Hoe kunnen we WAT ACTIE zodat IETS VERANDERT

Transcriptie

1 Anouk Nooteboom Hand-out Cultuurhelden Delft Werkvormen creatief proces & passende vragen In dit document zijn een aantal werkvormen te vinden die toe te passen zijn binnen het creatief proces. Bij de omschrijving van de werkvormen zijn een aantal korte vragen toegevoegd. Deze vragen dagen leerlingen uit creatief te denken en verder te kunnen daar waar ze vastlopen. Bovendien helpt het de leerkracht een begeleidende en vragende houding aan te nemen. Onderstaande zin is als hulpmiddel te gebruiken bij het opstellen van een goede overkoepelende onderzoekvraag: Hoe kunnen we WAT ACTIE zodat IETS VERANDERT

2 Schilder tape Neem een rol schildertape (eventueel in kleur) en maak hier iets mee dat je doet denken aan het onderwerp..durf de ruimte om je heen te gebruiken. Hoe/waar/op welke manier kan je het tape gebruiken? Wat kan anders? Wat zou er gebeuren als.? Wat kan nog meer? Welke vragen en nieuwe ideeën krijg je hierdoor? Wat heb je ontdekt? Wat wist je nog niet? Op en rijtje Fasen creatief proces: Kies een afbeelding. Kijk goed naar alle afzonderlijke onderdelen van de afbeelding Zet alle onderdelen op een rijtje (schematiseer).dit kan door te bewegen, geluid te maken, te tekenen, te schrijven enz. In plaats van een afbeelding kan natuurlijk ook een muziekstuk, kunstwerk, filmpje, foto enz. gebruikt worden. Wat herken je? Wat zie/hoor/voel je? Wat is hetzelfde/verschillend? Wat heb je ontdekt? Waar doet het je aan denken? Functie 1. Kies een gebruiksvoorwerp: Bedenk voor dit voorwerp een andere functie die past bij het onderwerp. Beeld deze functie uit. Dit kan door te bewegen, geluid te maken, te tekenen, te schrijven enz. 2. Kies een voorwerp zonder functie: bedenk tenminste twee functies die het voorwerp zou kunnen hebben en past bij het onderwerp. Beeld deze functies uit. Wat doet het? Waar lijkt het op? Wat herken je? Wat nou als..? wat kan anders? Wat kan ook? Wat zie/voel/ruik/ hoor/proef je? Wat heb je ontdekt? Ken je voorwerpen die geen functie hebben? Zou je een voorwerp kunnen bedenken dat nog niet bestaat maar jouw leven een stuk makkelijker zou maken? Ken je voorwerpen die meerdere functies hebben?

3 Associëren Kies een afbeelding. Kijk naar de afbeelding en schrijf het woord op dat je als eerste te binnen schiet. Kies nu een woord dat je doet denken aan het woord dat je hebt opgeschreven en schrijf dit achter je eerste woord. Bedenk nu weer een woord dat je doet denken aan het laatste woord dat je hebt opgeschreven en schrijf ook dit woord achter je laatst geschreven woord enz. In plaats van schrijven kan je natuurlijk ook tekenen, bewegen, uitbeelden, geluid maken, fotograferen, praten enz. waar doet het je aan denken? Waar lijkt het op? Waar heb je het wel eens gezien? Wat kan je ermee? Wat kan je er niet mee? Welke vorm/kleur/structuur heeft het? Aan welke muziek denk je als je dit ziet? Aan welke beweging denk je als je dit ziet? Wat is het tegenovergestelde? Krijg je woorden of plaatjes in je hoofd als je naar deze afbeelding kijkt? Weet je hoe het is om geen gedachten te hebben? Zintuigen Onderzoek met al je zintuigen een verzameling voorwerpen. bekijk, luister, voel, knijp, proef, ruik, sorteer, vergelijk, hou tegen het licht, draai om enz. Schrijf je bevindingen op. In plaats van schrijven kan je natuurlijk ook tekenen, bewegen, uitbeelden, geluid maken, fotograferen, praten enz. Wat herken je? Wat zie/voel/ruik/ hoor/proef je? Waar heb je dit wel eens eerder gezien? Welke niet bestaande woorden passen bij wat je ziet/voelt/ruikt/hoort/proeft? Aan welke muziek denk je als je dit ziet? Aan welke beweging denk je als je dit ziet? Zou je een zintuig kunnen bedenken dat nog niet bestaat? Veranderen Kies een afbeelding en verander tenminste één onderdeel van de afbeelding. In plaats van een afbeelding kan natuurlijk ook een muziekstuk, kunstwerk, filmpje, foto enz. gebruikt worden. Wat kan anders? Hoe ziet het eruit op z n kop/andersom? Wat kan weg? Wat kan erbij? Welke dingen zijn niet te veranderen? Op welke manieren kan je iets veranderen? Wat zou je nooit willen veranderen? Kan een verandering onzichtbaar zijn?

4 Doorgeven Neem zoveel witte A4 blaadjes als er personen in je groepje zitten. Iedereen krijgt een blaadje en schrijft bovenaan het blad een woord dat past bij het onderwerp. Vouw het blaadje als een harmonica en geeft het door aan de persoon naast je. Dit persoon schrijft of tekent iets dat te maken heeft met het woord. Klaar? Vouw dubbel (zodat de volgende niet kan zien wat je hebt gedaan) en geef door aan de volgende die hetzelfde doet. Maak zoveel mogelijk rondjes tot iedereen echt niks meer kan bedenken om te schrijven of te tekenen. Bekijk de resultaten met elkaar. Wat weet je van het woord? Waar denk je aan bij dit woord? Wat doet het? Waar lijkt het op? Hoe ziet het er uit? Hoe klinkt het? Hoe voelt het? Wat denk je dat je buurman gaat opschrijven? Zijn er herinneringen en ervaringen die voor iedereen hetzelfde zijn? Welke en waarom? Verzamelen Iedereen zoekt in zijn omgeving een voorwerp dat hem doet denken aan het onderwerp. Eén voorwerp per persoon. Iedereen klaar met verzamelen? Bedenk met elkaar een aantal vragen bij de voorwerpen en vertel elkaar waarom het voorwerp past bij het onderwerp. Klaar? Maak op één of andere manier een overzicht van de voorwerpen, vragen en de verhalen. Wat wil je weten? Waar komt het vandaan? Waarom ziet het er zo uit? Hoe kan je het gebruiken? Waar is het van gemaakt? Welke andere functies kan het nog hebben? Waar lijkt het op? Zou je van te voren kunnen raden welk voorwerp je beste vriend/vriendin pakt? Welk voorwerp kan je niet vinden maar hoort er wel bij? Zijn alle vragen goed? Mag je altijd vragen stellen? Hoe zou het zijn als niemand vragen zou stellen? Kan je een domme vraag bedenken? Overeenkomsten en verschillen Kies twee voorwerpen en onderzoek de voorwerpen op overeenkomsten en verschillen. Verbeeld deze overeenkomsten en verschillen op de één of andere manier. Dit kan door te bewegen, geluid te maken, te tekenen, te schrijven enz. In plaats van voorwerpen kunnen natuurlijk ook muziekstukken, kunstwerken, filmpjes, foto s enz. gebruikt worden wat is verschillend in vorm, kleur, textuur, klank enz? Wat is hetzelfde in vorm, kleur, textuur, klank enz.? Hoe kan je ze meer op elkaar laten lijken? Hoe kan je ze meer van elkaar laten verschillen? Welke vragen nieuwe krijg je hierdoor? Welke nieuwe ideeën krijg je hierdoor? Welk voorwerp kan je niet vinden maar hoort er wel bij?

5 Verhalen Fasen creatief proces Kies een voorwerp. Bedenk bij het voorwerp een verhaal dat past bij het onderwerp. Schrijf dit verhaal op. In plaats van schrijven kan je natuurlijk ook tekenen, bewegen, uitbeelden, geluid maken, praten enz. In plaats van voorwerpen kunnen natuurlijk ook muziekstukken, kunstwerken, filmpjes, foto s enz. gebruikt worden Wat weet je van het voorwerp? Waar denk je aan bij dit voorwerp? Wat doet het? Waar lijkt het op? Hoe ziet het er uit? Hoe klinkt het? Hoe voelt het? Welke functie heeft het voorwerp? Welk gevoel roept het voorwerp op? Aan welke muziek denk je als je dit ziet? Aan welke beweging denk je als je dit ziet? Welke vragen krijg je hierdoor? Welke nieuwe ideeën krijg je hierdoor? Wat ervaar je als een succes en waarom? Met een andere bril Maak een tekening van het onderwerp en kies vervolgens steeds een nieuwe opdrachtkaart en voer deze uit. Opdrachten: draai het om, voeg iets toe, haal iets weg, deel door vier, verdubbel, gooi het op de grond, ga er op staan, van achter naar voren, combineer met iets anders, ruil met iemand anders en voeg iets toe enz. In plaats van tekenen kan bewegen, acteren, muziek maken, schrijven, foto s maken enz. natuurlijk ook. Wat gebeurt er? Wat is het effect? Welke opdracht kan je jezelf geven? Welke nieuwe vragen en ideeën krijg je hierdoor? Wat ervaar je als een succes en waarom? Fasen creatief proces: Brainstorm Bedenk in 5 minuten zoveel mogelijk ideeën en plannen bij het onderwerp. DENK NIET TEVEEL NA maar schrijf het eerste op dat je bedenkt, vergeet goed/fout, realistisch/onrealistisch! Als de tijd voorbij is cluster dan de ideeën en plannen per deelonderwerp. Kies per cluster het beste idee. Waar doet het je aan denken? Wat weet je ervan? Wat bestaat nog niet? wat is echt heel gek? Wat is onmogelijk? Wat maakt iets een goed idee?

6 Bananencake Jouw taak is het verzamelen van informatie uit de verschillende groepjes. Stel jezelf een vraag waarover je informatie gaat verzamelen, bijvoorbeeld: welke onderwerpen zie ik steeds terugkomen? Hoe wordt samengewerkt? Welke kleuren zie ik vooral? Welke bewegingen zie ik vooral? Vergelijk de info en probeer een conclusie te trekken uit wat je is opgevallen. Deel dit met de anderen aan het einde van de les. Wat verwacht je te zien en te horen? Wat zie je? Wat hoor je? Wat is interessant? Wat is niet interessant? Wat komt steeds terug? Wat hoor en zie je niet? Wat kan anders? Hoe zou het zijn als..gebeurde? Wat is naar jouw mening een succes in wat je ziet en hoort en waarom?