Doelgroep: 3 de graad basisonderwijs
|
|
- Hilde van Loon
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1 Lesfiche ICO PRONTO Doelgroep: 3 de graad basisonderwijs Thema: Volwassen worden Volwassen worden in verschillende culturen Deze lesfiche bevat twee lessen. De lessen kunnen afzonderlijk gebruikt worden. Het thema volwassen worden kan een aanleiding zijn tot boeiende kringgesprekken over ouder worden en de toekomst. LES 1: Wat is volwassen zijn? Deze les gaat over wat leerlingen verstaan onder volwassen zijn en wanneer ze vinden dat iemand volwassen wordt of is. Deze les laat veel ruimte voor een gesprek over hoe de leerlingen deze veranderingen zelf ervaren. De leerlingen leren over lichaamsversieringen in verschillende culturen. Doelstellingen De leerlingen: - kunnen voorbeelden geven van hoe volwassen-zijn zich manifesteert door uiterlijke versieringen en attributen (in eigen en andere culturen). - zijn nieuwsgierig en brengen respect op voor lichaamsversieringen in andere culturen. - kunnen met voorbeelden illustreren dat volwassen zijn een begrip is dat verschillende ladingen dekt (sociaal, biologisch en wettelijk). Materiaal In bijlage: - Infoblad 1: achtergrondinformatie voor de leerkracht - Infoblad 2: bordschema - Infoblad 3: Suri Cruise - Infoblad 4: foto s lichaamsversiering in verschillende culturen - Infoblad 5: versieringen Mursi-stam - Infoblad 6: dagboek - Werkblad 1: tekenblad - Werkblad 2: papa van 13 jaar Door de leerkracht te voorzien: - Per 4 of 5 leerlingen een A3-blad papier (voor een brainstorm) - Eventueel: kleurpotloden Eindtermen - WO 3.1, 4.7, 4.8, 4.12, Ned 2.10, MV SV 1.2, 1.6
2 2 1. Kringgesprek over lichaamsversieringen De leerkracht laat foto s zien van Suri Cruise (infoblad 3), de dochter van twee bekende Amerikaanse acteurs (Tom Cruise en Katie Holmes). Suri is nu 5 jaar oud, maar wordt al vaak gezien met hakken, handtassen en make-up. Haar schoenencollectie zou uit 130 paar bestaan. De leerlingen vertellen wat ze zien en wat ze denken over de foto s. De leerkracht vraagt: - Welke attributen geven je het gevoel groot/groter/ouder te zijn? Enkele voorbeelden voor meisjes: een bh, hoge hakken, make-up, juwelen, een tatoeage, Voor jongens: een das, een helm; een tatoeage, een baard dragen, een lagere stem hebben, - Vanaf wanneer mag je die attributen dragen/gebruiken? - Er bestaan lichaamsversieringen die je enkel bij volwassenen ziet, zoals tatoeages en piercings. o Wat is een piercing? Een piercing is een uit het Engels afkomstige term voor het maken van een gaatje in de huid om daardoor een voorwerp te steken. We hebben hierbij niet over gaatjes voor oorbellen maar over gaatjes op andere plaatsen in het lichaam: neus, lip, bovenaan het oor, navel, tepel, o Kennen jullie mensen die een piercing of tatoeage hebben? o Waarom kiezen mensen voor een piercing of tatoeage? Omdat ze het mooi vinden, omdat ze daardoor iets over zichzelf kunnen vertellen, omdat ze dan bij een bepaalde groep horen, o Vanaf wanneer mag je een tatoeage laten plaatsen? Van je ouders? Van de wet? Van de tatoeshop? In België moet je meerderjarig zijn om een tatoeage te mogen laten zetten, dus ouder dan 18 jaar. Veel tatoeagezaken hebben hun eigen regels en laten ook jongeren van 16 jaar al een tatoeage kopen, al dan niet met toestemming/aanwezigheid van een ouder. o Waarom is er een leeftijdsgrens? - Wat met kleinere versieringen? Mag je je haar knippen/kleuren/ zoals je zelf wil? Helemaal afscheren? Een hanenkam? Vanaf wanneer mag je dat zelf beslissen? 2. Lichaamsversieringen bij andere culturen De leerkracht toont enkele foto s (infoblad 4) van lichaamsversieringen bij andere culturen (zie infoblad 1: achtergrondinformatie). De leerkracht stelt volgende vragen en laat leerlingen vrij antwoorden. - Wat zie je? - Waarom zouden deze mensen zich zo versieren? - Zouden ook kinderen deze versieringen hebben? - Zou iedereen in deze cultuur zo n versieringen hebben?
3 3 De leerkracht duidt nadien: De lichaamsversieringen op de foto s zijn uiterlijke symbolen van volwassenheid. Iemand die zo n versiering heeft, is volwassen. Deze versieringen worden aangebracht tijdens een feest die de overgang van kind naar volwassene duidelijk maakt. Via deze tekens zijn geslacht, afkomst, status en leeftijd meteen voor iedereen herkenbaar. Tegelijk geloven de mensen in die cultuur dat de versieringen geluk brengen of bescherming bieden. 3. Zelf een betekenisvolle versiering ontwerpen De leerkracht vraagt aan de leerlingen om eens na te denken welke (permanente!) versiering ze zelf zouden willen wanneer ze volwassen worden. Waar? Wat? Hoe groot? Betekenis? De leerkracht zorgt voor kopies van werkblad 1. Daarop staan 3 soorten tekeningen: een vrouwenlichaam, een mannenlichaam en een hoofd. De leerlingen kiezen één van de afbeeldingen waarop ze die permanente versiering willen ontwerpen. Hierbij benadrukt de leerkracht dat de leerlingen goed moeten nadenken over de betekenis van die afbeelding of plek. Leerlingen die een klein detail gekozen hebben, kunnen de tekening op de achterkant van hun blad uitvergroten met meer details. Leerlingen die sneller klaar zijn, kunnen nadenken over de techniek, hoe het gezet wordt opzoeken hoe een tatoeage gezet wordt: filmpjes, foto s, Als iedereen klaar is, worden alle tekeningen en foto s (infoblad 4) op de tafels verspreid. De leerlingen bekijken ze en krijgen achtereenvolgens de opdracht bij de foto of tekening te gaan staan - die ze zelf op hun lichaam zouden willen als ze volwassen worden. Waarom? - die ze het mooist vinden. Waarom? - waarover ze graag meer uitleg willen. - die ze nooit zouden willen. Waarom niet? De leerkracht geeft meer uitleg over de rituelen bij de foto s (zie infoblad 1: achtergrondinformatie) en stelt volgende vragen: - Zouden jullie dit zelf willen meemaken? Waarom wel/niet? - Sommige rituelen zijn pijnlijk en/of gevaarlijk. Daarom zijn er in het Westen mensen die vinden dat deze rituelen zouden moeten verboden worden. Wat vinden jullie daarvan? Dit is een erg moeilijk vraag, waar geen juist antwoord voor bestaat. De leerkracht daagt de leerlingen uit om goed te argumenteren. - Hoe zouden mensen uit deze culturen zich voelen als die versieringen en rituelen zouden verboden worden? Waarom? Sommige mensen zouden blij zijn, anderen dan weer niet. Deze versieringen duiden op volwassenheid. De meeste mensen zijn heel blij dat ze kunnen tonen dat ze volwassen, sterk en volhardend zijn. Tegelijk tonen deze symbolen tot welke groep je behoort, het maakt deel uit van de identiteit. Bovendien worden heel wat van de versieringen door de groep als schoonheidsideaal gezien.
4 4 4. Wanneer worden we volwassen? De leerlingen krijgen per 4 of 5 een A3-blad waarop ze alle woorden mogen noteren waaraan ze denken bij het woord volwassen. De bladen worden opzij gelegd en de leerkracht vraagt naar de leeftijd wanneer we volwassen worden. In België ben je volwassen als je 18 jaar bent. a. Volwassen zijn: lichamelijke veranderingen De leerkracht toont foto s van meisjes van de Mursi-stam (infoblad 5) en vraagt: - Hoe oud denken jullie dat de meisjes zijn? De meisjes op de foto s zijn waarschijnlijk tussen 14 en 16 jaar want dat is de leeftijd waarop die stam de rituele overgang naar volwassenheid viert. - Zijn deze meisjes al volwassen? Ze dragen al de tekens van volwassenheid maar zijn nog geen 18 jaar. - De meisjes kregen al de symbolen van volwassenheid omdat de groep waarin ze leven vindt dat ze de overgang naar de volwassenheid gemaakt hebben. Wat zou er dan met het meisje gebeurd zijn dat de groep haar als volwassen beschouwd? Het meisje heeft voor het eerst gemenstrueerd. De leerkracht vertelt dat je in sommige culturen volwassen wordt als je lichaam overgaat van kind naar volwassenen. In deze culturen start volwassenheid niet op 18 jaar maar veel vroeger (12, 13, 14 jaar). Volwassenheid heeft hier te maken met lichamelijke/biologische veranderingen. De leerkracht noteert dit op het bord (zie infoblad 2). De leerlingen nemen hun A3 blad erbij en bekijken of zij lichamelijke veranderingen genoteerd hebben. Deze komen als voorbeelden te staan op het bord onder het woord lichamelijke/biologische veranderingen. Als de leerlingen geen woorden noteerden die daarop betrekking hebben, vraagt de leerkracht door. b. Wettelijk volwassen De leerkracht vertelt dat ze een artikel vond van een jongen van 13 jaar die duidelijk lichamelijk volwassen is. De leerkracht geeft werkblad 2 aan de leerlingen (in duo s). De leerlingen bekijken de foto s en lezen het artikel. De vragen: - Waarover gaat het artikel? - Wat vinden de leerlingen ervan? - Waarom zijn heel wat Britten geshockt dat Alfie vader werd? Hij is lichamelijk al volwassen en kan al kinderen krijgen maar hij ziet er nog uit als een kind. De Britten vinden hem te jong om zelf al kinderen te krijgen. In Groot-Brittannië (net als in de meeste Europese landen) word je pas echt als een volwassene beschouwd als je wettelijk volwassen bent. In België ben je wettelijk volwassen op 18 jaar. De leerkracht noteert dit op het bord (zie infoblad 2). De leerkracht vraagt wat er gebeurt als je wettelijk volwassen wordt (zie infoblad 1). De leerlingen kijken op hun A3 blad of ze daar voorbeelden vinden die te maken hebben
5 5 met wettelijk volwassen zijn. Deze voorbeelden worden op het bord genoteerd onder wettelijk volwassen op 18 jaar. c. Volwassen worden = zelfstandig zijn De leerkracht vraagt of volwassenheid inhoudt dat je altijd je eigen zin mag doen? De leerlingen formuleren voor- en tegenvoorbeelden. De leerkracht leest het dagboekfragment voor van een meisje van 20 jaar en vraagt of het meisje al volwassen is. Mag zij al alles doen waar ze zin in heeft? Nee, ze woont nog bij haar ouders en slaapt bij haar zus op de kamer. Ze moet de huisregels volgen en die mag ze niet zelf bepalen. Ze studeert nog en is financieel nog niet onafhankelijk. Daardoor kan ze niet doen wat ze wil. Het meisje is wettelijk al volwassen maar nog niet echt zelfstandig (op bord). Hebben de leerlingen op hun A3 blad voorbeelden genoteerd die verwijzen naar die zelfstandigheid ( zelf staan, onafhankelijk zijn van je ouders: alleen wonen, thuis komen wanneer ze willen, eten wat en wanneer ze willen, kopen wat ze willen ), dan worden deze woorden genoteerd onder zelfstandig.. 5. Nabespreking De leerkracht kan eventueel nog even stilstaan bij onderstaande situaties: Kinderen die al op jonge leeftijd de verantwoordelijkheden van een volwassenen op zich moeten nemen: voor broertjes/zusjes zorgen, werken: helpen met het werk van de ouders (bv. landbouw), maar ook kinderarbeid voor zichzelf zorgen: denk aan straatkinderen die alleen wonen en moeten werken om te overleven (schoenen poetsen, kleine spulletjes verkopen, bedelen, ) of ook: kindsoldaten. Men zegt soms: je bent volwassen wanneer je al veel dingen meegemaakt hebt. Dat zou betekenen dat bepaalde kinderen al erg vroeg volwassen zijn. (bv. door oorlog/armoede/een groot verdriet/verhuizen naar een ver land/ ) (TIP: = een filmpje over het onderwijs in Suriname, vooral het hoofdstuk volwassen na schooltijd is interessant, over kinderen die alleen op school kind kunnen zijn omdat ze daarna hun ouders moeten helpen of zelf geld moeten gaan verdienen). Sommige volwassenen kunnen nooit zelfstandig worden omdat ze omwille van een handicap niet voor zichzelf kunnen zorgen. In veel westerse landen verschuift het begin van sociale volwassenheid naar een latere leeftijd. De oma's van onze oma's gingen veel minder lang naar school en kregen op een jongere leeftijd kinderen. Misschien hangt de start van volwassenheid ook samen met de gemiddelde levensverwachting? Als we weten dat we ongeveer 80 jaar kunnen worden, lijkt het niet zo raar om pas op je 30ste verjaardag alleen te gaan wonen (de gemiddelde levensverwachting in de meeste Europese landen ligt op 75). Maar voor de meeste Afrikaanse landen is de gemiddelde levensverwachting slechts ongeveer 50 jaar.
Preborden BASISONDERWIJS. Doelgroep. Ontwikkelingsdoelen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie
Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Preborden Doelgroep Ontwikkelingsdoelen Derde kleuterklas Kleuteronderwijs: Mens en maatschappij De kleuters - 1.9 kennen en begrijpen omgangsvormen,
Nadere informatieOver taaie taboes en lastige liefdes
Seksuele diversiteit graad 3 Lesvoorbereiding Over taaie taboes en lastige liefdes Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print het artikel Huwelijken
Nadere informatieDoelgroep: 1 ste graad basisonderwijs
1 Lesfiche ICO PRONTO Doelgroep: 1 ste graad basisonderwijs Thema: kleur Deze lessenreeks gaat dieper in op kleur en gevoel. Hiervoor wordt vertrokken vanuit interculturele sprookjes. Hoort paars bij een
Nadere informatieLeerlingen maakten reeds kennis met het toepassingsgebied biochemie. De leerlingen hebben al analyserend en onderzoekend gewerkt.
Doelgroep Leerlingen maakten reeds kennis met het toepassingsgebied biochemie. De leerlingen hebben al analyserend en onderzoekend gewerkt. Lesdoelen De leerlingen kunnen omschrijven wat een schimmel is
Nadere informatieEen stap in de actualiteit
Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Een stap in de actualiteit Doelgroep Derde graad van de lagere school. Eindtermen Mens en maatschappij - verkeer en mobiliteit: De leerlingen 4.14
Nadere informatieKinderrechten. Doelstellingen. Materiaal
Dag van de Rechten van het Kind Kinderrechten Doelstellingen De kinderen leiden uit concrete ervaringen af wat een kinderrecht is. De kinderen zien in hoe belangrijk het is dat kinderrechten gerespecteerd
Nadere informatieWie ben jij & wie ben ik?
Docentenhandleiding Wie ben jij & wie ben ik? Groep 6 t/m 8 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Wie ben jij & wie
Nadere informatieInfoblad 1: Achtergrondinformatie voor de leerkracht
1 Infoblad 1: Achtergrondinformatie voor de leerkracht 1. Lichaamsversieringen bij andere culturen a. Tatoeages Tatoeages hebben voor iedereen een andere betekenis. Sommige mensen zetten een tatoeage gewoon
Nadere informatieHet gedicht Kampioen
Het gedicht Kampioen Bibliografie: Robben, J. (2009). Zullen we een bos beginnen? Breda: De Geus. Thema: gekke talenten Korte inhoud: Gekke talenten zoals het maken van de lekkerste spaghettipindakaaskoffie,
Nadere informatieAll italiana. Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied
6.3 All italiana Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 6.3 Taal & Gebaren 5 9 j. Kringgesprek/ Klasgesprek Rollenspel 100 / Lichamelijke opvoeding Muzische vorming Nederlands Sociale vaardigheden
Nadere informatieKinderboekenweekprogramma. Wie ben jij & wie ben ik? Docentenhandleiding
Kinderboekenweekprogramma Docentenhandleiding Wie Groep ben jij & 6 wie t/m ben ik? 8 1 Utrecht, 2016 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te
Nadere informatieWereldoriëntatie. Beginsituatie: Leerlingen hebben verschillende technische beroepen besproken of hebben een bezoek gebracht aan de
Lesvoorbereiding: Voedingsindustrie (beroepen : kwaliteitsverantwoordelijke, productieoperator en onderhoudstechnicus) Klas: 3de graad basisonderwijs Leervak: WO technologie maatschappij Onderwerp: Atelier
Nadere informatieWerkloos, hoezo? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les:
Werk graad 3 Lesvoorbereiding Werkloos, hoezo? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Zet het luisterverhaal klaar op het smartboard. Print de memory
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN
SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna
Nadere informatieIEDEREEN BEROEMD! Filmfan. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materiaal. Doelen STERKE SCHAKELS
IEDEREEN BEROEMD! Zeg je hetzelfde tegen je baas als tegen je klasgenoot? Begin je ook te roepen als een klant tegen je staat te schreeuwen? Is het soms beter te zwijgen? Op het werk, de stageplaats, de
Nadere informatieLesvoorbereiding: Metaal en Technologie (beroepen: lasser, elektricien,
Lesvoorbereiding: Metaal en Technologie (beroepen: lasser, elektricien, matrijzenbouwer, ) Klas: 3de graad basisonderwijs Leervak: WO technologie maatschappij Onderwerp: Atelier i.v.m. de beroepssector
Nadere informatieConversatieleidraad. Je kan deze conversatieleidraad gebruiken bij de nabespreking van Zot van A in filmhuis Klappei.
2 Conversatieleidraad Beste leerkracht of docent Je kan deze conversatieleidraad gebruiken bij de nabespreking van Zot van A in filmhuis Klappei. Je moet deze vragen dus niet op voorhand in de klas bekijken.
Nadere informatieWie ben jij & wie ben ik? Docentenhandleiding Groep 6 t/m 8
Docentenhandleiding Groep 6 t/m 8 1 Utrecht, 2017 Beste docent(e), Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Dit programma speelt zich
Nadere informatieYou ve got mail. Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied
3.2 You ve got mail Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 3.2 Taal & Cultuur 6 12 j. Klasgesprek Groepswerk 50 Computers Internetverbinding Nederlands Wereldoriëntatie ICT Leren leren Sociale
Nadere informatieLiefde, voor iedereen gelijk?
Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'
Nadere informatiede klas met een belangrijke vraag.
Episode 1 Een cadeau voor de klas met een belangrijke vraag. Verhalend ontwerp rondom het literaire boek Robin en God van Sjoerd Kuyper Liesbeth Winters-Jonas Verhaallijn Sleutelvragen Leeractiviteiten
Nadere informatieWaar ik (niet) van hou
Waar ik (niet) van hou Naar: Raad van Europa, Compasito: Manual on Human Rights Education for Children Leeftijd: 9-12 jaar Duur: 45 min. Doelen Kinderrechten Kinderen ontdekken de mogelijkheden en kennis
Nadere informatieWORKSHOP CREATIEF SCHRIJVEN: POËZIE
WORKSHOP CREATIEF SCHRIJVEN: POËZIE TIMING DOELEN STRATEGIE LEERSTOF - LEERINHOUD MEDIA 5 I. SFEERSCHEPPING: een vel en een vel. 1 Opdracht: neem een vel papier. De leerkracht legt uit dat het de volgende
Nadere informatieBijlage 1. Beste ouders/verzorgers van de leerlingen van groep 3/4,
Bijlage 1 Brief aan de ouders Beste ouders/verzorgers van de leerlingen van groep 3/4, De komende periode gaan wij aan de slag met het thema feesten. We bespreken allerlei feestelijke momenten in het jaar
Nadere informatieLesfiche 3. Rooms-katholieke godsdienst De advent - Welzijnszorg. Ervaren dat je ook mooie geschenken kan wensen waar geen geld voor nodig is.
Lesfiche 3 Vakgebied: Thema: Omschrijving onderwerp: Verwijzing: Hoofddoel: Duur les: Rooms-katholieke godsdienst De advent - Welzijnszorg Kennismaking met het verhaal van Robby- Het mooiste geschenk.
Nadere informatieMirjams mama en moekie
Seksuele diversiteit graad 1 Mirjams mama en moekie Lesvoorbereiding Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print 2 lege gedragspatroongrafieken af voor
Nadere informatieTijdens het ontbijt kan mijn mama de klastitularis al een beetje leren kennen nog voor dat ze naar het oudercontact komt.
Ik vind het wel goed dat er zo iemand tussen de leerkrachten en de mensen is. Ik zeg het, ik heb dat nergens in geen andere school gezien. Het is beter om dit te hebben want ouders voelen zich beter hierdoor.
Nadere informatieHet verhaal van een veroorzaker van een verkeersongeval: les 2 SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOETen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie
Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie SECUNDAIR ONDERWIJS Het verhaal van een veroorzaker van een verkeersongeval: les 2 Doelgroep Leerlingen van de derde graad secundair onderwijs VOETen Gemeenschappelijke
Nadere informatieSpiegelen en symmetrie
Spiegelen en symmetrie Bedoeling: De leerlingen komen doormiddel van verschillende activiteiten te weten wat spiegelen (en spiegelas) en symmetrie is. Doelen: De leerlingen kunnen - in eigen woorden verwoorden
Nadere informatieHandleiding Perspectief 3 e editie: Introductie
Handleiding Perspectief 3 e editie: Introductie Bekijk het leven Ter introductie van het nieuwe vak is er een korte terugblik op eerder ervaringen met het vak godsdienst/levensbeschouwing. De leerlingen
Nadere informatie1-Kennismaking met archeologie
UITLEG VOOR DE LEERKRACHT Deze opdracht is de start van de lessenserie. Met deze opdracht introduceert u bij de leerlingen het onderwerp op een leuke manier. U kunt het onderwerp op verschillende manieren
Nadere informatieJe wereld kleurt taal
3.4 Je wereld kleurt taal Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 3.4 Taal & Cultuur 8 12 j. Groepswerk 50 Computers Nederlands Wereldoriëntatie ICT Leren leren Sociale vaardigheden Niet
Nadere informatieVan afvalberg tot afvaldal
Dag van de Aarde 3 de graad Van afvalberg tot afvaldal Doelstellingen Leerlingen kunnen doelgericht denken door na te denken over de (gewenste) eigenschappen van een gerecycleerd voorwerp. Leerlingen verzamelen
Nadere informatieDoelgroep: 1 ste graad basis
1 Lesfiche ICO PRONTO Thema: dieren Doelgroep: 1 ste graad basis Einddoelen 1. De leerlingen kunnen met voorbeelden aantonen dat de relatie mens-dier (geit, rund en insect) verschillend kan zijn van cultuur
Nadere informatieActualiteit? Beeld je in! Malala
Actualiteit? Beeld je in! Malala In dit document vind je de verwerkingsopdrachten bij het bord op Pinterest Actualiteit? Beeld je in! Malala. Op dat bord zie je allemaal beelden. Als je op een beeld tikt
Nadere informatieWerkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht
Les 8: Verliefd Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten dat gevoelens van verliefdheid leuk maar ook lastig kunnen zijn; Kinderen zijn zich ervan bewust dat je op verschillende types mensen verliefd kunt
Nadere informatieHET BEGRIP EQUITY ONTDEKKEN EN VERKENNEN
HET BEGRIP EQUITY ONTDEKKEN EN VERKENNEN 1.A. HET HOOGSTE PUNT! 1.B. DE VLINDERS BIJLAGE 1 2 HET BEGRIP EQUITY ONTDEKKEN EN VERKENNEN 1.A. Het hoogste punt! Inleefoefening Duur: 30 Methode Doel Materiaal
Nadere informatieStandbeelden uit een verleden
Opdracht 1 Standbeelden uit een verleden (fotoverhaal) Schrijf samen in een lijstje wat je raar vond in de films die je zag, waar je verbaasd over bent, waar je vragen over hebt of waar je meer over wil
Nadere informatieKop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3
Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan
Nadere informatieWinkelen in het bos?
Winkelen in het bos? Natuur, tweede graad Doelstellingen Kinderen ervaren dat het bos uit verschillende delen en bewoners bestaat. Kinderen ontdekken verbanden tussen alle delen en bewoners van het bos.
Nadere informatieTROELSTRA IS TERUG LES 1 BENODIGHEDEN LESDOELEN BENODIGDE VOORKENNIS
LES 1 Duur 40 à 50 minuten TROELSTRA IS TERUG LESDOELEN 1. Kennismaking met Troelstra. 2. Zin krijgen in toneelstuk, nieuwsgierig worden. 3. Te weten komen wat Troelstra bewoog, armoede, kiesrecht, kinderarbeid.
Nadere informatieHoe maak ik een werkstuk?
Hoe maak ik een werkstuk? Je gaat, misschien wel voor de eerste keer, een eigen werkstuk maken. Dat is leuk, maar ook best moeilijk. Je moet er namelijk een heleboel voor doen. Heb je al eens een eigen
Nadere informatieFeest in de Boeskoolstad
Opdracht 1 Nodig: vragenlijst voor jezelf Hoe beleef jij carnaval? In deze opdracht ga je jezelf interviewen over het carnaval. Van je juf of meester krijg je een vragenlijst. Vul deze lijst in. Bewaar
Nadere informatieLesbrief. Mongens en Jeisjes
Lesbrief Mongens en Jeisjes Blauw of roze, vanaf de geboorte wordt het onderscheid tussen jongens en meisjes benadrukt. Maar wat als de baby zelf geen kleur bekent? Zes dansers, drie mannen en drie vrouwen,
Nadere informatieLes 5 : eigen familiegeschiedenis
LES 5 Les 5 : eigen familiegeschiedenis Achtergrondinformatie leerkracht: In deze les zoomen we in op de eigen familiegeschiedenis. Tijdens de eerste les kregen de leerlingen de opdracht zelf informatie
Nadere informatieLesfiche 1. Rooms-katholieke godsdienst
Lesfiche 1 Vakgebied: Rooms-katholieke godsdienst Thema: De advent Omschrijving onderwerp: De betekenis van de advent + de adventskrans nader bekeken: uitkijken naar Hoofddoel: De advent leren kennen als
Nadere informatieHet ontstaan en de geboorte van een baby
Kriebels in je buik Het ontstaan en de geboorte van een baby 1 Het ontstaan en de geboorte van een baby Groep 5 50 min Begrippen Voortplanting, zwangerschap, geboorte, eicel, zaadcel, zaadballen, piemel,
Nadere informatieLEERJAAR 3 WERELDORIËNTATIE
VOORBEELDATERIAAL HOEKENBOX LEERJAAR 3 WERELDORIËNTATIE P. 02-03 Thema 1 KLEUR SCHATTENEILAND De leerlingen ontwerpen een plattegrond van een eiland en maken daarbij een legende. P. 04-05 Thema 1 KLEUR
Nadere informatieDOOR NELE VANHEX EN ADRIANE LEILICH
VOOR RG 2.3 en 2.4 DOOR NELE VANHEX EN ADRIANE LEILICH INHOUD Woordje van het Huis van het Nederlands en het Red Star Line Museum Doelgroep Doelstelling Lespakket DEEL 1 DEEL 2 INTRODUCTIE: DE GROTE MEERPAAL
Nadere informatieen gezinsvorming Voortplanting Werkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 5: Hoe ben ik geboren? Lesoverzicht Basis
II Voortplanting en gezinsvorming Les 5: Hoe ben ik geboren? Lesoverzicht Werkvormen: Lesdoelen: Kinderen weten meer over de zwangerschap en geboorte van een baby. Kinderen weten hoe een baby in de buik
Nadere informatie4 manieren om Samsam te gebruiken
sam samsam Lesbrief wereldburgerschap Samsam gaat over alle thema's van wereldburgerschap. Door met de onderstaande opdrachten een les samen te stellen, sluit u altijd aan bij één van de kerndoelen van
Nadere informatieWIJ BESLISSEN MEE: KINDEREN EN INSPRAAK
WIJ BESLISSEN MEE: KINDEREN EN INSPRAAK VOORBESPREKING Een kinderreglement Kinderen laten nadenken over de rechten van het kind. Verzamel samen met de kinderen materiaal uit de media waarin kinderen betrokken
Nadere informatieLesbrief Beestjes tekenen naar waarneming
Lesbrief Beestjes tekenen naar waarneming Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie Werkvorm: Zelfstandig Doel van de opdracht: Het kennismaken
Nadere informatieLES 1 OFFERFEEST, RITUELEN EN DE FILM GODS LAM
LES 1 OFFERFEEST, RITUELEN EN DE FILM GODS LAM Algemene opzet van de les Doelen: " Kinderen kunnen verwoorden hoe het offerfeest gevierd wordt. " Kinderen kunnen zich inleven in de personen uit de film
Nadere informatieMaak zelf geld. Lesvoorbereiding. Verwondering. Kennis
Geld graad 1 Lesvoorbereiding Maak zelf geld Print 1 keer het verhaal Isaura s droom, Toon Isaura's foto op het smartboard Print de Braziliaanse munt, de real uit. Verwondering Lees het verhaal Isaura
Nadere informatie- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.
Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieSoorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6
Soorten gezinnen 1. Thema: Diversiteit 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst 3. Doelgroep Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 4. Duur: 50 min. 5. Doelen Eindtermen Wereldoriëntatie:
Nadere informatieLesvoorbereiding: Horeca (beroepen: kelner en barpersoneel)
Lesvoorbereiding: Horeca (beroepen: kelner en barpersoneel) Klas: 3de graad basisonderwijs Leervak: WO techniek Onderwerp: Atelier i.v.m. de beroepssector Horeca Beginsituatie: Leerlingen hebben verschillende
Nadere informatieThema/lessenreeks: Psycho-Motorisch - respect hebben voor de materialen waarmee ze aan de slag gaan(pm1)
Naam student: Datum: School: Uur: Klas: Thema/lessenreeks: Activiteit: Samen Spelen De leerlingen weten hoe ze zich voelen en gedragen als ze samenspelen. De leerkracht werkt voor de eerste keer met een
Nadere informatieWereldoriëntatie. Beginsituatie: Leerlingen hebben verschillende technische beroepen besproken of hebben een bezoek gebracht aan de
Lesvoorbereiding: Transport en logistiek (beroepen: planner, magazijnmedewerker en vrachtwagenchauffeur) Klas: 3de graad basisonderwijs Leervak: WO technologie maatschappij Onderwerp: Atelier i.v.m. de
Nadere informatieKleding met een boodschap
Kleding met een boodschap Kleding met een boodschap Een opdracht voor groep 8 gericht op kritisch denken Door kritisch naar een show van Louis Vuitton te kijken en hardop te denken ontdekken de leerlingen
Nadere informatieLesvoorbereiding: Social profit (begeleider in de kinderopvang, optieker, radioloog, verpleegkundige, sociocultureel werker)
Lesvoorbereiding: Social profit (begeleider in de kinderopvang, optieker, radioloog, verpleegkundige, sociocultureel werker) Klas: 3de graad basisonderwijs Leervak: WO technologie maatschappij Onderwerp:
Nadere informatieLesfiche 2. Rooms-katholieke godsdienst
Lesfiche 2 Vakgebied: Rooms-katholieke godsdienst Thema: De advent Omschrijving onderwerp: - De symboliek van de adventskrans wordt herhaald. - Jezus is een licht voor andere mensen. Hoofddoel: Verwoorden
Nadere informatieTiming: 50 min. Graad: 1-2. Leerplandoelen: VVKBAO:
Graad: 1-2 Timing: 50 min. Leerplandoelen: VVKBAO: WO TE 6.18 Kinderen kunnen met techniek omgaan in verschillende toepassingsgebieden. WO TE 6.18.1 Dat houdt in dat ze technische realisaties uit verschillende
Nadere informatieVoor de paboopleider. Werkvorm 4: voor de opleider (1) beeldgebruik
Werkvorm 4: voor de opleider (1) Beelden van de Jodenvervolging in de les Bij deze werkvorm is een aantal foto s, casussen en adviezen verzameld om studenten te laten nadenken over het gebruik van beelden
Nadere informatieSpider(wo)man. Doelstellingen
Spider(wo)man Vrouwendag/gender, tweede graad Doelstellingen Kinderen benoemen kenmerken van helden Kinderen onderzoeken in hoeverre de rol van meisjes en jongens van elkaar verschilt in films Kinderen
Nadere informatieBenodigheden. Lesdoelen. Puberteit. Begrippen
Kriebels in je buik Puberteit 1 Puberteit Groep 8 130 min Begrippen Puberteit, lichamelijke ontwikkeling, menstruatie, ongesteld, borsten, vrouwelijk geslachtsdeel, groeispurt, vagina, maandverband, tampon,
Nadere informatieSofie Van Butsele Scriptie Stadsvisioenen Les 7, 2 de graad
TITEL ACTIVITEIT beschrijving: Wat geloof jij? 2 de graad Beginsituatie: De leerlingen hebben in eerdere lessen gewerkt rond geloven vroeger en nu. Daarin zijn hoogstwaarschijnlijk al verschillende godsdiensten
Nadere informatieLesvoorbereiding: Kapper en schoonheidsspecialist (beroepen: kapper en schoonheidsspecialist)
Lesvoorbereiding: Kapper en schoonheidsspecialist (beroepen: kapper en schoonheidsspecialist) Klas: 3 e graad basisonderwijs Leervak: WO Technologie - Maatschappij Onderwerp: Atelier i.v.m. de beroepssectoren
Nadere informatieWij menen het! Vertel de leerlingen dat je een brief hebt gekregen van een aantal onderzoekers die hulp nodig hebben.
Action 2015 3de graad Voor je begint Wij menen het! Verdeel het bord in 2 Print de brief van de onderzoekers Print het verhaal van Samuel of toon het op het smartboard Print de probleemkaartjes en knip
Nadere informatieStap 1 Voorafgaand aan het bestuderen van een nieuw onderwerp vatten leerlingen in kleine groepjes samen wat ze al van het onderwerp weten.
Werkvorm 1 Stap 1 Voorafgaand aan het bestuderen van een nieuw onderwerp vatten leerlingen in kleine groepjes samen wat ze al van het onderwerp weten. Stap 2 Vervolgens formuleren ze vragen over wat ze
Nadere informatieThema kinderportretten
Thema kinderportretten Les 3: In dialoog met een kinderportret Lestitel: In dialoog met een kinderportret Leerdomein: spreken, drama, wereldoriëntatie Lesduur: 50 minuten Leerplandoelen Leerplan wereldoriëntatie
Nadere informatieDe kinderen zijn bereid om te reflecteren over taal en over taalgebruik. De kinderen kunnen verschillende vormen van rollen uitvoeren.
Deze workshopfiche geeft begeleiders de kans om meer te halen uit de spelletjes van. We geven enkele tips om talensensibiliserend aan de slag te gaan en thuis- en andere talen maximaal aan te spreken.
Nadere informatieHandleiding. Handleiding
2 Het lespakket van het Rode Kruis is ontwikkeld naar aanleiding van de inzamelingsactie in oktober. In de week van 3 t/m 7 oktober hebben zij in samenwerking met stichting KICI een inzamelingsactie georganiseerd.
Nadere informatie(Eerlijk) verdelen, breuken (taal), meetkunde, meten
Titel Belgische voet Groep / niveau Groep 5/6 Leerstofaspecten (Eerlijk) verdelen, breuken (taal), meetkunde, meten Benodigdheden Stroken; A3 in de lengte in vieren (smalle strook), bij voorkeur in verschillende
Nadere informatieDe Kunstenaar. Korte lessenserie bij het gelijknamige prentenboek. Doelgroep Groep 6-8. Leerdoelen
De Kunstenaar Korte lessenserie bij het gelijknamige prentenboek Doelgroep Groep 6-8 Leerdoelen De leerlingen ontdekken via een spiegelverhaal kernmomenten uit de christelijke traditie en kunnen verwoorden
Nadere informatieDocument vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2:
Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4 Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Leerlingen raken vertrouwd met het presenteren voor een groep Leerlingen raken vertrouwd
Nadere informatieREKENEN MET AFLATOUN HOEVEEL MUNTJES? (15 MINUTEN) MUNTJES!! (15 MINUTEN) MEL & JOL OP DE MARKT (30 MINUTEN) VAN GROOT NAAR KLEIN (15 MINUTEN)
REKENEN MET AFLATOUN De leerlingen ontdekken dat er verschillende soorten munten zijn. Ze leren dat bepaalde voorwerpen verschillende waarden kunnen hebben. Ze leren sorteren op grootte, kleur en materiaal.
Nadere informatieVakantieland of crisisland
Vakantieland of crisisland Crisis graad 1 Lesvoorbereiding Projecteer de foto's van Zuid-Europa. Print de 4 tekeningen van kinderen: Dora uit Griekenland, Carlos uit Spanje, Sofia uit Italië, Thomas uit
Nadere informatieDe rechten van het kind
De kinderrechten in een notendop Internet(wiki): Verdrag inzake de rechten van het kind 1 Het kinderrechtenverdrag Naast de rechten van de mens werd er in de Verenigde Naties gewerkt aan een verdrag voor
Nadere informatieHANDLEIDING Leerkracht
Actuele leskaart Onderwerp: cyberpesten 17 november 2017 HANDLEIDING Leerkracht Tijd Groep Doelen 60 minuten 6, 7 en 8 - Uw leerlingen leren wat cyberpesten is; - Uw leerlingen onderzoeken hun eigen rol
Nadere informatieBeroepsgerichte Vorming, opleiding handel en administratie of Project Algemene Vakken
ONTBIJT OP SCHOOL De jongeren organiseren zelf een ontbijt op school. Ze bepalen hoe het ontbijt er zal uitzien en staan ook in voor de praktische organisatie. Hiervoor moeten ze een heel aantal zaken
Nadere informatieLesideeën groep 3 en 4
Lesideeën groep 3 en 4 Doelstellingen Na het project kunnen de kinderen vertellen hoe een tandheelkundige praktijk eruitziet en wie er werken. Ook kunnen de kinderen vertellen hoe hun gebit eruitziet,
Nadere informatieEenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les
8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil
Nadere informatieWitte wasjes, bonte wasjes
Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikkelingsdoelen Observatiejaar Logistiek assistent Wasserij-operator 12-14 Klasgesprek Duowerk 70 Verkeerd gewassen kledij Computer Internet Leren leren Taalvaardigheid
Nadere informatiePeiling natuurwetenschappen eerste graad A-stroom. Voorstelling resultaten Werkseminarie 17 november 2016
Peiling natuurwetenschappen eerste graad A-stroom Voorstelling resultaten Werkseminarie 17 november 2016 Overzicht De peiling natuurwetenschappen Resultaten van de peiling o Behalen eindtermen o Samenhang
Nadere informatieIedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 3 ... Google: zoeken op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is
Les 3... Google: zoeken op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is Leerkrachten WebExperts Senioren Leerlingen Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie voor de leerkracht Waarom?
Nadere informatieLesvoorbereiding: Bouw (tegelzetter, metselaar, schilder)
Lesvoorbereiding: Bouw (tegelzetter, metselaar, schilder) Klas: 3de graad basisonderwijs Leervak: WO technologie maatschappij Onderwerp: Atelier i.v.m. de beroepssectoren en specifiek over de sector Bouw
Nadere informatieStappenplan: een spreekbeurt maken
Stappenplan: een spreekbeurt maken 1. Dit weet ik al! Dit wil ik nog te weten komen! Maak op een kladblad een woordspin over het onderwerp. Ik noteer sleutelwoorden Schrijf onder je woordspin vragen die
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieLogisch toch / Ijsblokchallenge
Doelgroep De leerlingen hebben het onderzoek naar de verschillende aggregatietoestanden uitgevoerd. Ze weten dat water in 3 fases kan voorkomen: vast, vloeibaar en gas. Lesdoelen De leerlingen kunnen specifieke
Nadere informatieEen zusje uit een vliegtuig
Een zusje uit een vliegtuig Bibliografie: Bottinga, G. (2006). Een zusje uit een vliegtuig. Rotterdam: Lemniscaat. Thema: adoptie, zusje Korte inhoud: Tjebbe krijgt een zusje. Als mama hem tijdens een
Nadere informatieIn deze lesbrief vindt u lesideeën bij een selectie van onze Klavertjesboeken. - voor groep 3/4 en 5/6
In deze lesbrief vindt u lesideeën bij een selectie van onze Klavertjesboeken. - voor groep 3/4 en 5/6 Klavertje Een: De hut van Marion van de Coolwijk, AVI 2 Klavertje Twee: De draak van Harmen van Straaten,
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatieRed met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld
Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld Kom op, trek je jas aan. 't Is tijd dat er een stap wordt gezet. In regen en zonnestralen.
Nadere informatieVerkeersborden. Eindtermen. Doelgroep. Lesdoel. Lager onderwijs: Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS
Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Doelgroep Tweede graad van de lagere school. Lesdoel De leerlingen kennen de juiste betekenis van de voornaamste verkeersborden voor voetgangers
Nadere informatieInhoud van de les. Doelgroepen * jaar regulier basisonderwijs * jaar speciaal onderwijs * jaar regulier voortgezet onderwijs
Sterren dansen op de sites Introductie Korte beschrijving les Wat is een goede website voor kinderen? En hoe beoordeel je dat eigenlijk? Deze vragen komen aan de orde in deze les. Leerlingen beoordelen
Nadere informatieTJERK WORDT EEN BERK
TJERK WORDT EEN BERK EDUCATIE: VOORBEREIDEN EN REFLECTEREN Jolan Van de Waeter onderwijzend in cultuuronderwijs 2017 2018 Het educatiemateriaal behorende bij de voorstelling, Tjerk wordt een Berk is ontworpen
Nadere informatieOpdracht: de kinderen gaan zelf een verhaal bedenken, prenten bij het verhaal ontwerpen en het verhaal presenteren.
Gruwelijk eng! Vertellen in De Kinderboekenweek Opdracht: de kinderen gaan zelf een verhaal bedenken, prenten bij het verhaal ontwerpen en het verhaal presenteren. Duur: 2 lessen van respectievelijk 50
Nadere informatieEEN JONGE NAVEL? De Vloer Op Jr. in de klas
EEN JONGE NAVEL? De Vloer Op Jr. in de klas Leeftijd: 9-12 jaar, 13-15 jaar Niveau: bovenbouw basisonderwijs, onderbouw voortgezet onderwijs Tijd: 60+ minuten Benodigdheden: beamer/digibord (internet),
Nadere informatie