de productie van afvalstoffen Het project levert, behalve in beperkte mate afgewerkte olie uit de draaiende systemen, geen afvalstoffen op.

Transcriptie

1 Genneente Reusel-De Mierden ' Ü s " Bijlage 4 - Vormvrije mer-beoordeling Windpark Laarakkerdijk te Reusel Bij deze vormvrije mer-beoordeling wordt gebruik gemaakt van de selectiecriteria als bedoeld in bijlage III behorende bij de EEG-richtlijn milieu-effectbeoordeling. Indien op grond van die selectiecriteria niet kan worden uitgesloten dat de hier aangevraagde activiteit belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu kan hebben is het opstellen van een milieueffectrapport alsnog verplicht. Wij hebben de voorgenomen activiteit conform de selectiecriteria in bijlage III behorende bij de EEGrichtlijn milieu-effectbeoordeling beoordeeld op de volgende aspecten: a. de kenmerken van de activiteit; b. de plaats van de activiteit; c. de kenmerken van het potentiële effect. Ad a: Kenmerken van de activiteit Bij de kenmerken van de projecten moet in het bijzonder in overweging worden genomen: de omvang van het project, de cumulatie met andere projecten, gebruik van natuurlijke hulpbronnen, de productie van afvalstoffen, verontreiniging en hinder, risico van ongevallen, vooral gelet op de gebruikte stoffen of technologieën. Achtereenvolgens wordt op deze onderdelen nader ingegaan. de omvang van het project Het project bestaat uit 5 windturbines met een gezamenlijk vermogen van 14,9 MW. De ashoogte van de windturbines bedraagt ten minste 80 meter en ten hoogste 105 meter. De rotordiameter bedraagt ten minste 80 meter en ten hoogste 100 meter. De tiphoogte bedraagt ten minste 120 meter en ten hoogte 150 meter. de cumulatie met andere projecten Er zijn andere projecten in de directe omgeving waarmee de gevolgen van dit project zouden kunnen cumuleren. Ten noorden van windpark Laarakkerdijk is een motorcrossterrein gelegen. De gevolgen daarvan zouden in beginsel kunnen cumuleren met die van het windpark voor wat betreft "geluid". Bovendien zijn er windturbines met dezelfde gevolgen voor het milieu op wat grotere afstand van het windpark Laarakkerdijk: in België is inmiddels windpark E34 met 7 windturbines gerealiseerd, op een afstand van 4,5 kilometer tot de meest zuidelijke windturbine in windpark Laarakkerdijk. Vanwege deze grote afstand is cumulatie van gevolgen voor nagenoeg alle milieu-aspecten niet aan de orde. Mogelijk kan een cumulatief effect optreden vanwege gevolgen voor Natura2000-gebieden aangezien dergelijke gebieden gevolgen kunnen ondervinden van windturbines op grotere afstanden. Cumulatie van gevolgen kan echter alleen plaatsvinden indien Windpark Laarakkerdijk reeds nadelige gevolgen veroorzaakt. gebruil< van natuurlijl<e hulpbronnen Het project maakt geen gebruik van natuurlijke hulpbronnen. de productie van afvalstoffen Het project levert, behalve in beperkte mate afgewerkte olie uit de draaiende systemen, geen afvalstoffen op. verontreiniging en hinder Het project leidt niet tot verontreiniging. In potentie kan het project wel leiden tot hinder voor de directe omgeving vanwege de emissie van geluid en slagschaduw. Er is daarmee sprake van een potentieel aanzienlijk effect op de woon- en leefomgeving. Postbus AA Reusel T +31(0) F +31(0) E gemeente@reuseldemierden.nl Bankrek.nr Iban NL65 BNGH Swiftcode BNGHNL2G

2 risico van ongevallen, vooral gelet op de gebruil<te stoffen of technologieën De in Nederland toe te passen windturbines en ook die in dit project, zijn voorzien van veiligheidscertificaten op grond waarvan het risico van ongevallen als gevolg van het falen van de technologie of de windturbine op zich beperkt is. Er blijft echter een restrisico bestaan waarmee bij de plaatsing van de windturbines rekening moet worden gehouden door de windturbines op voldoende afstand van(beperkt) kwetsbare objecten te situeren. Er is daarmee sprake van een potentieel aanzienlijk effect op de veiligheid in de omgeving. Ad a: Conclusie De kenmerken van de activiteit leiden tot de conclusie dat er potentieel aanzienlijke effecten kunnen optreden op de woon- en leefomgeving voor wat betreft geluid, slagschaduw en veiligheid.voor het overige zijn er geen bijzondere kenmerken op grond waarvan het opstellen van een milieueffectrapport reeds noodzakelijk is. Ad b: Piaats van de activiteit Bij de mate van kwetsbaarheid van het milieu in de gebieden waarop de projecten van invloed kunnen zijn moet in het bijzonder in overweging worden genomen: het bestaande grondgebruik, relatieve rijkdom aan en de kwaliteit en het regeneratievermogen van de natuurlijke hulpbronnen van het gebied, het opnamevermogen van het natuurlijke milieu, met in het bijzonder aandacht voor de volgende typen gebieden: 1. wetlands 2. kustgebieden 3. berg- en bosgebieden 4. reservaten en natuurparken 5. gebieden die in de wetgeving van lidstaten zijn aangeduide of door die wetgeving worden beschermd; speciale beschermingszones door de lidstaten aangewezen krachtens Richtlijn 79/409/EEG (= Vogelrichtlijn) en Richtlijn 92/43/EEG (= Habitatrichtlijn 6. gebieden waarin de bij communautaire wetgeving vastgestelde normen inzake milieukwaliteit reeds worden overschreden 7. gebieden met een hoge bevolkingsdichtheid 8. landschappen van historisch, cultureel of archeologisch belang Achtereenvolgens wordt op deze onderdelen nader ingegaan. het bestaande grondgebruik De voor het project benodigde gronden worden thans agrarisch gebruikt. Het grondgebruik dat verloren gaat is relatief beperkt omdat slechts het benodigde oppervlak voor de funderingen onder de windturbines en de toegangswegen (voor zover nog niet als agrarisch kavelpadaanwezig) aan het agrarische gebruik zal worden onttrokken. Onder de rotorbladen van de windturbines kan het agrarisch gebruik worden voortgezet. Er is geen sprake van een potentieel aanzienlijk (negatief) effect op het bestaande grondgebruik. relatieve rijkdom aan en de kwaliteit en het regeneratievermogen van de natuurlijke hulpbronnen van het gebied De natuurlijke hulpbronnen van het gebied zijn de Natura2000-gebieden in de omgeving. Voor het overige is er geen sprake van in de natuur aanwezige stoffen die van economisch nut kunnen zijn (in de breedste zin des woords bedoeld) en waarvoor het project enig gevolg zou kunnen hebben. Vanwege de ligging op korte afstand van een Natura2000-gebied (gebied Arendonk, Merksplas, Oud- Turnhout, Ravels en Turnhout) in België kan er in potentie een aanzienlijk effect optreden. Op iets grotere afstand liggen diverse andere Natura2000-gebieden waarop in potentie eveneens een effect mogelijk is.

3 Gemeente Reusel-De Mierden het opnamevermogen van het natuurlijke milieu, met in het bijzonder aandacht voor de volgende typen gebieden: 1. Wetlands 2. kustgebieden 3. berg- en bosgebieden 4. reservaten en natuurparken 5. gebieden die in de wetgeving van lidstaten zijn aangeduid of door die wetgeving worden beschermd; speciale beschermingszones door de lidstaten aangewezen krachtens Richtlijn 79/409/EEG (= Vogelrichtlijn) en Richtlijn 92/43/EEG (= Habitatrichtlijn 6. gebieden waarin de bij communautaire wetgeving vastgestelde normen inzake milieukwaliteit reeds worden overschreden 7. gebieden met een hoge bevolkingsdichtheid 8. landschappen van historisch, cultureel of archeologisch belang Van gebieden als bedoeld onder 1, 2, 4, 6 en 7 is in de omgeving geen sprake. Zoals hiervoor al aangegeven ligt het project op korte afstand van een Natura2000-gebied in België (categorie 5). Dit betreft tevens een bosgebied (categorie 3), ondanks de vele recreatiewoningen die in dit gebied zijn gesitueerd. Aan de oostzijde van het windpark is een klein bosgebied gesitueerd. Er is vanwege de afstand in potentie een aanzienlijk effect op (het opnamevermogen van) het nabijgelegen Natura2000-gebied en het nabijgelegen bosgebied. Ten zuiden van de voorgenomen windturbines liggen gronden met de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschapswaarden 2" waardoor mogelijk sprake is van een gebied als bedoeld in categorie 8. Vanwege de ruimtelijke uitstraling van de windturbines is er in potentie een aanzienlijk effect op dat bestemde landschap. Naast genoemde categorieën is er nog een gebied met de bestemming "natte natuurparel" in de nabijheid van de windturbines gelegen. Hoewel de meest zuidelijk windturbine op enige afstand van dit gebied is gelegen, is er in potentie een aanzienlijk effect. Ad b: Conclusie De plaats van de activiteit leidt tot de conclusie dat er potentieel aanzienlijke effecten kunnen optreden op Natura2000-gebieden. Tevens is er in potentie een aanzienlijk effect op het landschap direct ten zuiden van de windturbines en de bestemming "natte natuurparel". Voor het overige zijn er in relatie tot de plaats van de activiteit geen bijzondere omstandigheden op grond waarvan het opstellen van een milieueffectrapport reeds noodzakelijk is. Ad c: Kenmerken van het potentiële effect Bij de potentiële aanzienlijke effecten van het project moeten in samenhang met de criteria van de punten a en b hiervoor in het bijzonder in overweging worden genomen: het bereik van het effect (geografische zone en grootte van de getroffen bevolking), het grensoverschrijdende karakter van het effect de waarschijnlijkheid van het effect.duur, de frequentie en de omkeerbaarheid van het effect. Nadrukkelijk dient te worden stilgestaan bij de "potentieel aanzienlijke effecten", zoals deze hiervoor zijn vastgesteld. Gelet op de omvang en de plaats van de activiteit kunnen als potentieel aanzienlijke effecten worden aangemerkt: 1. Effecten op Natura2000-gebieden 2. Effecten op het landschap inclusief de natte natuurparel 3. Effecten op de woon- en leefomgeving (geluid, slagschaduw, veiligheid) Overige potentieel aanzienlijke effecten om de omgeving moeten worden uitgesloten vanwege de (zeer) beperkte omvang van de effecten, zoals bijvoorbeeld voor archeologie, bodem, grondwater, water en luchtkwaliteit. Postbus AA Reusel T +31(0) F +31(0) E gemeente@reuseldemierden.nl Bankrel<.nr Iban NL65 BNGH Swiftcode BNCHNL2C

4 Hieronder worden de potentieel aanzienlijke effecten nader beschouwd, telkens met toepassing van de specifieke aandachtspunten zoals dat is vereist. Ad 1. Effecten op Natura2000-gebiedenen overige natuur In het kader van de vrijstellingsprocedure ten behoeve van het windpark is door Bureau Waardenburg een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijke effecten op de Natura2000-gebieden en de effecten op beschermde soorten in het kader van de Flora- en faunawet. Het onderzoek is neergelegd in de rapportage 'Beoordeling van effecten van vijf windturbines (Eneco New Energy), Gemeente Reusel-De Mierden, oriënterend onderzoek (quick scan) in het kader van de Flora- en faunawet en Natura2000' van 10 september Daaruit blijkt dat er geen directe of indirecte effecten worden verwacht op de kwalificerende habitats en soorten van de beschermde Natura2000-gebieden in de omgeving. Aangezien geen effecten te verwachten zijn, zijn deze zeker niet significant. Daarom zal er ook in cumulatie met andere projecten of plannen, zoals windpark E34 in België, nooit sprake kunnen zijn van mogelijk aanzienlijke effecten voor de Natura2000-gebieden. Ook voor wat betreft de beschermde soorten flora en fauna op grond van Flora- en faunawet is de verstoring gering (broedvogels), te verwaarlozen (pleisterende vogels) of verwaarloosbaar klein (trekvogels), aldus dit onderzoek. Voor wat betreft de overige natuurwaarden zal er daarom ook cumulatief beschouwd met andere projecten of plannen nooit een kans op aanzienlijke effecten zijn. Er is daarmee met zekerheid, al dan niet in cumulatie met andere projecten, geen mogelijk aanzienlijk effect op Natura2000-gebieden en/of andere natuurwaarden in de directe omgeving. Het rapport van Els & Linde van maart 2012 'Ecologische effecten windmolenpark te Reusel' doet aan de waarde en conclusies van de rapportage van Bureau Waardenburg niet af. Conclusie Effecten op Natura2000-gebieden en overige natuur De omvang (kenmerk) van het potentieel aanzienlijke effect blijkt bij nadere beschouwing en gebaseerd op de bekende informatie voor wat betreft Natura2000-gebieden niet aanwezig te zijn. Voor wat betreft de ovenge natuurwaarden blijken de effecten slechts zeer beperkt te zijn. Er is met zekerheid geen sprake van een aanzienlijk effect (al dan niet in cumulatie met andere projecten) zodat er geen aanleiding tot het opstellen van een MER bestaat. Ad 2. Effecten op het landschap inclusief natte natuurparel De lijnopstelling van windturbines is gelegen in een noord-zuid richting. Direct ten zuiden van de zuidelijkste windturbine liggen gronden met de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschapswaarden 2". De zuidelijkste windturbine inclusief fundering is niet gelegen op gronden met laatstgenoemde bestemming maar op de bestemming "Agrarisch" waaraan geen landschapswaarden zijn toegekend. Gronden met de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschapswaarden 2" zijn mede bestemd voor behoud, herstel en ontwikkeling van de landschappelijke waarden in het algemeen en in het bijzonder door de op de plankaart aangeduide bijzondere landschappelijke waarden: landschapsontwikkelingsgebied. ^ De algemene en bijzondere landschappelijke waarden van de gronden in het gebied worden beschermd. Die bescherming kent echter geen externe werking: het betreft uitsluitend de gronden met bedoelde bestemming. Ontwikkelingen op gronden buiten de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschapswaarden 2" zijn daarom per definitie van slechts geringe invloed op de landschapswaarden in het gebied. Overigens worden de landschapswaarden voor dit gebied, voor zover mogelijk, gerespecteerd: De omgeving van het windpark, inclusief de direct zuidelijk daarvan gelegen gronden, kenmerkt zich als qua landschapsstructuur als grootschalig open heide- en ontginningslandschap zoals bedoeld in bijlage 3 "Beeldkwaliteit" bij het Bestemmingsplan Buitengebied De bebouwingsstructuur kent verspreide bebouwing die voortborduurt op de landschappelijke onderlegger. Als uitgangspunt voor nieuwe ontwikkelingen dient rekening te worden gehouden met de bestaande landschapsstructuur en de béstaande bebouwingsstructuren zijn forse bouwvolumes toegestaan. In algemene zin sluit het windpark aan op de algemene uitgangspunten: de lijnopstelling volgt zowel de landschapsstructuur, gevormd door de rechte Laarakkerdijk en de rechte landsgrens met overgang van 8

5 Gemeente Reusel-De Mierden Q Q recreatiegebied/bosgebied in België en het agrarische grondgebruik in Nederland, als de bebouwingsstructuur nabij de Laarakkerdijk. Bovendien is een algemeen uitgangspunt voor landschappelijke inpassing (pagina 5 van bijlage 3 bij bestemmingsplan Buitengebied 2009) dat nieuwe bebouwing gezien mag worden. Zulks is onmiskenbaar het geval met de windturbines in dit project. Vanuit de algemene uitgangspunten voor ruimtelijke kwaliteit en de eisen aan landschappelijke inpassing van nieuwe ontwikkelingen versterkt de lijnopstelling de ruimtelijke structuur in het gebied. Er is daarmee geen aanzienlijk nadelig effect voor het landschap in het gebied. Voor wat betreft de bijzondere landschappelijke waarden zoals die voor de gronden ten zuiden van de windturbines in de directe omgeving op de plankaart zijn aangegeven met 'landschapsontwikkelingsgebied' kan het volgende worden opgemerkt. De definitie bij het bestemmingsplan vermeldt daarvoor: "een gebied dat beleidsmatig gezien aangeduid is voor een of andere vorm van landschapsontwikkeling. Voorbeelden zijn een RNLE, een zone beekherstel, een Iandschapsecologische zone en een robuuste ecologische verbindingszone". In dit geval is er sprake van een RNLE dat nauw samenhangt met de Reuselse Moeren waarin een natte natuurparel is gelegen. De RNLE omvat daarom de gronden met de bestemmingen "natte natuurparel kern", "natte natuurparel buffer" en enkele daaraan grenzende percelen. Deze RNLE is reeds sinds 2005 als aanduiding verbonden met deze gronden vanwege het Reconstructieplan Beerze-Reusel. Een landschapsontwikkelingsplan voor dit gebied is nog niet vastgesteld, maar uit de historische benoeming van het gebied vloeit reeds voort dat de ontwikkeling van het gebied en daarmee het landschap voornamelijk gericht is op behoud, herstel en ontwikkeling van de hydrologische situatie voor de natte natuurparel. Uit het aanlegvergunningstelsel behorende bij de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschapswaarden 2" blijkt dat er weinig beperkingen zijn opgelegd aan de ontwikkelingen die op de gronden qua bestemming mogelijk zijn (zie ook pagina 70 van de toelichting bij het bestemmingsplan Buitengebied 2009). De aanlegvergunningplicht is er op gericht om het gebied niet zonder toets aan de landschappelijke doelstellingen meer open te maken dan het al is (geen opgaande natuurlijke landschapselementen verwijderen) en/of meer verharding aan te brengen (in verband met de hydrologische situatie). Windturbines (althans één windturbine) net buiten het gebied zullen het gebied met de bijzondere landschapswaarden niet meer open maken en evenmin tot gevolg hebben dat de hydrologische situatie nadelig wijzigt. Het plaatsen van windturbines (in casus één windturbine) net buiten dit gebied zal daarom niet conflicteren met de doelstellingen achter de landschapswaarden behorende bij het 'landschapsontwikkelingsgebied'. Er is daarmee geen mogelijk aanzienlijk nadelig effect voor de bijzondere landschapswaarden in het landschapsontwikkelingsgebied. Voor wat betreft de natte natuurparel: Op een afstand van circa 150 meter van de meest zuidelijke windturbine ligt de begrenzing van de bestemming "natte natuurparel buffer". Dit betreft een bufferzone die bestemd is rondom de bestemming "natte natuurparel kern". De gronden binnen de bestemming "natte natuurparel buffer" zijn mede bestemd voor behoud, herstel of ontwikkeling van de hydrologische waarden van de buffer rondom de natte natuurparel. De windturbine heeft weliswaar een relatief forse fundering maar reeds vanwege de afstand van 150 meter tot de grens van de bufferzone hoeft niet te worden verwacht dat een significant hydrologisch effect zal kunnen optreden. Daarvoor is de omvang van de fundering met 19 meter doorsnede en een diepte van 2 meter te beperkt. Nu er geen significant effect op de bufferzone hoeft te worden verwacht kan een aanzienlijk effect op de natte natuurparel kern worden uitgesloten. Conclusie landschap inclusief natte natuurparel buffer Er is geen sprake van een aanzienlijk effect, althans er zijn in elk geval geen belangrijke nadelige gevolgen voor het landschap en de "natte natuurparel buffer" respectievelijk de "natte natuurparel kern". Postbus AA Reusel T +31(0) F +31(0) E gemeente@reuseldemierden.nl Bankrclc.nr Iban NL65 BNGH Swiftcode BNGHNL2G

6 Ad 3. Effecten op de woon- en leefomgeving (geluid, slagschaduw, veiligheid) In potentie zijn er aanzienlijke effecten op de woon- en leefomgeving mogelijk. De daarvoor maatgevende effecten worden hieronder puntsgewijs nader beschouwd. Overigens gelden er op grond van de uitgave "Bedrijven en milieuzonering" van het VNG richtafstanden van 300 meter voor geluid en 50 meter voor veiligheid bij een windturbine met een rotordiameter vanaf 50 meter. In dit geval is de rotordiameter maximaal 100 meter zodat aan de richtafstanden weinig waarde kan worden gehecht. Geluid De invloedssfeer van het geluid vanwege de exploitatie van de windturbines reikt tot op een afstand van circa 400 meter van elke windturbine. Op die afstand is de geluidsimmissie vanwege de windturbines gezakt tot onder het niveau zoals dat is vastgelegd in de geluidvoorschriften van het thans geldende Activiteitenbesluit. Bij alle woningen in het gebied, ook die van de deelnemers in het project, wordt voldaan aan de geluidnormen uit het Activiteitenbesluit zonder dat er geluidbeperkende maatregelen nodig zijn (zie rapportage 'Windpark Laarakkerdijk' Akoestisch onderzoek van LBP SIGHT d.d. 31 januari 2012). Het betreft overigens vooral woningen (na)bij agrarische bedrijven waar activiteiten plaatsvinden met een bijbehorende geluidemissie naar de eigen woning en woningen in de omgeving. Bij het nader beschouwen van de omvang van het potentieel aanzienlijke effect van geluid dient te worden gerealiseerd dat de huidige geluidnormen in het Activiteitenbesluit zijn gebaseerd op de dosiseffectrelatie. De norm van 47 db Lden(in combinatie met de norm van Lnigm 41 db) is naar de toelichting van de wetgever dan ook toereikend uit oogpunt van bescherming tegen geluidhinderv Daardoor is het achtergrondgeluidsniveau van het specifieke gebied nog slechts van beperkte relevantie bij het bepalen van (de gevolgen van) de effecten. Wordt echter het karakter van het gebied desondanks toch bij de afweging betrokken dan moet worden geconcludeerd dat het gebied aan Nederlandse zijde van de landsgrens zich kenmerkt als een gebruikelijk buitengebied zonder bijzondere omstandigheden. De omgeving van de locatie is te typeren als een normaal agrarisch gebied, zodat er geen aanleiding bestaat dat de geldende geluidnormen ontoereikend zouden zijn voor de omwonenden. Er is derhalve geen situatie die zodanig afwijkt van andere locaties voor windturbines in Nederland dat op grond daarvan een andere beoordeling van het effect van geluid moet plaatsvinden. Het gebied aan Belgische zijde van de landsgrens betreft een habitatgebied/bosgebied met daarin gelegen recreatiewoningen (permanente bewoning wordt door het gewestplan niet toegestaan). Deze recreatiewoningen zijn gelegen op korte afstand en binnen de invloedssfeer van een industriegebied voor" milieubelastende industrieën". Bovendien blijkt uit vorenbedoelde rapportage van LBP SIGHT dat de geluidbelasting als gevolg van de windturbines ter plaatse van de recreatiewoningen eveneens zal voldoen aan de norm voor geluidgevoelige objecten van 47 db Lden en Lnigw 41 db. De windturbines veroorzaken daardoor met zekerheid geen aanzienlijk effect ter plaatse van de recreatiewoningen en./of in het bos/recreatiegebied. Voor wat betreft mogelijk cumulatie met de geluidbelasting vanwege het noordelijk van het windpark gelegen motorcrossterrein moet worden geconcludeerd dat zulks niet optreedt: De geluidemissie vanwege windturbines is 24 uur per etmaal hetzelfde. Gevolgen voor de omgeving treden uitsluitend in de avond- en nachtperiode op omdat het achtergrondgeluidniveau op die momenten lager is dan overdag. Het motorcrossterrein is alleen overdag in gebruik en slechts één keer per jaar in de avondperiode. Het betreft overigens een motorcrossterrein dat minder dan 8 uur per week in werking is, hetgeen in de vergunning is vastgelegd. Eventuele cumulatie van effecten van geluidemissie vanwege windturbines en het motorcrossterrein treden derhalve niet op. De effecten, voor zover aanwezig, treden met zekerheid op. Het effect zal optreden gedurende de exploitatie van de"windturbines, naar verwachting 20 jaar. Het effect is omkeerbaar: zodra de exploitatie van de windturbines wordt gestaakt treedt het effect niet meer op. ' Memorie van Toelichting bij Besluit van 14 oktober 2010 tot wijziging van het Besluit algemene regels voor inrichtingen en het Besluit omgevingsrecht (wijziging milieuregels windturbines^ Staatsblad 2010,

7 LWeEfMlERDE Gemeente Reusel-De Mierden I B 0 " Conclusie geluid Het potentieel aanzienlijke effect van geluid op de woon- en leefomgeving blijkt bij nadere beschouwing niet aanwezig omdat ter plaatse van alle (recreatie)woningen in het gebied(zowel Nederland als België) zal worden voldaan aan de geluidnormen die als aanvaardbaar gelden of moeten worden verondersteld op grond van de dosis-effectrelatie. Er is daardoor met zekerheid geen sprake van belangrijke nadelige gevolgen voor de omgeving als gevolg van geluid vanwege de windturbines, ook niet in cumulatie met effecten van andere projecten of plannen. Slagschaduw Als gevolg van het draaien van de rotorbladen treedt er schaduwwerking in de omgeving op. De theoretische afstand waarbinnen slagschaduw kan optreden bedraagt 12 maal de rotordiameter, in dit geval dus maximaal meter van elke windturbine. In potentie zijn enkele tientallen woningen binnen deze afstand gelegen. Naar het optreden van slagschaduw is een onderzoek uitgevoerd. Daaruit blijkt dat er bij diverse woningen sprake zal zijn van slagschaduw met een omvang van meer dan 5 uur per jaar, hetgeen de geldende norm is. De slagschaduw is eenvoudig te beperken met een automatische stilstandregeling. Daardoor zullen 3 windturbines gedurende ongeveer 75 uur per jaar worden stilgezet zodat de effecten van slagschaduw voor de omwonenden beperkt blijven tot 5 uur per jaar. Dit effect treedt met zekerheid op en is grensoverschrijdend. Het effect zal optreden gedurende de exploitatie van de windturbines, naar verwachting 20 jaar. Het effect is omkeerbaar: zodra de exfjloitatie van de windturbines wordt gestaakt treedt het effect niet meer op. Conclusie slagschaduw Het potentieel aanzienlijke effect van slagschaduw op de woon- en leefomgeving blijkt bij nadere beschouwing niet aanwezig omdat met een stilstandregeling (die op grond van het Activiteitenbesluit verplicht moet worden toegepast) ter plaatse van alle woningen in het gebied zal worden voldaan aan de norm van maximaal 5 uur per jaar terwijl daarvoor slechts een totale stilstand van circa 75 uur per jaar van drie windturbines nodig is. Er is daardoor met zekerheid geen sprake van belangrijke nadelige gevolgen voor de omgeving als gevolg van slagschaduw vanwege de windturbines. Veiligheid Met het oog op de externe veiligheid rond windturbines dienen op grond van het Handboek risiconormering windturbines afstanden te worden aangehouden ten opzichte van 'gevoelige bestemmingen'. Dit Handboek kan daarom ook worden gebruikt om te bepalen of er aanzienlijke effecten voor veiligheid zijn te venwachten. Sinds 1 januari 2011 zijn in het Activiteitenbesluit de normen uit het Handboek vertaald naar wettelijke normen voor het plaatsgebonden risico. Het plaatsgevonden risico (PR) voor een kwetsbaar object mag niet meer dan 10"^ per jaar bedragen. Voor een beperkt kwetsbaar object is de norm maximaal 10" per jaar. De PR 10"^-contour rond windturbines komt voor windturbines overeen met een cirkel met een straal die ongeveer gelijk is aan de tiphoogte van de windturbine. Aangezien de maximale tiphoogte van de aangevraagde windturbines 150 m bedraagt, is de PR 10" -contour gelegen op een afstand van circa 150 m van een windturbine. Binnen deze afstand bevinden zich geen (beperkt) kwetsbare objecten en worden geen (beperkt) kwetsbare objecten mogelijk gemaakt. Gelet op de afwezigheid van andere activiteiten met een veiligheidsrisico in de directe omgeving kan er geen sprake zijn van een groepsrisico of domino-effecten. Conclusie veiligheid Het potentieel aanzienlijke effect van veiligheid op de woon- en leefomgeving blijkt bij nadere beschouwing niet aanwezig omdat (beperkt) kwetsbare objecten ver buiten de daarvoor relevante risicocontouren zijn gelegen. Dergelijke objecten zijn op basis van het geldende bestemmingsplan ook niet mogelijk binnen de risicocontouren. De veiligheidscpntouren zijn niet grensoverschrijdend. Er is Postbus AA Reusel T +31(0) F +31(0) E gemeente@reuseldemierden.nl Banl<rek.nr Iban NL65 BNGH Swiftcode BNGHNL2C 11

8 daardoor met zekerheid geen sprake van belangrijke nadelige gevolgen voor de omgeving als gevolg van veiligheid. Samenhang potentieel aanzienlijke effecten, eventueel in combinatie met de omgeving De potentieel aanzienlijke effecten tezamen bezien leiden vanwege de telkens geringe omvang van de effecten niet tot de conclusie dat ze cumulatief bezien belangrijke nadelige gevolgen voor de omgeving veroorzaken of kunnen veroorzaken. Er zijn geen projecten in de omgeving die in samenhang met dit project kunnen leiden tot andere of grotere milieueffecten dan hiervoor beschreven. De hinder, belasting en/of verontreiniging van de voorgenomen activiteit is dermate beperkt terwijl andere projecten waarmee cumulatie zou kunnen plaatsvinden ontbreken, zodat van cumulatie geen sprake is. Ad c: Conclusie De potentieel aanzienlijke effecten als resultante van de beschouwing van de kenmerken en plaats van de activiteit treden bij nadere beschouwing niet op. Zowel elk potentieel aanzienlijk effect afzonderlijk als de potentieel aanzienlijke effecten tezamen dan wel in samenhang met andere projecten blijken slechts te leiden tot beperkte nadelige gevolgen voor het milieu, in elk geval geen belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu. Conclusie vormvrije mer-beoordeling Gelet op de toetsingen moet worden uitgesloten dat als gevolg van de windturbines aan de Laarakkerdijk te Reusel belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu kunnen optreden. Dit betekent dat er geen aanleiding of noodzaak bestaat tot het opstellen van een MER. 12