18/01/19. Dyslectisch. En dan? Programma. Dyslexie

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "18/01/19. Dyslectisch. En dan? Programma. Dyslexie"

Mirthe ten Hart
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Dyslectisch. En dan? Programma Theoretisch kader : nerologie + dyslexie Kenmerken dyslexie dysorthografie Tips voor de klas Dyslexie Een nerologische stoornis die zich it in een leerstoornis op het vlak van het lezen/spellen van woorden. 1

2 Nerologisch deficiet Sommige hersendelen hebben een verminderde of vertraagde zenwactiviteit. Nerale implsen worden minder doorgegeven of lopen niet synchroon genoeg Een mindere werking in de linker hemisfeer : geen normale asymmetrie en lateralisatie in de hersenhelften Linker hersenhelft : later matr dan de rechter hersenhelft. Bow & werking van de hersenen : Genetische aanleg prenatale groei van de hersenen is anders Minder oefenen kleinere nerale netwerken die aangroeien Stress à stresshormoon à beschadigt de hersenen Een atomatisatieproblematiek : technisch lezen en/of spelling van woorden verloopt vertraagd en moeizaam. Bij normaalbegaafden Naamgeving DYSLEXIE : Dyslexie = leesprobleem Dysorthografie = spellingprobleem Kenmerken van dyslexie Technisch lezen verloopt moeizaam in ontwikkeling: Tempo : Hakken en plakken < woordbeelden Kwaliteit: Leesfoten : raadfoten, letters verplaatsen/vergeten Herhalingen, zelfcorrecties, stops. Vlakke intonatie Interpnctie lezen Hoofdbewegingen/vingerwijzen 2

3 Hersenstrctren geel : zonder dyslexie blaw: met dyslexie Kenmerken van dysorthografie Spelling is vaak zwak : Klank-tekenkoppeling: e, aai,. Spellingregels : oproepen, toepassen, herkennen, overgeneralisatie Woordbeelden inprenten : leenwoorden, niewe woorden 3

Spreektaal omzetten in schrijftaal is moeilijk.

4 Senne dictee Kenmerken van dyslexie Fonologische foten : letterweglating, -verplaatsing Woordvindingsproblemen - soms moeilijk it woorden geraken of veel woorden nodig om te vertellen. Spreektaal omzetten in schrijftaal is moeilijk. Dit is een vaardigheid die nodig is bij het maken van een toets. Kleiner werkgehegen : vb. oproepen van verschillende spellingregels. Vreemde talen aanleren is moeilijk 4

5 Tips en hlpmiddelen vr technisch lezen De dyslectische leerling wel laten voorlezen, maar vooraf afspreken welk deeltje. Best de 2de van de groep (minder stressopbow, niet te ver in de rij omwille v concentratieverlies) Leerling laten lezen als hij/zij zelf wilt Niet focssen op beheerst AVI-nivea Gebrik van vinger/leeslatje toestaan Meelezen aanmoedigen Niet alle leesfoten verbeteren Oders aanmoedigen om leesplezier te ontwikkelen Tips voor de onderstening van de spelling Woordbeelden, regels ed atomatiseren NIET à niet eindeloos oefenen Geef afgelijnd de woorden mee om te oefenen, geen extra woorden Laat memokaarten gebriken met de spellingregel/ezelsbrggeje Gebrik een ander pntenscore (vb. -0,5 i.p.v. -1) Verbeter enkel het werkpnt vb. ij/ei oefening : Vb. spijt à spijd : goed, jiste /ij/ keze Strikelblokken & tips/oplossingen bij een zwakke fonologie Fonologie : Het itlisteren van woorden in een zin, klanken in een woord is moeilijk. Vb. l armoire est moderne à lar moire est moderne. De klanken verschillend van het Nederlands. Vb. faim De assimilatie is lastig (= de invloed die klanken op elkaar hebben vb. Het zonnetje schijnt veel à t sonnetje schijnt feel. TIP : probeer zo snel mogelijk het aditief en viseel kanaal te koppelen. Vb. laat de tekst voorlezen via voorleessoftware of lees zelf voor. Let op voor de 3 de kleters - Overstap 1 ste lj!!!!! 5

6 Vreemde talen : Frans leren 4 deelvaardigheden worden samen opgestart: Listeren Spreken Schrijven Lezen à Nodig : woordenschat, zinsbow, spraakknstregels Woordenschat stderen & oproepen Problemen : het inprenten van de woordenschat (Taal, Wero, Frans ) het oproepen van de woordenschat veel herhaling nodig de spelling koppelen aan het niewe woordbeeld TIPS : slechts 7 woorden per leermoment lezen gebrik kleren per geslacht : blaw voor le-woorden, groen voor la-woorden bij het noteren de le-woorden links schrijven, de la-woorden rechts gebrik van wrts.nl koppeling van het aditieve aan het visele kanaal (fonologie) zinnetjes ook leren (analyseren, begrijpen.) blind schrijven van de woorden Klank-tekenkoppeling Eerst in de moedertaal Daarna de vreemde taal : Frans De niewe koppeling wordt niet expliciet aangeleerd in de leermethodes. Voorbeeld : NL oe Fr o Eng oo o Dts TIPS : de koppeling trainen : aditief + viseel kapstokwoord gebriken vb. o van Loise ezelsbrggetjes vb. klinkers van ato blind laten schrijven 6

Memokaart klank-tekenkoppeling Grammatica Begrijpen de grammaticale regels wel Knnen de rode draad moeilijk it het item halen Hebben geen stappenplan om tot een correcte toepassing te komen TIPS :

7 Memokaart klank-tekenkoppeling Grammatica Begrijpen de grammaticale regels wel Knnen de rode draad moeilijk it het item halen Hebben geen stappenplan om tot een correcte toepassing te komen TIPS : maak een viseel algoritme leg de grammatica steeds it in het Nederlands laat de grammaticale termen it het hoofd leren & lijst deze op een geklerd blad op. gebrik ezelsbrgjes vb. Franse negatie à brilletje rond de pv De negatie 7

8 De tijdslijn Memokaartje - avoir Memokaartje aller 8

Begrijpend lezen Eerst vragen lezen & begrijpen Lay-ot lezen Kernwoorden per alinea zoeken Vragen beantwoorden Spreken Schema in het Nederlands

9 Begrijpend lezen Eerst vragen lezen & begrijpen Lay-ot lezen Kernwoorden per alinea zoeken Vragen beantwoorden Spreken Schema in het Nederlands Schema in de vreemde taal Met woorden eigen zinnen laten maken Slechts 1 zinsdeel veranderen in de zin memokaarten - oefenbndel - handleiding 9

Vergelijkbare documenten

Dyslectisch. En dan? Conny Milliau Logopediste - remedial teacher Oostende

Dyslectisch. En dan? Conny Milliau Logopediste - remedial teacher Oostende Dyslectisch. En dan? Programma Theoretisch kader : neurologie + dyslexie Kenmerken dyslexie dysorthografie Tips voor de klas Dyslexie Een neurologische stoornis die zich uit in een leerstoornis op het