D emocratie is nooit af. De vormingen van Vredesactie vzw
|
|
- Stefan de Haan
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 juni D emocratie is nooit af. De vormingen van Vredesactie vzw Het organiseren van verzet vanuit het professionele middenveld is weer aan een opmars bezig. Allerlei inspirerende initiatieven steken de kop op. Vaak gaat het echter ook gepaard met koudwatervrees of rijden bonte coalities zich na een tijdje vast in hun verschillen. Vredesactie vzw probeert groepen en organisaties die werken aan sociale verandering te versterken en ondersteunen met vorming op maat. We spraken met Roel Stynen die al vele jaren vormingen geeft over geweldloze actie en strategische campagnes. We polsten ondermeer naar zijn kijk op verzet vanuit het professionele maatschappelijk middenveld. Welke slagkracht heeft maatschappelijk verzet in tijden waarin de rol van het middenveld in vraag wordt gesteld? Ronnie Tack de regering is verkozen en moet dan vier of vijf jaar ongestoord haar werk kunnen doen. De laatste jaren beginnen middenveldorganisaties zich daarover te bezinnen. Wat soms in dat debat ontbreekt, is een kritische kijk op hoe ze zelf hebben bijdragen aan de depolitisering van het middenveld. Veel organisaties zijn een heel politieke rol gaan spelen, niet als kritische stem, maar als onderaannemer of partner van de overheid. Sommige organisaties hebben zich te veel vastgeklampt aan hun rol als partner of aan hun plaatsje in het overleg. Om die positie niet in gevaar te brengen, zijn ze conflict en confrontatie met overheden gaan vermijden. Op het moment dat overheden hen dan niet langer als partner zien, zit je met een probleem. De rol van het middenveld staat onder druk. Het is vandaag niet meer evident om als middenveldorganisatie als relevante stem mee te tellen. De invulling van wat democratie is, verandert. Dat heet het primaat van de politiek : Dat betekent natuurlijk niet dat de rol van het middenveld uitgespeeld is kijk maar naar de vakbonden in hun verzet tegen het besparingsbeleid maar wel dat middenveldorganisaties ook zichzelf kritisch in vraag moeten durven stellen. Ik denk dat we ook opnieuw moeten durven de confrontatie aangaan. Welke plaats hebben traditionele betogingen vandaag in maatschappelijke verandering? Volgens onderzoek worden in Brussel elke dag gemiddeld twee betogingen georganiseerd. Amper 10 procent daarvan haalt het televisienieuws. Dat is natuurlijk niet het enige criterium om te beoordelen of een betoging succesvol was of niet een betoging met honderd mensen bij het kabinet van een minister kan deuren openen. 38
2 113 juni 2015 Maar het zegt wel iets: groepen grijpen heel vaak naar betogingen, omdat ze daar nu eenmaal mee vertrouwd zijn, omdat hun achterban daar naar vraagt, of omdat ze niet weten wat ze anders kunnen doen. Met betogingen proberen we vooral draagvlak zichtbaar te maken. Honderdduizend mensen die betogen tegen de oorlog in Irak, dat betekent wel wat. Honderdtwintig duizend deelnemers aan een vakbondsmanifestatie, zoals in november vorig jaar, dat heeft wel wat gewicht. Ook de parade van Hart Boven Hard was in dat opzicht een succes. De vraag is: wat is de volgende stap? Een betoging is een communicatiemiddel. Maar of het werkt hangt in de eerste plaats af van het aantal mensen dat mee opstapt. Als je er niet in slaagt om voldoende mensen op de been te brengen, riskeer je dat je een omgekeerd signaal geeft. Media en politici tellen koppen: een paar duizend mensen die van Noord naar Zuid stappen, moet een politicus daar rekening mee houden? Betogingen kunnen gemakkelijk genegeerd worden. Vaak vertrekt sociale verandering vanuit een kleine groep mensen. Als die gehoord willen worden, heeft het geen zin om met een paar honderd mensen te gaan betogen. Als we dialoog willen afdwingen, moeten we ook kijken naar andere actievormen. Zie jij een specifieke rol voor het professionele middenveld weggelegd om mee vorm te geven aan maatschappelijk verzet? Of is dit effectiever als het vanuit een persoonlijk engagement ontstaat? Natuurlijk heeft een professionele middenveld een belangrijke rol te spelen. Dat middenveld heeft meestal de middelen, de knowhow en de structuren om op langere termijn strategisch aan verandering te werken en daar mensen bij te betrekken. Het professionele middenveld kan die rol alleen spelen als de professionals zelf gepassioneerd zijn. Hoe kan je mensen overtuigen en motiveren als je niet zelf ook geëngageerd bent? Daarom doen ook de professionele middenveldorganisaties er goed aan te kijken naar wat er leeft in de op vrijwilligers gebaseerde groepen en open te staan voor samenwerking. Denk maar aan de samenwerking tussen krakers en steungroepen aan de ene kant en meer gevestigde middenveldorganisaties rond 39
3 juni de huisvestingsproblematiek in Gent. Ook de aardappelactie in Wetteren in 2011 is een goed voorbeeld: met een confronterende actie van burgerlijke ongehoorzaamheid slaagde Field Liberation Movement er in de discussie over genetisch gemanipuleerde gewassen en de toekomst van onze landbouw opnieuw te openen. Andere spelers maakten daar dankbaar gebruik van. De actie creëerde kansen voor een diversiteit aan stemmen om zich te laten horen. In die zin is er in de praktijk vaak een onuitgesproken taakverdeling tussen diverse groepen, waarbij sommige groepen sterker zijn in acties die debat openen of problemen op de politieke en publieke agenda te zetten en andere in staat zijn om een verhaal bij het grote publiek te brengen of te vertalen naar politieke eisen. Die verschillende actoren delen niet altijd dezelfde doelstellingen, maar het is cruciaal om het belang van die verschillende rollen te zien. De naam van jullie organisatie insinueert dat jullie je enkel met anti-militaristische acties bezighouden. Vredesactie staat echter ook bekend om haar vormingswerk. Vanuit welke visie doen jullie dit eigenlijk? Vredesactie probeert in haar campagnes pacifisme concreet te maken. We voeren campagne rond Europese veiligheidspolitiek, militaire interventies, wapenhandel. We proberen onze campagnes strategisch op te bouwen en zoeken naar hoe geweldloze acties daar een rol in kunnen spelen. Die ervaring met het opzetten van campagnes en het praktisch organiseren van acties en alles wat daarbij komt kijken, willen we ook delen met andere groepen. Voor Vredesactie is democratie nooit af: het kan altijd beter. Door actie te voeren kan je proberen inbreken in de traditionele manieren van besluitvorming. Daarin klinken de stemmen van wie macht of geld heeft vaak het hardst door. Geweldloze actie is voor ons een manier om de democratie verder te verdiepen. Daarom willen we groepen en organisaties die werken aan sociale verandering versterken en ondersteunen met vorming op maat. Dat is heel divers: we geven actietraining bij vakbonden en aan mensen zonder papieren, begeleiden vergaderingen en besluitvormingsprocessen bij klimaatactivisten, maar net zo goed geven we introducerende workshops voor studenten. In onze aanpak staat participatie centraal: we zoeken naar werkvormen die deelnemers uitnodigen om actief te na te denken en uit eigen ervaring samen op zoek te gaan naar antwoorden. Onze trainers vertrekken wel uit eigen ervaring als actievoerder, maar het is zeker geen éénrichtingsverkeer. Deelnemers geven zelf richting aan het programma. We gaan uit van de specifieke vragen en behoeften die er in een groep zijn, elke vorming is dus anders. Jij geeft een vorming voor de sector Samenlevingsopbouw binnenkort. Wat wil jij de opbouwwerkers in deze sector vooral meegeven? In de tweedaagse vorming gaan we actief aan de slag rond strategie en de rol van actievoeren in sociale verandering. Welke actievormen kennen we? Hoe geven we actievoeren een plaats in onze strategie voor verandering? Hoe kiezen we welke actie het beste past in onze planning? We leren modellen en tools om campagne te plannen toepassen op de concrete context waarin we werken. De vorming is gespreid over twee dagen: dat laat toe om in de diepte te gaan en om het programma aan 40
4 113 juni 2015 te passen aan de behoeften van de groep. Zelf draai je al lang mee als professioneel activist. Waaruit put je nog steeds inspiratie om ermee verder te gaan? Mijn belangrijkste drijfveer is verontwaardiging: over toenemende ongelijkheid, over hoe ongelijk macht verdeeld is en tot welk onrecht dat leidt, over hoe het winstdenken de overhand neemt. Samenwerken met andere groepen en mensen die een gelijkaardige visie delen op meer rechtvaardige en ecologische manieren van samenleven inspireert me. Welke problemen komen jullie tegen vanuit Vredesactie in het contact met activisten op het vlak van persoonlijk welzijn, gerelateerd aan die activiteiten om de wereld te veranderen? Sommige groepen zijn veel bezig met planning en uitwerken van strategieën. Soms verliezen ze uit het oog dat een goede campagne of werking afhangt van hoe gezond de groep is. Vaak moeten we daarmee aan de slag: hoe loopt de besluitvorming in een groep, welke frustraties zijn er over hoe de organisatie functioneert, deelt iedereen dezelfde doelstellingen? Natuurlijk is dat in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de organisatie of groep zelf, maar je kan die twee moeilijk scheiden. Uiteindelijk gaat dat over wat mensen motiveert om rond een bepaald thema en in een bepaalde organisatie actief te zijn. Als er voor die persoonlijke motivatie geen aandacht is in de besluitvorming, houdt een organisatie het meestal niet lang vol. Duurzaam activisme De voorbije jaren wordt er steeds vaker over Duurzaam Activisme gesproken, ofwel Sustaining Resistance. In de Verenigde Staten werd er al het een en ander over geschreven en vinden er workshops plaats over hoe mensen het emotioneel en fysiek kunnen volhouden om zich ook op lange termijn te kunnen blijven engageren voor een politieke strijd. Ondertussen vinden er ook in Europa af en toe uitwisselingen plaats om instrumenten te ontwikkelen en inzichten door te geven. Literatuur hierover is nog slechts beperkt beschikbaar. Op het internet zijn wel enkele bronnen terug te vinden. Hieronder een beknopt overzicht: Brochure Sustainable activism & avoiding burnout : files/burnout_flyer_rightway.pdf Brochure No Borders, Thoughts on guilt, shame and trauma : files/atnobor_a5_4pp_leaflet.pdf Verslag workshop Duurzaam activisme (2Dh5, 31 januari 2015): verslagen/103-verslag-workshopduurzaam-activisme 41
5 juni Kun je iets vertellen over het Sustaining Resistance initiatief? (Red. Zie ook kader voor meer uitleg) Het is niet altijd gemakkelijk om je engagement in sociale bewegingen vol te houden. Ook actievoerders kampen soms met burn-out. De laatste jaren is daar meer aandacht voor. Wat motiveert ons? Hoe maken we onze bewegingen sterker? Hoe zorgen we ervoor dat mensen hun engagement volhouden? Trainers van Vredesactie namen de afgelopen jaren deel aan vormingen waar we op die vragen ingaan en op zoek gaan naar methodieken om in de begeleiding van de groepen met vragen rond persoonlijk engagement en motivatie te werken. Tegenwoordig wordt verzet vooral georganiseerd via sociale media. Hoe zij jde rol van die sociale media in de toekomst van politiek activisme? We merken in onze trainingen en vormingen dat mensen veel verwachten van sociale media. Als het gaat over hoe bereik je mensen? of hoe krijg ik mijn boodschap verspreid? denken ze 42
6 113 juni 2015 spontaan aan facebook of twitter. Maar zijn dat ook de beste kanalen om de mensen te bereiken die je met jouw boodschap wil confronteren? Vaak denken mensen ook meteen aan video en ander beeldmateriaal om op internet te verspreiden. Natuurlijk wordt beeldtaal steeds belangrijker en moet je nadenken over hoe je sociale media gebruikt. Maar een filmpje maken en op internet verspreiden is niet hetzelfde als actievoeren in de publieke ruimte of op de plaats waar het probleem zich stelt. Sociale media kunnen een grote rol spelen in sensibilisering en in de mobilisatie voor campagnes of acties, maar vormen van online activisme vervangen de actie in de publieke ruimte niet. Kijk maar naar de revoluties in Egypte en Tunesië of de acties van indignados en Occupy. Die werden hier de twitter-revoluties genoemd. Sociale media speelden een grote rol in de mobilisatie van die bewegingen, maar ze bouwden wel hun kracht door lijf en leden in te zetten, door op straat te komen, de publieke fysiek ruimte te bezetten en de machthebbers te confronteren. Online petities tekenen en standpunten liken is soms ook een comfortabel alternatief voor samen met andere mensen iets dóen. Maar levert de zoveelste digitale petitie nog iets op? Meer vorming, meer kansen geven aan jongeren om ook een job te vinden. Dan kunnen we volwaardig bijdragen aan de maatschappij. SolidairCity. Camionetinterview 43
MAAK ASSE WEER LEEFBAAR VOOR IEDEREEN STEM RAPHAËL RAPHAËL VAN CAPPELLEN LIJSTTREKKER PVDA ASSE. asse.pvda.be
MAAK ASSE WEER LEEFBAAR VOOR IEDEREEN SCHUD ZE WAKKER! STEM RAPHAËL RAPHAËL VAN CAPPELLEN LIJSTTREKKER PVDA ASSE asse.pvda.be 300 IDEEËN VOOR EEN GEMEENTE OP MENSENMAAT Beeld je een gemeente in waar armoede
Nadere informatieDE BLIK VAN JONGEREN OP DEMOCRATIE NOZIZWE DUBE.
DE BLIK VAN JONGEREN OP DEMOCRATIE NOZIZWE DUBE www.vlaamsejeugdraad.be DE BLIK VAN JONGEREN OP DEMOCRATIE WAT IS DE VLAAMSE JEUGDRAAD? DEMOCRATIE VOOR JONGEREN VANDAAG DE VLAAMSE JEUGDRAAD DE VLAAMSE
Nadere informatieDE AARDE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. Mueller/GP
DE AARDE IS OOK TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS Mueller/GP Wilkins/GP Een wereld die draait op schone energie, met rijke bossen en oceanen vol leven. Dat is de wereld volgens Greenpeace. We doen
Nadere informatieBriefing Deelnemers werven voor Spoedacties
Briefing Deelnemers werven voor Spoedacties In het kader van de Campagne Gebruik Je Macht vragen we Amnesty-vrijwilligers om ons te helpen het aantal deelnemers aan de spoedacties te vergroten. Hoe meer
Nadere informatieEFFECTIEVE CAMPAGNES
EFFECTIEVE CAMPAGNES Programma 15.00: Opening 15.15: Deel 1 - Analyse eigen campagnes 16.00: Deel 2 - De voorwaarden bij campagne voeren 16.45: Pauze & eten 17.45 Deel 3 - De kernboodschap en het verhaal
Nadere informatieTijdens de training gaan we op de volgende vragen in:
Wat is een campagne? Tijdens de training gaan we op de volgende vragen in: 0 Wat is een campagne? 0 Hoe geef je een campagne vorm? 0 Hoe pitch je je initiatief? Campagnes zijn er allerlei soorten en maten.
Nadere informatieWoensdag 6 juni Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR
Woensdag 6 juni 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Rondetafel Duurzaam Materialenprogramma - Mechelen Geachte mevrouw de administrateur-generaal, Geachte
Nadere informatieZet je in als vrijwilliger voor Plan België. Foto: Plan / Denis Closon
Foto: Plan / Denis Closon Zet je in als vrijwilliger voor Plan België Foto: Plan / Daniel Silva het Plan Zet je in als vrijwilliger voor Plan België en verander de toekomst van kinderen en hun gemeenschap
Nadere informatieEr zijn 2 redenen om te hollaback-en : voor jezelf en voor de wereld..
Hollaback! (= Roep terug) betekent : Reageren Tegen straatintimidatie, op jouw manier. Of je nu iemand vertelt wat je overkwam, je verhaal deelt online, het in kaart brengt via de Hollaback app, op het
Nadere informatieDe Wakkere Burger promoot de participatie van burgers aan het beleid.
Word politicus voor 1 dag UGent vakgroep Politieke Wetenschappen Centrum voor Lokale Politiek Onderzoek en onderwijs omtrent (lokale) politiek www.ugent.be/ps/politiekewetenschappen/clp Thibaut.renson@ugent.be
Nadere informatieZo kijkt VVJ naar participatie 1
Zo kijkt VVJ naar participatie Groeien naar meer participatief besturen Groeien naar, want kun je niet snel snel, en niet in je eentje Participatief besturen : is voor VVJ een voorwaarde voor goed beleid
Nadere informatieVacatures. Bekendmaking 28 juni 2018
Vacatures Bekendmaking 28 juni 2018 RIMO Limburg vzw is het Limburgs instituut voor samenlevingsopbouw. Heb jij zin om hier aan mee te werken? We zijn op zoek naar: Een halftijdse Communicatie- en marketingmedewerker
Nadere informatieGemeenteraad(lid) en sociale media
Gemeenteraad(lid) en sociale media Hoe werk ik als raadslid met sociale media? Nadja Desmet VVSG Ronde van Vlaanderen Wij staan paraat! 085-773 1957 info@socialemediaburo.be @Someburo www.howaboutyou.nl
Nadere informatieBOUWEN AAN BINDING EN BETROKKENHEID
BOUWEN AAN BINDING EN BETROKKENHEID Het creëren van lokaal draagvlak door je droom te vertellen en met het inzetten van een customer journey Guido Liebregts guido@wwav.nl Guido Liebregts Art director Online
Nadere informatie10 tips voor meer diversiteit in overleg
10 tips voor meer diversiteit in overleg Changemakers: 10 tips voor meer diversiteit in overleg Parlement, gemeenteraad, oudercomité, sportraad ze blinken zelden uit in diversiteit. Nochtans is onze samenleving
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2002 (OR. en) 14759/01 JEUN 67 SOC 510
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 15 januari 2002 (OR. en) 14759/01 JEUN 67 SOC 510 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Resolutie van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen
Nadere informatieSamenvatting Resolutie. Democratie van Nu. D66 krijgt het voor elkaar
Samenvatting Resolutie Democratie van Nu D66 krijgt het voor elkaar 20190115162135_1090.adpro.indd 1 1/15/2019 4:21:51 PM Samenvatting Democratie van Nu 3 De oprichters van D66 maakten zich zorgen. Ze
Nadere informatieMinisterie van Financiële Alternatieven plechtig geopend in...
1 sur 6 20/12/12 14:40 Gepubliceerd op DeWereldMorgen.be (http://www.dewereldmorgen.be) Ministerie van Financiële Alternatieven plechtig geopend in Brussel door Daphne van den Blink wo, 2012-12-19 17:46
Nadere informatieDe activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk!
De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! Je vindt in dit document authentiek materiaal van het parlement waarmee je zelf aan de slag kan.
Nadere informatieHet programma Onbeperkt Talent is ontwikkeld door Qidos, in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Het programma Onbeperkt Talent is ontwikkeld door Qidos, in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Deze brochure is een uitgave van: Rijksoverheid Postbus 20011 2500
Nadere informatieGENDERWORKSHOP. Dag van de 4 de Pijler 18/2/17
GENDERWORKSHOP Dag van de 4 de Pijler 18/2/17 GENDER & SEKSE Sekse : fysieke, fysiologisch en biologische kenmerken, bepaald door de XX-chromosomen, XY vrouw / man Gender : socioculturele aspecten van
Nadere informatieOmgaan met (sociale) media. Voor politici
Omgaan met (sociale) media Voor politici René Schoemaker Sinds 1986 journalist, onder meer NHD (AC, SC), kabelkranten, NOS, AD, TROS, managementbladen en ict-websites. Sinds 2008 raadslid in Heerhugowaard
Nadere informatieJouw gemeente in de wereld De wereld in jouw gemeente
VVSG internationaal Jouw gemeente in de wereld De wereld in jouw gemeente Jouw gemeente in de wereld De wereld in jouw gemeente Arctic Circle Line Date International Tropic of Cancer Equator International
Nadere informatieFederaal Plan Armoedebestrijding. Reactie van BAPN vzw. Belgisch Platform tegen Armoede en Sociale Uitsluiting EU2020 30/11/2012
Belgisch Platform tegen Armoede en Sociale Uitsluiting EU2020 30/11/2012 Federaal Plan Armoedebestrijding Reactie van BAPN vzw BAPN vzw Belgisch Netwerk Armoedebestrijding Vooruitgangstraat 333/6 1030
Nadere informatieKijktip: Beeldvorming in de media
Kijktip: Beeldvorming in de media Korte beschrijving werkvorm Aan de hand van drie filmpjes bekijken de leerlingen de Occupy-beweging. In twee van de drie filmpjes wordt een duidelijke boodschap verkondigd.
Nadere informatieMODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!
MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese
Nadere informatieInbound Marketing Expertise
Sagamore Inbound Marketing Expertise Content- en Social Media Plan Template Sagamore 1-12 Content en Social Media plan Het stappenplan 1. Identificeer de contentparels 2. Doel van de boodschap vaststellen
Nadere informatieVerwacht een dag waarop je:
Vrijwilligerswerk: (er)vaar je mee? [1] Werk je met vrijwilligers in jouw organisatie of wil je er graag mee aan de slag? Vraag je je af hoe vrijwilligers er een volwaardige plek kunnen krijgen? Wil je
Nadere informatieEffectief campagne voeren. Actiegroependag Bescherm de kust, Rotterdam, 9 april 2016 Maaike Wermer
Effectief campagne voeren Actiegroependag Bescherm de kust, Rotterdam, 9 april 2016 Maaike Wermer Wat ga ik vandaag vertellen Voorstel ronde Naam Actiegroep Ervaring met campagne voeren/omgaan met de media
Nadere informatieonline enquête acv-openbare diensten
online enquête acv-openbare diensten actie voeren dienstverlening lidmaatschap opdracht taken Resultaten Mei 2015 waarden resultaten mei 2015 Naar aanleiding van het congres van ACV-Openbare Diensten in
Nadere informatieInhoudsopgave. 1 van 11
Inhoudsopgave Leerlingen werven was nog nooit zo makkelijk... 2 Hoe komen we aan meer leerlingen? 2 Door wie wordt de schoolkeuze beïnvloed?. 2 Door wat wordt de schoolkeuze beïnvloed?...2 Hoe komen ouders
Nadere informatiePassende Medezeggenschap
Passende Medezeggenschap 1 COLOFON TEKST LOC FOTO S Laura Zwaneveld VORMGEVING EN PRODUKTIE Zorgt. Communicatie bv, Haarlem www.zorgtcommunicatie.nl 2 Passende Medezeggenschap Passende Medezeggenschap
Nadere informatieUitdagingen voor jongeren en EU beleid
Uitdagingen voor jongeren en EU beleid Floor van Houdt Plv afdelingsleider voor Europese Commissie Date: in 12 pts Europa 2020 Strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei Aandacht voor jongeren
Nadere informatieThema: De kracht van communicatie - Informatietechnologie. Onderdeel 2: Informatietechnologie als instrument voor empowerment
Thema: De kracht van communicatie - Informatietechnologie Onderdeel 2: Informatietechnologie als instrument voor empowerment De uitspraak "kennis is macht" wordt over het algemeen toegeschreven aan de
Nadere informatieTROELSTRA IS TERUG LES 1 BENODIGHEDEN LESDOELEN BENODIGDE VOORKENNIS
LES 1 Duur 40 à 50 minuten TROELSTRA IS TERUG LESDOELEN 1. Kennismaking met Troelstra. 2. Zin krijgen in toneelstuk, nieuwsgierig worden. 3. Te weten komen wat Troelstra bewoog, armoede, kiesrecht, kinderarbeid.
Nadere informatiePRACTICUM PROCESMANAGEMENT. Open inschrijving
PRACTICUM PROCESMANAGEMENT Open inschrijving 1 ONTWIKKELEN VAN IDEEËN TOT DUURZAME UITKOMSTEN edereen stond achter het idee, en enthousiasme overheerste. Er gebeurt nu alleen niets meer. Hoe had ik dit
Nadere informatieFemaleTOPTalent. Werken vanuit persoonlijke drijfveren: Meer overtuiging. Meer bereik en resultaat. Van stress naar helderheid.
FemaleTOPTalent Werken vanuit persoonlijke drijfveren: Meer overtuiging. Meer bereik en resultaat. Het FemaleTopTalent programma voor de vrouwelijke professional: Met een HBO- of academische opleiding;
Nadere informatieLuc Van den Brande Laten we samen aan Europa bouwen
Luc Van den Brande Laten we samen aan Europa bouwen Inhoud Mijn overtuigingen 2 Mijn prioriteiten 3 Bakens voor morgen 8 Laten we samen aan Europa bouwen 1 Mijn overtuigingen Mijn overtuigingen Een Europa,
Nadere informatieHandout Stad in beweging Schiedam, 11 mei Belangenmanagement. Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog
enmanagement Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog Schiedam 11 mei 2017 Hans van Zijst Vooraf Deze Hand-Out maakt onderdeel uit van een training. De uitleg bij de gepresenteerde
Nadere informatieToespraak van Vlaams minister Lieten op eindcongres The Missing Link - woensdag 21 september 2011
Toespraak van Vlaams minister Lieten op eindcongres The Missing Link - woensdag 21 september 2011 Geachte heer Commissaris Andor, Geachte mensen van De Link, mensen van de Europese partnerorganisaties,
Nadere informatieMAAK HET MEE! Beleidsplan
MAAK HET MEE! Beleidsplan 2018 2023 Met trots stellen wij aan u voor, het beleidsplan van KOCA voor 2018-2023! De start werd genomen op een algemene beleidsdag in januari 2017, waar meer dan 500 betrokkenen
Nadere informatieSlotwoord Jongerenmediadag
Slotwoord Jongerenmediadag Woensdag 7 november 2012 Hallo iedereen! Het is nu mijn beurt om samen met jullie deze Jongerenmediadag stilaan af te ronden. De Jongerenmediadag kadert in de uitvoering van
Nadere informatieWat willen we in Pegode VZW bereiken?
Niel, 15 november 2012 Wat willen we in Pegode VZW bereiken? Doelstelling Pegode VZW zoals vermeld in de statuten: De vereniging heeft als doel, met uitsluiting van elk winstoogmerk, de maatschappelijke
Nadere informatieInitiatiefvoorstel. Status: besluitvormend. Agendapunt: * Instelling Jongerenraad. Datum: 22 juni 2015. Decosnummer: 361
Initiatiefvoorstel Status: besluitvormend Agendapunt: * Onderwerp: Instelling Jongerenraad Datum: 22 juni 2015 Portefeuillehouder: drs. H.C.P. Noten Decosnummer: 361 Informant: Jan Rooijakkers j.rooijakkers@dalfsen.nl
Nadere informatieSOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs Voor de sociale
Nadere informatieTaskforce Vluchtelingen bekroond als URBACT Good Practice
Taskforce Vluchtelingen bekroond als URBACT Good Practice Vandaag bekroont het Europese City Festival in Tallin (Estland) de Taskforce Vluchtelingen van de Stad Gent met het URBACT Good Practice-label.
Nadere informatieVoorstelling Onafhankelijk leven
Voorstelling Onafhankelijk leven Inhoudsopgave 1. Wat is Onafhankelijk leven?... 3 2. Waarom is Onafhankelijk Leven belangrijk?... 4 3.1. Met een persoonlijk assistentie budget (PAB) kan je onafhankelijk
Nadere informatieDE STEM van volwassen lees- EN SchrIjFcurSISTEN IN EuropA MANIFEST
De stem van volwassen leesen schrijfcursisten in Europa MANIFEST WIE zijn wij? We zijn volwassenen die leren lezen en schrijven in België, Frankrijk, Duitsland, Ierland, Nederland, Schotland en Spanje.
Nadere informatiegoes-thing.be/deep-democracy van-zondebok-naar-zebra.be
Deep Democracy Haal wijsheid uit de nee-stem! De Lewis Method geeft een nieuwe kijk op besluitvorming en is tevens een krachtig instrument voor conflictresolutie binnen groepen met een uiteenlopende diversiteit.
Nadere informatieKansen pakken als partner van de gemeente
Kansen pakken als partner van de gemeente Utrecht 29 maart 2018 i www.kbo-pcob.nl e info@kbo-pcob.nl t 030 3 400 600 Vandaag antwoorden op vragen zoals: Wat brengt een relatie met de gemeente? Waar staan
Nadere informatiePersoonlijk én succesvol bloggen vanuit jouw passie
Leer authentiek bloggen en trek meer klanten aan Persoonlijk én succesvol bloggen vanuit jouw passie Persoonlijk én succesvol bloggen vanuit jouw passie Backhuijs Communicatie 1 Les 2: Onderwerpen Les
Nadere informatieDIVERSITEIT IN het onderwijs. Ondersteuning op maat van. onderwijs initiatieven
DIVERSITEIT IN het onderwijs Ondersteuning op maat van onderwijs initiatieven Diversiteit in Vlaanderen Een diversiteitsvriendelijk Vlaanderen Vlaanderen is divers, ook etnisch-cultureel. De aanwezigheid
Nadere informatieBasisvorming. Sensibilisatie van mensen raken tot activeren. Dinsdag 17 maart 2009
Basisvorming Sensibilisatie van mensen raken tot activeren Dinsdag 17 maart 2009 Inleiding Kennismakingsronde Doel basisvorming sensibilisatie: Wat is sensibilisatie? Doel sensibilisatie? Verschillende
Nadere informatieWereldvluchtelingendag: Stad Gent kiest voor de vlucht vooruit
Wereldvluchtelingendag: Stad Gent kiest voor de vlucht vooruit Op 20 juni 2018 is het opnieuw Wereldvluchtelingendag en worden in Gent verschillende activiteiten georganiseerd. Migratie is van alle tijden
Nadere informatieDe Ervaring Leert! Programma voor Provinciale Statenleden 2015
De Ervaring Leert! Programma voor Provinciale Statenleden 2015 Inhoud De ervaring Leert! 3 Workshops 4 1. Krachtenveld Provincie 2. Simulatie Statenvergadering 3. Rollen en instrumenten 4. Integriteit
Nadere informatieKansen pakken als partner van de gemeente
Kansen pakken als partner van de gemeente Zwolle 3 april 2018 i www.kbo-pcob.nl e info@kbo-pcob.nl t 030 3 400 600 Vandaag antwoorden op vragen zoals: Wat brengt een relatie met de gemeente? Waar staan
Nadere informatieVoorstelling Onafhankelijk Leven vzw
Voorstelling Onafhankelijk Leven vzw Waarvoor staat Onafhankelijk Leven vzw? 1. Visie Onafhankelijk Leven vzw gaat met volle kracht voor een samenleving waar alle personen met beperking controle hebben
Nadere informatieVitaliteits 3-daagse. Voel je vitaal bij ROOTZ! 24, 25 en 26 september 2018
Vitaliteits 3-daagse 24, 25 en 26 september 2018 Maak het mee! Wij gaan vitaliteit onder de aandacht brengen met fijne lessen, workshops en lezingen bedoeld voor iedereen, die zich op dit gebied wil laten
Nadere informatieHoe gebruik je sociale media in je KSA-groep? KSA Nationaal vzw
Hoe gebruik je sociale media in je KSA-groep? Vooruitgangstraat 225 1030 Brussel (T) 02 201 15 10 info@ksa.be www.ksa.be 1. Hoe te gebruiken? Sociale media zijn alomtegenwoordig. Ze zijn niet meer weg
Nadere informatieFUSION TEAMS. Tewerkstelling en diversiteit in het jeugdwelzijnswerk. April 2014 december 2015
FUSION TEAMS Tewerkstelling en diversiteit in het jeugdwelzijnswerk. April 2014 december 2015 Aanleiding van het onderzoek; observaties uit de praktijk Eerder weinig jongeren met niet Belgische achtergrond
Nadere informatieThe Big Five. Het belang van één volwassene om op terug te kunnen vallen
The Big Five Het belang van één volwassene om op terug te kunnen vallen Filmpje https://www.youtube.com/watch?v=nbrkrh9zb x0&list=plx3xtm7a75c6gdf5i19jgdx7jascbflut &index=2 Wat valt op? Opgroeien naar
Nadere informatieMarije van den Berg. knutselt aan een energieke samenwerking tussen overheid, politiek en gemeenschap
Marije van den Berg knutselt aan een energieke samenwerking tussen overheid, politiek en gemeenschap Adviseur, trainer en publicist overheidsparticipatie Raadslid van 2002-2010 Bestuurslid van Stadslab
Nadere informatieOverwinning! 1974: Frankrijk maakt een einde aan kernproeven in het zuiden van de Stille Oceaan
Van 1971 tot nu Acties en resultaten In de loop der jaren behaalde Greenpeace talrijke overwinningen voor het milieu. Onmogelijk om ze allemaal op te noemen. Daarom halen we er vier aan, eentje per decennium.
Nadere informatieVerhoog het engagement en de tevredenheid bij uw medewerkers. 25 April 2017 Bijblijfsessie VDAB
Verhoog het engagement en de tevredenheid bij uw medewerkers 25 April 2017 Bijblijfsessie VDAB Social Profit binnen SD Worx (België) WN WG SOCIAL PROFIT 173.556/mnd 3.985/mnd Zorg- en Welzijnssector 150.592
Nadere informatieTrainingen en workshops maart - juni 2019
academie Leren en doen! Trainingen en workshops maart - juni 2019 www.academie.zorgbelang-brabant.nl Trainingen & workshops KRACHTIG PITCHEN Vrijdag 29 maart 2019 Hoe vertel je kort en krachtig jouw idee
Nadere informatieDe Roma, Borgerhout, 5/12/2016
De Roma, Borgerhout, 5/12/2016 Wie was er aanwezig?... 3 Hoe is het gesteld met het engagement van de millennials?... 3 Hillary Clinton en Jill Stein populair... 3 Kritisch ten opzichte van klassieke politieke
Nadere informatieWELZIJNSSCHAKELS, SAMEN DELEN WE......EEN MISSIE
WELZIJNSSCHAKELS, SAMEN DELEN WE......EEN MISSIE Beste Welzijnsschakel, Jullie lokaal engagement is erg betekenisvol. Het geeft erkenning aan mensen en schept kansen op betere leefomstandigheden. Jullie
Nadere informatieWelke kansen bieden internet en sociale media (niet)?
Welke kansen bieden internet en sociale media (niet)? Chris Aalberts Internet en sociale media hebben de wereld ingrijpend veranderd, dat weten we allemaal. Maar deze simpele waarheid zegt maar weinig
Nadere informatieWerk van iedereen. Democratisering en vredesopbouw
Werk van iedereen Democratisering en vredesopbouw Foto: Rebke Klokke Werk van Gladys Haar man werd vermoord. Haar broer ontvoerd. En zelf raakte Gladys getraumatiseerd door wat ze meemaakte tijdens de
Nadere informatie4/04/2019. Hoe werken aan een succesvol team? Een (h)echt team? Een (h)echt team? Hoe bouwen aan een (h)echt team?
Hoe werken aan een succesvol team? Liesbeth Vanhelmont 1 Een (h)echt team? Hoe bouwen aan een (h)echt team? De 5 frustraties van een team (Lencioni) Concrete toepassing Tips Met het model aan de slag in
Nadere informatieDURF2020 ACHTERGRONDINFO
Je eigen leven, daar gaan we voor! DURF2020 ACHTERGRONDINFO ACHTERGRONDINFO DURF2020 START In het kader van mijn P2020 wordt er veel gesproken, nagedacht en nieuwe initiatieven genomen in functie van de
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet Haarlem, 5 november Dames en heren,
Toespraak Gerdi Verbeet Haarlem, 5 november 2016 (alleen het gesproken woord geldt) Dames en heren, Welkom, wat goed u allen weer te zien. Allereerst veel dank aan de Commissaris, dat wij hier vandaag
Nadere informatieDemocratie in tijden van populisme en technocratie. Prof. Stefan Rummens ID dagen beweging.net 12 okt 2017
Democratie in tijden van populisme en technocratie Prof. Stefan Rummens ID dagen beweging.net 12 okt 2017 1. Wat is democratie? 2. Populisme als stijl 3. Populisme als ideologie 4. Populisme als symptoom
Nadere informatieCommunicatieplan. Samen werken aan de Strategische Agenda voor de gemeente Nederweert
Communicatieplan Samen werken aan de Strategische Agenda voor de gemeente Nederweert Auteur: Marcel Tinnemans Datum: 23 februari 2017 2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 1. Inleiding... 4 2. Kader communicatieplan...
Nadere informatieDank aan onze pioniers
Nieuwsbrief nr 1 - december 2013 Je buren helpen. Jezelf helpen. pagina 3 AGENDA voor januari: 3 jan 14u 3 jan 15u INFOMOMENT Voor nieuwe kandidaten en nieuwsgierigen ONTMOETINGSMOMENT Voor ingeschreven
Nadere informatieLedenpanel Januari 2016
Ledenpanel Januari 2016 Status: Afgesloten Begindatum: 27-01-2016 Einddatum: 02-02-2016 Live: 7 dagen Vragen: 20 Talen: nl Panelgrootte: 3.266 Bounced: 5 (0,2%) Geweigerd: 27 (0,8%) Gedeeltelijk geantwoord:
Nadere informatieMacht van pressiegroepen
Opgave 3 Macht van pressiegroepen Bij deze opgave horen de teksten 6 tot en met 8 uit het bronnenboekje. Inleiding Deze opgave heeft betrekking op twee pressiegroepen: de werkgeversorganisatie VNO-NCW
Nadere informatieKijktip: Nieuwsuur in de klas
Kijktip: Nieuwsuur in de klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen leren over de gemeentepolitiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren over belangrijke
Nadere informatieTRAINING PUBLIC AFFAIRS
TRAINING PUBLIC AFFAIRS DE KUNST VAN HET BEÏNVLOEDEN Bent u geïnteresseerd in de wereld van public affairs en wilt u zichzelf of uw medewerkers laten bijscholen? Heeft u een concreet vraagstuk en merkt
Nadere informatiePASSENDE MEDEZEGGENSCHAP:
PASSENDE MEDEZEGGENSCHAP: Hoe maak je die? 1 Passende medezeggenschap: Hoe maak je die? 2012 Colofon Passende medezeggenschap: Hoe maak je die? is een uitgave van LOC Zeggenschap in zorg. LOC komt op voor
Nadere informatieBijzonder procesdoel 4: beleven van de democratie
Bijzonder procesdoel 4: beleven van de democratie Eerste leerjaar B 4.1. Herkennen en verkennen Mijn gedrag - hoe gedraag ik mij en waarom? - mijn waarden: - aan welke waarde(n) hecht ik belang? - thuis
Nadere informatieFRESH LEMON WIL EEN FRISSE WIND LATEN WAAIEN OP SOCIAL MEDIA
KLANTCASE FRESH LEMON WIL EEN FRISSE WIND LATEN WAAIEN OP SOCIAL MEDIA Hoe Fresh Lemon haar klanten helpt om niet langer het product, maar de oplossing centraal te stellen in social media content. In eerste
Nadere informatieDwarsdwarsdwars hhhhhhhhhhhhhhh
Dwarsdwarsdwars hhhhhhhhhhhhhhh De waarde van onderwijs oktober 2013 lllllllllllllll dwarsdwarsdwars Inleiding De tijd dat het onderwijs alleen maar gericht was op het overdragen van kennis en vaardigheden
Nadere informatie10/12/2015. Uit evaluaties en klachten: nog nood aan tips voor communicatie en voor mogelijke interventies nog heel wat misverstanden.
Studiedag peer-mediation 15 december 2015 Argumenten om voor een extra publicatie te zorgen Heel wat beleidsinstrumenten voor het voorkomen en aanpakken van vormen van geweld op scholen door scholen niet
Nadere informatiePolitiek, burgerschap en bestuur in de stad
De stadsrepubliek Politiek, burgerschap en bestuur in de stad Over nieuwe vormen van democratie, goed stedelijk bestuur en capaciteitsopbouw in stedelijke administraties Linda Boudry - Kenniscentrum Vlaamse
Nadere informatieDe Vlaamse strategische adviesraden: Organisatie, werking en resultaten
Studiedag Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Slagkrachtige overheid 20 juni 2014 Naar een performante beleidsadvisering bij de Vlaamse overheid: Vraag en aanbod van beleidsadvies doorgelicht De Vlaamse
Nadere informatieWorkshop Hoe werken sturingsfilosofieën?
Workshop Hoe werken sturingsfilosofieën? Tijd: 45 minuten Doel van de workshop: 1. Informeren: wat is het NSOB-model? 2. Leren en ervaren: hoe helpt het NSOB-model bij invullen van je sturingsfilosofie?
Nadere informatie*V Gemeente rs. Jur Botter, MPA
*V Gemeente rs. Jur Botter, MPA y Haarlem Wethouder Jeugd en Onderwijs, Vastgoed, Nieuwe Democratie, Bedrijfsvoering en Dienstverlening De Wijkraden van de gemeente Haarlem De Stichting Stadsgesprekken
Nadere informatieHoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie?
Hoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie? De externe omgeving wordt voor meer en meer organisaties een onzekere factor. Het is een complexe oefening voor directieteams om
Nadere informatieWIJ MAKEN ZICHTBAAR WAAR JIJ FANTASTISCH IN BENT!
WIJ MAKEN ZICHTBAAR WAAR JIJ FANTASTISCH IN BENT! 6 Social Media tips voor de ondernemer. Dat Social Media een belangrijk marketingcommunicatie instrument is, is duidelijk. Hoe begin ik echter aan zo n
Nadere informatieomgeving wereld regie vanuit de jongere Jongeren leren organiseren
Jongeren leren organiseren Hoe kunnen jongeren regie hebben over eigen handelen en toch in verbinding zijn met alles om hen heen? Hoe verstaan jongeren de kunst om te bouwen aan netwerken, om een positie
Nadere informatieLeiderschapsvorming Najaar 2015
Leiderschapsvorming Najaar 2015 Een initiatief van Koerdisch Instituut vzw Met de steun van het Federaal Impulsfonds voor Migrantenbeleid Wat? Een leiderschapsvorminsgtraject voor jongeren, van 16 tot
Nadere informatieWorkshop D De kracht van Social Media voor, tijdens en na de Nationale Sportweek
Workshop D De kracht van Social Media voor, tijdens en na de Nationale Sportweek Wie zijn wij? Introductie Wat kun je het komende uur verwachten? Goede voorbeelden Inspiratie Ervaringen Brainstorm Tips
Nadere informatieOproep: ondertekening Europees charter participatieve democratie in ruimtelijke planningsprocessen
Oproep: ondertekening Europees charter participatieve democratie in ruimtelijke planningsprocessen Yves Fauvel Onderteken mee en volg het voorbeeld van de Provincie Oost-Vlaanderen #planningkwadraat 2
Nadere informatieGoeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering!
Beste vrienden, Goeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering! Vooreerst, en vanuit de grond van mijn hart: Bedankt! Bedankt om al weken keihard campagne te voeren. Bedankt voor jullie tijd, energie,
Nadere informatieLerend netwerk Sowedo 10/09/2014 Thema politisering
Lerend netwerk Sowedo 10/09/2014 Thema politisering Welkom in Gent Doel netwerk: sterke inhoudelijke bijdragen over sowedo(breed) vertaalslag van deze inhouden naar het curriculum een sterkere link met
Nadere informatieAanpak. Focusgroep. Doel focusgroep. Focusgroep
Workshop focusgroepen "Je team in focus, je team als focusgroep: teamverbindend én met inzicht als resultaat! Ine Hostyn Trefdag voor mentoren - 23 oktober 2018 Aanpak Introductie waarom, daarom EHBO focusgroepen:
Nadere informatieSpeech. Dames en heren, excellenties,
Speech Door minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, op de conferentie over antimicrobiële resistentie op 9 en 10 februari in Amsterdam. Dames en heren, excellenties, Welkom in onze hoofdstad
Nadere informatieDIVERSITEIT IN de gemeente
DIVERSITEIT IN de gemeente Ondersteuning op maat van lokale besturen Diversiteit in Vlaanderen Een diversiteitsvriendelijk Vlaanderen Vlaanderen is divers, ook etnisch-cultureel. De aanwezigheid van mensen
Nadere informatie