dr. Niels Chavannes LUMC / CAHAG / IPCRG / WHO GARD Longdagen 2013, Utrecht 18 april 2013

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "dr. Niels Chavannes LUMC / CAHAG / IPCRG / WHO GARD Longdagen 2013, Utrecht 18 april 2013"

Peter de Wit
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 dr. Niels Chavannes LUMC / CAHAG / IPCRG / WHO GARD Longdagen 2013, Utrecht 18 april 2013

2 Inhoud 1. Internationaal 2. Longziekten feiten en cijfers Momentum aanpak longziekten 4. Inhoud Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten

3 1. Internationaal Probleem is groot & toenemend: en er is iets aan te doen! Verenigde Naties September 2011: resolutie Algemene vergadering VN: Prevention & Control of NCD s 36 miljoen doden per jaar, vaak te voorkomen, grote impact, hoge kosten. Integrale aanpak is nodig Oproep: overheden en veldpartijen werk samen! Goede voorbeelden in diverse landen

4 1. Internationaal Probleem is groot & toenemend: en er is iets aan te doen! Finland: nationaal actieprogramma astma & COPD: Minder rokers Geen groei aantal patiënten Betere kwaliteit van leven patiënten Meer arbeidsdeelname Reductie opnamedagen Reductie kosten

1. Internationaal NCD Global Framework: Delivering the Outcomes from the UN High- Level Meeting We are calling for a global NCD framework: - spearheaded by a multisectoral global partnership which

5 1. Internationaal NCD Global Framework: Delivering the Outcomes from the UN High- Level Meeting We are calling for a global NCD framework: - spearheaded by a multisectoral global partnership which mobilises resources for NCDs and catalyses effective financing mechanisms - which promotes the integration of NCD prevention and control into all relevant health and development policies, plans and programs - has the mandate to fully develop and cost a multisectoral global plan with WHO - a plan which includes a global monitoring framework with a broad range of indicators and global targets that drive progress to prevent and control NCDs

6 1. Internationaal

7 2. Longziekten feiten en cijfers 2013

8 2. Longziekten feiten en cijfers 2013 Jaarlijkse zorguitgaven 90 miljard, Jaarlijkse groei 3 5 miljard Bron: CBS

2. Longziekten feiten en cijfers 2013 Aandoening Aantallen 2007 Sterfte in 2010 Kosten 2007 prevalentie incidentie primaire doosdsoorzaak secundaire doodsoorzaak DALY's (2007) kosten totaal in

9 2. Longziekten feiten en cijfers 2013 Aandoening Aantallen 2007 Sterfte in 2010 Kosten 2007 prevalentie incidentie primaire doosdsoorzaak secundaire doodsoorzaak DALY's (2007) kosten totaal in miljoen euro kosten per patiënt Astma COPD Longkanker* Longontsteking Tuberculose* Cystic Fibrose * Slaapapneu** Sarcoidose Longfibrose a Mesothelioom* Longembolie 10 a Pulmonale hypertensie PAH geregistreerd (2009) ± Longziekten: feiten en cijfers 2013 (LAN)

10 2. Longziekten feiten en cijfers 2013 Enkele cijfers: Meer dan één miljoen longpatiënten Jaarlijkse zorgkosten longziekten 2,6 miljard Jaarlijkse verzuimkosten longpatiënten 1 miljard Jaarlijks sterftes door longziekten = 25% van de totale sterfte in Nederland ALS WE NIETS DOEN WORDT HET PROBLEEM VAN LONGZIEKTEN GROTER, ERGER EN DUURDER Bron: Longziekten feiten en cijfers 2013

11 Modelprojectie van zorgkosten Bron: RIVM 2013, in opdracht van het Longfonds 11

12 3. Momentum aanpak longziekten Nederland: tijd is rijp voor NACL Longenveld in Nederland was nog nooit zo verenigd als nu: 35 lidorganisaties vormen samen de LAN Samenwerking met andere organisaties Longdagen 2013: voorbeeld van samenwerking!

13 Longenveld in Nederland was nog nooit zo verenigd:

14 Longenveld in Nederland was nog nooit zo verenigd:

15 3. Momentum aanpak longziekten Nederland: tijd is rijp voor NACL Zorgstandaarden & richtlijnen Astma en COPD: landelijke consensus over normen voor goede preventie en zorg:

16 3. Momentum aanpak longziekten Nederland: tijd is rijp voor nationaal actieprogramma Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten ontworpen September 2011: LAN invitational conference Oktober 2011: gesprek met Minister Schippers 2012 ontwerp actieprogramma. Focus op COPD en astma Vijf doelen (klinische en maatschappelijke relevantie, haalbaarheid) Groei- en ontwikkelmodel Beoogde looptijd: 5 jaar vanaf de formele start

17 3. Momentum aanpak longziekten Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten ontworpen De vijf doelen Doel 1: 25% minder opnamedagen in het ziekenhuis door astma en COPD Doel 2: 15% vermindering verloren werkdagen door astma en COPD Doel 3: 20% meer rendement in kwaliteit van leven per euro die aan inhalatiemedicatie wordt besteed Doel 4: 25% minder kinderen onder de 18 jaar die beginnen met roken Doel 5: 10% minder doden door astma en COPD

18 3. Momentum aanpak longziekten Actieprogramma nog niet formeel gestart: Nog niet voldoende middelen voor bereiken doelen wel start eerste activiteiten

19 4. Inhoud NACL Doel 1: 25% minder ziekenhuisopnamedagen door astma en COPD Opbouw kosten in Nederland Daling ziekenhuisopnamen Finland

20 4. Inhoud NACL Doel 1: 25% minder ziekenhuisopnamedagen door astma en COPD COPD & Astma: opnamedagen (2009). Trends: - Stijging totaal aantal opgenomen patiënten - Kortere gemiddelde klinische opnameduur & meer dagopnames - Per saldo: lichte daling aantal opnamedagen

21 4. Inhoud NACL Doel 1: 25% minder ziekenhuisopnamedagen door astma en COPD Activiteiten: Voorkomen eerste opname (Zorgstandaarden COPD en Astma) Verbeteren behandeling tijdens opname: Opstellen en gebruiken: protocol ziekenhuisopname COPD Verkorten opname in het ziekenhuis & voorkoming heropnames Betere behandeling buiten het ziekenhuis: (eerstelijns) revalidatie / reactivering Meer en betere palliatieve zorg Data & kennisvergadering: snellere implementatie van succesvolle aanpakken

22 4. Inhoud NACL Eerste activiteit: doel 1. 25% minder ziekenhuisopnamedagen Ontwikkeling en invoering ziektelastmeter COPD

23 4. Inhoud NACL Doel 2: 15% minder verloren werkdagen Probleem: Trimbos 2011 (in opdracht van Min SZW): jaarlijks 1 miljard schade door arbeidsverzuim longpatiënten (gemiddeld 40 werkdagen per jaar) Arbobalans 2011 (in opdracht van Min SZW): 1853 arbeidsgerelateerde sterfgevallen waarvan 1810 sterfgevallen onder longpatiënten door stoffenblootstelling. Risicosectoren: bouw, metaal, landbouw, bakkerijen Instroom WAO / WIA: 700 COPD ers per jaar Meer en langer verzuim rokers t.o.v. niet rokers (CBS)

24 4. Inhoud NACL Doel 2. 15% minder verloren arbeidsdagen astma en COPD Eerste activiteiten: - Longfonds: ontwerp voorlichtingsmateriaal astma en COPD op het werk voor patiënten en werkgevers Samenwerking met zorgverleners, bedrijfsartsen, werkgevers, werknemers (patiënten) en verzekeraars. Expert sessies met partners afgerond. - Gerichte aanpak arbeidsverzuim bij risicobedrijven Eerste contact met grote bedrijven en bedrijfsartsen. Verkennen inzet COPD risicotest bij bedrijven + voorlichtingsmateriaal.

25 4. Inhoud NACL Doel 3: 20% meer rendement van inhalatiemedicatie Belangrijk onderdeel van behandeling, 95% longpatiënten gebruikt inhalatiemedicatie draagt bij aan stabilisatie ziekte, meer kwaliteit van leven en onder andere minder ziekenhuisopnamen. 440 miljoen kosten per jaar. Probleem: Verbeterpotentieel zinnig en zuinig voorschrijven, nog niet benut Eerste prescriptie Gebruik combinatiepreparaten Therapietrouw longpatiënten 64%: laagste samen met ADHD Veel verkeerd gebruik inhalatiemedicatie: wel kosten / geen baten

4. Inhoud NACL Doel 3: 20% meer rendement van inhalatiemedicatie Activiteiten: Beter volgen richtlijnen / zorgstandaarden: Eerst diagnosestelling dan pas behandeling (ook bij proefbehandeling)

26 4. Inhoud NACL Doel 3: 20% meer rendement van inhalatiemedicatie Activiteiten: Beter volgen richtlijnen / zorgstandaarden: Eerst diagnosestelling dan pas behandeling (ook bij proefbehandeling) Vermelden astma of COPD label i.p.v. chronische longziekte Zinniger en zuiniger voorschrijven Beter monitoren voorschrijfgedrag Versterken prikkels voor zuiniger voorschrijven Opzetten landelijke infrastructuur eenduidige inhalatie instructie

27 4. Inhoud NACL Eerste activiteit: Landelijke infrastructuur eenduidige inhalatie- instructie Doel en producten Bevorderen van goed gebruik van inhalatiemedicatie en therapietrouw door het ontwikkelen van de landelijke infrastructuur voor eenduidige inhalatie- instructie, door: - uniforme inhalatieprotocollen - passende patiënteninformatie - scholing van zorgverleners - toegankelijk voor iedereen via een website.

28 4. Inhoud NACL Eerste activiteit: Landelijke infrastructuur eenduidige inhalatie- instructie Voor 10 inhalatoren zijn protocollen ontwikkeld (in conceptversies):

29 4. Inhoud NACL Doel 4: 25% minder kinderen onder de 18 jaar die beginnen met roken Probleem: sterfgevallen door roken p.j. Jong geleerd: oud gedaan Cijfers: 13 jarigen: 6% rookt 14 jarigen: 19% rookt 15 jarigen: 34% rookt 16 jarigen: 37% rookt 17/18 jarigen: 40% rookt Heel Nederland: 25% rookt

30 4. Inhoud NACL Doel 4: 25% minder kinderen onder de 18 jaar die beginnen met roken Eerste activiteiten: Niet roken staat prominent in de Zorgstandaarden Astma en COPD bespreken rookgedrag met jeugd door zorgverleners (vanaf 13 jaar!) verleiden overheid: Verkoopleeftijd tabak van 16 naar 18 jaar 100% rookvrije horeca moet weer worden ingevoerd!

rotzooi in sigaretten (filmpjes keuringsdienst van Waarde).

31 Longfonds: zit dat er echt in?! Campagne gericht op jarigen, waarin ze zelf op zoek gaan naar de rotzooi in sigaretten (filmpjes keuringsdienst van Waarde). Sociale media campagne heeft ervoor gezorgd dat de kennis over de schadelijke stoffen in sigaretten significant is toegenomen.

32 Longfonds: rookvrije schoolterreinen Website met divers materiaal voor scholen is live. Eerste 10 scholen door het project zijn om. Publieke aftrap met de staatssecretaris.

33 4. Inhoud NACL Doel 5: 10% minder doden door astma en COPD Probleem astma: 186 doden per jaar, 58 primaire en 128 secundaire doodsoorzaak, terwijl niemand hoeft te sterven aan astma. Activiteit: registratie en analyse van sterfgevallen en IC opnamen Probleem COPD: doden per jaar, primaire en secundaire doodsoorzaak. 50% sterfte binnen twee jaar na opname voor longaanval COPD in ziekenhuis (= grotere kans dan door hartaanval) Activiteit: gerichte aanpak comorbiditeit: depressie en longembolie

34 Organisatie: netwerkprogramma Projectuitvoering Programmacoördinatie 4. Inhoud NACL Ronde bij: - Leden LAN - Externe organisaties - Potentiële subsidiegevers en investeerders - Overheid Doel: beleggen uitvoering concrete activiteiten en/of financiële steun

35 Meer steun is nodig voor halen van de doelen van het actieprogramma

Vergelijkbare documenten

Hepatitis Congres, 16 september 2014. drs. Emiel Rolink Long Alliantie Nederland

Hepatitis Congres, 16 september 2014 drs. Emiel Rolink Long Alliantie Nederland Inhoud 1. Nationaal Plan van Aanpak Hepatitis? 2. Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten 3. Lessen 1. Nationaal