De grijze zone. Suïcide versus automutilatie. Door Miek en Steffi (PC Bethanië, IBE)

Transcriptie

1 De grijze zone Suïcide versus automutilatie Door Miek en Steffi (PC Bethanië, IBE)

2 Korte voorstelling Miek: verpleegkundige IBE Wel Werkzaam sinds 2013 op IBE Bezig met brugopleiding verpleegkunde Steffi: sociotherapeut IBE Stroom Toegepaste psychologie gestudeerd Werkzaam sinds 2010: begonnen in langdurige zorg (rehabilitatie), sinds 2012 op IBE

3 Voorstelling IBE 2 semi gesloten intensieve behandeleenheden: Wel en Stroom 2 afdelingen van 8 patiënten met ernstige persoonlijkheidsproblemen Voor gans Vlaamse zorglandschap Multidisciplinair

4 Voorstelling IBE Vaak al vele behandeltrajecten achter de rug, botsen steeds op zelfde problemen Zoeken naar ingangspoorten voor behandeling Doorbreken van vastgelopen hulpverleningsrelatie Time out Vaak continue suïcide ideatie bij patiënten Frequente suïcidale crisissen en automutilatie

5 Wanneer Sandra het moeilijk heeft, slaagt ze er niet in om hierover te praten of hulp te aanvaarden van mensen uit haar omgeving. De enige manier waarop ze haar omgeving duidelijk kan maken dat ze het niet meer aankan, is door te automutileren met soms ernstige lichamelijke schade tot gevolg. Ze wil hiermee stoppen maar niemand lijkt haar te begrijpen of te kunnen helpen.

6 Vraag Welke vormen van automutilatie zijn er? Snijden Stranguleren Slikken Branden Bonken Krabben Haren uitrekken

7 Stelling 1 Van automutilatie ga je dood.

8 Stelling 2 Automutilatie moet onmiddellijk verzorgd worden.

9 Stelling 3 Automutilatie mag niet en moet gestraft worden.

10 Stelling 4 Automutilatie is verslavend.

11 Stelling 5 Je mag niet spreken met de patiënt over automutilatie.

12 Stelling 6 Mensen die geautomutileerd hebben, moeten niet verdoofd worden tijdens het hechten.

13 Stelling 7 Automutilatie = suïcidepoging Suïcidepoging = automutilatie

14 Visie Model: schema (gebaseerd op, Gwen?)

15 Toelichting schema Aangeboren factoren Omgevingsfactoren Genetica Intelligentie Emotionele Sociale context Opvoeding kwetsbaarheid Hechting: hoe ontwikkelen we ons als mens, hoe in interactie me onszelf/ander. =Hechting is levenslang en interpersoonlijk Ontwikkelingsgeschiedenis: beeldvorming, bril. Verleden beïnvloed ervaring en interpretaties heden (gevoel, gedachte, gewaarwording). = betekenis geven.

16 Toelichting visie Processen zijn snel, automatisch, onbewust. Niet onder controle en niet zichtbaar. donkere helft cirkel Woorden, mimiek, lichaamshouding, handelingen, wel zichtbaar lichte helft Niet altijd overeenstemming.

17

18 Toelichting schema Patiënt: niet meteen zicht op ontwikkelingsgeschiedenis en onderliggende dynamieken. Wel zicht op gedrag: automutilatie, agressie, Functie van gedrag? Hoe staat ptn in de wereld?

19 Toelichting schema Hoe gaat iemand om met de nood aan veiligheid? 4 hanteringsstrategieën om te overleven: Dreigend gevaar veiligheid opzoeken Ervaren van distress geruststelling opzoeken Gevoel van isolatie zoeken naar nabijheid Chaos- zoeken naar voorspelbaarheid

20 Suïcide en AM als? Copingmechanisme Wegdrukken van psychisch lijden Zelf straffend Verslavend effect Innerlijke leegte vullen Omgaan met herbelevingen Doodswens geen schreeuw om aandacht Eerder uiting van emotionele ambivalentie Belangrijke communicatiewaarde

21 Wat wij (proberen) te doen Nieuwe start, nieuwe kansen Bieden van structuur en voorspelbaarheid Belang van communicatie! Vertrouwensband aangaan Risico inschatting al bij intake eerste pb gesprek Crisisgesprekken Tunnelvisie: patroon doorbreken Je bent het waard! Overtuigingen verkennen Op 1 lijn staan met patiënt

22 Wat wij (proberen) te doen Gedrag niet verbieden Persoon loskoppelen van gedrag dat deze stelt Evenwicht zoeken tussen eigen verantwoordelijkheid en overnemen veiligheid en groei Praktisch: 5G schema, spanningsthermometer, crisisgesprek, crisisplan,

23 Wat wij (proberen) te doen: casus Sandra heeft een moeilijke dag en heeft veel drang om te automutileren. Als alternatief voor de spanning gaat S in bad, ze komt aan de verpleegpost een scheermesje vragen om haar benen te scheren. Wat doen we? Overnemen of eigen verantwoordelijkheid

24 5 G schema Datum gebeurtenis: Gebeurtenis (wat gebeurde er precies waardoor ik me vervelend ging voelen) Gedachte (welke gedachte of beelden gingen er door mijn hoofd) Gevoel (welke gevoelens kreeg ik hierdoor) Gedrag (wat deed ik toen ik mij zo vervelend voelde) Gevolg (wat had het voorgaande als vervolg voor mij)

25 Spanningsthermometer

26 Terug naar stellingen

27 Stelling 1 Van automutilatie ga je dood.

28 Stelling 2 Automutilatie moet onmiddellijk verzorgd worden.

29 Stelling 3 Automutilatie mag niet en moet gestraft worden.

30 Stelling 4 Automutilatie is verslavend.

31 Stelling 5 Je mag niet spreken met de patiënt over automutilatie.

32 Stelling 6 Mensen die geautomutileerd hebben, moeten niet verdoofd worden tijdens het hechten.

33 Stelling 7 Automutilatie = suïcidepoging Suïcidepoging = automutilatie

34 Praktijkervaringen Zijn er automutilaties, suïcidepogingen, casussen waarmee je al bent geconfronteerd?