ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS Ctac N.V.

Transcriptie

1 ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS Ctac N.V. Notulen van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, gehouden woensdag 20 mei 2009 te s-hertogenbosch Aanwezig: Notulen: De heer H.G.B. Olde Hartmann (Voorzitter) De heer A.J.Th. van den Huijsen (Commissaris) De heer H.P.M. Jägers (Commissaris) De heer B.P. Hogendoorn (Algemeen Directeur) De heer W.J. Wienbelt (Financieel Directeur) De heer H.P.W.P.T.M. van Groenendael (Operationeel Directeur) Mevrouw M.L.M.P. van de Braak 1. Opening De heer Olde Hartmann (voorzitter) opent de jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders om uur en heet allen met name alle aandeelhouders van harte welkom. Ik had graag welkom geheten mevrouw Van den Huijsen die speciaal was uitgenodigd, maar wegens omstandigheden heeft zij verstek moeten laten gaan, echter, via de notulen kan zij lezen dat zij vandaag van harte welkom zou zijn geweest maar gelukkig zien wij haar later op de dag nog wel. Verder wordt bijzonder welkom geheten de heer Kraaijenzank, kandidaat commissaris, waar wij zo dadelijk over komen te spreken. Tevens worden welkom geheten de heren Dorsten en Smit van de Belastingdienst. Dit is een bijzonderheid omdat er in het kader van - zoals dat bij de Belastingdienst heet - het zogenaamde horizontaal toezicht (dit betekent dat je met de Belastingdienst in gesprek blijft over wat er aan belastingsafdracht moet plaatsvinden in de komende periode), zij vandaag kennis nemen hoe een aandeelhoudersvergadering wordt gehouden bij Ctac. Ctac heeft beide heren uitgenodigd en de heren worden van harte welkom geheten. Dit wat betreft het welkom. Een aantal mededelingen vooraf. Bij de oproeping voor deze vergadering is voldaan aan alle statutaire eisen, zoals publicatie van advertenties in het Financieel Dagblad op 1 mei 2009 en in de Officiële Prijscourant op 30 april In de oproepadvertentie stond vermeld de agenda inclusief de te behandelen onderwerpen, zijnde het jaarverslag 2008, het verslag van de Raad van Commissarissen en de jaarrekening Deze stukken lagen ter inzage ten AvA 20 mei

2 kantore van de vennootschap en van de ING Bank te Amsterdam. De stukken waren kosteloos verkrijgbaar voor de vergadergerechtigden. Uit de getekende presentielijsten blijkt dat ter vergadering vertegenwoordigd aanwezig zijn aandelen van het totaal aantal uitstaande aandelen van Dat betekent dat 65,15% van het totale aandeelhouderskapitaal aanwezig is. (N.B. het totaal aandelen/percentage dat staat vermeld, is het totaal nadat telling heeft plaatsgevonden tijdens de vergadering). Na de presentaties is er gelegenheid tot het stellen van vragen. Daarbij wordt verzocht de eigen naam te noemen en de naam van degene die men representeert. Alvorens over te gaan op de agenda geef ik een korte toelichting op de agenda. Ten aanzien van agendapunt 3. Verslag Raad van Bestuur over het boekjaar 2008 zal de presentatie in drie blokken worden behandeld, namelijk: 1. Het algemene gedeelte toegelicht door de heer Bart Hogendoorn. 2. Het financiële gedeelte toegelicht door de heer Jan-Willem Wienbelt. 3. Remuneratie voorzitter Raad van Bestuur toegelicht door de heer Herman Olde Hartmann. Vervolgens ziet u agendapunt 5. Samenstelling Raad van Commissarissen. Dit punt zal redelijk formeel worden behandeld maar ik zou de heer Ad van den Huijsen tekort doen, als ik niet wat zou zeggen over mijn ervaringen en de ervaringen binnen de Raad van Commissarissen over de heer Ad van den Huijsen. Hiervan wil ik graag gebruik maken tijdens de Rondvraag (agendapunt 9). Tot zover de opening. 2. Vaststellen van de notulen van de vorige Algemene Vergadering van Aandeelhouders 22 mei 2008 De voorzitter vraagt of er op- of aanmerkingen zijn op het 41 pagina s tellende verslag van de vorige vergadering. Er zijn geen op- en/of aanmerkingen op het verslag, derhalve worden de notulen d.d. 22 mei 2008 vastgesteld. 3. Verslag van de Raad van Bestuur over het boekjaar 2008 Het woord wordt gegeven aan de heer Hogendoorn die gebruik maakt van een aantal presentatieslides. De presentatie wordt verdeeld in vier onderdelen namelijk: 1. Het Ctac Powerhouse model (de heer Bart Hogendoorn) 2. Recente ontwikkelingen (de heer Bart Hogendoorn) 3. Toelichting jaarcijfers (de heer Jan-Willem Wienbelt) 4. Toekomstige focus van Ctac (de heer Bart Hogendoorn) AvA 20 mei

3 Het Ctac Powerhouse model : Dit een naam die al wat langer bestaat en heel bewust in het logo wordt gevoerd, dus bij alle uitingen die wij doen komt de naam Powerhouse terug. Ik heb zelfs een mooie sticker op mijn auto. Echter, er is wel iets gebeurd met het woord Powerhouse. Waar eerst het woord Powerhouse voor stond, namelijk het onderbrengen van autonome bedrijven onder één grote paraplu, staat het Powerhouse model nu voor de samenwerking binnen de organisatie en proberen we dit om te zetten in hetgeen dat de klanten willen wat Ctac zou kunnen doen. Tegenwoordig staat het woord Powerhouse model voor kennis die wij binnen ons bedrijf hebben en als ik het dan over kennis heb, dan heb ik het met name over de consultants die bij Ctac in dienst zijn en die vertegenwoordigen met name de aanwezige kennis. Kennis op het gebied van producten of kennis op het gebied van een bepaalde markt. Ctac is erg sterk in de markten voor Retail of voor Logistiek. Het gaat erom dat Ctac in staat is om de kennis van de SAP en Microsoft producten te koppelen aan ontwikkelingen in een bepaalde branche. We denken dat we daar erg succesvol in zijn. Portfolio van diensten : Een heel belangrijk punt voor Ctac, want Ctac doet namelijk niet alleen consulting dus het leveren van consultants die dan vervolgens een project doen of die op basis van urenverantwoording een project ondersteunen. Wat wij ook doen zijn beheerdiensten Voor de beheerdiensten die wij bij klanten doen, sluiten wij langlopende contracten af en daarnaast doen wij ook de verkoop van producten. Producten van derden dus van SAP en van Microsoft, maar ook tegenwoordig van onze eigen producten. Waarom is dat voor u van belang? Omdat zowel het beheer (de langlopende contracten) alsook de verkoop van producten leidt tot maintenance contracten. Dat houdt in dat als wij een nadrukkelijke wijziging hebben in de omzet ten gevolge van consulting (dat is voor u belangrijk om te weten), dan hebben wij altijd nog langlopende contracten vanuit het onderhoud van de software of van de beheercontracten. Dit is eerder zeer gunstig geweest voor Ctac. We hebben de focus op het midden- en kleinbedrijf. Dit is altijd zo geweest en dit is nog steeds een belangrijk onderdeel van de strategie. Maar ook bij grote ondernemingen, zeker nu Ctac zelf groeit en ondertussen boven de 500 medewerkers in dienst heeft (daarmee denk ik ook een belangrijke mijlpaal), komen wij ook steeds meer in beeld bij de grotere bedrijven. Dat is natuurlijk prettig, want daarmee kun je enigszins je risico spreiden en je hebt natuurlijk een ander verdienmodel bij de grotere bedrijven dan bij de kleinere bedrijven. De relatie met SAP : Zoals u wellicht weet heb ik zelf 10 jaar bij SAP gewerkt en ben ik per 1 september 2008 met veel enthousiasme begonnen bij Ctac. Ik kan u zeggen dat ik zelf mijn overgang zie als een goede beslissing; ik hoop dat mijn collega s het hier ook mee eens zijn (!). Maar de relatie met SAP is cruciaal. Niet alleen omdat wij de kennis moeten hebben van datgene dat SAP levert aan producten, maar omdat wij ook enigszins afhankelijk zijn van SAP en Microsoft als het gaat om het krijgen van leads, zijnde klanten in de markten die diensten nodig hebben. Indien deze leads worden doorgegeven aan Ctac, dan zijn wij daar bijzonder erkentelijk om. Onafhankelijk product en oplossingpropositie : Wat u wellicht in de pers heeft gezien is dat Ctac van een echt dedicated SAP house is overgestapt naar niet alleen maar SAP maar ook naar Microsoft en ook hier en daar wat andere producten. Hiermee kunnen we ons vertegenwoordigen en opstellen als een onafhankelijk AvA 20 mei

4 adviesbedrijf. Normaal vinden onze leveranciers dit, of in dit geval SAP, wat minder prettig, alhoewel ik heb geprobeerd uit te leggen dat het ook in het voordeel van SAP is. Het houdt natuurlijk in dat onze klanten ons op een andere manier gaan en kunnen zien. Eigen producten : We hebben een mooi product genaamd Crossverge. Dat houdt in dat we dus niet alleen producten van anderen verkopen. Wij ontwikkelen ook tegenwoordig onze eigen producten en zetten deze in de markt. Aan de ene kant natuurlijk een groot voordeel dat je daarmee je marge kunt verhogen van eigen producten die je hebt (dat is in principe dus 100%), maar daarnaast moet er ook rekening mee worden gehouden dat je een andere vorm van verantwoordelijkheid voor die producten hebt, dus dat moet goed geborgd worden. Referenties : Ctac heeft enorm veel klanten en gelukkig ook zeer veel tevreden klanten. De trackrecord (het bestaan van Ctac) : Ik denk (nogmaals) dat de referenties komen uit het feit dat we heel veel succesvolle implementaties hebben gedaan en goede projecten hebben gedaan. Naamsbekendheid : Ik kom straks terug op de naamsbekendheid van Ctac. Waar Ctac toch initieel in de afgelopen jaren misschien wat meer werd gezien als een wat locale speler, kan je nu eigenlijk zien dat Ctac een doorbraak maakt op het gebied van naamsbekendheid binnen Nederland en ook trouwens in België. Dit komt met name door ten eerste de bedrijfsgrootte en ten tweede omdat we het afgelopen jaar (we hadden destijds ongeveer twaalf tot dertien verschillende brands/merken) hebben besloten dit terug te brengen naar twee merkennamen en dat werkt natuurlijk positief voor de naamsbekendheid van Ctac in de markt. We pretenderen pragmatisch een onderneming te zijn. Dan zult u wellicht denken: wie is nou die man die van SAP komt, kan hij dat wel? Eén van de redenen waarom ik met zeer veel enthousiasme bij Ctac aan de slag ben gegaan, is met name het pragmatische van het bedrijf, het is een relatief platte organisatie en het is natuurlijk ook geen grote globale organisatie. Dit spreekt mij in ieder geval aan en ik denk ook dat we dat ons bedrijf succesvol uitdragen naar onze klanten. Wat is daar een interessant element? U heeft natuurlijk zelf ook wel in de pers gelezen dat er een groot aantal partijen zijn die op dit moment wat problemen hebben met het wegzetten van hun consulting diensten. Een van de vragen vanuit de markt, ook bij de grotere klanten, is dat de klanten ons verzoeken om een heel duidelijk beeld te geven van wat er precies wordt geleverd. Een onderdeel in onze markt is dat een klant wel eens het gevoel heeft dat hij een project begint en dat er een heel batterij van consultants binnen komt en dat de klant op een gegeven moment zelf niet meer het gevoel heeft waar nou eigenlijk het begin is en waar het eindigt. Het pragmatische van Ctac de locale focus, de sterke relaties dat biedt ons een voordeel. Het wordt eigenlijk een beetje samengevat in dat laatste punt. Big enough to cure, small enough to care : We zijn groot, we hebben de competentie, we hebben de kritische massa om mooie projecten te doen en om oplossingen te implementeren, maar aan de andere kant zijn we klein genoeg om toch nog echt wel om die klant te geven. Het is natuurlijk wel zo dat tegenwoordig iedereen dit roept in de crisistijd, maar ik denk dat wij in onze bedrijfsgrootte en AvA 20 mei

5 onze persoonlijke relaties die wij hebben met klanten, we ook daadwerkelijk in staat zijn om dat redelijk tastbaar te maken. De eerste slide was voor mij erg belangrijk voor de positionering van Ctac, wat u daar trouwens ziet is dat dit nou niet drastisch eigenlijk anders is dan bijvoorbeeld vorig jaar. Dan hebben we het dus over het Ctac Powerhouse model. Wij vinden dit een prachtig business model. Het heeft ten eerste geleid tot bepaalde resultaten, daarvan bent u op de hoogte namelijk de resultaten van 2008 waren bijzonder positief. Ten tweede heeft het positieve gevolgen voor onze klanten. Van belang is tevens de kritische massa die Ctac heeft, de kennis die wij in huis hebben, ons vermogen om ons te specialiseren met bepaalde teams of units zoals wij dit noemen. Dan het feit dat wij beursgenoteerd zijn, dit vinden wij zelf belangrijk en gelukkig ook onze klanten omdat daar natuurlijk een soort van waarborg wordt afgegeven inzake transparantie en continuïteit. Voor onze medewerkers de ontwikkeling van het Ctac Powerhouse : Een duidelijke focus op kennis. Kennis is alles en daarmee is natuurlijk het personeel ons grootste asset. Wij kunnen vanwege die verschillende diensten zoals ik hier heb aangegeven, medewerkers ook verschillende vormen van werk aanbieden. Het kan heel goed zijn dat iemand die bijvoorbeeld aan de consulting kant begint, op een gegeven moment naar de Sales kant wil of dat deze persoon de beheerkant op wil. Nogmaals, we denken dat we een pragmatisch en open bedrijf zijn en dat moeten we absoluut zien te behouden. Een nieuwe kijk op de organisatie : Dit is vorig jaar gelanceerd. Dat is de opdeling in de sectoren. De autonome units zijn dus ondergebracht in de vier sectoren. Ten eerste een sector die zich bezig houdt met bepaalde branches genaamd Ctac Business Services (retail, utiliteitsbedrijven, logistiek, food & feed). Ten tweede Ctac Professional Services, kennis van bepaalde producten die je dan natuurlijk moet toepassen in die specifieke markten. Ten derde Ctac Midden- en Kleinbedrijf, dat is een unit binnen Ctac die met name zaken doet met bedrijven met een omzet tot Euro 130 miljoen. Ten vierde Ctac Managed Services hierin verkopen wij onze beheer en hosting diensten. En wat is nu de truc? Als wij het goed doen als management dan zijn wij in staat dat ondanks dat die verschillende elementen een verschillende focus en verschillende capaciteiten hebben, we de resources (de mensen vanuit verschillende sectoren) kunnen samenvoegen om succesvolle projecten te doen. De plannen zijn op dit moment ook zeker niet om hierin verandering in te gaan brengen, het gaat er nu om dat wij dit op een manier managen in het voordeel van de klant en uiteraard onze resultaten. Recente ontwikkelingen : De sterk verbeterde resultaten in 2008, nogmaals, ik denk dat deze bekend zijn. We zijn hier met name om te praten over het eerste kwartaal, maar 2008 was natuurlijk een bijzonder succesvol jaar als je dit vergelijkt in de ontwikkeling met Dit heeft natuurlijk ook te maken gehad met een significante investering die is gedaan in 2007 in de automatiseringssystemen van Ctac zelf. Je ziet een duidelijke stijging in omzet, aantal medewerkers en ook in de winstgevendheid. Daarnaast is ook een belangrijke stap in de organisatie dat door de voorheen autonome cellen binnen Ctac, dus de autonome bedrijven onder de grote Ctac paraplu, de minderheidsbelangen zijn verder uitgekocht waardoor dus de verschillende bedrijven die zijn overgenomen, volledig onderdeel zijn geworden van Ctac. AvA 20 mei

6 We hebben een sterk gespreide klantenbasis; bovendien hebben we veel nieuwe klanten en we zijn totaal nu gegroeid naar 600 klanten. Ik hoef u niet uit te leggen dat het met name in deze tijd prettig is als je een zeer uitgebreide klantenbasis hebt. Het is nu natuurlijk wel het belang dat we in staat zijn dat, ondanks dat we zoveel verschillende klantenrelaties hebben, het per klantrelatie effectief blijft. Dus winstgevend in combinatie met hopelijk een tevreden klant. Maar het hebben van zoveel verschillende klanten in zoveel verschillende branches is absoluut een positief punt voor Ctac. De groei die trouwens heeft plaatsgevonden in alle activiteiten. Dus het is niet zo dat met name één unit of een andere sector is gegroeid; je ziet eigenlijk over de gehele breedte een groei in zowel omvang als in resultaat. We hebben een uitbreiding van producten en markten. Een mooi voorbeeld daarvan is de woningcoöperatiemarkt, een nieuwe markt voor Ctac. Een bijzonder interessante markt (dat kan ik u garanderen) en niet alleen maar vanwege de managementveranderingen die daar altijd plaatsvinden maar een markt die echt natuurlijk ook nog het vermogen heeft om te investeren in IT projecten en daarnaast ook een markt waar wij meerdere van onze producten kunnen wegzetten. Voet aan de grond in Duitsland : Afgelopen jaar zijn we begonnen om activiteiten op te starten in Duitsland. Ik heb gezegd dat wij een pragmatisch bedrijf zijn. Dit hebben we op een pragmatische manier gedaan. Niet door een groot kantoor te openen en daar heel veel mensen neer te zetten, nee, we hebben vervolgens de eerste tijd gekeken wat de mogelijkheden zijn, waar de opportunities lagen bij klanten en om vervolgens dat vanuit de Nederlandse organisatie te adresseren. In dit geval trouwens met de ondersteuning van SAP Duitsland. Daarvoor wil ik SAP Duitsland bedanken. SAP Duitsland heeft ons ten dienste gestaan bij het aanleveren van de leads en bij de mogelijkheden in de markt. Vervolgens zijn wij hier bij de eerste mogelijkheid in geslaagd en zijn we daar succesvol in geweest. Wat u dus hier ziet is dat, met de ervaring die Ctac heeft opgedaan in Nederland en in België, wij in staat zijn om die kennis te vertalen naar een klant of naar een prospect in Duitsland. Het is dus belangrijk dat je niet geografisch beperkt bent zodat je als organisatie in staat bent om de kennis vervolgens ook weer te presenteren in een ander land in dit geval Hamburg bij een aardappelhandelaar en waar wij dus de kennis die wij hebben opgedaan bij andere projecten in Nederland, kunnen presenteren. Onze klant in Hamburg heeft ons geselecteerd boven de locale partij. Dat zegt iets over het vermogen en over de kennis van Ctac. Dat bedoelen we met voeten aan de grond in Duitsland, pragmatisch, geen grote voorinvesteringen, zorgen dat je de mogelijkheden in beeld krijgt. De kennis adresseren die wij binnen de organisatie hebben en zorgen dat je vervolgens tot afsluiting komt van het contract. Nu gaat het er natuurlijk om dat wij dat ook vervolgens kunnen implementeren. Opkopen van het minderheidsbelang : Dit punt heb ik eerder onder uw aandacht gebracht en het betreft tevens de overname van Crossverge. Crossverge is het product dat in eigen ontwikkeling is van Ctac. Wat is er voor de rest allemaal gebeurd? Over het eerste punt heb ik al gesproken namelijk het terugbrengen van het aantal brands naar twee. Dit is zonder enige problemen binnen de organisatie verlopen. Onze klanten vinden dit alleen maar prettig want die krijgen meer herkenbaarheid qua organisatie en zien dat dus als positief. Tevens zijn er nieuwe markten opengebroken. Hier heb ik al over gesproken met de woningcoöperatiemarkt als voorbeeld. Nieuwe oplossingen zijn toegevoegd. Een voorbeeld daarvan zijn de Microsoft producten die wij op dit moment aanbieden. AvA 20 mei

7 Wij zijn op dit moment in drie landen Gold Partner van SAP namelijk: in Nederland, België en Duitsland. Dit is trouwens ook een toonbeeld van de goede relatie die wij hebben met SAP, want als je gaat kijken naar de daadwerkelijke operatie die wij in Duitsland hebben, dan is onze vestiging eigenlijk nog heel beperkt. Maar wij hebben toch op basis van het vertrouwen in de Ctac organisatie en datgene wat wij doen in België en Nederland, toch dat Gold Partnership gekregen. Nu kun je je afvragen wat je aan een Gold Partnership hebt, het klinkt wat cosmetisch. Het gaat erom dat voor de klanten duidelijk herkenbaar is dat wij een bepaalde kwaliteit kunnen bieden. Daardoor ontstaat er vertrouwen. Wij zijn ook Gold Partner van Microsoft. Ik heb begrepen dat er nog nooit een partij zo snel Gold Partner is geworden als Ctac. Dit duidt onze pragmatiek aan en ook de besluitvaardigheid binnen de Microsoft organisatie. Wij zijn partner van Exact. Dit is op dit moment een product dat wij voeren op HRgebied (personeelszakengebied of salarisverwerking) en wij zijn platformleverancier onafhankelijk zoals ik dat heb aangegeven. En daarnaast is, en dat is een belangrijke ontwikkeling van Ctac, een onderdeel van onze business dat wij wederverkoper zijn van de producten van SAP en Microsoft. Dat is voor ons belangrijk, want op die producten ontvangen wij marges. Naast het geld verdienen aan de consulting kant, verdienen wij ook aan het verkopen van die producten. Gezien het feit dat Ctac de grootste wederverkoper is van SAP in Nederland en ook vanwege het feit dat er een strategieverandering heeft plaatsgevonden binnen SAP, zijn wij nu gezamenlijk aan het onderzoeken hoe wij tot de markt van vijfhonderd miljoen omzet, dus bedrijven die tot vijfhonderd miljoen omzet hebben, wij daar nog duidelijker kunnen acteren als wederverkoper van SAP producten. Belangrijk, want u kunt zich voorstellen dat op het moment dat je praat met een bedrijf van bijvoorbeeld vierhonderdvijftig miljoen omzet, je licentieomzet vele malen hoger is dan wanneer je praat met een bedrijf van bijvoorbeeld vijftig miljoen omzet. Vaak al vanwege het aantal medewerkers dat zij hebben, etcetera. Nauwere samenwerking tussen de sectoren : Dit heb ik reeds toegelicht. Het is dus de nieuwe uitleg van het Powerhouse Model. Ons interne vermogen tussen de sectoren om elkaar op een flexibele manier te kunnen vinden en een goede samenwerking tot stand te brengen in het belang van hetgeen we willen laten zien aan de klant maar ook heel nadrukkelijk in het belang van onze eigen effectiviteit. Het laatste punt wordt wel eens vergeten, je komt pas op de positie waar Ctac is op het moment dat je dus heel veel succesvolle implementaties en projecten hebt gedaan. Niet ieder project op het gebied van SAP of Microsoft verloopt altijd zonder problemen; het gaat er dan om dat je het vermogen hebt om, ondanks die problemen (en dat kunnen er vele verschillende zijn trouwens), het project toch nog tot een goed einde brengt. Hogere omzet en lagere winst in het eerste kwartaal : Ondanks mijn lovende verhaal over de Ctac organisatie, de mensen en wat wij allemaal heel goed doen, is het niet zo dat wij geen last hebben van de marktontwikkelingen. Ik kan u garanderen dat er veel klanten zijn die ons een brief schrijven waarin ze vragen om een eenzijdige verlaging van de tarieven. Dat houdt in dat je een brief ontvangt met daarin de vraag wat jullie doen is goed, maar kan het ook twintig procent goedkoper?. Dit zijn toch zaken waarover je dan moet praten en wat je niet goed naast je neer kunt leggen. Een belangrijk verschil of een belangrijke ontwikkeling is, dat als je gaat kijken naar de markt waarin Ctac opereert, dit zich eigenlijk heeft veranderd van wat wij noemen een sellers market (de verkopende partijen zijn AvA 20 mei

8 daarin de lead) naar een buyers market. Door de economische ontwikkelingen, dus door de beschikbaarheid van consultants in de markt, krijgt natuurlijk zo n klant een andere positie en die positie wordt uitgenut. Daarvoor is Ctac niet gevoelloos, zowel niet qua resultaten helaas, maar ook niet in de discussies die we aangaan met klanten. Daarnaast is het zo dat - als u de pers goed gelezen heeft u ziet dat er een aantal bedrijven zijn die relatief snel in de problemen zijn gekomen met hun consultant afdelingen. Dit betekent onder andere dat er in één keer een hoog percentage medewerkers op de bank zit en deze medewerkers tegen andere (lagere) tarieven worden aangeboden. En hoe dan ook als partij (zoals Ctac) moet je daar, ondanks dat je zelf hier nog steeds een sterke positie in hebt, natuurlijk wel rekening mee houden. Het gevolg daarvan is dat wij qua omzet nog steeds groeiende zijn (dat is dus bijzonder positief, want dat zegt ook iets over ons marktaandeel in de markt dat op dit moment eigenlijk niet groeit), maar dat onze resultaten wel onder druk staan. Dat heeft zich eigenlijk vertaald in de cijfers zoals die vandaag in het persbericht naar buiten zijn gekomen. Een van de dingen die ook in eerdere persberichten is aangegeven, is dat gemiddeld gezien ongeveer twintig procent van onze omzet werd gegenereerd door externen. Externe consultants die dus Ctac inzet op projecten. Het voordeel daarvan is dat je die mensen dus niet op je payroll hebt staan en dat je hen dus alleen maar gebruikt op het moment dat je ze daadwerkelijk nodig hebt. De kosten liggen natuurlijk vaak wat hoger maar daar heb je natuurlijk een stukje flexibiliteit, want op het moment dat je ze niet nodig hebt ga je ze natuurlijk ook niet betalen. Dus een van de dingen die Ctac meteen heeft gedaan is dat we hebben gezegd; in hoeverre kunnen wij van die externen afkomen en zorgen dat wij onze eigen mensen op welke manier kunnen laten instromen op dat soort projecten. Met betrekking tot de bezettingsgraad: de kern van onze business aan de consulting kant is de bezettingsgraad van je mensen, dus hoeveel mensen zitten er bij klanten op projecten waarvoor wij rekeningen kunnen sturen versus het element wat zijn de tarieven, dus hoeveel krijgen wij per uur per consultant, hierdoor wordt de bezettingsgraad zichtbaar. Op dit moment wordt hier nauw op gestuurd, echter, dit heeft eigenlijk nog niet het niveau zoals wij dit zelf graag zouden willen. Dit zijn concrete elementen waar wij onze dagelijkse business op moeten sturen. Ik heb gesproken over de verschillende visies van Ctac. Wat je eigenlijk ziet is dat weinig mensen nog een idee hebben over wat de markt gaat brengen en hoe lang deze hele situatie gaat duren. Eigenlijk, dat klinkt misschien wat vreemd, maar qua aansturing van het bedrijf maakt dat voor ons op dit moment eigenlijk niet zoveel uit. We gaan er gewoon van uit dat wij op dit moment goed moeten zorgen dat wij onze kostenstructuur voor elkaar hebben, dat de klantrelaties effectief zijn en dat de projecten die wij doen worden afgerond op een manier waardoor wij weinig negatieve gevolgen hebben als het gaat om de financiële afronding met de klant. Dus hoe dan ook (ik noem het operational excellence) is dit iets dat je wel moet doorvoeren binnen het bedrijf om te zorgen dat je de zaken goed onder controle houdt. Of die crisis dan lang of niet lang duurt, in allebei de gevallen is dat gewoon een cruciaal element. Mijn persoonlijke visie is dat wij hier voorlopig nog niet uit zijn, maar ik ben zeker niet degene met alle wijsheid in pacht. De heer Hogendoorn geeft het woord aan de heer Wienbelt. AvA 20 mei

9 De heer Hogendoorn heeft zojuist al aangegeven hoe het met de business gaat, dat heeft hij gedaan over 2008 en over het eerste kwartaal Ik zal met u de jaarrekening 2008 doornemen. De hoofdlijnen: een veel betere omzet, maar liefst 44%groei waarvan 38% autonoom. Dat zijn natuurlijk heel goede cijfers waarmee we ook duidelijk de markt outperformen en zo marktaandeel winnen. Acquisities die daarin zitten zijn IFS Probity, Crossverge en ook Alpha One. We hebben afgelopen jaar natuurlijk heel veel activiteiten gehad op het gebied van acquisities, het kopen van aandelen en het opkopen van minderheidsbelangen. Dat hebben we, om daar weer ook wat meer transparant in te zijn, beschreven in een Information Document dat staat vermeld op onze website. In dit document staat beschreven wat we allemaal gedaan hebben. In de jaarrekening staat dat natuurlijk ook, maar wat daarin staat het verspreid aangegeven en is het minder duidelijk waar het precies over gaat. Hogere omzet, een veel groter bedrijf, een betere bezettingsgraad en als gevolg daarvan ook een verbeterd bedrijfsresultaat. In 2007 was dat wat gedrukt. Dit had te maken met het verbouwen van een onderneming die hard groeit; we hebben destijds veel in ICT geïnvesteerd. Het netto resultaat is ook beter en natuurlijk ook per aandeel ondanks dat we eigenlijk veel meer aandelen hebben. Met name door het opkopen van de minderheidsbelangen is het aantal aandelen fors toegenomen. Belangrijkste componenten voor de resultaatverbetering zijn: meer vraag, meer mensen en een betere bezettingsgraad. Ten opzichte van 2007 steekt het dus wat positiever af door de investeringen en tevens hebben we ook meer licenties en onderhoudscontracten verkocht. Dat scheelt ook 1,2 miljoen Euro. Dan de P&L wat meer in detail. De hoofdlijnen zijn reeds aangegeven, echter, ik wil hierbij ingaan op met name de inkoopwaarde, dus meer inhuur van externen. Vorig jaar hebben we ongeveer twintig procent van de capaciteit ingehuurd. Dit biedt de mogelijkheid dat als het wat minder goed gaat, om ook weer wat minder mensen in te huren. Tijdens het eerste kwartaal hebben we dit dan ook nadrukkelijk gedaan. Daarnaast hebben we tevens meer onderhoudscontracten en licenties verkocht. De personeelskosten zijn ook toegenomen. Het is een goed jaar geweest: meer mensen in dienst, maar ook meer bonussen uitgekeerd. Dit is de reden dat deze post stevig toeneemt. De afschrijvingen zijn toegenomen als gevolg van investeringen in de backoffice het jaar daarvoor en de overige bedrijfslasten groeien minder hard mee. Hier zit ook een schaaleffect aan of een efficiencyvoordeel. Uiteindelijk een verbetering van het bedrijfsresultaat. De schuld is echter niet zo heel hoog dus hebben we ook betrekkelijk weinig rentelasten. We hebben wel veel meer belasting betaald en tegelijkertijd is het aandeel derden in relatieve zin ten opzichte van het resultaat verminderd. Dat heeft te maken met het feit dat wij meer eigenaar zijn van de deelnemingen die onder ons hangen. Vervolgens de groei over de gehele linie van onze activiteiten. De vier divisies zijn allemaal gegroeid, met name België is wat harder gegroeid. België is maar liefst 83 procent gegroeid en de rest ligt boven de 30 procent. AvA 20 mei

10 De omzetverdeling : Wat doen we met onze eigen mensen, wat verkopen we aan software en onderhoudscontracten en wat huren we in? Wij hebben meer onderhoudscontracten en licenties verkocht. Dat is een van onze strategische doelstellingen. Hierdoor kunnen we de relatieve marge van Ctac verbeteren. Dat komt er het eerste kwartaal niet uit, maar wij sturen wel nadrukkelijk op meer productverkoop en een betere marge. Ontwikkeling per kwartaal: 19,8 miljoen omzet in het vierde kwartaal. In het eerste kwartaal was dit 20,6 miljoen omzet. De omzet in het eerste kwartaal is inclusief de acquisitie gedaan in België (genaamd Core), opgenomen in de 20,6 miljoen omzet (Core realiseerde in 2008 een jaaromzet van 5,6 miljoen Euro). We hebben ook een groot project gescoord, genaamd Woningbouw Ymere. De licentieverkoop op dit project is ook opgenomen in de omzet van het eerste kwartaal. De consultancy omzet is in het eerste kwartaal iets gedaald en daarmee is ook verklaarbaar dat de marge onder druk staat. De balans : Hier is het afgelopen jaar heel veel gebeurd met name door acquisities. Immaterieel vast actief : Dat is de post die staat voor de deelnemingen van Ctac, dus de acquisities die wij gedaan hebben en dat is eigenlijk inclusief de reële waarde zoals dat dan zo mooi heet in verslagleggingtermen van de earn out die nog komt, daar moeten wij een inschatting van maken. Tegenover deze post staat een toegenomen eigen vermogen voor zover de acquisities zijn gedaan en staat lange en korte schuld voor zover het nabetalingen of earn outs betreft. We hebben nog een heel klein financieel vast actief staan, dat is het fiscaal compensabel verlies ontstaan ten tijde van het liquideren van onze Amerikaanse activiteiten. Totaal hebben we als Ctac eind 2008 één miljoen liquide middelen. Onze schuld bij de bank is drie miljoen. Dus een grote post immaterieel vast actief, overigens is deze netjes impaired. Ieder half jaar vragen wij ons af of de waarde van de deelneming correct is en dat doen wij op basis van conservatieve uitgangspunten. De conclusie is dat de waarde van de deelnemingen onderbouwd kan worden met toekomstprojecties. Wij hebben geen aanleiding om hierop afboekingen te doen. Wij zijn veel meer gaan sturen op werkkapitaal en debiteurenbeheersing. Het is in deze tijd natuurlijk heel belangrijk om te zorgen dat we niet alleen factureren, maar dat het geld ook nog binnenkomt. Het Eigen Vermogen is uiteindelijk toegenomen door het resultaat lopend boekjaar, maar het neemt ook weer af door het feit dat je dividend uitkeert. In 2007, wat nadrukkelijk een investeringsjaar was, is er veel geld het bedrijf uitgegaan door de investeringen op het gebied van ICT en het doen van acquisities. In 2008 hebben wij ook veel acquisities gedaan, maar ook een heel goed resultaat gehaald. Per saldo onder aan de streep 1,9 miljoen Euro aan inkomende kasstromen. Overigens kijken wij met het doen van acquisities altijd naar goede mogelijkheden, maar hierin zijn we wel terughoudend. De focus ligt met name op operational excellence zoals de heer Hogendoorn ook al heeft aangegeven. AvA 20 mei

11 Met het worden van een groter bedrijf, is het aantal medewerkers toegenomen. De brutomarge, los van licenties en van inhuur en dat gedeeld door het aantal mensen en kijkende naar ratio s, is verbeterd. Dit is het gevolg van een verbeterde bezettingsgraad en een verbetering van de tarieven. Dit is de grote lijn, de details staan natuurlijk in de jaarrekening. Rest mij eigenlijk nog een zaak te vermelden en dat is dat in het jaarverslag op bladzijde 86 per abuis de verklaring van de accountant niet is getekend (afgedrukt). De verklaring inclusief handtekening is door middel van een addendum toegevoegd aan de jaarrekening. Graag wil ik u danken u voor u aandacht en ik verzoek u verdere vragen te stellen nadat de heer Hogendoorn zijn verdere toelichting heeft gegeven. De heer Wienbelt geeft het woord aan de heer Hogendoorn. De heer Hogendoorn gaat verder in op de toekomstige focus van Ctac. Marktontwikkeling en de trends : Waar ze het over hebben in onze markt is groei van functionaliteit uit de muur. De realiteit vandaag is dat de meeste klanten nog een hardware systeem in huis hebben waar software op draait. Die software implementeren en verkopen wij aan de klant en deze wordt vervolgens door ons onderhouden. De tussenvorm is dat de hardware bij Ctac komt te staan en dat Ctac de hardware en software beheert voor de klant. Functionaliteit uit de muur houdt in dat je via internet gewoon je functionaliteit, de ondersteuning van je organisatie eigenlijk via het internet binnenhaalt, waardoor je überhaupt eigenlijk nauwelijks meer aan implementatie behoeft te doen. Ik wil hier wel een kanttekening bij maken. Ik kom bij SAP vandaan en weet redelijk goed hoe SAP hier tegen aan kijkt; volgt SAP deze ontwikkeling? Ja natuurlijk, SAP zal daarin ook de partij zijn voor de toekomst, maar de manier waarop het op dit moment gaat vindt SAP eigenlijk ook niet zo erg. Het tweede is dat iedereen in de markt er wel over praat, maar dat als je daadwerkelijk gaat kijken naar de toepassing ervan, dan is dit eigenlijk relatief beperkt. Service Oriented Architecture, de zogenaamde SOA : Dit houdt in dat je op een andere manier je applicaties bouwt en op een heel snelle manier ondersteuning kan bieden aan een klant als het gaat om de implementaties die de klant zou moeten doen. Daardoor kan de klant stukjes van software die reeds zijn ontwikkeld en waarvoor is betaald, hergebruiken. Dit zijn voor ons belangrijke ontwikkelingen. Het zal u goed doen om te zien dat in ieder geval Ctac op beide gebieden dit heel nauw volgt en de truc is natuurlijk dat wij niet een vooroploper moeten zijn wat dat betreft, maar dat wij de kennis hebben op het moment dat de markt zich gaat kantelen (want dat is een ding wat zeker is) en dat Ctac dus op het juiste tijdstip de capaciteit en het vermogen heeft zodat we hiermee geld kunnen verdienen. Het is het zeker niet de doelstelling van de Raad van Bestuur om daar in voorop te lopen en grote voorinvesteringen te doen. Dus het is een kwestie van timing. Ctac is denk ik ook bekend als een bedrijf dat leuke dingen doet. Sterker nog, er is binnenkort een bijeenkomst van ICT Office, het fenomeen van de ICT markt in Nederland als het gaat om de georganiseerde ICT leveranciers. Wij zijn genomineerd voor de ICT Office Award, met name voor de innovatie award. Op zich al interessant dat Ctac hier tussen staat, want meestal zijn dit heel kleine AvA 20 mei

12 bedrijven, of het is iets uit de overheid dat hier tussen staat. Dat Ctac hierin vermeld staat zegt wel iets over Ctac en de bereidheid van Ctac om heel interessante nieuwe dingen te doen. Op onze website staat tevens ons project vermeld in Nijmegen genaamd De Binnenstad Service. Dit is een logistiek concept wat te maken heeft met in plaats van dat je met acht tot tien grote vrachtwagens rijdt omdat iedere winkel zijn eigen vrachtwagenservice heeft, er nu maar één grote vrachtwagen staat, dus dit is een groot verschil. Nogmaals, waarom licht ik dit toe? Dit heeft te maken met het innoverende vermogen van Ctac. We doen de dingen waarmee we geld verdienen en we hebben ook het vermogen om te innoveren. Dit is een onderdeel van onze brand acquity, dus een onderdeel van de bekendheid die Ctac heeft in de markt. Totaaloplossing voor het MKB : Een MKB-er houdt niet van hobbyen als het gaat om automatisering. De MKB-er wil het liefst iets hebben wat neer wordt gezet en wat werkt en wat vervolgens de business goed ondersteunt. Ik las trouwens in een rapport dat in deze teruglopende tijd de IT investeringen minder terug lopen in de MKB hoek dan bij de grote bedrijven. Dus als je gaat kijken naar de positionering van Ctac is dat dus gunstig. Het mooiste voorbeeld is de woningcoöperatiemarkt. Het heeft allemaal te maken met risicospreiding en achteraf gezien gelukkige keuzes. Wij zetten niet nadrukkelijk in op de financial services sector waar natuurlijk op dit moment de investeringen teruglopen. Voor uw informatie: als je dus de berichten leest in de krant over de andere grote partijen die honderden mensen op de bank hebben zitten, waren dit vaak consultants die werden neergezet bij de grote financiële instellingen en die komen dan met vijftig tot zestig man tegelijk op de bank te zitten. Business kennis is essentieel voor klantgerichte benadering. Wij pretenderen om niet alleen maar iets te weten van automatisering maar wij weten ook iets van de branche waar wij die software implementeren. Waarvoor is dat nodig? Niet omdat wij pretenderen dat wij meer van de business weten dan de klant van zijn eigen business weet, maar wel omdat dit ons het vermogen geeft om datgene wat de klant zegt en datgene wat de klant in zijn business nodig heeft, te kunnen vertalen naar een automatiseringsoplossing. Dit klinkt heel eenvoudig maar ik kan garanderen dat dit niet zo eenvoudig is en dat Ctac daar bijzonder succesvol in is. Een laatste interessante ontwikkeling: in de presentatie staat vermeld ERP moet goedkoper en eenvoudiger, dit betekent dat onze klanten de mening zijn toegedaan dat allemaal veel teveel geld kost. Dit gaat niet specifiek over Ctac, het gaat over de branche in het geheel. Automatisering is een continue groeiende uitgavenpost, dat vinden wij niet zo erg, maar uiteindelijk vindt de klant dat het goedkoper, sneller en eenvoudiger moet. Om u een beeld te geven: vroeger zag je in de hardwaremarkt een prijsdaling omdat de producten meer vergelijkbaar werden. Diezelfde trend zal je in de softwaremarkt krijgen. Is dat een probleem voor Ctac? Het is pas een probleem voor Ctac als wij daar niet op inspelen, maar ik denk juist met de kenmerken die Ctac heeft, dus met de pragmatiek en de kennis van de business, wij een partij zouden moeten zijn die daar goed op in kan spelen. Dit is een ontwikkeling die je niet tegen moet willen houden, echter waarin je juist in mee moet gaan. AvA 20 mei

13 Opportunities waar we op in gaan zetten : Een focusgebied voor Ctac in het komende jaar is onder andere het nog verder versterken van onze branchegerichte aanpak. Kennis van de business van de klant is alles en dat je vertaal je in een automatiseringsoplossing. Met name in het MKB waar je vaak met de DGA aan tafel zit, moet je de juiste taal kunnen spreken. Ctac steeds meer een partij voor grote klanten door aansprekende en pragmatische aanpak : Ik denk dat ik hier heel nadrukkelijk over gesproken heb. Het is natuurlijk nu aan ons om dit uit te kunnen nutten. Het bewust omgaan met het verschil tussen MKB en grotere klanten : Hier heb ik ook over gesproken. Bij een MKB-er moet je niet met eenzelfde benadering aankomen als de manier die je gebruikt wanneer je met de grotere klanten praat. De grotere klanten hebben een eigen IT afdeling terwijl een kleine ondernemer eigenlijk zowel de hoofdboekhouding en ook de expert is op het gebied van de computers. Hier moet je op in kunnen spelen. Investeringen in oplossingen en slim combineren van kennis : De oplossing is welk product, bijvoorbeeld Microsoft en SAP, maar ook van belang is de implementatie, is het iets wat wij gaan bouwen in de software. Is het een beheerelement, dus het slim combineren van die elementen? Internationale exposure : Export van oplossingen. Zoals wij ondernemend en pragmatisch zijn, zo proberen we ook eenvoudig te zijn in onze doelstellingen. Is massaal internationaliseren voor Ctac een belangrijk element? Nee, dat is het niet. Het is iets wat we wel opzoeken in die landen waar we graag willen zitten (Duitsland is daar het voorbeeld van). Maar internationaliseren of groei op zichzelf is absoluut geen doelstelling en niet relevant. Het gaat erom te zorgen dat je een winstgevend bedrijf bent, dat je een goede risicospreiding hebt en dat je dingen doet in de markt die je onderscheiden. Dit onderscheidend vermogen helpt ons door deze storm heen (als het goed is) en tevens kunnen wij dingen doen die andere partijen niet kunnen. Dat hebben we natuurlijk wel duidelijk kunnen maken naar de markt. Van beheer naar ASP : Dus van beheer naar het zijn van een Application Service Provider. Wij ontzorgen de klant, we nemen zijn computersysteem over, we nemen zijn applicatie over en we leveren eigenlijk functionaliteit. Je krijgt daardoor automatisch een ander verdienmodel. En of het nu het een of het ander is, daar moet Ctac op in kunnen spelen. Opzet en uitbouw van Managed Services in België : Een belangrijk onderdeel van Ctac is dus die beheertak is we in Nederland hebben. In België hebben we een nadrukkelijke groei doorgemaakt en hebben we een ander profiel dan dat we in Nederland hebben. We zijn aan het kijken of de we de beheerdiensten ook kunnen verkopen op de Belgische markt. Dat gebeurt al op dit moment, gedeeltelijk gebruik makende van de investering die we al hebben gedaan in de infrastructuur in Nederland. Als het goed is krijg je daardoor een kosteffectief resultaat. Betere benutting van cross-selling mogelijkheden : Het Powerhouse van vroeger waren autonome bedrijven en autonome cellen die hun eigen ding deden op basis van hun kennis van het product of van de markt. Het nieuwe verhaal van het Powerhouse is ons vermogen to cross-sell met andere woorden, onze verkopers AvA 20 mei

14 moeten niet allemaal maar kijken naar waar zit mijn baas en moet ik alleen zijn spullen verkopen nee, onze verkopers moeten ook kijken naar wat we meer in ons mandje hebben en wat zou ik kunnen offreren. Ook dit is een verhaal wat voor ieder bedrijf eigenlijk hetzelfde is. Bij een bedrijf zoals Ctac gaat het om het vermogen om dit ook daadwerkelijk uit te rollen in de organisatie. De vergroting van de productverkoop : Op de slide is zichtbaar het vlaaienmodel. Dit is het model met daarin drie parten/gedeelten, namelijk Consulting (een gedeelte van onze omzet), Managed Services (beheer is een gedeelte van de omzet), Productverkoop (tevens een belangrijk deel van onze omzet). Op dit moment komt procent nog uit de consulting hoek, dus dat is mensgerelateerd. Je stuurt een consultant en je stuurt een factuur. Managed Services zijn dus de beheerdiensten en de langlopende contracten. Tevens heb je dan de productverkoop. Belangrijk onderdeel van onze strategie is, vanwege de redenen die vermeld staan, om een meer gelijkmatige verdeling te krijgen tussen de drie elementen. Op dit moment doen we veel van onze omzet in Consulting, dat willen we ook zo houden, maar we willen nadrukkelijk groeien in die andere gebieden. De reden hiervoor is dat het de positie bij de klant aan tafel versterkt, omdat het de financiële zekerheid vergroot (je krijgt dus langlopende contracten en omzet die je al van tevoren ziet aankomen). Het zorgt tevens voor een goede spreiding van de risico s. Op dit moment heeft Ctac met name een voordeel dat wij al omzet generen vanuit andere elementen waar andere bedrijven dat misschien niet hebben. Die benadrukt goed ons onderscheidend vermogen. Onze tarieven staan dus onder druk. Er wordt gevraagd waarom de consultants zoveel kosten want ik krijg voor dezelfde prijs bij iemand anders twee personen. Hier moeten wij dus kunnen aantonen waarom onze consultants ook daadwerkelijk die prijs met zich meebrengen en dat heeft te maken met je onderscheidend vermogen. Dat onderscheidend vermogen komt weer uit de kennis. Ik heb gesproken over de carrière doorgroeimogelijkheden voor de medewerkers (van de ene naar de andere tak). En voor u allen belangrijk, als wij dit goed doen, dan verhoogt dit niet alleen onze financiële stabiliteit maar dan verhoogt dit ook onze winstgevendheid. Als je in de consulting hoek zit en je doet het heel erg goed, dan zou je misschien, procent EBIT halen, maar je kunt iemand maar helaas een beperkt aantal uren laten werken. Als je producten verkoopt ben je niet afhankelijk van uren die mensen moeten draaien en krijg je op een andere manier omzet. Je krijgt dan langlopende contracten en een andere kostenstructuur, hiermee kun je als je het goed doet een andere profitabiliteit bereiken. Het jaar 2009 : Ik heb reeds aangegeven dat ook wij last hebben van de crisis. Daar zijn wij zeker niet immuun voor, maar wij denken dat wij een goede positionering hebben in de ERP markt (Enterprise Resources Planning markt) op basis van ons onderscheiden vermogen. We hebben een efficiënte kostenbasis en een pragmatische aanpak. Aan de kraan van efficiënte kostenbasis (daar zat natuurlijk dat element in van de mensen die we inhuren) hebben we al lopen draaien. Dus een belangrijk element van de kosten die we nog over hebben is ons huidige personeel en daarin ben je natuurlijk een stuk minder flexibel. Daar moeten we ook verstandig mee om gaan. Je zou dus heel gemakkelijk kunnen zeggen dat de EBIT omhoog moet en dat we daarom afscheid moeten nemen van iedereen die op dit moment op de bank zit, echter dit is tevens het grootste asset van je bedrijf. AvA 20 mei

15 Dus op het moment dat de markt weer aantrekt en je hebt afscheid van die medewerkers genomen, dan heb je eigenlijk een soort vermogen weggenomen voor je bedrijf op om hetzelfde moment weer snel te reageren op een positieve marktontwikkeling. Hierbij moet je de juiste balans zien te vinden. Sterke operationele sturing met veel flexbilliteit : We worden gestuurd door de wensen van onze klanten en wij moeten leveren op een manier zodat wij er ook geld aan verdienen. Maar de sturing zal operationeel zijn. Strategie is mooi, daar zijn we ook nadrukkelijk mee bezig, maar op dit moment moet de kracht van Ctac zijn dat we een interne goede samenwerking hebben (en dat we niet worden belemmerd door misschien wel het verleden), een duidelijke organisatiestructuur en dat we een focus hebben op de markt. Als het om zakendoen gaat, dan gebeurt dit buiten de deur en niet intern. Het gebruiken van de cross-selling mogelijkheden : Als we dit niet doen dan hebben we het nieuwe Powerhouse concept niet goed uitgenut. Er zijn vele voorbeelden van hoe we dit inzetten op dit moment. Ik heb reeds de grote klantenbasis in meerdere branches toegelicht. Dit is prettig en zorgt voor risicospreiding. We hebben sterke klantrelaties. De heer Hogendoorn dankt voor de aandacht en geeft het woord aan de heer Olde Hartmann. De aanwezigen krijgen nu de gelegenheid om vragen te stellen voor wat betreft het jaarverslag en de jaarrekening. De heer Stevense: Vraag 1: Ik spreek namens de Stichting Rechtsbescherming Beleggers. U hebt het gehad over overnames in België. Ik ben ook nog aandeelhouder van Ordina en ik zie in hun jaarverslag staan dat zij door een flinke overname de grootste zijn geworden in België. Is dit u voorbij gegaan, was u te laat of hoe is dit ontstaan? Toelichting de heer Van Groenendael: De overname van Ordina gaat niet alleen over SAP. Wij kijken naar vernieuwingen die bij onze organisatie passen. We hebben begin 2009 een overname gedaan van Core Consulting. Dit was een behoorlijk grote groep ten opzichte van de organisatie die we waren. Wij zijn van mening dat dit precies bij ons past. We zullen blijven kijken naar bedrijven die in onze structuur passen. Dit is één van de belangrijkste criteria als we kijken naar overnames. In zoverre hebben we niet stil gezeten, maar hebben we nog steeds de juiste investering gedaan. Het goede nieuws is dat de overname die we hebben gedaan, profitable is waarbij je een teruggang ziet in de andere elementen van de markt, dus ik weet zeker dat u als aandeelhouder blij bent met de beslissing die we daar hebben genomen. De heer Stevense: Vraag 2: Dan heeft u het de overnamecriteria (pagina 24) naar mijn mening een beetje globaal omschreven. Ik zou graag wat meer essentiële overnamecriteria van u horen. AvA 20 mei

16 Toelichting de heer Wienbelt: Er zijn drie belangrijke factoren: ten eerste is dat deze moet passen binnen de strategie van Ctac, daar ligt de cruciale afweging. Tweede is dat het toe moet voegen aan de winst per aandeel. Ten derde is dat het altijd gaat over risico s bij acquisities en dat we daar goed naar kijken. Met betrekking tot de derde afweging is het in het verleden altijd belangrijk geweest dat het management met een belang gericht werkt aan performance en dat gedeelte altijd ook de vorm van een earn out wordt vastgezet. Dit zijn de drie belangrijkste factoren. De heer Stevense: Vraag 3: Bij het personeelsbeleid mis ik het percentage ziekteververzuim? Toelichting de heer Wienbelt: Over 2008 lag dit onder de vier procent. Qua industrie is dit een gemiddeld percentage. De heer Stevense: Vraag 4: Daarnaast lees ik altijd het jaarverslag SAP zelf. SAP heeft weer een nieuw poot en dat is Broadcasting. Bij Channel 4 hebben ze implementaties gedaan. Ik heb het wel eens vaker gezegd, u loopt iets achter, want in hoeverre bent u klaar om deze stap te maken. Hier is men een paar jaar geleden ingestapt en men is bezig om deze uit te bouwen. De toekomst is meer dat de televisie en computer één geheel wordt en daarmee is SAP ook twee jaar geleden actief geworden. Het is een markt die vers in de schoenen staat en waar een enorme groei in zit. Toelichting de heer Van Groenendael: Ik wil de vraag in een iets breder perspectief plaatsen. Er zijn veel markten waar Ctac nog niets aan doet. Dit wil niet zeggen dat wij stil zitten. Wij kijken van tijd tot tijd naar markten waarin we business kennis en SAP kennis met elkaar kunnen combineren. Dit staat voorop en zie je ook terug in de afgelopen jaren naar bruto branche en logistieke branche, woningcoöperaties. We bekijken dit stuk voor stuk met de kennis die we in huis hebben. We willen innovatief zijn maar wel op basis van bewezen kennis die we ook in huis en hebben en zullen steeds kijken naar verticals in de markt waarvan wij denken dat we met de kennis daar weer een succes van kunnen maken. We kijken natuurlijk ook naar de markt in Duitsland. Het is fijn als SAP in Duitsland hier en daar voorop loopt, dan kunnen we kijken welke producten er zijn. Dan gaan we na of we iets met de producten kunnen doen en gaan we na of we de kennis reeds in huis hebben. Vervolgens gaan we na of er met name dan in Nederland en België een markt is die we op die manier aan kunnen vliegen. Op die manier groeien wij van markt naar markt. Je moet veel investeren in de kennis om daarin succesvol te kunnen zijn; de vraag is of je dit op dit moment moet doen. Onze keuze nu om dat even niet te doen. Toelichting de heer Hogendoorn: Mijn persoonlijke standpunt is dat als je gaat kijken naar het investeringsbeleid van Ctac, dan moet dat meer zijn dan het doen van de trucjes en het slim bij elkaar brengen van wat wij kunnen doen, op het moment in die branches waarin we goed zijn, dan het daadwerkelijk inspelen op heel nieuwe markt die zich nog moet AvA 20 mei