Stadsvisie IJsselstein 2030

Transcriptie

1 Stadsvisie IJsselstein

2 Hallo IJsselstein! De stadsvisie is afgerond en vastgesteld. Mede dankzij u. Dit document omvat alle beleidsterreinen en benoemt de koers en de identiteit van de gemeente. De stadsvisie geeft richting aan de ambitie van IJsselstein en het ondersteunt bij het maken van keuzes op diverse beleidsterreinen. Hiermee herijken wij de eerder gemaakte keuzes in de toekomstvisie van 2010, genaamd IJsselstein Dichtbij. De stadsvisie kwam tot stand via een intensief participatietraject. In een periode van vier maanden zijn diverse bijeenkomsten georganiseerd waar inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties, gemeenteraadsleden en collegeleden aanwezig waren. Ook heeft er een uitgebreide inwonersenquête plaatsgevonden. Uw inbreng was helder en op de meeste onderwerpen was u het ook erg met elkaar eens. Naast het bedanken van al deze betrokken IJsselsteiners wil ik ook de stadsvisiegroep bedanken. Deze groep actieve inwoners heeft meegekeken of het proces goed en netjes verliep, of iedereen bereikt werd, aan het woord kwam en gehoord werd. Zij hebben advies gegeven over het proces en ook hun netwerk ingezet om groepen die wij in eerste instantie minder hebben gehoord toch te bereiken. Ik wens u evenveel genoegen bij het lezen van dit document als ik heb beleefd bij het maken ervan. De stadsvisie geeft aan hoe wij met de druk op de ruimte om willen gaan. Tevens staat beschreven hoe wij in de toekomst nog sterker de kracht van de samenleving kunnen benutten, en geven wij aan hoe IJsselstein zich verhoudt tot de omliggende gemeentes en de regio. De woorden gezellig en gastvrij werden niet alleen vaak genoemd tijdens de sessie over identiteit van de stad; ik heb dit ook beleefd in de afgelopen maanden. En in 2030 zal wat mij betreft nog steeds voor IJsselstein gelden dat het er gezellig en gastvrij is! Patrick van Domburg Burgemeester van IJsselstein 2

3 Stadsvisie IJsselstein 2030 IJsselsteiners vinden hun stadje gezellig en gastvrij. Wij zijn betrokken en sociaal. Wij zijn tevreden over onze stad. Wij kiezen voor een stad in balans en in ontwikkeling. Ontwikkelingen in onze gemeente moeten passen bij onze identiteit en de kwaliteit van onze leefomgeving. De samenleving en overheid maken keuzes voor de Stadsvisie IJsselstein 2030 samengevat onder drie thema s, te weten Ruimte en kwaliteit, Kracht van de samenleving en IJsselstein en de regio. <<<<inzetje>>>> De stem van de betrokken IJsselsteiners is van doorslaggevend belang geweest bij het maken van keuzes. Als er wij staat in dit document worden de betrokken IJsselsteiners bedoeld, maar na vaststelling van de stadsvisie ook het college van B&W en de gemeenteraad. <<<einde inzetje>>>> Wij zijn een duurzame samenleving en gemeente. Wij willen de krimp het hoofd bieden, de maatschappelijke voorzieningen minimaal op het huidige niveau houden, woonruimte bieden aan senioren, jongeren en nieuwkomers. Om dat te realiseren zal IJsselstein tot 2030 moeten groeien met circa 2500 woningen. Want ook in 2030 willen wij een stad zijn voor alle generaties. Wij bouwen de extra woningen binnen én buiten de bebouwde kom. Wij koesteren en waarderen de inzet van de vrijwilligers voor de samenleving. Ondernemers en gemeente versterken de binding van inwoners en bezoekers met onze stad en haar voorzieningen. De samenleving van IJsselstein kan veel aan. Onze gemeente geeft ruimte aan talenten en initiatieven van de inwoners. Wij hebben zorg en aandacht voor onze kwetsbare inwoners. De gemeente is een vangnet zodat niemand buiten de boot valt. IJsselstein is een historische stad in de provincie Utrecht, met een sociaal zeer betrokken, saamhorige en zelfstandige gemeenschap. Wij hechten aan ons eigen karakter en onze eigen aanpak. Wij maken onze eigen keuzes. Gemeente en ondernemers werken vanuit eigen kracht, toegevoegde waarde en ligging, samen met regiopartners aan een sterke regio. De samenwerkingsverbanden wisselen en zijn afhankelijk van het thema. Deze keuzerichting lichten wij verder toe in dit document. 3

4 Identiteit IJsselstein is: gezellig en gastvrij sociaal en saamhorig open en groen historisch en authentiek eigenwijs en actief. IJsselsteiners voelen zich verbonden met hun stadje en zijn er trots op! De stad voelt als een thuis en heeft alles in huis. Een overzichtelijke schaal met goede voorzieningen en een grote sociale betrokkenheid. IJsselstein is een stad met een dorps karakter en is rijk aan historie. Er is altijd iets te doen door het ondernemerschap en een bruisend verenigingsleven. Het is prettig wonen in IJsselstein. Wij houden van het open en groene karakter binnen en buiten de bebouwde kom. Wij waarderen de bestaande voorzieningen, de overzichtelijke schaal. Wij staan open voor samenwerken en verbinding. Deze kernwaarden vormen een stevige basis voor de toekomst. Wij willen deze behouden en inzetten voor de ontwikkeling van onze stad en gemeente in de komende jaren. Tijdens de stadsbrede bijeenkomst met ongeveer honderd IJsselsteiners over de Stadsvisie gaven deelnemers met de volgende woorden in de woordenwolk aan wat voor hen IJsselstein is. In de toekomstvisie IJsselstein Dichtbij (2010) zijn vergelijkbare woorden gebruikt. Die onderscheidende kwaliteiten uit IJsselstein Dichtbij staan nog steeds als een huis: IJsselstein is een stad met een sterke sociale samenhang. IJsselstein is een stad met een karakteristieke historische ruimtelijke kwaliteit. 4

5 IJsselstein heeft een unieke ligging in zowel het Groene Hart als het stedelijk gebied van Utrecht. 5

6 Ruimte en kwaliteit Ruimte en grond is schaars. Wij willen een stad zijn voor alle generaties. Wij kiezen ervoor het tij van een dalende en vergrijzende bevolking te keren. Wij willen de krimp het hoofd bieden, de maatschappelijke voorzieningen minimaal op het huidige niveau houden, woonruimte bieden aan senioren, jongeren en nieuwkomers. Om dat te kunnen realiseren zal IJsselstein tot 2030 moeten groeien met circa 2500 woningen. Wij hebben hoge waardering voor groene ruimte binnen de bebouwde kom. Wij zetten in op nieuwbouw of transformatie binnen de bebouwde kom, rekening houdende met de kwaliteit van de omgeving. Wij zien het grootste aandeel van de nieuwbouw gegeven het feit dat voor binnenstedelijk bouwen slechts beperkte ruimte is (zie hierna) in het buitengebied gebouwd worden, ook hier met respect voor de kwaliteit van de omgeving. Voor locatiekeuze(s) binnen en buiten de bebouwde kom volgt een verkennende studie. Wij optimaliseren of leggen eventueel nieuwe verkeersinfrastructuur aan voor auto, fiets en OV om nieuwe woningbouwlocaties te ontsluiten en huidige knooppunten aan te pakken. In IJsselstein is een tekort aan woningen. Jongeren wachten op dit moment langer dan tien jaar op een woning. Er zijn voor hen niet voldoende huur- of betaalbare koopwoningen. Zij trekken daarom weg uit de gemeente. Voor senioren zijn er ook nauwelijks geschikte woningen beschikbaar die hen doen besluiten om te verhuizen. Daardoor stagneert de doorstroming. De gemeente heeft daarnaast de wettelijke taak om nieuwkomers te huisvesten, maar wil geen extra druk op de bestaande huurmarkt. Het aantal een- en tweepersoons huishoudens stijgt. Dit betekent dat IJsselstein in de komende jaren veel minder inwoners kan huisvesten in de huidige woningen. Onze winkel-, culturele, recreatieve en maatschappelijke voorzieningen komen onder druk te staan met de daling van het aantal inwoners. Als de gemeente niets doet, is het inwoneraantal in 2040 gedaald met 3700 personen. <<< Inzetje>>>> In 2015 is er een regionaal woningmarktonderzoek uitgevoerd door Rigo research en advies. Er is gewerkt met een bandbreedte van de prognosevarianten van Primos en Pearl. Deze cijfers vormen ook de basis voor de woonvisie van IJsselstein. <<< Inzetje>>>> In 2014 is voor de U10-gemeenten een verkenning gedaan naar de regionale woonvraag. Hieruit bleek dat er een woningbehoefte was van woningen. Voor woningen waren locaties in beeld. Voor de overige woningen wordt de locatiekeuze nog onderzocht en besproken. 6

7 <<< Inzetje>>>> 12 september 2016: Het Planbureau voor de Leefomgeving voorspelt dat bij ongewijzigd beleid er in 2040 in IJsselstein 3700 minder inwoners wonen. Dat betekent 10,9% krimp. IJsselstein heeft merendeels moderne bedrijventerreinen, met weinig leegstand. De functies op de bedrijventerreinen vinden ook steeds meer aansluiting met ontwikkelingen in de omgeving. Bedrijvigheid aan de IJssel heeft al grotendeels plaatsgemaakt voor woningbouw. Herbestemming van kantoorgebouwen of bedrijventerreinen is daarom amper mogelijk. De gemeente voert geen actief beleid om bedrijven uit te plaatsen; het op grotere schaal uitplaatsen is ook duur. Dit beperkt de bouwmogelijkheden binnen de bebouwde kom. De waardering voor de ruime opzet van woonwijken is groot. Het is een kwaliteit om in het groen te leven, met veel water en uitzicht. Ook bij nieuwbouw willen wij deze ruime, typisch IJsselsteinse kwaliteit behouden en doorzetten, en de criteria voor duurzaamheid toepassen. Een nieuwe Vinex-locatie met hoge dichtheid vinden wij niet gewenst. Dit perspectief vraagt om kordaat optreden van de gemeente. De lokale vraag zoals onderzocht in het woningmarktonderzoek van 2015, waarbij rekening wordt gehouden met veranderende huishoudenssamenstelling, kent een bandbreedte van woningen. Maar om de krimp het hoofd te bieden en om de maatschappelijke voorzieningen minimaal op het huidig niveau te houden, is bouwen van meer woningen nodig. Bouwen voor jongeren en senioren betekent het bouwen van meer woningen. Dit zijn namelijk veelal een- en tweepersoonshuishoudens. Het is te verwachten dat er eerder 1600 woningen dan 1000 woningen bij moeten komen. Voor nieuwkomers hebben wij tot 2030 ongeveer woningen nodig. Wij gaan er vanuit dat de regionale vraag naar circa woningen (tot 2040) grotendeels in andere gemeenten opgelost wordt, maar dat IJsselstein ongeveer 500 woningen kan bijdragen. IJsselstein zal daarom tot 2030 groeien met circa 2500 woningen, dat is ruim 175 per jaar. Binnen de bebouwde kom is slechts zeer beperkt ruimte om woningen te kunnen realiseren. Inbreiden van locaties is zeer beperkt mogelijk. Verdichten van IJsselstein met steen en asfalt past niet bij de schaal, identiteit en kwaliteit van IJsselstein. Daarom kijken wij naar het buitengebied; het gebied buiten de rode contouren. De gemeente gaat over het bouwen buiten de rode contouren verder in gesprek met provincie en bevolking. De kwaliteit van het woonmilieu en de ervaring van het landschap zijn hierbij van belang voor de uitwerking. <<< Inzetje>>>> 7

8 Tijdens de twee grote bijeenkomsten met de samenleving bleek een grote meerderheid (90%) voor bouwen buiten de bebouwde kom. De belangrijkste reden was de bescherming van het karakter binnen de bebouwde kom. Ook in de inwonersenquête van juni 2016 werd een stelling rondom dit onderwerp getoetst. Iets meer dan de helft (51%) is het eens met de stelling dat als IJsselstein wil uitbreiden, bouwen in het buitengebied de voorkeur heeft boven de bebouwde kom. 17% van de respondenten staat er neutraal tegenover of heeft geen mening. Tegenstanders (32%) stellen met name dat IJsselstein niet groter hoeft te worden. Onder jongeren (18 tot 25 jarigen) vindt 63% dat dit buiten de bebouwde kom mag. Wij vinden verbeterde infrastructuur noodzakelijk voor auto, fiets en OV om de bereikbaarheid van de toekomstige én huidige woningen, voorzieningen en bedrijven te waarborgen. Dit is maatwerk. Er is een verschuiving in de Stadsvisie in relatie tot de toekomstvisie IJsselstein Dichtbij (2010). Beiden spreken over het bevorderen van zorgvuldig ruimtegebruik. In IJsselstein Dichtbij werd vastgehouden aan de omvang van de rode contouren. Voor de Stadsvisie is deze ruimte te beperkt en is uitbreiding in het buitengebied mogelijk. 8

9 Kracht van de samenleving IJsselsteiners zijn actief en voelen zich verbonden met elkaar en hun stadje. Onze inwoners en ondernemers ontplooien veel initiatieven. Onze gemeente geeft ruimte aan de initiatieven en het ontwikkelen van de talenten van inwoners. De infrastructuur voor maatschappelijke voorzieningen zoals welzijns- en sportvoorzieningen, sluit hierop aan. Wij hebben zorg en aandacht voor onze kwetsbare inwoners. Onze gemeente houdt regie en zorgt voor een sociaal vangnet. Wij vertrouwen op de kracht van de samenleving en delen verantwoordelijkheid. De gemeente ondersteunt en faciliteert initiatieven. Wij zijn tevreden met het niveau van de bestaande infrastructuur voor maatschappelijke voorzieningen voor bijvoorbeeld cultuur, welzijn, sport en recreatie en houden die in stand. De gemeente faciliteert de lokale economie zodat werkgelegenheid en bedrijvigheid in wijken en bedrijventerreinen ook in de toekomst op peil blijven. Gemeente, inwoners en ondernemers investeren in een structuur voor ondersteuning en zorg om tweedeling van bijvoorbeeld arm/rijk, actief/inactief in de stad te voorkomen. Gemeente en ondernemers versterken de binding van inwoners en bezoekers met onze stad en haar voorzieningen. Wij vergroten de verbinding tussen (buiten)recreatie en de voorzieningen in de stad. Wij vinden duurzaamheid belangrijk voor de toekomst van onze gemeente zowel op sociaal, economisch als op fysiek terrein. Onze stad leeft. Dat gebeurt met én door alle sociale verbindingen. Wij zijn trots op de vele vrijwilligers, die bereid zijn energie te steken in de zorg voor elkaar, in verenigingen, evenementen en maatschappelijke initiatieven. In een samenleving die vergrijst, waarin wij langer doorwerken en de verantwoordelijkheid voor inwoners toeneemt, kan vrijwilligerswerk onder druk komen te staan. Als wij de sociale samenhang willen behouden, dan is het nodig dat organisaties vrijwillige inzet en hun aanjagers koesteren. De jeugd leert van jongs af aan dat vrijwillige inzet normaal is en dat zij mee mogen beslissen. Wij zien hierin een belangrijke rol voor scholen. De gemeente mag meer overlaten aan de samenleving en initiatieven actief faciliteren in plaats van alles zelf te doen. Hierbij is oog voor de diversiteit in de wijken. Binnen de gemeente is een duidelijk en flexibel aanspreekpunt voor bewonersinitiatieven. De gemeente houdt hierbij de regie om risico op tweedeling in onze stad te voorkomen. IJsselsteiners die ondersteuning of zorg nodig hebben die niet binnen de buurt, vereniging of sociaal netwerk opgelost kan worden, krijgen die van de gemeente. Er zijn mogelijkheden voor jongeren/jonge gezinnen in wooncomplexen of buurten bij ouderen, om onderling contact en (informele) ondersteuning te stimuleren. In onze stad kan iedereen meedoen. Ouderen of mensen met een 9

10 hulpvraag zijn niet alleen afhankelijk van anderen, zij hebben ook talenten om te benutten. IJsselstein beschikt over veel en goede voorzieningen die bijdragen aan een vitale samenleving. Maatschappelijke, onderwijs-, sport-, culturele, recreatieve en winkelvoorzieningen dragen bij aan de waardering van de leefbaarheid en bieden mogelijkheden voor ontmoeting. Wij blijven ons inzetten voor de beschikbaarheid van deze voorzieningen in onze nabijheid. Onze levendige binnenstad is ons dierbaar. Ondernemers en gemeente versterken samen de aantrekkingskracht van het winkelgebied, waardoor inwoners en bezoekers meer tijd in ons centrum verblijven. De entree van IJsselstein in 2030 ademt een sfeer die past bij de identiteit en die bezoekers uitnodigt elkaar te ontmoeten in IJsselstein. Naast de middenstand zorgt ook andere bedrijvigheid voor een complete stad waarin het goed wonen, werken, winkelen en recreëren is. De Stadsvisie houdt hierin gelijke tred met de toekomstvisie IJsselstein Dichtbij. Sociale samenhang blijft behouden, de voorzieningenstructuur is als het cement van de stad. IJsselsteiners zijn nauw verbonden met de stad. Het partnerschap tussen overheid, inwoners en ondernemers is verder versterkt. Door ondernemers ruimte te bieden, door in wijken mogelijkheden voor wonen en werken te bieden en door te zorgen voor voldoende ruimte op bedrijfsterreinen, bijvoorbeeld bij de A2. Samen maken wij IJsselstein nog sterker. 10

11 IJsselstein en de regio Binnen de regio Utrecht kiest IJsselstein positie. IJsselstein is een historische stad met een eigen identiteit en een sociaal betrokken, saamhorige en zelfstandige gemeenschap. Wij maken onze eigen keuzes en werken vanuit van onze eigen kracht en toegevoegde waarde samen met onze regiopartners aan een sterke regio. Wij voelen ons wat betreft identiteit het meest verwant met de Lopikerwaard gemeenten. Wij zijn complementair aan het gebied en de daarin liggende gemeenten aan de oostzijde. Wij zijn een zelfstandige gemeenschap en dat willen wij graag blijven. Wij hechten aan ons eigen karakter, onze identiteit en onze eigen aanpak. Vanuit onze kracht en ligging werken gemeente, maatschappelijke organisaties en ondernemers samen met partners in de regio. Het bundelen van krachten is goed voor de regio en daardoor ook goed voor IJsselstein, goed voor gemeente, ondernemers en inwoners. Een sterke regio is van belang om de vraagstukken waarvoor wij staan gezamenlijk op te lossen. De gemeente neemt daarom actief deel aan samenwerkingsverbanden waarbij per thema wordt bekeken wat de meest passende samenstelling van deelnemers in dat betreffende samenwerkingsverband is. Er zijn thema s die IJsselstein niet alleen kan oplossen, zoals (zwaardere) zorg, openbaar vervoer en wonen. IJsselstein heeft daarin de regiogemeenten nodig en andersom. Wij voelen ons wat betreft identiteit sterk verbonden met de Lopikerwaard gemeenten, met Montfoort, Lopik en Oudewater. Wij zijn graag een regionaal centrum met voorzieningen voor onze landelijke buurgemeenten. IJsselstein ligt op de grens van stad en land. Wij zijn een schakel tussen het Groene Hart en de stedelijke buurgemeenten Utrecht en Nieuwegein alsmede de andere gemeenten die binnen de stadsregio vallen. De stadse buren bieden voorzieningen waar wij graag gebruik van maken. Andersom biedt IJsselstein een prettig woon- en leefklimaat voor de vele inwoners die werken, naar school gaan of studeren in de omliggende steden. Daarnaast maken IJsselsteiners graag gebruik van het grootschalige winkelaanbod en de culturele voorzieningen in omliggende steden. Daarom is een goede bereikbaarheid van IJsselstein en buurgemeenten met fiets, auto en openbaar vervoer belangrijk. IJsselstein is een redelijk complete stad. De basisvoorzieningen zijn op orde. Wij waarderen de historische binnenstad met winkels, culturele en maatschappelijke voorzieningen. Deze is ook aantrekkelijk voor buren en bezoekers. IJsselstein is uniek gelegen, centraal in Nederland, omringd door groen en water. Wij zijn een vestingstad met een karakteristieke, historische, ruimtelijke kwaliteit, een krachtige samenleving en krachtige ondernemers. Die verscheidenheid en compleetheid maakt ons uniek in de regio. 11

12 In de toekomstvisie IJsselstein Dichtbij is ook al gesignaleerd dat IJsselstein en regiopartners steeds meer met elkaar verbonden raken. De toekomstvisie vermeldde dat de inhoudelijke oriëntatie zich verbreedt van Lopikerwaard naar de stadsregio. 12

13 Trends, ontwikkelingen en analyse IJsselstein In de toekomstvisie IJsselstein Dichtbij uit 2010 is een beeld voor IJsselstein geschetst in In 2010 kwam IJsselstein uit een periode van ruimtelijke ontwikkelingen die invloed had op de stad. Dit betreft met name de bouw van Zenderpark. De realisering van bouwprojecten zijn het gevolg van besluiten, die een tiental jaren geleden zijn genomen. Op dezelfde manier bepalen de besluiten van vandaag de aanblik van de stad in de volgende decennia. In de voorliggende Stadsvisie die zes jaar later is opgesteld, schetsen wij een beeld voor Hierbij is rekenschap gehouden met landelijke trends en ontwikkelingen. Bovenal is gezocht naar een rode draad en een basis van waaruit een gemeenschappelijk beeld voor de stad kan worden geformuleerd. In de afgelopen jaren heeft zich een aantal nieuwe ontwikkelingen voorgedaan en/of hebben ontwikkelingen een richting gekregen die in IJsselstein Dichtbij (2010) niet was voorzien. In deze paragraaf worden die trends en ontwikkelingen beschreven en is beschreven wat de sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen zijn voor IJsselstein. Trends en ontwikkelingen Demografie Eén van de invloedrijkste ontwikkelingen is die in de demografie, oftewel de opbouw en samenstelling van de bevolking. Wij zien een toename van senioren (vergrijzing) en een afname van kinderen en jongeren (ontgroening). Daarnaast gaat de bevolking krimpen als wij niks doen aan bijvoorbeeld woningbouw, door steeds kleiner wordende huishoudens. Ten slotte zien wij de komst van vluchtelingen en de noodzaak van gemeenten om statushouders op te vangen waardoor de culturele diversiteit van de samenleving vergroot. Dit alles heeft verregaande effecten op de vraag naar woningen, voorzieningen, werkgelegenheid, zorg en integratie in de samenleving. Samenleving De gemeente en de inwoners zelf hebben veel meer verantwoordelijkheden gekregen op het vlak van zorg en welzijn en de grens tussen deze onderwerpen vervaagt. Participatie en persoonlijke regie is de norm, met maatwerk waar nodig. Ook op het ruimtelijk vlak wordt met de aankomende omgevingswet meer ingezet op participatie en persoonlijke en gezamenlijke regie op de directe leefomgeving. De sterke samenleving in IJsselstein komt goed van pas bij deze ontwikkelingen. Het vraagt wel om een andere verhouding tussen gemeente en inwoners. Het doel staat voorop en niet het middel om er te komen. De houding bij het beoordelen van plannen is ja mits in plaats van nee tenzij. Zo ontstaat ruimte om met ideeën te komen. Economie De vitaliteit van de binnenstad en daardoor van heel IJsselstein staat als gevolg van de veranderende tijden onder druk en heeft direct invloed op de vitale samenleving van bewoners en ondernemers. Toerisme en de vrije tijdsbesteding zijn in Nederland nog altijd een groeisector. De stad heeft veel te bieden om mee te liften op de groei van de vrijetijdsector. De binnenstad is echter wel een punt van aandacht, vanwege wisselende bezoekersaantallen en lagere bestedingen de 13

14 afgelopen jaren. Deze ontwikkelingen zijn een gevolg van de landelijke economische situatie en de toename van internetverkopen. De IJsselsteinse binnenstad is volop in ontwikkeling op dit vlak, door samenwerking tussen ondernemers en gemeente. <<< Inzetje >>> Bezoekers binnenstad in een gemiddelde week passanten in passanten in passanten in passanten in 2015 Bron: Locatus <<< Inzetje >>> Uit Monitor Toerisme en Recreatie, Provincie Utrecht 2014 De markt in Utrecht is redelijk stabiel gebleven in de periode De bestedingen op nationaal niveau zijn licht toegenomen, waardoor het aandeel van Utrecht is gedaald van 8,2 naar 7,9%. De bestedingen in IJsselstein zijn gelijk gebleven 17 miljoen. Analyse sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen Op basis van de trends en ontwikkelingen en de informatie die wij bij inwoners, ondernemers, maatschappelijke partners, gemeentemedewerkers, raad en college hebben opgehaald, is de volgende analyse gemaakt van de sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen voor IJsselstein. Deze punten gebruiken wij bij de inhoudelijke thema s van de stadsvisie. Sterkten Identiteit Sterke liefde voor en hechting aan IJsselstein Druk op de ruimte Zeer prettig wonen Groen karakter Stevige (lokale) bedrijven Centrale ligging in Nederland Kracht van de samenleving Krachtige samenleving: actieve verenigingen en bewonersinitiatieven Beschikbaarheid van uitgaansgelegenheid jongeren Groot aantal voorzieningen Krachtige lokale ondernemers en karakter binnenstad Kansen Toenemende vrije tijd en vraag naar recreatie Strategische ligging tussen stad, water en groen, vlakbij economisch belangrijke regio s van Amsterdam, Utrecht, Eindhoven en Rotterdam Bevolkingsgroei van regio Utrecht tot Zwakten Identiteit Lage bekendheid bij buitenstaanders Lage aantrekkelijkheid entree stad Druk op de ruimte Weinig woningen voor jongeren, lange wachttijden Matige OV-bereikbaarheid Weinig ruimte voor verdichting; weinig mogelijkheden voor woningbouw in de bebouwde kom Ligging van enkele bedrijven op mogelijke woonlocaties in centrum Bedreigingen Demografische ontwikkeling: vergrijzing en ontgroening Concentratie van groei in de stad Utrecht ten opzichte van andere buurgemeenten 14

15 2040 Sterke samenwerking met buurgemeenten en verbanden als U10/Stadsregio Utrecht, Lopikerwaard en Lekstroom 15

16 PROCES Hoe kwam de stadsvisie tot stand Dialoog samenleving Deze stadsvisie is gemaakt voor en met de inwoners en ondernemers van IJsselstein. De wensen, eisen en ideeën van deze groepen zijn op verschillende manieren opgehaald. Er zijn twee grote bijeenkomsten geweest waar ruim 100 en ruim 50 mensen aanwezig waren, om te discussiëren over identiteit, ruimte, samenleving en de rol in de regio. Er is een uitgebreide inwonersenquête gehouden, waar 641 reacties (respons van 48%) op zijn gekomen. Daarnaast is een extra sessie geweest bij allochtone inwoners, en twee dagdelen straatinterviews met jongeren. Tenslotte zijn er stellingen gelanceerd op sociale media, waar korte discussies over IJsselstein ontstonden. Op social media zijn daarnaast berichten geplaatst waarop reacties zijn gekomen. De pers (Zenderstreeknieuws, RTV9 en AD) hebben diverse artikelen geplaatst over het proces en de keuzes. Resultaten inwonersenquête (juni 2016) (641 reacties, 48% respons) Een peiling onder het inwonerspanel (juni 2016) over de toekomst van IJsselstein laat er geen twijfel over bestaan: IJsselstein is een fijne plek om te wonen. De wensen voor de toekomst van IJsselstein liggen in de ruimte: 16

17 het behouden en werken aan een open en groene gemeente, samenwerken met andere gemeenten in het Groene Hart (naast stad Utrecht); het stimuleren van vrijwilligerswerk en het bieden van (jongeren)voorzieningen. En daarnaast ook het profileren van onze mooie gemeente om bezoekers aan te trekken en het bieden van goede parkeer-, winkel- en horecavoorzieningen. Inwoners hebben hun mening gegeven op stellingen over uiteenlopende onderwerpen als wonen, bouwen, samenwerking, bereikbaarheid en voorzieningen. Veel mensen maakten gebruik van toelichtende opmerkingen, wat ons nog meer informatie gaf. <<< Inzetje >>> Stelling: IJsselstein moet zich beter profileren om meer bezoekers aan te trekken Profilering van IJsselstein, daar mag een tandje bij Dat IJsselstein zich meer mag profileren om meer bezoekers aan te trekken, daar is een ruime meerderheid (64%) het over eens. IJsselstein heeft veel te bieden, er is onbekendheid met het aanbod, het is goed voor de middenstand en vernieuwing van de binnenstad is belangrijk. Maak parkeren gratis is daarbij een veelgenoemde opmerking. 14% Vindt het goed zo of al druk genoeg. Opvallend is dat relatief veel (23%) jongeren van 18 t/m 24 jaar het oneens zijn met de stelling om meer bezoekers aan te trekken. <<< Inzetje >>> Stelling: IJsselstein is met een oudere bevolking een prima gemeente Goede mix van jong en oud is belangrijk voor een bloeiende stad De stelling IJsselstein is met een oudere bevolking een prima gemeente laat een verdeeld beeld zien. Een derde deel is het hiermee eens, een derde is het oneens en bijna een derde is neutraal. Inwoners die het eens zijn met de stelling geven als toelichting dat IJsselstein goede voorzieningen heeft en dat in heel Nederland vergrijzing plaatsvindt. Detail is dat 49% van de 65 jarigen en ouder dit vinden tegenover 35% van de jongeren in de leeftijd van 18 t/m 24 jaar. De leeftijdscategorieën daartussen menen dat jeugd nodig is voor vernieuwing en dat een evenwichtige opbouw van de bevolking belangrijk is. 42% Van de jongeren, een relatief hoog percentage, heeft geen mening over deze stelling. <<< Inzetje >>> Stelling: Het is voor de toekomst van IJsselstein noodzakelijk om een sterke band met de stad Utrecht te hebben Stelling: Het is voor IJsselstein noodzakelijk om een sterke band te hebben met de gemeenten in en rond het groene hart Beter een goede buur dan een verre vriend 17

18 Een sterke band met de stad Utrecht is voor de toekomst noodzakelijk, daarover is 49% het eens. 27% Is het niet eens met deze stelling en 25% staat er neutraal tegenover. Een goede band en gezonde contacten met de stad Utrecht zijn belangrijk. Laat IJsselstein wel zelfstandig blijven en zich onderscheiden van Utrecht. Inwoners die het eens zijn, zien voordeel voor IJsselstein bij samenwerking en geven aan ook met andere buurgemeenten te willen samenwerken. De inwoners die het eens zijn, zijn opvallend veel jongeren (65% van de 18 tot 25 jarigen en 50% van de 25 tot 45 jarigen). Een ruime meerderheid (74%) vindt het voor IJsselstein noodzakelijk om een sterke band te hebben met gemeenten in en rond het Groene Hart. Zij geven aan dat samen sterker staat en dat samenwerking goed is. Met name de oudere leeftijdscategorieën staan positief tegenover deze stelling. <<< Inzetje >>> Stelling: Als IJsselstein veel woningen wil bouwen, moeten deze in het buitengebied worden gebouwd en niet binnen de bebouwde kom Behoud groen in bebouwde kom, bouwen in het buitengebied mag Iets meer dan de helft (51%) is het eens met de stelling dat als IJsselstein wil uitbreiden, bouwen in het buitengebied de voorkeur heeft boven de bebouwde kom. Inwoners die het eens zijn, geven daarbij als reden aan dat de ruimte binnen de bebouwde kom beperkt is, dat het al druk genoeg is en dat het groen binnen de bebouwde kom belangrijk is. Tegenstanders (32%) geven aan dat de voorwaarde is dat de binnenstad groen blijft, dat het buitengebied beschermd moet worden en dat IJsselstein niet groter hoeft te worden. Van de inwoners die het eens zijn met deze stelling zijn opvallend veel jongeren (63% van de 18 tot 25 jarigen). <<< Inzetje >>> Stelling: De ontwikkelingen in de samenleving (zoals individualisering en vergrijzing) bedreigen de continuïteit van het vrijwilligerswerk en het verenigingsleven Stimuleer vrijwilligerswerk voor jong en oud Dat de ontwikkelingen in de samenleving zoals individualisering en vergrijzing de continuïteit van het vrijwilligerswerk bedreigen, daarover is 53% het eens. Als redenen worden genoemd minder tijd hebben en langer moeten doorwerken. Inwoners die aangeven het oneens te zijn (26%) geven aan dat er nog genoeg vrijwilligers zijn. Vooral jongeren van 18 tot 25 jaar (57%) zijn van mening dat vrijwilligerswerk niet onder druk staat en staan positief tegen continuïteit. <<< Inzetje >>> Stelling: De samenleving van IJsselstein moet voorop lopen op het gebied van duurzaamheid Duurzaamheid is een goede zaak 18

19 Bijna de helft van de inwoners vindt dat IJsselstein voorop moet lopen op het gebied van duurzaamheid. Zij geven aan dat duurzaamheid belangrijk is voor de toekomst, wel dat er nog veel moet gebeuren. Ook vinden zij dat de gemeente zelf nog veel kan doen. De inwoners die het eens zijn met deze stelling zijn vooral jongeren 18 t/m 24 jaar (58%). Tegenstanders vinden dat voorop lopen op het gebied van duurzaamheid geen pre is, meelopen is genoeg. <<< Inzetje >>> Stelling: We moeten ons zorgen maken over het winkelaanbod in het stadshart Gezond winkelhart is cruciaal Een ruime meerderheid (66%) maakt zich zorgen over het winkelaanbod in het stadshart. Veelgenoemde opmerkingen zijn dat parkeren een probleem is, dat het winkelaanbod te eenzijdig is, dat een goede mix nodig is en dat er te veel horeca is. 17% maakt zich geen zorgen, die vindt het aanbod prima en 17% is neutraal. <<< Inzetje >>> Stelling: In IJsselstein kunnen kinderen en jongeren goed opgroeien. Alle voorzieningen zijn er en daar hoeft niets meer aan te gebeuren Houd jongerenvoorzieningen op orde en actueel In IJsselstein kunnen kinderen en jongeren goed opgroeien. Alle voorzieningen zijn er en daar hoeft niets meer aan te gebeuren. Iets meer dan de helft (52%) is het hiermee eens. Met name de groep 18 t/m 24 jaar (66%) is dit van mening. Zij vindt het daarbij belangrijk de voorzieningen goed te onderhouden. Inwoners die het oneens zijn (22%) geven aan dat er altijd verbeteringen mogelijk zijn en dat ontwikkeling nodig blijft, passend bij de behoefte. <<< Inzetje >>> Stelling: Voor de bereikbaarheid (van IJsselstein naar andere gemeenten en andersom) kiest de IJsselsteinse samenleving in de toekomst voor openbaar vervoer/fiets en niet voor de auto Auto speelt grote rol bij vervoer in de regio Voor de bereikbaarheid (van IJsselstein naar andere gemeenten en andersom) kiest een meerderheid (52%) in de toekomst voor de auto en niet voor openbaar vervoer of fiets. Zij vinden de auto weg te denken, een onrealistische gedachte. Het is makkelijker met de auto dan met het openbaar vervoer. De 28% die kiest voor openbaar vervoer en fiets doet dat, op voorwaarde dat er goed openbaar vervoer en goede fietsvoorzieningen zijn geregeld. Met name de leeftijdscategorie 25 tot 45 jarigen is het meest oneens met de stelling (de jonge gezinnen). <<< Inzetje >>> Stelling: Het aanbod van onze voorzieningen is te groot voor de omvang van onze gemeente 19

20 Aanbod voorzieningen pluspunt voor IJsselstein IJsselstein beschikt over veel en goede voorzieningen. De vraag is in hoeverre deze voorzieningen in stand kunnen blijven, mede gezien het aanbod in de regio. Een meerderheid (61%) vindt dat het aanbod aan voorzieningen voor de omvang van de gemeente goed is. Zij menen dat het aanbod niet beperkt moet worden en dat het grote aanbod juist een pluspunt is voor IJsselstein. Vooral jongeren (93%) van 18 t/m 24 jaar vinden dat de voorzieningen moeten blijven, ook in de toekomst. Slechts 6% van de respondenten vindt dat het aanbod wel een onsje minder mag. Stakeholders Er zijn gesprekken geweest met: - Provincie Utrecht - Gemeente Utrecht - Gemeente Montfoort - Gemeente Nieuwegein - Gemeente Lopik - Gemeente Oudewater - Gemeente Vianen - Regionaal Coördinatie Team U10 - Woningbouwvereniging Provides - Economisch Platform IJsselstein (EPIJ) - Stichting Stadsmarketing voorheen Taskforce Stadsmarketing IJsselstein - Stichting Pulse. Stadsvisiegroep De Stadsvisiegroep bestond uit een aantal zeer betrokken IJsselsteiners, die met elkaar hebben gekeken of het proces van de stadsvisie goed doorlopen is. Is iedereen aan het woord geweest? Is er goed geluisterd? Zijn alle groepen bereikt? Waar nodig stuurde de stadsvisiegroep bij. De stadsvisiegroep bestond uit: Ton Kwakkel Rob Klooster Jacqueline van Rooijen Christiaan Bekker Chaib Khanfous De conclusies en aanbevelingen van de stadsvisiegroep: De inwoners en ondernemers van IJsselstein hebben alle gelegenheid gekregen hun stem te laten horen. Dat is een mooi compliment! Of iedereen is gehoord is de vraag. Maar het heeft geen zin om dit uitgebreid te analyseren. Een beeld qua representativiteit dat je overigens ook landelijk ziet. Het is natuurlijk wel goed om bij de verdere uitvoering met het oog van de burger te blijven kijken en waar mogelijk te toetsen. In het kader van de follow-up is het inwonerspanel een prachtig instrument. 20

21 Wellicht had een grotere inzet van functionele ICT mogelijkheden de onderlinge uitwisseling nog efficiënter kunnen maken en de opbrengst kunnen vergroten. Wij adviseren om het gebruik van netwerken en mogelijkheden om via het internet gezamenlijk input te leveren in de nabije toekomst nog beter te benutten. Wellicht zijn hiervoor wel mogelijkheden bij het tussentijds "updaten" van de stadsvisie die straks gereed komt of bij andere toekomstige projecten. In de eerste ronde zijn veel onderwerpen en ideeën opgehaald. Wij nemen aan dat alle thema s en ideeën verder uitgediept en gebruikt gaan worden. Het zou mooi zijn wanneer de onderwerpen (zoals in de eerste sessie) gerubriceerd aangepakt worden. De kunst zal ook zijn om in klare taal de thema s te verwoorden. De oproep aan de politieke partijen is om ook hun best te doen de verschillende thema s en ideeën terug te laten komen in hun lokale partijprogramma. Een aanbeveling aan hen is om - dit keer met hun politieke pet op - ook een eigen visie 2030 bijeenkomst(en) te organiseren. Een laatste aanbeveling is om niet te vergeten dat er in de afgelopen jaren en recentelijk verschillende andere visie documenten zijn gemaakt (o.a. stadsmarketing, duurzaamheid en economie). De oproep is om de samenhang der dingen goed te bewaken. De Stadsvisie IJsselstein 2030 is ons inziens de rode draad en de andere visies een nadere uitwerking. Tot slot Wij zijn van mening dat de gesprekken met de inwoners van onze stad goede bouwstenen hebben geleverd voor de nadere uitwerking van de visie. Het is ons opgevallen dat raadsleden en inwoners soms heel verschillende op een aantal thema s reageerden. Daarbij viel met name de voorkeur voor de locaties van de benodigde woningen op. We gaan er van uit dat de gemeenteraad ook ten aanzien van dit aspect de voorkeur van de samenleving heel serieus meeneemt in de uiteindelijke besluitvorming, Zo niet, dan zou de inzet van dit proces verloren gaan en daarmee ook de stem van de burger. De gehele brief van de stadsvisiegroep die is aangeboden aan het college is als bijlage bijgevoegd. Colofon Vastgesteld College van B&W: 8 november 2016 Voorgenomen vaststelling gemeenteraad: 15 december Opdrachtgever: College van Burgemeester en Wethouders gemeente IJsselstein Projectteam: Gemeente IJsselstein Marleen Knol Harmke Martens 21

22 Belinda Göransson van Kerkwijk Frans Werter - Buro de Steeg Fulco Treffers -12N Stedenbouw 22

23 Bijlage facts & figures IJsselstein NL Jaar Gemeenteprofiel Aantal inwoners Aantal huishoudens Huishoudgrootte 2,42 2, Geboorten per inwoners 9,8 10, Sterften per inwoners 6,8 8, Alleenstaand 29,6% 37,4% 2015 Samenwonend 70,4% 62,6% 2015 Leefklimaat Groene druk (% inwoners 0-15 jaar ten opzichte van jaar) 29,0 25, Grijze druk (% inwoners 65 jaar en ouder ten opzichte van jaar) 23,6 27, Vestiging per inwoners 40,6 49, Vertrek per inwoners 49,7 46, Woonklimaat 93,7 99, (De aantrekkelijkheid van de woon- en leefomgeving, uitgedrukt in een score van 0-140) Ruimte en mobiliteit Eensgezinswoningen 69,7% 2016 Meergezinswoningen 30,3% 2016 WOZ-waarde woningen in Euro Koopwoningen 62,7% 56,2% 2014 Particuliere huurwoningen 11,9% 13,6% 2014 Huurwoningen woningcorporatie 25,4% 30,3% 2014 Sociale huur in huursector 68,2 68, Nieuwbouw per woningen 6,2 6, Maatschappelijke participatie Maatschappelijke participatie (De mate van maatschappelijke participatie, uitgedrukt in een score van 0 tot 100). Sociaal-cultureel kapitaal (De waardering van sociale interacties binnen een samenleving met betrekking tot sociale rechtvaardigheid en maatschappelijke betrokkenheid, uitgedrukt in een score van 0-100) Bedrijvigheid en economie Vestigingen per 1000 inwoners jaar 117,7 122, Banen per 1000 inwoners jaar 593,4 721, Banen recreatie en toerisme per 1000 inwoners jaar 29,4 46, ZZP ers ten opzichte van totaal aantal banen 15,3% 10,4% 2015 Faillissementen per 1000 vestigingen 4,0 4, Opheffingen per 1000 vestigingen 69,3 65, Oprichtingen per 1000 vestigingen 98,5 97, Duurzaamheidsbalans lokale economie 2015 uitgedrukt in een score van 0 (zeer laag) tot 100 (zeer hoog). Concurrentievermogen Kennis Ruimtelijke vestigingsvoorwaarden Infrastructuur en bereikbaarheid Arbeid

24 Werk en inkomen Werkloosheid 5,8% 7, Lage inkomens 5,8% 2013 (Het percentage huishoudens in de gemeente dat landelijk behoort tot de laagste 10%) Hoge inkomens 14,4% 2013 (Het percentage huishoudens in de gemeente dat landelijk behoort tot de hoogste 10%) Gemiddeld besteedbaar inkomen in euro Personen met bijstandsuitkering per inwoners > 18 jaar 253,5 405, Personen met bijstand gerelateerde uitkering per inwoners > 65 jaar 119,7 160, Onderwijs Leerlingen basisonderwijs per inwoners 99,0 85, Leerlingen voortgezet onderwijs per inwoners 59,0 59, Achterstandsleerlingen 8,88% 11,61% (% 4-12 jarigen met kans op achterstand) Voortijdige schoolverlaters 1,9% 2,0% 2014 Basisonderwijs per inwoners 3,8 3, Voortgezet onderwijs per inwoners 0,6 0, Jeugd Bevolking leeftijd 4 11 jaar 10,3% 8,8% 2016 Bevolking leeftijd 0 19 jaar 25,8% 22,5% 2016 Kinderen met kans op armoede (0 tot 18 jaar) 9,4% 13,0% 2013 Kinderen in uitkeringsgezin (bijstand) 2,86% 5,66% 2012 Verwijzingen Halt per inwoners in de leeftijd van jaar 51,9 139, Maatschappelijke ondersteuning en zorg Huishoudens met gebruik regelingen 51,3% 51,6% 2013 Huishoudens met regelingen welzijn en zorg 11,6% 13,5% 2013 Huishoudens met 6 regelingen of meer 2,9% 3,2% 2013 Stapeling regelingen welzijn & zorg én minimaal 1 andere regeling 93,1% 92,2% 2013 Allochtonen 19,3% 21,7% 2015 Gezondheid Bevolking 85 jaar en ouder 1,7% 2,1% 2016 Sterften per inwoners 6,8 8, Afstand huisartsenpraktijk 0,7 km 0,9 km 2015 Afstand ziekenhuis 4,2 km 4,5 km 2015 Valongevallen 65+ ziekenhuisopname per inwoners Ziekenhuisopnamen door ongevallen per inwoners Niet-sporters 47,9% 49,9% 2014 Bestuur en organisatie Opkomstpercentage gemeenteraadsverkiezingen 51,6% 54,0% 2014 Gemeentelijke financiën Baten voor mutatie reserves (euro per inwoner) Algemene uitkering gemeentefonds 37,00% 33,30% - Specifieke uitkeringen 8,35% 11,41% - Integratie-uitkering sociaal domein 16,79% 17,46% - OZB 6,18% 7,03% - Riool en afvalstoffenheffing 7,85% 6,81% 24

25 - Overige belastingen 0,14% 0,95% - Overige inkomsten 23,69% 23,04% Lasten voor mutatie reserves (euro per inwoner) Algemeen bestuur, openbare orde & veiligheid 21,14% 9,09% - Verkeer, vervoer en waterstaat, economische zaken 5,63% 9,65% - Sociale voorzieningen, maatschappelijke dienstverlening 38,15% 43,43% - Onderwijs, cultuur en recreatie 11,56% 13,76% - Volksgezondheid en milieu 6,86% 8,78% - Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 15,08% 10,86% - Financiën en algemene dekkingsmiddelen 1,58% 4,42% Netto schuld per inwoner Solvabiliteitsratio 37,5% 31,9% 2014 Woonlasten Meerpersoonshuishouden in euro Eenpersoonshuishouden in euro OZB-tarief woningen 0,1053% 0,1256% 2016 OZB-tarief eigenaar niet-woning 0,1787% 0,2574% 2016 OZB-tarief gebruiker niet-woning 0,1431% 0,1992% 2016 Reinigingsheffing meerpersoonshuishouden in euro Reinigingsheffing eenpersoonshuishouden in euro Rioolheffing meerpersoonshuishouden in euro Rioolheffing eenpersoonshuishouden in euro Lokale monitor wonen 2014 Passend gehuisveste huishoudens 63,3% 71,6% (Het percentage van de huishoudens dat gehuisvest is in een woning met een huurprijs die past bij het huishoudinkomen. Het betreft hier alleen huishoudens in corporatiewoningen.) Beschikbaarheid huurwoningen doelgroep huurtoeslag (Het aantal corporatiewoningen met een huurprijs onder de aftoppingsgrens gedeeld door het aantal huishoudens in de doelgroep huurtoeslag.) Beschikbaarheid huurwoningen doelgroep sociale huurwoning (Het aantal corporatiewoningen met een huurprijs onder de liberalisatiegrens gedeeld door het aantal huishoudens in de doelgroep toewijzing sociale huurwoning.) Mutatiegraad corporatiewoningen 5,8% 6,2% Koopwoningen 62,7% 56,2% Particuliere huurwoningen 11,9% 13,6% Huurwoningen woningcorporatie 25,4% 30,3% Huurprijsklasse corporatiewoningen - Tot kwaliteitskortingsgrens 5,1% 10,8% - Kwaliteitskortings- en aftoppingsgrens 47,9% 54,7% - Tussen aftoppings- en liberalisatiegrens 37,9% 24,2% - Boven liberalisatiegrens 4,2% 5,5% - Onbekend 4,9% 4,9% Bruto huur in euro Gemiddelde WOZ-waarde koopwoningen in euro WOZ-waarde koopwoningen in prijsklassen - < ,7% 25,5% ,2% 22,9% ,5% 26,2% - > ,4% 24,4% - Onbekend 0,2% 0,9% Goedkope scheefwoners 18,2% 13,8% Dure scheefwoners 18,5% 14,6% 25

26 Gemeentelijke dienstverlening (De score die IJsselstein behaalt op basis van de digitale beschikbaarheid van producten, uitgedrukt in percentages.) Digitale volwassenheid producten voor inwoners 60,0% 64,2% 2015 Digitale volwassenheid producten voor ondernemers 44,3% 58,2% 2015 Energie en klimaat Duurzaamheidsscore (Oordeel over de mate waarin de gemeente duurzaam is, op basis van ecologisch, sociaal-cultureel en economisch kapitaal, uitgedrukt in een score van 0 (zeer laag) -100 (zeer hoog).) Bouwjaar woningen tot ,9% 19,3% 2014 Gasverbruik woningen in m Elektriciteitsgebruik woningen in kwh Hernieuwbare energie als % totale energieverbruik 1,5% 5,0% 2014 Hernieuwbare elektriciteit 0,7% 10,0% 2014 (Hernieuwbare elektriciteit is elektriciteit die is opgewekt uit wind, waterkracht, zon of biomassa.) Zonne-energie installaties per inwoners 8,2 9, Elektrische laadpunten & tankpunten biobrandstoffen (per inwoners) Energie-ambitie (score 0-5) Lucht (De voorraad lucht op basis van de uitstoot van CO2, stikstofoxiden, fijnstof en vluchtige organische stoffen, uitgedrukt in een score van 0 (zeer laag) -100 (zeer hoog).) Huishoudelijk restafval per inwoner in kg Grof huishoudelijk restafval per inwoner in kg Zorggebruik per verzekerden Zorgverzekeringswet Huisartsenzorg Geestelijke gezondheidszorg Medisch-specialistische zorg Wijkverpleging Farmaceutische zorg Overig Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Zorg thuis Zorg in een instelling Wet Langdurige Zorg Zorg thuis Zorg in een instelling Zorgkosten in euro Zorgverzekeringswet Huisartsenzorg Geestelijke gezondheidszorg Medisch-specialistische zorg Wijkverpleging Farmaceutische zorg Overig Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Zorg thuis Zorg in een instelling Wet Langdurige Zorg Zorg thuis Zorg in een instelling Zorgaanbieders dat 80% zorg levert AWBZ Wijkverpleging

27 Wet Langdurige Zorg

28 Bijlage: Reactie stadsvisiegroep IJsselstein 2030 Gemeente IJsselstein t.a.v. de heer P. van Domburg, burgemeester Overtoom BK IJsselstein IJsselstein, 28 oktober 2016 Betreft: Reactie Stadsvisiegroep IJsselstein 2030 Geachte heer van Domburg, De Stadsvisie IJsselstein 2030 is bijna gereed. U heeft ons verzocht om op persoonlijk titel plaats te nemen in een Stadsvisiegroep. Het doel van de Stadsvisiegroep is de gemeente te adviseren over de opzet en uitvoering van het proces om tot een Stadsvisie te komen. Nadrukkelijk gaat het daarbij niet over de inhoud maar over de betrokkenheid van de IJsselsteiners bij het tot stand komen van de Stadsvisie. Wij zijn, als Stadsvisiegroep, drie keer bij elkaar geweest. Daarnaast hebben we per contact onderhouden met de gemeentelijke projectgroep. De samenwerking met de projectgroep hebben wij als nuttig, prettig en constructief ervaren. Voor belangrijke publieksbijeenkomsten en activiteiten heeft de projectgroep ons geïnformeerd en advies gevraagd over de opzet en uitnodigingsbeleid. We hebben kunnen constateren dat onze adviezen serieus zijn genomen en verwerkt zijn in het proces. De voorbereidingen van de bijeenkomsten waren zeer zorgvuldig, en de werkvormen origineel. De bijeenkomsten van de Stadsvisiegroep hebben ideeën en initiatieven opgeleverd die bijgedragen hebben tot verbreding van de informatie. Burgerzeggenschap Door de gemeente c.q. projectteam is veel energie gestoken om een zo groot mogelijk bereik te creëren. Bewoners en ondernemers (en andere stakeholders) zijn opgeroepen via krant, social media, mailing etc. om hun stem en mening te laten horen. Zo zijn verschillende methoden gebruikt om ook andere IJsselsteiners te bereiken dan de bewoners die gewoonlijk naar de bijeenkomsten komen. De persoonlijke uitnodiging van de burgemeester leverde nieuwe gezichten op. Goede zet was ook om het bewonerspanel actief te benaderen. Tijdens het traject is nog bijgestuurd om ook de stem van de jongeren te horen. Tevens is geprobeerd verbinding te leggen met de groep nieuwe Nederlanders. Op dit onderdeel is een uitstekend resultaat behaald. Wie zich geroepen voelde dan wel opgeroepen is, had alle gelegenheid voor inspraak. Aanwezigheid/opkomst 28

29 De sessies in de bibliotheek hadden een wisselende opkomst. De eerste keer was sprake van een behoorlijke groep deelnemers. De groep jongeren, ondernemend IJsselstein en nieuwe Nederlanders waren relatief ondervertegenwoordigd waren. Dit zijn overigens ook groepen die je niet eenvoudig gemobiliseerd krijgt, dan wel al vertegenwoordigd zijn in andere vormen van belangenbehartiging (ondernemers). Op ons verzoek zijn daarom aanvullende activiteiten georganiseerd om ook geluiden uit die groepen IJsselsteiners te horen. Het is niet eenvoudig om te kunnen concluderen of nu sprake was van een (algemeen) representatief beeld qua afspiegeling van de bewoners van IJsselstein. De tweede keer was de opkomst beduidend minder. Op het eerste oog een behoorlijk aantal deelnemers, maar dit werd vooral veroorzaakt door de aanwezigheid van de lokale politiek. Het gebruik van het inwonerspanel heeft 641 waardevolle reacties opgeleverd. Door verschillende wegen te bewandelen zijn zo divers mogelijke meningen uit de samenleving opgehaald. Uitvoering Tijdens de eerste avond werd aan de hand van een bordspel de deelnemers gevraagd naar hun standpunten en ideeën. Hier kwamen (heel) veel zaken uit naar voren, die uitstekend bruikbaar zijn als bouwstenen voor de toekomstvisie. De tweede avond was opgezet om de input van de eerste ronde aan te scherpen en om bij verschillende onderwerpen dilemma s in keuzes te ontdekken. Hierbij werd ook achtergrond informatie gegeven die relevant was voor de keuze. De opzet was heel aardig, echter de uitvoering kwam minder uit de verf. Veel onderwerpen kennen een behoorlijke complexiteit. Dit was niet voor iedereen goed te bevatten en daarbij hadden de politieke deelnemers ook een kennisvoorsprong ten opzichte van de burgers. Er ontstond ook tijdsdruk. Dat wil zeggen door de complexiteit van de onderwerpen bleek toch meer tijd nodig voor toelichting en verwerking bij de deelnemers. Conclusies en aanbevelingen De inwoners en ondernemers van IJsselstein hebben alle gelegenheid gekregen hun stem te laten horen. Dat is een mooi compliment! Of iedereen is gehoord is de vraag. Maar het heeft geen zin om dit uitgebreid te analyseren. Een beeld qua representativiteit dat je overigens ook landelijk ziet. Het is natuurlijk wel goed om bij de verdere uitvoering met het oog van de burger te blijven kijken en waar mogelijk te toetsen. In het kader van de followup is het inwonerspanel een prachtig instrument. Wellicht had een grotere inzet van functionele ICT mogelijkheden de onderlinge uitwisseling nog efficiënter kunnen maken en de opbrengst kunnen vergroten. Wij adviseren om het gebruik van netwerken en mogelijkheden om via het internet gezamenlijk input te leveren in de nabije toekomst nog beter te benutten. Wellicht zijn hiervoor wel mogelijkheden bij het tussentijds "updaten" van de stadsvisie die straks gereed komt of bij andere toekomstige projecten. In de eerste ronde zijn veel onderwerpen en ideeën opgehaald. Wij nemen aan dat alle thema s en ideeën verder uitgediept en gebruikt gaan worden. Het zou 29