bij de afzettingen, situaties in het verleden hebben niet aangetoond dat hierin veel capaciteit nodig is, waar nodig wordt opgeschaald). Regelt toegang tot het preventief te evacueren gebied. Treft voorbereidingen voor de bewaking van huizen en andere objecten. Hierbij kan de ondersteuning van defensie gevraagd worden. Opsporing In eerste instantie is redden van mensen van belang. Opsporing wordt in de diverse coördinerende overleggen op de agenda geplaatst, met betrekking tot bijvoorbeeld plaats delict management. Mobiliteit Op basis van te bepalen veilig gebied door de brandweer, windrichting en grootte en soort incident is vooraf prepareren niet mogelijk. Op de meldkamer zijn gedetailleerde kaarten voorhanden, die situationeel gebruikt worden door de specialisten verkeer. Begidsen. Bepalen en vrijhouden van routes voor hulpverleners, dit wordt per situatie snel aangegeven door de OVD-P. Controleert het verkeerscirculatieplan. Handhaaft door wegbeheerders (Provincie en RWS) genomen verkeersmaatregelen. Stemt verkeersmaatregelen en toelatingsbeleid af met politieregio Gelderland-Midden Ontruimen Voorbereidingen treffen voor preventieve evacuatie (van personen en vee). Stelt in overleg met de regiodirecteur LNV een verkeersplan op t.b.v. de evacuatie van vee. Bevordert een goede doorstroming van het transport van vee Bewaken en beveiligen (als nodig wordt dit proces opgestart en gecoördineerd vanuit het ROT. Dit is situationeel verschillend en wordt opgepakt door de procesverantwoordelijke.) Handhaven netwerken Daar waar nodig worden lokale netwerken ingeschakeld om het evacuatieproces te ondersteunen. Opsporingsexpertise Identificatie slachtoffers. (als nodig wordt dit proces opgestart binnen de forensische opsporing) Ondersteuning Dienstroosters maken t.b.v. aflossing Informatie Check LCMS op relevante nieuwe informatie. Vul LCMS met relevante informatie over de politiezorg processen. Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 29 van 36

30 4.8 RIJKSWATERSTAAT Nautisch Verkeersmanagement Adviseert ten aanzien van de scheepvaart Adviseert t.a.v. het wegverkeer over de rijkswegen en regelt het wegverkeer in samenwerking met het KLPD Ondersteuning Dienstroosters maken t.b.v. aflossing Verzorgt indienmogelijk transportdiensten op het water t.b.v. de hulpverleningsdiensten De HID kan als rijksheer zitting nemen in RBT Levert een liaison RWS t.b.v. het ROT Informatie Richt regionaal berichtencentrum in met betrekking tot de waterstanden. Afstemming crisiscommunicatie met de VRGZ (stafsectie Communicatie) Verzorgt informatie over actuele en verwachte waterstanden. 4.9 WATERSCHAP Waterkwantiteit en Waterkeringen Dijkbewaking Sluiting van kunstwerken vindt plaats. Veiligheid personeel (ook in effectgebied) Coördineert het herstellen van de dijkring Ondersteuning Dienstroosters maken t.b.v. aflossing Adviseren over stilleggen scheepvaartverkeer en afsluiten dijken voor wegverkeer. De Dijkgraaf kan als rijksheer zitting nemen in het RBT Liaisons neemt deel aan het ROT, bemant eigen sectie. Informatie Informeert de informatiemanager van het ROT. Afstemming crisiscommunicatie met de VRGZ (stafsectie Communicatie) Informeren, waarschuwen en alarmeren netwerkpartners. Adviseert over de duur van de inundatie Rampbestrijdingsplan Dijkdoorbraak en Overstroming (DOP) 30 van 36