Handout Stad in beweging Schiedam, 11 mei Belangenmanagement. Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog

Transcriptie

1 enmanagement Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog Schiedam 11 mei 2017 Hans van Zijst Vooraf Deze Hand-Out maakt onderdeel uit van een training. De uitleg bij de gepresenteerde sheets maakt integraal onderdeel uit van de leerstof. De sheets, zijn niet bedoeld om zonder deze toelichting te worden verspreid. Op de inhoud van deze hand-out is het Auteursrecht van toepassing. Het gepresenteerde gedachtegoed is ontwikkeld in samenwerking met Twynstra Gudde, de Sustainability Challenge Foundation en het Consensus Building Institute in Boston. Zie voorwaarden voor het gebruik van modellen en materialen achterin de presentatie. 1

2 WesselinkVanZijst Waarom SOM? 2

3 en en Vertrouwen Steeds dezelfde problemen! Project! Steeds de zelfde Uit de planning problemen! Budget overschrijden en Geen ruimte voor alternatieven Frustraties Verandering Geen tijd voor diagnose of veranderplan Geplande verandering mislukt 3

4 Waarom de oude manier van werken niet meer werkt Mutual Gains Approach Onderhandelen op basis van belangen (korte termijn) Onderhandelen in vertrouwen (lange termijn) 4

5 Professioneel omgaan met belangen: een bewuste keuze! Essenties Mutual Gains Aanpak Focus op belangen, niet op standpunten De gouden driehoek: het gezamenlijk belang zo groot mogelijk maken! 5

6 Essenties Mutual Gains Aanpak Focus op belangen, niet op standpunten Schaalniveaus van belangen Maslow's hierarchy of needs Essenties Mutual Gains Aanpak Zonder geloofwaardigheid géén vertrouwen Ben je het vertrouwen waard? Covey s vier kernen van geloofwaardigheid: 1. Integriteit 2. Intenties Consequent zijn tegenover jezelf en tegenover anderen Motieven, agenda en daaruit voortvloeiend gedrag 3. Capaciteiten 4. Resultaten Vermogen om vertrouwen te wekken (kennis, vaardigheden) Staat van dienst, prestaties 4. Resultaten Competenties 3. Capaciteiten 2. Intenties Karakter 1. Integriteit S. Covey, Speed of Trust,

7 Essenties Mutual Gains Aanpak Werk met een geloofwaardige dataset Het huiswerk altijd op orde! Deel informatie vroegtijdig, maar wees duidelijk over de status. Eens worden over de feiten is de basis van de uiteindelijke besluitvorming Joint fact finding (volgens het BOB principe): a. eens worden over de Beeldvorming b. eens worden over de Oordeelsvorming c. eens worden over de Besluitvorming Essenties Mutual Gains Aanpak Zonder transparantie géén vertrouwen Durf transparant te zijn over initiatieven Ga vroegtijdig de dialoog aan Laat ideeën in dialoog rijpen Sta open voor innovatie Durf los te laten; jouw initiatief wordt een gezamenlijk initiatief 7

8 Essenties Mutual Gains Aanpak Zonder oprechte interesse géén vertrouwen Wees oprecht geïnteresseerd in elkaars belangen Oprechte interesse is niet zweverig Het gaat om betrokkenheid Willen weten wat iemand wil of vindt Maar vooral ook willen weten waarom dat belangrijk is voor die persoon of organisatie Essenties Mutual Gains Aanpak Zonder betrouwbaar gedrag géén vertrouwen Blijf betrouwbaar gedrag vertonen Beloof niet meer dan jij of jouw organisatie waar kunt/kan maken Monitor je eigen gedrag en dat van je organisatie Grijp in als gedrag niet conform afspraken is Meld het wanneer afspraken geschonden zijn Organiseer monitoring en evaluatie Maak afspraken over het met vertrouwen in de toekomst 8

9 Aandachtspunten Werk aan het bouwen van vertrouwen En hoe begin je dat dan? Goede voorbereiding is het halve werk! 9

10 Stap 1: Doelen stellen Doelen stellen: - Wat is de ambitie? - Wie bepaalt de ambitie? - Wordt de ambitie gedeeld? Stap 2a: Inventariseren Issues Definitie issue Een issue is een onderwerp waarover verschil van mening / inzicht bestaat tussen de (voorgenomen) acties en de verwachtingen van stakeholder(s) Aspecten: Argumenten en validiteit Emotioneel beladen Mediagevoelig Relatie met andere issues Positie t.o.v. andere stakeholders (mate van isolement) en invloed op realiseren oplossing Complexiteit oplossing 10

11 Stap 2b: Inventariseren Stakeholders Definitie stakeholder Een partij die een aantoonbaar belang (stake) heeft aangaande een issue. Vragenlijst Wat is het belang van de stakeholder Wat is de macht van de stakeholder ME Wat is de legitimiteit van de stakeholder (inclusief achterban) Wat is de urgentie van de stakeholder Wat is de emotie van de stakeholder (berekenbaar of onberekenbaar) Wat is de lijn van de stakeholder ME (gematigd/coöperatief/fundamenteel) ISS ISS Stap 2c: Inventariseren issues en stakeholders Issue Stakeholder Issue 1 Issue 2 Issue 3 Issue 4 Issue 5 Stakeholder 1 Stakeholder 2 Stakeholder 3 Stakeholder 4 Stakeholder 5 11

12 Stap 3: Analyseren (tegenstrijdige) standpunten en belangen per stakeholder Issue Stakeholder Issue Issue Issue Issue Stakeholder 1 Stakeholder 2 Stakeholder 3 Stakeholder 4 Stakeholder 5 Analyse belang Participatie niveau Hoog Participeren Midden Communiceren Communiceren Laag Informeren Particperen Stap 4: Strategie per stakeholder bepalen - Prioriteren stakeholders - Toekennen participatieniveau (zie participatieladder) op basis analyse van o.a. belang, urgentie, betrouwbaarheid - Clusteren stakeholders (geografisch/thematisch) 12

13 En nu zelf aan de slag! Opdracht workshop (1) Maak groepjes van drie. Neem een actuele casus uit de praktijk van één van jullie groepje. Bespreek de vragen uit de opdracht (40 min). Noteer de antwoorden op een flipover en bereid de plenaire presentatie voor (10 min). Als je vragen hebt, kun je mij roepen. 13

14 Opdracht workshop (2) Analyseer jouw casus door de MGA-bril a. Wat is het belang van jouw organisatie? b. Wat is jouw belang? c. Kies een partnerorganisatie in jouw project. Wat is het standpunt van één van de partners in jouw project ten aanzien van het belangrijkste issue? d. Welk belang zit er achter dat standpunt? e. Hoe werk je aan vertrouwen bij de gekozen partnerorganisatie? Denk daarbij aan: * informatie delen * oprechte interesse * transparantie * betrouwbaar gedrag Gebruik MGA/SOM gedachtegoed Op het gedachtegoed van Strategisch OmgevingsManagement (SOM en bijbehorende modellen) is het auteursrecht van toepassing. De door WesselinkVanZijst ontwikkelde modellen en bijbehorende sheets en andere hulpmiddelen, mogen niet zonder toestemming van de auteur worden gebruikt buiten de gecontracteerde opdracht(en). De toepassing van het gedachtegoed is geen garantie voor succes. Het gedachtegoed biedt overzicht, inzicht en brengt en traint kennis en vaardigheden. Omstandigheden en feitelijk gedrag van de persoon die SOM toepast spelen een cruciale rol bij de effectiviteit van het gedachtegoed. Wij zien: MGA als het instrument, SOM als het gecomponeerde muziekstuk. Maar of het goed klinkt hangt óók af van de kwaliteit van de muzikant. 14

15 Dank voor uw aandacht! Wenst u meer informatie? Wij helpen u graag! WesselinkVanZijst BV SOM SET BV Jufferstraat 3A 3701 AD Zeist T: E: info@wesselinkvanzijst.nl E: info@somset.nl W: W: WesselinkVanZijst ontwikkelt het MGA- en SOMgedachtegoed in partnership met de Sustainability Challenge Foundation en het Consensus Building Institute uit Boston. ISBN: