Stap 1 Voorafgaand aan het bestuderen van een nieuw onderwerp vatten leerlingen in kleine groepjes samen wat ze al van het onderwerp weten.
|
|
- Gert Pieters
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Werkvorm 1 Stap 1 Voorafgaand aan het bestuderen van een nieuw onderwerp vatten leerlingen in kleine groepjes samen wat ze al van het onderwerp weten. Stap 2 Vervolgens formuleren ze vragen over wat ze niet weten. Stap 3 Na afloop van de studie (bekijken film, lezen tekst) gaan leerlingen samen na wat ze te weten zijn gekomen over het onderwerp. Werkvorm 2 Stap 1 Leerlingen vormen duo s. Leerling A interviewt leerling B over een vraag. Stap 2 Leerling B interviewt leerling A. Stap 3 Rondje in een groep van vier: leerlingen vertellen één voor één wat voor hen de uitkomsten van het interview waren. A vertelt wat B heeft gezegd enzovoort. Stap 4 Nu pas vindt een kort klassengesprek plaats. Werkvorm 3 Stap 1 De leerkracht verdeelt de klas in groepen van vier of vijf. Er kan met een taakverdeling gewerkt worden. (Bijvoorbeeld: in elke groep worden een organisator en een secretaris aangesteld.) Stap 2 De leerkracht verdeelt papier en stiften en legt de opdracht uit. De leerlingen moeten associërend brainstormen rond het onderwerp. Zowel algemene ideeën als detailonderwerpen kunnen aan de orde komen. De brainstorm verloopt volgens de wijzer van de klok zodat elke deelnemer aan bod komt. De organisator leidt dit in goede banen. De secretaris noteert in spinvorm.
2 Werkvorm 4 Stap 1 De leerlingen krijgen een vraag, stelling of probleem van de leerkracht. De leerlingen worden zo geplaatst dat ze per twee zitten/staan met het gezicht naar elkaar (in twee kringen, in twee rijen). Stap 2 De leerlingen delen informatie met elkaar (getimed), geven hun antwoorden op de/het vraag/opdracht/probleem. Stap 3 De buitenste kring schuift nu één plaats door (of 2, 3 in dezelfde richting) zodat ze een nieuwe partner hebben. Opnieuw wordt de informatie gedeeld. Zo tot de meeste vragen/problemen/opdrachten ongeveer opgelost zijn. Werkvorm 5 Stap 1 De leerlingen krijgen een vraag/opdracht/stelling met een aantal keuzemogelijkheden. Elke keuzemogelijkheid wordt aangeduid op een bepaalde plaats in het lokaal (eventueel hoeken). Stap 2 Leerlingen kiezen individueel voor één hoek. (Dit wordt snel op papier geschreven zodat ze zich niet op hun vriendjes kunnen richten.) Stap 3 Leerlingen gaan naar de hoek van hun keuze. Ze praten in duo s over hun keuze en zoeken naar argumenten daarvoor. Dit kan leiden tot een klassendiscussie. Eventueel kan een wedstrijdelement worden ingebouwd als overlopen wordt toegelaten. Welke groep kan de meeste overlopers lokken? Stap 4 Leerlingen gaan naar hun plaats en noteren per keuzemogelijkheid de belangrijkste argumenten. Werkvorm 6 Stap 1 De leerkracht geeft een dimensie waarop de leerlingen zich kunnen ordenen of een stelling waar leerlingen meer of minder mee akkoord kunnen gaan. (Eventueel geeft de leerkracht elke leerling een kaartje met zijn specifieke zaak ) Stap 2 Er wordt een lijn opgesteld: leerlingen moeten met hun buur uitmaken wie best welke positie gaat innemen ten opzichte van de twee uiteinden van de lijn. Deze lijn wordt dus echt fysiek gemaakt.
3 Werkvorm 7 Stap 1 Alle leerlingen krijgen een pen/stift van een verschillende kleur en per groep een groot vel papier. Stap 2 Het kernconcept dat ze moeten uitwerken, schrijven ze in het midden. Stap 3 Elk om beurt noteren ze een belangrijk deelconcept. Stap 4 Daarna mag iedere leerling individueel andere deelconcepten toevoegen of verbindingslijnen trekken. Werkvorm 8 Stap 1 Iedere groep van vier leerlingen krijgt een vel papier. In het midden tekenen ze een rechthoek. Dit is het gemeenschappelijke terrein. De leerlingen trekken daarna vanuit de hoeken van de rechthoek lijnen naar de hoeken van het vel papier. Deze vier velden behoren toe aan elke leerling apart. Stap 2 De leerlingen krijgen een vraag of probleem voorgelegd. Iedereen schrijft individueel zijn antwoord neer in een hoek van het vel. Stap 3 Daarna proberen de groepsleden tot een gemeenschappelijk antwoord te komen. Ze beargumenteren hun antwoorden en luisteren naar de anderen. Stap 4: De leerlingen schrijven hun gemeenschappelijk(e) antwoord(en) in de rechthoek in het midden.
4 Werkvorm 9 Stap 1 De leerkracht geeft elke leerling een nummer of elke leerling geeft zichzelf een nummer. Stap 2 De leerkracht deelt mee dat elk groepslid het gestelde doel moet halen en dat de nabespreking, rapportage of vertegenwoordiging door een willekeurig nummer zal plaatsvinden. Stap 3 De leerlingen gaan aan het werk in groepjes. Stap 4 De leerkracht noemt de nummers met wie hij de opdracht zal nabespreken. Vervolgens komen uit elke groep de leerlingen met dat nummer aan bod. Andere leerlingen mogen eventueel nadien aanvullen. Werkvorm 10 Stap 1 De leerstof wordt verdeeld in twee, drie, vier gelijkwaardige en logische delen. Het materiaal is zo opgesteld dat elke deelopdracht onafhankelijk van de andere deelopdrachten gemaakt kan worden. Elke leerling van het groepje krijgt een andere deelopdracht. Stap 2 Elke leerling bestudeert het toegewezen deel. Eventueel kunnen ondersteunende vragen of opdrachten worden toegevoegd. Stap 3 Uitwisseling binnen de groep: leerlingen presenteren aan elkaar of gebruiken de informatie om een algemene groepsopdracht uit te voeren. Stap 4 De leerkracht gaat na of alle leerlingen alle delen van de leerstof begrijpen.
5 Werkvorm 11 Stap 1 De groep krijgt een open vraag of opdracht. Stap 2 De leerlingen krijgen bedenktijd zodat iedereen na kan denken over zijn eigen antwoord en dit eventueel op kan schrijven. Stap 3 Elke leerling legt een klein voorwerp in het midden van de tafel. Eén leerling start met het geven van zijn ideeën, dan mag hij zijn voorwerp terugnemen. Zo gaat het rondje verder tot iedereen zijn voorwerp terug heeft. Werkvorm 12 Stap 1 De leerlingen krijgen een probleem/besluit/situatie voorgelegd. Stap 2 De klas wordt in groepen van zes verdeeld. Onder de leerlingen van die groepjes worden zes verschillende kaarten met de afbeelding van een hoed verdeeld. (De witte, rode, zwarte, gele, groene of blauwe hoed). Op elke kaart staat beschreven vanuit welk perspectief de leerling naar het probleem moet kijken (zakelijk, emotioneel, negatief, positief, creatief of beschouwend). (Stap 3 De leerlingen bereiden zich kort voor op hun rol) Stap 4 De leerlingen zetten hun denkbeeldige hoeden op, brengen hun visies naar voren in een discussie over het vraagstuk (desgewenst in een vast aantal beurten met de blauwe hoed als voorzitter). Stap 5 De voorzitters rapporteren over het verloop van de discussie (Stap 6 De leerlingen zetten hun denkhoeden af en de klas probeert tot consensus te komen)
6 Werkvorm 13 Stap 1 Alle leerlingen krijgen een situatie voorgelegd met een korte beschrijving van de rollen. Elke speler krijgt een uitvoeriger beschrijving van zijn rol, de doelen die hij moet zien te bereiken en eventueel nog wat persoonlijke achtergrondgegevens. Ze krijgen de opdracht om binnen een bepaalde tijd een oplossing voor een probleem te vinden of een besluit ergens over te nemen. Stap 2 De spelers nemen hun rollen op en de rest van de klas observeert (het hele proces of bepaalde spelers). Stap 3 Het spel wordt eerst besproken met de spelers en daarna met de klas. Is er een goede oplossing/beslissing uit de bus gekomen? Waarom wel/niet? Werkvorm 14 Stap 1 Individuele uitvoering van de opdracht Stap 2 Leerlingen vergelijken in duo's hun eigen antwoorden met die van een andere leerling. Bij onderling verschillende antwoorden wordt er gezocht naar wat het juiste antwoord moet zijn. (Stap 3 Leerlingen vergelijken hun antwoord met dat van een ander duo.) Stap 4 De leerkracht bespreekt enkel die vragen waarover de duo's geen overeenstemming konden bereiken.
7 Werkvorm 15 Stap 1 De leerlingen lezen zelf een verhaal of beluisteren het. Stap 2 De leerlingen worden in groepen ingedeeld. Elke groep heeft een dobbelsteen en een blad papier met de verklaring van de getallen één tot en met zes van de dobbelsteen. Bij elk getal hoort een vraag: Wie? Wat? Waar? Wanneer? Hoe? Waarom? Stap 3 De eerste leerling gooit de dobbelsteen en kijkt welke vraag hoort bij het gegooide aantal stippen. De leerling formuleert met dat woord een vraag over het verhaal. Stap 4 De leerling naast de vraagsteller moet de vraag beantwoorden. Als de vraag te moeilijk is, mag de groep helpen. Stap 5 Nu mag de volgende leerling de dobbelsteen gooien en een vraag formuleren. Dit gaat zo verder tot elke leerling een bepaald aantal beurten heeft gehad of tot de tijd om is.
Overzicht van de coöperatieve werkvormen per leerjaar Tweede leerjaar
Hoe maakt TALENT interactie mogelijk? In elke les van TALENT wordt coöperatief gewerkt. De leerlingen gaan samen aan de slag bij opdrachten, leggen elkaar zaken uit... Om het coöperatief leren haalbaar
Nadere informatieINTERACTIEVE WERKVORMEN IN DE WISKUNDELES
INTERACTIEVE WERKVORMEN IN DE WISKUNDELES WAAROM DEZE BIJSCHOLING? DE LEERDRIEHOEK Luisteren 5 tot 8% Lezen 11% Zien / horen (avm) 22% Leerkracht: docent Leerkracht: mediator Zien / horen (demo) 32% Erover
Nadere informatieInteractieve en coöperatieve werkvormen 1
Interactieve en coöperatieve werkvormen 1 Werkvormen in tweetallen 01. Denken delen uitwisselen 02. Om de beurt Werkvormen in tweetallen of groepen 03. Check in duo s 04. Dobbelen 05. Drie-stappen-interview
Nadere informatieWelke coöperatieve werkvormen gaan we aanleren?
Welke coöperatieve werkvormen gaan we aanleren? w 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 1 X 2 X X 3 X X X 4 X X X X 5 X X X X X 6 X X X X X X 7 X X X X X X X 8 X X X X X X X X ö 1. D e n k e n D e
Nadere informatie3. Samenwerkend leren
3.1 Denken-Delen-Uitwisselen doel Samen nadenken over een begrip of antwoord groepssamenstelling individueel-> tweetal ->klassikaal 1. Denken: de leerling krijgt een vraag van de leerkracht of moet een
Nadere informatie6. Meningsvorming. doel Kritisch denken voorbereiding op een gesprek over verschillende oplossingen/meningen/enzovoort.
6.1 Plakker parade doel Kritisch denken voorbereiding op een gesprek over verschillende oplossingen/meningen/enzovoort. wanneer begin, kern of einde les(senserie) groepssamenstelling klassikaal duur 10-20
Nadere informatieDENKEN DELEN UITWISSELEN (5 min.)
DENKEN DELEN UITWISSELEN (5 min.) 1. De leerkracht geeft een opdracht/vraag. 2. De kinderen denken individueel (1-2 minuten) na en schrijven hun antwoord op. 3. De kinderen delen in tweetallen hun antwoord.
Nadere informatieCoöperatief leren Wat is coöperatief leren? Waarom is coöperatief leren belangrijk? Coöperatieve werkvormen
Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? Coöperatief leren is een onderwijsleersituatie waarin de leerlingen in kleine groepen op een gestructureerde manier samenwerken aan een leertaak met een gezamenlijk
Nadere informatie5. Klassen-of groepsgesprek
5.1 Beurten verdelen: Rondje doel Iedereen aan het woord laten over een onderwerp tijdens een gesprek wanneer n.v.t. groepssamenstelling klassikaal, groepjes duur 30 minuten voorbereiding: - Tijdens een
Nadere informatieBIJLAGE 5 ACTIVERENDE WERKVORMEN
15 BIJLAGE 5 ACTIVERENDE WERKVORMEN De zeventien activerende werkvormen uit Coöperatief leren in het basisonderwijs (CPS: M. Förrer, B. Kenter en S. Veenman). Voor een nadere uitwerking verwijzen we naar
Nadere informatie3 BSO. Handleiding bij de bundel veiligheid. Naam: Klas: 3 BSO Schooljaar:
3 BSO Handleiding bij de bundel veiligheid Naam: Klas: 3 BSO Schooljaar: Inhoud INHOUD... 2 1. INLEIDING... 3 1.1. SPIN MET SPION, ASSOCIËREN ROND VEILIGHEID... 3 A. SPIN... 3 B. EVALUATIE... 3 2. ETIKETTERING
Nadere informatieOnderbouw, groep 1 & 2
Onderbouw, groep 1 & 2 Vooral kleutergroepen zijn gewend om spelenderwijs te leren. Veel werkvormen van coöperatief leren kunnen in spelvorm aangeboden worden. De kinderen leren daar veel van; ze zijn
Nadere informatieHogere Orde Denken in de klas! De BloomBox. Handleiding Leerkrachten. De materialen in de BloomBox -
Hogere Orde Denken in de klas! De BloomBox Handleiding Leerkrachten De materialen in de BloomBox - Maken leerlingen vaardig in het stellen van hogere orde denkvragen Zijn speels van opzet en nodigen uit
Nadere informatieDalton (samenwerking/ samenwerkend leren) en Coöperatief leren
Dalton (samenwerking/ samenwerkend leren) en Coöperatief leren Vijf basiskenmerken van coöperatief leren: 1. Positieve wederzijdse verantwoordelijkheid. De leerlingen moeten het gevoel hebben elkaar nodig
Nadere informatieoptellen 1 Doel: plaats bepalen op de getallenlijn 2 Doel: optellen met de rekentekens + en 3 Doel: optellen van concreet naar abstract Herhalen
1 Basisstof t/m 10 Lesdoelen De kinderen: kunnen hoeveelheden t/m ; kunnen een optelsom met voorwerpen t/m in de abstracte vorm noteren; kunnen werken met de rekentekens en. Materialen Klassikaal: Per
Nadere informatieHOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe.
HOUT EN BOUW Activerende werkvormen? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we na 14 dagen gemiddeld slechts 10 % hebben onthouden van datgene wat we gelezen hebben en 20 % van wat we hebben gehoord.
Nadere informatieBIJEENKOMST 1- KENNISMAKING
BIJEENKOMST 1- KENNISMAKING kennismaken met groepswerker en groepsleden afspraken maken in groep een eerste gevoel van rust, vertrouwen en veiligheid creëren kennismaken met het thema budgetteren aanzetten
Nadere informatieLES: Groepjes maken 2
LES: Groepjes maken 2 DOEL strategieën ontwikkelen voor het bepalen van het aantal objecten in een rechthoekig groepje (bijv. herhaald optellen per rij, verdubbelen, een keersom maken); verband leggen
Nadere informatie1. Denken-delen-uitwisselen
Vijf basiswerkvormen voor activerend leren 1. Denken-delen-uitwisselen 2. Check-in-duo s 3. Genummerde-hoofden-tezamen 4. Experts 5. Drie-stappen-interview 1. Denken-delen-uitwisselen - De docent stelt
Nadere informatieWat is Kraak kracht? Kraak kracht
Wat is? Met de kaarten van Kraak Kracht evalueert u Kraak de Klas. U gaat door middel van de vragen die op de kaarten staan in gesprek met de leerlingen over de vaardigheden die ze hebben gebruikt. U kunt
Nadere informatieWIJ BESLISSEN MEE: KINDEREN EN INSPRAAK
WIJ BESLISSEN MEE: KINDEREN EN INSPRAAK VOORBESPREKING Een kinderreglement Kinderen laten nadenken over de rechten van het kind. Verzamel samen met de kinderen materiaal uit de media waarin kinderen betrokken
Nadere informatieKorte of lange opdrachten die gericht zijn op beheersing van de stof.
Samenwerkend leren bij taakgericht werken 1 Samenwerkingsstructuren Check in duo's Elke leerling werkt eerst individueel aan de opdracht. Daarna vergelijkt elke leerling zijn eigen antwoorden met die van
Nadere informatie20 Ideeën met speelkaarten
Kinderboekenweek 2016 Voor altijd jong! Opa en oma spelen graag een kaartspelletje. Met hun speelkaarten kun je nog veel meer doen! Zorg voor één of twee stokken kaarten en ga aan de slag. Deze download
Nadere informatieUitgeverij Schoolsupport www.schoolsupport.nl
Sorteren kun je leren Leerinhoud: rubriceren, klanken onderscheiden. Materiaal: allerlei voorwerpen en bordjes. Locatie: klaslokaal (eventueel speelplaats). Groepsindeling: individueel. Tijdsduur: 10 minuten.
Nadere informatieAartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vakdocumenten Frans (2004) Samenwerkend leren - Taakgericht werken 1 Samenwerkingsstructuren Check
Nadere informatieWerkvormen coöperatief leren
Werkvormen coöperatief leren juli 2006 Uit: Moduulboek Coöperatief leren van Natasja Choinowski (2001), Saxion Hogeschool IJselland Deventer In de bijeenkomsten worden verschillende werkvormen toegepast.
Nadere informatieLES: Wie van de drie?
LES: Wie van de drie? DOEL getallen herkennen uit de tafels van 2 en 5; bewust worden dat de getallen uit de tafel van 2 allemaal even zijn; bewust worden dat de getallen uit de tafel van 5 allemaal eindigen
Nadere informatieDE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A
DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A 4 opdrachten! 60 minuten! Bij iedere opdracht zet iemand zijn wekker/ chronometer (op gsm of uurwerk), zodat je zeker niet veel langer dan een kwartier bezig bent.
Nadere informatieEEN GOEDE VOORBEREIDING IS HET HALVE WERK. Plannen en evalueren van een activiteit. Inhoud
Plannen en evalueren van een activiteit Inhoud Doelgroep Vakgebied Duur Materialen Doelen In deze les moeten de leerlingen in groep een bepaalde activiteit voorbereiden. Dit kan bijvoorbeeld het organiseren
Nadere informatieROL, SCHUIF EN BEDEK. MEER DOBBELSTEENWERKBLADEN? Kijk op heutinkvoorthuis.nl AANTAL SPELERS: 2-4
ROL, SCHUIF EN BEDEK AANTAL SPELERS: - JE HEBT NODIG: dobbelstenen in verschillende kleuren, fiches of iets om de plaatjes mee af te dekken. Eventueel een kookwekker. SPELREGELS: Rol om de beurt met de
Nadere informatieKraters slaan. Rekenoefening groep 5&6. Doel. Materiaal. Voorbereiding. Beschrijving. groep 5&6 - Kraters slaan
Kraters slaan Rekenoefening groep & Doel Bepalen van veelvouden van,,,, en Bepalen van deelbaarheid door,,,, en. Begrijpen dat veelvoud van... hetzelfde betekent als deelbaar door... Materiaal Rekenbal
Nadere informatieVier verdeelproblemen
Vier verdeelproblemen Groep 6 Leerstofaspecten Gebruik van een breuk als deel van een aantal Benodigdheden Voor elk groepje een exemplaar van de Werkbladen 12a, b en c Losse grote vellen papier voor elke
Nadere informatie9. Schrijfopdrachten
9.1 Poëzie doel Creatief schrijven activeren voorkennis toepassen kennis wanneer n.v.t. groepssamenstelling individueel duur 20 minuten De leerkracht geeft leerlingen een begrip, apparaat, mening, enzovoort.
Nadere informatieRONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS
CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen
Nadere informatie(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding
(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding Aan de slag met lezen in beroepsgerichte vakken Voor de verbetering van leesvaardigheid is het belangrijk dat leerlingen regelmatig en veel lezen. Hoe krijg
Nadere informatieKansrekenen. Lesbrief kansexperimenten Havo 4 wiskunde A Maart 2012 Versie 3: Dobbelstenen
Kansrekenen Lesbrief kansexperimenten Havo 4 wiskunde A Maart 2012 Versie 3: Dobbelstenen Inhoud Inleiding...3 Doel van het experiment...3 Organisatie van het experiment...3 Voorkennis...4 Uitvoeren van
Nadere informatieIk geloof dus ik ben?
Ik geloof dus ik ben? Naar: Bord vol kinderrechten Oh my god (UNICEF België) Leeftijd: 6 tot 9 jaar Duur: 2x 50 min. Doelen De kinderen weten dat er verschillende soorten geloof in de wereld zijn De kinderen
Nadere informatieDAG 1. Werkblad Drie brainstormtechnieken
DAG 1 Werkblad 1.3.1 Drie brainstormtechnieken Er zijn verschillende technieken die u kunt gebruiken om studenten te laten brainstormen. Hieronder vindt u drie manieren. De eerste twee kunnen willekeurig
Nadere informatieOver taaie taboes en lastige liefdes
Seksuele diversiteit graad 3 Lesvoorbereiding Over taaie taboes en lastige liefdes Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print het artikel Huwelijken
Nadere informatie1. CIJFERSPEL 2. DOBBELEN
1. CIJFERSPEL De leerkracht schrijft vijf getallen op het bord en noemt een getal onder de 100. Bijvoorbeeld 75. De kinderen moeten met de vijf getallen op het bord zo dicht mogelijk bij de 75 komen. Ze
Nadere informatieVOLLEDIGE INSTRUCTIES LEESVAARDIGHEID
VOLLEDIGE INSTRUCTIES LEESVAARDIGHEID Maak een mindmap of schema van een tekst ga je dan doen? Naar aanleiding van een titel, ondertitel, plaatjes en of de bron van de tekst ga je eerst individueel (en
Nadere informatieGroep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie
Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieGebruik van een breuk als deel van een aantal. In groepjes met een klassikale bespreking
Titel Vier verdeelproblemen Groep / niveau Groep 5/6 Leerstofaspecten Benodigdheden Organisatie Bedoeling Voorwaardelijke vaardigheden Lesactiviteit Gebruik van een breuk als deel van een aantal Voor elk
Nadere informatieLesbrief les 2 groep 7 en 8 Voed je lijf met de Schijf van Vijf
Lesbrief les 2 groep 7 en 8 Voed je lijf met de Schijf van Vijf Lesdoelen De kinderen kennen de Schijf van Vijf. De kinderen weten dat gezond eten belangrijk is. De kinderen weten dat bewegen gezond is.
Nadere informatieHoi boer. De speler links van de gever begint het spel door een kaart open op tafel te draaien. Daarna doet de volgende speler hetzelfde; enzovoort.
Een kaartspel voor 4 personen Hoi boer De speelkaarten worden gelijkelijk verdeeld, zodanig dat iedere speler een gelijk aantal kaarten heeft. Deze kaarten liggen omgekeerd voor de speler op tafel. De
Nadere informatie(Eerlijk) verdelen, breuken (taal), meetkunde, meten
Titel Strokenstrijd roep / niveau roep 5/6 Leerstofaspecten (Eerlijk) verdelen, breuken (taal), meetkunde, meten Benodigdheden Stroken; A3 in de lengte in vieren (smalle strook), bij voorkeur in verschillende
Nadere informatieaugustus 2012 Kwaliteitskaart Coöperatief leren
augustus 2012 Kwaliteitskaart Coöperatief leren Coöperatief leren WEB P a g i n a [ 2 ] 1. Inleiding Samenwerken is een belangrijke vaardigheid die leerlingen nodig hebben om goed te kunnen functioneren
Nadere informatieLes 11. Meetkundige begrippen. Lijnen. een gebogen lijn een gebroken lijn een rechte. Een rechte benoemen we met een kleine letter.
WERKBOEK 3 Meetkundige begrippen Les 11 Dit kan ik al! Ik ken verschillende soorten lijnen. Ik weet wat een punt en een lijn is en kan die tekenen en noteren. Ik kan van een figuur zeggen of het een driehoek,
Nadere informatieLesleidraad. Beste docent
2 Lesleidraad Beste docent De zomer van Atlas komt eraan. Honderden anderstaligen kunnen zich de laatste week van juni inschrijven voor het zomeraanbod bij Atlas. We willen de cursisten de kans geven om
Nadere informatieDE BAAN OP! Een interessant bedrijf kiezen. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS
DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf
Nadere informatieLES: Vallende sommen. BENODIGDHEDEN Per leerling werkblad "Groter of kleiner" (zie p. 5) potlood en gum AFBEELDING SPELLETJE
LES: Vallende sommen DOEL oefenen van het snel berekenen of schatten van de uitkomst van keersommen; bewust worden dat keersommen met grotere getallen een groter getal als uitkomst hebben; bewust worden
Nadere informatieVincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po.
Vincent-stripverhaal Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs Vincent-stripverhaal Een opdracht voor groep 5 of 6 gericht op inleven en maken. Leerlingen maken samen een stripverhaal, gebaseerd
Nadere informatieOPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID
OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid
Nadere informatieThema-opdracht: Arbeiten im Restaurant
Thema-opdracht: Arbeiten im Restaurant Je hebt gekozen voor het thema Arbeiten im Restaurant. Je gaat de komende vijf weken je woordenschat in het Duits aanvullen met relevante begrippen en je oefent in
Nadere informatieLES: Getallenfabriek 2
LES: Getallenfabriek 2 DOEL oefenen van keersommen in combinatie met optellen, aftrekken en delen; inzicht ontwikkelen in het gebruiken van getallen en bewerkingen om een bepaalde uitkomst te krijgen.
Nadere informatieHoe kunnen we WAT ACTIE zodat IETS VERANDERT
Anouk Nooteboom Hand-out Cultuurhelden Delft Werkvormen creatief proces & passende vragen In dit document zijn een aantal werkvormen te vinden die toe te passen zijn binnen het creatief proces. Bij de
Nadere informatieLES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME
LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME Algemene opzet van de les Doelen: - Kinderen kunnen gedachten, gevoelens en houdingen bij thema s uit de film Gods Lam uitdrukken in dramavorm. - Kinderen
Nadere informatieLES: Vallende sommen 3
LES: Vallende sommen 3 DOEL snel kunnen schatten van de uitkomst van deelsommen, door het toepassen van strategieën; inzien dat deelsommen met kleine deler grotere uitkomsten hebben, en deelsommen met
Nadere informatieVoorbereiding post 4. Nachtbrakers Groep
Voorbereiding post 4 Nachtbrakers Groep 1-2-3-4 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding voor post 4: Nachtbrakers, voor groep 1, 2, 3 en 4. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel
Nadere informatieEducatief programma Feiten & meningen
Educatief programma Feiten & meningen Handleiding voor docenten De tentoonstelling Zwart&Wit is een tentoonstelling die vragen oproept, meningen laat horen en feiten presenteert. Het educatief programma
Nadere informatieLes 5: Hoe lang en hoog stuitert die bal?
Les 5: Hoe lang en hoog stuitert die bal? Deze les bestaat uit twee lessen. Een a les en een b les. Voor beide lessen gelden dezelfde voorbereidingen. Benodigdheden Doelen Doelen met m.b.t. rekenen/wiskunde
Nadere informatiePak de jas! Werkvorm: Spel. Materiaal: Dobbelsteen Zes gekleurde jasjes. Verloop:
Pak de jas! Spel Dobbelsteen Zes gekleurde jasjes De leerkracht gooit met de dobbelsteen. De leerlingen nemen om ter snelste dezelfde kleur jas als de kleur van de dobbelsteen. De leerlingen verwoorden
Nadere informatieStructuren. Coöperatief leren
Structuren Coöperatief leren Mix En Koppel 1. Leerlingen mixen (muziek) 2. Leerlingen zoeken een maatje, stellen een vraag die past bij de kaart. 3. Maatje antwoordt, lln. bedankt of coacht. 4. Wissel
Nadere informatieDONOR IN HART EN NIEREN
DONOR IN HART EN NIEREN havo/vwo MODULE: blz Inleiding Dit boekje gaat over orgaandonatie Het maakt deel uit van de lessenserie Donor in hart en nieren De lessenserie is uitgegeven door NIGZ-Donorvoorlichting
Nadere informatie- Printversie van het Grote Sinterkerst Dobbelspel - - Veel plezier! www.sinterkerstspel.nl -
- Het Grote SinterKerst Dobbelspel Het Grote SinterKerst Dobbelspel bestaat uit verschillende ronden waarin steeds met een dobbelsteen wordt gegooid. Iedereen gooit om de beurt met de dobbelsteen en de
Nadere informatieCreatief. brainstorm sessie draaiboek. Facilitators Gideon Swart Amy Brekelmans Marion Venmans Lisa van de Sande
Creatief brainstorm sessie draaiboek Facilitators Gideon Swart Amy Brekelmans Marion Venmans Lisa van de Sande Voorbereiding De voorbereiding van de workshop bestaat uit acht stappen 1. Formuleer een vraagstelling
Nadere informatieLES: Groepjes maken AFBEELDING SPELLETJE
LES: Groepjes maken DOEL strategieën ontwikkelen voor het bepalen van het aantal objecten in een rechthoekig groepje (bijv. herhaald optellen per rij, verdubbelen, een keersom maken); bewust worden dat
Nadere informatieCoöperatief leren Wat is coöperatief leren? 1.1 Algemeen
Coöperatief leren 1 Bij MOVO en ICO gaat het niet alleen om het verwerven van kennis over andere culturen maar vooral om het ontwikkelen van overtuigingen, attitudes en vaardigheden. Belangrijk is dus
Nadere informatieTOPS & FLOPS. Feedback geven en ontvangen. Inhoud
Feedback geven en ontvangen Inhoud Doelgroep Vakgebied Duur Materialen Doelen In deze les leren leerlingen feedback geven en ontvangen. Leerlingen denken na over de manier waarop je feedback formuleert
Nadere informatieThema-opdracht: Arbeiten im Tourismus
Thema-opdracht: Arbeiten im Tourismus Je hebt gekozen voor het thema Arbeiten im Tourismus. Je gaat de komende vijf weken je woordenschat in het Duits aanvullen met relevante begrippen en je oefent in
Nadere informatieSooo! Sooo! viral! viral! toch? toch? In 7 stappen debatteren in de klas over media
Sooo! Sooo! Die post Die post over onze over onze leraar gaat leraar gaat viral! viral! Dan moet Dan moet het wel het wel waar zijn, waar zijn, toch? toch? In 7 stappen debatteren in de klas over media
Nadere informatiegetallenfeest 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, je hebt alle getallen gezien. 11 en 12 er ook nog bij zij sluiten de rij.
getallenfeest 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, je hebt alle getallen gezien. 11 en 12 er ook nog bij zij sluiten de rij. Tijd voor een getallenfeest! Doen jullie mee? Zoek de getallen en speel bij elk getal
Nadere informatieTalenposters. Doel. Tijd. Hoe. Stap 1 MAAK JE SILHOUET
Talenposters Leerlingen staan doorgaans niet zo bewust stil bij de talige bagage waarover ze beschikken of dat ze betekenissen geven aan diverse talen. Met deze activiteit zetten we hen aan het denken
Nadere informatieen een buitenkring. Voor de leerkracht Van groep 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 8 Stappen: Coöperatief leren
Binnen en buitenkring - onderwerp bedenken - nadenken over de organisatie Interpersoonlijk: Klasbouwer, Sociale vaardigheden oefenen en informatie uitwisselen, denkvaardigheden De kring Binnen buiten kring
Nadere informatieThema-opdracht: Arbeiten im Hotel
Thema-opdracht: Arbeiten im Hotel Je hebt gekozen voor het thema Arbeiten im Hotel. Je gaat de komende vijf weken je woordenschat in het Duits aanvullen met relevante begrippen en je oefent in uitspraak
Nadere informatieBekend, benieuwd, bewaard - Voorbeeld Biologie
Bekend, benieuwd, bewaard - Voorbeeld Biologie Leerlingen activeren en checken hun voorkennis met betrekking tot het onderwerp celorganellen. Zij verdiepen zich in de materie en worden bewust van de zaken
Nadere informatie12. Leerstof samenvatten
12.1 Samenvatten van tekst(gedeelt)en doel Hoofdzaken uit een tekst halen en samenvatten in steekwoorden wanneer kern les(senserie) groepssamenstelling individueel, tweetallen voorbereiding: - De leerling
Nadere informatieDe zomer van Atlas 2018
De zomer van Atlas 2018 Beste docent Naar jaarlijkse gewoonte organiseert Atlas leuke en leerrijke activiteiten tijdens de zomermaanden. Hieronder vind je belangrijke informatie. Vermeld je deze info zeker
Nadere informatieWOORDENSCHAT - MIDDENBOUW Met woorden aan de gang
WOORDENSCHAT - MIDDENBOUW Met woorden aan de gang Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek
Nadere informatiegetalkaartjes 20 spelsuggesties voor thuis!
getalkaartjes 20 spelsuggesties voor thuis! Flitsen voor de allerkleintjes. (kind met ouder) de getalkaartjes 1 t/m 10 worden samen uit het doosje gezocht het kind legt de getalkaartjes zelf voor zich
Nadere informatieWerkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard.
Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard. Doel: Eén van jullie groep gaat opschrijven wat jullie al weten over De Tweede Wereldoorlog (bekend). Daarna schrijven jullie op wat jullie graag willen weten over
Nadere informatieACTIVITEITEN GROEP 3 en 4
ACTIVITEITEN GROEP 3 en 4 Wat zegt die grafiek? De indeling van de ochtend is als volgt: Schoolbrede start (15 minuten) Zie hoofdstuk Schoolbrede start. Deel 1 Tellen in een plaatje (20 minuten) De kinderen
Nadere informatieSpelling: de verdubbelaar
Spelling: de verdubbelaar De verdubbelaar: een spellingsregel waar veel kinderen moeite mee blijven houden. Natuurlijk kun je er achteraf extra oefeningen tegenaan gooien, maar waarom niet eens kijken
Nadere informatieANIMATIE-FILM-DOMINO KIJKEN, WETEN, SAMENWERKEN
ANIMATIE-FILM-DOMINO ANIMATIE-FILM-DOMINO Een opdracht voor groep 6,7 of 8 gericht op goed leren kijken Leerlingen spelen in groepjes van 4 een filmdominospel waarmee zij begrippen voor kunstanalyse actief
Nadere informatieLeerdoel: De leerlingen oefenen met herkennen van symmetrie van verschillende vormen.
Meetkunde Symmetrie Leerjaar 5 Tijdsduur: Voorbereiding: 10 minuten Uitvoering: 15 minuten Leerdoel: De leerlingen oefenen met herkennen van symmetrie van verschillende vormen. Benodigdheden: Kopieerblad
Nadere informatieProject 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag.
Project 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag. De leerlingen gaan elkaar vandaag eens extra veel complimenten
Nadere informatieOverijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor grotere toekomsttafel
Overijse Overlegt Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente Leidraad voor grotere toekomsttafel Leidraad voor een toekomsttafel 6 tot 14 personen 30 tot 60 min (afhankelijk van aantal deelnemers)
Nadere informatieLES: Vier op een rij 2
LES: Vier op een rij 2 DOEL oefenen van keersommen; inzicht ontwikkelen in welke verschillende keersommen dezelfde uitkomst hebben; het patroon herkennen van keersommen in de tabel. BENODIGDHEDEN Per leerling
Nadere informatieWerkvorm 1: "Je laatste Whatsapp, Sms, Ping of Tweet"
Werkvorm 1: "Je laatste Whatsapp, Sms, Ping of Tweet" Doel: Leerlingen komen in gesprek over hun persoonlijke leefwereld Vanaf A2/ F1 Vertel je gesprekspartner gedurende een /twee minuten over je laatste
Nadere informatieOpen Water Congres 2015. workshop stimulering deelname
Open Water Congres 2015 workshop stimulering deelname Inleiding Cijfers wijzen het uit: er is terugloop in deelname. Er is echter groei in open water zwemmen buiten de KNZB. Kijk ook naar Engeland met
Nadere informatieTheatervoorstelling Fractie van een seconde
Theatervoorstelling Fractie van een seconde LESFICHE VOORBEREIDING Foto door Wim Vanlee LESONDERWERP In deze les worden de leerlingen voorbereid op de theatervoorstelling Fractie van een seconde. BEGNSITUATIE
Nadere informatieInleiding. Maar wat kunnen kinderen op welke leeftijd met dobbelstenen leren?
CLASSIFICO BEDRIJFSVISIE Wij helpen de kinderen op deze wereld met de eenvoud van onze producten, om de echt belangrijke dingen in het leven spelenderwijs te leren. 2 Inleiding Het idee voor de dobbelstenenmand
Nadere informatieINFORMATICA INTERACTIEVE WERKVORMEN. Op verschillende manieren met de leerstof omgaan
INFORMATICA INLEIDING In een aantal richtingen werden de specifieke uren ICT/informatica verder afgebouwd. Er wordt gekozen voor ICT-integratie. In het welzijn van de leerlingen blijft het heel belangrijk
Nadere informatieLES: Waslijn. BENODIGDHEDEN Per leerling werkblad Stapjes maken (zie p. 5) potlood en gum AFBEELDING SPELLETJE
LES: Waslijn DOEL oefenen van tellen in stappen; bewust worden van het patroon in de getallen van de tafel van 5 (alle getallen eindigen op 5 of 0), de tafel van 10 (alle getallen eindigen op 0), en de
Nadere informatieJe hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden
Je hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden Wat kunnen leerkrachten, ouders en andere betrokkenen van de school samen doen om de ontwikkeling van de kinderen nog beter te ondersteunen? Vraag 1:
Nadere informatieDraaiboek Workshop Merkbare vaardigheden
Draaiboek Workshop Merkbare vaardigheden november 2017 Inleiding In het advies van platform onderwijs 2032 staat als één van de punten Niet alleen toetsen wat meetbaar is, ook wat merkbaar is. Als voorbeelden
Nadere informatieDe kinderen zijn bereid om te reflecteren over taal en over taalgebruik. De kinderen kunnen verschillende vormen van rollen uitvoeren.
Deze workshopfiche geeft begeleiders de kans om meer te halen uit de spelletjes van. We geven enkele tips om talensensibiliserend aan de slag te gaan en thuis- en andere talen maximaal aan te spreken.
Nadere informatieCarnavalsschilderij: Doel: Het stimuleren van de fijne motoriek en de hand oog coördinatie. Materiaal: Schilderspapier Verf Kwasten Plakband Schorten
Carnavalsschilderij: Het stimuleren van de fijne motoriek en de hand oog coördinatie Schilderspapier Verf Kwasten Plakband Schorten Leg al materialen klaar Vertel de kinderen dat ze iets over carnaval
Nadere informatieDe vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:
> Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,
Nadere informatieEducatief spel: water als oplosmiddel
Educatief spel: water als oplosmiddel Instructiefiche leerlingen: spelregels Praktisch: Aantal spelers: 2-4 Elke speler kiest een verschillende kleur pion. (rood, groen, blauw of geel) Hoe starten? Alle
Nadere informatie