Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal oktober 2013 t/m 31 december 2013

Transcriptie

1 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal oktober 2013 t/m 31 december 2013 Nominale dekkingsgraad is gestegen van 120,3% naar 122,1% Beleggingsrendement is 1,6%, aandelen stegen in waarde maar obligaties behaalden een negatief rendement door een gestegen rente. Het belegd vermogen is gestegen tot 6,42 miljard euro De pensioenverplichtingen zijn gestegen tot 5,24 miljard euro Eind 2013 geen sprake van een reservetekort De indexatie voor pensioengerechtigden en gewezen deelnemers bedraagt 0,5%. Voor actieve deelnemers is de indexatie 0% door het uitblijven van loonsverhoging. Beleggingsrendement over heel 2013 is 2,0% Woord van de vicevoorzitters Het fonds heeft het jaar 2013 afgesloten met een dekkingsgraad van 122,1%. De dekkingsgraad heeft zich de afgelopen periode goed ontwikkeld. Hierdoor was het mogelijk om de pensioenen voor pensioengerechtigden en gewezen deelnemers gedeeltelijk te indexeren met 0,5% (50% van de maatstaf). De pensioenaanspraken van actieve deelnemers zijn niet verhoogd, omdat er geen algemene loonronden bij KLM zijn geweest in de periode vanaf 2 januari 2013 tot en met 1 januari Het bestuur heeft de, per 1 januari 2014 overeengekomen, aangepaste indexatiestaffel -die evenwichtiger en gedifferentieerder is- gehanteerd bij het indexatiebesluit. Alle betrokkenen hebben over het indexatiebesluit persoonlijk bericht ontvangen. Meer informatie over indexatie is ook te vinden op onze website. Er is veel gebeurd in het beleggingsjaar Het was een jaar met twee gezichten. Een goed aandelen jaar, maar voor staatsobligaties geldt dat helaas niet. Dit komt door de bewegelijkheid van de rente in Europa en de ontwikkeling van het beleid van de centrale banken wereldwijd. Het jaarrendement van het fonds bedraagt 2,0%. Het rendement ligt beneden het langjarig gemiddelde. Sinds kort doen zich de eerste signalen voor van een licht economisch herstel in Nederland en Europa. Desalniettemin blijft het bestuur uitgaan van een behoedzaam beleggingsbeleid. In 2014 bereidt het fondsbestuur zich voor op een stroom aan nieuwe pensioenwetgeving die naar verwachting van invloed zal zijn op de pensioenregelingen in Nederland en ook die van het Algemeen Pensioenfonds KLM. Op dit moment ligt een wetsvoorstel ten aanzien van het fiscale kader voor bij de Tweede Kamer. Een ander belangrijk wetgevingsonderwerp is het nieuwe Financiële Toetsingskader (FTK) dat per 2015 van kracht zou moeten worden. Het is nu nog niet helder wat het voorstel precies zal inhouden. Als er meer duidelijkheid is dan zal het arbeidsvoorwaardelijk (cao)overleg moeten onderhandelen over aanpassing van de pensioenregeling aan de nieuwe wetgeving. Arend de Jong Gerard Lagendaal 1

2 Ontwikkelingen financiële markten Vierde kwartaal 2013 Aandelen hebben het vierde kwartaal de rally die is ingezet in het derde kwartaal verder voortgezet. Dit kwartaal kwam veel van het nieuws, dat beleggers bezighield, uit de Verenigde Staten. Zo naderde het schuldenplafond op 17 oktober in de Verenigde Staten. Op 17 oktober zou de Verenigde Staten geen staatsobligaties meer kunnen uitgeven en de schattingen waren dat dan tussen 24 en 30 oktober de geldkraan dicht zou gaan wat a.g.v. de shutdown ook gedeeltelijk het geval was. Financiële markten, met name aandelen indices, zoals de S&P 500 Index, stonden op dat moment op recordhoogtes en veel macro-economische cijfers stonden positief. Veel marktpartijen verwachtten hierdoor een correctie, die zich niet voordeed. De deadline van 17 oktober is uiteindelijk verschoven naar 15 januari. Ook deze deadline werd vermeden doordat de Republikeinen en Democraten een begrotingsakkoord voor 2014 overeengekomen zijn eind december. Bovendien heeft het stelsel van Amerikaanse centrale banken, de Fed, aangegeven op 1 januari 2014 te beginnen met taperen. Dit betekent concreet dat het opkoopprogramma van obligaties met $10 miljard per maand wordt verlaagd. De kleiner dan verwachte omvang van de verlaging kwam als een opluchting voor de markt waarop vervolgens aandelen een decemberrally neerzetten. Macroeconomische cijfers wereldwijd, maar met name in de V.S. bevestigen de mening van de Fed dat de economie steeds meer op eigen kracht verder kan. Naast het taperen heeft de Fed, middels aankomende voorzitter Janet Yellen, officieel aangegeven het lage rente beleid te handhaven. Op 5 november heeft de Europese Centrale Bank (ECB) de herfinancieringsrente, voor de tweede keer in het jaar, verlaagd naar het historisch lage niveau van 0,25%. Ook heeft de President van de ECB aangegeven bereid te zijn (net als de Fed) om deze rente voor een aanzienlijke periode laag te houden. Cijfers betreffende de wereldeconomie zijn ondertussen bemoedigend. Dit gaat gepaard met een stijging van het consumentenvertrouwen. Zo staat het consumentensentiment, gemeten door de University of Michigan, op het hoogste niveau in vijf jaar. Echter, veel opluchting zit reeds in aandelenkoersen verwerkt, waardoor waarderingen, met name in de V.S. aan de rijke kant komen Het beleggingsjaar voor aandelen komt in 2013 in de top drie beste jaren van het afgelopen decennium. Sinds het herstel vanaf 2009 heeft de MSCI Wereld aandelenindex in 2013 de grootste jaarlijkse stijging doorgemaakt. Er kan derhalve gesteld worden dat 2013 een goed aandelenjaar is geweest. Dit geldt niet voor alle beleggingscategorieën, zo hebben staatsobligaties gemeten in euro s, het slechtste jaar sinds 1986 beleefd met meer dan 8% verlies. Dit grote verschil is hoofdzakelijk te wijten aan het beleid van centrale banken wereldwijd in De speculatie en de aangekondigde verkrapping van het monetaire beleid heeft geleid tot een lichte stijging van de marktrente met als gevolg druk op de prijzen van de obligaties. 2

3 Financiële positie Algemeen Pensioenfonds KLM De nominale dekkingsgraad, de verhouding tussen het vermogen en de nominale verplichtingen van het fonds, bedraagt 122,1% per eind december De dekkingsgraad verbeterde vanwege een positief beleggingsrendement, aandelen stegen in waarde gedurende het vierde kwartaal. De waarde van het vermogen is gestegen tot 6,42 miljard euro Einde vierde Einde derde kwartaal Einde tweede kwartaal kwartaal Nominale dekkingsgraad 122,1% 120,3% 113,3% Vermogen 6,42 miljard 6,30 miljard 6,19 miljard Verplichtingen 5,24 miljard 5,22 miljard 5,44 miljard Nominale rente* 2,78% 2,74% 2,47% * rentetermijnstructuur zoals gepubliceerd door De Nederlandsche Bank (3 maanden gemiddeld en UFR) Lange termijn herstelplan In 2013 is geen herstelpremie in rekening gebracht en ook in 2014 wordt geen herstelpremie in rekening gebracht, omdat het fonds eind 2013 uit het reservetekort was. Tot eind september 2013 bevond het fonds zich nog in een situatie van een reservetekort. Omdat het vermogen van het fonds nog niet drie opeenvolgende kwartaaleinden hoger was dan het vereiste vermogen is het langetermijnherstelplan nog steeds geldig. Meer informatie kunt u vinden op de website klmgrondfonds.nl Dekkingsgraad Volgens wettelijke richtlijnen moeten pensioenfondsen bepaalde extra reserves aanhouden die als buffer kunnen dienen in slechte tijden. De wettelijk vereiste buffer voor ons fonds bedraagt 19,0%. De wettelijk vereiste dekkingsgraad komt hierdoor op 119,0%. Dezelfde wettelijke richtlijnen geven ook aan, welk vermogen een pensioenfonds minimaal moet hebben. Deze minimaal vereiste dekkingsgraad is momenteel 104,3%. Onderstaande grafiek geeft aan: Verloop van de dekkingsgraad en de (minimaal) vereiste dekkingsgraad volgens het Financieel Toetsings Kader (FTK). 3

4 31-dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec % Verloop dekkingsgraden 140% 130% 120% 110% 100% 90% 80% nominale dekkingsgraad (DNB) vereiste nominale dekkingsgraad (DNB) minimaal vereiste dekkingsgraad (DNB) De nominale dekkingsgraad op basis van de door de DNB gehanteerde rente is eind december ,1%. Waarde beleggingen en waarde pensioenverplichtingen In de grafiek is het verloop van de waarde van de beleggingen, de waarde van de pensioenverplichtingen en de door DNB gehanteerde rentetermijnstructuur weergegeven. 7,0 5,0% 6,5 4,5% 6,0 4,0% 5,5 Mrd 5,0 3,5% 3,0% 4,5 2,5% 4,0 2,0% 3,5 1,5% Waarde beleggingen in miljarden (linker as) Waarde pensioenverplichtingen in miljarden (linker as) DNB-Rente (rechter as) 4

5 Balans In de balans is aangegeven wat de waarde is van zowel de bezittingen als de verplichtingen van ons fonds. Aan de activa-zijde staan de bezittingen. Aan de passiva-zijde staan de verplichtingen weergegeven. Activa Verkorte balans Passiva Aandelen 2.678,5 42% MW VPV nominaal 5.243,5 82% Obligaties 2.952,7 46% Reserves 1.177,9 18% Onroerend goed 497,4 8% Valutaderivaten/Liquide middelen 162,0 3% Swap 95,5 1% Saldo overige activa/passiva 35,3 1% totaal 6.421,4 totaal 6.421,4 Beleggingsresultaten gewicht % okt-dec jan-dec Obligaties 46,0% -0,6% -7,4% Aandelen 41,4% 5,6% 18,2% Onroerend goed 7,7% 1,5% 6,5% Rente afdekking 1,5% -0,2% -1,0% Aandelen afdekking 0,4% -0,3% -1,0% Valuta afdekking 2,2% 0,0% -0,2% Liquide middelen 0,3% Saldo overige activa/passiva 0,5% Totaal 100,00% 1,6% 2,0% Als gevolg van vertrouwen onder beleggers, mede door de voortzetting van het monetaire verruimingsbeleid, stegen aandelen en onroerend goed in waarde. Obligaties daalden de afgelopen twaalf maanden in waarde door de gestegen rente. Het fonds maakt gebruik van derivaten om risico s af te dekken. Door gestegen aandelenprijzen daalde de aandelen afdekking. Het renterisico wordt voor 50% afgedekt. Dit heeft in het afgelopen kwartaal eveneens een negatief effect gehad op het rendement. De totale beleggingsportefeuille behaalde een kwartaalrendement van 1,6%. 5

6 Ontwikkeling Voorziening pensioenverplichtingen In het vierde kwartaal stegen de nominale pensioenverplichtingen met 21,1 miljoen euro (0,4%) tot een bedrag van 5,24 miljard euro. De mutatie is onder te verdelen in de volgende oorzaken (bedragen in miljoenen euro): Pensioenopbouw actieve deelnemers 44,5 (0,8%) Onttrekkingen voor pensioenuitkeringen -35,1 (-0,7%) Indexeren van pensioenaanspraken 13,1 (0,3%) Het wijzigen van de rentetermijnstructuur -6,5 (-0,1%) Rentetoevoeging 4,9 (0,1%) Overige 0,2 (0,0%) Totaal 21,1 (0,4%) Noot: de cijfers uit dit kwartaalbericht zijn voorlopige cijfers 6

7 Bijlage Aantallen deelnemers, pensioengerechtigden en premievrije polishouders Eind 2013* Eind 2012 Eind 2011 Deelnemers Pensioengerechtigden Premievrije polishouders Totaal *De cijfers eind 2013 zijn voorlopige aantallen in lijn met het kwartaalbericht Q Beleggingsbeleid Het beleggingsbeleid van het fonds is gericht op het veiligstellen van de pensioenafspraken binnen aanvaardbare risicogrenzen. Het bestuur heeft de beleggingen verspreid over verschillende beleggingscategorieën (aandelen, obligaties en onroerend goed). Binnen de verschillende beleggingscategorieën wordt gespreid naar regio s en subcategorieën. Het bestuur houdt met dit beleid rekening met het valutarisico, renterisico en het neerwaartse risico van aandelen en onroerend goed. Begrippenlijst Nominale dekkingsgraad: de verhouding tussen het vermogen en de verplichtingen (de toekomstige pensioenuitkeringen) van het pensioenfonds. Vereiste nominale dekkingsgraad: deze dekkingsgraad is afgeleid van het vereist vermogen van het pensioenfonds, voorgeschreven door de Pensioenwet (Financieel Toetsingskader). Komt de dekkingsgraad van het fonds onder de vereiste grens, dan is er sprake van een reservetekort. Minimaal vereiste dekkingsgraad: 104,3 %. Is de dekkingsgraad van het fonds lager dan de minimaal vereiste dekkingsgraad, dan is er sprake van een dekkingstekort. Vragen of opmerkingen over dit kwartaalbericht? Mail naar communicatie@blueskygroup.nl 7