Na informeren betrokkenen/raadsleden

Transcriptie

1 B en W Adviesnota Onderwerp Raadsinformatiebrief Maaslijn en Stationsomgeving Zaaknummer -- Teammanager Margon van den Hoek B & W datum 4 juni 2018 Team Ruimtelijke Ontwikkeling Naam steller Frans Geurts Portefeuillehouder Jan Loonen Openbaarheid Bevoegd orgaan Deze adviesnota is openbaar B & W Na informeren betrokkenen/raadsleden Ter kennisname Aanbieden via de Griffie aan de Gemeenteraad ADVIES 1. In te stemmen met bijgevoegde raadsinformatiebrief over voortgang van de projecten opwaardering Maaslijn en Stationsomgeving Venray

2 B en W Adviesnota Aanleiding Rondom de Maaslijn en het station en stationsomgeving van Venray zijn diverse ontwikkelingen gaande. Gelet op de voortgang in beide projecten is het gewenst de gemeenteraad te informeren over de recente ontwikkelingen en de laatste stand van zaken. Beoogd resultaat Instemmen met deze raadsinformatiebrief om de gemeenteraad te informeren over de voortgang in de projecten opwaardering Maaslijn en Stationsomgeving Venray. Argumenten 1.1 Afgelopen jaar zijn er diverse ontwikkelingen geweest rond het project opwaardering Maaslijn en het al dan niet realiseren van station Grubbenvorst Greenport Venlo; 1.2 Naar aanleiding van het voorgenomen besluit van Gedeputeerde Staten om station Grubbenvorst Greenport Venlo buiten de scope van het project Maaslijn te laten heeft de gemeenteraad op 16 mei 2017 een motie aangenomen, waarin het college wordt opgeroepen om met Gedeputeerde Staten in gesprek te gaan om de gevolgen van de voorgenomen bezuinigingen op de Maaslijn te beperken of te voorkomen. Deze raadsinformatiebrief is mede bedoeld aan te geven hoe invulling is gegeven aan deze motie. 1.3 In het kader van een motie van de gemeenteraad (10 november 2015) om te onderzoeken op Risico s welke wijze de stationsomgeving verbeterd kan worden, is in het afgelopen jaar de nodige voortgang geboekt. Kanttekeningen Communicatie Financiële gevolgen Personele/organisatorische gevolgen Juridische gevolgen Rechtmatigheid Fatale termijnen Vervolgtraject besluitvorming

3 B en W Adviesnota Evaluatie Geen. Bijlagen Raadsinformatiebrief Opwaardering Maaslijn en Stationsomgeving Venray (inclusief bijlagen). Naslagwerk nvt

4 leden van de gemeenteraad van Venray Ruimtelijke ontwikkeling Raadhuisstraat 1 Postbus 500, 5800 AM Venray Telefoon (0478) Telefax (0478) gemeente@venray.nl Internet KvK-nummer IBAN IBAN BIC NL20 BNGH (belastingen) NL11 BNGH (algemeen) BNGHNL2G Datum 4 juni 2018 Behandeld door Frans Geurts Ons kenmerk Datum uw brief Pagina 1 van 6 Uw kenmerk Onderwerp Opwaardering Maaslijn en Stationsomgeving Venray Beste leden van de gemeenteraad, Rondom de plannen voor de kwaliteitsverbetering van de Maaslijn zijn het afgelopen jaar diverse ontwikkelingen geweest. Ook rond de plannen voor opwaardering van het station Venray en de stationsomgeving is de nodige voortgang geboekt. Met deze brief brengen wij u op de hoogte van de voortgang en de laatste stand van zaken. A. Opwaardering Maaslijn De provincies Limburg, Noord Brabant en Gelderland hebben de ambitie om de spoorverbinding tussen Nijmegen en Roermond, de Maaslijn, te verbeteren. De huidige, maar zeker ook de toekomstige vervoersvraag, leidt tot capaciteitsproblemen en de reizigers kunnen niet meer op een betrouwbare en kwalitatief volwaardige wijze worden vervoerd. Samen met ProRail is in 2016 gestart met het project opwaardering Maaslijn. Dit project is tweeledig: - elektrificatie van de gehele Maaslijn; - kwaliteitsverbetering; hieronder kan ook de aanleg van een nieuw station Grubbenvorst Greenport Venlo (station GGV) worden geschaard. Elektrificatie heeft de prioriteit, gecombineerd met een aantal spoorverdubbelingen, mede om station GGV mogelijk te maken. Beide projecten hebben effect binnen het grondgebied van Venray gelet op grondgebruik, grondaankoop en ruimtelijke procedures en raken de belangen van de gemeente en de veiligheid en leefbaarheid van inwoners van Venray. Kwaliteitsverbetering Met de kwaliteitsverbetering van de Maaslijn wordt beoogd de uitvoering van de dienstregeling stabieler te maken, de reismogelijkheden en betrouwbaarheid voor de gebruikers te verbeteren maar ook om een rijtijdwinst te behalen. Rijtijdwinst die, in combinatie met deels dubbelspoor, ook ruimte biedt voor het nieuwe station GGV. De maatregelen voor deze kwaliteitsverbetering zijn gericht op de opstelling van seinen, verhoging van de baanvaksnelheid, verdubbeling van sommige baanvakken en aanpassing van wisselbogen.

5 Datum 4 juni 2018 Ons kenmerk Pagina 2 van 6 Voor de korte termijn (tot en met 2022) worden maatregelen genomen om meer treinen in te kunnen zetten, betere aansluitingen te realiseren en elektrisch te kunnen rijden. De ambitie voor de langere termijn (tot ongeveer 2030) richt zich op versterking van de verbinding door meer stoptreinen en snellere doorgaande treinen te laten rijden. Hiervoor is volledige verdubbeling van het spoor nodig. Daarnaast is er vanuit wetgeving de eis dat als gevolg van deze maatregelen de (spoorweg) veiligheid niet mag afnemen. Voor het grondgebied van Venray zijn op basis van een gehouden veiligheidsanalyse voorstellen gedaan om bij diverse spoorwegovergangen maatregelen te nemen, variërend van afwaardering (Pelgrimslaan) tot overwegverbreding of wijziging van de voorrangssituatie. Verdubbeling was voorzien vanaf station Vierlingsbeek tot aan Smakt, globaal tot aan een plek tegenover de Carmelietenstraat. Daar zou een wissel komen vanwege de overgang tussen enkelspoor en dubbelspoor. Ook ten zuiden van station Venray, tot aan de gemeentegrens met Horst a/d Maas, zou dubbelspoor komen. Dorpsraad en bewoners van Smakt/Holthees maken zich zorgen over de veiligheid en leefbaarheid (o.a. overlast door geluid en trillingen) als gevolg van de plannen voor spoorverdubbeling en aanpassing van de overweg Pelgrimslaan. De spoorverdubbeling eindigt namelijk midden in het dorp. Begin november 2017 is door de dorpsraad Smakt-Holthees een bezwaarschrift ingediend tegen de plannen voor elektrificatie en gedeeltelijke verdubbeling van de Maaslijn. Elektrificatie De gehele Maaslijn van Roermond tot Nijmegen wordt geëlektrificeerd. De gevolgen hiervan zijn dat de treinen stiller worden en milieuvriendelijker. Voor de stroomvoorziening van de bovenleiding worden enkele onderstations (circa 100 m2) geplaatst. Binnen Venray komt één onderstation, waarschijnlijk nabij de overweg Witte Vennenweg. Provinciaal Inpassings Plan (PIP) Om de uitvoering van diverse maatregelen mogelijk te maken dienen ruimtelijke procedures te worden doorlopen. De diverse verbeteringen op en rond de Maaslijn zijn verspreid over tien gemeenten en drie provincies. Om deze reden hebben de noodzakelijke ruimtelijke procedures plaats in de vorm van een Provinciaal Inpassings Plan (PIP). De Provincie Limburg is daarbij het bevoegd gezag. Uw raad is hierover begin 2016 geïnformeerd en u heeft toen aangegeven hieraan te willen meewerken. Planologisch gezien gaat het vooral om het inpassen van het onderstation en het mogelijk maken van de verdubbeling en het plaatsen van portalen voor de bovenleiding. Het was de bedoeling om het ontwerp-pip en de daarbij behorende ontwerp milieueffectrapportage (MER) medio 2017 ter inzage te leggen. Financiële tegenvallers Voorwaarde om een PIP in procedure te brengen is dat de financiële haalbaarheid is geborgd. Echter de plannen voor opwaardering van de Maaslijn zijn het afgelopen jaar geconfronteerd met diverse financiële tegenvallers. Zo werd voorjaar 2017 duidelijk dat, om een geëlektrificeerde Maaslijn goed te laten functioneren, ook uitbreiding en elektrificeren van de opstelsporen voor de

6 Datum 4 juni 2018 Ons kenmerk Pagina 3 van 6 treinen van Arriva in Nijmegen en Venlo noodzakelijk was. Een alternatief hiervoor is de treinen te laten doorrijden naar Sittard. Zo kan kan worden bespaard op de kosten van uitbreiding en elektrificeren van de opstelsporen. In Sittard zijn geen aanvullende maatregelen nodig, de maatregelen in Nijmegen kunnen vervallen en alleen in Venlo zijn dan maatregelen nodig. Doorrijden naar Sittard levert tevens een tijdwinst op van circa 10 minuten. Daarnaast heeft het Rijk eind 2016 de regels voor uitkering van rijksmiddelen aangepast: de btw component (voor de elektrificatie) wordt niet meer rechtstreeks aan de provincie uitbetaald, maar deels in het btw compensatiefonds gestort. In totaal leiden deze aspecten tot extra kosten van circa 14 miljoen. Provincie Limburg en haar partners zien geen mogelijkheden om deze tegenvallers binnen het taakstellend budget van 164 miljoen (ex btw) op te vangen of om aanvullende middelen beschikbaar te stellen. Om binnen de financiële kaders te blijven werd voorgesteld om station GGV te laten vervallen, inclusief de daarvoor noodzakelijke spoorverdubbelingen. Overigens was al afgesproken dat station GGV alleen dan wordt gerealiseerd als dat past binnen het budget. Door de gewijzigde btw systematiek, het niet realiseren van station GGV (en het daarvoor noodzakelijke dubbelspoor) en de aanvullende opgave voor de opstelsporen moet het taakstellend budget per saldo worden bijgesteld van 164 naar 153,1 miljoen (ex btw). Motie Raad Naar aanleiding van het GS-besluit van 25 april 2017 om een scopewijziging voor te stellen heeft uw raad op 16 mei 2017 een motie aangenomen waarin u het college oproept in overleg te gaan met GS om de gevolgen van de voorgenomen bezuinigingen op de Maaslijn te beperken of te voorkomen. Via een brief d.d. 7 november 2017 bent u geïnformeerd over de ondernomen acties naar aanleiding van uw motie. Voor de volledigheid zijn de motie (bijlage 2) en de brief (bijlage 3) bijgevoegd. Wij zijn het gesprek met Horst, Venlo en Gedeputeerde Staten aangegaan. Ondanks diverse pogingen van diverse partijen en overheden, zowel provincie als rijk, is het vooral om financiële redenen niet gelukt om station GGV binnen de scope van het project te houden. Geconcludeerd moet worden dat de inspanningen, onder meer in het kader van de motie, niet tot resultaat hebben geleid en dat verdere inspanningen op dit vlak evenmin zin hebben. Gevolgen scopewijziging Maaslijn Het vervallen van station GGV heeft diverse consequenties: - elektrificatie van de gehele Maaslijn blijft voorop staan, inclusief de aanleg van de onderstations; echter dit leidt wel tot een vertraging met 2 jaar; pas eind 2022 worden de dieseltreinen vervangen door elektrische treinen; - er is geen dubbelspoor meer nodig ten zuiden van Vierlingsbeek (2,5 km); daarmee komt een deel van de zorgen van dorpsraad Smakt-Holthees te vervallen; - dubbelspoor ten zuiden van station Venray wordt korter (ca 4 in plaats van 5 km) en loopt vanaf het station Venray/Oostrum tot vlak vóór de overgang op Roland. Dit deel is mede van belang voor het doorrijden naar Sittard; - afwaarderen van spoorwegovergang Pelgrimslaan blijft het voorstel;

7 Datum 4 juni 2018 Ons kenmerk Pagina 4 van 6 - de bereikbaarheid per openbaar vervoer van bedrijventerrein Greenport Venlo voor werkenden en studenten blijft achter. Begin 2018 is duidelijk geworden dat ook sprake zal zijn van oplopende kosten als gevolg van indexering van de uitvoeringskosten, vooral als gevolg van de economische groei. Dit leidt tot een extra tekort van 13,2 miljoen. Nog onduidelijk is hoe dit tekort gedekt kan worden en of dit verdere gevolgen heeft voor scope en planning. Hierover moet in het kader van het ontwerp-pip (medio 2018) duidelijkheid bestaan. B. STATIONSOMGEVING EN RAILTERMINAL In het verlengde van de plannen voor opwaardering van de Maaslijn wil Venray haar station en stationsomgeving omvormen tot een volwaardig knooppunt voor het openbaar vervoer, gelegen aan een spoorverbinding met sneltreinen. Ook voor de Raad waren de plannen voor opwaardering van de Maaslijn aanleiding om een motie (15 november 2015; bijlage 1) aan te nemen, met daarin twee onderwerpen: - de wens tot opwaardering van de stationsomgeving passend bij de ambities van Venray; - dit te doen in overleg met de Provincie Limburg, opdat er een gedragen plan komt. Verbetering Stationsomgeving Begin 2017 is met diverse partijen gesproken over de manier waarop we station en stationsomgeving kunnen opwaarderen. Er is overleg geweest met betrokken portefeuillehouders, de dorpsraden van omliggende dorpen, de exploitant van de stationskiosk en de Gilde opleidingen. Met de input uit dit overleg hebben we een concrete en duidelijke ambitie geformuleerd: station, stationsgebouw en stationsomgeving zodanig op te waarderen dat het kan functioneren als een volwaardig knooppunt voor het openbaar vervoer. Gedacht moet worden aan een ongelijkvloerse passage voor voetgangers en eventueel fietsers onder het station, een complete overkapping van de perrons en compactere perrons, een ruimer busstation en herinrichting van het voorplein in combinatie met het verkeersluw maken van de Stationsweg, uitbreiding van de stallingscapaciteit voor fietsen en auto s, meer stationsfuncties met reuring en voorzieningen voor reizigers. Hierover zijn we in gesprek gegaan met ProRail, NS vastgoed en vervoerder Arriva. Dat overleg was bedoeld als reality-check, of aftasten hoe onze ambitie past bij die van deze partijen. Geconcludeerd moet worden dat deze partijen van mening zijn dat, in de huidige situatie en bij de huidige vervoersvraag, het voorzieningenniveau en outillage redelijk op orde zijn en zij aan mogelijke verbeteringen geen hoge prioriteit stellen. De ambitie om station en omgeving aan te pakken past binnen de kaders van het provinciale Uitvoeringsprogramma OV overstappunten Daarmee wordt namelijk een bijdrage geleverd aan verbetering van het openbaar vervoer en vergroting van het reisgemak. Integraal wordt invulling gegeven aan de drie uitgangspunten:

8 Datum 4 juni 2018 Ons kenmerk Pagina 5 van 6 basis op orde : naadloos kunnen overstappen tussen verschillende vervoersmodaliteiten, voldoende en veilige stallingsmogelijkheden, obstakelvrije looproutes, overzichtelijke haltes en actuele reisinformatie; kwaliteitsimpuls : aangenaam wachten en verblijven, adequate reizigersvoorzieningen, hoogwaardige omgevingskwaliteit; reisoriëntatie : gemakkelijk de verdere weg kunnen vinden op en vanaf het overstappunt. Verder wordt een bijdrage geleverd aan een belangrijke beleidsdoelstelling, namelijk verbetering van de (economische) bereikbaarheid van Venray e.o. Samenwerking provincie en gemeente Eind 2017 hebben we bij Provincie een verzoek ingediend om in aanmerking te komen voor een bijdrage uit het Uitvoeringsprogramma OV overstappunten, zowel voor visievorming en voorbereiding als uitvoering van de plannen. Vooralsnog verleent de provincie alleen een bijdrage ( , =) in het opstellen van een concrete visie, omdat de plannen nog onvoldoende concreet zijn. Binnen de Programmabegroting 2018 van Venray zijn ook financiële middelen ( , =) voor dit project gereserveerd, met een doorkijk naar 2019 en Venray is trekker van dit project. De provincie adviseert de gemeente bij het opstellen van de visie onder meer op welke wijze de stationsontwikkeling een bijdrage kan leveren aan de mobiliteitsdoelstellingen van de regio. Als de uitgewerkte plannen voor de stationsomgeving passen binnen de gebiedsaanpak kan deze worden opgenomen op de regionale investeringsagenda, die als onderdeel van het provinciaal mobiliteitsplan wordt opgesteld. Provincie en gemeente werken deze visie dit jaar gezamenlijk uit. Bij de uitwerking van de plannen worden ook Arriva, NS, Prorail, omwonenden, reizigers en omliggende bedrijven en instellingen etc. betrokken. Uitgangspunt is om de stationsvisie uiterlijk 1 maart 2019, vóór de Provinciale Statenverkiezingen gereed te hebben. Dit mede om aandacht te vragen voor het belang van station Venray voor de regio. Een aantal maatregelen moet al gereed zijn als de treinen elektrisch gaan rijden (eind 2022). Onderzoek naar de haalbaarheid van een railterminal In de Infra-ambitie van Noord-Limburg (RMO Noord Limburg, 2013) is aangegeven dat de regio de mogelijkheden van een railterminal Venray-Wanssum onderzocht wil zien. Mede gelet op uw wens tot opwaardering van de stationsomgeving is eind 2016 door een adviesbureau een verkennende studie gedaan naar de mogelijkheden van een Venrayse railterminal. Die studie geeft een analyse van het logistieke karakter van Venray. Deze analyse is gebaseerd op gesprekken met betrokken ondernemers op De Blakt en rond de haven van Wanssum. Mede vanwege het karakter van de Venrayse logistieke bedrijvigheid, kwam het adviesbureau tot de conclusie dat een railterminal in Venray geen haalbare kaart is. TOT SLOT Daar waar de diverse maatregelen infrastructurele en/of financiële gevolgen hebben voor de gemeente Venray, moet dit nog met de Provincie Limburg en/of ProRail worden afgestemd. Meer informatie over de Maaslijn kunt u vinden op de website of de site van de provincie Limburg.

9 Datum 4 juni 2018 Ons kenmerk Pagina 6 van 6 Over de verdere voortgang van deze projecten houden wij u op de hoogte via de reguliere momenten in de Beleidscyclus en de voortgangsrapportages van openstaande moties. Hoogachtend, Het college van burgemeester en wethouders,, burgemeester, secretaris Bijlagen: 1. Motie Verbetering stationsomgeving d.d. 10 november Motie gevolgen voorgenomen bezuiniging op de Maaslijn d.d. 16 mei Brief Inzet station Grubbenvorst Greenport Venlo d.d. 7 november 2017

10 Interne mededeling Aan Datum 4 juni 2018 Griffie Van Frans Geurts Kopie aan Afdeling RO Pagina 1 van 1 Onderwerp Afdoening motie Gevolgen voor Venray van voorgenomen bezuiniging van de provincie op de elektrificatie van de Maaslijn (motie 113) In de vergadering van 16 mei 2017 (begrotingsbehandeling) heeft de gemeenteraad het college opgeroepen (motie 113) om samen met de gemeentes Venlo en Horst aan de Maas in overleg te gaan met het college van Gedeputeerde staten om de gevolgen van de voorgenomen bezuinigingen op de Maaslijn te beperken of te voorkomen. Met een Raadsinformatiebrief d.d. 4 juni 2018 wordt de gemeenteraad geïnformeerd over de voortgang van de projecten opwaardering Maaslijn en opwaardering Stationsomgeving. Deze raadsinformatiebrief is mede bedoeld aan te geven hoe invulling is gegeven aan de genoemde motie. De Raadsinformatiebrief is bijgevoegd. Antwoord/Opmerkingen Voorgesteld wordt om de motie over Ontsluiting PDV-locatie De Brier (motie 139) als afgedaan te beschouwen.

11

12

13

14

15

16

17