Het pedagogisch werkplan.

Transcriptie

1 Het pedagogisch werkplan. De inleiding: In dit pedagogisch werkplan wordt beschreven hoe het pedagogisch beleid, in de groepen concreet tot uiting komt en wat dat betekent voor het dagelijks handelen van de leidsters. Dit werkplan zal regelmatig onderworpen worden aan een evaluatie en zo nodig bijgesteld worden, zodat het niet een vaststaand beleidsstuk is, maar gezien moeten worden als een dynamisch proces. De werkwijze: De algemene werkwijze van de Rakkertjes. Wij hebben gekozen om te werken met twee leeftijdsgroepen. De baby-dreumesgroep van 0 tot 2 jaar en de peutergroep van 2 tot 4 jaar. De groepen bieden een basis van veiligheid en continuïteit. Vanaf 7.30 tot 7.45 komen alle baby's samen op één van de baby-dreumesgroepen. De peuters komen samen in het peuterlokaal 1. Om 8.00 uur gaan de peuters door naar hun eigen leidster op de peuterspeelzaal waar zij werken en spelen volgens de methode startblokken van basisontwikkeling. De kinderen eten en slapen in hun eigen groep. 's Middags gaan ze terug naar hun eigen peuterlokaal. Voor een aantal peuters betekend dit dat zij van peuterlokaal wisselen, maar omdat ook 's morgens de gelegenheid is om in alle groepen te spelen (als de deur van het andere lokaal open staat) is het geen nieuw lokaal voor ze. De mentoren volgen de ontwikkeling van de kinderen en onderhoudt hierover contact met de ouders. Naast de gesprekken gebeurt dit bij de baby-dreumesgroep dat door middel van een kinderdagverblijfschriftje en de mondelinge overdracht bij het ophalen van de baby/dreumes. Bij de peuters gebeurt dit mondeling. Emotionele veiligheid. Voor de baby s en dreumesen in de groep spelen rust, reinheid en regelmaat (de bekende 3 R s) een belangrijke rol. Rust is belangrijk omdat baby s in een groep meer prikkels om zich heen hebben dan thuis. Hierdoor kunnen oudere dreumesen met b.v. gym, dans etc. naar de gym/speelzaal gaan zodat de baby s daar geen last van hebben. De mentor/leidster geeft de baby s individuele aandacht door b.v. samen te spelen, zingen etc. De peuters die nog slapen doen dit na de peuterochtend. Reinheid: Omdat kleine kinderen zich voornamelijk op de vloer bewegen hebben we voor de hele kleine baby s een verrijdbare en in hoogte verstelbare box. Gaan de baby s meer bewegen, proberen te staan/kruipen etc. dan hebben wij voor hen een grote afgeschermde kruip box waarin zij zich eventueel met de leidster veilig kunnen bewegen. De groepsruimtes inclusief het materiaal worden goed schoon gehouden (zie hygiëne protocol) Regelmaat: proberen we te bereiken door met de oudere kinderen een vaste dagindeling aan te bieden waarin een aantal activiteiten zoals drinken, zingen, eten en slapen op vaste tijden dagelijks plaats vinden. Dit is voor de oudere kinderen belangrijk omdat door deze activiteiten samen te doen groepseenheid ontstaat. Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 1

2 Voor de peuters op de peutergroep wordt gewerkt met dagritmekaarten zodat de kinderen zelf kunnen zie wat ze al hebben gedaan en wat ze nog gaan doen. Bij de baby s wordt bij de dagindeling zoveel mogelijk rekening gehouden met de dagindeling die de ouders ook thuis aanhouden. Hierdoor wordt het verschil tussen thuis en kinderdagverblijf zo klein mogelijk. Kinderen moeten zich veilig voelen. Als een kind huilt gaan we er vanuit dat er wat met het kind is. (honger, dorst, vuile luier, verdriet, pijn of een gevoel van onrust etc.) en wordt het kind getroost. We laten een kind niet onnodig huilen omdat dit niet bevorderlijk is voor een gevoel van vertrouwen en veiligheid. Daarnaast zullen de mentor contact opnemen met de ouders van het kind als het veel huilt om de rede van dit huilen te achterhalen.. Baby s die vaak verdrietig zijn, worden getroost of in een speciale kinderstoeltje van Maclaren voor huilbaby s gelegd, in de hangmaxi-cosi of in de schommelstoel. Wanneer een kind erg moet huilen bij het inslaap komen, kan het in een andere slaapkamer worden gelegd, zodat het de andere kinderen niet wakker houdt. Een leidster zal proberen d.m.v. zingen, wiegen het kind als nog in slaap te laten vallen. Alleen wanneer het huilen een onderdeel is van het vaste slaapritme van het kind, laten we het kind, in overleg met de ouders, wel even huilen. Persoonlijke ontwikkeling: De emotionele ontwikkeling wordt gedurende het eerste levensjaar gekenmerkt door de ontwikkeling van het hechtingsproces. We hebben vaste leidsters op de groep. Zodat het kind de leidster leert (her)kennen waardoor er een emotionele band van vertrouwen ontstaat. Het uiten van emoties is voor baby s, dreumesen en peuters verschillend. - Baby s uiten zich door te huilen, te lachen, kijken, te kraaien of te kirren. Dit is een vorm van contact maken en de leidsters kunnen deze emoties stimuleren door in te gaan op dit contact in de vorm van terug praten en terug lachen. - Dreumesen uiten zich naast het huilen en lachen nu ook meer door middel van het beginnend taalgebruik. De leidsters stimuleren de ontwikkeling van de taal door veel met ze te praten, voor te lezen en alles te benoemen. - De peuters ontwikkelen steeds meer hun eigen zelfstandigheid, ontdekken het woordje nee (koppigheidsfase). Dit is ook een fase waarin de fantasie zich sterkt ontwikkeld waardoor angsten kunnen ontstaan voor draken, krokodillen en anders denkbeeldige figuren. Het kind wordt bij die peuterangsten begeleid en serieus genomen. Bij de stimulering van de emotionele ontwikkeling worden verschillende speelmaterialen gebruikt, zoals; boekjes, muziek, poppen en knuffels, materiaal voor het doen alsof spel etc. De cognitieve ontwikkeling is de verstandelijke, intellectuele ontwikkeling. Elk kind ontwikkeld zijn verstandelijk vermogen in zijn eigen tempo. We stimuleren deze cognitieve ontwikkeling door de kinderen verschillende ervaringen op te laten doen met speelgoed en spelletjes die passen bij hun leeftijd en niveau. Een onderdeel van de cognitieve ontwikkeling is de taalontwikkeling. Door veel te praten en te zingen stimuleren we deze ontwikkeling. Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 2

3 - Baby s reageren door klanken uit te stoten, en later te imiteren in de vorm van het brabbelen. Door veel tegen de baby terug te praten, wordt de aandacht van zijn eigen geluiden vergroot. - Dreumesen gaan hun eerste woordjes zeggen. Het gebrabbel is nog maar net overgegaan in het maken van speciale klanken. De uitspraak is nog moeilijk. Het verstaan van woorden en zinnen gaat al veel beter. Ze verstaan veel meer woorden dan ze kunnen zeggen. Een kind tussen de 18 en 23 maanden leert gemiddeld 6 nieuwe woorden per dag. Door middel van de thema s van startblokken die dichtbij het kind staan worden de woordenschat en het spreken gestimuleerd. - Peuters breiden hun woordenschat steeds meer uit ook de zinnen worden langer en ze zijn steeds beter te verstaan. Startblokken van basisontwikkeling besteed erg veel aandacht aan de ontwikkeling van de taal. De cognitieve ontwikkeling stimuleren we niet alleen door het aanbieden van verschillende materialen maar vooral door in gesprek te gaan met het kind op zijn eigen niveau waardoor hij in aanraking komt met de taalklanken en zich nieuwe woorden kan eigen maken. Motorisch ontwikkeling is onlosmakelijk verbonden met de ontwikkeling van het eigen zelfbeeld. Het kind leert steeds meer dingen zelf te doen, b.v. kruipen, lopen, hierdoor verkrijgt het kind een gevoel van zelfstandigheid. Het zelfbewustzijn en het zelfvertrouwen wordt ontwikkeld. - De baby leert veel in zijn eerste levensjaar. Om het zitten, kruipen en staan onder de knie te krijgen moet het kind flink aan de slag. Oefenen en nog eens oefenen, om voldoende spierkracht en een gevoel voor evenwicht te ontwikkelen. Stimuleren van de motoriek is belangrijk, hierdoor wordt het kind regelmatig neergelegd in de hoge box, op de grond of in de grond box. Het kind moet veel ruimte krijgen om zelf te bewegen en te oefenen. Van alleen rondkijken vanuit de Maxi-Cosi of een wipstoeltje leert het niet veel. - De dreumes ondergaat een grote verandering in zijn motorische ontwikkeling. Hij leert lopen, rennen en klimmen. Hierdoor wordt hij een zelf functionerend persoontje. Door deze motorische ontwikkeling worden andere ontwikkelingsgebieden 'aangestoken'. Want als de dreumes loopt, ziet hij de omgeving op een heel andere manier, dan toen hij alleen nog kon zitten of kruipen. Na het rechtuit lopen leert je dreumes om achteruit te lopen en om de trappen op te klauteren. De dreumes heeft veel ruimte nodig om zich uit te leven. Het lokaal, de gymzaal en het buitenspeelterrein zijn ideaal hiervoor. Het kind heeft nu veel plezier van de loopfiets, loopauto's of duwkarren. - Peuters bewegen graag en veel en om aan deze bewegingsdrang tegemoet te komen is het kinderdagverblijf zo ingericht dat er genoeg ruimte is om volop te bewegen. Peuters ontdekken steeds meer wat ze met hun eigen lijf kunnen en verleggen daarin regelmatig hun grenzen. Peuters kunnen soms halsbrekende toeren uithalen en daarom is veiligheid in de ruimte en toezicht door de leidsters van groot belang. De peuters ontwikkelen naast hun grove motoriek (rennen, klimmen, fietsen, klauteren) ook hun fijne motoriek (plakken, knippen, verven, kleuren, insteekmozaïek etc) Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 3

4 We stimuleren de motoriek door de kinderen de ruimte (oa een gymzaal en buitenruimte) en het materiaal te geven waarin ze uitgedaagd worden zich verder te ontwikkelen. De sociale ontwikkeling Een kind ontwikkelt zich in een omgeving waar andere kinderen en volwassenen een belangrijke rol spelen. Het is belangrijk voor een gezonde ontwikkeling en voor het welzijn van het kind, dat het over voldoende sociale vaardigheden beschikt. Daarmee is het kind in staat om op een positieve manier contacten te ontwikkelen. Het kind moet ook leren om met minder positieve aspecten, zoals b.v. ruzie om te gaan. - Bij de baby s begint de sociale ontwikkeling met het besef van samen - zijn. In tegenstelling tot thuis is een baby op het dagverblijf altijd in gezelschap van andere kinderen en leidsters. Al zijn ze nog zo klein, toch hebben ze al enig besef van dit samen - zijn; ze zien elkaar in de groep en ze horen elkaar geluidjes maken. Naast de individuele aandacht worden de baby s zoveel mogelijk bij het groepsgebeuren betrokken b.v. tijdens het eten en drinken. De kinderen komen ook bij elkaar in de grond box. Je ziet dat baby s die naast elkaar liggen of zitten, het gedrag van elkaar gaan spiegelen en geluiden naar elkaar gaan maken. - De dreumes tot twee jaar is eigenlijk vooral op zichzelf gericht. Kinderen van deze leeftijd zijn nog veel te druk bezig de wereld om zich heen te ontdekken. En die wereld draait immers om hen. Ze hebben nog niet het besef dat andere kinderen ook gevoel kunnen hebben. Als je een leuk speeltje ziet in de handen van een ander kind, dan pak je dat gewoon. Kinderen van deze leeftijd spelen dan ook meestal naast elkaar, en nog niet met elkaar. De leidsters begeleiden de dreumesen in het spelen naast elkaar. - De peuters vanaf twee jaar worden wat socialer. In eerste instantie spelen ze nog steeds naast elkaar, maar toch zij ze geïnteresseerd in elkaar. De kinderen leren in deze leeftijdsfase al sociale normen als; rekening houden met elkaar, lief zijn voor elkaar, samen delen, op je beurt wachten, afspraken maken met elkaar etc. De peuters kijken deze vaardigheden bij elkaar af maar ook van het voorbeeld van de leidsters. De leidsters leggen de kinderen uit waarom iets niet kan of mag. Zij moedigen aan, belonen, tonen begrip, helpen en begeleiden de kinderen in hun sociale ontwikkeling. Waarden en normen. Met waarden beoordelen we of iets goed of slecht is, mooi of lelijk, etc. Waarden omvatten meer dan normen. Uit waarden worden normen afgeleid. Normen zijn de regels, de richtlijnen waaraan je, je moet houden. Deze verschillen per persoon en per situatie. Thuis zijn er andere regels dan op het kinderdagverblijf of in een ander gezin. Elke leidster neemt vanuit haar eigen persoon en opvoeding normen en waarden mee en deze zullen doorspelen in haar manier van werken. Als kinderopvang de Rakkers streven wij, naast respect hebben voor elkaar, de volgende waarde en normen na: lief zijn voor elkaar, elkaar helpen en troosten, luisteren naar elkaar, samen spelen, samen delen, niet afpakken maar vragen, eerlijkheid. Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 4

5 De leidsters geven het goede voorbeeld, zowel naar elkaar, naar de ouders en naar de kinderen. We streven dan ook naar een positieve werkomgeving, waardoor er een prettige sfeer hangt in het kinderdagverblijf. - Bij de baby s en dreumesen staan de regels voornamelijk in het teken van de veiligheid. Zo mogen de kinderen niet op de tafels klimmen, uit hun kinderstoel klimmen of elkaar pijn doen. Wanneer de ene baby de ander aan de haren trekt, knijpt of bijt zullen de leidsters de kleine hierop aan spreken en/of ergens anders neerleggen. Een bepaalde blik in je ogen of je stem licht verheffen is vaak al voldoende. Van straffen is op de baby/dreumesgroep geen sprake. Het is wel bekend dat kinderen die de taal nog niet of onvoldoende beheersen, bijten of knijpen gebruiken om duidelijk te maken wat ze willen of te laten merken dat ze ergens niet mee eens zijn. De leidsters leren de kinderen om dit ongenoegen op een andere manier te uiten en lief te zijn voor elkaar. - Peuters moeten leren de waarden en normen te respecteren en zich daaraan te houden. Zo nodig zullen zij gecorrigeerd worden. Het is heel belangrijk om duidelijk en geduldig uit te leggen waarom iets niet mag en hoe het dan wel moet. De peuter moet ook fouten mogen maken want dan komt de peuter tot een eigen waarde oordeel. Het overbrengen en eigen maken van waarden vindt plaats tijdens de heel normale dagelijkse dingen en gebeurtenissen. Ontwikkelingslijn: Om de ontwikkeling van de baby s en peuters te volgen en te stimuleren, maken wij naast startblokken ook nog gebruik van het complete kind volgsysteem: Zo doe ik; zo praat ik en zo beweeg ik van L. van Dijk. Hiermee worden de peuters gevolgd en gestimuleerd op de spraak/taal, sociaal-emotionele en motorische ontwikkeling. In het derde levensjaar worden ook de cito s taal en rekentoets afgenomen. Het afnemen van deze toets wordt niet al een probleem ervaren. De peuters vinden het leuk om een spelletje alleen met de mentor te doen. Het afnemen van de cito s is een onderlinge afspraak tussen de gemeente, basisscholen en andere kinderopvangorganisaties in Wijk bij Duurstede. Bij de overdracht tussen babygroep naar peutergroep wordt een bijzonderhedenlijst ingevuld door de mentor van het kind. Samen met de nieuwe mentor van de peutergroep wordt het kind doorgesproken en wenafspraken gemaakt. Bij de overdracht van peuteropvang naar de basisschool wordt ook nog het overdrachtsformulier basisschool ingevuld. Dit formulier wordt eerst met de ouders in het laatste kind-gesprek besproken en daarna gaat het samen met de citoformulieren naar de basisschool. De ouders krijgen een kopie van het overdrachtsformulier mee. Indien nodig wordt de overdracht ook nog mondeling toegelicht ( warme overdracht) De warme overdracht wordt altijd gedaan bij kinderen met een VVE indicatie of als er bijzonderheden zijn. VVE peuteropvang. Onze peuteropvang, vangen ook kinderen op met een VVE indicatie. Om er nu voor te zorgen dat kinderen met een achterstand zo goed mogelijk worden begeleid, hebben we een coördinator die alle ochtenden aanwezig is, om deze kinderen samen met hun ouders en leidsters te begeleiden in hun ontwikkeling. (Zie voor meer informatie ons VVE beleid). Beleid kinderdagverblijf wijziging januari 2018 Pagina 5