DOC: Aldi-papers (versie 1.0) Blad: 1

Transcriptie

1 DOC: Aldi-papers (versie 1.0) Blad: 1

2 Inleiding & Verantwoording Deze rapportage is samengesteld, op basis van de door de Gemeente Noord-Beveland op 17 mei 2016 (op grond van de Wet Openbaarheid van Bestuur) verstrekte documenten over het ALDI-dossier. Daarnaast hebben de auteurs zelf informatie verzameld via o.a. het Internet en contact met direct betrokken bedrijven en personen. Wij vinden de titel De toepasselijk, gezien de vele, tot nu toe niet openbare documenten, die wij van de Gemeente ontvingen en welke cruciale informatie bevatten. Met deze rapportage willen de auteurs de inwoners van Noord-Beveland informeren over de feiten en cijfers, die betrekking hebben op de (beoogde) komst van Aldi naar Wissenkerke. Deze rapportage geeft volledige openheid van zaken en iedereen kan op basis hiervan zelf zijn/haar eigen conclusies trekken. Opzet van de rapportage Om een compleet beeld van alle gebeurtenissen te schetsen, is er voor gekozen om de rapportage te baseren op het proces in de tijd. Daarbij ligt de nadruk op de politieke besluitvorming door de Gemeenteraad en de rol hierin van het College van B&W. Er is gekeken of de Gemeenteraad steeds volledig werd geïnformeerd, wat de rol van de fractievoorzitters (het Presidium) hierin was en hoeveel Gemeenschapsgeld er werd geïnvesteerd. De rapportage is onderbouwd met documenten die van de Gemeente zijn ontvangen, waarbij de vet afgedrukte teksten, zijn ontleend aan gespreksverslagen, raadsverslagen, brieven en s. (De nummers voor de teksten verwijzen naar de originele documenten, die u ook vindt op de website: Daarnaast worden alle gemaakte opmerkingen of verklaringen in de tekst door NB. voorafgegaan. Samenvatting Het Aldi-dossier kan in het kort worden getypeerd als een dossier, waarbij de Gemeente als financier optrad en alle risico s droeg. Daarbij ontbrak het volledig aan regie vanuit de Gemeente, maar werd deze door een derde partij gevoerd. Uit de ontvangen documenten blijkt nergens wie er (eind)verantwoordelijk was voor het project en ontbrak de contractuele basis/garantie voor de gedane investeringen van meer dan 2 miljoen. Ook is het onzeker of alle acties steeds met medeweten/goedkeuring van de volledige Gemeenteraad plaatsvonden. Nergens blijkt uit dat de Gemeenteraad actief haar invloed of democratische controle heeft uitgeoefend op het (door derden voor het College) voorgestelde beleid en/of de uitvoering hiervan. Het College en de Gemeenteraad, die vanaf 2009 tot en met 2012 zitting hadden, zijn hiervoor primair en collectief verantwoordelijk. Nergens in de documenten zijn individuele raadsleden (behoudens een enkeling) zichtbaar en/of blijkt dat de Raad invloed en controle heeft uitgeoefend op de voorstellen, die er door het College werden gedaan. Hadden alle raadsleden steeds volledig inzicht in alle details, of waren sommige details alleen aan de fractievoorzitters (het Presidium) via besloten bijeenkomsten (zonder notulen) bekend? Het is duidelijk dat het dualisme slecht heeft gewerkt en het politieke proces niet volgens de regels is verlopen? Daarnaast zou men grote vraagtekens kunnen zetten bij de integriteit van enkele (zaken)partners, die (al dan niet vrijwillig) werden gekozen! Alle ontwikkelingen, die er na 2012 plaatsvonden, zijn een direct gevolg van het tussen 2009 en 2012 gevoerde beleid en de hieruit voortvloeiende besluiten. Ondanks alle, duidelijke signalen, werd er niet ingegrepen en wellicht had dit, met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid, in een vroeg(er) stadium nog kunnen leiden tot een andere uitkomst. De auteurs, Noord-Beveland, Juli 2016 DOC: Aldi-papers (versie 1.0) Blad: 2

3 Oktober Hoe het begon Het dossier startte in de 2 e helft van 2009, nadat eerder in 2005 een poging voor een woningbouwproject voor het Centrumplan in Wissenkerke was mislukt, als gevolg van de (te) hoge grondkosten van ca. 2,5 miljoen. In de 2 e helft van 2009 kwam Blijvend Goed (hierna te noemen BG) langs informele weg in beeld bij de Gemeente. Dit blijkt o.a. uit de gemaakte opmerkingen in de vergadering van 15 september 2010: (0) Wij (BG) zijn gevraagd om het commerciële traject te doen en de reactie vanuit de Gemeente Jullie zijn op een rare manier binnengekomen. De eerste keer dat de naam van BG verschijnt, is in het Centrumplan Quick Scan Winkelstudie 2009 ( ). Deze Scan werd in opdracht van BG door Kardol Advies uitgevoerd om te onderzoeken hoe het winkelaanbod in Wissenkerke kon worden versterkt. De Scan werd persoonlijk door de burgemeester geparafeerd en daarmee lijkt het opereren van BG te zijn geformaliseerd. De Scan werd aan de Commissie Rondom Wissenkerke gestuurd, waarin naast het College ook alle fractievoorzitters (het Presidium) uit de Gemeenteraad zaten. BG opereerde zonder contract en dus ook zonder duidelijke afspraken en afbakening van werkzaamheden en bevoegdheden. Hierin ligt (mede) de kiem voor het mislukken van het Aldi-project. Nog het College, nog het Presidium vroeg waarom BG zonder een contract kon opereren! In het vertrouwelijke rapport Centrumplan Quick Scan Winkelstudie 2009 staat o.a.: (1) Met een nieuw winkelplan zijn er kansen voor uitbreiding van de gevestigde supermarkt en Ondanks de beperkte bevolkingsomvang van Wissenkerke zijn er kansen om een compact en overdekt winkelcomplex te realiseren. In een aanvullende notitie van schrijft Kardol o.a. (2) Het winkelprogramma van de supermarkt zal een bescheiden omvang krijgen (een kleine, moderne dorpssupermarkt). November Ontwikkeling Wissenkerke Op 9 november 2009 werd er een memo aan het College gezonden en akkoord bevonden, die ging over een gesprek, dat de Gemeente op 5 november 2009 had met Marsaki en BG, over een mogelijke samenwerking. Hierin staat o.a.: (3) Blijvend Goed wenst de hoek Voorstraat/Ooststraat te ontwikkelen in Wissenkerke met retail en woningen, en heeft hiertoe een detailhandelsvisie laten ontwikkelen. en Blijvend Goed geeft aan dat het uit onderhandelingsoogpunt wenselijk is, dat de Gemeente de onderhandelingen met de Moor (NB. de Moor was eigenaar van panden aan de Voorstraat en Oostvoorstraat) voert. Vervolgens ging BG eind 2009 en begin 2010 de mogelijkheden voor winkelvestigingen onderzoeken als invulling van het Centrumplan Wissenkerke. NB. BG wenste te ontwikkelen, maar opvallend is dat de Gemeente voor het beoogde project de panden hoek Voorstraat/Ooststraat moest gaan aankopen! November Presentatie resultaten Quick Scan aan de Commissie Rondom Wissenkerke De resultaten van de Scan werden op 11 november 2009 met de Commissie Rondom Wissenkerke besproken. Naast het College maakten hiervan ook de nu nog actieve fractievoorzitters van VVD, SGP en het CDA, deel uit van de Commissie. Het College en de Fractievoorzitters zijn dus vanaf het begin volledig bekend geweest met alle details van het project. Of alle, overige raadsleden het vertrouwelijke rapport van de Scan ontvingen, is onduidelijk. Het College kreeg toestemming van de fractievoorzitters om de onderhandelingen voor de aankoop van de panden voor het Centrumplan te starten. In de Raad van 26 november 2009 werd de aankoop door de Raad bekrachtigd, die als volgt door het College werd gemotiveerd: (4) Wij zijn voornemens om samen met RWS/Marsaki en een derde, commerciële partij op deze locatie een plan te realiseren. Februari Spar Nederland Komt er een Aldi op Noord-Beveland? Op 26 februari 2010 zond Spar een aan de Gemeente, waarin o.a. stond: (4.1) Tevens gaan er diverse geruchten de ronde dat er toch in de Gemeente een Aldi gaat komen en Wanneer Aldi zich toch mag gaan vestigen in de Gemeente zal dit negatief gaan werken op de ontwikkelingen van onze winkels. NB. Hieruit blijkt dat de komst van Aldi niet uit de lucht kwam vallen, maar er al langer sprake van moet zijn geweest. Deze werd verspreid binnen het Gemeentehuis en bereikte ook burgemeester Henny van Kooten, die hierop reageerde met o.a.: (4.2) Wie er uiteindelijk gaat zitten maakt mij niets uit als er maar iets gebeurt. Ben altijd bereid rekening te houden met het belang van reeds gevestigde partijen maar uiteindelijk maken zij het beleid op Noord-Beveland niet. DOC: Aldi-papers (versie 1.0) Blad: 3

4 Maart Geen woningbouw, maar wel een overeenkomst met Aldi Op 11 maart werd er vanuit de Gemeente een mail aan een partner van Blijvend Goed verzonden, waarin een afspraak voor 23 maart 2010 werd gemaakt en als volgt bevestigd: (4.3) In ons laatste gesprek hebben we afgesproken dat we met de grondaankopen aan de slag zouden gaan na het vervolgoverleg, dus dat zal na 24 maart zijn, NB. Hieruit blijkt duidelijk dat de panden (die later die maand officieel werden aangekocht) waren bestemd voor het voorgenomen Winkelplan van Blijvend Goed. Op 23 maart 2010 meldde Blijvend Goed in een gesprek op het Gemeentehuis dat men een huurcontract met Aldi had afgesloten en bleek dit dus het eerder genoemde Project te zijn. Tijdens dit gesprek kreeg de Gemeente geen kopie van het huurcontract. NB. Uit niets blijkt dat de Gemeente naar de inhoud van het huurcontract met Aldi heeft gevraagd of enig voorbehoud heeft gemaakt en dit dus blijkbaar probleemloos accepteerde. Van dit gesprek is, behoudens wat handgeschreven aantekeningen, geen officieel verslag gemaakt. In deze aantekeningen staat: (5) Aldi: Contract getekend, De Moor nog aankopen -> Actie en Kardol: Effecten Nihil. Dat laatste is vreemd, want het onderzoek door Kardol naar de effecten van de komst van Aldi zou eerst in 2011 plaatsvinden! (NB. Of wist men toen al wat de beoogde uitkomst moest zijn?). Op 29 maart 2010 vond er een gesprek plaats tussen de Gemeente, RWS en BG, waarbij in het verslag van deze bijeenkomst o.a. staat : (6) RWS heeft aangegeven dat men een woonprogramma boven de Aldi niet wenselijk vindt en Besproken is dat het beter is om de Aldi te ontwikkelen zonder woonprogramma er boven, zodat er uitsluitend een Aldi wordt gerealiseerd. Vervolgens werden op 29 maart 2010 door BG met de Gemeente de uitgangspunten besproken, die door BG in een aan de Gemeente werden bevestigd. Bij deze werd een calculatiemodel gevoegd, met daarin de verwachte, totale kosten voor het project: (6) Pagina 2: Grond & Bouw voor de Aldi-discountsupermarkt op ,= (NB. plus ,= voor de dan al aangekochte panden). Eind maart 2010 was de invulling van het Centrumplan dus uitsluitend nog gericht op de komst van Aldi! Nergens uit de documenten blijkt dat de (volledige) Gemeenteraad over deze ontwikkelingen werd geïnformeerd, of dat iemand hiertegen enig voorbehoud of bezwaar heeft gemaakt. Op 22 en 26 maart 2010 kocht de Gemeente de panden Voorstraat 38a/40 en Oostvoorstraat April Toenemende onrust bij de middenstand Op 14 april 2010 vond er, op verzoek van Spar Nederland (als franchisegever van de supermarkten in Kortgene en Colijnsplaat, alsook de Attent in Wissenkerke) een eerste gesprek met de Gemeente plaats. Kardol schreef naar aanleiding van dit gesprek een vertrouwelijke memo (16 april 2010). Hierin werd o.a. gesteld: (7) Hoewel de komst van een discountsupermarkt in de Gemeente Noord-Beveland zal kunnen leiden tot het meer kunnen vasthouden van de supermarktbestedingen binnen de gemeente, is het nog maar de vraag of daardoor het functioneren van de kleine dorpssupermarkten in de gemeente straks nog voldoende marktruimte wordt geboden om zodoende een rendabele exploitatie te behouden en Om de strategisch goed verspreide supermarktstructuur binnen de gemeente in stand te houden zou, bij het toestaan van de vestiging van een discountsupermarkt, een functioneel compensatiepakket opgezet dienen te worden. NB. Wederom blijkt nergens uit dat de inhoud van deze memo met de (volledige) Gemeenteraad werd gedeeld? April/Mei 2010 Gemeente werkt mee aan Aldi-project Uit een 2-tal berichten in het dossier bleek wel dat de Gemeente dan al volledig meedacht in het Aldiproject. In een van 22 april 2010 (8) reageerde de Gemeente op een vraag over het slopen van de opstallen, in verband met mogelijk asbest (t.b.v. locatie nieuwbouw Aldi) en op 11 mei 2010 (9) vroeg een andere ambtenaar om het getekende huurcontract met Aldi-markt. NB. Dit contract werd overigens nooit verstrekt, maar het is overduidelijk dat het Centrumplan Wissenkerke en het Winkelplan Aldi hetzelfde is! Juni 2010 Schriftelijk verzoek van Spar om af te zien van komst Aldi Op 25 mei 2010 vond er een tweede gesprek met Spar Nederland plaats. In dit gesprek liet Wethouder van der Maas o.a. weten: (10) men er maar van uit moet gaan dat de Aldi er komt. Naar aanleiding hiervan stuurde Spar Nederland een brief aan het College (21 juni 2010) die afsloot met (11) Wij hopen dat u als gemeentebestuur de beslissing tot het vestigen van een Aldi nog eens wilt heroverwegen en dat u dan tot dezelfde conclusies (markttechnisch geen ruimte) zal komen. NB. Had het College dit toen al besloten? DOC: Aldi-papers (versie 1.0) Blad: 4

5 Op verzoek van de Gemeente schreef Kardol op 8 juli 2010, naar aanleiding van deze brief een notitie waarin o.a. stond: (12) Bezien vanuit het distributief perspectief zal naar verwachting de toevoeging van een (discount)supermarkt van ca. 800m2 w.v.o., tussen de vraagzijde en aanbodzijde een disbalans gaan ontstaan. De aanbodzijde zal de vraagzijde, distributief gezien, gaan overstijgen. NB. Wederom is het de vraag of de (volledige) Gemeenteraad over de brief van de Spar en de reactie van Kardol werd geïnformeerd? Juli Ontsnappingsmogelijkheden in het huurcontract met Aldi Op 29 juli 2010 kwam de heer R. van Os (Projectontwikkelaar Aldi Vastgoed) kennismaken met de Gemeente en in dit gesprek meldde hij o.a.: (13) Het gemiddelde verzorgingsgebied bestaat uit inwoners, alsook Voor Aldi is Wissenkerke in eerste instantie niet de beste plek op Noord-Beveland.. Ook werd genotuleerd Er zitten nog ontsnappingsmogelijkheden in het contract met BG. NB. Voor de Gemeente was dit geen reden om over deze ontsnappingsmogelijkheden bij BG of Aldi nadere vragen te stellen?! Eerst begin 2016 zou blijken dat de Aldi van deze ontsnappingsmogelijkheden gebruik kon maken! Oktober College gaat akkoord met afspraken Blijvend Goed Het College keurde op 5 oktober 2010 de tussen de Gemeente en Blijvend Goed op 16 september 2010 de opgestelde overwegingen en afspraken goed. Hierin stond o.a. (14-1) De komst van een Aldi levert op Noord- Beveland een spanningsveld op, en vormt een bedreiging voor de bestaande dorpssupermarkten en bedrijfsverplaatsingen in Colijnsplaat en Kortgene Verder werd vermeld: (14-1) De twee percelen aan de Weststraat (De Moor en Van Dijke) moeten worden verworven om aan het Programma van Eisen van Aldi te voldoen en (14-1) Een huurtermijn van vijf jaar door Aldi, is voor de Gemeente te risicovol. Na 5 jaar is er slechts 4 ton van een investering van ruim 2 miljoen terugverdiend. NB. Opvallend, want BG was toch de ontwikkelaar/verhuurder en niet de Gemeente!! Maar de huurtermijn blijft 5 jaar en blijkbaar wist de Gemeente toen ook al dat de Dorpsvernieuwing op basis van Aldi meer dan 2 miljoen ging kosten. Het College wist dus van A tot Z wat de mogelijke gevolgen waren van de komst van Aldi, maar was de (volledige) Gemeenteraad hiervan ook op de hoogte of wist alleen het Presidium hier van af? Er zijn geen notulen van deze vergaderingen, die besloten werden gehouden en dus ook de samenstelling qua deelnemers onbekend is! November Intentieovereenkomst Gemeente met Blijvend Goed In een vertrouwelijke Adviesmemo van 19 oktober 2010 werd gemeld, dat (15-1) de Gemeenteraad tijdens een presentatie van BG op 16 september heeft ingestemd met het geschetste traject. Nergens blijkt uit dat tijdens deze presentatie (die overigens besloten was en waarvan geen notulen werden gemaakt), of de Raad volledig inzage kreeg in de eerder genoemde overwegingen en afspraken met BG. De (in)stemming is dus ook oncontroleerbaar. In hetzelfde memo staat ook: (15-2) De overeenkomst bevat afspraken over o.a. het tegen taxatiewaarde verkopen van de percelen aan Blijvend Goed, sloop, bouwrijp maken, fasering, de omgang met Aldi en planvoorbereiding. De taxatiewaarde van alle percelen (aangekocht voor ca. 1,4 miljoen, plus nog 0,7 miljoen aan bijkomende kosten = 2,1 miljoen) werd in 2012 getaxeerd op ,= (?!). NB. Het is nauwelijks te geloven dat de Raad akkoord ging met dit PRESENTJE, en gaf daarmee in 2010 al een blanco cheque aan BG zonder te weten wat dit in 2012 financieel zou betekenen! Ter herinnering: In 2005 mislukte een bouwproject op dezelfde plaats, vanwege de verwervingskosten van de grond voor 2,5 miljoen, (qua oppervlakte gelijk aan de aangeboden grond aan BG) die kennelijk door verandering van bestemming in 2012 nog maar waard zou zijn?! In de Raadsvergadering van 25 november 2010 werd e.e.a. tijdens de Rondvraag (niet als Agendapunt!) besproken en in de notulen staat slechts vermeld: (16) Vervolgens geeft de heer Oudshoorn aan dat raadsbreed wethouder Van der Maas de opdracht heeft gekregen om te kijken naar de herstructurering van de Oostvoorstraat en via een onderzoek naar de mogelijkheden van winkels et cetera! NB. Opvallend want 3 dagen eerder was over Aldi door de Gemeente er toen al een intentieovereenkomst met BG gesloten! In deze, op 22 november 2010, gesloten overeenkomst tussen de Gemeente en BG, stond ook: (17) Artikel 2.1 De Gemeente spant zich in om, naast de in eigendom verkregen percelen aan de Voorstraat 38a en 40 en Oostvoorstraat 19-23, ook de 2 percelen aan de Weststraat te verwerven. De gemeente sloopt de panden en maakt de percelen bouwrijp. NB. Het is duidelijk dat dit uitsluitend voor Aldi bedoeld was. DOC: Aldi-papers (versie 1.0) Blad: 5

6 Op 23 november 2010 vond er een voortgangsgesprek plaats, waarin o.a. door de Gemeente werd gemeld: (18) De Gemeente is er uit met de Moor en Dhr. Van Dijke vraagt echter te veel. Dit perceel is echter essentieel voor Aldi. BG meldt in dit gesprek ook dat het contract met Aldi nu fixed is en dat de factor tijd niet langer een rol speelt. NB. Het oorspronkelijke huurcontract met Aldi eindigde op 1 december Ook nu vraagt de Gemeente niet aan BG om een kopie/bewijs van de verlenging van het huurcontract met Aldi. November College geeft opdracht voor een Winkelstudie Het College besloot om de onrust onder middenstanders wat te sussen en gaf (via BG) aan Kardol een opdracht om een Winkelstudie uit te voeren. Doel was om (mede) aan te tonen dat er voor Aldi ruimte was op Noord-Beveland. NB. Was niet het primaire doel om de komst en investeringen voor Aldi te legitimeren? Ondertussen bleef de Gemeente haar beleid en investeringen nog steeds baseren op de mondelinge toezegging van BG over de komst van Aldi. NB. Nergens in de documenten blijkt dat BG of Aldi aan de Gemeente hierover ooit een schriftelijke garantie heeft afgegeven of dat hierom door de Gemeente werd gevraagd! Een verzoek aan Aldi was trouwens ook niet mogelijk, aangezien de Gemeente in de intentieovereenkomst had beloofd (14.2) zonder blijvend Goed geen gesprekken meer met Aldi te voeren! Februari Winkelstudie: Geen (distributieve) ruimte voor de Aldi Het rapport Winkelstudie DPO van Kardol (28 februari 2011) deed geen, met harde cijfers onderbouwde, uitspraken. Wel werd gesteld:( 19) Dat wil zeggen dat in de dagelijkse sector van de Gemeente Noord- Beveland, ook op langere termijn, geen distributieve mogelijkheden zullen ontstaan voor een substantiële uitbreiding en Cruciaal hierbij is dat in ieder geval branchedoublures voorkomen moeten worden. Opvallend was dat op de omslag van het rapport stond Winkelstudie DPO (Distributie Planologisch Onderzoek), terwijl Kardol eerder al had laten weten geen DPO te zullen maken. In de overeenkomst van 22 oktober 2010 stond ook dat BG (NB. dus niet Kardol) een planologische onderbouwing zou maken, maar dat is geen DPO! Eerder reageerde BG op een vraag (verslag 15 september 2010) hierover van de Gemeente over de DPO: (20) Daar kom je nooit uit, waarop de Gemeente opmerkte: Windowdressing. NB. Windowdressing kan het beste worden omschreven als Iets zo optimaal mogelijk presenteren. Het ontbreken van ruimte was reeds bekend uit het vertrouwelijke memo van 16 april 2010 van Kardol aan Gemeente (document 7) Maart 2011 Onvolledig informeren van Ondernemers (GON) Het rapport van de Winkelstudie werd op 29 maart 2011 aan de ondernemers gepresenteerd. (NB. Niet dat dit rapport nog iets aan het beleid van de Gemeente zou wijzigen, want de Gemeente had immers al 4 maanden eerder de intentieovereenkomst voor de realisatie van Aldi met BG getekend.) NB. Op z n minst leek het dat de gemeente in het gesprek met de GON de indruk heeft willen wekken, dat het rapport objectief zou oordelen of er ruimte voor Aldi was, wat onzorgvuldige informatievoorziening te noemen is. NB. Men zou op z n minst kunnen stellen dat de gewekte indruk, dat het rapport objectief zou oordelen of er ruimte voor Aldi was, vragen oproept. Wisten alle raadsleden hiervan af en/of waren alleen de Fractievoorzitters hiermee bekend, of had het College dit zelfstandig besloten? Wanneer zal blijken dat het Presidium steeds volledig op de hoogte is geweest, is er sprake van onzorgvuldige informatie vanuit alle politieke partijen! Tijdens de presentatie van de Winkelstudie aan de Gezamenlijke Ondernemers Noord-Beveland op 29 maart 2011, werd aan wethouder van der Maas o.a. gevraagd: (21) Is de beslissing voor de Aldi al genomen? Hierop antwoordt van der Maas: dat er nu nog geen besluit over de komst van de Aldi is genomen. NB. Wederom lijkt het of de 4 maanden eerder getekende intentieovereenkomst met BG niet bestaat?! April 2011 Suggestie van besloten besluitvorming Besprekingen en presentaties over het Centrumplan werden zoals eerder gemeld, vaak besloten gehouden zonder notulen. Opvallend dat in de notulen van de raadsvergadering van hierover werd gemeld: (22) Verder zou hij (NB. Wethouder van der Maas) het op prijs stellen als de raad vertegenwoordigd is, maar hij denkt dat dit een zaak is voor het Presidium. De vorige keer heeft het heel goed gewerkt en die terugkoppeling naar de raad moet wat hem betreft in korte lijnen. NB. Hiermee werd gesuggereerd dat er via het Presidium werd gecommuniceerd en geopereerd. Hierdoor is het ook erg onduidelijk of de volledige Raad steeds bekend was met alle details van het Aldi-project! DOC: Aldi-papers (versie 1.0) Blad: 6

7 2011 Opdracht voor Winkelverbeterplan Later in 2011 werd er aan Kardol opdracht gegeven voor een Winkelverbeterplan, teneinde de positie van de bestaande supermarkten op Noord-Beveland te versterken. NB. Mogelijk dat daarbij ook het door Spar Nederland aangekondigde uitstel, van de verhuizingen van de Sparsupermarkten in Colijnsplaat en Kortgene, een rol heeft gespeeld. Overigens is geen van de gesuggereerde winkelverbeterplannen ooit uitgevoerd. Merkwaardig is, dat ondanks het feit dat van de kant van de Gemeente wordt gesteld dat deze plannen goed door de supermarkten werden ontvangen, de Sparsupermarkten en de C1000/AH-supermarkt hun eigen plannen hebben gemaakt en uitgevoerd. Wel startten deze supermarkten gezamenlijk een juridische procedure tegen de Gemeente over de komst van de Aldi en over de, in hun optiek, onrechtmatige financiële bevoordeling door de gemeente van de Aldi-organisatie bij de vestiging in Wissenkerke. Eerst bij de Raad van State en later bij het Europese hof, welke laatste procedure volledig is voorbereid. Maart 2012 Eerste officiële bevestiging van Aldi Op 19 maart 2012 (circa 2 jaar na de mondelinge melding van BG over de huurovereenkomst met Aldi) ontving de Gemeente een brief van Aldi Vastgoed, waarin o.a. staat: (23) Indien wordt voldaan aan deze uitgangspunten, in combinatie met de onderliggende afspraken met Blijvend Goed, zullen wij ons verder onvoorwaardelijk vestigen in Wissenkerke. Een projectgroep bleef ondertussen druk bezig en bleven de kosten oplopen voor het uitwerken en aanpassen van Bestemmings- en Omgevingsplannen, Saneringsplannen, Sloop, etc., waarvan de Gemeente alle kosten en ook het volledige risico bleef dragen. NB. Nergens uit de stukken blijkt dat de Gemeente ooit inzage heeft gekregen in de onderliggende afspraken van Aldi met BG, waaraan in de brief van 19 maart werd gerefereerd. Augustus 2012 Aldi deelt mee niet te komen En dan begin augustus 2012, nog geen 5 maanden later na de eerdere brief van Aldi, ontving Wethouder van der Maas een ontluisterend telefoontje. Op basis hiervan vond er op het Gemeentehuis op 16 augustus 2012 een bespreking plaats, waarin werd meegedeeld: (24) De Aldi organisatie wil zich niet meer in Wissenkerke vestigen en De Aldi-directie heeft haar vestigingsbeleid herzien en Aldi vestigt zich alleen nog in plaatsen en/of verzorgingsgebieden met inwoners, op zichtlocaties aan doorgaande wegen. Aldi wilde meedenken over een oplossing, maar zou desnoods de winkel leeg laten staan, want Aldi wilde de winkel niet. NB. Nergens blijkt uit dat de volledige Gemeenteraad over de afzegging van Aldi werd geïnformeerd. Mogelijk is dat e.e.a. uitsluitend in het Presidium werd besproken. Een gepland vervolggesprek werd door Aldi uitgesteld en later liet Aldi weten dat men met andere partijen in gesprek was, maar er gebeurde niets. Nog diezelfde dag stuurde de Gemeente aan Aldi: (25) Een overzicht van de investeringen, waarbij het totaal bedrag ,79 is. NB. Vraag is waarom de Gemeente Aldi moest confronteren met deze kosten, die (zoals steeds beweert) toch werden gemaakt voor Dorpsvernieuwing of toch voor de komst van Aldi?! De kosten zouden later nog verder oplopen, o.a. door de aankoop van de oude pastorie (zie hierna). 2013/ Komst Aldi stagneert en veel onduidelijkheid maar investeringen gaan door Hierna gaat het project aan tempo verliezen en is er vooral onduidelijkheid over de komst van Aldi. Toch werd het pand aan de Oostvoorstraat 27 (Oude Pastorie) nog voor ,= op 28 januari 2013 aangekocht, deels voor aanleg van parkeerterreinen t.b.v. Aldi. NB. Was de volledige Gemeenteraad bij de goedkeuring van deze aankoop van dit pand op de hoogte van de afzegging door Aldi 5 maanden eerder, want nergens is in een raadsverslag de goedkeuring voor deze aankoop terug te vinden? Uit de weinige, over 2013 en 2014 ontvangen stukken blijkt dat er veel inspanning is voor de uitvoering van sloop en sanering. Op 10 december 2013 werd er gemeld: (26) Aldi in Wissenkerke wil gaan exploiteren. DOC: Aldi-papers (versie 1.0) Blad: 7

8 Heeft Aldi nog wel vertrouwen in Blijvend Goed In een voortgangsoverleg op 8 februari 2015 meldde BG dat de initiatiefnemende partner van het Aldi-project, per 1 januari 2015 geen lid meer was van de maatschap BG. Vereffening binnen de Maatschap zou op basis van een accountantsrapport plaatsvinden. (NB. Het is onduidelijk waarom de Gemeente over de vereffening werd geïnformeerd, en waarom de factuur voor Herinrichting van de administratie, vanaf zich in het Aldi-dossier van de Gemeente bevindt?). Verder werd er gemeld dat BG strubbelingen had bij de realisatie van Aldi Ouddorp, waardoor de inkomsten uitbleven. (NB. Naar later blijkt, werd ook dit project door Aldi afgeblazen) BG zei dat men nu weer alle aandacht op Wissenkerke kon gaan richten. Maar had Aldi nog wel vertrouwen in BG? Een vraag die bleek uit een telefoongesprek van Aldi met de Gemeente op 25 augustus 2015, waarin Aldi vraagt of de Gemeente het plan niet zelf kan ontwikkelen? Hierop reageert de Gemeente met: (26-1) Intern proces om mandaat te verkrijgen en dat komt er niet Januari/Februari Aldi komt definitief niet Uit het laatste (in de verstrekte documenten gevonden) vergaderverslag (8 februari 2016) stond o.a.: (27-1) De heer van der Kwast (NB. Lid maatschap BG) geeft aan dat hij een ultimatum heeft gesteld en dreigt met het voornemen om het faillissement van Blijvend Goed BV aan te vragen. Er blijken, volgens zijn zeggen, diverse documenten te zijn ondertekend met valse handtekeningen! NB. Nergens blijkt uit dat de Gemeente het nodig vond om te informeren of deze documenten wellicht ook betrekking hadden op de Gemeente of Aldi! (NB. Maar waarom zou men dit anders in dit overleg melden?) Gezien al het voorafgaande en de meer dan 2 miljoen aan gedane investeringen voor een volledig mislukt project, was hier toch wel enige aanleiding voor! In de door de Gemeente verstrekte documenten is hiervan echter niets terug te vinden. Van der Maas vroeg in deze bijeenkomst: (27-2) of er ten behoeve van de Raad van State een second opinion is gemaakt over het rapport van Kardol, wat niet het geval bleek te zijn. NB. Opmerkelijk dat deze vraag in dit verband wordt gesteld en vooral dat deze nu (pas) wordt gesteld?! Ook bleek dat Aldi na de terugtrekkende beweging eind 2015, op 12 januari 2016 officieel het huurcontract met Blijvend Goed had ontbonden. Van der Maas merkte ook op: Aldi had in 2012 gemeld dat Duitsland het contract toen al wilde opzeggen vanwege het gewijzigde vestigingsbeleid, maar dat later weer werd toegezegd dat men in Wissenkerke zou gaan exploiteren. NB. Maar in 2016 wordt bevestigd wat in 2012 al duidelijk was! Afgesproken wordt dat de heren van der Kwast (Blijvend Goed) en Bouter (Bogor) nog een gesprek met Aldi zullen aangaan, maar hierna blijft het stil.?! Op 2 maart 2016 zond Aldi een brief aan de Gemeente, waarin staat: (28) Wij informeren u dat wij de huurovereenkomst met Blijvend Goed BV per 12 januari 2016 hebben ontbonden. Wij zullen ons niet gaan vestigen op Noord-Beveland. DOC: Aldi-papers (versie 1.0) Blad: 8

9 Uw conclusie Het is aan u om uw eigen conclusie te trekken op basis van de voorgaande informatie. Wij hebben slechts alle feiten op een rij gezet, zodat iedereen zijn/haar eigen mening kan vormen over het Aldi-dossier en iedereen die hierin een rol heeft gespeeld. De conclusies van de auteurs Eind oktober 2009 werd er een Centrumplan Quick Scan Winkelstudie voor Wissenkerke aan het College van Noord-Beveland gepresenteerd. Opdrachtgever voor deze Winkelstudie was niet de Gemeente maar projectontwikkelaar Blijvend Goed, waarbij kennelijk de studie plaatsvond met instemming van het College. De studie richtte zich op de ontwikkeling van een plan voor Wissenkerke om het winkelaanbod te versterken. Er kan dus geen twijfel bestaan dat e.e.a. gericht was op versterking van het winkelaanbod en niet op de dorpsvernieuwing, zoals de Gemeente ons wil doen laten geloven. Bij de door de Gemeente verstrekte documenten over het Aldi-dossier, zat ook de Quick Scan Winkelstudie. Blijkbaar maken deze documenten dus onlosmakelijk deel uit van het Aldi-dossier, evenals de ten behoeve hiervan gedane investeringen! Vanaf het begin is het ook erg onduidelijk geweest wie er (politiek) de regie voerde. Er werd wel regelmatig gemeld dat de betreffende wethouder steeds in opdracht van de Gemeenteraad opereerde, maar de harde bewijzen hiervan zijn (anders dan vooral zijn eigen uitspraken in verslagen) hiervoor niet gevonden. De twijfel over wie de regie had, wordt nog versterkt doordat veel beslissingen in besloten (Raads)vergaderingen werden genomen (zonder verslaglegging hiervan in notulen). Dit laatste is in strijd met de Gemeentewet (artikel 23-4). Opvallend is ook dat de fractieleden in de Gemeenteraad vaak via hun fractievoorzitters (het Presidium) werden geïnformeerd. Het Presidium maakte deel uit van de Commissie Rondom Wissenkerke en was wel van alle details op de hoogte. Deze commissie (b)leek vooral bedoeld als klankbord voor het College en werd gezien als de vertegenwoordiging van de Gemeenteraad. De laten duidelijk zien dat het (democratische) proces (ook toen al) door de coalitie (VVD/CDA/SGP) met actieve ondersteuning van NBB werd beheerst. Controle door de andere raadsleden op acties en activiteiten kon niet of slechts gebrekkig plaatsvinden. Hierdoor functioneerde het dualisme nauwelijks, waardoor het College vrij spel had. Veel beslissingen over het project werden als hamerstuk in de raadsvergadering tijdens de rondvraag genomen en niet als een officieel agendapunt. Gezien de omvang van de investeringen was behandeling in een apart agendapunt toch wel gerechtvaardigd geweest. Grote vraag is waarom een project met zo n financiële impact in besloten vergaderingen werd besproken en besloten, zonder dat dit in notulen werd vastgelegd. Voor wat betreft het project zelf is het duidelijk dat Blijvend Goed opereerde als de projectontwikkelaar. Normaliter koopt deze voor een te ontwikkelen project de benodigde gronden of panden. Blijkbaar beschikte Blijvend Goed niet over de benodigde middelen om de panden te kopen, te slopen, de gronden te saneren en bouwrijp te maken. Om onduidelijke reden trad de Gemeente als financier en uitvoerder op en liep daarmee ook alle risico s, waarvan de gevolgen begin 2016 pijnlijk duidelijk werden. Uit alle documenten blijkt ook dat alle aangekochte panden primair bedoeld waren voor de realisatie van een winkelprogramma in het Centrum van Wissenkerke. Het is verbazingwekkend en uiterst onprofessioneel dat de Gemeente niet vooraf een contract met Blijvend Goed heeft gesloten. alle investeringen werden slechts gebaseerd op een mondelinge mededeling van Blijvend Goed over een met Aldi gesloten huurcontract, zonder dat de Gemeente hier ooit inzage in heeft gehad. Er is geen enkel bewijs gevonden dat de volledige Gemeenteraad hiervan op de hoogte was toen men goedkeuring gaf voor alle, door de Gemeente gedane investeringen. Er zijn voldoende momenten in het proces geweest, waarop de verantwoordelijke wethouders op hun handelswijze ten aanzien van dit project door de Raad hadden kunnen worden aangesproken, wat nooit is gebeurd. Het niet notuleren van besloten Raadsvergaderingen is ronduit onrechtmatig en hiermee werd fundamenteel gezondigd tegen de actieve informatieplicht die men als Raad en College hoort na te leven in het kader van de Gemeentewet! DOC: Aldi-papers (versie 1.0) Blad: 9

10 De auteurs vinden dat de inwoners van Noord-Beveland moeten weten, waarom: - Blijvend Goed voor Gemeente kon opereren, zonder een contract met duidelijke opdracht en bevoegdheden? - het College akkoord ging met huurcontract van BG met Aldi, zonder inzicht in details of de hardheid hiervan? - de Gemeente de financier was en alle risico s droeg, terwijl Blijvend Goed als projectontwikkelaar opereerde? - de Gemeente ontkende dat Aldi zou komen, terwijl men vanaf maart 2010 hierbij al direct betrokken was? - de wethouder in mei 2010 al tegen Spar zei: dat men er maar vanuit moet gaan dat de Aldi er komt? - de Gemeente niet informeerde naar de gemelde ontsnappingsmogelijkheden in het huurcontract met Aldi? - in september 2010 al overwegingen/afspraken werden gemaakt, die betrekking hadden op komst van Aldi? - de Gemeente pas in november 2010 een intentieovereenkomst sloot, waarin e.e.a. werd geformaliseerd? - de Gemeente(raad)/het Presidium in besloten vergaderingen besluiten nam, zonder notulen/besluitenlijst? - de wethouder in maart 2011 zei dat er geen besluit over Aldi was genomen, maar 4 maanden eerder er met BG hierover als intentieovereenkomst was getekend? - de winkelstudie en het winkelverbeterplan werden uitgevoerd, terwijl het beoogde resultaat al bekend was? - het College zei dat alle panden voor Dorpsvernieuwing waren, maar deze investeringen wel aan Aldi stuurde? - Aldi in 2015 aan Gemeente vroeg project zelf te realiseren en er nooit werd gevraagd waarom men dit vroeg? - de Gemeente nooit naar de documenten met valse handtekeningen vroeg, die Blijvend Goed zelf meldde? aangezien het Aldi-project: - zich meer dan 6 jaar heeft voortgesleept - valse verwachtingen heeft gewekt, die nooit konden waar gemaakt - scherpe tegenstellingen tussen inwoners en politici hebben veroorzaakt - aan supermarktondernemers veel geld (voor procedures) heeft gekost - vanaf 2012 de komst van Aldi nooit meer een reële optie is geweest - een gapend gat heeft achtergelaten in het hart van Wissenkerke - duidelijk maakt hoe het democratische proces op Noord-Beveland verloopt - en daarbij de gemeenschap minimaal 2,1 miljoen heeft gekost (werkelijke kosten volgen nog)! Het College en de Raad toch niet kunnen beweren dat deze Dorpsvernieuwing zo bedoeld was! DOC: Aldi-papers (versie 1.0) 10 Blad: