Evaluatie (Wetenschappelijke) olympiades

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Evaluatie (Wetenschappelijke) olympiades"

Transcriptie

1 Evaluatie (Wetenschappelijke) olympiades Vlaamse overheid - departement Economie, Wetenschap en Innovatie Juli 7 Nobody s Unpredictable Inhoud I. Inleiding II. Onderzoeksresultaten generatiestudenten III. Onderzoeksresultaten leerkrachten IV. Conclusies Bijlage 1 1

2 I. INLEIDING 2 Achtergrond De Vlaamse overheid besteedt binnen het wetenschaps- en technologisch innovatiebeleid veel aandacht aan de popularisering van wetenschap, techniek en technologische innovatie. Jaarlijks stelt het departement Economie, Wetenschap en Innovatie van de Vlaamse overheid onder het motto Wetenschap maakt knap dan ook een actieplan op waarbinnen talrijke initiatieven/activiteiten worden uitgewerkt voor diverse doelgroepen zoals de schoolgaande jeugd, leerkrachten, het grote publiek en ondernemers. Belangrijkste doelstellingen van het actieplan zijn: Informeren over en sensibiliseren voor het belang van wetenschap, techniek en technologische innovatie Jongeren aanmoedigen om een (hogere) wetenschappelijke en/of technologische opleiding te volgen Om na te gaan of het beleid via de opgezette initiatieven de nodige impact genereert, worden alle acties die binnen het actieplan worden opgezet zoveel mogelijk door deelnemers aan de actie geëvalueerd, waarbij zowel het effect van de acties als de attitude ten aanzien van wetenschap en technologie wordt gemeten. 3 2

3 Onderzoeksdoelstelling Eén van activiteiten die de Vlaamse Overheid opzet binnen het actieplan Wetenschapsinformatie en Innovatie zijn de (wetenschappelijke) olympiades De olympiades zijn wedstrijden voor jongeren uit het secundair onderwijs (hoofdzakelijk derde graad) en hebben o.a. tot doel het vakgebied waarop de olympiades betrekking hebben vanuit een andere hoek te belichten teneinde een hogere waardering voor het vakgebied te stimuleren Vanuit het actieplan Wetenschapsinformatie en Innovatie worden vijf wedstrijden -die allen onderwerp uitmaken van deze studie -ondersteund: De Vlaamse Wiskunde De gewone Vlaamse Wiskunde (derde graad secundair onderwijs) De Junior Wiskunde (tweede graad secundair onderwijs) De Vlaamse s voor natuurwetenschappen (Biologie, Chemie en Fysica) De Vlaamse Geografie Olyfran (vroeger: La Tour Eiffel-Concours de Français) Vlaamse s voor Latijn en Grieks Het doel van deze studie is na te gaan hoe bekend en gewaardeerd de (wetenschappelijke) olympiades zijn en welke hun impact is op langere termijn 4 Methodologie UNIVERSUM EN STEEKPROEF Het onderzoeksuniversum is tweeledig en bestaat uit: leerkrachten van het secundair onderwijs (tweede en derde graad) jongeren die studeren in het hoger onderwijs, echter beperkt tot generatiestudenten* Het aantal respondenten dat zo in aanmerking kwam om aan de enquête deel te nemen bestaat uit ca 55. leerkrachten en ongeveer 44. generatiestudenten (referentiecijfers departement EWI) Het totaal aantal ondervraagde leerkrachten (na het opkuisen van de data i.e. het verwijderen van dubbele enquêtes als gevolg van het zelfstandig invul karakter van de vragenlijst) bedraagt n = 829 De maximale foutenmarge** bij deze steekproefgrootte bedraagt 3.4% Het totaal aantal ondervraagde generatiestudenten (eveneens na het opkuisen van de data) bedraagt n= 2438 De maximale foutenmarge bij deze steekproefgrootte bedraagt 1.9% * Een generatiestudent is een student die zich voor het eerst inschrijft met een diplomacontract voor een professioneel of academische gerichte bachelor in het Vlaams hoger onderwijs en op 1 februari 7 nog is ingeschreven ** Zie bijlage voor interpretatie en berekening foutenmarge 5 3

4 Methodologie VRAGENLIJST De vragenlijst werd opgesteld door het departement Economie, Wetenschap en Innovatie en door Ipsos geredigeerd ten einde een vlotte online afname van de enquête mogelijk te maken De gemiddelde duur van de vragenlijst bedroeg ongeveer 13 minuten voor de generatiestudenten en ongeveer 18 minuten bij de leerkrachten De vragenlijst behelst onder meer volgende topics: Profiel van de respondent Bekendheid van en deelname aan initiatieven van het actieplan Wetenschapsinformatie en Innovatie Bekendheid van en deelname aan (wetenschappelijke) s Motieven en actoren inzake studiekeuze 6 Methodologie GEGEVENSVERZAMELING De gegevens werden verzameld aan de hand van een online enquête Het departement Economie, Wetenschap en Innovatie stond in voor de benadering van de doelgroepen Ipsos was verantwoordelijk voor de levering van twee unieke URL-adressen (voor elke doelgroep één) die werden opgenomen in de communicatie naar de respondenten Via dit URL-adres had de respondent toegang tot de Ipsos server waarop de enquête kon worden teruggevonden en ingevuld De leerkrachten werden per brief, alsook via diverse aankondigingen op websites en in nieuwsbrieven uitgenodigd aan de enquête deel te nemen De studenten kregen hun uitnodiging via tussenpersonen op de diverse instellingen Controles werden uitgevoerd op individueel respondentniveau ten einde respondenten die meerdere keren aan de enquête hebben deelgenomen of de enquête slechts gedeeltelijk hebben ingevuld te verwijderen Data van de generatiestudenten werden (in samenspraak met het departement EWI) gewogen op de variabele huidig type hoger onderwijs (Universitair/Niet-universitair) (op basis van het aantal generatiestudenten 5-6 in het hoger onderwijs en de verhouding tussen types hoger onderwijs) 7 4

5 Variabelen - generatiestudenten Naast dit onderzoeksrapport waarin de belangrijkste resultaten worden samengevat ontvangt het departement Economie, Wetenschap en Innovatie ook standaardtabellen waarin voor de generatiestudenten volgende variabelen kunnen onderscheiden worden: Totaal Geslacht Man Vrouw Totaal aantal respondenten alle mannelijke respondenten alle vrouwelijke respondenten Leeftijd 17 alle respondenten van 17 jaar oud 18 alle respondenten van 18 jaar oud 19 alle respondenten van 19 jaar oud + alle respondenten van jaar en ouder Onderwijstype ASO TSO BSO/KSO Andere alle repondenten met een diploma Algemeen Secundair Onderwijs alle repondenten met een diploma Technisch Secundair Onderwijs alle repondenten met een diploma Beroeps/Kunst Secundair Onderwijs alle respondenten met een andere dan bovenvermelde diploma Secundair Onderwijs 8 Variabelen - generatiestudenten Totaal Totaal aantal respondenten Derde graad* Wetenschappelijk alle respondenten die in de 3e graad een Wetenschappelijke richting volgden Wiskundig alle respondenten die in de 3e graad een Wiskundige richting volgden Klassieke alle respondenten die in de 3e graad een Klassieke richting volgden Talenrichting alle respondenten die in de 3e graad een Talenrichting volgden Andere alle respondenten die in de 3e graad een andere dan bovenvermelde richting volgden Type Hoger Onderwiis Universitair Niet-Universitair alle respondenten die momenteel universitair onderwijs volgen alle respondenten die momenteel hoger niet-universitair onderwijs volgen Provincie Oost-Vlaanderen West-Vlaanderen Antwerpen Vlaams-Brabant Limburg alle respondenten uit de provincie Oost-Vlaanderen alle respondenten uit de provincie West-Vlaanderen alle respondenten uit de provincie Antwerpen alle respondenten uit de provincie Vlaams-Brabant alle respondenten uit de provincie Limburg * Aangezien er verschillende combinaties mogelijk zijn, gaat het dus niet om exclusieve antwoorden. Bijgevolg zal de som van het aantal respondenten over de verschillende categorieën n heen, groter zijn dan het totaal aantal ondervraagde respondenten in casu De gehanteerde definities voor de studierichtingen zijn opgenomen in de bijlage. 9 5

6 Variabelen - leerkrachten Voor de leerkrachten kunnen volgende standaardvariabelen onderscheiden worden: Totaal Geslacht Man Vrouw Totaal aantal respondenten alle mannelijke respondenten alle vrouwelijke respondenten Leeftijd -35 alle respondenten jonger of gelijk 35 jaar of jonger alle respondenten tussen jaar oud alle respondenten tussen jaar oud 55+ alle respondenten van 55 jaar of ouder Onderwijservaring < 5 alle repondenten met minder of gelijk aan 5 jaar onderwijservaring 6-1 alle repondenten met 6 tot 1 jaar onderwijservaring 1- alle respondenten met 1 tot jaar onderwijservaring meer dan jaar alle respondenten met meer dan jaar onderwijservaring 1 Variabelen - leerkrachten Totaal Derde graad* Wetenschappelijk Wiskundig Klassieke Talenrichting Andere Totaal aantal respondenten alle respondenten die in de 3e graad in een Wetenschappelijke richting lesgeven alle respondenten die in de 3e graad in een Wiskunde richting lesgeven alle respondenten die in de 3e graad in een Klassieke richting lesgeven alle respondenten die in de 3e graad in een Talenrichting lesgeven alle respondenten die in de 3e graad een andere dan bovenvermelde richting lesgeven Schoolgrootte < alle respondenten die in een school met minder dan leerlingen lesgeven - alle respondenten die in een school met - leerlingen lesgeven > alle respondenten die in een school met meer dan leerlingen lesgeven Provincie school Oost-Vlaanderen leerkrachten die de grootste lesopdracht hebben in een school in Oost-Vlaanderen West-Vlaanderen leerkrachten die de grootste lesopdracht hebben in een school in West-Vlaanderen Antwerpen leerkrachten die de grootste lesopdracht hebben in een school in Antwerpen Vlaams-Brabant leerkrachten die de grootste lesopdracht hebben in een school in Vlaams-Brabant Limburg leerkrachten die de grootste lesopdracht hebben in een school in Limburg Brussels-Hoofdstedelijk gewest leerkrachten die de grootste lesopdracht hebben in een school in het Brussels-Hoofdstedelijk gewest Grootstedelijke agglomeratie Antwerpen leerkrachten die de grootste lesopdracht hebben in een school in de Grootstedelijke agglomeratie Antwerpen * Aangezien er verschillende combinaties mogelijk zijn, gaat het dus niet om exclusieve antwoorden. Bijgevolg zal de som van het aantal respondenten over de verschillende categorieën n heen, groter zijn dan het totaal aantal ondervraagde respondenten in casu

7 Steekproefstructuur - Generatiestudenten (na weging op hoger onderwijs) TOTAAL GESLACHT Mannelijk Vrouwelijk LEEFTIJD HOGER ONDERWIJS Universitair Onderwijs Niet-universitair Onderwijs GENERATIESTUDENTEN % N Steekproefstructuur - Generatiestudenten (na weging op hoger onderwijs) OPLEIDING HOGER ONDERWIJS Professioneel gerichte bachelor Academisch gerichte bachelor Masteropleiding Bachelor na bachelor Master na master Andere ONDERWIJSTYPE ASO TSO BSO/KSO Andere GENERATIESTUDENTEN % N

8 Steekproefstructuur - Generatiestudenten (na weging op hoger onderwijs) PARTICIPATIE OLYMPIADES* De Vlaamse Wiskunde De Junior Wiskunde Olyfran De Vlaamse s voor Natuurwetns. De Vlaamse Geografie Vlaams s voor Latijn en Grieks PROVINCIE Antwerpen Oost-Vlaanderen West-Vlaanderen Limburg Vlaams-Brabant Andere GENERATIESTUDENTEN % N *59% van de respondenten nam aan geen enkele olympiade deel (totaal som groter dan % want men kon aan meerdere olympiades deelnemen) 14 Steekproefstructuur - Generatiestudenten (na weging op hoger onderwijs) RICHTING DERDE GRAAD* Wetenschappelijke Wiskundige Klassieke Talenrichting Andere Wetenschappen&Wiskunde Wetenschappen & Klassieke Wetenschappen & Talen Wiskunde& Klassieke Wiskunde & Talen GENERATIESTUDENTEN % N *Som is groter dan %, want meerdere antwoorden mogelijk 15 8

9 Steekproefstructuur - Leerkrachten TOTAAL GESLACHT Mannelijk Vrouwelijk LEEFTIJD VAKDIPLOMA* Licentiaat Ingenieur Niet-universitair Onderwijs LEERKRACHTEN % N *som is groter dan % want meerdere antwoorden mogelijk 16 Steekproefstructuur - Leerkrachten LERARENDIPLOMA* Ja, Leraar SO groep 2 (aggregatie) Ja, GBP Ja, Leraar SO groep 1 (regentaat) Ja, andere Neen ONDERWIJSERVARING < 5jaar 6-1 jaar 1- jaar > jaar LEERKRACHTEN % N *som is groter dan % want meerdere antwoorden mogelijk 17 9

10 Steekproefstructuur - Leerkrachten PARTICIPATIE OLYMPIADES* De Vlaamse Wiskunde De Junior Wiskunde Olyfran De Vlaamse s voor Natuurwetns. De Vlaamse Geografie Vlaams s voor Latijn en Grieks PROVINCIESCHOOL Antwerpen Oost-Vlaanderen West-Vlaanderen Limburg Vlaams-Brabant Brussels-Hoofdstedelijk gewest Grootstedelijke agglomeratie Antwerpen LEERKRACHTEN % N *% van de respondenten nam aan geen enkele olympiade deel (totaal som groter dan % want men kon aan meerdere olympiades deelnemen) 18 Steekproefstructuur - Leerkrachten RICHTING DERDE GRAAD* Wetenschappelijke Wiskundige Klassieke Talenrichting Andere Niet in derde graad Wetenschappen& Wiskunde Wetenschappen & Klassieke Wetenschappen & Talen Wiskunde& Klassieke Wiskunde & Talen LEERKRACHTEN % N *Som is groter dan %, want meerdere antwoorden mogelijk 19 1

11 Presentatie van de resultaten De resultaten van het onderzoek worden op de volgende wijze gepresenteerd : de resultaten van de diverse vragen worden per doelgroep gegroepeerd op basis van eenzelfde thematiek; alle resultaten zijn % (tenzij anders vermeld) berekend op de totale basis of een specifieke doelgroep waar binnen de resultaten een onderscheid wordt gemaakt tussen jongens /meisjes en man/vrouw, wijzen de scores aanduid in het groen op een significant (minstens op.95 significantieniveau) hogere score, de scores in het rood op een significant (minstens op.95 significantieniveau) lagere score II. ONDERZOEKSRESULTATEN GENERATIESTUDENTEN 21 11

12 Bekendheid Actieplan/Motto/Logo Grote meerderheid van de studenten heeft nog nooit gehoord van het actieplan Wetenschapsinformatie en innovatie. 42% is wel vertrouwd met het moto Wetenschap maakt knap en 3 op 1 heeft het logo al eerder gezien. BASIS: studenten (N = 2438) Vr1. Heb je al gehoord van het actieplan Wetenschapsinformatie en Innovatie? Vr2a) Heb je al eerder gehoord van het motto van het actieplan Wetenschap maakt knap? Vr2b) Had je het logo al eerder gezien? Vr1. Actieplan Vr.2a Motto Vr.2b Logo 89 Jongen: 11% Meisje: 12% Jongen: 43% Meisje: 41% Jongen: 35% Meisje: 26% JA NEEN JA NEEN JA NEEN 22 Bekendheid initiatieven/projecten actieplan Technopolis, de Vlaamse Wetenschapsweek en de wetenschappelijke olympiades, genieten binnen het actieplan de grootste bekendheid. Vr3. Welk van de volgende (lopende) initiatieven/projecten binnen het actieplan ken je? BASIS: studenten (N = 2438) Jongen: 87% Meisje: 87% 87 Jongen: 61% Meisje: 64% Jongen: 5% 62 Meisje: 47% Technopolis De Vlaamse Wetenschapsweek De wetenschappelijke olympiades De tv-reeks over leven Solar Car project De (activiteiten van de) volkssterrenwachten De Wetenschapswinkels Educatieve pakketten Projectwerk voor het lager onderwijs Zo werkt het! Houd de dief Wetenschappelijke doepakketten Activiteiten van JCW natuur en wetenschap Suske en Wiske album "de Pronte Professor" On-line experimenteren TOP-dag Het Wetenschapsinformatienetwerk Oproep indienen voorstellen proj. Wet. Inf. Wetenschapstruck MysteriX Van kop tot been TOS21 (Technologie voor de 21ste eeuw) Rondreizend Wetenschapstheater "Theatro Popularisering wet., techn. en techn. Innovatie Project 'chip, chip, chip hoera" Interactief poppentheater "Reuske, reuske" Eeuwigdurende doe-kalender Geen van deze 23 12

13 Deelname initiatieven/projecten actieplan Technopolis, de Vlaamse Wetenschapsweek en de wetenschappelijke olympiades kennen tevens de grootste participatiegraad. BASIS: studenten (N = 2438) Vr4. Aan welke van de activiteiten uit het actieplan, heb je ooit al deelgenomen, bezocht of bekeken? Jongen: 56% Meisje: 52% 54 Technopolis Jongen: 26% Meisje: 18% 22 De wetenschappelijke olympiades Jongen: 17% Meisje: 14% De Vlaamse Wetenschapsweek De tv-reeks over leven 9 De (activiteiten van de) volkssterrenwachten 3 Solar Car project Educatieve pakketten Projectwerk voor het lager onderwijs De Wetenschapswinkels Zo werkt het! Wetenschappelijke doe-pakketten Activiteiten JCW natuur en wetenschap Suske en Wiske album "de Pronte Professor" On-line experimenteren 3 Geen van deze 24 Algemene evaluatie activiteiten actieplan Activiteiten worden in het algemeen als interessant, leerzaam en boeiend geëvalueerd. BASIS: studenten,minstens aan 1 activiteit deelgenomen (N = 1717) Vr6. Wat vond je in het algemeen van de activiteit(en) waaraan je hebt deelgenomen? Vr. 6a Interessant Vr. 6b Leerzaam Vr. 6c Boeiend Jongen: 97% Meisje: 97% Jongen: 97% Meisje: 97% Jongen: 95% Meisje: 96% Helemaal niet interessant Niet interessant Interessant Zeer interessant Helemaal niet leerzaam Niet leerzaam Leerzaam Zeer leerzaam Zeer saai Saai Boeiend Zeer boeiend 25 13

14 Algemene evaluatie activiteiten actieplan Activiteiten bewijzen verder ook hun nut, geven blijk van vernieuwing en hebben een overwegend interactief karakter. BASIS: studenten, aan minstens 1 activiteit deelgenomen (N = 1717) Vr6. Wat vond u in het algemeen van de activiteit(en) waaraan u hebt deelgenomen? Vr. 6d Nuttig Vr. 6 e Interactief Vr. 6f Vernieuwend Jongen: 91% Meisje: 95% 81 Jongen: 81% Meisje: 83% Jongen: 77% Meisje: 84% Zeer onnuttig Onnuttig Nuttig Zeer nuttig Zeer weinig interactief Weinig interactief Interactief Zeer interactief Zeer weinig vernieuwend Weinig vernieuwend Vernieuwend Zeer vernieuwend 26 Bijdrage activiteiten actieplan Voor gemiddeld 7 op de 1 studenten speelt het actieplan zeker een rol van betekenis wat betreft het informeren, sensibiliseren en het aanmoedigen van jongeren om een wetenschappelijke/technologische opleiding te volgen (dit laatste wel in iets mindere mate). Vr8. In welke mate denk je dat initiatieven zoals opgenomen in het actieplan BASIS: studenten (N = 2438) Wetenschapsinformatie en Innovatie kunnen bijdragen tot het volgende? Vr.8a Informeren over het belang van wetenschap, techniek, technologische innovatie en onderzoek ter zake Vr8.b Sensibiliseren voor het belang van wetenschap, techniek en technologische innovatie en het onderzoek ter zake Vr8.c Het aanmoedigen van jongeren om een (hogere) wetenschappelijke of technologische opleiding te volgen Vr.8a Informeren Vr. 8b Sensibiliseren Vr. 8c Aanmoedigen Zeer weinig Weinig Veel Jongen: 72% Meisje: 77% Jongen: 68% Meisje: 74% Jongen: 65% Meisje: 68% Zeer Veel 27 14

15 Bekendheid (Wetenschappelijke) s Er is zeker geen gebrek aan bekendheid van de (wetenschappelijke) olympiades. Ruim % van de studenten kent één van de onderstaande wedstrijden. De Wiskunde bekleedt hierin wel een zeer dominante positie. Vr7. Welke van de volgende (wetenschappelijke) olympiades ken je? BASIS: studenten (N = 2438) Jongen: 86% Meisje: % Jongen: 82% Meisje: 76% 79 Jongen: 42% Meisje: 34% Jongen: 29% Meisje: 32% 3 Jongen: % Meisje: 14% Jongen: 13% Meisje: 14% Een van deze Wiskunde Jr. Wiskunde s voor Natuurwetens. Olyfran Geografie s s voor Latijn en Grieks Geen van deze 28 Bijdrage s De voor Natuurwetenschappen lijkt de meest betekenisvolle bijdrage te leveren op het vlak van het informeren over het belang van wetenschap, techniek en technologische innovatie. Olyfran en de voor Latijn en Grieks dragen significant minder bij ( minder (exact) wetenschappelijk karakter) Vr9a. In welke mate denk je dat elke van deze s kan bijdragen BASIS: studenten, kennen desbetreffende tot het volgende: Informeren over het belang van wetenschap, techniek, technologische innovatie en onderzoek ter zake"? Zeer weinig Weinig Veel Zeer veel 4 4 Wiskunde Jr. Wiskunde (N=1852) (N=855) Geografie Olyfran Natuurwetens. (N=743) (N=912) (N=412) 1 Latijn& Grieks (N=324) 29 15

16 Bijdrage Ook op het vlak van sensibilisatie is het de voor Natuurwetenschappen die de meest veelzeggende bijdrage levert. Vr9b In welke mate denk je dat elke van deze s kan bijdragen BASIS: studenten, kennen desbetreffende tot het volgende: Sensibiliseren voor het belang van wetenschap, techniek en technologische innovatie en het onderzoek ter zake"? Zeer weinig Weinig Wiskunde Jr. Wiskunde Geografie Olyfran Natuurwetens. (N=743) (N=1852) (N=855) (N=912) (N=412) Latijn& Grieks (N=324) Veel Zeer veel 3 Bijdrage In vergelijking tot de informeren/sensibiliseren lijken de s op het vlak van het aanmoedigen, de meest betekenisvolle bijdrage te leveren. De voor natuurwetenschappen, scoort hierbij opnieuw het best. Vr9c In welke mate denk je dat elke van deze s kan BASIS: studenten, kennen aan desbetreffende bijdragen tot het volgende: Het aanmoedigen van jongeren om een (hogere) wetenschappelijke of technologische opleiding te volgen? Zeer weinig Weinig Veel Wiskunde (N=1852) Jr. Wiskunde (N=855) Natuurwetens. (N=912) Geografie (N=412) 24 4 Olyfran (N=743) 24 2 Latijn& Grieks (N=324) Zeer veel 31 16

17 Deelname (Wetenschappelijke) s 41% van de studenten nam deel aan één van de (wetenschappelijke) olympiades. In lijn met de algemene bekendheid neemt de Wiskunde ook hier een dominante positie in, niet alleen wat betreft de participatiegraad, maar ook wat betreft de deelnamefrequentie (69% nam meer dan 1 keer deel) Vr1. Aan welke s heb je al deelgenomen? BASIS: studenten (N = 2438) Jongen: 48% Meisje: 35% 41 Één van deze *meer dan 1 deelname > 1* x : 68% > 1 x : 44% > 1x : 29% 3 Wiskunde 33 Jongen: 42% Meisje: 26% Jr. Wiskunde Jongen: 13% Meisje: 7% s voor Natuurwetens. > 1x : 33% > 1x : 8% > 1x : 28% Jongen: 8% Meisje: 12% Olyfran Jongen: 2% Meisje: 2% 2 Geografie s Jongen: 2% Meisje: 2% 2 s voor Latijn en Grieks 59 Geen van deze 32 Deelname Wiskunde Iets minder dan de helft van de respondenten nam tot 2 keer deel. Vr11. Hoeveel keer heb je deelgenomen aan de Vlaamse Wiskunde? BASIS: studenten, deelname Wiskunde ( N = 742 ) keer 2 keer 3 keer 4 keer 5 keer en meer 33 17

18 Deelname Jr. Wiskunde Deelname bleef overwegend éénmalig, 4 op 1 nam twee keer deel. BASIS: studenten, deelname Jr. Wiskunde ( N = 274 ) Vr11. Hoeveel keer heb je deelgenomen aan de Vlaamse Junior Wiskunde? keer 2 keer 3 keer 4 keer 5 keer en meer 34 Deelname Natuurwetenschappen Overwegend éénmalige deelname, ongeveer een derde nam meerdere keren deel. BASIS: studenten, deelname Natuurwetenschappen ( N = 232) Vr11. Hoeveel keer heb je deelgenomen aan de Vlaamse voor Natuurwetenschappen? keer 2 keer 3 keer 4 keer 5 keer en meer 35 18

19 Deelname Geografie Uitgesproken éénmalige deelname. Vr11. Hoeveel keer heb je deelgenomen aan de Vlaamse Geografie? BASIS: studenten, deelname Geografie ( N = 59*) 92 *kleine basis keer 2 keer 3 keer 4 keer 5 keer en meer 36 Deelname Olyfran Twee derde nam slechts één keer deel, 3 op 1 van de deelnemers meermaals. Vr11. Hoeveel keer heb je deelgenomen aan Olyfran? BASIS: studenten, deelname Olyfran ( N = 251) keer 2 keer 3 keer 4 keer 5 keer en meer 37 19

20 Deelname Latijn en Grieks Ook hier bleef voor de meerderheid van de deelnemers de deelname éénmalig. BASIS: studenten, deelname Latijn & Grieks ( N = 53*) Vr11. Hoeveel keer heb je deelgenomen aan de Vlaamse voor Latijn en Grieks? keer 2 keer 3 keer 4 keer 5 keer en meer 38 Deelname (Wetenschappelijke) s De deelname aan de s is in hoofdzaak een individuele keuze. Dit is wel in minder mate het geval bij Olyfran en de voor Latijn en Grieks (kleine basis) Vr12. Was de deelname je eigen keuze of werd de deelname opgelegd door de leerkracht of het schoolbestuur? BASIS: studenten, deelname aan desbetreffende Opgelegd Eigen keuze Wiskunde (N=742) Jr. Wiskunde (N=274) Natuurwetens. (N=232) Geografie (N=59*) Olyfran (N=251) Latijn& Grieks (N=53*) *kleine basis 39

21 Belang (Wetenschappelijke) s Gemiddeld hecht ongeveer de helft van de deelnemers veel tot heel veel belang aan het initiatief van de olympiades. De deelnemers aan de voor Natuurwetenschappen hechten relatief het meeste belang aan hun (65%), deelnemers aan Olyfran relatief het minst (43%). Vr13. Hoeveel belang hecht je aan initiatieven als? BASIS: studenten, deelname aan desbetreffende Heel weinig belang Weinig Belang Veel Belang Heel veel belang 6 8 Wiskunde (N=742) Jr. Wiskunde (N=274) Natuurwetens. (N=232) Geografie (N=59*) 8 Olyfran (N=251) 15 Latijn& Grieks (N=53*) *kleine basis Evaluatie Gemiddeld vindt de meerderheid van de deelnemers de gestelde vragen/proeven op de desbetreffende olympiade (heel)moeilijk. Dit geldt in iets mindere mate voor de deelnemers aan de voor Latijn en Grieks, terwijl voor de deelnemers aan de Jr. Wiskunde de vragen eerder aangepast zijn aan hun kennisniveau. Vr15a. Wat vind je van het niveau van de vragen of proeven? BASIS: studenten, deelname aan desbetreffende Aangepast (Heel)gemakkelijk (Heel) moeilijk Vlaamse Geografie (N = 59*) Vlaamse Wiskunde (N =742) Vlaamse s voor Natuurwetenschappen (N=232) Olyfran (N=251) Vl. s voor Latijn en Grieks (N = 53*) Junior Wiskunde (N=274) *kleine basis 41 21

22 Evaluatie De gestelde vragen/proeven worden in het algemeen als aantrekkelijk beschouwd. De beoordeling op het vlak van aantrekkelijkheid is relatief het minst positief bij de deelnemers aan Olyfran. Vr15b. Wat vind je van de aantrekkelijkheid van de vragen of proeven? BASIS: studenten, deelname aan desbetreffende (Totaal) niet aantrekkelijk (Heel) aantrekkelijk Vl. s voor Natuurwetenschappen (N=232) Junior Wiskunde (N=274) Vl. s voor Latijn en Grieks (N = 53*) Vlaamse Wiskunde (N =742) Vlaamse Geografie (N = 59*) Olyfran (N=251) *kleine basis 42 Evaluatie In het algemeen lijkt de beschikbare tijd voor de vragen/proeven, maar net voldoende of te weinig. Vr15c. Wat vind je de beschikbare tijd van de vragen of proeven? BASIS: studenten, deelname aan desbetreffende Net voldoende Te weinig Meer dan tijd genoeg Vlaamse Geografie (N = 59*) Junior Wiskunde (N=274) 8 Olyfran (N=251) Vl. s voor Natuurwetenschappen (N=232) Vl. s voor Latijn en Grieks (N = 53*) Vlaamse Wiskunde (N =742) *kleine basis 43 22

23 Meerwaarde Wiskunde De belangrijkste reden voor deelname aan de Wiskunde is dat het toelaat om een beeld te vormen van de beheersing van het vakgebied. Daarnaast biedt de deelname ook een andere kijk op het vakgebied en werkt het motiverend. BASIS: studenten, deelname Vlaamse Wiskunde (N=742) Vr14. Welke zijn volgens jou de 3 belangrijkste factoren van een deelname aan de Vlaamse Wiskunde? 56 3 belangrijkste Meest belangrijke Idee beheersing vakgebied Andere kijk vakgebied Motiverend Kennismaking buiten school Wedstrijdelement 6 Extra bagage 5 Deelname int. wedstrijd 5 Interactieve Introductie tot kennismaking methodes & technieken 7 44 Meerwaarde Jr. Wiskunde Ook voor de Jr. Wiskunde wordt de deelname in de eerste plaats ingegeven door de mogelijkheid zich een beeld te kunnen vormen van de beheersing van het vakgebied. BASIS: studenten, deelname Junior Wiskunde (N=274) Vr14. Welke zijn volgens jou de 3 belangrijkste factoren van een deelname aan de Junior Wiskunde? 59 3 belangrijkste Meest belangrijke Idee beheersing vakgebied Motiverend Andere kijk vakgebied Kennismaking buiten school Interactieve kennismaking Wedstrijdelement Introductie tot methodes & technieken Extra bagage Deelname int. wedstrijd 45 23

24 Meerwaarde Natuurwetenschappen Opnieuw ligt de belangrijkste motivatie van deelname voornamelijk in het testen van de eigen kennis, inzake het vakgebied. BASIS: studenten, deelname Vlaamse s voor Natuurwetenschappen (N=232) Vr14. Welke zijn volgens jou de 3 belangrijkste factoren van een deelname aan de Vlaamse s voor Natuurwetenschappen? 63 3 belangrijkste Meest belangrijke Idee beheersing vakgebied Andere kijk vakgebied Kennismaking buiten school Motiverend Extra bagage Introductie tot methodes & technieken Interactieve Deelname int. kennismaking wedstrijd 46 Meerwaarde Geografie Een idee krijgen van de kennis ter zake is opnieuw de belangrijkste stimulerende factor, maar daarnaast wordt ook een belangrijke rol toegekend aan de kennismaking met het vakgebied buiten de school. BASIS: studenten, deelname Vlaamse Geografie (N=59*) Vr14. Welke zijn volgens jou de 3 belangrijkste factoren van een deelname aan de Vlaamse Geografie? 3 belangrijkste Meest belangrijke Andere kijk vakgebied *kleine basis Kennismaking buiten school Idee beheersing vakgebied Interactieve kennismaking Motiverend Extra bagage Deelname int. wedstrijd Wedstrijdelement Wedstrijdelement Introductie tot methodes & technieken 47 24

25 Meerwaarde Olyfran Ook voor de deelnemers aan Olyfran was het zich een idee kunnen vormen aangaande de kennis ter zake de meest dominante factor van deelname. Vr14. Welke zijn volgens jou de 3 belangrijkste factoren van een deelname aan Olyfran? BASIS: studenten, deelname Olyfran (N=251) 63 3 belangrijkste Meest belangrijke Idee beheersing vakgebied Kennismaking buiten school Motiverend Andere kijk vakgebied Interactieve kennismaking Extra bagage Deelname int. wedstrijd Introductie tot methodes & technieken 48 Meerwaarde Latijn en Grieks Hoewel kennis omtrent de beheersing van het vakgebied opnieuw als meest belangrijke factor wordt geciteerd, lijkt ook het wedstrijdelement geen onbelangrijke motiverende factor. BASIS: studenten, deelname Vlaamse s voor Latijn en Grieks (N=53*) Vr14. Welke zijn volgens jou de 3 belangrijkste factoren van een deelname aan de Vlaamse s voor Latijn en Grieks? 3 belangrijkste Meest belangrijke Wedstrijdelement Idee Extra bagage Wedstrijdelement Motiverend Kennismaking Deelname int. Andere kijk Introductie tot Interactieve beheersing buiten school wedstrijd vakgebied methodes & kennismaking vakgebied technieken *kleine basis

26 Bijdrage Vlaamse Wiskunde De substantiële bijdrage van een deelname aan de Vlaamse Wiskunde situeert zich vooral op het vlak van motivatie en het geven van een andere kijk op het vakgebied. Deze olympiade heeft een beperkte bijdrage tot de studiekeuze inzake het vakgebied, noch tot het leveren van de noodzakelijke bagage. BASIS: studenten, deelname Vlaamse Wiskunde (N=742) Vr16. In welke mate denk je dat jouw deelname aan de Vlaamse Wiskunde heeft bijgedragen tot het volgende? (Zeer )weinig (Zeer) veel Motivatie Andere kijk op het vakgebied Meer affiniteit met het vakgebied Grotere interesse voor het vakgebied Grotere kennis/vaardigheid betreffende het vakgebied Algemene vorming Studiekeuze overeenstemmend vakgebied Noodzakelijke bagage hogere studies Studiekeuze ander studiegebied Bijdrage Jr.Wiskunde De Jr. Wiskunde lijkt voornamelijk bij te dragen aan de motivatie, aan het genereren van een grotere interesse voor en affiniteit met het vakgebied, alsook aan een andere kijk op het vakgebied. BASIS: studenten, deelname Junior Wiskunde (N=274) Vr16. In welke mate denk je dat jouw deelname aan de Junior Wiskunde heeft bijgedragen tot het volgende? (Zeer )weinig (Zeer) veel Motivatie Grotere interesse voor het vakgebied Meer affiniteit met het vakgebied Andere kijk op het vakgebied Grotere kennis/vaardigheid betreffende vakgebied Studiekeuze overeenstemmend vakgebied Algemene vorming Studiekeuze ander studiegebied Noodzakelijke bagage hogere studies

27 Bijdrage Geografie Deelname leverde vooral een andere kijk op het vakgebied op. BASIS: studenten, deelname Vlaamse Geografie (N=59*) Vr16. In welke mate denk je dat jouw deelname aan de Vlaamse Geografie heeft bijgedragen tot het volgende? (Zeer) weinig (Zeer) veel Andere kijk op het vakgebied Algemene vorming Grotere interesse voor het vakgebied Meer affiniteit met het vakgebied Motivatie Grotere kennis/vaardigheid betreffende vakgebied Studiekeuze overeenstemmend vakgebied Noodzakelijke bagage hogere studies Studiekeuze ander studiegebied *kleine basis 52 Bijdrage Natuurwetenschappen De deelname zorgde voor een grotere interesse voor het vakgebied en werkte motiverend. Voor 4 op 1 van de deelnemers zorgde het tevens een substantiële bijdrage tot de studiekeuze betreffende het vakgebied. BASIS: studenten, deelname Vlaamse s voor Natuurwetenschappen (N=232) Vr16. In welke mate denk je dat jouw deelname aan de Vlaamse s voor Natuurwetenschappen heeft bijgedragen tot het volgende? (Zeer )weinig (Zeer) veel Grotere interesse voor het vakgebied Motivatie Meer affiniteit met het vakgebied Andere kijk op het vakgebied Studiekeuze overeenstemmend vakgebied Algemene vorming Grotere kennis/vaardigheid betreffende vakgebied Noodzakelijke bagage hogere studies Studiekeuze ander studiegebied

28 Bijdrage Olyfran De bijdrage van Olyfran situeert zich voornamelijk op het vlak van de motivatie, een grotere kennis m.b.t het vakgebied, alsook een andere kijk op het vakgebied. BASIS: Studenten, deelname Olyfran (N=251) Vr16. In welke mate denk je dat jouw deelname aan de Olyfran heeft bijgedragen tot het volgende? (Zeer) weinig (Zeer) veel Motivatie Grotere kennis/vaardigheid betreffende vakgebied Andere kijk op het vakgebied Meer affiniteit met het vakgebied Algemene vorming Grotere interesse voor het vakgebied Noodzakelijke bagage hogere studies Studiekeuze overeenstemmend vakgebied Studiekeuze ander studiegebied Bijdrage Latijn en Grieks Deelname genereerde vooral een grotere interesse voor het vakgebied. BASIS: studenten, deelname Vlaamse s voor Latijn en Grieks (N=53*) Vr16. In welke mate denk je dat jouw deelname aan de Vlaamse s voor Latijn en Grieks heeft bijgedragen tot het volgende? (Zeer) weinig (Zeer) veel Grotere interesse voor het vakgebied Meer affiniteit met het vakgebied Algemene vorming Motivatie Andere kijk op het vakgebied Grotere kennis/vaardigheid betreffende vakgebied Noodzakelijke bagage hogere studies Studiekeuze ander studiegebied Studiekeuze overeenstemmend vakgebied 95 5 *kleine basis 55 28

29 Invloed op studiekeuze In het algemeen hebben de olympiades weinig invloed op de studiekeuze BASIS: studenten, deelname aan desbetreffende Vr17. In welke mate is je deelname aan determinerend geweest voor je studiekeuze in het hoger onderwijs?" Helemaal niet / Weinig bepalend (Zeer) bepalend Vl. s voor Natuurwetenschappen (N=232) Junior Wiskunde (N=274) Olyfran (N=251) Vlaamse Wiskunde (N =742) Vlaamse Geografie (N = 59*) 94 6 Vl. s voor Latijn en Grieks (N = 53*) 97 3 *kleine basis 56 Invloed op studiekeuze Studiekeuze is vooral ingegeven door een persoonlijke interesse. BASIS: studenten (N=2438) Vr18. Welke zijn volgens jou de 3 belangrijkste motieven die volgens jou vooral hebben bijdragen tot je studiekeuze in het hoger onderwijs? Top 3 Belangrijkste Jongen: 59% Meisje: 66% Jongen: 23% Meisje: 21% Persoonlijke interesse Latere carrière Aantrekkelijkheid opleiding 8 7 Geloof in eigen kunnen 3 Vlaamse Wetenschapweek / s 57 29

30 Invloed op studiekeuze Van de verschillende actoren hebben ouders de meeste invloed, gevolgd door mensen uit het beroepsleven, vrienden/klasgenoten en leerkrachten BASIS: studenten (N=2438) Vr19. Welke zijn de 4 belangrijkste actoren die volgens jou een invloed hebben gehad op je studiekeuze in het hoger onderwijs? 4 belangrijkste actoren 7 7 Belangrijkste actor Ouders Beroepsmensen Vrienden / klasgenoten Leerkrachten Rolmodellen (reële) 25 Rolmodellen (fictief) CLB Leerling zelf Niemand 58 Bruikbaarheid s Voor gemiddeld 1 op 4 van de deelnemers blijkt de ervaring van een deelname aan de olympiades bruikbaar bij de huidige opleiding. Bruikbaarheid ligt relatief het hoogst bij de deelnemers aan de s voor Natuurwetenschappen. BASIS: studenten, deelname aan desbetreffende Vr. In welke mate is je ervaring met waaraan je hebt deelgenomen, bruikbaar bij de opleiding die je nu volgt? Zeer weinig/weinig bruikbaar Bruikbaar/zeer bruikbaar Vl. s voor Natuurwetenschappen (N=232) Vlaamse Wiskunde (N=742) Olyfran (N=251) Junior Wiskunde (N =274) Vlaamse Geografie (N = 59*) Vl. s voor Latijn en Grieks (N = 53*) *kleine basis 59 3

31 Bruikbaarheid Vlaamse Wiskunde Een deelname is bruikbaar binnen de huidige opleiding omdat ze een goede basis biedt, en omdat men op een andere manier oplossingen leert zoeken voor bepaalde problemen. BASIS: studenten, deelname Vlaamse Wiskunde (N=742) Vr. In welke mate is je ervaring met de Vlaamse Wiskunde waaraan je hebt deelgenomen, bruikbaar bij de opleiding die je nu volgt? Zeer weinig / Weinig bruikbaar Bruikbaar / Zeer bruikbaar "Waarom niet / weinig bruikbaar?" (N=538) Geen betrekking tot huidige opleiding 5% Andere methode 13% Geen meerwaarde 9% Is maar een test 7% Te moeilijk 4% "Waarom bruikbaar?" (N=4) Basis toekomstige opleiding 34% Helpen bij probleemoplossing 17% Ontwikkeling kennis vakgebied 9% Inzicht in eigen kunnen 8% Goede oefening voor examens 8% Bruikbaarheid Jr. Wiskunde De Jr. Wiskunde biedt eveneens een goede basis voor de toekomst, maar aangezien ze enkel georganiseerd wordt voor leerlingen in de tweede graad van het SO, lijkt het effect wel uitgewerkt eens men een hogere opleiding aanvat. BASIS: studenten, deelname Junior Wiskunde (N=274) Vr. In welke mate is je ervaring met de Junior Wiskunde waaraan je hebt deelgenomen, bruikbaar bij de opleiding die je nu volgt? Zeer weinig / Weinig bruikbaar Bruikbaar / Zeer bruikbaar "Waarom niet / weinig bruikbaar?" (N=5) Geen betrekking tot huidige opleiding 38% Effect is uitgewerkt 11% Geen meerwaarde 7% Andere methode 7% Is maar een test 7% "Waarom bruikbaar?" (N=69*) Basis voor de toekomst 25% Helpen bij probleemoplossing 11% Is motiverend 7% Ontwikkeling kennis vakgebied 7% Andere manier denken 5% *kleine basis 61 31

32 Bruikbaarheid Natuurwetenschappen Ook de voor Natuurwetenschappen speelt een rol van betekenis in de zin dat het een goede basis biedt, en het een goede oefening is met het oog op de examens. BASIS: studenten, deelname Vlaamse s voor Natuurwetenschappen (N=232) Vr. In welke mate is je ervaring met de Vlaamse s voor Natuurwetenschappen waaraan je hebt deelgenomen, bruikbaar bij de opleiding die je nu volgt? Zeer weinig / Weinig bruikbaar Bruikbaar / Zeer bruikbaar "Waarom niet / weinig bruikbaar?" (N=129) Geen betrekking tot huidige opleiding 37% Geen meerwaarde 1% Te moeilijk 8% Is maar een test 5% Andere methode 4% "Waarom bruikbaar?" (N=13) Basis toekomstige opleiding 36% Goede oefening examens 1% Ontwikkeling kennis vakgebied 8% Geloof in eigen kunnen 7% Andere manier denken 8% 62 Bruikbaarheid Geografie De bruikbaarheid ligt ook hier in de goede basis waarover men beschikt door aan de olympiade deel te nemen. BASIS: studenten, deelname Vlaamse Geografie (N=59*) Vr. In welke mate is je ervaring met de Vlaamse Geografie s waaraan je hebt deelgenomen, bruikbaar bij de opleiding die je nu volgt? Zeer weinig / Weinig bruikbaar Bruikbaar / Zeer bruikbaar "Waarom niet / weinig bruikbaar?" (N=46) Geen betrekking tot huidige opleiding N=3 Andere methode N= 4 Is maar een test N= 2 Geen meerwaarde N= 1 Effect is uitgewerkt N= 1 "Waarom bruikbaar?" (N=13) Basis toekomstige opleiding N= 7 Basis toekomstige baan N=

33 Bruikbaarheid Olyfran Ook voor de deelnemers aan Olyfran ligt de bruikbaarheid met name in de basis die via deze wedstrijd werd gelegd. BASIS: studenten, deelname Olyfran (N=251) Vr. In welke mate is je ervaring met de Olyfran waaraan je hebt deelgenomen, bruikbaar bij de opleiding die je nu volgt? Zeer weinig / Weinig bruikbaar Bruikbaar / Zeer bruikbaar "Waarom niet / weinig bruikbaar?" (N=178) Geen betrekking tot huidige opleiding 62% Is maar een test 1% Geen meerwaarde 8% Andere methode 6% Niveau te laag 2% "Waarom bruikbaar?" (N=73*) Basis toekomstige opleiding 5% Goede oefening examens 18% Ontwikkeling kennis vakgebied 11% Inzicht in eigen kunnen 6% Ontmoeten andere mensen 3% *kleine basis 64 Bruikbaarheid voor Latijn en Grieks Voor de deelnemers aan de voor Latijn en Grieks is de deelname vooral bruikbaar omdat ze sterk bijdroeg tot het ontwikkelen van de algehele kennis omtrent het vakgebied. BASIS: studenten, deelname Vlaamse s voor Latijn en Grieks (N=53) Vr. In welke mate is je ervaring met de Vlaamse s voor Latijn en Grieks waarvan je hebt deelgenomen bruikbaar bij de opleiding die je nu volgt? Zeer weinig / Weinig bruikbaar Bruikbaar / Zeer bruikbaar "Waarom niet / weinig bruikbaar?" (N=44) Geen betrekking tot huidige opleiding N=33 Geen meerwaarde N= 2 Onvrijwillige deelname N= 2 Is maar een test N= 2 "Waarom bruikbaar?" (N=1) Ontwikkeling kennis vakgebied N=7 Basis toekomstige opleiding N=

34 Reden van niet-deelname s Het gebrek aan interesse is de meest belangrijke reden van niet-participatie. Daarnaast lijkt ook het gebrek aan aandacht op school een belangrijke factor. BASIS: studenten, geen deelname aan s (N=118) Vr22. Welke zijn van jou de 3 belangrijkste redenen om (in het secondair onderwijs) niet deel te nemen aan de s? 66 3 belangrijkste redenen Belangrijkste reden Niet gemotiveerd Geen interesse Geen tijd Geen aandacht op school Niet voor mijn vakgebied Wedstrijdformule spreekt niet aan Niveau te hoog 66 Intentie tot deelname s Ongeveer een derde van de respondenten zou alsnog deelnemen aan de s. Voor het grootste deel uit interesse, maar ook in de hoop iets extra bij te leren. BASIS: studenten, niet op de hoogte van s (N=427) Vr23. Nu je op de hoogte bent van het bestaan van de olympiades, zou je dan wel hebben deelgenomen toen je de kans had? NEEN JA "Waarom niet?" (N=267) Geen interesse 39% Geen tijd 13% Niet genoeg kennis 1% Niveau te hoog 8% Wedstrijdformule spreekt niet aan 7% "Waarom wel?" (N=1) Uit interesse 32% Iets extra leren 19% Helpen bij verdere studiekeuze 11% Om ervaring op te doen 9% Zelfbeeld opkrikken 7% 67 34

35 Intentie tot deelname actieplan De bereidheid om alsnog aan één van de activiteiten van het actieplan deel te nemen, is minder groot (21%). BASIS: studenten, kennen actieplan en activiteiten niet (N=17) Vr25. Nu je op de hoogte bent van het bestaan van het actieplan Wetenschapsinformatie en Innovatie, zou je dan hebben deelgenomen aan een van de activiteiten? NEEN JA "Waarom niet?" (N=84) Geen interesse N=84 Geen tijd N=22 Wedstrijdformule spreekt niet aan N= 5 Geen motivatie N= 2 "Waarom wel?" (N=23) Uit interesse N=9 Ervaring op doen N=3 Iets extra leren N=3 Werkt motiverend N=2 Helpen bij studiekeuze N=2 68 Reden overgang niet-wetenschappelijke richting De reden waarom men van richting verandert lijkt vooral ingegeven door persoonlijke interesse of het gevoel dat de vorige richting te hoog gegrepen was. BASIS: studenten (N =193 ) S8. Waarom ben je na de tweede graad overgegaan naar een niet-wetenschappelijke of niet-wiskundige studierichting? 42 8% veranderde van richting tussen 2e en 3e graad, geen significant verschil tussen jongens (7%) en meisjes (9%) Andere richting interssanter Gevoel niet aan te kunnen Andere richting meer mogelijkheden Gefaald in richting Aanraden leerkracht Niet langer interessant Bracht mij niets bij Aanraden CLB Vervolg opleiding ook wetens. Vakken Aanraden ouders Andere 69 35

36 III. ONDERZOEKSRESULTATEN LEERKRACHTEN 7 Bekendheid Actieplan/Motto/Logo Algemeen grotere bekendheid van het actieplan, het motto en het logo bij de leerkrachten in vergelijking tot de studenten. Meer dan de helft is vertrouwd met het actieplan, bijna 8 op 1 kent het motto Wetenschap maakt knap en net geen 7% heeft het logo al eerder gezien. BASIS: leerkrachten (N = 829) Vr1. Heeft u al gehoord van het actieplan Wetenschapsinformatie en Innovatie? Vr2a) Heeft u al eerder gehoord van het motto van het actieplan Wetenschap maakt knap? Vr2b) Heeft u het logo al eerder gezien? Vr1. Actieplan Vr.2a Motto Vr.2b Logo Man: 53% Vrouw: 55% Man: 74% Vrouw: 79% 77 Man: 69% Vrouw: 68% JA NEEN JA NEEN JA NEEN 71 36

37 Vr3. Welk van de volgende (lopende) initiatieven/projecten binnen het actieplan kent u? Man: 84% Vrouw: 89% Bekendheid initiatieven/projecten actieplan Technopolis, de Vlaamse Wetenschapsweek en de Wetenschappelijke s, onderscheiden zich wat betreft bekendheid duidelijk van de andere initiatieven/projecten binnen het actieplan. Man: 84% Vrouw: 9% Man: 84% Vrouw: 87% BASIS: leerkrachten (N = 829) Technopolis De Vlaamse Wetenschapsweek De wetenschappelijke olympiades De (activiteiten van de) sterrenwachten De tv-reeks over leven Solar Car project Educatieve pakketten De Wetenschapswinkels Activiteiten van JCW en Natuur en Oproep indienen voorstellen proj. Wet. Zo werkt het! Wetenschappelijke doe-pakketten On-line experimenteren Wetenschapstruck MysteriX Projectwerk voor het lager onderwijs TOP-dag Houd de dief Het Wetenschapsinformatienetwerk Van kop tot been TOS21 (Technologie voor de 21ste eeuw) Projectwerk voor het lager onderwijs Suske en Wiske album "de Pronte Eeuwigdurende doekalender De expertisecellen Rondreizend Wetenschapstheater Project 'chip, chip, chip hoera" work Geen van deze 72 Deelname initiatieven/projecten actieplan De wetenschappelijke olympiades (op kop), de Vlaamse Wetenschapsweek en Technopolis duidelijk het populairst op vlak van participatie (al dan niet met leerlingen). BASIS: leerkrachten (N = 829) Vr4. Aan welke van de activiteiten uit het actieplan, heeft u ooit al deelgenomen, bezocht of bekeken? Man: 65% Vrouw: 57% 61 Man: 44% Vrouw: 46% Man: 37% 45 Vrouw: 39% 38 De wetenschappelijke olympiades De Vlaamse Wetenschapsweek Technopolis 19 De (activiteiten van de) volkssterrenwachten 12 De tv-reeks over leven 6 Educatieve pakketten 4 De Wetenschapswinkels 3 Activiteiten van JCW en Natuur en Wetenschap 3 On-line experimenteren Wetenschappelijke doe-pakketten Solar Car project Wetenschapstruck MysteriX Van kop tot been TOP-dag Oproep indienen voorstellen proj. Wet. Inf. Zo werkt het! Euwigdurende doekalender TOS21 (Technologie voor de 21ste eeuw) Suske en Wiske album "de Pronte Professor" work 19 Geen van deze 73 37

38 Algemene evaluatie activiteiten actieplan De leerkrachten vinden de activiteiten van het actieplan in het algemeen interessant, boeiend en leerzaam. BASIS: leerkrachten, minstens 1 activiteit deelgenomen (N = 67) Vr6. Wat vond u in het algemeen van de activiteit(en) waaraan u heeft deelgenomen? Vr. 6a Interessant 7 Man: 99% Vrouw: % Vr. 6b Leerzaam 77 Man : 99% Vrouw : % Vr. 6c Boeiend Man: 99% Vrouw : 99% Helemaal niet interessant Niet interessant Interessant Zeer interessant Helemaal niet leerzaam Niet leerzaam Leerzaam Zeer leerzaam Zeer saai Saai Boeiend Zeer boeiend 74 Algemene evaluatie activiteiten actieplan Daarnaast worden de activiteiten waaraan men heeft deelgenomen ook algemeen als nuttig, interactief en vernieuwend beschouwd (dit laatste in relatief mindere mate). BASIS: leerkrachten, minstens 1 activiteit deelgenomen (N = 67) Vr6. Wat vond u in het algemeen van de activiteit(en) waaraan u heeft deelgenomen? Vr. 6d Nuttig 99 Man: 98% Vrouw: 99% Vr. 6 e Interactief Ma,n: 72% Vrouw : 71% Vr. 6f Vernieuwend Man: 69% Vrouw: 7% Zeer onnuttig Onnuttig Nuttig Zeer nuttig Zeer weinig interactief Weinig interactief Interactief Zeer interactief Zeer weinig vernieuwend Weinig vernieuwend Vernieuwend Zeer vernieuwend 75 38

39 Bijdrage activiteiten actieplan Volgens leerkrachten (in het algemeen meer overtuigd dan leerlingen), leveren initiatieven zoals opgenomen in het actieplan zeker een bijdrage tot het informeren en sensibiliseren, en in relatieve mindere mate tot het stimuleren van jongeren een wetenschappelijke of technologische opleiding te volgen. Vr8. In welke mate denkt u dat initiatieven zoals opgenomen in het actieplan BASIS: leerkrachten (N = 829) Wetenschapsinformatie en Innovatie kunnen bijdragen tot het volgende? Vr.8a Informeren over het belang van wetenschap, techniek, technologische innovatie en onderzoek ter zake Vr8.b Sensibiliseren voor het belang van wetenschap, techniek en technologische innovatie en het onderzoek ter zake Vr8.c Het aanmoedigen van jongeren om een (hogere) wetenschappelijke of technologische opleiding te volgen Vr.8a Informeren Vr. 8b Sensibiliseren Vr. 8c Aanmoedigen Zeer weinig Weinig Man: % Man: % Vrouw: 81% Vrouw: 81% Man : 71% Vrouw: 7% Veel Zeer Veel 76 Bekendheid (wetenschappelijke) olympiades De wetenschappelijke olympiades behoeven duidelijk geen introductie, ze zijn alom bekend. Net zoals bij leerlingen geniet de Wiskunde de grootste bekendheid, gevolgd door de voor Natuurwetenschappen. Vr7. Welke van de volgende (wetenschappelijke) olympiades kent u? BASIS: leerkrachten (N = 829) Man: 95% Vrouw: 99%c Man: 83% Vrouw: 89% Man: 72% Vrouw: 74% Man: 41% Vrouw: 53% 48 Man: 43% Vrouw: 41% 42 Man: 37% Vrouw: 43% 41 3 Een van deze Wiskunde Jr. Wiskunde s voor Natuurwetens. Olyfran Geografie s s voor Latijn en Grieks Geen van deze 77 39

40 Bijdrage s De voor Natuurwetenschappen en de Geografie (in iets mindere mate) lijken de meest nadrukkelijke bijdrage te leveren op het vlak van informatie. Het sluit waarschijnlijk ook wel het dichtst aan bij hun vakgebied (in tegenstelling tot Olyfran en de Latijn en Grieks) Vr9a. In welke mate denkt u dat dat elke van deze s kan BASIS: leerkrachten, kennen desbetreffende bijdragen tot het volgende: Informeren over het belang van wetenschap, techniek, technologische innovatie en onderzoek ter zake"? Zeer weinig Weinig Wiskunde (N=698) Jr. Wiskunde (N=471) Natuurwetens. (N=5) 55 8 Geografie (N=347) Olyfran (N=396) Latijn& Grieks (N=336) Veel Zeer veel 78 Bijdrage Ook met betrekking tot het sensibilisatie aspect zijn het de voor Natuurwetenschappen en de Geografie die de meest uitgesproken bijdrage leveren. Vr9b In welke mate denkt u dat elke van deze s kan bijdragen BASIS: leerkrachten, kennen betreffende tot het volgende: Sensibiliseren voor het belang van wetenschap, techniek en technologische innovatie en het onderzoek ter zake"? Zeer weinig Weinig Veel 8 7 Wiskunde (N=698) Jr. Wiskunde (N=471) 13 Natuurwetens. (N=5) 9 Geografie (N=347) 23 4 Olyfran (N=396) 19 2 Latijn& Grieks (N=336) Zeer veel 79

Wetenschap bij jou in de buurt/bib

Wetenschap bij jou in de buurt/bib Januari 2007 Vlaamse Overheid - departement Economie, Wetenschap en Innovatie Nobody s Unpredictable Inhoud I. Inleiding II. Synthese 1 I. INLEIDING 2 Onderzoeksdoelstelling De Vlaamse overheid besteedt

Nadere informatie

SYNTHESERAPPORT EVALUATIE WETENSCHAPPELIJKE OLYMPIADES SAMENVATTING

SYNTHESERAPPORT EVALUATIE WETENSCHAPPELIJKE OLYMPIADES SAMENVATTING SYNTHESERAPPORT EVALUATIE WETENSCHAPPELIJKE OLYMPIADES SAMENVATTING Studiedienst en Prospectief Beleid 1 Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Vlaamse Overheid Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

Eerder stelde ik reeds een schriftelijke vraag (nr 510 van 16 juli 2015) over de eerste sessie van het toelatingsexamen in juli 2015.

Eerder stelde ik reeds een schriftelijke vraag (nr 510 van 16 juli 2015) over de eerste sessie van het toelatingsexamen in juli 2015. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 557 van ANN BRUSSEEL datum: 9 september 2015 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Toelatingsexamen arts en tandarts -

Nadere informatie

Wetenschap in de kijker

Wetenschap in de kijker Vlaamse Overheid - departement Economie, Wetenschap en Innovatie Januari 7 Nobody s Unpredictable Inhoud I. Inleiding II. Presentatie van de resultaten III. Conclusies & Aanbevelingen Bijlage 1 I. INLEIDING

Nadere informatie

Wetenschapsfeest - groot publiek

Wetenschapsfeest - groot publiek - groot publiek Vlaamse Overheid - departement Economie, Wetenschap en Innovatie Januari 2007 Nobody s Unpredictable Inhoud I. Inleiding II. Presentatie van de resultaten III. Conclusies & Aanbevelingen

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Evaluatie DREAM-project. Studiedienst en Prospectief Beleid Departement Economie, Wetenschap en Innovatie

Evaluatie DREAM-project. Studiedienst en Prospectief Beleid Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Evaluatie DREAM-project Studiedienst en Prospectief Beleid Departement Economie, Wetenschap en Innovatie 1. Aanleiding van de evaluatie Aan het departement Economie, Wetenschap en Innovatie is n.a.v. het

Nadere informatie

DREAM-Project. Presentatie van het onderzoek. Evaluatie van de doelstellingen. Nobody s Unpredictable. Evaluatie DREAM-Project 1

DREAM-Project. Presentatie van het onderzoek. Evaluatie van de doelstellingen. Nobody s Unpredictable. Evaluatie DREAM-Project 1 DREAM-Project Evaluatie van de doelstellingen Nobody s Unpredictable Mei 2008 37451BZ01 Presentatie van het onderzoek 1 Achtergrond en objectieven Op 13/3 vond de DREAM-Day plaats. Deze DREAM-Day is het

Nadere informatie

Wetenschap: labo (campus De Toren) Technologie: workshops (campus. STEM-vakken

Wetenschap: labo (campus De Toren) Technologie: workshops (campus. STEM-vakken STEM in de lessen Workshops Proeven van STEM STEM-academie LAGER ONDERWIJS 3 de graad Wiskunde Wereldoriëntatie Mens en techniek Mens en natuur Wetenschap: labo (campus De Toren) Technologie: workshops

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

STEM monitor 2015. 9 juni 2015 RITA DUNON

STEM monitor 2015. 9 juni 2015 RITA DUNON STEM monitor 2015 9 juni 2015 RITA DUNON Doelstellingen STEM-actieplan STEM-actieplan 2012-2020 streeft op middellange termijn naar: Meer starters en afgestudeerden in STEMopleidingen en richtingen die

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

naar de derde graad woensdag 10 mei 2017

naar de derde graad woensdag 10 mei 2017 naar de derde graad woensdag 10 mei 2017 Studieaanbod in het Onze-Lieve- Vrouwcollege 1ste graad campus Bevegem campus Centrum campus Grotenberge 1ste leerjaar A- 1ste leerjaar A-moderne 2de Grieks- 2de

Nadere informatie

Overzicht van de behoeften aan wetenschappelijke en technologische beroepen

Overzicht van de behoeften aan wetenschappelijke en technologische beroepen Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Overzicht van de behoeften aan wetenschappelijke en technologische beroepen 7 Juli 2010 Stéphane THYS Coördinator Opzet van de presentatie Studenten in wetenschappelijke

Nadere informatie

Op weg naar een keuze. Naar het secundair onderwijs. CLBGO! Deinze - Eeklo. Hoe werken we? Wie zijn wij? Enkele jongeren aan het woord

Op weg naar een keuze. Naar het secundair onderwijs. CLBGO! Deinze - Eeklo. Hoe werken we? Wie zijn wij? Enkele jongeren aan het woord Naar het secundair onderwijs CLBGO! Deinze - Eeklo Team: Maatschappelijk werker Psycholoog Verpleegkundige Arts Vestiging Eeklo, De Pinte, Waregem, Tielt www.clbgoeeklo.be 1 2 Wie zijn wij? Hoe werken

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Infomoment van eerste naar tweede graad

Infomoment van eerste naar tweede graad Infomoment van eerste naar tweede graad Een school kiezen O Ik kan me ten volle ontplooien! O Ik voel me goed! O SIVIBU = LEREN LEVEN INSPIREREN Een richting kiezen = antwoord zoeken op de volgende vragen:

Nadere informatie

EDUGO campus De Brug

EDUGO campus De Brug LAGER ONDERWIJS 3 de graad STEM in de lessen Wiskunde Wereldoriëntatie Mens en techniek Mens en natuur Labo s & workshops Wetenschappen: labo (EDUGO campus De Toren) Technologie: workshops (EDUGO campus

Nadere informatie

Genderspecifieke studiekeuze in het hoger onderwijs

Genderspecifieke studiekeuze in het hoger onderwijs Genderspecifieke studiekeuze in het hoger onderwijs Ilse Laurijssen & Ignace Glorieux Onderzoeksgroep TOR - Vrije Universiteit Brussel Studiedag SSL: 'Hoger onderwijs: kiezen en winnen? X www.steunpuntssl.be

Nadere informatie

Krijg je maar geen genoeg van talen? Ga dan in het tweede jaar voor de optie Latijn aangevuld met Grieks. Een wijze keuze!

Krijg je maar geen genoeg van talen? Ga dan in het tweede jaar voor de optie Latijn aangevuld met Grieks. Een wijze keuze! Lyceum Het Lyceum biedt binnen de scholengroep de eerste graad Algemeen Secundair Onderwijs aan. In het eerste jaar maak je de keuze voor de optie Latijn, Moderne of STEM. Deze drie opties zorgen voor

Nadere informatie

STEM monitor april 2015 RITA DUNON

STEM monitor april 2015 RITA DUNON STEM monitor 2015 30 april 2015 RITA DUNON Doelstellingen STEM-actieplan STEM-actieplan 2012-2020 streeft op middellange termijn naar: Meer starters en afgestudeerden in STEM-opleidingen en richtingen

Nadere informatie

ANTWOORD. Vraag nr. 572 van 1 september 2011 van KATHLEEN DECKX

ANTWOORD. Vraag nr. 572 van 1 september 2011 van KATHLEEN DECKX VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 572 van 1 september 2011 van KATHLEEN DECKX Leerlingen BSO Slaagkansen hoger

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

naar de derde graad woensdag 27 april 2016

naar de derde graad woensdag 27 april 2016 naar de derde graad woensdag 27 april 2016 Studieaanbod in het Onze-Lieve- Vrouwcollege 1ste graad campus Bevegem campus Centrum campus Grotenberge 1ste leerjaar A- 1ste leerjaar A-moderne 2de - 2de 2de

Nadere informatie

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,

Nadere informatie

Wetenschapsfeest - Scholendag

Wetenschapsfeest - Scholendag Wetenschapsfeest - Vlaamse Overheid - departement Economie, Wetenschap en Innovatie Januari 7 Nobody s Unpredictable Inhoud I. Inleiding II. Presentatie van de resultaten III. Conclusies & Aanbevelingen

Nadere informatie

ZER Informatica. Programma-evaluatie. Resultaten programma-evaluatie. 5 enquêtes:

ZER Informatica. Programma-evaluatie. Resultaten programma-evaluatie. 5 enquêtes: ZER Informatica Resultaten programma-evaluatie Programma-evaluatie 5 enquêtes: - Overgang secundair onderwijs universiteit - Studenten die niet aan examens deelnamen / met hun opleiding stopten - Evaluatie

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Schoolverlaters bevraagd

Schoolverlaters bevraagd sessie 3 De wereld op de stoep: Schoolverlaters bevraagd Lieven Tusschans Stad Gent Werk en Economie Dienst Werk Schoolverlaters bevraagd Europa 2020 (schoolverlaters, kwalificaties, werkloosheid) Dienst

Nadere informatie

Inhoud info-avond. 3.1 een richting kiezen 3.2 een school kiezen

Inhoud info-avond. 3.1 een richting kiezen 3.2 een school kiezen 1 2 Inhoud info-avond 1. Hervorming secundair onderwijs 2. Huidige structuur secundair onderwijs 3. Hoe kiezen? 3.1 een richting kiezen 3.2 een school kiezen 4. Inschrijven 5. Waar vind ik verdere informatie?

Nadere informatie

Evaluatie van Open Bedrijvendag

Evaluatie van Open Bedrijvendag Evaluatie van Open Bedrijvendag Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030 Brussel April 2011 Samenvatting De Open Bedrijvendag

Nadere informatie

Het Dream-project wordt sinds 2002 op ad-hoc basis gesubsidieerd.

Het Dream-project wordt sinds 2002 op ad-hoc basis gesubsidieerd. Naam evaluatie Volledige naam Aanleiding evaluatie DREAM-project Evaluatie DREAM-project De Vlaamse overheid ondersteunt een aantal initiatieven ter bevordering van het ondernemerschap en de ondernemerszin.

Nadere informatie

Een exploratieve studie naar de relatie tussen geïntegreerd STEM-onderwijs en STEM-vaardigheden op secundair niveau

Een exploratieve studie naar de relatie tussen geïntegreerd STEM-onderwijs en STEM-vaardigheden op secundair niveau Een exploratieve studie naar de relatie tussen geïntegreerd STEM-onderwijs en STEM-vaardigheden op secundair niveau dr. H. Knipprath ing. J. De Meester STEM Science Engineering Technology Mathematics 2

Nadere informatie

Evaluatie van de Vlaamse (wetenschappelijke) Olympiades

Evaluatie van de Vlaamse (wetenschappelijke) Olympiades 15 mei 2018 Evaluatie van de Vlaamse (wetenschappelijke) Olympiades www.technopolis-group.com Evaluatie van de Vlaamse (wetenschappelijke) Olympiades Eindrapport Bestek nr. EWI-2017-07 technopolis group

Nadere informatie

Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL

Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL Geïntegreerde lerarenopleiding Aandacht

Nadere informatie

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.wico.be www.shn.wico.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel

Nadere informatie

Studierichtingen eerste graad

Studierichtingen eerste graad Studierichtingen eerste graad 08 WELKOM Beste ouders Beste leerling Wie aan het secundair onderwijs begint, zet, na de kleuter- en lagere school, een derde stap in de onderwijswereld. Een stap die je

Nadere informatie

Hoger onderwijs, lager onderwijs, schoolloopbaan, schoolse vertraging, secundair onderwijs, universitair onderwijs, watervalsysteem, zittenblijven

Hoger onderwijs, lager onderwijs, schoolloopbaan, schoolse vertraging, secundair onderwijs, universitair onderwijs, watervalsysteem, zittenblijven 1. Referentie Referentie Duqué, H. (1998). Zittenblijven en schoolse vertraging in het Vlaams onderwijs. Een kwantitatieve analyse 1996-1997. Onuitgegeven onderzoeksrapport, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap,

Nadere informatie

Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel

Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel 1 Inleiding Naar aanleiding van het nieuwe kwaliteitszorgsysteem dat werd ingevoerd bij de opschorting van de opleidingsvisitaties, werd beslist om

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Onderzoek naar de langetermijneffecten van acties op het vlak van popularisering van wetenschap, techniek en technologische innovatie

Onderzoek naar de langetermijneffecten van acties op het vlak van popularisering van wetenschap, techniek en technologische innovatie Onderzoek naar de langetermijneffecten van acties op het vlak van popularisering van wetenschap, techniek en technologische innovatie Wetenschapsfeest en Wetenschap in de kijker 2008 24 juni 2009 Nobody

Nadere informatie

Kiezen na de basisschool

Kiezen na de basisschool Kiezen na de basisschool WATHOE LEREN KIEZEN Wat gebeurt er in de klas? Het werkboekje WATHOE leren kiezen WATHOE het secundair onderwijs Hoe ziet het secundair onderwijs eruit? Wat kan ik er leren? Het

Nadere informatie

Workshops. Wetenschappen: labo (EDUGO campus De Toren) Technologie: workshops (EDUGO campus Glorieux)

Workshops. Wetenschappen: labo (EDUGO campus De Toren) Technologie: workshops (EDUGO campus Glorieux) STEM in de lessen Workshops Proeven van STEM Techniekacademie LAGER ONDERWIJS 3 de graad Wiskunde Wereldoriëntatie Mens en techniek Mens en natuur Wetenschappen: labo (EDUGO campus De Toren) Technologie:

Nadere informatie

Inhoud. 3.1 Een richting kiezen 3.2 Een school kiezen. 1. Huidige structuur secundair onderwijs 2. Herstructurering secundair onderwijs 3. Hoe kiezen?

Inhoud. 3.1 Een richting kiezen 3.2 Een school kiezen. 1. Huidige structuur secundair onderwijs 2. Herstructurering secundair onderwijs 3. Hoe kiezen? Overgang LO - SO 2 Inhoud 1. Huidige structuur secundair onderwijs 2. Herstructurering secundair onderwijs 3. Hoe kiezen? 3.1 Een richting kiezen 3.2 Een school kiezen 4. Inschrijven 5. Waar vind ik verdere

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Economie (2de en 3de graad ASO) Leerlingprofiel Je bent op zoek naar een studierichting die aansluit bij jouw interesses? Al eens nagedacht over de studierichting

Nadere informatie

Het is dan ook belangrijk dat jongeren bewust kiezen voor STEM-opleidingen.

Het is dan ook belangrijk dat jongeren bewust kiezen voor STEM-opleidingen. VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL Geïntegreerde lerarenopleiding Aandacht

Nadere informatie

Sint-Jozefscollege: studierichtingen 3 de graad ASO

Sint-Jozefscollege: studierichtingen 3 de graad ASO Economie-Moderne Talen Economie Moderne Talen natuurwetenschappen 2 2 Duits 3 3 Engels 3 3 Frans 4 4 economie 5 5 wiskunde 3 3 In deze studierichting wordt inzicht in het economisch gebeuren gecombineerd

Nadere informatie

Evaluatierapport. Workshop ADHD. Fontys PABO Limburg. Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees

Evaluatierapport. Workshop ADHD. Fontys PABO Limburg. Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees Evaluatierapport Workshop ADHD Fontys PABO Limburg Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees Inhoudsopgave Pag. 1. Inleiding 2 2. Deelnemers/respondenten 2 3. Opzet en inhoud evaluatie 2 4. Resultaten 2

Nadere informatie

STEM omvat alle vakken, opleidingen en projecten waarin wetenschappen, wiskunde en technologie sterk aanwezig zijn.

STEM omvat alle vakken, opleidingen en projecten waarin wetenschappen, wiskunde en technologie sterk aanwezig zijn. Waarom STEM? STEM omvat alle vakken, opleidingen en projecten waarin wetenschappen, wiskunde en technologie sterk aanwezig zijn. Alle technologie die vandaag de maatschappij beheerst is bedacht, ontworpen

Nadere informatie

OLFA EDEGEM. WELKOM op deze: info-avond voor ouders overgang secundair onderwijs

OLFA EDEGEM. WELKOM op deze: info-avond voor ouders overgang secundair onderwijs OLFA EDEGEM WELKOM op deze: info-avond voor ouders overgang secundair onderwijs Wat na het zesde leerjaar??? KIEZEN = PROCES gebeurt STAP VOOR STAP (boekje klas): ) ik denk na over kiezen ) ik leer mezelf

Nadere informatie

Resultaten preferentie-onderzoek Young Professionals. 8 maart 2018

Resultaten preferentie-onderzoek Young Professionals. 8 maart 2018 Resultaten preferentie-onderzoek Young Professionals 8 maart 2018 Representatieve steekproef Online onderzoek met behulp van de Crunchr Preference Scan onder 1012 jonge hoogopgeleide respondenten, met

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso)

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso) (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk

Nadere informatie

Op stap naar. Het secundair onderwijs. Vrij CLB Roeselare Kattenstraat Roeselare

Op stap naar. Het secundair onderwijs. Vrij CLB Roeselare Kattenstraat Roeselare Op stap naar Het secundair onderwijs Onderwijsloopbaanbegeleiding een opdracht van het CLB Proces begeleiding Aanvullend aan de school Op vraag Kiezen roept veel vragen op 1. Vragen naar informatie 2.

Nadere informatie

Wetenschap in het Paleis. Rapport

Wetenschap in het Paleis. Rapport Wetenschap in het Paleis Rapport 2008 1 Inleiding Van 25 juli tot 7 september was het Koninklijk Paleis geopend voor het publiek. Bezoekers konden onder het thema Wetenschap in het Paleis twee tentoonstellingen

Nadere informatie

Op stap met het werkboekje!?

Op stap met het werkboekje!? Werking CLB Op stap met het werkboekje!? 6 studiekeuzetaken Wat betekent kiezen? Ik leer mezelf kennen Ik verken de beroepenwereld Ik leer het Secundair Onderwijs kennen Ik maak een keuze Ik ben zeker

Nadere informatie

Inhoud. Met de stroom mee. 1. Wie? 2. Wat? 3. Waarom? 4. Hoe? 5. Resultaten & effecten 6. Enkele aanbevelingen pag. 2

Inhoud. Met de stroom mee. 1. Wie? 2. Wat? 3. Waarom? 4. Hoe? 5. Resultaten & effecten 6. Enkele aanbevelingen pag. 2 26-5-2016 pag. 1 Inhoud Met de stroom mee 1. Wie? 2. Wat? 3. Waarom? 4. Hoe? 5. Resultaten & effecten 6. Enkele aanbevelingen 26-5-2016 pag. 2 1. Wie? Em.Prof. Dr. Machteld De Metsenaere Promotor Mevr.

Nadere informatie

Evaluatie van de Vlaamse wetenschappelijke Olympiades Ontwerp Plan van aanpak

Evaluatie van de Vlaamse wetenschappelijke Olympiades Ontwerp Plan van aanpak Evaluatie van de Vlaamse wetenschappelijke Olympiades Ontwerp Plan van aanpak Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie 1 Afdeling Onderzoek 21.02.2013 Inleiding Op

Nadere informatie

Breek taboe omtrent kansarme

Breek taboe omtrent kansarme ITINERA INSTITUTE FLASH Breek taboe omtrent kansarme versus kansrijke diploma s 03 07 2013 MENSEN WELVAART BESCHERMING De Europese leiders hebben een actieplan tegen jeugdwerkloosheid aangekondigd. Uiteraard

Nadere informatie

Jongeren en Gezondheid 2014 : Socio-demografische gegevens

Jongeren en Gezondheid 2014 : Socio-demografische gegevens Jongeren en Gezondheid 14 : Socio-demografische gegevens Steekproef De steekproef van de studie Jongeren en Gezondheid 14 bestaat uit 9.566 leerlingen van het vijfde leerjaar lager onderwijs tot het zevende

Nadere informatie

Starten in het secundair onderwijs

Starten in het secundair onderwijs Starten in het secundair onderwijs Een overzicht Inleiding Structuur van het secundair onderwijs Wat verandert er in de toekomst? PAUZE Verhalen van kinderen Een goede schoolkeuze Waarmee rekening houden?

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

KIEZEN VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS info ouders basisonderwijs 1, 2 en 3 april 2019

KIEZEN VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS info ouders basisonderwijs 1, 2 en 3 april 2019 KIEZEN VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS info ouders basisonderwijs 1, 2 en 3 april 2019 goed kiezen is als een puzzel maken zorg ervoor dat je alle goede puzzelstukjes verzamelt Kiezen voor het secundair onderwijs

Nadere informatie

Enquête Studiekeuze Nieuwe studenten Informatica No. of responses = 48

Enquête Studiekeuze Nieuwe studenten Informatica No. of responses = 48 Enquête Studiekeuze Nieuwe studenten Informatica No. of responses = 8 Survey Results Legend Question text Relative Frequencies of answers Left pole Scale Std. Dev. Mean Median / Quantile Right pole Histogram

Nadere informatie

Het hoger onderwijs verandert

Het hoger onderwijs verandert achelor & master Sinds september 2004 is de hele structuur van het hoger onderwijs veranderd. Die nieuwe structuur werd tegelijkertijd ingevoerd in andere Europese landen. Zo sluiten opleidingen in Vlaanderen

Nadere informatie

Resultaten enquête jongerenambassadeurs voor sociale inclusie

Resultaten enquête jongerenambassadeurs voor sociale inclusie Resultaten enquête jongerenambassadeurs voor sociale inclusie Datum: 12 november 2013 1 Deelnemers Belangrijk om op te merken in elke communicatie is dat deze enquête peilde bij een 500-tal jongeren over

Nadere informatie

Ingenieur in de huidige maatschappij Karen Maex Vicerector Exacte Wetenschappen

Ingenieur in de huidige maatschappij Karen Maex Vicerector Exacte Wetenschappen Ingenieur in de huidige maatschappij Karen Maex Vicerector Exacte Wetenschappen Inleiding - Studentenaantallen - Slaagkansen - Vrouwelijke/mannelijke studenten - In Vlaanderen en internationaal - Eerste

Nadere informatie

Sterktes en zwaktes uit de peilingen wiskunde - mogelijke verklaringen. Patricia De Grande AHOVOKS

Sterktes en zwaktes uit de peilingen wiskunde - mogelijke verklaringen. Patricia De Grande AHOVOKS Sterktes en zwaktes uit de peilingen wiskunde - mogelijke verklaringen Patricia De Grande AHOVOKS Resultaten per studierichting aso ET reële functies exponentiële functies goniometrische functies afgeleiden

Nadere informatie

Enquête noden van de scholen. Eerste verwerking

Enquête noden van de scholen. Eerste verwerking Enquête noden van de scholen Eerste verwerking Verwerking van formulieren ingediend op 27/9/16 46 enquêtes werden ingediend/verwerkt Achtergrond mooi verspreid over de 4 componenten van STEM Man/vrouw

Nadere informatie

Vragenlijst leerlingen nameting

Vragenlijst leerlingen nameting Bijlage C Vragenlijsten Vragenlijst voor leerlingen Vragenlijst leerlingen nameting Dit schooljaar doe jij mee aan de pilot havo Carrousel. Je bent bij een aantal organisaties op Carrouselbezoek geweest

Nadere informatie

STEM monitor Juni 2016

STEM monitor Juni 2016 monitor Juni 2016 Inleiding In het -actieplan 2012-2020 van de Vlaamse regering werd voorzien dat de doelstellingen van het -actieplan worden opgevolgd aan de hand van een indicatoren. Hiervoor werd de

Nadere informatie

VAKGROEP <... > ONDERZOEKSGROEP <... > NIET GESLAAGD VOOR TOELATINGSEXAMEN: WAT NU?

VAKGROEP <... > ONDERZOEKSGROEP <... > NIET GESLAAGD VOOR TOELATINGSEXAMEN: WAT NU? VAKGROEP ONDERZOEKSGROEP NIET GESLAAGD VOOR TOELATINGSEXAMEN: WAT NU? 1 DOELSTELLING Informeren over de verschillende opties in een duidelijke context, met oog voor alle voor- en nadelen

Nadere informatie

ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS

ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS Stand van zaken: december 2017 Agentschap voor Onderwijsdiensten METHODOLOGIE In het gewoon voltijds secundair onderwijs worden de anderstalige

Nadere informatie

aantal zorg- STEM aantal lichte STEM

aantal zorg- STEM aantal lichte STEM Indicatoren I. Instroom (studiekeuze) a. Secundair onderwijs Indicator I.S: Studiekeuze voor in secundair onderwijs. Percentages leerlingen die studiekeuze maken en percentage meisjes in de categorie 1

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Iedere student gelijk aan de start?

Iedere student gelijk aan de start? Iedere student gelijk aan de start? Datagestuurde studie-oriëntering Maarten Pinxten Project Coordinator readystemgo project Faculteit Industriële ingenieurswetenschappen, KU Leuven Logo s toevoegen L

Nadere informatie

ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS

ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS Stand van zaken: juni 2017 Agentschap voor Onderwijsdiensten METHODOLOGIE In het gewoon voltijds secundair onderwijs worden de anderstalige

Nadere informatie

WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 25 3910 NEERPELT. Tel. +32 11 64 07 01 Fax +32 11 64 41 46. info@shn.be www.shn.be www.wico.

WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 25 3910 NEERPELT. Tel. +32 11 64 07 01 Fax +32 11 64 41 46. info@shn.be www.shn.be www.wico. STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD 0-0 WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.be www.shn.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel van het

Nadere informatie

Een open geest start hier GO! atheneum Tienen

Een open geest start hier GO! atheneum Tienen Een open geest start hier GO! atheneum Tienen Wat is STEM? STEM STEM staat voor Science Technology Engineering Mathematics. Wetenschap, techniek en wiskunde zijn binnen STEM geen aparte vakken maar onlosmakelijk

Nadere informatie

ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOTLIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS

ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOTLIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOTLIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS Stand van zaken: juni 2016 Agentschap voor Onderwijsdiensten METHODOLOGIE In het gewoon voltijds secundair onderwijs worden de anderstalige

Nadere informatie

Report CIKO Wetenschappen Studiekeuze Wetenschappen No. of responses = 227

Report CIKO Wetenschappen Studiekeuze Wetenschappen No. of responses = 227 Report CIKO Wetenschappen Studiekeuze Wetenschappen 07-08 No. of responses = 7 Survey Results Legend Question text Relative Frequencies of answers Left pole Scale Std. Dev. Mean Median / Quantile Right

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Technisch onderwijs West-Vlaanderen Werkt 3, 2009

Technisch onderwijs West-Vlaanderen Werkt 3, 2009 West-Vlaanderen Werkt 3, 2009 in West-Vlaanderen dr. Marie Van Looveren sociaaleconomisch beleid, WES Jongeren uit het gewone secundair onderwijs kunnen na de eerste graad kiezen voor één van de volgende

Nadere informatie

Evaluatie. van het DREAM-project SAMENVATTING

Evaluatie. van het DREAM-project SAMENVATTING Evaluatie van het DREAM-project SAMENVATTING Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030 Brussel 13 juni 2008 Samenvatting In de

Nadere informatie

TTALIS. Maatschappelijke waardering door de ogen van de. leraar en de samenhang met leraar- en schoolkenmerken

TTALIS. Maatschappelijke waardering door de ogen van de. leraar en de samenhang met leraar- en schoolkenmerken Maatschappelijke waardering door de ogen van de TTALIS leraar en de samenhang met leraar- en schoolkenmerken Bevindingen uit de Teaching And Learning International Survey (TALIS) 2013 IN FOCUS Faculteit

Nadere informatie

ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS

ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS IN HET GEWOON VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS Stand van zaken: oktober 2016 Agentschap voor Onderwijsdiensten METHODOLOGIE In het gewoon voltijds secundair onderwijs worden de anderstalige

Nadere informatie

Evaluatie VCP Dienstverlening

Evaluatie VCP Dienstverlening Evaluatie VCP Dienstverlening Vlaamse overheid - Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Juni 2008 08-00408-0 Inhoud Inleiding Achtergrond Onderzoeksdoelstelling Methodologie Variabelen Streekproefstructuur

Nadere informatie

INFOBROCHURE 2e - 3e GRAAD. secundair onderwijs

INFOBROCHURE 2e - 3e GRAAD.  secundair onderwijs INFOBROCHURE e - 3e GRAAD www.materdeibrasschaat.be secundair onderwijs 017-018 Welkom in Mater Dei In een aangenaam en gestructureerd schoolklimaat vinden heel wat leerlingen in onze school de gepaste

Nadere informatie

nr. 272 van JENNE DE POTTER datum: 13 februari 2015 aan HILDE CREVITS

nr. 272 van JENNE DE POTTER datum: 13 februari 2015 aan HILDE CREVITS SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 272 van JENNE DE POTTER datum: 13 februari 2015 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Toegankelijkheid schoolgebouwen Onderzoek

Nadere informatie

Ter voorbereiding van het academiejaar waren de resultaten als volgt:

Ter voorbereiding van het academiejaar waren de resultaten als volgt: VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Vraag nr. 26 van 10 september 2014 van ANN BRUSSEEL Toelatingsexamen arts

Nadere informatie

Leeronderzoek BORSTKANKERSCREENING

Leeronderzoek BORSTKANKERSCREENING Leeronderzoek BORSTKANKERSCREENING De harde cijfers In Vlaanderen krijgen jaarlijks 4000 vrouwen borstkanker! Provincie Antwerpen: 1 op 9 vrouwen krijgt borstkanker voor haar 75ste levensjaar! 1 op 3 vrouwen

Nadere informatie

> VSK-PEILING OVER STRESS OP SCHOOL 5964 leerlingen over de oorzaken en gevolgen van schoolstress Scholierencongres (18 februari 2017)

> VSK-PEILING OVER STRESS OP SCHOOL 5964 leerlingen over de oorzaken en gevolgen van schoolstress Scholierencongres (18 februari 2017) > VSK-PEILING OVER STRESS OP SCHOOL 5964 leerlingen over de oorzaken en gevolgen van schoolstress Scholierencongres (18 februari 2017) < verwijder geen elementen boven deze lijn; ze bevatten sjabloon -instellingen

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

RESULTATEN VAN DE ENQUETE NAAR MENINGEN VAN VLAAMSE STUDENTEN OVER HET STUDEREN AAN DE OPEN UNIVERSITEIT - SEPTEMBER 2007 -

RESULTATEN VAN DE ENQUETE NAAR MENINGEN VAN VLAAMSE STUDENTEN OVER HET STUDEREN AAN DE OPEN UNIVERSITEIT - SEPTEMBER 2007 - RESULTATEN VAN DE ENQUETE NAAR MENINGEN VAN VLAAMSE STUDENTEN OVER HET STUDEREN AAN DE OPEN UNIVERSITEIT - SEPTEMBER 2007 - Uitgevoerd: september 2007 Onderzoekers: drs. Herman Kiesel, drs. Lic. Rick Coone,

Nadere informatie

Ijkingstoets voor toekomstige

Ijkingstoets voor toekomstige Ijkingstoets voor toekomstige wetenschapsstudenten Carolien Van Soom Lerarendag Faculteit Wetenschappen 7 mei 2014 Ijkingstoets voor toekomstige wetenschapsstudenten 1. Achtergrond 2. Opzet ijkingstoets

Nadere informatie

Studierichting ASO Topsport

Studierichting ASO Topsport Studierichting ASO Topsport PROFIEL Je bent gebeten door de microbe van atletiek, voetbal, volleybal of tafeltennis. Je bent geselecteerd door de federatie én daarnaast ben je in het bezit van een topsportstatuut,

Nadere informatie

Studiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad...

Studiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad... Studiegebied (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad... Techniek-wetenschappen STUDIEGEBIED CHEMIE Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting...

Nadere informatie