Raadsvoorstel

Transcriptie

1 gemeente Haarlemmermeer Raadsvoorstel onderwerp Portefeuilehouder drs. Theo Weterings, John Nederstigt, drs. Ap Reinders steiler Luyke Venema ( ) Collegevergadering Raadsvergadering 28juni2016 6juN Samenvatting Wat willen we bereiken? De gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude is op zoek naar een fusiepartner. De gemeenteraad van Haarlemmerliede en Spaarnwoude heeft in zijn besluit van 28 juni 2016 de gemeente Haarlemmermeer aangewezen als meest gerede fusiepartner. Wij gaan graag in op dit verzoek tot een fusie, omdat onze beide gemeenten elkaar aanvullen en de fusie beide gemeenten kansen biedt. Onze beide gemeenten gaan samen verder onderzoeken hoe de fusie tot stand kan komen. Als eerste stap in dat proces stellen de beide gemeenteraden een beginselverklaring voor een gemeentelijke herindeling vast, die de uitgangspunten bevat voor een fusie tussen onze beide gemeenten. De gemeenteraad van Haarlemmerliede en Spaarnwoude heeft op 28 juni jl. ingestemd met de beginselverklaring. De beginselverklaring vormt de basis voor het bestuurlijk convenant (uitvoeringsconvenant) dat onze beide gemeenteraden zullen aangaan (planning: september 2016) en het daarop volgende herindelingsontwerp op grond van de Wet algemene regels herindeling (Wet Arhi; planning: december 2016). IVaf gaan we daarvoor doen? Wij stemmen in met de beginselverklaring inzake een fusie tussen de gemeente Haarlemmermeer en de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude per 1 januari De beginselverklaring bevat de afspraken en uitgangspunten voor de fusie. Wij vragen de raad om ons opdracht te geven om een bestuurlijk convenant (uitvoeringsconvenant), een herindelingsontwerp overeenkomstig de Wet Arhi en een plan van aanpak voor te bereiden met inachtneming van de kaders en uitgangspunten van dit raadsvoorstel. Wat mag het kosten? Het in kaart brengen van de financiële gevolgen van de fusie is in een vergevorderd stadium. Op grond van een eerste inschatting van de financiële gevolgen kan geconcludeerd worden dat het meerjarenbeeld tot en met 2020 een neutraal beeld laat zien. Hierbij constateren we dat de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude incidentele baten inzet om tot een sluitende begroting te komen. Vanaf 2021 is er sprake van een beperkt tekort. Verwacht mag worden dat dit tekort kan worden opgevangen in de begroting door onder meer efficiëntiemaatregelen. Wij gaan er dan ook van uit dat voor het sluitend krijgen van de begroting van de fusiegemeente geen lastenverhoging nodig is. Voor de frictiekosten als gevolg van de fusie wordt via het gemeentefonds een frictieuitkering herindeling ontvangen ter hoogte van 4,6 miljoen. Bij een fusie per 1 januari 2019

2 onderwerp Volgvel 2 wordt deze gedurende de jaren 2018 tot en met 2022 uitgekeerd. De frictiekosten kunnen bestaan uit uittredingskosten gemeenschappelijke regelingen, desintegratiekosten van personeel en bestuur (wachtgeldregelingen), integratiekosten van software en dergelijke. Wie is daarvoor verantwoordelijk? De gemeenteraden van Haarlemmermeer en Haarlemmerliede en Spaarnwoude nemen beide het besluit inhoudende instemming met de beginselverklaring inzake een fusie van onze beide gemeenten. Onze beide colleges krijgen de opdracht gezamenlijk een bestuurlijk convenant (uitvoeringsconvenant), een herindelingsontwerp overeenkomstig de Wet Arhi en een plan van aanpak voor te bereiden. Wanneer en hoe zal de raad over de voortgang worden geïnformeerd? Gedurende de zomer 2016 wordt de raad geïnformeerd over de voorbereiding van het bestuurlijk convenant (uitvoeringsconvenant). Voorafgaand aan de vaststelling van het convenant (planning: september 2016) zullen wij voorstellen een raadssessie in te plannen. De raad zal over overige relevante ontwikkelingen afzonderlijk worden geïnformeerd. 2. Voorstel Op grond van het voorgaande besluit het college de raad voor te stellen om: 1. in te stemmen met de beginselverklaring inzake een fusie van de gemeente Haarlemmermeer en de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, met als doel een nieuwe gemeente te vormen per 1 januari 2019; 2. het college op te dragen terzake een bestuurlijk convenant, een herindelingsontwerp overeenkomstig de Wet algemene regels herindeling en een plan van aanpak voor te bereiden, in overeenstemming met de kaders en uitgangspunten van dit raadsvoorstel; 3. Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland van dit besluit op de hoogte te stellen. 3. Uitwerking Wat willen we bereiken? Inleiding De gemeenteraad van onze buurgemeente aan de noordkant, Haarlemmerliede en Spaarnwoude, heeft op 16 juni 2015 besloten aan te sturen op een bestuurlijke fusie. De gemeenteraad gaf het college daarbij de opdracht om te onderzoeken welke gemeente het beste de belangen van het gebied en de samenleving van Haarlemmerliede en Spaarnwoude zou kunnen borgen in de toekomst. Reden voor een bestuurlijke fusie is dat de gemeente de opgaven waarmee zij te maken krijgt, niet meer vanuit een zelfstandige positie kan oplossen. De gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude is een kleine gemeente met 5500 inwoners, gelegen aan het Noordzeekanaal tussen de gemeenten Amsterdam, Zaanstad, Velsen, Haarlem en Haarlemmermeer. Door het compacte ambtelijke apparaat is de uitvoering van projecten en de bedrijfsvoering kwetsbaar. Ook is de gemeente bezorgd over haar positie in deze dynamische regio. Gelet op het voorgaande is begrijpelijk dat het in het belang van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude is om te fuseren. Wij zijn niet eerder ingegaan op

3 onderwerp Volgvel 3 fusieverzoeken van andere gemeenten, maar maken voor Haarlemmerliede en Spaarnwoude graag een uitzondering. Wij zijn van mening dat onze beide gemeenten vergelijkbaar zijn, goed bij elkaar passen qua karakter, inrichting en uitstraling en elkaar op diverse gebieden aanvullen. De fusie biedt niet alleen kansen en voordelen voor Haarlemmerliede en Spaarnwoude, maar ook voor Haarlemmermeer. Zo hebben wij nu de unieke kans om het dubbeldorp Zwanenburg-Halfweg onder één gemeentebestuur te brengen, om onze positie in de regio als economische en logistieke motor te versterken en om de groene buffer te behouden te midden van de industrialisering en oprukkende verstedelijking vanuit de gemeenten Amsterdam en Velsen. De fusie leidt ook tot schaalvoordelen: door onze krachten te bundelen, kunnen wij efficiënter werken en doelmatiger omgaan met de beschikbare middelen. De gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude heeft zelf de regie gevoerd op de keuze van een fusiepartner en de onderhandelingen over de uitgangspunten waaronder de fusie plaats zal vinden. Wij hebben vanaf het begin aangegeven met een positieve grondhouding open te staan voor een fusie. Als buurgemeente nemen wij graag onze bestuurlijke verantwoordelijkheid jegens de inwoners van Haarlemmerliede en Spaarnwoude, nu een fusie gelet op de gelijkenissen en gedeelde kenmerken logisch is en wij kunnen bieden wat Haarlemmerliede en Spaarnwoude zoekt. Op 28 juni 2016 heeft de gemeenteraad van Haarlemmerliede en Spaarnwoude besloten dat de gemeente Haarlemmermeer de meest gerede fusiepartner is. Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Haarlemmermeer: gedeelde historie, kenmerken en belangen Onze overtuiging is dat de gemeenten Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Haarlemmermeer zeer goed bij elkaar passen. Onze beide gemeenten zijn reeds sinds hun oprichting met elkaar verbonden op historisch, cultureel, landschappelijk, sociaal en bestuurlijk gebied. Onze beide gemeenten hebben eenzelfde open, agrarisch en groen karakter. Deze identiteit is voor onze beide gemeenten belangrijk. De natuurlijke verbondenheid en de kansen voor beide gemeenten gezamenlijk maken dat een samenvoeging logisch is. Door de fusie ontstaat een bestuurskrachtige en financieel gezonde gemeente met circa inwoners verspreid over dertig kernen waar het goed wonen en werken is, met een uniek open en groen landschap, met veel recreatiemogelijkheden en bijzonder cultureel erfgoed. De nieuwe gemeente heeft een sterke eigen identiteit, maar is ook divers en juist contrasten kenmerken het gebied. De nieuwe gemeente stelt de inwoner centraal en gaat uit van de eigenheid en identiteit van al die diverse kernen. Een identiteit die voor onze beide gemeenten belangrijk is. Regionale belangen Een fusie met Haarlemmerliede en Spaarnwoude biedt voor Haarlemmermeer mogelijkheden. Zo ligt er een unieke kans om het dubbeldorp Halfweg-Zwanenburg onder één gemeentebestuur te verenigen, iets waar inwoners en ondernemers van beide kernen zich geruime tijd hard voor maken. Ook vormt de nieuwe gemeente na de fusie een zogenaamde gemeente. De nieuwe gemeente kan daarmee onze positie in de Metropoolregio Amsterdam verstevigen. In een tijd waar gemeenten om ons heen samengaan is dat een belangrijke factor. Met de fusie wordt de logistieke Westas, die in de Metropoolregio Amsterdam de lucht- en zeehaven verbindt, in één gemeente vorm gegeven. Dat versterkt tevens de positie van onze nieuwe gemeente in andere regionale samenwerkingsverbanden zoals het Noordzeekanaalgebied, en als economische toplocatie in Nederland.

4 onderwerp Volgvel 4 Groen Beleid van Haarlemmermeer is dat groengebieden verspreid door de gemeente toegankelijk en interessant worden gemaakt voor de inwoners. Net als in Haarlemmerliede en Spaarnwoude draagt in Haarlemmermeer groene recreatie bij aan de aantrekkingskracht van de gemeente. In Haarlemmermeer gaat het om een groot aantal relatief jonge recreatiegebieden (deels nog in ontwikkeling), zoals het Haarlemmermeerse Bos, de Toolenburgerplas, Venneperhout, Park Zwanenburg, De Groene Weelde, Boseilanden, Park 21 en het Ringdijkpark. In Haarlemmerliede en Spaarnwoude gaat het om relatief oude gebieden, zoals Houtrak en Spaarnwoude. De fusie biedt een kans om de zogenaamde 'Groene Plus' te bewaken, het groene gebied dat strekt van het duingebied tot aan de Westeinderplassen en van Buitenkaag tot aan Spaarnwoude. Dit is een waardevol groengebied in onze verstedelijkte regio. Een eventuele uitbreiding van de Amsterdamse haven vormt een bedreiging voor de groene buffer. De nieuwe gemeente neemt hierin het standpunt van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude over: uitbreiding van de haven richting Houtrakpolder past niet bij het open karakter van het gebied. Dubbeldorpen Een fusie met Haarlemmerliede en Spaarnwoude biedt een unieke kans om het dubbeldorp Halfweg-Zwanenburg onder één gemeentebestuur te verenigen. Er bestaat een hechte band tussen inwoners, organisaties en ondernemers aan beide kanten van de Ringvaart. De bewoners van Halfweg doen boodschappen in Zwanenburg en de Zwanenburgers gaan naar de kerk in Halfweg. Het is één gemeenschap met één dorpsraad en één ondernemersvereniging (voor Halfweg, Zwanenburg, Boesingheliede en omstreken). Onze beide gemeenten werken al samen, onder meer op het gebied van veiligheid en onderwijs. Er is een gezamenlijke brandweerkazerne en cultureel centrum De Olm in Zwanenburg ontvangt jaarlijks subsidie van zowel Haarlemmerliede en Spaarnwoude als Haarlemmermeer. Ook de bewoners van dubbeldorp Spaandam-Oost en -West en van de andere kernen in Haarlemmerliede en Spaarnwoude zullen profiteren van een fusie, omdat Haarlemmermeer gewend is samen te werken met gemeenten aan de overkant van de Ringvaart. Veel dorpen die aan de Ringvaart liggen vormen een zogenaamd dubbeldorp met het dorp aan de overkant, bijvoorbeeld Lisserbroek met Lisse en Aalsmeerderbrug met Aalsmeer. Dienstverlening Haarlemmermeer heeft veel ervaring met het organiseren van dienstverlening in een uitgestrekt gebied met veel kernen. Daarom zal er voor de inwoners van Haarlemmerliede en Spaarnwoude na een fusie weinig veranderen. Voor Haarlemmermeer geldt dat het nieuwe gebied dezelfde werkwijze en aandacht vraagt als het oosten, westen en zuiden van de gemeente. Het huidige gemeentehuis van Haarlemmerliede en Spaarnwoude wordt servicepunt en medegebruik daarvan door lokale organisaties, zoals de Stichting Historisch Halfweg, is mogelijk. Criteria voor gemeentelijke herindeling Het kabinet toetst een voorgenomen gemeentelijke herindeling volgens het Beleidskader gemeentelijke herindeling aan de volgende criteria: a. draagvlak; b. interne samenhang/dorps- en kernenbeleid; c. bestuurskracht; d. evenwichtige regionale verhoudingen; en e. duurzaamheid. Deze criteria worden hieronder nader uitgewerkt.

5 onderwerp Volgvel 5 a. Draagvlak Draagvlak voor een herindeling is uiterst belangrijk. Onze beide gemeenteraden geven met deze beginselverklaring aan een fusie in beginsel te steunen. In Haarlemmerliede en Spaarnwoude is daar al een intensief traject met bewoners, dorpsraden en bedrijven aan vooraf gegaan. Ook de komende maanden zal vanuit beide gemeenten het maatschappelijke en regionale draagvlak gepeild en gestimuleerd worden. Hiervan wordt een logboek bijgehouden, mede om richting provincie en rijk aan te kunnen tonen wat er gedaan is aan het bereiken van draagvlak. Wij zien hierbij ook een belangrijke rol voor dorps- en wijkraden en ondernemersverenigingen in onze beide gemeenten. b. Interne samenhang/dorps- en kernenbeleid De nieuwe gemeente heeft een plezierig woon- en werkklimaat en ruime mogelijkheden voor recreatie. De dertig buurtschappen, dorpen en kernen hebben een eigen identiteit en maken de nieuwe gemeente bijzonder divers. Voor de meeste kernen geldt dat zij verbonden zijn door water. Veel kernen zijn klein en historisch. Dorpen aan de zuidkant hebben hetzelfde landelijke en dorpse karakter als de dorpen in het noorden. De sterke gemeenschapszin maakt dat het prettig leven is in de kleine kernen. In de dorpen is een ruim aanbod aan voorzieningen en kleinschalige bedrijvigheid. In de gemeente als geheel is ook aan de rand ruimte voor ondernemingen in de hogere milieucategorie. Door een actief dorpen- en kernenbeleid, gebiedsgericht werken en een actief participatiebeleid worden deze waardevolle eigenschappen behouden en versterkt. Door maatwerk blijft de eigenheid van de dorpen en hun omgeving behouden. Hoewel de nieuwe gemeente in zijn grootste kernen ook grootstedelijk oogt, blijft het groene karakter behouden. De ligging tussen Amsterdam, Haarlem en Leiden, de aanwezigheid van de internationale luchthaven Schiphol en de nabijheid van de havens van Amsterdam en IJmuiden zorgen voor veel bedrijvigheid. Dit maakt de nieuwe gemeente ook tot economische motor. De nieuwe gemeente is een plek om te ondernemen, te ontdekken en te beleven. Met volop kansen voor het oprichten van een eigen bedrijf, outdoor-activiteiten in uitgestrekte natuuren recreatiegebieden, het organiseren of bezoeken van evenementen, winkelen in het centrum van Hoofddorp of in SugarCity. Maar het is ook een gemeente die ruimte biedt aan grote multinationals in de meer stedelijke gebieden. De nieuwe gemeente is aantrekkelijk als vestigingsplek voor bedrijven en heeft de focus daarbij gericht op duurzaamheid. Het contrast tussen rust, ruimte en groen aan de ene kant en mobiliteit, dynamiek en bedrijvigheid aan de andere, levert een unieke symbiose tussen stad en platteland. Onze nieuwe gemeente gaat steeds op zoek naar de juiste balans tussen kleine kernen in het groen en grootstedelijke dynamiek. De nieuwe gemeente spant zich in voor een zo duurzaam mogelijke inrichting, zodat het groene karakter van de nieuwe gemeente ook in de toekomst behouden blijft. De nieuwe gemeente wil koploper zijn in de circulaire economie: een hergebruik-economie in plaats van een wegwerp-economie. c/d. Bestuurskracht en duurzaamheid/zelfstandigheid De nieuwe gemeente is bestuurskrachtig, is zowel bestuurlijk als organisatorisch in staat haar opgaven te realiseren en is door de omvang van de organisatie minder kwetsbaar dan thans in Haarlemmerliede en Spaarnwoude het geval is. Het ambtelijke apparaat beschikt over voldoende specialistische kennis, waardoor gemeentelijke taken adequaat worden uitgevoerd. De organisatie is in staat om met bovenlokale vraagstukken om te gaan, mede door haar positie aan regionale en nationale overlegtafels. Binnen de gemeenteraad met negenendertig raadsleden is veel kennis en kunde aanwezig. Ook de kernen zijn in de raad goed vertegenwoordigd. De lijnen met de bewoners van de nieuwe gemeente blijven

6 Onderwerp Volgvel 6 daardoor kort, net als de lijnen van de dorpsraden naar de ambtelijke organisatie. Dit draagt bij aan de verbinding tussen bestuur en samenleving. e. Evenwichtige regionale verhoudingen Na de fusie zullen de goede relaties met de buurgemeenten en andere overheden onverminderd worden voortgezet. De nieuwe gemeente is goed vertegenwoordigd in diverse nationale en regionale overlegstructuren en vormt daarin een sterke en betrouwbare onderhandelingspartner. De nieuwe gemeente vormt naast Amsterdam met Haarlem, Zaanstad en Almere in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) de groep van grootste gemeenten. De nieuwe gemeente is de logistieke verbinder tussen zee- en luchthaven in de MRA en is een van de belangrijkste economische toplocaties van Nederland. Onze deelname in de Vervoersregio zorgt voor financiële capaciteit om te investeren in bereikbaarheid. In de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied is de gemeente zichtbaar aanwezig. Daarnaast zijn we vaste gesprekspartner in overleggen met en over Schiphol. Na de fusie blijven vertegenwoordigers van de nieuwe gemeente direct aan tafel bij deze overleggen, waardoor zij invloed kunnen uitoefenen op zaken die rond de luchthaven spelen. Vrijheid bij inrichting fusieproces De Wet Arhi bevat de wettelijke bepalingen voor gemeentelijke herindelingen. De eerste formele stap in het fusieproces is het vaststellen van een herindelingsontwerp door de gemeenteraden van de betrokken gemeenten (artikel 5, eerste lid, Wet Arhi). De Wet Arhi is verder echter uiterst summier over de wijze waarop de gemeenten het fusieproces vorm moeten geven. Artikel 79 Wet Arhi bepaalt daarover dat de gemeentebesturen er in onderling overleg zorg voor dragen dat de te treffen voorzieningen voor een herindeling tijdig worden voorbereid. Dit betekent dat gemeenten vrij zijn in de wijze waarop zij invulling geven aan de fase voorafgaand aan het herindelingsontwerp en ook in het verdere verloop van het fusieproces. Aan het opstellen van een herindelingsontwerp (de formele eerste stap van een herindelingsproces) gaat over het algemeen een principebesluit, intentieverklaring of, zoals in ons geval, beginselverklaring van de betrokken gemeenteraden vooraf, waarin de colleges de opdracht krijgen om een herindelingsontwerp op te stellen. De gemeenteraden hebben een kaderstellende en controlerende bevoegdheid. De colleges zijn belast met het dagelijks bestuur en daarmee met de voorbereidingen op de herindeling. De verdeling van taken en bevoegdheden dient verder te worden uitgewerkt. Dat doen we in een bestuurlijk convenant (uitvoeringsconvenant) en plan van aanpak. Dit voorstel inhoudende de beginselverklaring inzake een fusie wordt aan de raad voorgelegd in verband met zijn kaderstellende rol bij de fusie en dient tot besluitvorming over de vervolgstappen gedurende het fusieproces.

7 onderwerp Volgvel 7 Fusieproces Het fusieproces ziet er als volgt uit. 1. Beide gemeenteraden bekrachtigen op 28 juni en 6 juli 2016 de beginselverklaring. Gelet op de gewenste ingangsdatum van 1 januari 2019 wordt in deze beginselverklaring aan beide colleges de opdracht gegeven een bestuurlijk convenant, plan van aanpak en een herindelingsontwerp overeenkomstig de Wet Arhi op te stellen. 2. In juli 2016 starten beide colleges met de voorbereidingen voor het herindelingsontwerp. Het herindelingsontwerp bevat onder andere de grenzen van de nieuwe gemeente en de beoogde fusiedatum. Ook bevat dit ontwerp de gezamenlijke toekomstvisie, die wordt opgesteld in samenspraak met inwoners en vertegenwoordigers van (maatschappelijke) instellingen en bedrijven. De beginselverklaring bevat reeds een aantal belangrijke bouwstenen voor het herindelingsontwerp. 3. Tegelijkertijd starten de colleges met de voorbereidingen voor een plan van aanpak gemeentelijke herindeling. Het plan van aanpak vormt de basis om gedurende het fusieproces te kunnen sturen en de voortgang te bewaken. Het plan van aanpak bevat de afspraken en keuzes voor het fusieproces, de inrichting daarvan en de te volgen werkwijze. In het plan van aanpak worden onder meer de volgende onderdelen van het fusieproces uitgewerkt: de projectorganisatie, de planning, de financiële aspecten, dienstverlening, personele gevolgen, ontvlechting en uittreding uit bestaande samenwerkingsverbanden, medezeggenschap en communicatie. 4. Parallel aan de voorbereiding van het herindelingsontwerp en het plan van aanpak organiseren beide colleges inspraak op het voornemen tot fusie, bijvoorbeeld door het organiseren van bijeenkomsten. 5. In september 2016 worden in een bestuurlijk convenant de bestuurlijke afspraken met betrekking tot het fusieproces vastgelegd, met inachtneming van de kaders en uitgangspunten van dit raadsvoorstel. De rechtsgevolgen voor het personeel vormen onderdeel van dit convenant. 6. In december 2016 stellen de beide gemeenteraden het herindelingsontwerp vast. Het vastgestelde herindelingsontwerp wordt gedurende acht weken ter inzage gelegd en voor advies naar Gedeputeerde Staten van Noord-Holland gezonden. 7. Direct daarop volgend wordt een periodiek bestuurlijk overleg met de provincie gestart om de voortgang van de herindeling, eventuele knelpunten en het eventuele preventieve financiële toezicht te bespreken. 8. In maart/april 2017 stellen de beide gemeenteraden het herindelingsadvies vast, met daarin verwerkt de reactie van de gemeenten op de ingediende zienswijzen. Het herindelingsadvies wordt naar Gedeputeerde Staten gezonden. Doorgaans dient dit vóór 1 april, één en driekwart jaar voor de beoogde herindelingsdatum te gebeuren. Met het oog op de beoogde fusiedatum streven de beide gemeenten ernaar dit voor 1 april 2017 te doen.

8 onderwerp Volgvel 8 9. Gedeputeerde Staten zenden het herindelingsadvies met hun zienswijze naar de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In verband met het wetgevingstraject wenst de minister dit advies uiterlijk anderhalfjaar voor de beoogde fusiedatum te ontvangen. Gelet op de beoogde fusiedatum dient het advies voor 1 juli 2017 verzonden te worden. 10. Tussen 1 juli 2017 en 1 januari 2019 vindt de besluitvorming in de ministerraad en het parlement plaats. Het kabinet toetst het herindelingsadvies aan de hand van het Beleidskader gemeentelijke herindeling (2013) op de hierboven al genoemde onderdelen: draagvlak; interne samenhang en dorps- en kernenbeleid; bestuurskracht; evenwichtige regionale verhoudingen en duurzaamheid. Indien het herindelingsadvies positief wordt beoordeeld, wordt een wetsvoorstel opgesteld en - na advisering door de Raad van State - ingediend bij de Tweede Kamer. 11. In verband met de herindeling zijn herindelingsverkiezingen noodzakelijk. De kandidaatstelling hiervoor vindt plaats in de periode tussen 5 en 11 oktober voorafgaand aan de datum van herindeling, de verkiezingen zelf vinden plaats op een woensdag tussen 18 en 24 november (artikel 55 lid 2 Wet Arhi). Gedeputeerde Staten kunnen hiervan afwijken indien zij daarvoor zwaarwegende redenen hebben. Met ingang van de herindelingsdatum treden de raadsleden en wethouders af, worden de burgemeester(s), secretaris(sen) en griffier(s) eervol uit hun ambt ontslagen en komen de ambtenaren voorlopig in dienst van de nieuwe gemeente. Wat gaan we daarvoor doen? Beginselverklaring Wij stemmen in met de beginselverklaring inzake een fusie met de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude per 1 januari 2019 zoals die door de beide colleges onder voorbehoud van goedkeuring door de beide gemeenteraden zijn overeengekomen. De beginselverklaring bevat 42 afspraken die voortvloeien uit de kernwaarden van Haarlemmerliede en Spaarnwoude, ons position paper, onze verdiepingsvragen en antwoorden daarop, de uitkomsten van diverse overleggen vanaf april 2016 alsmede de uitkomsten van de consultatie van de beide gemeenteraden voorafgaand aan de totstandkoming van dit raadsvoorstel, zoals wij deze hebben aangeboden aan het college van Haarlemmerliede en Spaarnwoude op 31 mei 2016 en bij brief van 10 juni 2016 (nummer X ) nog hebben aangepast. Wij gaan de komende periode nader onderzoeken hoe de fusie tussen onze beide gemeenten vorm kan krijgen en vragen de raad om ons opdracht te geven om terzake een bestuurlijk convenant (uitvoeringsconvenant), een herindelingsontwerp overeenkomstig de Wet Arhi en een plan van aanpak voor te bereiden met inachtneming van de kaders en uitgangspunten van dit raadsvoorstel. Doelstelling is dat beide gemeenten per 1 januari 2019 een nieuwe bestuurskrachtige, financieel gezonde en toekomstbestendige gemeente vormen. Bij de totstandkoming van de fusie hanteren wij gedurende het gehele fusieproces de uitgangspunten en kaders die zijn verwoord in de beginselverklaring.

9 onderwerp Volgvel 9 Wat mag het kosten? Financiële gevolgen van de fusie Het in kaart brengen van de financiële gevolgen van de fusie is in een vergevorderd stadium. Op grond van een eerste inschatting van de financiële gevolgen kan geconcludeerd worden dat het meerjarenbeeld tot en met 2020 een neutraal beeld laat zien. Hierbij constateren we dat de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude incidentele baten inzet om tot een sluitende begroting te komen. Vanaf 2021 is er sprake van een beperkt tekort. Verwacht mag worden dat dit tekort kan worden opgevangen in de begroting door onder meer efficiëntiemaatregelen. Wij gaan er dan ook van uit dat voor het sluitend krijgen van de begroting van de fusiegemeente geen lastenverhoging nodig is. Voor de frictiekosten als gevolg van de fusie wordt via het gemeentefonds een frictieuitkering herindeling ontvangen ter hoogte van 4,6 miljoen. Bij een fusie per 1 januari 2019 wordt deze gedurende de jaren 2018 tot en met 2022 uitgekeerd. De frictiekosten kunnen bestaan uit uittredingskosten gemeenschappelijke regelingen, desintegratiekosten van personeel en bestuur (wachtgeldregelingen), integratiekosten van software en dergelijke. Om alle kansen en eventuele risico's volledig in kaart te brengen en te beoordelen, zullen wij in de komende maanden nader onderzoek doen naar de financiële situatie en eventuele risico's bij de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude. Tevens geven wij het college van Haarlemmerliede en Spaarnwoude de gelegenheid zich te vergewissen van onze (gezonde) financiële situatie. De informatie die wij tot nu toe hebben ontvangen geeft ons geen aanleiding tot zorg. Wie is daarvoor verantwoordelijk? De gemeenteraden van Haarlemmermeer en Haarlemmerliede en Spaarnwoude nemen beide het besluit inhoudende instemming met de beginselverklaring inzake een fusie van onze beide gemeenten per 1 januari Onze beide colleges krijgen de opdracht de voorbereidingen daarvoor te treffen in de vorm van een uitvoeringsconvenant, een herindelingsontwerp overeenkomstig de Wet Arhi en een plan van aanpak.

10 onderwerp Volgvel 10 Wanneer en hoe zal de raad over de voortgang worden geïnformeerd? Gedurende de zomer 2016 wordt de raad geïnformeerd over de voorbereiding van het bestuurlijk convenant (uitvoeringsconvenant). Voorafgaand aan de vaststelling van het convenant (planning: september 2016) zullen wij voorstellen een raadssessie in te plannen. De raad zal over overige relevante ontwikkelingen afzonderlijk worden geïnformeerd. 4. Ondertekening Hoogachtend, burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmermeer, Bijlage: Beginselverklaring tussen de colleges van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude en de gemeente Haarlemmermeer

11 Beginselverklaring tussen de colleges van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude en de gemeente Hggrlemmermeer 1. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, en 2. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmermeer, hierna gezamenlijk ook te noemen 'de beide colleges', Gelet op: de Wet Algemene regels herindeling (verder te noemen de Wet Arhi), het Beleidskader gemeentelijke herindeling; Overwegende dat: a. de gemeenteraad van Haarlemmerliede en Spaarnwoude op 16 juni 2015 besloot te koersen richting ongedeelde bestuurlijke fusie; b. het college van burgemeester en wethouders van Haarlemmermeer op het desbetreffende verzoek heeft besloten om de mogelijkheden van fusie gezamenlijk verder te verkennen; c. er in de afgelopen periode informatie is uitgewisseld tussen de beide colleges in de vorm van een position-paper alsmede schriftelijke en mondelinge antwoorden op nadien gestelde verdiepingsvragen; d. de schriftelijk verstrekte informatie openbaar wordt gemaakt; e. het in het belang is van het keuzeproces dat de gemeenteraad van Haarlemmerliede en Spaarnwoude voorstaat, om vast te stellen welke afspraken gelden als gekozen zou worden voor fusie met de gemeente Haarlemmermeer; f. de beide colleges van mening zijn dat bij fusie voldaan wordt aan het Beleidskader gemeentelijke herindeling; g. de nieuw te vormen gemeente die ontstaat door fusie van de huidige gemeenten Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Haarlemmermeer (verder te noemen de nieuwe gemeente) bestuurskrachtig is en zowel bestuurlijk als organisatorisch in staat is haar opgave te realiseren en met bovenlokale vraagstukken om te gaan; 1

12 h. de beide colleges zich willen inspannen voor het noodzakelijke draagvlak in de lokale samenleving; i. de fusie duurzaam is en bij de beide colleges geen andere fusieplannen dan wel grenscorrecties zijn noch worden voorzien; j. als uitgangspunt geldt dat het beleid van beide betrokken gemeenten in de nieuwe gemeente wordt voortgezet, tenzij anders wordt overeengekomen. Ook aangegane verplichtingen worden nagekomen. Waar gesproken wordt over kwaliteitsniveaus geldt dat, waar het kwaliteitsniveau van de gemeente Haarlemmermeer hoger is dan dat van Haarlemmerliede en Spaarnwoude, het kwaliteitsniveau van Haarlemmermeer als uitgangspunt wordt gehanteerd; k. de beide colleges spreken af dat zij hun financiële besluitvorming onderling zullen afstemmen vanaf de datum van ondertekening van de intentieverklaring namens de beide gemeenteraden; I. de beide colleges de ruimte behouden om in de periode tot aan het sluiten van het convenant door de gemeenteraden van beide gemeenten, nog nader onderzoek te doen naar de wederzijdse financiële en bestuurlijke situatie; m. de beide colleges ter zake de volgende afspraken willen vastleggen. Komen, onder voorbehoud van goedkeuring door de beide gemeenteraden, overeen dat bij een fusie tussen de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude en de gemeente Haarlemmermeer tenminste de volgende afspraken gelden: 1. De gemeente Haarlemmermeer onderschrijft de kernwaarden van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude en de daarin neergelegde ambities en de beide colleges zetten zich actief in deze te realiseren in samenspraak met de inwoners, als volgt: De Groene Buffer en natuurwaarden blijven behouden 2. De nieuwe gemeente investeert in 'de Groene Plus' en zet zich in te voorkomen dat het groene gebied verstedelijkt. 3. De toekomstige samenwerking met de partners in het Recreatieschap Spaarnwoude is van groot belang. De nieuwe gemeente verzet zich tegen verdere bezuinigingen op het recreatieschap. Overname van taken door de gemeente is niet aan de orde. 4. Collectieve initiatieven vanuit de boerengemeenschap om de natuur in de polder te beheren, worden financieel ondersteund. 5. De nieuwe gemeente respecteert en integreert het groenstructuurplan 2013 en de structuurvisie van Haarlemmerliede en Spaarnwoude met het Integraal Beheerkwaliteitplan Openbare Ruimte, de Groenstructuurplannen en de structuurvisie van Haarlemmermeer. 6. Uitbreiding van de haven richting Houtrakpolder past niet bij het open en groene karakter van het gebied. De nieuwe gemeente neemt het standpunt over van Haarlemmerliede en Spaarnwoude ten aanzien van de Visie NZKG

13 7. De nieuwe gemeente zet zich in voor een balans tussen de groene ruimte en groei voor de logistieke sector, tussen grootstedelijke dynamiek en kleinschalige landelijkheid. Recreatieve activiteiten bevorderen de belevingswaarde van het buitengebied 8. De nieuwe gemeente investeert in mooie groene routes tussen de recreatiegebieden en de kernen. Het maximaal aantal toegestane festivals in het noorden van de polder van Haarlemmermeer en het gebied van Haarlemmerliede en Spaarnwoude wordt gerespecteerd. Intensieve recreatie vindt plaats in PARK De nieuwe gemeente zet het bestaande beleid van Haarlemmerliede en Spaarnwoude ten aanzien van recreatiewoningen en verblijfsrecreatie op het grondgebied van Haarlemmerliede en Spaarnwoude voort. De leefbaarheid blijft behouden door een aantrekkelijk, veilig en gezond leefklimaat 10. De nieuwe gemeente heeft de leefbaarheid in de kernen en in het buitengebied hoog in het vaandel. Waar mogelijk wordt een beroep gedaan op fondsen uit de Stichting Leefomgeving Schiphol. De beide colleges zetten de lijn door die nu al gevolgd wordt bij het Leefbaarheidsfonds. De beide colleges zetten zich gezamenlijk in, ook nu al, ter ondersteuning van de voorstellen die naar het Leefbaarheidsfonds worden gedaan. De gemeente Haarlemmermeer is bereid eventueel gezamenlijk een aanvraag voor Hartje Spaarndam te doen. 11. De nieuwe gemeente wendt haar invloed op besluitvorming over zaken rondom de luchthaven zoveel mogelijk aan. 12. Het afwaarderen van de N200 vraagt nadere studie naar en aanpak van oplossingen op een hoger schaalniveau, van MIRT-regio, Vervoerregio, de Provincie en Rijk. Inwoners worden middels actieve participatie meegenomen in de besluitvorming. Gemeenschapszin en gemeenschapsgevoel worden actief bevorderd 13. De nieuwe gemeente omarmt de grote toegevoegde waarde van dorps- en wijkraden. Behoud van de eigenheid en hechtheid van de unieke gemeenschappen is zeer belangrijk. Het huidige grondgebied van Haarlemmerliede en Spaarnwoude zal met Zwanenburg e.o. een nieuw deelgebied vormen binnen de nieuwe gemeente. 14. Tweemaal per jaar is er overleg met het college van burgemeester en wethouders in het Kernenoverleg. Reguliere overleggen zijn er met gebiedsteams en met de gebiedsmanager. Over de invloed op budgetten vindt (nog) nader overleg plaats. Dubbeldorpen stellen gezamenlijk een agenda op. 15. De dorpsraden en -verenigingen ontvangen een participatiesubsidie van de gemeente. De exploitatie van dorpshuizen wordt ondersteund. Buurtbewoners kunnen een wijk- of dorpsbudget aanvragen. 16. Het beleid op het gebied van (sociale) veiligheid en handhaving is vastgesteld in een kadernota om de veiligheid en leefbaarheid te waarborgen. Uitgangspunt is dat het aantal wijkagenten behouden blijft. Er wordt ingezet op brandpreventie waar de opkomsttijden bovengemiddeld zijn. 3

14 Dorpen blijven verbonden door een goede infrastructuur 17. De nieuwe gemeente maakt zich als onderdeel van de Stadsregio Amsterdam (SRA) en straks de Vervoersregio hard voor verdere investeringen in hoogwaardige openbaarvervoersvoorzieningen. 18. Het wegennetwerk van de nieuwe gemeente zal worden geoptimaliseerd waarbij de kwalitatieve standaard die momenteel geldt voor de gemeente Haarlemmermeer het uitgangspunt is. 19. OV-investeringen en -exploitatie worden besproken op het niveau van de Vervoerregio met bijzondere aandacht voor de bereikbaarheid van kleine kernen. Bedrijvigheid die in de ruimtelijke structuur past wordt gestimuleerd 20. De nieuwe gemeente investeert in een goede relatie met het bedrijfsleven. In het raadhuis in Hoofddorp is een Ondernemersplein gevestigd, waar ondernemers terecht kunnen voor advies over vergunningen, bedrijfsruimte en microfinanciering. 21. De nieuwe gemeente beschermt kleinschalige bedrijvigheid in de kernen. 22. Voor overleg over de bereikbaarheid zal een begeleidingsgroep Bereikbaarheid en Mobiliteit worden ingesteld. Cultureel erfgoed wordt bevorderd, beschermd en toegankelijk gemaakt 23. De nieuwe gemeente spant zich in om cultureel erfgoed zichtbaar en beleefbaar te maken en te verbinden met recreatieve en groene functies. 24. De nieuwe gemeente zal de IJdijk in Houtrak planologisch beschermen. Het gemaal in Halfweg ontvangt subsidie, evenals andere monumenten. Het huidige voorzieningenniveau blijft behouden 25. De nieuwe gemeente geeft prioriteit aan het investeren in het voorzieningenniveau en houdt daarbij rekening met leefstijlen, identiteiten, sociaal-economische en demografische verschillen. Dit betekent maatwerk en multifunctionaliteit van voorzieningen. 26. Laagdrempelige ontmoetingspunten bijven, naast supermarkten, in de kleine kernen gehandhaafd. 27. De nieuwe gemeente zet, indien noodzakelijk, in het dorp Spaarndam extra middelen in ten behoeve van de instandhouding van het huidige dorpscentrum/dorpshuis. 28. De nieuwe gemeente zorgt voor behoud van bestaande en voldoende sportvoorzieningen in de kernen en voor spreiding van voorzieningen voor breedtesport over de kernen. 29. De realisatie van het Integraal kindcentrum (Ikc, de samenvoeging van basisscholen in Halfweg en Zwanenburg) zal doorgang vinden. 4

15 De gemeentelijke dienstverlening blijft minimaal op het huidige kwaliteitsniveau 30. De nieuwe gemeente zet zich in voor digitale dienstverlening waar het kan en persoonlijke service waar dit gewenst is. Paspoorten en identiteitskaarten kunnen desgewenst worden thuisbezorgd. 31. Het huidige gemeentehuis van Haarlemmerliede en Spaarwoude wordt servicepunt en medegebruik door lokale organisaties, zoals de Stichting Historisch Halfweg, is mogelijk. De huidige trouwlocaties blijven in stand. Gemeentelijke belastingen blijven op een betaalbaar niveau 32. Voor de nieuwe gemeente is de huidige belastingdruk ten aanzien van de Onroerende Zaaksbelasting (OZB) in Haarlemmermeer het uitgangspunt. Dit betekent dat de belastingdruk voor de inwoners in Haarlemmerliede en Spaarnwoude omlaag gaat. 33. Alle baten, lasten, investeringen, voorzieningen en reserveringen worden onverkort overgenomen door de nieuwe gemeente. De personele belangen zijn gewaarborgd 34. In de nieuwe gemeente worden de werknemers van beide huidige organisaties zonder voorbehoud opgenomen in het nieuwe ambtelijke apparaat. Het personeelsbeleid biedt perspectief. Behoud van lokale kennis en betrokkenheid is gewaarborgd. 35. Er vindt gefaseerde integratie plaats. Sociaal Domein 36. Het 'Haarlemmermeers model' voor de zorg is van toepassing met als uitgangspunt continuering van de huidige zorg, beschut werk en begeleiding naar het juiste loket. 37. Onderwijsvoorzieningen in de kernen blijven behouden. Afspraken met buurgemeenten waarborgen de bestaande toegang tot regionale voorzieningen. 38. De nieuwe gemeente hanteert als uitgangspunt het huidige ruimhartige minimabeleid van de gemeente Haarlemmermeer. Fysiek Domein 39. De nieuwe gemeente respecteert alle geldende bestemmingsplannen. 40. De gemeente zet zich in voor aantrekkelijke woningbouw vanuit de rol van regisseur (geen opdrachtgever). Om de bestaande sociale woningvoorraad te ontzien breidt de gemeente de woningvoorraad uit voor de huisvesting van statushouders en tegelijkertijd voor reguliere (spoed)woningzoekenden. 5

16 Voorbereiding van de fusie 41. De beide colleges spannen zich in om de transitieperiode zo soepel mogelijk te laten verlopen. 42. Na definitieve goedkeuring van deze beginselverklaring door de gemeenteraad van Haarlemmerliede en Spaarnwoude op 28 juni 2016 en door de gemeenteraad van Haarlemmermeer op 7 juli 2016 bereiden de beide colleges een uitvoeringsconvenant voor dat zal worden voorgelegd aan een (gezamenlijke) raadsvergadering van Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Haarlemmermeer in de eerste helft van september Dit uitvoeringsconvenant bevat in ieder geval een voorstel dat voorziet in de gezamenlijke voorbereiding door de beide colleges van het eerst noodzakelijke Wet Arhi- document dat de beide gemeenteraden in december 2016 kunnen vaststellen. Aldus overeengekomen op te Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, De secretaris, De burgemeester, G.A. Koot P.J. Heiliegers Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmermeer, De secretaris, De burgemeester, drs. Carel Brugman drs. Theo Weterings 6