Het pedagogisch beleid.

Transcriptie

1 Het pedagogisch beleid. Uitgangspunten: - Ieder kind is uniek. - Het bieden van emotionele veiligheid. - Het bevorderen van de ontwikkeling van persoonlijke competenties - Het bevorderen van de ontwikkeling van sociale competenties - De overdracht van waarde en normen - Mentorschap - Drie-uursregeling - Vaste-gezichten op de groep. Ieder kind is uniek: Wij accepteren en respecteren ieder kind met zijn eigen, unieke ontwikkeling. We hebben oog en oor voor de mogelijkheden en de gevoelens van elk kind. We bieden een veilige en vertrouwde omgeving en binnen deze omgeving wordt elk kind bij zijn ontwikkeling ondersteund en begeleidt. Wanneer uw kind opvalt binnen de groep zullen we dit signaleren en in overleg met u zullen we uw kind zo goed mogelijk ondersteunen en begeleiden. We bieden kinderen de ruimte om zich op eigen wijze en in eigen tempo te ontwikkelen. Het bieden van emotionele veiligheid Kinderen willen de wereld om zich heen graag verkennen en ontdekken. Daarin hebben zij grote behoefte aan veiligheid en geborgenheid, waar zij zich kunnen ontspannen en zichzelf kunnen zijn. Het bieden van veiligheid is niet alleen van belang omdat het bijdraagt aan het welbevinden van het kind, maar ook omdat een veilig klimaat voorwaarde is voor het realiseren van de andere pedagogische doelen. Emotionele ondersteuning bieden is een gevoel van geborgenheid geven aan het kind, zodat het zich veilig en op zijn gemak voelt. Hierdoor kan een kind zijn aandacht richten op zijn omgeving en is hij vrij om nieuwe indrukken op te doen en te leren van wat hij ervaart. Concreet betekent emotioneel ondersteunen dat de leidster op een positieve manier duidelijk haar betrokkenheid laat blijken bij wat het kind doet en ervaart ( troosten, complimentjes geven, aanmoedigen, op weg helpen en interesse tonen) De leidster ondersteunt het kind ook voor gevoelens die passend zijn bij hun leeftijd. Daarbij is het belangrijk om te benoemen wat zij ziet en er over praat. Zo geeft ze het kind erkenning en vertrouwen en voelt het kind zich emotioneel ondersteund. Wanneer een kind zich emotioneel ondersteund voelt door de leidster, gaat het op verkenning uit. Het is van belang dat de leidster het kind daarbij zo veel mogelijk de ruimte geeft en het respecteert in zijn autonomie ( de zelfstandigheid van het kind bevorderen en het unieke van het kind respecteren). In hun zoektocht de wereld om hen heen te verkennen, proberen kinderen van alles uit. Om tegemoet te komen aan deze groeiende behoefte aan zelfstandigheid en autonomie is het van belang dat een kind ervaart dat er een vaste structuur is en dat er grenzen zijn. Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 1

2 Structuur: Behalve de leidsters die samen met de andere kinderen zorgen voor een prettige sfeer in de groep, biedt ook de inrichting van de groepen, vaste gewoonten en regels de kinderen structuur en veiligheid. De ruimte waarin kinderen verblijven, moet uitnodigend, prikkelend en sfeervol zijn, overzichtelijk en voldoen aan alle veiligheidsaspecten conform de wetgeving. Vaste gewoontes zoals bv in de kring zitten, kijken wie aanwezig is ( elkaars naam leren kennen); het liedje zingen voor het gaan eten en drinken geeft het kind veiligheid en structuur. De dagritmekaarten bij de peuters bieden het kind houvast in wanneer wat is geweest en wat nog gaat komen bv eten, buiten spelen ( ontwikkeling van tijdbesef). Grenzen stellen: In de ontwikkeling probeert het kind van alles uit. Regels overtreden hoort erbij. Zij kijken en proberen uit wat mag en wat niet. Grenzen stellen is dus nodig om kinderen een veilig gevoel te geven waar binnen zij kunnen experimenteren, ervaren wat de gevolgen zijn van hun handelen. Bij grenzen stellen hoort ook belonen en corrigeren. Bij ongewenst gedrag wordt het kind rustig en helder uitgelegd hoe het anders kan. Veelal lossen kinderen hun onenigheid zelf op. Op deze manier doen ze spelenderwijs sociale vaardigheden op. Het bieden van structuur geeft juist het houvast dat nodig is voor het kind om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Om de wereld te leren begrijpen, heeft een kind informatie en uitleg nodig. Het is belangrijk dat de informatie en uitleg aansluit bij de behoefte, de belevingswereld, de interesse en het ontwikkelingsniveau van het kind. Naarmate de informatie van betere / hogere kwaliteit is, draagt deze meer bij aan de ontwikkeling van het kind. Het kind kan met de informatie zelfstandig verder waarmee hij bezig is, krijgt het gevoel dat hij serieus genomen wordt, en wordt zekerder van zichzelf. Groep We hebben drie baby/dreumes groepen waarvan twee met elk maximaal 9 kinderen en één groep met maximaal 12 kinderen in de leeftijd van 2 maanden tot 2 jaar. Er zijn vier peutergroepen met maximaal 16 kinderen in de leeftijd van 2 tot 4 jaar. De peuters vanaf twee jaar maken 's morgens gebruik van de peuteropvang. 's Middags eten, slapen en spelen zij in hun eigen peutergroep. Wanneer een kind overgaat naar de peutergroep, dan is er eerst weer een wenperiode zodat de overgang zo soepel mogelijk verloopt. Doordat de kinderen s morgens gebruik maken van de peuteropvang kan het voorkomen dat zij op twee verschillende groepen zitten bv groep 1 samen met groep 3 en groep 2 samen met groep 4. Spelmateriaal Het spelmateriaal is afgestemd op het ontwikkelingsniveau van het kind, is veilig en het bied veel variatie en afwisseling. De kinderen kunnen iedere keer weer opnieuw keuzes maken waarmee ze gaan spelen. Het spelmateriaal is uitnodigend en Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 2

3 stimuleert het kind enthousiast te spelen. De mentor/leidsters creëren rust en ruimte en bieden steeds wisselende materialen aan waarmee de kinderen kunnen spelen. De mentor/leidster volgt de ontwikkeling ten aanzien van nieuw spelmateriaal. Activiteiten Elke groep kent zijn eigen dagindeling van eten, slapen en spelen. De kinderen hebben de behoefte om zich te ontwikkelen, nieuwe dingen te oefenen en trots te zijn op wat ze kunnen. Ze leren hun eigen mogelijkheden kennen door te onderzoeken en te spelen, elk in hun eigen tempo en elk op hun eigen manier. Ze gaan op ontdekkingstocht, proberen oplossingen uit en doen zo allerlei ervaringen op die hen helpen hun veerkracht, zelfstandigheid, zelfvertrouwen en creativiteit op een positieve manier te ontwikkelen. De mentor/leidster stimuleert de kinderen en bied ze uitdagende materialen aan en spelen in op hun initiatieven. We doen een stapje opzij om ze te laten oefenen, maar zijn altijd in de buurt om een oogje in het zeil te houden. We moedigen ze aan, prijzen hun initiatieven en accepteren en waarderen hun oplossingen en ideeën en we troosten als het even niet mee zit. We hebben oog en respect voor de eigenheid en het unieke van het kind. Binnen-en buitenruimte De groepsruimte is kindvriendelijk ingericht met gezellige kleuren en aankleding. De ruimte geeft structuur dus veiligheid aan de kinderen voor activiteiten die iedere dag terugkeren ( eten, slapen, uitzwaaien van de ouders etc.) De speelhoeken zijn zo gecreëerd, dat de leidsters een goed overzicht houden op de jonge kinderen. De speelhoeken worden ook aangepast bij de thema s van startblokken van basisontwikkeling. Er wordt veel aandacht besteed aan het schoonhouden van de groepsruimte. Hiervoor zijn duidelijke afspraken gemaakt in het hygiëneprotocol. De buitenruimte is door middel van een hek afgesloten van de openbare stoep en weg, hierdoor kunnen de kinderen op een veilige manier buiten spelen. De babygroepen hebben een eigen stukje buiten afgescheiden van het grote plein. Het bevorderen van de ontwikkeling van persoonlijke competenties Elk kind ontwikkelt zich op zijn eigen wijze, in zijn eigen tempo en naar eigen behoefte. Spelen is daarbij de belangrijkste manier om dingen te leren. Uitgangspunt is dat kinderen plezier beleven aan het spelen. Zo vergroten ze hun kennis van de wereld en de dingen om hen heen. Dit vraagt vaardigheden van mentoren/leidsters in het creëren van voorwaarden voor een goede ontwikkeling van het kind. Zij begeleiden en stimuleren, individueel of in groepsverband. Het is belangrijk dat de kinderen de ruimte krijgen en dat ze aangemoedigd worden tot zelfstandigheid. Er wordt serieus ingegaan op eigen initiatieven, ideeën en wensen van het kind. Zo groeit het vertrouwen in zichzelf en anderen. Door de toenemende intellectuele en sociale behoefte wordt in deze periode ook een steeds groter beroep gedaan op informatie en uitleg geven over wat hoort, moet en mag en over hoe dingen in elkaar zitten. Alles op niveau en ontwikkeling van het kind. De taak van de mentor/leidster is de kinderen dus zodanig uitdagen dat alle ontwikkelingsgebieden, taalontwikkeling sociaal/emotionele ontwikkeling Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 3

4 creatieve ontwikkeling muzikale ontwikkeling lichamelijke ontwikkeling zo optimaal mogelijk ontwikkeld worden. Om dit te bereiken gebruiken we de methode Startblokken van Basisontwikkeling van Frea Janssen-vos en Bea Pompert. We volgen het kind in de ontwikkeling en stemmen onze werkwijze daarop af. Het kind staat centraal. Het behoort tot de taak van de mentor/leidster te observeren, te signaleren en te bespreken met de ouders wat opvalt (zowel positief als negatief) aan hun kind. Ouders die vragen hebben over hun kind, kunnen die altijd met de leidster bespreken. Om de ontwikkeling van jonge kinderen te volgen en te stimuleren, maken wij naast startblokken ook nog gebruik van het complete leerling volgsysteem ( LVS) : Zo doe ik; zo praat ik en zo beweeg ik van L. van Dijk. Hiermee worden baby's en peuters gevolgd en gestimuleerd op de spraak/taal, sociaal-emotionele en motorische ontwikkeling. Bij signalen van problemen bij de ontwikkeling van het kind bespreken wij de zorg om dit kind met collega leidsters, directie en indien nodig VVE coördinator. Daarna bepreken wij het met de ouders en vragen of zij dat ook bij hun kind zien. In dat gesprek gaan wij kijken wat de beste manier is om dit kind verder te begeleiden. Afhankelijk van het probleem: bv screening bij logopedist; bezoek aan fysiotherapeut; observatie door medewerkers bij auris / kentalis ( kinderen met een taalontwikkelingsstoornis); extra bezoek aan consultatiebureau; Bartiméus ( slechtziende kinderen); medewerkers van Binding, en vluchtelingenwerk etc. Naast dat ouders een gesprek met mentor/leidster / directie kunnen aanvragen is en altijd een gesprek rond de verjaardag van het kind. Punten die o.a. besproken worden bij het eerstejaars gesprek: - Gespreksformulier baby s met o.a. : Hoe ben ik op de groep; ik kan al zelf; dit vind ik moeilijk, ik speel graag met dit materiaal-kinderen, ik eet graag.. etc. Punten die o.a. besproken worden bij het tweedejaars gesprek: - Gespreksformulier baby s - Bespreken van de overgangsbrief naar de peutergroep - Uitleg over gang van zaken bij de peuters - Bespreken wenafspraken ( wennen van dreumes bij de peuters) Punten die o.a. besproken worden bij het derdejaars gesprek: - Voortgang ontwikkeling op alle gebieden - Wat wordt er het laatste jaar gedaan ( cito overdrachtsformulier LVS ) - Wat verder nog van belang is. Punten bij het eindgesprek: - Bespreken van het overdrachtsformulier en dat dit naar de basisschool gaat. - Bespreken van de cito en LVS - Wat verder nog van belang is. Indien van toepassing voortgangsgesprekken met VVE coördinator en eindverslag als kind naar basisschool toegaat. Daarbij komt een warme overdracht met de toekomstige groepsleerkracht van het kind. Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 4

5 Persoonlijke ontwikkeling: De leidster creëert voorwaarden zodat ieder kind zich in zijn eigen tempo en volgorde kan ontwikkelen op alle ontwikkelingsgebieden. Groep. In de groep wordt ingegaan op het unieke van ieder kind en zijn ontwikkeling. Dus de activiteiten worden ontwikkelingsgericht aangeboden en op verschillende niveaus zodat alle kinderen zich zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen. Spelmateriaal. Bij de keuze van het spelmateriaal wordt rekening gehouden met de verschillende ontwikkelingsgebieden ( grove en fijne motoriek, creativiteit, taalontwikkeling, emotionele ontwikkeling etc.) en met het ontwikkelingsniveau van de kinderen. Het spelmateriaal is gevarieerd en uitdagend en nodigt de kinderen uit tot spel waarin zij zich verder kunnen ontwikkelen. De leidsters creëren rust,ruimte en gelegenheid, zodat de kinderen volop kunnen spelen. De mentorleidsters volgen de kinderen in hun ontwikkeling d.m.v. het leerlingvolgsysteem zo praat ik, zo doe ik en zo beweeg ik. Activiteiten. De leidsters bieden de kinderen verschillende activiteiten aan waarmee ze ervaringen op kunnen doen door middel van experimenteren en onderzoeken waardoor ze zich spelenderwijs kunnen ontwikkelen tot zelfstandige, sociale en unieke mensen. De activiteiten zijn afgestemd op het niveau van het kind. Er wordt niet allen gebruik gemaakt van lokaal maar van de gym/speelruimte, babygym/snoezelruimte of buiten. Binnen- en buitenruimte. Het kinderdagverblijf biedt een uitdagende maar veilige binnen- en buitenruimte aan waarin de kinderen zich kunnen ontwikkelen. Dit gebeurd door de keuze uit verschillende uitnodigende spelmaterialen en spelmogelijkheden in verschillende speelhoeken. In veel gevallen kunnen de kinderen zelfstandig de materialen pakken die op kind hoogte opgeborgen zijn of de leidsters zetten de bakken/manden op de grond Het bevorderen van de ontwikkeling van sociale competenties. De kinderen moeten zich fijn voelen, zowel thuis als op het kinderdagverblijf. Het bieden van emotionele veiligheid gaat ons daarom voor alles. Als een kind zich niet veilig voelt zal het zich niet optimaal kunnen ontwikkelen. Vanuit deze emotionele veiligheid stimuleren wij de kinderen te spelen, experimenteren en te onderzoeken zodat zij zich spelenderwijs ontwikkelen tot unieke sociale mensen. De kinderen kunnen daarbij rekenen op de leidsters die er altijd zijn als veilige, vertrouwde baken, voor een knuffel om te laten weten hoe trots we op ze zijn en om ze op te vangen als het even niet lukt. De leidsters hebben oog en oor voor de eigenheid van ieder kind. Zij gaan respectvol en liefdevol om met de kinderen en scheppen de voorwaarden waarbinnen élk kind zichzelf kan zijn, zich kan ontspannen en prettig voelt. De leidsters ondersteunen de kinderen door zelf het goede voorbeeld te geven; de kinderen positief te benaderen; oog te hebben voor de interacties tussen kinderen Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 5

6 onderling; kinderen te complimenteren, aan te moedigen en te stimuleren en de ruimte te geven om met elkaar te spelen; ontwikkelen van het WIJ gevoel. Kinderen doen dan spelenderwijs sociale vaardigheden op. Dit samen spelen en ontwikkelen is alleen mogelijk als er grenzen zijn waar binnen de kinderen zich kunnen bewegen. Grenzen/regels geven de kinderen een veilig gevoel en de mogelijkheid sociale vaardigheden te ontwikkelen. Groep. Doordat we werken met twee leeftijdsgroepen ( 0 tot 2 jaar en 2 tot 4 jaar) leren de kinderen van elkaar. De jongere kinderen kunnen een voorbeeld nemen van de oudere. De oudere kinderen kunnen de jongere kinderen helpen. Ieder op zijn eigen niveau en met zijn eigen unieke persoonlijkheid. Spelmateriaal. Door het creëren van hoeken b.v. huis(poppen)hoek wordt de fantasie geprikkeld, en de kinderen uitgenodigd tot spel, eerst parallel spel maar later samen spel waardoor de sociale ontwikkeling wordt gevormd. Door middel van het spel leren kinderen rekening te houden met de gevoelens, mogelijkheden en eigenheid van de andere kinderen. Activiteiten. Kinderen zijn sociale wezens. Ze leren van ons en van elkaar. Ze delen ervaringen, zoeken samen naar oplossingen, leren overleggen en hebben plezier met elkaar. Wij hebben aandacht voor hun relaties onderling en bieden activiteiten aan die hun onderlinge contact stimuleren. Knutselen, spel, bewegen, muziek en voorlezen behoren dan ook tot de dagelijkse activiteiten. Binnen- en buitenruimte. De kinderen in het kinderdagverblijf hebben hun eigen vertrouwde ruimte, een thuisbasis die de kinderen (her)kennen als eigen groep. De inrichting van de ruimte, waar meubilair, spelmateriaal en kleuren op elkaar afgestemd zijn op de leeftijd van de kinderen, biedt geborgenheid. Hier leren kinderen elkaar kennen en raken met elkaar vertrouwd en leren rekening houden met elkaar. Waarden en normen: Kinderen maken deel uit van onze samenleving, samen met u en met ons en met nog zovelen die ze in de loop van hun leven zullen ontmoeten. Wij helpen ze bij hun morele ontwikkeling en leren ze waarden en normen. Dat doen we allereerst vanuit ons eigen voorbeeldgedrag. Door onze reacties ervaren kinderen de grenzen van goed en slecht, van anders, van mogen en moeten, en kopiëren dat. Elk kind is uniek, is anders. Wij respecteren hun uniekheid en kiezen steeds voor een positieve benadering. We prijzen wat goed gaat en respecteren gevoelens van teleurstelling en boosheid. We zijn ons ervan bewust dat we ook onderling van elkaar verschillen door onze eigen opvoeding en ervaring door die te delen met elkaar en de ouders. Daarbij zij we ons steeds bewust van onze verantwoording als professionele opvoeder. We respecteren verschillende opvoedingsstijlen en gewoontes van ouders en houden daar zoveel mogelijk rekening mee. Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 6

7 Hoe komen waarden en normen tot uiting: - In het taalgebruik van de leidster ( geen verkleinwoorden naar kinderen, geen rare woorden zeggen waar gewone woorden voor bestaan, benoemen van kinderen, dieren en dingen bij de naam, door niet over elkaar maar met elkaar te praten. - Door haar positieve houding naar de kinderen toe. - Door niet te stigmatiseren ( Pietje doet dit altijd, etc.) - Door de kinderen te leren te wachten op elkaar. - Samen spelen, samen delen. ( ontwikkeling van het WIJ-gevoel) - Door te leren respect te hebben voor het unieke van elk kind. - Door de kinderen te leren afspraken na te komen. - Door te luisteren naar het kind en het gedrag en de wensen van het kind te vertalen in evt. positief gedrag. Mentorschap: Kinderen kunnen en willen informatie, gebeurtenissen en ervaringen delen met de groepsleidsters. Dit doen zij als er een hechte en respectvolle band is tussen Leidster en kind. Het is voor de leidsters echter onmogelijk om met ieder kind in de groep een even hechte band op te bouwen. Daarom wordt aan ieder kind een mentor toegewezen. De mentor is een groepsleidster die werkt op de groep van het kind Wat houdt het mentorschap in: 1: Een mentor biedt een vertrouwensrelatie en sociaal-emotionele veiligheid. Het opbouwen van een vertrouwensrelatie is de basis van het werk van de groepsleidster. Voor de eigen mentorkinderen is er meer ruimte voor de leidster om deze kinderen dan ook echt goed te leren kennen. Hierdoor kunnen ze beter inspringen op de behoeften van deze kinderen en zo ook zullen de kinderen eerder contact zoeken met hun mentor. Door een goede vertrouwensrelatie op te bouwen, zullen kinderen zich emotioneel veilig voelen op de groep 2: Een mentor kan talenten in kinderen ontdekken en laten groeien. kinderen krijgen door groepsleidster (extra) ontwikkelkansen aangereikt die hen verder helpen in hun brede ontwikkeling. de leidsters reiken deze kansen al dagelijks aan voor alle kinderen ( zone van de naaste ontwikkeling). Maar door het toewijzen van een aantal mentorkinderen aan een leidster kan zij zich op deze kinderen extra richten. Hierdoor zal zij deze kinderen gerichter observeren en ontwikkelkansen aanreiken. Deze kinderen kent zij het beste en kan deze kinderen dus ook beter ondersteunen. 3: Een mentor signaleert (potentiële) ontwikkelingsproblemen Doordat de mentor haar kinderen goed kent zal zij eerder eventuele ontwikkelingsproblemen signaleren waardoor er vroegtijdig en op een adequate manier ondersteuning kan worden aangeboden door: groepsleidsters; VVE coördinator en/of andere professionals van binnen of buiten de Rakkers worden aangeboden. Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 7

8 4: De mentor fungeert als aanspreekpunt met ouder/kind, collega s en basisschool. De ouder kan de mentor altijd aanspreken als zij aanwezig is of een afspraak maken voor overleg. De mentor zorgt ervoor dat andere leidsters op de hoogte zijn van afspraken die de mentor met de ouder maakt zoals bijvoorbeeld over slaapgewoontes en wat het kind wel/niet mag eten. De mentor nodigt de ouder minimaal 1 keer per jaar uit voor een gesprek waarin de resultaten van de ontwikkeling van het kind worden besproken en hoe het verder gaat. Gaat het kind naar de basisschool dan vult zij het overdrachtsformulier in, bespreekt dit met de ouder en indien nodig met de basisschool. ( warme overdracht). Zij zorgt er ook voor dat het overdrachtsformulier bij de basisschool van het kind komt. Drie-uursregeling. Kinderopvang de Rakkers bied meer dan 10 uur opvang per dag waardoor wij maximaal 3 uur per dag mogen afwijken van de beroepskracht-kind ratio (BKR). Wij wijken mogelijk af van de BKR als er minder kinderen aanwezig zijn, denk hierbij aan de haal en brengtijden van de kinderen en in de pauzeperiode als veel kinderen slapen. Hierdoor hebben minder kinderen actieve pedagogische aandacht nodig en kunnen de leidsters beurtelings lunchen. Gedurende deze slaap- en lunchtijd worden dan ook minder leidsters ingezet dan volgens de BKR vereist is. Tussen de middag is de afwijking nooit langer dan maximaal 2 uur. Tijdens de afwijkingen van de BKR-regel is altijd minimaal de helft van het aantal benodigde groepsleidsters aanwezig. Deze 3 uur kan per groep verschillend worden ingezet, afhankelijk van het rooster en het aantal aanwezige kinderen. Het rooster hangt voor de ouders naast de groepsdeur zodat zij ten allertijden kunnen kijken wanneer wij afwijken van de BKR-regel. Vaste-gezichten op de groep. Een vaste, vertrouwde groepsleidster is voor ieder kind in de opvang een belangrijke voorwaarde om zich emotioneel veilig te kunnen voelen. Een vaste groepsleidster kent het kind goed en is daardoor in staat om te herkennen waar een kind behoefte aan heeft en hier vervolgens naar te handelen. Aan de kinderen van de peutergroep (twee en drie jaar), mogen ten hoogste drie vaste beroepskrachten worden toegewezen, waarvan per dag ten minste één beroepskracht werkzaam is in de groep van dat kind. De inzet van vaste groepsleidsters draagt dus bij aan stabiliteit en daarmee aan de emotionele veiligheid van kinderen. Het rooster hangt voor de ouders naast de groepsdeur zodat zij ten allertijden kunnen kijken welke leidsters er op de groep staan, wat hun diensten zijn en wanneer zij pauze hebben. Leidsters die bij elkaar op de groep samenwerken zijn, mogen niet gelijktijdig op vakantie. Op deze manier is altijd een vast-gezicht op de baby of peutergroep aanwezig. Bij een calamiteit of ziekte wordt altijd eerst gekeken of de derde leidster kan invallen. Mocht dit niet het geval zijn dan wordt een leidster van de andere baby of peutergroep gevraagd. Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 8