Strategisch Beleggingsbeleid >

Transcriptie

1 Strategisch >

2 Inhoud Voorwoord 3 Strategisch 4 van het Strategisch 4 Geen rendement zonder risico 4 Lange termijn beleggen loont 4 Risicospreiding is effectief 4 Duurzaamheid is de norm 5 Beleggen in de zorg hoort erbij 5 Actief beheer 5 Kostenefficiëntie heeft impact 5 6 Strategisch : risicobewust rendement 6 Risico-optimalisatie met twee deelportefeuilles 7 Beleggingsplan, langetermijnfocus en oog voor actualiteit 7 De vier pijlers van 8 Uitsluitingenbeleid: hierin belegt Menzis niet 8 Engagementbeleid: dialoog gericht op gedragsverbetering 11 Stembeleid: een recht en een 12 Duurzame beleggingsprocessen Beheer en beoordeling 14 Minimumeisen 15 Risicobeleid Organisatie 16 Raad van Bestuur is beleidsbepaler 17 Eerste linie: uitvoering 17 Tweede linie: adviserende risicobewakers 18 Derde linie: toezicht 18 2

3 Voorwoord Bij Menzis staan de belangen van zijn verzekerden voorop. Dat ligt verankerd in onze missie en strategie en komt tot uiting in onze beleidskeuzes en onze manier van werken. Dit uitgangspunt geeft dus ook richting aan ons beleggingsbeleid en hoe we omgaan met de risico s die daarbij horen. Dit staat allemaal beschreven in het Strategisch. Het Strategisch is gebaseerd op ons streven altijd te kunnen voldoen aan onze verplichtingen. Daarom staat het Strategisch garant voor een financieel gezond bedrijf. Zo geven we onze klanten de zekerheid dat wij alles in het werk stellen om zorg betaalbaar en toegankelijk te houden. Nu en in de toekomst. Voor de organisatie en uitvoering van het vermogensbeheer hebben wij duidelijk omschreven wat wij een maximaal aanvaardbaar risico voor beleggingen vinden. Daarnaast hanteren we de volgende randvoorwaarden: Menzis is altijd aantoonbaar in control ; duurzaamheid en innovatie staan centraal; het beleid is transparant en de uitvoering daarvan gebeurt betrouwbaar en integer; het beleid en de uitvoering daarvan voldoen aan wet- en regelgeving. Deze randvoorwaarden kunnen in strijd zijn met het streven maximaal rendement te behalen met onze beleggingen. Maar wij willen dan ook niet met ons vermogensbeheer ten koste van alles maximaal rendement bereiken. Maximaal duurzaam rendement is ons streven. Wat dat betekent en op welke manier we dat doen, leest u in dit document. Wilt u meer weten of heeft u een vraag? Kijk op of stuur een naar treasury@menzis.nl. 3

4 Geen rendement Lange termijn Risicospreiding Duurzaamheid Beleggen in de zorg Kostenefficiëntie zonder risico beleggen loont is effectief is de norm hoort erbij Actief beheer heeft impact van het Strategisch De inrichting van de organisatie en de beleggingsportefeuille van het Strategisch is gebaseerd op zeven beleggingsbeginselen. Deze beginselen komen voort uit de missie en identiteit van Menzis. Bovendien zijn ze gestoeld op algemeen aanvaarde beleggingstheorieën. Het Strategisch wordt jaarlijks vastgesteld en ook de beginselen worden dan opnieuw beoordeeld. zijn: Geen rendement zonder risico Beleggen is het bewust en afgewogen aangaan van risico s. Het doel is op de langere termijn een hoger rendement te behalen dan een risicovrij rendement. Dat betekent in de praktijk een hoger rendement dan Nederlandse staatsleningen met een vergelijkbare looptijd. We kiezen niet voor risicovrij rendement, omdat dat op de langere termijn onvoldoende bijdrage levert aan het behalen van onze missie. Lange termijn beleggen loont Beschikbare beleggingen voor de langere termijn kunnen een hoger risico absorberen, dan beschikbare beleggingen voor de kortere termijn. We kiezen voor lange termijn beleggingen, omdat dat gemiddeld genomen een hoger rendement oplevert. Risicospreiding is effectief We verdelen het risico (diversificatie) over onder andere verschillende beleggingscategorieën, beleggingsstijlen en regio s. Dat is de meest voor de hand liggende manier om de verhouding tussen rendement en risico te verbeteren. 4

5 van het Strategisch Geen rendement Lange termijn Risicospreiding Duurzaamheid Beleggen in de zorg Kostenefficiëntie zonder risico beleggen loont is effectief is de norm hoort erbij Actief beheer heeft impact Duurzaamheid is de norm Maatschappelijke betrokkenheid en duurzaamheid zijn bij Menzis vanzelfsprekend. Duurzaam beleggen is voor Menzis als institutionele belegger dan ook de norm. Daarbij sluiten financieel en duurzaam rendement elkaar niet uit. Die visie vertaalt zich in het beginsel: onze beleggingen zijn duurzaam, tenzij: dit leidt tot beleggingen die niet passen binnen de risiconormen van Menzis; dit leidt tot een negatieve rendementsverwachting. De criteria die Menzis hanteert voor duurzaam beleggen zijn weergegeven in de vier pijlers van (zie punt C. van het Strategisch ). Beleggen in de zorg hoort erbij Menzis wil als zorgverzekeraar beleggen in zorg. Zo dragen we bij aan het waarborgen van voldoende kwalitatief goede zorg en leefkracht voor onze verzekerden en het stimuleren van innovatie in de zorg. Met investeren in goede zorg en in innovatieve zorg voor de toekomst maken we het verschil. Voor nu en vooral ook voor de volgende generatie. Wij zien het als onze maatschappelijke om met deze investeringen actief een bijdrage te leveren aan duurzame zorg. (Zie punt D. van het Strategisch.) Actief beheer Met actief beheer willen we een hoger rendement behalen dan het marktgemiddelde. Dat heet het verslaan van de benchmark of outperformance. Dit is op de lange termijn moeilijk te bereiken. Tegenover iedere belegger die het beter doet dan het marktgemiddelde, is er een belegger die het minder doet. We hebben geen uitgesproken mening over de toegevoegde waarde van actief beheer. Wel zien we dat niet alle segmenten van de beleggingen even geschikt zijn voor actief beheer. We beleggen dan ook uitsluitend actief daar waar de kans op outperformance het hoogst is. Kostenefficiëntie heeft impact Vermogensbeheervergoedingen worden meestal bepaald als een (klein) percentage van het belegde vermogen en/of het behaalde rendement. Wij beleggen een groot vermogen. Daardoor lijken deze kosten niet zo belangrijk als je ze in verhouding ziet en afzet tegen de schommelingen in het rendement. Maar gemeten in geld gaat het over substantiële bedragen. Daarop heeft kostenefficiëntie wel degelijk impact. Bovendien motiveert de vergoedingenstructuur de portefeuillemanagers om goed te presteren. Deze motivatie moet aansluiten bij onze beleggingsdoelstellingen. Ze mogen niet leiden tot buitensporige risico s en het nastreven van rendement op de korte termijn. 5

6 van het Strategisch Strategisch : risicobewust rendement Risico-optimalisatie met twee deelportefeuilles Beleggingsplan, langetermijnfocus en oog voor actualiteit van het Strategisch van Menzis zijn vertaald in transparant en doelgericht beleid. Dit beleid met duidelijke kaders biedt zekerheid en schept voorwaarden voor een effectief vermogensbeheer. Strategisch beleggingsbeleid: risicobewust rendement De beleggingen voor al onze beleggende bedrijfsonderdelen doen we in eigen besloten beleggingsfondsen voor gemene rekening. Dat betekent dat aan deze beleggingsfondsen alleen onderdelen van de Menzis Coöperatie mogen deelnemen. Er zijn drie Menzis Besloten Beleggingsfondsen: Menzis Geldmarkt fonds Menzis Vastrentend fonds Menzis Aandelen fonds Elk fonds vertegenwoordigt een beleggingscategorie. Daarmee kan ieder beleggend onderdeel van Menzis de beleggingen op eigen wijze verdelen en deze afstemmen op het gewenste risicoprofiel. Dit gewenste risicoprofiel wordt elke drie jaar door de Raad van Bestuur vastgesteld met een Asset- Liability Management (ALM) studie. Het doel van de ALM-studie is inzicht geven in de onderlinge afhankelijkheden in de ontwikkeling van rechten en verplichtingen van Menzis als zorgverzekeraar. Met de uitkomsten van de ALM-studie bepaalt de Raad van Bestuur welke beleggingsrisico s nog acceptabel zijn. Ze mogen geen te groot risico zijn voor het nakomen van de verplichtingen, zoals het betalen van zorgkosten. Bij de ALM-studie gebruiken we een risiconorm voor de totale portefeuille van ieder onderdeel van Menzis. Deze luidt: maximaal 1% kans op een solvabiliteitsratio lager dan 150%. Met andere woorden: in 99 van de 100 jaar moet ieder onderdeel van Menzis over solvabiliteit beschikken die hoger ligt dan 150% van het vereiste minimum. 6

7 van het Strategisch Strategisch : risicobewust rendement Risico-optimalisatie met twee deelportefeuilles Beleggingsplan, langetermijnfocus en oog voor actualiteit Risico-optimalisatie met twee deelportefeuilles De Menzis portefeuille bestaat uit twee deelportefeuilles met ieder een eigen beleggingsstrategie: Liquiditeitsportefeuille; Rendementsportefeuille. Het onderscheid tussen deze twee deelportefeuilles geeft een duidelijk beeld van de risico s van de beleggingen. Daardoor kunnen betere portefeuilles worden samengesteld. Liquiditeitsportefeuille De Liquiditeitsportefeuille belegt onze toekomstige verplichtingen. Dit gaat om een gereserveerde buffer voor onze toekomstige maximaal 1% kans op een cumulatief negatief De Rendementsportefeuille belegt ons eigen Invulling en vaststelling zorgverplichtingen. Immers, niet elke verzekerde rendement over 2 jaar. Dus in 99 van de 100 jaar vermogen voor de lange termijn. Ons eigen In het Strategisch Beleggingsplan staat de concrete van Menzis heeft op dit moment zorg nodig. moet deze deelportefeuille over een periode vermogen staat voor onbepaalde tijd tot onze invulling van de strategische keuzes en richtlijnen Maar daar moeten we wel rekening mee houden. van 2 jaar een positief rendement opleveren. De beschikking. Daarom kan het worden belegd voor ieder Menzis fonds. Het geeft specifieke Daarom moeten we voldoende buffer hebben om portefeuille die aan deze norm voldoet bestaat met een lange looptijd. Dit betekent dat het richtlijnen voor onze beleggingsportefeuille. De klanten die in de toekomst zorg nodig hebben te voor 100% uit geldmarktbeleggingen. risicoprofiel van deze deelportefeuille iets hoger vaststelling van het Strategisch kunnen betalen. kan zijn. De gehanteerde risiconorm voor deze vindt jaarlijks plaats voor een periode van drie jaar Rendementsportefeuille deelportefeuille luidt: maximaal 1% kans op een (de planningsperiode). De Raad van Bestuur stelt het De beleggingen moeten snel beschikbaar kunnen Menzis wil de zorgverzekering aanbieden tegen cumulatief negatief rendement over 10 jaar. Dus vast op advies van de Beleggings Advies Commissie. zijn. Daarom hebben ze een korte looptijd. Het een aantrekkelijke premie. Daarom moeten in 99 van de 100 jaar moet deze deelportefeuille risicoprofiel van deze deelportefeuille is dus onze beleggingen meer rendement halen dan over een periode van 10 jaar een positief rendement zeer defensief. Dat betekent: gericht op het de inflatie van zorgkosten. Het doel van de opleveren. De portefeuille die aan deze norm behouden van het vermogen en zo min mogelijk Rendementsportefeuille is dan ook: met iets voldoet bestaat voor 42% uit geldmarktbeleggingen, beleggingsverlies maken. De gehanteerde meer risico iets meer rendement behalen voor 16,5% uit langlopende vastrentende beleggingen risiconorm voor deze deelportefeuille luidt: onze klanten. (obligaties) en 41,5% uit aandelen. 7

8 van het Strategisch Uitsluitingenbeleid: Engagementbeleid: dialoog Stembeleid: een recht Duurzame hierin belegt Menzis niet gericht op gedragsverbetering en een beleggingsprocessen De vier pijlers van Menzis wil nadrukkelijk alleen beleggen in bedrijven en landen die verantwoord ondernemen op het gebied van mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en anticorruptie. Op deze manier verduurzamen we ons vermogensbeheer verder. Hiervoor hebben we een stembeleid ontwikkeld en uitgevoerd. Ook is een dialoog tot stand gebracht met bedrijven waarin Menzis belegt om verdere verbeteringen op het gebied van duurzaamheid te bevorderen. Via beleggingen in Nederlandse zorgondernemingen investeren we in de toekomst van de zorgsector. Daarnaast houden we ons aan de United Nations Principles for Responsible Investments (UNPRI). Dat zijn de principes voor verantwoord beleggen van de Verenigde Naties (VN). Ons duurzame beleggingsbeleid bestaat uit vier pijlers: 1. uitsluitingenbeleid: hierin beleg Menzis niet 2. engagementbeleid: dialoog gericht op gedragsverbetering 3. stembeleid: een recht en een 4. duurzame beleggingsprocessen Uitsluitingenbeleid: hierin belegt Menzis niet Uitsluitingenbeleid bedrijven De beleggingsportefeuille van Menzis is ingericht volgens de 10 Global Compact Principles. Dit is een internationale standaard voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het is ingesteld door de VN en gebaseerd op belangrijke verklaringen en conventies. Denk aan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de VN Conventie tegen Corruptie. De 10 Global Compact Principles worden algemeen erkend als standaard. Ze hebben een zeer groot draagvlak en worden onderkend door veel bedrijven. De principes leiden tot een uitsluitingenlijst (zwarte lijst) van bedrijven en landen die in strijd handelen met één of meerdere van de 10 Global Compact Principles. Wij beleggen niet in aandelen en bedrijfsobligaties van bedrijven en landen 8

9 van het Strategisch Uitsluitingenbeleid: Engagementbeleid: dialoog Stembeleid: een recht Duurzame hierin belegt Menzis niet gericht op gedragsverbetering en een beleggingsprocessen op de uitsluitingenlijst. Wij vullen de 10 Global clusterbommen en landmijnen), militaire wapens en Compact Principles aan met een uitsluiting van niet-militaire vuurwapens. tabaksproducenten en bedrijven die betrokken > Bekijk op menzis.nl de uitsluitingenlijst zijn bij controversiële wapens (waaronder voor bedrijven 10 Global Compact Principles Ondernemingen die deze principes onderschrijven en daarom voor Menzis in aanmerking komen om in te beleggen, zullen: 1 internationaal uitgevaardigde mensenrechten ondersteunen en respecteren 2 zich er steeds van verzekeren dat zij niet medeplichtig zijn aan schending van de mensenrechten 3 de vrijheid van vakvereniging erkennen en het recht op collectieve onderhandelingen handhaven 4 alle vormen van verplichte en gedwongen arbeid uitbannen 5 de effectieve afschaffing van kinderarbeid bevorderen 6 de bestrijding van discriminatie in arbeid en beroep ondersteunen 7 voorzorg betrachten bij het belasten van het milieu 8 initiatieven ondernemen om een groter milieubewustzijn te bevorderen 9 de ontwikkeling en de verspreiding van milieuvriendelijke technologieën stimuleren 10 elke vorm van corruptie tegengaan, inclusief afpersing en omkoping Tabak Niet-militaire vuurwapens Wij beleggen niet in ondernemingen die meer dan Wij beleggen niet in ondernemingen die 10% van hun omzet halen uit het produceren van betrokken zijn bij de productie en/of de verkoop tabak en tabaksproducten (onder andere sigaretten, van niet-militaire vuurwapens en munitie. snuiftabak en rookloze tabaksproducten). Wij kiezen voor deze aanvulling, omdat roken schadelijk is voor Vanuit duurzaamheidsoogpunt hebben militaire de gezondheid en niet past bij een gezonde leefstijl. wapens en niet-militaire vuurwapens twee kanten. De positieve kant is dat wapens een functie hebben Militaire wapens in het bewaken van vrede, zowel tussen landen Wij beleggen niet in ondernemingen die voor (militaire wapens) als tussen burgers (niet-militaire meer dan 5% van hun omzet afhankelijk zijn vuurwapens). Maar daarbij zou het bezit ervan van de productie van militaire wapens. alleen voorbehouden moeten zijn aan speciale overheidsinstanties (leger en politie) van landen die zich houden aan de 10 Global Compact Principes. Wij vinden dat de financiering van productiewapens een overheidsaangelegenheid is, niet van private investeerders zoals Menzis. Uitsluitingenbeleid landen Menzis belegt niet in staatsobligaties van landen waartegen de VN of de Europese Unie (EU) een sanctie hebben uitgevaardigd (categorie 1 landen). Dit zijn landen met regimes die misdaden hebben begaan tegen hun eigen volk of een gevaar vormen voor de regionale of wereldwijde vrede. Denk hierbij aan: misdaden tegen de menselijkheid; schending van mensenrechten; ondermijning van democratie; verspreiding van nucleaire vernietigingswapens. > Bekijk op menzis.nl de uitsluitingenlijst voor landen Niet alle sancties van de VN en de EU gaan over grootschalige en voortdurende schending van mensenrechten of ongeoorloofde betrokkenheid bij nucleaire wapens. Er zijn ook sancties die bescherming moeten bieden tegen de oplegging van wetgeving buiten de formele rechterlijke macht. Dit is bijvoorbeeld het geval tussen de EU en de Verenigde Staten. Dergelijke sancties zijn dusdanig licht van aard dat uitsluiting niet voor de hand ligt. Als er daadwerkelijk sprake is van schending van mensenrechten of ongeoorloofde betrokkenheid bij kernwapens, gelden nog twee aanvullende criteria. 1. De sanctie omvat in ieder geval een wapenembargo. 2. De mensenrechtenproblematiek of betrokkenheid bij kernwapens is actueel aan de orde of speelde in ieder geval minder dan tien jaar geleden. Met deze aanvullende criteria worden landen alleen uitgesloten als het risico aanzienlijk is dat investeringen in staatsobligaties schending van mensenrechten of betrokkenheid bij kernwapens financieel mede mogelijk maken. Verder geldt er verhoogde waakzaamheid voor landen: met onvoldoende goed bestuur en/of tekortkomingen in de democratie en/of het rechtssysteem (categorie 2 landen*); met een onvoldoende algemeen duurzaamheidsbeleid (categorie 3 landen**). Als het nodig is, kan de Raad van Bestuur besluiten de uitsluitingenlijst van landen waarvan niet in staatsobligaties wordt belegd, uit te breiden met categorie 2 en categorie 3 landen. * Categorie 2 landen zijn landen met slecht bestuur, wat een indicatie geeft van tekortkomingen in de democratie en/of het rechtssysteem. De zes fundamentele indicatoren voor goed bestuur zijn: politieke rechten, vrijheid van meningsuiting, rechtssysteem, persvrijheid, corruptie en kwaliteit van wet- en regelgeving. ** Categorie 3 landen zijn landen met een onvoldoende beleid op het gebied van: environmental indictoren (ecologische footprint, CO 2 uitstoot, duurzame energie, bebossing, biodiversiteit en watermanagement); social indictoren (kinderarbeid, inkomensgelijkheid, gelijkheid tussen seksen, onderwijs, gezondheidszorg en criminaliteit); governance indictoren (politieke rechten, persvrijheid, het rechtssysteem en de mate van corruptie). 9

10 van het Strategisch Uitsluitingenbeleid: Engagementbeleid: dialoog Stembeleid: een recht Duurzame hierin belegt Menzis niet gericht op gedragsverbetering en een beleggingsprocessen Een gespecialiseerd extern bureau actualiseert ieder met oog voor duurzaamheid op het terrein van kwartaal de uitsluitingenlijst. Menzis verstrekt de milieu, maatschappij en goed bestuur (Environ- geactualiseerde uitsluitingenlijst vervolgens aan mental, Social, Governance (ESG)). onze portefeuillemanagers. Als zij zien dat er een bedrijf of land op de lijst is gekomen waarin we op De zes UNPRI s zijn: dat moment beleggen, verkopen zij deze positie 1. incorporate ESG: wij nemen ESG-issues mee in onze direct. Dagelijks controleren we of er bedrijven en investeringsanalyse en besluitvormingsproces landen van de uitsluitingenlijst in de beleggingspor- 2. be active owners: wij nemen actief eigen verant- tefeuille zitten. Daarnaast controleert het gespeciali- woordelijkheid en nemen ESG-issues mee in ons seerde externe bureau de beleggingen elk kwartaal. beleid en de praktijk ten aanzien van ons aandeel- Blijken er bij deze screenings onverantwoorde houderschap beleggingen te zijn, dan doen de portefeuillemana- 3. seek disclosure on ESG: wij stimuleren de onder- gers deze direct van de hand. nemingen waarin we beleggen om transparant te Het uitsluitingenbeleid geldt voor onze volledige zijn over ESG-issues beleggingsportefeuille. 4. promote the principles: wij stimuleren de acceptatie en implementatie van de UNPRI s in de UNPRI-beleggingsprincipes van de VN financiële wereld Naast de 10 Global Compact Principles hebben 5. work together: wij zoeken samenwerking op om de VN ook principes voor verantwoord beleggen de UNPRI s effectiever te kunnen implementeren geformuleerd: 6 Principles for Resposible Investment 6. report on progress: wij rapporteren over onze (UNPRI). De UNPRI zijn ontwikkeld door een inter- activiteiten en voortgang met betrekking tot de nationale groep van institutionele beleggers. Ze zijn implementatie van de UNPRI s ontstaan, omdat men milieu, maatschappij en goed bestuur in de alledaagse praktijk van vermogensbe- Met de vier pijlers van ons duurzame beleggings- heer steeds belangrijker vindt. Met het ondertekenen beleid geven we concreet invulling aan de UNPRI- van de UNPRI omarmen wij dit belang. Wij nemen principes en dragen we ze ook daadwerkelijk uit. onze om dit belang actief in de praktijk te brengen. De UNPRI moedigen institutionele beleggers aan om een verantwoord beleggingsbeleid te voeren 10

11 van het Strategisch Uitsluitingenbeleid: Engagementbeleid: dialoog Stembeleid: een recht Duurzame hierin belegt Menzis niet gericht op gedragsverbetering en een beleggingsprocessen Engagementbeleid: dialoog gericht op gedragsverbetering aan de maatschappelijke die het aandeelhouderschap met zich Elkaar aanvullende dialoogstrategieën van Eumedion en F&C Menzis belegt ook in obligaties en aandelen van meebrengt. Zo is het ook voorgeschreven in De activiteiten van F&C vormen een aanvulling op beursgenoteerde ondernemingen. Dat maakt de Nederlandse Corporate Governance Code. de activiteiten van Eumedion. Ze hebben een kleine het mogelijk om als aandeelhouder of financier Aansluiting bij Eumedion betekent dat wij de overlap, omdat ze beide actief zijn in Nederland. De een bijdrage te leveren aan een duurzamere aanbevelingen van Eumedion en de Nederlandse aanpak van beide is ook aanvullend. F&C richt zich samenleving. Wij nemen deze verantwoordelijk- Corporate Governance Code onderschrijven. op diverse thema s binnen de hoofdthema s milieu, heid op en willen als belegger actief de dialoog maatschappij en ondernemingsbestuur. Eumedion voeren met deze ondernemingen (engagement). F&C: dialoog met concentreert zich meer op ondernemingsbestuur. Zo kunnen we invloed uitoefenen op prestaties buitenlandse bedrijven op het gebied van milieu, maatschappij en het De dialoog met buitenlandse ondernemingen De organisaties verschillen van elkaar in de bestuur van de onderneming (Environmental, voeren we via de Engelse vermogensbeheerder uitvoering van het engagement. F&C focust zich Social, Governance (ESG)). F&C Investments. Deze gerenommeerde vermo- vooral op ondernemingen en Eumedion richt zich gensbeheerder vertegenwoordigt wereldwijd een daarnaast ook op wet- en regelgevende instanties. Eumedion: dialoog met Nederlandse bedrijven groot aantal beleggers. De dialoogkracht van Als belegger zijn wij te klein om succesvol deze groep en daarmee de kans op daadwerkelijk Van dialoog tot uitsluiting: zelfstandig in gesprek te gaan met beursgenoteerde resultaat, is vele malen groter dan de invloed die als praten geen zin meer heeft ondernemingen. Daarom zoeken we via gespecia- wij zelfstandig zouden kunnen uitoefenen. Als dialoog met een onderneming niet het liseerde partners de dialoog met ondernemingen gewenste resultaat heeft, kan dit leiden tot een waarin we beleggen. Waar mogelijk doen we dat In overleg met de aangesloten beleggers (tijdelijke) uitsluiting van deze onderneming. samen met andere institutionele beleggers. identificeert F&C de belangrijkste wereldwijde Wij nemen een dergelijk besluit ad hoc, met als ESG-kwesties, risico s, kansen en thema s voor doel een vruchtbare dialoog met de betreffende Wij voeren de dialoog met dialoog. Vervolgens beoordeelt F&C meer dan onderneming te bevorderen. Is er weer voldoende Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen op ESG-risico s. Bedrijven zicht op een succesvolle dialoog, dan halen we de ondernemingen via Eumedion. Dit is een Nederlandse die risico lopen ten aanzien van een van de onderneming van de uitsluitingenlijst. organisatie die zich vooral richt op goed onder- thema s neemt F&C op in een dialoogprogramma. nemingsbestuur (corporate governance) bij Engagement is niet alleen van toepassing op Net als bij het uitsluitingenbeleid geldt Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen. aandelen, maar F&C bewaakt ook ESG-risico s die het engagementbeleid voor onze volledige van invloed kunnen zijn op bedrijfsobligaties. Het beleggingsportefeuille. Institutionele beleggers verenigen zich in dialoogprogramma is niet geschikt voor gebruik Eumedion om gezamenlijk invulling te geven bij beleggingen in staatsobligaties. > Lees meer op 11

12 van het Strategisch Uitsluitingenbeleid: Engagementbeleid: dialoog Stembeleid: een recht Duurzame hierin belegt Menzis niet gericht op gedragsverbetering en een beleggingsprocessen Duurzame beleggingsprocessen geanalyseerd. Deze vragenlijst is nu aangevuld met Vermogensbeheer is een specialistisch vakgebied. een uitgebreid onderdeel duurzaamheid. Daarin Onze beleggingsportefeuille is niet groot genoeg worden zowel de organisatie van de vermogens- om eigen deskundigheid met voldoende conti- beheerder als de beleggingsstrategie beoordeeld nuïteitswaarborgen in huis te halen. Daarom op duurzaamheid. Op het gebied van organisatie besteden we de uitvoering van het vermogensbe- gaan we na of de vermogensbeheerder de UNPRI heer uit aan gespecialiseerde beleggingsfondsen heeft ondertekend, hoe het duurzaamheidsbe- en externe vermogensbeheerders. Bovendien leid eruitziet en hoe de vermogensbeheerder het hebben we een externe adviserend vermogens- beleid in de praktijk brengt. Daarnaast komen beheerder aangesteld. Deze richt zich vanuit zijn onderwerpen als bestuursstructuur en belonings- adviserende rol op het risicobeheer en inrichting beleid aan de orde. van de portefeuille, de marktomstandigheden en de beoordeling en selectie van uitvoerende Het tweede deel van de beoordeling gaat in op vermogensbeheerders. de specifieke beleggingsstrategie die de vermogensbeheerder voor ons uitvoert of waar wij een Ons beleggingsproces kent dus twee onderdelen: vermogensbeheerder voor zoeken. Dan komt Stembeleid: een recht en een Wij beleggen met een wereldwijde spreiding in verschillende ondernemingen. Dat maakt het de selectie van externe vermogensbeheerders het beleggingsproces bij de geselecteerde externe vermogensbeheerders vooral aan de orde op welke wijze de vermogensbeheerder duurzaamheidsfactoren integreert in het beleggingsproces. Als aandeelhouder voelt Menzis een verantwoor- onmogelijk om zelf bij alle aandeelhoudersver- delijkheid om de dialoog te voeren, maar ook om gaderingen aanwezig te zijn. Daarom kiezen wij Wij voeren beide processen op duurzame wijze uit In het advies van de adviserend vermogensbe- het stemrecht actief uit te voeren. Ook hiermee voor een praktisch uitvoerbaar stembeleid dat door hierin duurzame factoren nadrukkelijk een heerder wordt dus uitgebreid aandacht besteedt kunnen ondernemingen worden gestimuleerd voldoende invulling geeft aan de verantwoor- plaats te geven. aan zowel de beleggingskwaliteiten van de vermo- om beter te presteren op ESG-gebied. Met het delijkheid als aandeelhouder. Daarom oefenen gensbeheerder als de mate van duurzaamheid. Op stembeleid volgen wij de Nederlandse Corporate wij het stemrecht uit voor deelnemingen in De selectie van externe vermogensbeheerders beide thema s worden de vermogensbeheerders Governance Code. Hierin wordt van institutio- Nederlandse ondernemingen. Wij stemmen altijd Menzis heeft samen met de adviserend vermo- gescoord. Zo kan de Raad van Bestuur een goede nele beleggers gevraagd om actieve en bewuste naar eigen inzicht en maken bij het bepalen van het gensbeheerder duurzame beoordelingscriteria afweging maken tussen beleggingskwaliteiten en aandeelhouders te zijn, inclusief het uitoefenen stemgedrag gebruik van de Eumedion richtlijnen opgesteld voor de beoordeling en selectie van de duurzaamheid. Bij de uiteindelijke aanstelling van van het stemrecht dat daarmee samenhangt. ( Eumedion Handboek Corporate Governance ). uitvoerende vermogensbeheerders. Traditioneel een vermogensbeheerder zal deze afweging altijd gebeurde dit met een vragenlijst waarin vele kwali- plaatsvinden tegen onze filosofie Duurzaamheid > Lees op menzis.nl het stemverslag teitsaspecten van de vermogensbeheerder werden is de norm. 12

13 van het Strategisch Uitsluitingenbeleid: Engagementbeleid: dialoog Stembeleid: een recht Duurzame hierin belegt Menzis niet gericht op gedragsverbetering en een beleggingsprocessen Het beleggingsproces bij de geselecteerde externe ontwikkelde landen van de gehele wereld. Al vermogensbeheerders deze bedrijven worden volgens een uitgebreide Het is van belang dat duurzame factoren mede methode geanalyseerd op duurzaamheid en bepalen welke aandelen en obligaties worden voorzien van een duurzaamheidscore. Dow gekocht. In het dagelijkse proces van portefeuil- Jones heeft voor het maken van deze duurzaam- lebeheer moeten de externe vermogensbeheer- heidscore RobecoSAM ingeschakeld, een gespe- ders dus duurzame factoren meewegen in de cialiseerde partij op dit gebied. Voor iedere aan- en verkoop beslissingen. Dit doen we op twee sector worden vervolgens de 20% duurzaamste manieren die ook gecombineerd kunnen worden. bedrijven geselecteerd voor de Dow Jones index. Hoeveel er in deze bedrijven wordt belegd, 1. nauwgezet volgen van door Menzis meegegeven wordt bepaald door de marktwaarde van de duurzame benchmark sector in combinatie met de waarde van ieder Allereerst kunnen we de vermogensbeheerder een geselecteerd aandeel. duurzame benchmark (index) meegeven die hij nauwgezet moet volgen. Doordat de benchmark 2. vrijer in volgen van duurzame benchmark op duurzame wijze is samengesteld, wordt Een andere mogelijkheid is de vermogens- onze portefeuille ook duurzaam samengesteld. beheerder vrijer laten in het volgen van de Dit hebben we bijvoorbeeld gedaan voor onze benchmark. Hierbij neemt de vermogensbe- aandelenportefeuille ontwikkelde markten. We heerder duurzame factoren mee tijdens de beleggen voor dat deel van de portefeuille in de dagelijkse beleggingsbeslissingen. Dit wordt meest duurzame bedrijven in iedere sector: de ook wel ESG-integratie genoemd. ESG staat voor duurzaamste besten van de klas. Environmental, Social en Governance (milieu, maatschappij en bestuur), de drie hoofdaspecten mag worden, in ons geval Europa, krijgen na Vervolgens past F&C deze score toe bij de De belangrijkste keuze bij een duurzame van duurzaamheid. Dit hanteren we in onze onderzoek door F&C een duurzaamheidscore. portefeuilleconstructie. De omvang van de best-in-class strategie is de keuze van portefeuille Europese staatsobligaties. Deze ESG-scores van landen zijn gebaseerd op belegging in een land wordt mede bepaald met de benchmark. Voor de aandelenporte- een aantal objectieve, externe ESG indicatoren. de ESG-scores als aanvulling op de traditionele feuille ontwikkelde markten hebben we Voor de uitvoering van het duurzame staats- Een voorbeeld van een sociale indicator is financiële overwegingen. Een belegging moet gekozen voor een duurzame index van obligatie mandaat hebben wij gekozen voor die van corruptie, die wordt gemeten met de uiteraard ook rendement opleveren. Het Dow Jones. De duurzame Dow Jones index de externe vermogensbeheerder F&C. Hoe Corruption Perception Index van Transparency voordeel van deze aanpak is dat de meeste wordt samengesteld met als uitgangspunt integreert F&C duurzaamheid in het beleg- International. De ESG-indicatoren samen bronnen van de scores publiek zijn en de de aandelen van de grotere bedrijven uit gingsproces? Alle landen waarin belegd vormen voor ieder land een ESG-score. procedure dus transparant en objectief is. 13

14 Beheer en beoordeling Minimumeisen Risicobeleid Het duurzaam beleggingsbeleid van Menzis sluit aan op onze maatschappelijke opdracht: de beschikbaarheid van kwalitatief goede en betaalbare zorg garanderen en zo welzijn en leefkracht van al onze klanten bevorderen. Dit brengen we in de praktijk door te investeren in de toekomst van de gezondheidszorg. Een deel van de aandelenportefeuille besteden we daarom aan beleggingen in de Nederlandse zorg. Beheer en beoordeling Het beheer van onze beleggingen in de zorg is uitbesteed aan participatiemaatschappijen, oftewel fondsmanagers van beleggingsfondsen in de zorg. Een werkgroep binnen Menzis selecteert deze fondsmanagers. In de werkgroep zitten naast medewerkers met kennis van vermogensbeheer vooral medewerkers met een strategische zorgachtergrond. De werkgroep maakt een kwalitatieve analyse van iedere zorgbelegging en fondsmanager. Centraal in de beoordeling staat de toegevoegde waarde van het beleggingsbeleid van de manager op onze missie en strategie. Levert het fonds daadwerkelijk een bijdrage aan onze inzet op duurzame zorg? Voor een antwoord op deze vraag kijken we naar het beleggingsbeleid van het fonds, de regionale en zorginhoudelijke focus en de beoordelingsmethodiek van individuele zorgondernemingen. Uiteraard vindt ook een analyse en een evaluatie plaats van de kennis en ervaring van het fondsmanagement. 14

15 Beheer en beoordeling Minimumeisen Risicobeleid Minimumeisen Naast de kwalitatieve beoordeling stellen we de volgende minimumeisen aan zorgbeleggingen: de belegging heeft een positieve rendementsverwachting; de wijze van waardering en de rapportage van zorgbeleggingen moeten voldoen aan internationale standaarden. Ook passen deze wat betreft kwaliteit en tijdigheid in de aanwezige administratieve processen van de effectenbewaarbank (custodian) van Menzis; de structuur van het beleggingsfonds maakt het mogelijk onze betrokkenheid bij het fonds verder te laten reiken dan alleen de rol van participant. Hierbij is het uitdrukkelijk niet de bedoeling dat wij (mede) bevoegd zijn investeringsbeslissingen te nemen. via de besluitvorming of door een stem te hebben bij individuele investeringen van het fonds. Ook hanteren we een strikte scheiding bij de zorginkoop en spelen we geen initiërende rol bij de marktontwikkeling van een individuele zorgonderneming. Risicobeleid Om voldoende spreiding aan te brengen in de portefeuille van zorgbeleggingen nemen we deel aan een aantal beleggingsfondsen. In het Strategisch is een limiet gesteld aan het totale vermogen van beleggingen in de zorg. Er geldt ook een limiet voor één enkel beleggingsfonds. Via deze laatste eis vullen we onze als participant in. En bewaken we dat het investeringsbeleid echt bijdraagt aan onze maatschappelijke missie. Om mogelijke belangenverstrengelingen te voorkomen, mengen we ons niet in het investeringsproces van de fondsmanager. Bijvoorbeeld 15

16 Raad van Bestuur Eerste linie: Tweede linie: Derde linie: Organisatie is beleidsbepaler uitvoering adviserende risicobewakers toezicht delegeren en eigen Vermogensbeheer is een specialistisch vakgebied. De beleggingsportefeuille van Menzis is niet groot genoeg om eigen deskundigheid met voldoende continuïteitswaarborgen in huis te halen. Daarom besteden we de uitvoering van het vermogensbeheer uit aan gespecialiseerde beleggingsfondsen en externe portefeuillemanagers. In de Uitbestedingscriteria Vermogensbeheer zijn de eisen voor uitbesteding van vermogensbeheerdiensten vastgelegd. Dit is onder andere de eis dat de externe partij over de benodigde bevoegdheden en wettelijke vergunningen moet beschikken. Ook stellen we eisen op het gebied van duurzaamheid. Tot slot hebben we ook specifieke beleggingscriteria voor vermogensbeheerders vastgesteld. Een voorbeeld is de eis dat de vermogensbeheerder voor de afwikkeling en administratie van alle transacties is gebonden aan een rekening die wij hebben geopend bij een effectenbewaarbank (custodian) die wij hebben aangesteld. Verder krijgt de vermogensbeheerder geen bevoegdheid om geld, aandelen of obligaties over te boeken. Ook mag hij niet handelen in effecten van de eigen organisatie voor onze rekening. Het beleggingsbeleid en de voor het gehele beleggingsproces vallen onder de van de Raad van Bestuur en kunnen niet worden uitbesteed. Organisatie In ons Strategisch gaan wij uit van sturing op risico s in plaats van een eenzijdige focus op kansen en rendementen. Dit betekent dat risicomanagement van groot belang is bij de inrichting van de rollen en verantwoordelijkheden in ons vermogensbeheer. Er is een duidelijk onderscheid tussen de beleidsbepalende rol (eind), de adviserende bijdrage, het risico bewakende deel en de uitvoerende rol. 16

17 Raad van Bestuur Eerste linie: Tweede linie: Derde linie: Organisatie is beleidsbepaler uitvoering adviserende risicobewakers toezicht De rol van risicobewaker van de uitvoerende vermogensbeheerder bestaat uit het waarborgen dat belegging plaatsvindt volgens de afgesproken richtlijnen. De partijen waaraan activiteiten in vermogensbeheer zijn uitbesteed, moeten voldoen aan de richtlijnen zoals vastgesteld in ons Uitbestedingsbeleid en aan de specifieke criteria De organisatie van het vermogensbeheer binnen Raad van Bestuur is beleidsbepaler Eerste linie: uitvoering voor uitbesteding. Menzis is opgezet met het risicobeheerconcept Eindverantwoordelijk voor ons vermogensbe- Onze beleggingsportefeuille is niet groot genoeg van de Three Lines of Defence. Dit houdt in dat heer is de Raad van Bestuur. Deze beslist over om eigen deskundigheid met voldoende continu- drie verdedigingslinies ervoor zorgen dat risico s de risiconormen die voor beleggingen gelden. ïteitswaarborgen in huis te halen. De uitvoerende in beeld zijn en tevens onder controle staan. Daar waar wel uitbesteding van de uitvoering beleggingsverantwoordelijkheden zijn daarom 1. De portefeuillemanager neemt dagelijks van het vermogensbeheer kan plaatsvinden, uitbesteed aan gespecialiseerde beleggings- aan- en verkoopbeslissingen. Hij/zij meet en is uitbesteding niet mogelijk ten aanzien van fondsen en externe vermogensbeheerders. beheerst risico s met de juiste systemen en beleidsvorming en over informatie. Dit is de eerste lijn en deze is verant- het gehele vermogensbeheer. Vanuit oogpunt van transparantie hebben we woordelijk voor het dagelijks managen van een voorkeur voor het zogenaamde discretionair de beleggingsrisico s en de portefeuille laten Dit houdt in dat de Raad van Bestuur mandaat. Dit houdt in dat een externe vermogens- voldoen aan onze risiconormen en richtlijnen. besluit over voldoen aan: beheerder op onze naam direct belegt in beursge- 2. Onafhankelijke en objectieve partijen bewaken de relevante wet- en regelgeving; noteerde effecten, volgens specifieke richtlijnen de uitvoerder(s) op dezelfde gebieden. Dit zijn de geldende richtlijnen zoals gesteld door die wij bepalen. Richtlijnen zijn bijvoorbeeld onze binnen Menzis (intern) de Beleggings Advies de toezichthouders; risiconormen en de uitsluitingenlijst, die voortkomt Commissie, de afdeling Treasury & Vermo- algemene risicorichtlijnen voor de uit ons duurzame beleggingsbeleid. gensbeheer en de risicoafdeling. Extern zijn beleggingsportefeuille; het de adviserend vermogensbeheerder en de het Strategisch ; Als het niet mogelijk is een speciaal mandaat effectenbewaarbank (custodian). de tactische inrichting van de beleggings- voor een bepaalde beleggingscategorie voor ons 3. Interne en externe partijen houden toezicht op portefeuille; in te richten, dan gebeurt dit via beleggings- de eerste twee linies. Deze linies bestaan uit de het aanstellen en ontslaan van de effectenbe- fondsen. Hierbij hebben wij geen invloed op het interne en externe accountant en de toezicht- waarbank en de adviserende en uitvoerende beleggingsbeleid en de te hanteren richtlijnen. houders van Menzis (Raad van Commissarissen vermogensbeheerders. Uiteraard wordt dat beleggingsfonds geselecteerd en De Nederlandse Bank). dat het meest overeenkomt met onze wensen. 17

18 Raad van Bestuur Eerste linie: Tweede linie: Derde linie: Organisatie is beleidsbepaler uitvoering adviserende risicobewakers toezicht Beleggings Advies Commissie (intern) elkaar continu scherp. Om deze taak goed te kunnen De Beleggings Advies Commissie heeft tot doel de uitvoeren is het belangrijk dat T&V beleggingsin- Raad van Bestuur op kwartaalbasis te adviseren over: houdelijke kennis en professionaliteit heeft. het vermogensbeheer binnen Menzis in het algemeen; Risicoafdeling (intern) het (her)formuleren van het De interne risico afdeling binnen Menzis beoordeelt Strategisch ; de uitvoering van het vermogensbeheer en vormt de uitvoering van het Strategisch een tweede paar ogen die kijkt naar het totale. risico beeld binnen Menzis, waaronder de beleggingsrisico s. Daarmee vormt de interne risico De leden van de Beleggings Advies Commissie moeten afdeling een kritische en vooral ook objectieve beschikken over voldoende (beleggingsinhoudelijke) partner van de afdeling Treasury en Vermogens- kennis en informatie om deze rol goed te kunnen beheer in het omgaan met beleggingsrisico s. Het vervullen. Deze kennis en informatie betreffen in spreekt voor zich dat voor deze rol de nodige risico ieder geval rendement, risico s en beleggingsom- beheer kennis nodig is op het specialistische gebied Tweede linie: adviserende risicobewakers Deze drie partijen vormen samen met de risico- geving. Bovendien kennen ze het functioneren en presteren van de adviserend vermogensbeheerder en van vermogensbeheer. De Raad van Bestuur wordt in de besluitvor- afdeling en de effectenbewaarbank de tweede de uitvoerende vermogensbeheerders. De werking en Adviserend vermogensbeheerder (extern) ming geadviseerd door de Beleggings Advies verdedigingslinie. Ieder heeft een eigen verant- samenstelling van de commissie is vastgelegd in het Vanwege het specialistische karakter van het vermo- Commissie die de beleidsvoorstellen vanuit de woordelijkheid en toegevoegde waarde. Reglement Beleggings Advies Commissie. gensbeheer hebben wij een externe adviserend afdeling Treasury & Vermogensbeheer (T&V) en vermogensbeheerder aangesteld. de adviserend vermogensbeheerder beoordeelt en Vermogensbeheerspecialist afdeling voorziet van een advies. De vijf onderdelen van de tweede Treasury & Vermogensbeheer (intern) Aandachtsgebieden van onze externe verdedigingslinie zijn dus: Treasury & Vermogensbeheer (T&V) richt zicht op adviserend vermogensbeheerder: T&V voert de voorbereiding van voorstellen op 1. Beleggings Advies Commissie (intern) beleidsvoorbereiding en houdt rekening met onze het dagelijks risicobeheer en het bewaken van het gebied van vermogensbeheer uit. Ze worden 2. afdeling T&V (intern) algehele risicobereidheid. Daarnaast richt T&V zich de uitvoerende vermogensbeheerders; bijgestaan door de adviserend vermogensbe- 3. risicoafdeling (intern) op de dagelijkse risicobewaking van het vermogens- de inrichting van de portefeuille; heerder. Deze heeft uitsluitend een (proactieve) 4. adviserend vermogensbeheerder (extern) beheer en het bewaken van de portefeuillerisico s de marktomstandigheden; adviserende rol. 5. effectenbewaarbank voor waarborg en het functioneren van de externe vermogensbe- de beoordeling en selectie van uitvoerende objectiviteit (extern) heerders. In de dagelijkse beoordeling van de risico s vermogensbeheerders. houden de adviserend vermogensbeheerder en T&V 18

19 Raad van Bestuur Eerste linie: Tweede linie: Derde linie: Organisatie is beleidsbepaler uitvoering adviserende risicobewakers toezicht Ter ondersteuning van deze rol zijn de rendementen risicodata van de effectenbewaarbank (custodian) leidend. Als extern onderdeel van de tweede verdedigingslinie heeft de adviserend vermogensbeheerder de taak rendementen en risico s zelfstandig te meten, als waarborg voor de kwaliteit van de data van de custodian. Vervolgens is het de taak van de adviserend vermogensbeheerder deze informatie te beoordelen om ons proactief te rapporteren en adviseren. Vanuit deze adviesen risicobewakingsrol is het niet wenselijk als de adviserend vermogensbeheerder ook de uitvoerend vermogensbeheerder zou zijn. Effectenbewaarbank voor waarborg objectiviteit (extern) Tot slot vormt de effectenbewaarbank (custodian) het laatste, objectieve en onafhankelijke onderdeel van de tweede verdedigingslinie. De taak van de custodian is uitvoerend en bestaat uit het afwikkelen van transacties, deze administreren én het bewaren en administreren van de effecten in portefeuille. Alle informatie over transacties en posities is bij de custodian aanwezig. Vanuit deze basis kan de custodian de onafhankelijke rol vervullen in het geheel van risicomanagement door het objectief opstellen van waarderings-, risico- en rendementscijfers. Met deze data voeren de uitvoerende vermogensbeheerder, de adviserend vermogensbeheerder en T&V hun beoordelingen, analyses en bewakingstaken uit. De custodian controleert maandelijks of de uitvoerende vermogensbeheerder zich heeft gehouden aan de afgesproken beleggingsrichtlijnen. Derde linie: toezicht De derde verdedigingslinie heeft een toezichthoudende en bestaat uit interne en externe partijen. De interne partijen met een rol in de derde verdedigingslinie zijn de afdeling Audit, de Auditcommissie en de Raad van Commissarissen. Audit stelt vast of het vermogensbeheer is uitgevoerd conform afspraken. De Auditcommissie en de Raad van Commissarissen worden door de Raad van Bestuur geconsulteerd bij het vast te stellen beleggingsbeleid en de inrichting van de vermogensbeheerorganisatie. Externe toezichthouders voor het vermogensbeheer zijn de externe accountant en de Nederlandse toezichthoudende instanties zoals De Nederlandse Bank. 19

20 20