Profielschets Burgemeester van Vlieland

Transcriptie

1 Groen is de helm, wit is het zand, dat zijn de kleuren van Vlieland Profielschets Burgemeester van Vlieland

2 In juli 2013 werd de vacature voor een kroonbenoemde burgemeester van Vlieland opengesteld. Van juli 2013 tot april 2015 was mevr. P. Schadd-de Boer waarnemend burgemeester. Sinds april 2015 is mevr. C. Schokker-Strampel waarnemend burgemeester. Per 26 april 2017 wordt de vacature voor een kroonbenoemde burgemeester opnieuw opengesteld. In deze profielschets beschrijft de gemeenteraad wat voor soort burgemeester we zoeken op basis van 1. een omgevingsschets van onze gemeente, 2. de taken en rollen van de burgemeester en 3. de gewenste competenties en stijl. De gemeenteraad van Vlieland verzoekt de huidige waarnemend burgemeester uitdrukkelijk te solliciteren naar het ambt van burgemeester van de gemeente.

3 1. Vlieland 1.1 Onze visie Vlieland leefbaar! De gemeente Vlieland heeft de noodzakelijke voorzieningen voor haar inwoners. Met de omvang van het aantal inwoners op Vlieland en de landelijke ontwikkelingen naar groter en omvangrijker is het behoud ervan een uitdaging. We streven ernaar deze voorzieningen in stand te houden en vragen daarbij steeds aandacht voor onze bijzondere positie. We roeien eigenlijk tegen de stroom in. Vlieland vakantieland! Voor de lokale economie is recreatie en toerisme het belangrijkst. We kiezen ervoor wat sterk is, sterk te houden of sterker te maken. Dat betekent dat we nieuwe toeristische ontwikkelingen, kwaliteitsverbeteringen en seizoenverlengende voorzieningen willen stimuleren. De natuur op ons eiland is een grote trekpleister. Het juiste evenwicht tussen natuur en toeristische voorzieningen is dus heel belangrijk. Vlieland werkt samen! We willen voor onze bewoners het eerste aanspreekpunt zijn en blijven voor onderwerpen op alle beleidsterreinen. Eigen beleid en eigen bestuur staan dus voorop. Een gemeente van onze omvang kan echter niet alles zelf. We moeten waar dat zinvol is samenwerken met andere partners, in eerste instantie de andere Waddeneilanden. 1.2 In cijfers Fysieke structuur 2017 Sociale structuur 2017 Oppervlakte gemeente in hectare Aantal inwoners totaal 1085 Aantal woonruimten 463 Aantal inwoners t/m 19 jaar 184 Aantal recreatiewoningen 387 Aantal inwoners 20 t/m 64 jaar 701 Lengte van de wegen in kilometers* 20,9 Aantal inwoners 65 jaar en ouder 200 Lengte van alle fietspaden in kilometers* 11,4 (* in beheer van de gemeente Vlieland) 1

4 1.3 Bestuur In onze gemeente zijn de politieke verhoudingen stabiel. In de gemeenteraad hebben een landelijke partij (VVD) en twee lokale partijen (Algemeen Belang Vlieland en GroenWit) zitting, met respectievelijk 4, 3 en 2 zetels sinds de verkiezingen van De afgelopen jaren kenmerkt de Vlielander politiek zich overwegend door consensus over een groot deel van de bestuurlijke onderwerpen. Sinds de laatste verkiezingen in 2014 leveren de VVD en het ABV ieder één (parttime) wethouder. De wethouders en de burgemeester verdelen de portefeuilles. Aan de burgemeester zijn voor de periode openbare orde en veiligheid, algemeen bestuur, waddensamenwerking, personeelszaken, verkeer en vervoer, onderwijs, burgerparticipatie, juridische zaken (bezwaarschriften en mediation), economische zaken en cultuur toebedeeld. De eilandsituatie is van grote invloed op het bestuurlijk functioneren van de gemeente en dus ook op dat van de burgemeester. Belangrijke omgevingsfactoren zijn de hoge natuurwaarden, kenmerkende landschapselementen, karakteristieke bebouwingselementen en patronen maar ook de leefbaarheid. Deze zijn sterk bepalend voor de beleidsruimte van het lokaal bestuur en leggen een groot beslag op de in omvang beperkte ambtelijke organisatie. Veel beleidsterreinen vragen een andere benaderingswijze voor de implementatie van wetgeving. Regelmatig dienen zich situaties aan waarin de eilandgemeenten zich bijzonder dienen in te spannen om erkenning te krijgen voor de uitzonderlijke positie waarin zij zich bevinden. De kleinschaligheid en samenhang met de bijzondere omgevingsfactoren maken dat verschillende gebruiksvormen van de publieke ruimte dicht naast elkaar staan. Dit kan gemakkelijk tot tegenstelde belangen leiden. Op lokaal niveau is Staatsbosbeheer een belangrijke gesprekspartner (95% van het grondgebied binnen de gemeente is bij deze instantie in beheer en eigendom). Op Rijksniveau wordt regelmatig vanuit verschillende perspectieven over het Waddengebied en dus ook over de Waddengemeenten gesproken. Het is dus van groot belang om goede contacten te onderhouden met Staatsbosbeheer (lokaal, regionaal en landelijk) en met de provincie Fryslan. 1.4 Organisatie In totaal werken er 31 medewerkers bij de gemeentelijke binnen- en buitendienst. Voor specifieke terreinen als bouwinspecties en het sociaal domein huren we expertise in en we participeren in gemeenschappelijke regelingen. Een zorg voor de gemeente is het verwerven en behouden van voldoende gekwalificeerd personeel. Het is lastig vacatures te vervullen omdat niet altijd direct passende woonruimte beschikbaar is en het moeilijk is voor een meeverhuizende partner om geschikt werk te vinden. 1.5 In de regio We streven er nadrukkelijk naar een volwaardige zelfstandige gemeente te zijn en te blijven. De eilandsituatie is zo specifiek dat een eigen bestuur nodig is voor het bewaken van de eigenheid, de eilander visie en identiteit. De samenwerking met de vier andere Waddeneilanden speelt daarin een belangrijke rol en is vastgelegd in een Gemeenschappelijke Regeling (GR). De burgemeester vertegenwoordigt het college van B&W in het Dagelijks Bestuur van de GR. Daarnaast participeren we in specifieke samenwerkingsrelaties, waarbij de samenwerkingsschaal varieert van een selectie van gemeenten in de regio tot alle gemeenten uit de provincie Fryslân. 2

5 2. Taken en rollen* 2.1 Voorzitter van raad en college Onze bestuursorganen kenmerken zich, met oog voor ieders verantwoordelijkheid, door een sterke gerichtheid op consensus en goede persoonlijke verhoudingen. Wij verwachten van de voorzitter van de raad en het college oog en oor voor onderlinge verhoudingen, zonder daarbij het belang van voortgang in de besluitvorming uit het oog te verliezen. Wij zoeken een teamplayer en coach voor college en raad. De burgemeester fungeert als inspirator en sparringpartner voor wethouders en raadsleden. 2.2 Boegbeeld De burgemeester is in onze gemeenschap het boegbeeld van het gemeentebestuur. Hij moet het vermogen hebben zich boven de partijen te stellen. Belangen zijn soms tegenstrijdig of er zijn, bestuurlijk of maatschappelijk, minderheidsbelangen aan de orde. Van de burgemeester verwachten wij dat hij open staat voor verschillende opvattingen en daar betrokken mee om gaat. Een herkenbare en heldere wijze van opereren is daarbij van essentieel belang. Respect opbouwen een belangrijke voorwaarde. Hij weet wat er op Vlieland speelt en handelt daar naar. 2.3 Portefeuillehouder Naast zijn wettelijke taken, beheert de burgemeester een aantal, qua omvang en inhoud, volwaardige portefeuilles. De daadwerkelijke portefeuilleverdeling wordt overgelaten aan het college, waarbij het college rekening zal houden met de persoonlijke voorkeuren en interesses van de burgemeester. De zorg voor veiligheid in de gemeente behoort uiteraard tot de verantwoordelijkheid van de burgemeester. In die rol verwachten wij van hem doortastendheid en beïnvloeding van het regionale beleid, ook ten aanzien van de veiligheid op de Waddenzee. In het bijzonder verwachten wij van de burgemeester dat hij het evenwicht bewaakt tussen het behouden van de natuurwaarden van Vlieland en de ontwikkeling van de lokale economie. Daartoe is het belangrijk dat hij tijdig en op basis van vertrouwen en persoonlijk contact initiatieven neemt. 2.4 Regionaal netwerker De burgemeester draagt bij aan een stevige positionering van het gemeentebestuur. Wij participeren actief in (regionale) samenwerkingsverbanden, waarvan de Gemeenschappelijke Regeling De Waddeneilanden de belangrijkste is en waarbinnen de burgemeester als lid van het Dagelijks Bestuur een prominente rol speelt. Wij verwachten dat de burgemeester het belang van deze samenwerkingsverbanden, met het oog op het volwaardig kunnen blijven functioneren als zelfstandige gemeente, erkent. De bijzondere (eiland)positie van de gemeente vergt van de burgemeester nadrukkelijk aandacht voor het uitoefenen van invloed op regionaal en (inter- )nationaal beleid. Hij moet daarin een actieve rol spelen door op te komen voor de belangen van de kleine en de Wadden-gemeenten. De burgemeester moet vanzelfsprekend aandacht hebben voor de bovengemeentelijke belangen en afwegingen, maar anderzijds de belangen van Vlieland behartigen, met name op het gebied van natuur en het bevorderen van diversiteit aan werkgelegenheid op het eiland. Hij is in zijn contacten een ambassadeur van de gemeente Vlieland. * vanzelfsprekend kan waar hij staat ook zij worden gelezen! 32

6 3. Competenties en stijl 3.1 Basiscondities Onze burgemeester beschikt als vanzelfsprekend over de volgende, onlosmakelijk aan het ambt verbonden, (algemene) competenties. Integer De burgemeester handelt te allen tijde eenduidig en transparant volgens de algemeen geaccepteerde normen en waarden. Hij beschikt over een goed ontwikkeld moreel kompas. De burgemeester heeft een voorbeeldfunctie, draagt integriteitsbewustzijn actief uit en spreekt anderen hierop aan. Zowel intern naar college, raad en ambtelijke organisatie, als extern. Herkenbaar De burgemeester is zich steeds bewust van de situatie waarin hij verkeert en handelt daarnaar. Hij identificeert zich met de personen en instanties met wie hij contact heeft. Ondanks zijn verschillende rollen (op het ene moment als voorzitter van het college of de raad, het andere moment als burgervader in een aandachtig gesprek met inwoners) is de burgemeester steeds herkenbaar. Onafhankelijk Van de burgemeester wordt verwacht dat hij in hoge mate onafhankelijk opereert en geen bijzondere verbintenis aangaat met één of meerdere partijen. Dat geldt zowel bestuurlijk en politiek als maatschappelijk. De burgemeester staat op basis van gezag, positie en vertrouwen boven partijen en wordt als zodanig geaccepteerd, zowel in het politiek-gemeentelijke verkeer als naar de inwoners, maatschappelijke organisaties en andere betrokkenen. Daarbij wordt hij gezien als aanspreekpunt voor gemeente en gemeenschap. Dat vraagt onafhankelijkheid en burgemeesters moeten die onafhankelijkheid blijvend tot uitdrukking kunnen brengen in hun functioneren. De burgemeester zal een natuurlijk overwicht moeten hebben en een opstelling die voldoende afstand bewaart tot belanghebbenden. Verbindend De burgemeester geeft richting aan en binding in een groep of gemeenschap; hij brengt samenwerkingsverbanden tot stand en handhaaft deze. In zijn functie wordt hij geconfronteerd met verschillende mensen, groepen en mogelijk tegengestelde belangen. Van een burgemeester wordt nadrukkelijk verwacht dat hij degene is die tegenstellingen overbrugt en partijen bij elkaar brengt en houdt. Stressbestendig Bij ingrijpende gebeurtenissen en crisissituaties weet de burgemeester wat er van hem verwacht wordt. Hij blijft effectief handelen onder druk en hij straalt rust en vertrouwen uit. 3.2 Specifieke vaardigheden Om de burgemeestersfunctie op Vlieland optimaal te kunnen vervullen, zoeken wij een burgemeester die zich onderscheidt op de volgende competenties. Communicatief Vertaalt ideeën en feiten in begrijpelijke taal, passend bij de ontvanger. Is in staat onder verschillende omstandigheden, met diverse mensen met verschillende achtergronden contact te maken. Onderhoudt schijnbaar moeiteloos het netwerk. 4

7 Omgevingsbewust Is goed geïnformeerd over maatschappelijke en politieke ontwikkelingen en weet deze kennis effectief in te zetten. Kent de verschillende belangen binnen en buiten de regio en weet deze te benutten voor de gemeente. Betrokken Beschikt over het vermogen zich in te leven in de situatie. Luistert en erkent gevoelens en behoeften van anderen. Toont hier begrip voor. Is zich bewust van de impact van het eigen handelen. Coachend Creëert ruimte voor anderen zodat zij hun prestaties kunnen verbeteren. Stimuleert de persoonlijke ontwikkeling van anderen door feedback, tips of blijken van waardering te geven, vanuit respect voor de ander. 3.3 Bestuursstijl Wij zoeken een burgemeester wiens bestuursstijl in zijn gehele optreden en functioneren door met name de volgende aspecten wordt getypeerd. Visionair De burgemeester is vooral gericht op de toekomst van de gemeente en zet lijnen uit: legt nieuwe verbanden; zoekt naar nieuwe mogelijkheden binnen en buiten de gemeente; is bezig met de problemen van de toekomst; heeft een heldere visie, draagt die actief uit en jaagt aan. Achter de schermen als bestuurder Als het gaat om het besturen van de gemeente is de burgemeester de eerste onder zijn gelijken; hij is één van de teamleden van het college; hij vertrouwt anderen en geeft hen ook de ruimte. Regie op proces De burgemeester is als regisseur gericht op het proces: hij stuurt duidelijk op proces binnen raad, college en organisatie; zorgt dat de verschillende stappen in het proces op een juiste wijze worden doorlopen; is bewaker van het proces, houdt strak aan afspraken; is een begeleider en minder een leider. Mensgericht In de aansturing heeft de burgemeester aandacht voor: het organiseren van draagvlak; wat informeel mogelijk is; interacties in een groepsproces en bevorderen van sfeer. 4. Tot slot In aanvulling op bovenstaand profiel, vinden wij het belangrijk dat onze burgemeester: beschikt over bestuurservaring in het openbaar bestuur en relevante netwerken op regionaal en nationaal niveau; de Vlielander gemeenschap kent of wil leren kennen en aanwezig is op de voor de gemeenschap belangrijke momenten; ruimte krijgt en neemt voor nevenfuncties die bijdragen aan zijn functioneren; zich bewust is van het gegeven dat op Vlieland bestuur en uitvoering dichter bij elkaar staan dan in andere gemeenten, vanwege een relatief klein ambtelijk apparaat. Het burgemeesterschap van Vlieland is door de veelzijdigheid van de taken een boeiende en uitdagende functie. Het ambt vereist van hem een snel inlevingsvermogen in complexe bestuursstructuren en een positieve inbreng om lopende en op te starten processen verder aan te sturen. 5