PROFIELSCHETS BURGEMEESTER GEMEENTE NOORDENVELD

Transcriptie

1 PROFIELSCHETS BURGEMEESTER GEMEENTE NOORDENVELD Roden, april 2015 U *U *

2 Aan de lezer, In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de belangrijkste kenmerken van de gemeente Noordenveld. Vervolgens wordt aangegeven waar de gemeente nu staat, welke ontwikkelingen er de komende jaren te verwachten zijn en hoe de gemeente daarmee wil omgaan. Daarna wordt iets gezegd over de bestuurlijke en ambtelijke organisatie van Noordenveld en vervolgens wordt aangegeven wat voor burgemeester daarbij het beste past. Het concept voor deze profielschets is opgesteld door de vertrouwenscommissie bestaande uit de fractievoorzitters uit de gemeenteraad met als adviseurs de 1e locoburgemeester, de algemeen directeur en de griffier. Bij het opstellen van de profielschets is gebruik gemaakt van de resultaten van de schriftelijke peiling onder de bevolking. De profielschets bestaat uit de twee delen: Deel I Omgevingsprofiel gemeente Noordenveld Deel II Het profiel van de burgemeester N.B. Omwille van de leesbaarheid wordt in deze profielschets uitsluitend de hij-vorm gebruikt. Met nadruk wordt er op gewezen dat in plaats van hij ook zij kan worden gelezen. 2

3 DEEL I OMGEVINGSPROFIEL GEMEENTE NOORDENVELD De plattelandsgemeente Noordenveld bestaat sinds 1 januari 1998 en telt 26 kernen en buurtschappen, waarvan Roden, Norg en Peize de grootste zijn. Noordenveld ligt in Noord Drenthe, vlakbij Assen, Groningen en Drachten. De gemeente telt ruim inwoners. Noordenveld is een aantrekkelijke en groene woon/werk-gemeente. Dat komt door de grote variatie in natuurschoon, aantrekkelijke woonmogelijkheden, een hoog voorzieningenpeil en een veelheid aan economische activiteiten, zoals dienstverlening, recreatie, hoogwaardige industrie, landbouw, middenstand en handel. De gemeente opereert in een dynamische omgeving. Noordenveld maakt namelijk deel uit van de Regio Groningen-Assen en van diverse andere samenwerkingsverbanden en gemeenschappelijke regelingen. In de gemeentelijke visie Noordenveld 2025, staat de volgende missie verwoord: Noordenveld is een leefbare gemeente met goede voorzieningen in dorpen met een eigen karakter waar de inwoners betrokken zijn bij hun omgeving en iedereen mee kan doen. Duurzaamheid is belangrijk voor natuur en groen, één van de sterke pijlers die Noordenveld tot een aantrekkelijke woon- en recreatiegemeente maken. Bevolking De bevolking van Noordenveld groeit nog steeds licht en vergrijst tegelijk. Men is over het algemeen goed opgeleid en welvarend en vindt deels werk in de omliggende steden en regio. De inwoners van Noordenveld zijn nuchter, betrokken en bereid om zelf de handen uit de mouwen te steken, zeker als het gaat om leefbaarheid en lokaal bestuur. Zo kent de gemeente bloeiende verenigingen voor dorps-, wijk- en buurtbelangen. Ontwikkelingen, uitdagingen en kansen Noordenveld kent belangrijke ontwikkelingen die uitdagingen en kansen opleveren. Zo dagen de gevolgen van de recente financieel/economische crisis Noordenveld uit om zijn financiële positie te versterken en zijn maatschappelijke positie te (her)definiëren. De bevolking is hierbij betrokken. Noordenveld is een zelfstandige netwerkgemeente die regionaal, nationaal en internationaal de samenwerking zoekt. Daarom doet Noordenveld mee aan de Eems- Dollardregio en werkt het in internationaal verband aan de toevoeging van Veenhuizen aan de UNESCOwerelderfgoedlijst. Verder neemt Noordenveld deel aan de Regiovisie Groningen-Assen, aan samenwerking in het kader van de recente Transities en aan verschillende gemeenschappelijke regelingen in en buiten Drenthe. Samenwerken met en vanwege het behoud van zelfstandigheid is een belangrijke taak voor het gemeentebestuur. Noordenveld 3

4 streeft daarbij naar een zo hoog mogelijk democratisch gehalte van de verbanden waaraan de gemeente deelneemt. Vergroting van het economisch draagvlak is één van de grote uitdagingen voor de komende jaren. Een bloeiende lokale economie is immers een voorwaarde voor werkgelegenheid en welvaart. Netwerkgemeente Noordenveld biedt daartoe verschillende mogelijkheden, zoals optimaal gebruik maken van de al aanwezige infrastructuur en kennisintensieve expertise op het gebied van bijvoorbeeld meet- en regeltechniek, medische-, optische- en sensortechnologie. Samenwerking van overheid, bedrijven en instellingen voor HBO- en Academisch onderwijs biedt de mogelijkheid economisch te profiteren van gebundelde kennis en kunde. Hetzelfde geldt voor samenwerking met collega overheden en met economische centra als Assen, Groningen en Drachten. Ook het kwalitatief op peil houden van de kernen en het versterken van de toeristische-, recreatieve- en woonkwaliteiten van Noordenveld verbreden de economische basis van de gemeente. De inwoners van Noordenveld zijn mondig, betrokken en bereid om verantwoordelijkheid te nemen voor hun samenleving. Samen met het gemeentebestuur voelen zij zich verantwoordelijk voor het geven van vorm en inhoud aan de bijbehorende participatie. Van het gemeentebestuur wordt een attitude en inrichting verwacht die het nemen van verantwoordelijkheid stimuleert en het mogelijk maakt signalen en initiatieven uit de samenleving op te vangen en succesvol te benutten. Indien nodig, geeft de gemeente een duwtje in de rug en biedt zij bescherming aan hen die bescherming nodig hebben. Bestuurlijk De gemeenteraad telt 23 leden, verdeeld over acht fracties, te weten Gemeentebelangen (7 leden), de Lijst Groen Noordenveld (4 leden) en de PvdA (3 leden). De VVD, het CDA, D66 en GroenLinks tellen ieder twee leden; de ChristenUnie is vertegenwoordigd met één raadslid. Gemeentebelangen, PvdA, CDA, en ChristenUnie vormen momenteel de coalitie. Gemeentebelangen levert twee wethouders, PvdA en CDA/CU leveren ieder één wethouder aan het college van B&W. Raad en College streven naar een positieve en constructieve werkrelatie waarbij respect voor elkaars verantwoordelijkheden, bevoegdheden en taken uitgangspunt is. De raad hecht aan een goede uitvoering van zijn kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende taak. De bestuursstijl van Noordenveld is te omschrijven als nuchter, met oog voor de menselijke maat. Afspraak is afspraak. Draagvlak door het betrekken van inwoners is belangrijker dan snelheid, het nut voor Noordenveld en zijn regio is uitgangspunt. Organisatie De gemeentelijke organisatie ondersteunt raad en college bij de voorbereiding en uitvoering van besluiten. Op 1 januari van dit jaar werken er 243 medewerkers op 212 voltijdse arbeidsplaatsen. De organisatie bestaat uit de vier taakvelden Dienstverlening, Ontwikkeling, Beheer en Interne Ondersteuning en wordt aangestuurd door een 4

5 tweehoofdige directie van gemeentesecretaris- directeur en adjunct directeur. Verder maken de concerncontroller en raadsgriffie deel uit van de organisatie. De medewerkers werken op vier locaties: het gemeentehuis in Roden (Raadhuisstraat), de buitendienst (Energieweg in Roden), sportcentrum de Hullen in Roden en het multifunctionele centrum de Brinkhof in Norg. De organisatie is de afgelopen jaren in personele zin bijna 15% gekrompen. De werkprocessen worden zo veel mogelijk gestroomlijnd volgens het Leanprincipe. De transities, het mee-vormgeven van burgerparticipatie en behoud van leefbaarheid vragen extra aandacht en inzet. Daarnaast staan nieuwe ontwikkelingen in het ruimtelijke domein, financiële ontwikkelingen en de verschillende samenwerkingsverbanden prominent op de agenda. Daarbij geldt steeds de vraag: wat doet de gemeente zelf, wat in samenwerking of wat besteedt zij uit en wat doet de gemeente misschien niet meer? Inzet is een wendbare, transparante organisatie waarbij niet alleen structuur maar ook de cultuur van de medewerkers gericht blijft op samenwerking, vernieuwing en het leveren van kwaliteit. 5

6 DEEL II HET PROFIEL VAN DE BURGEMEESTER Wat voor burgemeester zoekt Noordenveld? Onze burgemeester is een herkenbare verbinder, die wezenlijk geïnteresseerd is in de mensen om hem heen. Hij is een bruggenbouwer, is toegankelijk, inspireert en geeft vertrouwen. Tevens doet hij voorbereidend werk om kansen voor anderen te creëren. Hij beschikt over een adequaat netwerk en weet dit effectief in te zetten om de gemeente én haar samenwerkingspartners verder te brengen. Hij helpt anderen te scoren en is in staat tot effectieve beïnvloeding. Hij zorgt daarbij voor heldere procedures en houdt het oog scherp op de voortgang. De burgemeester is dus als netwerkende verbinder het gezicht van Noordenveld. De bestuurscompetenties De bestuurscompetenties van de burgemeester worden gevormd door de basiscondities, de bestuursstijlen en bestuursvaardigheden. Hieronder worden deze beschreven. Daarnaast wordt kort aangegeven welke specifieke eigenschappen van belang zijn om een goede burgemeester voor de gemeente Noordenveld te zijn. Basiscondities Er zijn zes basiscondities die gelden voor alle burgemeesters in Nederland: identificatie: de burgemeester is in staat om zich in alle situaties te verplaatsen in de positie van de personen met wie hij van doen heeft en is in staat een opstelling te kiezen die daarvan getuigt; bindend vermogen: de burgemeester is een verbindende schakel tussen mensen en belangen en is in die rol in staat samenwerking tot stand te brengen en in stand te houden; integriteit: de burgemeester geeft in zijn gedrag het goede voorbeeld en spreekt anderen erop aan als hun gedrag zich buiten de geaccepteerde normen en waarden begeeft; onafhankelijkheid: de burgemeester staat boven de partijen en heeft zoveel natuurlijk gezag dat anderen deze positie accepteren; stressbestendigheid: de burgemeester straalt rust en vertrouwen uit en treedt handelend op als situaties daarom vragen; signaalgevoeligheid: de burgemeester zoekt actief informatie uit de bestuurlijke en organisatorische omgeving en uit de samenleving. 6

7 Bestuursstijlen De raad van Noordenveld plaatst graag een aantal duidelijke accenten, met name gericht op de gewenste stijl waarmee de burgemeester optreedt en de specifieke vaardigheden die hij daarbij ten toon spreidt. Gelet op de omgeving waarin de gemeente zich beweegt en de ontwikkelingen die voor de komende jaren zijn voorzien, is de burgemeester van Noordenveld een netwerkende verbinder. De burgemeester van Noordenveld is in eerste instantie een verbinder. Onze gemeente ligt, zoals beschreven, centraal tussen een drietal grote economische kernen en op het punt waar Drenthe, Friesland en Groningen samenkomen. Noordenveld wordt uitgenodigd voor veel samenwerkingsverbanden of nodigt zichzelf daarvoor uit. Rekening houdend met al deze krachten en belangen heeft Noordenveld dankzij intensieve samenwerking op economisch, sociaal en maatschappelijk gebied resultaten weten te boeken. Onze kunde en ons enthousiasme om samen te werken worden door onze burgemeester verder ondersteund, uitgebouwd en versterkt. De inwoners van Noordenveld hechten aan sociale cohesie en aan actieve participatie. Van onze burgemeester verwachten wij dat hij hierin als verbinder voor de inwoners een stimulerende rol vervult. De burgemeester van Noordenveld is tevens een netwerker. Hij is het gezicht van de gemeente. Iemand die ambitieus, creatief en vanuit zelfvertrouwen er voor zorgt dat Noordenveld onder de aandacht komt én blijft bij andere gemeenten, provincies en ministeries. Hij heeft oog voor maatschappelijke en economische ontwikkelingen en overziet meteen met wie en hoe deze ontwikkelingen tot kansen kunnen leiden. Kortom: we zoeken een burgemeester die als onze ambassadeur de belangen van Noordenveld optimaal behartigt. De burgemeester hecht er aan het huis op orde te hebben. Hij heeft de regie en zorgt voor een effectieve en transparante structuur. Hij ziet er op toe dat iedereen zich houdt aan de regels van het spel. 7

8 Bestuursvaardigheden De burgemeester heeft inlevingsvermogen De bevolking van Noordenveld is nuchter, beschouwend en weegt af alvorens tot actie over te gaan. Voor de burgemeester is inlevingsvermogen essentieel om de emoties en beleving van zijn gesprekspartners in te kunnen schatten. Onze burgemeester moet belangstelling en begrip hebben voor de mensen en hun gevoelens. De burgemeester is communicatief De bevolking van Noordenveld hecht aan een burgemeester die hen nabij is. Dat vraagt van de burgemeester dat hij zich in gesprekken begrijpelijk uitdrukt. Ook in de communicatie met de veelheid aan samenwerkingspartners van de gemeente wordt van de burgemeester gevraagd dat hij op alle niveaus en met elke doelgroep passend communiceert. De burgemeester kan ideeën en feiten in begrijpelijke taal voor anderen duidelijk maken. Hij kan helder uitleggen en goed doorvragen bij onduidelijkheden. De burgemeester is een coach De burgemeester heeft in zijn verschillende rollen een belangrijke functie als coach. Als voorzitter van de gemeenteraad en van het college van Burgemeester en Wethouders moet de burgemeester efficiënt, inspirerend en coachend leiding geven en gemakkelijk kunnen schakelen. Hij geeft steun en feedback aan hen die dat nodig hebben. Hij stimuleert ontwikkeling, hij inspireert en geeft ruimte aan degene die nieuwe dingen wil oppakken. De burgemeester heeft een grote bestuurlijke gevoeligheid Hij begrijpt snel welke ontwikkelingen effect kunnen hebben op de koers en de belangen van de gemeente of op de posities van bestuurlijk verantwoordelijken. Noordenveld zoekt een alerte observator die zijn positie kent en door zijn bestuurlijke gevoeligheid het belang van successen voor medebestuurders onderkent. Iemand die snel ontwikkelingen signaleert en deze als sparringpartner deelt met de collegeleden, de raad en met de gemeentelijke organisatie. De burgemeester is omgevingsbewust Noordenveld is zich ervan bewust dat samenwerken met andere partners de gemeente als geheel verder helpt. Ervaren worden als ongebonden is daarvoor een voorwaarde. Noordenveld wil zelfstandig de toekomst tegemoet treden. De burgemeester hecht sterk aan samenwerking met de omgeving. Dat vraagt van de burgemeester een goed ontwikkeld omgevingsbewustzijn. Hij is goed op de hoogte van ontwikkelingen in zijn nabije omgeving, in buurgemeenten en in de regio en van trends op provinciaal en landelijk niveau. Hij kan de vertaling maken naar een effectieve en voordelige inzet voor Noordenveld. 8

9 De burgemeester kan effectief beïnvloeden Hij weet door ervaring dat het verkrijgen van instemming van anderen voor bepaalde plannen of ideeën, beter zal slagen door zich in te leven in de denkwereld van de ander dan door het nadrukkelijk tentoonspreiden van enthousiasme en beslistheid. Hij kan verschillende beïnvloedingstijlen toepassen. Zijn inbreng is meer gebaseerd op natuurlijk gezag dan op zijn formele positie. Overige verwachtingen We vragen verder een burgemeester die een gevarieerde bestuurlijke ervaring heeft in het publieke domein en een uitgebreid politiek-bestuurlijk netwerk heeft op provinciaal en landelijk niveau. Wij gaan ervan uit dat de burgemeester minstens een volle termijn van zes jaar in Noordenveld afmaakt. De burgemeester is wettelijk verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid, de bestuurlijke coördinatie, de kwaliteitsbewaking van de relatie tussen bestuur en burgers en de samenwerking van de gemeente met de andere overheden. De burgemeester kan daarnaast eventueel aanvullende taken in portefeuille krijgen. De uiteindelijke portefeuille wordt in overleg bepaald. 9