Bethaniënhuis Psychiatrisch Ziekenhuis. Persoonlijkheidsproblematiek: waar zwart-wit niet bestaat. Tinne Meeusen, Lisa Peeters & Ilse Van den Bulck

Transcriptie

1 Persoonlijkheidsproblematiek: waar zwart-wit niet bestaat Tinne Meeusen, Lisa Peeters & Ilse Van den Bulck

2 Programma Situering intensieve behandeleenheid (IBE) Wel en Stroom Casusbespreking Hoe wordt er omgegaan met agressie op IBE Hoe wordt er omgegaan met automutilatie Hoe wordt er omgegaan met suïcidaal gedrag op IBE Draagkracht hulpverleners. Zwart-wit bestaat niet

3 Situering IBE PZ Bethaniënhuis Kleinschalige (semi-)gesloten afdelingen die zorg aanbieden voor telkens 8 patiënten. Uitgebreide personeelsbezetting (15 fte) In totaal 4 IBE s die werkzaam zijn voor het Vlaamse zorglandschap, waarvan 2 in PZ Bethaniënhuis

4 Inclusiecriteria Voldoet de patiënt aan de profielbeschrijving? Herhaaldelijk diepgaand ontwrichten van de therapeutische relatie Niet langer inpasbaar in de gebruikelijke behandelsystemen Zijn er leermogelijkheden aanwezig? Is er voldoende realiteitsbesef? Is er geen intensieve lichamelijke verzorging nodig? Is er een behandelcontract met de verwijzer? Leeftijd: tussen de 18 en 64 jaar

5 Doelgroep Ontwikkelingsgeschiedenis Aangeboren kwetsbaarheidsfactoren Moeilijkheden binnen gezinscontext Traumatische ervaringen Weinig corrigerende ervaringen binnen ruimere context: school, vriendschappen, hulpverlening,...

6 Doelstellingen Ingangspoorten zoeken voor behandeling Verbeteren levenskwaliteit Bevorderen autonomie Bewerkstelligen therapeutische relatie 6 maanden tot max 1 jaar Tijdelijk ontlasten van teams TIME-OUT 3 maanden

7 Perspectief patiënt Bethaniënhuis Doelgroep: Casus Anouk

8 Agressie/Automutilatie (AM)/ Suïcide-pogingen (SC) zijn vaak voorkomende patronen bij onze opgenomen patiënten. Mogelijke oorzaken: Nood aan zorg en nabijheid (vaak AM) Gevoel tekort gedaan te worden Zelfbestraffing Fysieke ontlading van spanning

9 Omgang agressie op afdeling A. Preventief Voorkomen Gecontroleerd laten bestaan. Door: Observeren en benoemen Positieve nabijheid Empathisch onderhandelen, ondersteunen en verwijzen naar eigen verantwoordelijkheid Leren (her)kennen van signalen van spanning + zoektocht naar alternatieven Aanbieden van crisisgesprek en/of medicatie IN

10 Omgang agressie op afdeling A. Preventief Regelmatig stilstaan bij huidige (vrijheid beperkende) afdelingsregels 2x per jaar vergadering gehele team & ervaringsdeskundigen. a.d.h.v. BOMBAV principe Geen regel om de regel: kan leiden tot nodeloze agitatie en agressie

11 BOMBAV Bejegening Organisatorische en wettelijke principes Mensbeeld Behandelplan en therapeutisch doel Alternatieven Veiligheidsprincipe

12 Omgang agressie op afdeling B. Wanneer actie noodzakelijk is Goede communicatie in het team en tussen de teams onderling (PTVtechnieken) Fysieke agressie naar materiaal of personen: Verwijzen naar de (eigen of veilige) kamer Situatie (als) te dreigend (ervaren)? Hulp van andere afdelingen AK Indien mogelijk briefen vóór de interventie + afspraken maken Belangrijk: open debriefing na agressie-incidenten! (Gerichte) verbale agressie In gesprek gaan

13 Herstel na agressie = procedure die wordt gestart naar aanleiding van een situatie waarbij het vertrouwen van HV s en/of medepatiënt(en) geschaad is. Vb. Agressie (verbaal/fysiek/materiaal) Vb. sfeerbederf in de groep Vb. Herhaaldelijk niet naleven van afspraken Doel: vertrouwen herstellen om opnieuw samen in behandeling te kunnen stappen Stilstaan bij wat er gebeurd is Onszelf als team in vraag stellen Tijd durven nemen!

14 Herstel Herstelprocedure: Geen vaste regels rond duur van het herstel: tempo van patiënt volgen, maar ook oog hebben voor het team! Rustfase Gemoederen laten bedaren Voldoende ruimte voor emoties 1 uur rustig zijn voor het overgaan naar volgende fase Afspraken maken in kader van veiligheid Reflectiefase Stilstaan bij wat er gebeurd is: ruimer dan incident alleen Schrijfopdrachten en/of gesprekken. (wat is voor patiënt aangewezen) Herstelfase Impact op zichzelf en anderen Zoeken naar alternatief gedrag Actief herstellen naar alle betrokken partijen

15 Automutilatie Vele vormen verschillend in aard, frequentie, ernst Kijken naar betekenis en functie van AM: Zelfbestraffing Emotieregulatie Hulp en nabijheid Afhankelijk van de functie gaan we hier op een andere manier mee omgaan.

16 Algemene afspraken Communicatie: AM niet verbieden, maar meezoeken naar alternatieven Verantwoordelijkheid blijft bij patiënt Wanneer patiënt heeft geam/ aan het AM is: Niet onmiddellijk ingrijpen/kamer verlaten Verpleegkundige schat de ernst van de verwonding in Uitnodigende houding Verzorging Iedere dag 2 vaste verzorgingsmomenten Patiënt is zelf verantwoordelijk voor het vragen van verzorging Communicatie zo neutraal mogelijk

17 (Para)suïcidaal gedag Bij mensen met een hechtingsproblematiek ondervinden we dat het steeds een balanceren is tussen het overnemen van de patiënt enerzijds en de patiënt zelf verantwoordelijk laten zijn voor zijn of haar eigen keuzes. Geven van de verantwoordelijkheid waar de patiënt klaar voor is.

18 Hoe het risico inschatten? Contact behouden met de patiënt (nabijheid) Inschatten van de hopeloosheid, emotionele ontregeling, de positieve verwachtingen van suïcide, het vermogen om de emotionele pijn te verdragen, recente stressoren, kwetsbaarheid, Frequent interdisciplinair overleg!

19 Welke interventies? Inzetten op positieve nabijheid. Beschikbaarheid Voorspelbaarheid Crisisvaardigheden aanleren, stressregulatievaardigheden trainen Muziek-, dans-, crea-, drama- en sociotherapie. Contact familie / naaste (pb s, hoofdverantwoordelijke, psychiater)

20 Wat na een suïcidepoging? Veiligheid inschatten Focus op wat de suïcidepoging uitlokte, niet zo zeer op het suïcidaal gedrag zelf. Aanmoedigen contact te leggen nog voor het zelfdestructief gedrag

21 Hulpverlener

22 Wat met de emoties van de hulpverlener? Bewust zijn van de eigen emoties, reacties vanuit machteloosheid, kwetsbaarheid, Welke waarden en ideeën heb je t.o.v. suïcide? Oppassen met patiënten willen redden: hoe meer je op controle speelt, des te minder zal je patiënt een ervaring hebben die autonomie en groei in zich draagt. Ruimte maken om eigen emoties bespreekbaar te maken binnen het team Slachtofferbejegening

23 Hoe hou je dit als hulpverlener vol? Opname op IBE is steeds beperkt in tijd 2-wekelijks intervisie BOMBAV-afspraken geven een (veilig)kader waarbinnen gehandeld wordt Basisinstelling als hulpverlener Gedeelde zorg multidisciplinair (draagkracht verdelen)

24 Anouk Hulpverlener

25 Zwart Wit bestaat niet Vraaggericht werken Individueel traject Nieuwe start voor patiënt Inzetten op socio-therapeutisch klimaat Kans om te experimenteren Gedeelde zorg multidisciplinair

26 Vragen Contactgegevens: