Imagery in bipolaire stoornissen

Transcriptie

1 Imagery in bipolaire stoornissen Karin van den Berg Klinisch psycholoog, GGzE Promovendus, Maastricht University Prof. Ger P.J. Keijsers Maastricht University: promotor Dr. M. Voncken Maastricht University: co-promotor Dr. Eline Janet Regeer, psychiater Altrecht Bipolair van Altrecht GGZ Drs. L. Rops, psychiater Centrum Bipolair, GGzE

2 (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoedingen Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen Geen Rino zuid Eindhoven Geen Geen Geen

3 Bipolaire stoornis Klinische ervaring: gedeelde frustratie over de behandeling Lithium vermindert risico op terugval met 34% Toegevoegde psychologische behandelingen met 26% Richtlijn (Goodwin, 2016): aanbeveling verbeteren psychologische behandelingen Hales et al (2018)

4 Consensus Noodzaak verbeteren CGT Toekomst: Syndromale en sub-syndromale stemmingswisselingen Co-morbide angst Identificeren van cognitieve key features die beiden aandrijven (Goodwin, 2016)

5 Oproep Holmes, Craske, & Graybiel, 2014 Geen nieuwe psychologische behandeling Maar verbeteren bestaande door: - Onderzoek naar werkingsmechanismen - Discipline overstijgend onderzoek

6 Imagery FRUIT Imagery = perceptuele informatie uit het geheugen, waardoor de ervaring het voor zich zien In tegenstelling tot ervaren door waarneming, (Kosslyn et al. 2001)

7 Uit experimenteel onderzoek blijkt Imagery is belangrijk in CGT omdat imagery: 1. een grotere impact op emotie heeft dan verbale cognities (Holmes & Mathews, 2005 en 2008) 2. perceptuele equivalentie heeft met echte experience ( lowlevel sensory stimuli; Pearson et al., 2015) 3. een effect heeft op emotie en gedrag (Libby et al., 2007)

8 Imagery in bipolaire stoornis Theory van Holmes: imagery as emotional amplifier stemmingswisselingen hangen samen met imagery hangen samen met intensiteit/levendigheid hangen samen met onmiddellijke betekenis Imagery heeft effect op emotie in BD omdat: Within this model mental imagery amplifies emotion, drawing on Clark s cyclical panic model [(1986) Holmes et al, (2008) adviseert: vergelijk mood states en ook BD met andere groepen

9 Aspecten van imagery Frequentie van imagery Kwaliteit van imagery (levendigheid) Betekenis van imagery (encapsulated beliefs en meta cognities) Effect van imagery op emotie Effect van imagery op gedrag Gebruiken Imagery Interview van Hackmann (Hackmann, Surawy & Clark 1998)

10 DImS Dutch Imagery Survey 42-items 9-punts Likert schaal 5 schalen (net als Imagery Interview): frequentie kwaliteit betekenissen effect op emotie effect op gedrag gevalideerd in studenten sample: valide en betrouwbaar en afname in 10 minuten gemiddeld

11 Doel van dit onderzoek Kunnen we stemmingswisselingen in BD beter begrijpen? Weten we dan hoe de CGT te verbeteren? 1. verschillen tussen bipolairen, unipolaire, creatieven, gezonden 2. verschillen binnen bipolaire groep 3. verschillen tussen groepen w.b. samenhang imagery en emotie/gedrag

12

13 depressief 5.36 manisch D M ** **

14 ** ** **

15

16 Significant Correlations in de bipolairen BD (N=113) unipolairen UD (N=52) creatieven IPH (N= 54) gezond (N=137) Samenhang imagery emotie/gedrag Positieve emoties Negatieve emoties gedrag frequency (p=.00)bd man (.58) dep (.71) - UD/IPH/gezond levendigheid - BD -.28 (p=.05) UD.37 (p=.00) IPH.29 (p=00) gezond.189 (p=.048)bd dep.24 - UD.48 (p=.00) IPH - gezond.34 (p=.00)bd.34 (p=.16) UD - IPH - gezond Compellingness (p=.000)bd Dep.52 - UD.35 (p=.02) IPH.29 (p=00) gezond Betekenis: positieve encapsulated beliefs Betekenis: negatieve encapsulated beliefs Betekenis: positieve metacognities Betekenis: negatieve metacognities.54 (p=.00) BD man (p=.01) UD.50 (p=.00) IPH.50 (p=00) gezond (p=.01)bd -.32 (p=.02) UD - IPH - gezond.42 (p=.00)bd man (.66).51 (p=.02) UD.45 (p=.00) IPH.40 (p=00) gezond -.32 (P=.02) UD - IPH - gezond - BD - UD.27 (p=.02) IPH - gezond.71 (p=.00)bd dep (p=.02) UD.36 (p=.01) IPH.61 (p=.00) gezond.43 (p=.00)bd man (.66) dep (.71).44 (p=.00) UD - IPH.22 (p=.01) gezond.291 (p=.002)bd man.66 - UD - IPH - gezond (p=.00)bd.47 (p=.00) UD.47 (p=.00) IPH.46 (p=.00) gezond.71 (p=.00)bd dep (.93).80 (p=.00) UD.527 (p=.00) IPH.60 (p=.00) gezond -

17 Samenhang imagery en emotie/gedrag.93 BD dep.71 BD dep negatieve emotie.53 creatieven gedrag.44 dep.22 gezond Imagery: negatieve betekenis Imagery: Kwaliteit (compellingness)

18 conclusies Imagery lijkt inderdaad belangrijk bij bipolairen imagery is transdianostisch fenomeen verschil tussen ziek/niet ziek bij veel imagery lijken de betekenissen maar effect van imagery op emotie en gedrag lijkt sterker in bipolairen (depressief en manisch) manie en depressie verschillen vooral door betekenissen

19 Flash forward Start nieuwe studie: Internationale onderzoeksgroep: Cambridge, Londen en Stockholm behandeling CGT met imagery (RCT) Start oktober 2018 bij de GGzE

20 Take home message CGT verbeteren met imagery heeft zin! Match interventie voor meer effect Vraag altijd naar beelden En vraag door (beelden kunnen enorme emotionele lading hebben) Ben bewust van effect op emotie maar ook gedrag (bijvoorbeeld bij suïcide)

21 Vragen?