Les Futailles. A.O.C. Fronsac & Canon- Fronsac. Patrick Vercammen

Transcriptie

1 Bespreking : A.O.C. Fronsac & Canon- Fronsac Code : Spreker : Patrick Vercammen Datum : 01/02/ Ligging en streek: Ten westen van Pomerol en St.-Emilion, even ten noordwesten van de havenstad Libourne, liggen de wijngaarden van Fronsac & Cannon-fronsac. Zij zijn het meest westelijk gelegen wijngebied van de Libournais. 1

2 Dit charmante wijngebied ligt knus genesteld in de hoek die de brede en statige Dordogne, met een van zijn zijriviertjes, de Isle maakt, en ontleent zijn naam aan de twee Canons, of heuvels die het landschap domineren: de 61 meter hoge Canon en de 76 meter hoge Tertre de Fronsac, waarop Château de Fronsac staat. Vanop de heuveltoppen krijg je unieke vergezichten over St.-Emilion, Pomerol, Entre- Deux-Mers, de rivieren Dordogne en l Isle. Vooral de zonsondergangen kunnen er bijzonder stemmig zijn. (Uiteraard met een glas van de plaatselijk AOC in de hand en het juiste gezelschap). Het district lijkt met zijn 1130 hectare, verdeeld over twee appellations (830 in Fronsac en 300 in Canon-Fronsac), qua afmetingen sterk op Lalande-de-Pomerol, maar is aanzienlijk groter dan Pomerol zelf. Hoewel de nabijheid van de 2 rivieren een grote rol speelt, is het interessant dat de strook langs de Isle net buiten de grens van de appellation ligt, terwijl wijn van de druivenstokken op de oevers van de Dordongne rechtoe-rechtaan Bordeaux AC is. 2. Geschiedenis: Libourne is al sinds eeuwen het belangrijkste handelscentrum voor de wijnen van Fronsac, Pomerol en St.-Emilion en omstreken. Ten tijde van de Romeinen heette het Stadje Foreza. Het is echter niet zo dat dit gebied geen bekendheid genoot tot de recente golf van interesse en investeringen, voornamelijk van het pretigieuze bedrijf Jean-Pierre Moueix (eigenaar van Château Pétrus, dus gene sukkelaar), de négociant uit de Libourne. Integendeel, Fronsac heeft een uitermate boeiende en gevarieerde geschiedenis. Karel de Grote wist het blijkbaar ook, want op de belangrijkste heuvel, de Tertre de Fronsac, liet hij in 769 de versterkte burcht Fransiacus bouwen, op het meeste noordelijke deel van het gebied. Eeuwenlang woonden er seigneurs die soms tirannieke methodes hanteerden tegenover hun medemens. Zo was er Seigneur d Argilemont die meer dan één schip zomaar kelderde, omdat het niet wilde halt houden na het eerste waarschuwingsschot. In 1620 vond Lodewijk XIII dit sinistere spel welletjes en hij liet de tiran onthoofden. Het verdoemde kasteel werd 3 jaar later met de grond gelijk gemaakt. Momenteel staat er op de Tertre de Fronsac een leuk, 19 de eeuws paviljoen, Château de Carles. (foto blz 351) Maar, het paradepaard van de streek blijft nog altijd het 13 de eeuwse Château de la Rivière, dat in de 19 de eeuw zijn difinitieve vorm kreeg en in het begin van de jaren zestig door koffiehandelaar Jacques Borie volledig werd gerenoveerd. Een impossant kasteel gebouwd op een steile helling in het midden van een uitgestrekt bos. Het heeft terecht koninklijke allures want in 1354 was Edward III, koning van Engeland, er te gast. Het uitzich over de heuvelende wijngaarden en de trage Dordogne is prachtig. De wijnen van Château de la Rivière rijpen in Wagneriaans aandoende grotkelders en hebben een wereldwijde reputatie. 2

3 In de 17 de eeuw kocht kardinaal Richelieu hier land en introduceerde de wijn ervan aan het hof van Versailles. In de 18 de eeuw genoot Fronsac wijn een goede reputatie, zij werden hoger in waarde gequoteerd dan de St.-Emilion wijnen. 3

4 3. A.O.C. Fronsac & Canon-Fronsac: 3.1. Algemeen: Les Futailles De Fronsadais is min of meer driehoekig van vorm met in het zuiden de brede basis die naar het noordoosten uitloopt in een punt. Het district beslaat zeven gemeenten, waarvan er zes: Fronsac, La Rivière, Saillans, St.-Aignan, St. Germain-la-Rivière en gedeelten van Galgon, hun wijn onder appellation Fronsac op de markt mogen brengen. Een klein deel van de gemeente Fronsac zelf mag ook de appellation Canon-Fronsac voeren, net als de zevende gemeente, St. Michel-de-Fronsac. Nog geen 20 jaar geleden, was dit één van Bordeaux meest vergeten uithoeken, in de schaduw van het naburige St.-Emilion en Pomerol en de grote districten op de linkeroever. Zelfs 15 jaar geleden nog waren het alleen de Bordeaux-fielen die het met enige zekerheid op de kaart konden plaatsen (vanaf vandaag komen er ongeveer 10 amateurs bij). Dit is nu verleden tijd. Geldschieters en tophandelaren houden zich nu serieus met dit gebied bezig, met het gevolg dat de beste wijnen uit de Fronsadais nu tot de populairste en meest gewilde ter wereld worden gerekend. De toekomst van Fronsac & Canon-Fronsac lijkt verzekerd. De Bodemstructuur van de Fronsadais is heel gevarieerd. Op de heuveltop is er merkwaardig veel poreuze kalksteen aanwezig, net als in St.-Emilion overigens. Op de hellingen zijn het vooral kleiachtige zandgronden en nabij de rivieren uiteraard meer aangeslibte zandgronden. De belangrijkste wijnheuvel van de Fronsadais is de Tertre du Canon. Vandaar dat de beste wijnen op het etiket meestal AOC Canon Fronsac vermelden. Met de matigende invloed van de 2 stromen en de glooiende heuvel is Fronsac goed beschermd tegen schadelijke gevolgen van late voorjaarsvorst. Hoewel dit een district is met hoodzakelijk boerderijen, staan hier enkele schitterende châteaux, zoals Château de la Dauphine en het indrukwekkende Château de la Rivière, die getuigen van de rijke en lange geschiedenis van het gebied. De wijngaarden hier zijn soms van minuscule afmetingen, met een navenante productie: een van de voornaamste bezittingen van Canon-Fronsac, Château Canon (eigendom va Christian Moueix) maakt nog geen 1000 kisten per jaar. Fronsac is tot de jaren 70, toen de belangstelling van buitenaf begon op te bloeien, altijd een enigszins achtergebleven gebied geweest dat wijn produceerde van vaak twijfelachtige kwaliteit, dikwijls wrang, vol tannine en met een gebrek aan fruit. De wijnkwaliteit is inmiddels sterk gestegen, maar toch zijn nog niet alle wijnen even betrouwbaar: om teleurstellingen te voorkomen is het van groot belang te weten wie de eigenaar van welk château is, en hoe de wijn wordt geproduceerd. Hoewel het kleinere Canon-Fronsac meestal de mooiste wijnen levert, kan een vakkundig gemaakte Fronsac van een goede wijnmaker een beter koop zijn dan een Canon- Fronsac van een onbekende producent. Dit heb ik persoonlijk ook proefondervindelijk kunnen vaststellen. Er zijn naar mijn persoonlijke mening zelfs lekkerdere wijnen uit de Fronsac te vinden bij ons, dan uit de Canon-Fronsac, dewelke overal als de betere wijn wordt voorgesteld. Ook zijn oudere wijnen niet altijd noodzakelijkerwijze even geslaagd, en moeten dan ook met zorg worden gekocht. Zelfs als de kwaliteit acceptabel is, hoeven oudere 4

5 wijnen in een gebied dat aan zo veel veranderingen onderhevig is, geen indicatie te zijn voor de huidige wijnstijl van dezelfde bezitting. Wijn uit Fronsac is op z n slechts onopmerkelijk: uitgesproken licht en slank, met veel zuur en harde tonen. Maar op zijn best is het een prachtige wijn die met gemak 20 jaar of langer kan worden opgelegd. Hoewel de wijn veel tannine bevat, is deze doorgaans goed geïntegreerd en heeft een aangename vlezigheid. Er is in dit wijngebied maar één coöperatie, die van Lugon. Het merendeel van de ongeveer 240 leden bezit land in de appellation Fronsac en niet in Canon-Fronsac. In Fronsac zijn ongeveer 100 wijnbouwers die hun eigen wijn maken; het veel kleinere Canon-Fronsac kan bogen op ongeveer 55 wijnbouwers. (cijfers uit 1997, inmiddels kan er een kleine wijziging plaats hebben gevonden) Druivensoort: Voornaamste druivensoort: Merlot: tussen 60 en 100%, (uitzondering Ch. Mazeris heeft slechts 50% Merlot en 50% Cabernet Sauvignon) Is een vorstgevoelige vroegrijpe druif met nogal grote bessen. Dit ras geeft de wijn zijn soepelheid en een mollige ietwat zoete smaak met fruitige, kruidige nuances. Andere: Cabernet Franc: Geeft de wijn een fruitig boeket met fijne geuren van viooltjes, framboos, bessen en zoethout. Deze druif bezit evenwel minder kleur en tannine dan Cabernet-Sauvignon. Ze geeft aan de wijn naast een directe charme ook een frisse fruitigheid. Cabernet Sauvignon: CS is een laatrijpende druif met kleine bessen en taaie schil. Deze druif geeft aan de wijn kleur, karakter, finesse en bewaarkracht. Jonge CS ruikt naar zwarte bessen (cassis) en groene pepers. Later worden de aroma s rijker en complexer en zijn doorweven met een typisch viooltjesgeur. In mindere mate: Malbec: Heeft grote bessen en is vroegrijp. De druiven bevatten veel kleurrijk sap. Heeft een minder klasse dan Merlot. Dit ras werd aangplant op minder goede bodems, zoals bijvoorbeeld de aangeslibde of Palusgronden langsheen de rivieren. U vindt zowel bij Fronsac als bij Canon-Fronsac dezelfde druiven terug. 5

6 3.3. Productie: AOC Fronsac: AOC CanonFronsac: -Enkel rode wijnen. -Produciteoppervlakte: 305 ha -Gemiddelde jaarproductie: kisten (+/ flessen) -Enkel rode wijnen. -Productieoppervlakte: 917 ha -Gemiddelde jaarproductie: kisten (+/ flessen) 3.4. Classificatiesysteem: Geen officiële classificatie voor Fronsac of Canon-Fronsac. Toch wil ik jullie een lijstje bezorgen met de volgens mijn infobron de betere wijnen uit de Fronsac: -Ch. Canon -Ch. Canon de Brem -Ch. Du Gaby -Ch. Chassagne Haut-Canon -Ch. Mazeris-Bellevue -Ch. Moulin-Pey-Labrie -Ch. Vray Canon Bouché -Ch. Vray Canon Boyer Canon-Fronsac: -Ch. Arnauton -Ch. de la Dauphine -Ch. Dalem -Ch. Gagnard -Ch. de la Rivière -Ch. Villars Toelichting voor de nieuwkomers, en een herhaling voor de anciens: Een classificatie is iets heel anders dan een appellation; een appellation is gerelateerd aan land, terwijl een classificatie aan een bezitting of een cru, dus eigenlijk een château, toebehoort. De meest prestigieus geclassificeerde bezittingen zijn de crus van de Médoc, Graves, Sauternes, Barsac en St.-Emilion, in totaal minder dan 200. Classificaties worden ingesteld (en toegekend) door commissies van onafhankelijke deskundigen, niet door de châteaux zelf. De 2 categorieën cru bourgois en cru artisan, beide van toepassing op de Médoc, omvatten enkele honderden mindere bezittingen. Het zijn dus clubs en geen classificaties. Het zou onjuist zijn om aan te nemen dat alle goede wijnen van de Bordeaux zijn geclassificeerd, want dat zijn ze niet: de wijnen van Pomerol zijn bijvoorbeeld nooit geklasseerd, en zullen dat waarschijnlijk ook nooit zijn. Het is eveneens onjuist om aan te nemen dat een classificatie een automatische garantie van kwaliteit geeft. Zelfs de 6

7 allerbeste châteaux hebben erg magere jaren gekend maar zonder ooit de schande te hoeven vrezen hun officiële status te verliezen Productiehoeveelheden: Fronsac: flessen, of ongeveer liter rode wijn. Canon-Fronsac: flessen, of ongeveer liter rode wijn. Beide goed voor ongeveer liter rode wijn Topjaren: Deze lopen parallel met deze van Pomerol en St.-Emilion: Serveertips: Fronsac is intens gekleurd en heeft meestal een vrij zwaar bessenaroma; de smaak is soepel en vol met een zekere kruidige finesse. Na 5 jaar komen de meeste al heel dicht bij hun optimaal serveermoment. Canon-Fronsac straalt in zijn geheel meer karakter uit en heeft een groter verouderingspotentieel. Op zijn hoogtepunt is Canon-Fronsac een klassewijn. Door zijn relatieve onbekendheid vallen de prijzen nog best mee, want in tegenstelling tot St.-Emilion en Pomerol heeft de Fronsadais zich minder goed hersteld van de economische crisissen in de wijnbouw. Voor de nieuwe inversteringen van de jaren 70 werd de wijn uit dit gebied vaak verweten te hard en te rustiek te zijn. Misschien door de overwegende Cabernet- Sauvignon en een te lang verblijf op vat. Nu is deze strengheid echter vervangen door een zeker soepelheid. De wijn van Fronsac kan heel delicaat en kruidig zijn met een bijzonder bouquet. Hij is lichter dan de Canon-Fronsac en kan na 2 jaar gedronken worden. De beste, langst te bewaren wijn komt van Canon-Fronsac. Hij is gewoonlijk diep van kleur, krachtig en toch soepel en kan best langer dan 10 jaar rijpen. Schenken tussen de 16 en de 19. Schenk hem liever iets te fris, dan iets te warm. Fronsac en Canon-Fronsac schenken bij volgende gerechten: Rundsvlees: Ragout van Konijn: Eend en gans: Canon-Fronsac Fronsac Canon-Fronsac 7

8 4. Gedegusteerde wijnen: 1. Ch. du Gazin Canon-Fronsac Super GB 8,25 Eigenaar Henri Robert. Opp. 30 ha. Productie: flessen. 70% Merlot, 20% CS, 10% Malbec. Vrij soepele, aangenaam fruitige wijn met een dierlijk, herfstaroma, duidelijk geen hout. 2. Ch. Richelieu 2001 Fronsac Colruyt 11,95 (zilver op concours general agricole Paris 2003) Voorlopig nog geen info gevonden. 3. Ch. Roc de Canon 2002 Canon-Fronsac Colruyt 7,80 Jonge kruidige wijn, rijk aan tannines, mag nog best wat liggen. Kan na verloop van tijd een lekkere wijn worden. Vlezig en een beetje te hard, misschien door zijn jeugdige leeftijd. 4. Ch. Arnauton 2001 Fronsac Delhaize 9,59 (zilver op concours mondial Brussel 2002) Eigenaar Jean-Pierre Hérail. Opp. 24 ha, flessen. Merlot 80%, CS 10%, CF 10%. Wijn die op eikenhouten vaten heeft gelegen. Vertoont een elegante toets van Vanille. Krachtige, toch elegante soepele, sappige wijn. Kwalitatief hoort deze wijn in de middenklasse van de Fronsac thuis. 5. Ch. Moulin Haut-Laroque 2000 Fronsac The Wine-Shop 23,14 Eigenaar Jean-Noël Hervé. Opp. 15ha, produktie flessen, 65% Merlot, CF 20%,10% CS en 5% Malbec. Hier wordt een consistent goede topwijn geproduceerd, afkomstig van met de hand geselecteerde puntgave druiven. Deze Fronsac vult de mond gewoonweg stijlvol op genereuze wijze en biedt het fruit van zeer rijpe kersen, bramen en pruimen. Hechte en tegelijk elegate tannines, drop, vanille en hout (één derde nieuwe vaten; duur van 15 maanden tot bijna 2 jaar). Een visitekaartje voor Fronsac. 8

9 6. Ch. Sorbier 2001 Canon Fronsac Delhaize 6.99 Eigenaar Alain Roux. Opp. 20 ha. Deze wijngaard bevindt zich op een leem-, kalk- en keizelhoudende bodem. De druivenstokken zijn 80% merlot en 20 % cabernet sauvignon. 5. Geur oefening: Groene peper pruimen vijgen aardbeien leder viooltjes frambozen vanille