Stel je scherp in de MASTERCLASSWEEK AUTISME CENTRAAL. 26 tot 30 november 2018

Transcriptie

1 Stel je scherp in de MASTERCLASSWEEK AUTISME CENTRAAL 26 tot 30 november 2018

2 AUTISME CENTRAAL STERK! IN AUTISTISCH DENKEN Autistisch denken Basisrust Concrete communicatie Dubbelspoor Eigenheid Functionaliteit Wil je meer te weten komen over autisme? Zoek je ondersteuning of advies? Autisme Centraal wil haar expertise delen met het ruime publiek, met mensen met autisme en hun familie, en met professionelen die werken met mensen met autisme. Autisme Centraal, heeft als missie de wereld autismevriendelijker maken. Autisme Centraal doet dit door te sensibiliseren, te informeren, te inspireren en op te leiden o.m. via zijn uitgebreid documentatiecentrum, tijdschrift en cursussen. Het aanbod van Autisme Centraal is gebaseerd op de AutismeCentraalMethodiek. De wijze waarop mensen met autisme betekenis geven aan de wereld staat centraal. Begrip voor en kennis van het autistisch denken is het vertrekpunt en contextblindheid speelt een cruciale rol. Autisme Centraal vertrekt vanuit de kwaliteiten en sterktes van mensen met autisme en de methodiek steunt op deze belangrijke fundamenten: Autistisch denken, Basisrust, Concrete communicatie, Dubbelspoor, Eigenheid en Functionaliteit. Eind 2018 verschijnt een publicatie rond de AutismeCentraalmethodiek in samenwerking met Acco. 2

3 Masterclassweek autisme MASTERCLASSWEEK Na twee succesvolle edities van de masterclassweek organiseren we dit jaar een vervolg. We brengen weer een week vol inspirerende bijdragen met een mix van onderwerpen en werkvormen, alle gebracht door de topmedewerkers van Autisme Centraal en enkele externe experten. Het belooft alweer een boeiende week te worden met heel wat nieuwe onderwerpen. CONCREET? Je kan kiezen uit een ruim aanbod van sessies die telkens een halve dag duren. Je keuze kan gaan van slechts één sessie in de hele week tot elke dag één of twee sessies. Er zijn verschillende werkvormen en verschillende onderwerpen. Zo zijn er plenaire lezingen, kleine workshops en nog kleinere intervisiegroepjes. De bedoeling is hier dieper en verder te gaan dan in ons reguliere aanbod van cursussen en lezingen. Bepaalde aspecten worden er uitgelicht en uitgediept. Je wordt, zeker in de workshops en intervisiegroepen, sterk betrokken en krijgt kans om jouw eigen vragen en bedenkingen aan bod te laten komen. Sommige sessies richten zich op een bepaald niveau, anderen gaan breder. Het is een unieke kans om rechtstreeks vragen te stellen aan de medewerkers van Autisme Centraal en enkele externe experten. Elke dag organiseren we een aangename lunch waar je de andere deelnemers in een ongedwongen sfeer kan ontmoeten. Je kan ook opteren om je picknick mee te brengen. Je vindt het volledige programma op pagina 4 & 5. Vanaf pagina 6 vind je een beschrijving van elke sessie terug. Achteraan de brochure ( pagina 14 ) zie je alle praktische informatie. 3

4 MAANDAG 26 NOV DINSDAG 27 NOV 4 M asterclassweek overzicht Omgaan met angst/dwang bij kinderen en volwassen met autisme Sylvie Carette p. 9 Wat maakt een werkblad autismevriendelijk? Annemie Mertens p. 8 Uitstelgedrag bij mensen met autisme Delphine Callewaert p. 7 LUNCH Leren over vriendschap bij kinderen en jongeren met autisme Peter Vermeulen p. 7 Verbondenheid bij mensen met autisme Sylvie Carette p. 13 Wat maakt een werkblad autismevriendelijk? Annemie Mertens p. 8 Het ongekende zintuig: proprioceptie Steven Degrieck p. 12 Wat als hij door het lint gaat? Steven Degrieck p. 6 Verbondenheid bij mensen met autisme Sylvie Carette p. 13 Ik wil dood Jessica Léonard p. 13 LUNCH Omgaan met angst/dwang bij kinderen en volwassen met autisme Sylvie Carette p. 9 Uitstelgedrag bij mensen met autisme Delphine Callewaert p. 7 Vertel ik het hem/haar of niet? De diagnose autisme meedelen aan kinderen (voor ouders) Peter Vermeulen p. 10

5 WOENSDAG 28 NOV DONDERDAG 29 NOV VRIJDAG 30 NOV Leren over vriendschap bij kinderen en jongeren met autisme Peter Vermeulen p. 7 Emotiemanagement voor/door mensen met autisme. Els Ronsse p. 11 Individuele begeleiding van kinderen met autisme - delen van good practices Delphine Callewaert p. 8 Functioneel werken met mensen met autisme Kobe Vanroy p. 6 Emotiemanagement voor/door mensen met autisme. Els Ronsse p. 11 Het ongekende zintuig: proprioceptie Steven Degrieck p. 12 Functioneel werken met mensen met autisme Kobe Vanroy p. 6 Tekenen tijdens gesprekken Peter Vermeulen p. 11 Het ongekende zintuig: proprioceptie Steven Degrieck p. 12 LUNCH LUNCH LUNCH Wat als hij door het lint gaat? Steven Degrieck p. 6 Afspraken maken en regels opstellen: hoe begin je er aan? Kobe Vanroy p. 10 Tekenen tijdens gesprekken Peter Vermeulen p. 11 Communicatie op de werkvloer Miriam Perrone p. 9 Ik wil dood Jessica Léonard p. 13 Individuele begeleiding van kinderen met autisme - delen van good practices Delphine Callewaert p. 8 Communicatie op de werkvloer Miriam Perrone p. 9 Afspraken maken en regels opstellen: hoe begin je er aan? Kobe Vanroy p. 10 Vertel ik het hem/haar of niet? De diagnose autisme meedelen aan kinderen (voor professionelen) Peter Vermeulen p. 10 5

6 FUNCTIONEEL WERKEN MET MENSEN MET AUTISME Mensen met autisme hebben vaak geen energie op overschot. Begeleiders (ouders, leerkrachten, leefgroep ) meestal ook niet. Doordacht handelen is dan ook aangewezen. We zetten daarom in op zinvolle omgevingsaanpassingen en vaardigheden. Maar welke aanpassingen en vaardigheden zijn dat? Het antwoord halen we uit de Zelf-Determinatietheorie : wat mensen doet groeien, nu en later, en liefst in verschillende contexten, dat is werken aan functionaliteit. Deze plenaire lezing doet de theorie helder uit de doeken en legt praktische linken naar de AutismeCentraalMethodiek. SPREKER: KOBE VANROY Over: het hele spectrum van mensen met autisme ( alle leeftijden ) Werkvorm: plenair Aantal deelnemers: max.50 Voor: iedereen 09u30 tot 12u30 donderdag 29 nov 09u30 tot 12u30 vrijdag 30 nov WAT ALS HIJ DOOR HET LINT GAAT? We proberen natuurlijk zoveel mogelijk preventief te werken bij gedragsproblemen, maar dat belet niet dat af en toe iemand met autisme helemaal door het lint gaat, of zoals ze ook wel zeggen, een meltdown heeft. Vaak gaat dit gepaard met agressie en destructief gedrag. Wat kunnen we op zo n moment best doen? En wat doen we beter niet? Een lezing vol praktische tips en concrete adviezen die je beter in staat stellen om om te gaan met deze heftige momenten. SPREKER: STEVEN DEGRIECK Over: het hele spectrum van mensen met autisme ( alle leeftijden ) Werkvorm: plenair Aantal deelnemers: max. 50 Voor: iedereen 09u30 tot 12u30 dinsdag 27 nov 13u30 tot 16u30 woensdag 28 nov 6

7 LEREN OVER VRIENDSCHAP BIJ KINDEREN EN JONGEREN MET AUTISME Hoe ervaren kinderen en jongeren met autisme vriendschap, wat is voor hen vriendschap? Welke moeilijkheden kunnen ze ervaren in het begrijpen van het vage en abstracte concept vriendschap? Wat leren we hieruit om voor hen te verduidelijken wat vriendschap is, welke soorten vrienden er bestaan, wat het verschil is tussen foute en goede vrienden, maar ook: hoe je door het leven kan met een minder typische invulling van vriendschap. We geven handvatten voor een autismevriendelijke educatie over vriendschap en illustreren die met concrete voorbeelden. SPREKER: PETER VERMEULEN Over: normaalbegaafde kinderen en jongeren met autisme Werkvorm: plenair Aantal deelnemers: max. 50 Voor: iedereen 13u30 tot 16u30 maandag 26 nov 09u30 tot 12u30 woensdag 28 nov UITSTELGEDRAG BIJ MENSEN MET AUTISME We krijgen het toch heel vaak te horen van mensen met autisme. Ik kom er maar niet toe om die taak te volbrengen. Het lukt me maar niet om het op tijd af te krijgen. Hoe komt het toch dat veel mensen met autisme uitstelgedrag vertonen? Welke factoren liggen er aan de basis? En hoe gaan we er het beste mee om? We belichten een aantal van deze factoren en tips om dit aan te pakken in een interactieve workshop. We vertrekken in eerste instantie vanuit een aantal gegeven casussen en brainstormen erna hoe we met jullie casussen best aan de slag kunnen gaan. Must: breng je eigen casus mee waarrond je wil werken. SPREKER: DELPHINE CALLEWAERT Over: normaalbegaafde kinderen, jongeren en volwassenen met autisme Aantal deelnemers: max. 12 Voor: professionelen en ouders 09u30 tot 12u30 maandag 26 nov 13u30 tot 16u30 dinsdag 27 nov 7

8 INDIVIDUELE BEGELEIDING VAN KINDEREN MET AUTISME - DELEN VAN GOOD PRACTICES Het is niet altijd makkelijk om individuele begeleidingen van kinderen met autisme goed vorm te geven. Als jij met volgende vragen zit dan is deze workshop, met focus op het delen van good practices, iets voor jou. Hoe kan ik zo n sessie goed opbouwen? Hoe zit het met de verdeling denken-doen-praten? Hoe introduceer ik spel? Hoe leg ik de link tussen spel en realiteit? Hoe generaliseer ik wat we in de individuele begeleidingen geleerd hebben naar het echte leven? We vertrekken vanuit jullie ervaringen en vragen, omdat we ervan uitgaan dat iedereen een waardevolle inbreng kan leveren tot dit thema. We delen dus good practices en maken de link met de AutismeCentraalMethodiek. Er wordt niet gefocust op specifi eke behandelingen zoals logopedie, motoriek... Het doel is om uiteindelijk vanuit de groep tot 10 tips te komen die we meenemen naar huis. SPREKER: DELPHINE CALLEWAERT Over: normaalbegaafde kinderen met autisme Aantal deelnemers: max. 12 Voor: professionelen die werken in individuele begeleiding 09u30 tot 12u30 woensdag 28 nov 13u30 tot 16u30 donderdag 29 nov WAT MAAKT EEN WERKBLAD AUTISMEVRIENDELIJK? Een werkblad: een oefening op papier en dus sowieso autismevriendelijk? Of net niet? We nemen tijdens deze workshop heel wat werkbladen onder de loep en trachten met een autismevriendelijke blik de betere van de minder goede te scheiden. Neem zeker je eigen werkbladen mee. SPREKER: ANNEMIE MERTENS Over: normaal begaafd/verstandelijk beperkte adolescenten en volwassenen met autisme Aantal deelnemers: max. 16 Voor: begeleiders 09u30 tot 12u30 maandag 26 nov 13u30 tot 16u30 maandag 26 nov 8

9 OMGAAN MET ANGST/DWANG BIJ KINDEREN EN VOLWASSENEN MET AUTISME Mensen met autisme benoemen angst als de meest frequent voorkomende emotie. Enerzijds is angst erg nuttig en noodzakelijk in ons leven. Anderzijds neemt het bij mensen met autisme soms dermate grote proporties aan dat het kan leiden tot verlammende angst en zelfs dwang. Dit heeft een grote impact op zowel de persoon met autisme als op de omgeving. Tijdens deze lezing leert u op welke manier u angst/ dwang kunt herkennen, wat de oorzaken kunnen zijn en de impact van autisme. Daarnaast krijgt u een heleboel handvatten hoe u als omgeving (ouders, professionelen) mensen met autisme helpend kunt ondersteunen in het omgaan met angst/dwang. We bekijken ook hoe je kunt in gesprek gaan rond angst (zonder het over angst te hebben). SPREKER: SYLVIE CARETTE Over: normaalbegaafde jongeren en volwassenen met autisme Werkvorm: plenaire lezing Aantal deelnemers: max. 50 Voor: ouders, professionelen 9u30 tot 12u30 maandag 26 nov 13u30 tot 16u30 dinsdag 27 nov COMMUNICATIE OP DE WERKVLOER Communicatie is de motor van samenwerken en samenleven. Zorg dat hij gesmeerd loopt! In deze workshop vol praktische oefeningen bekijken we hoe je duidelijk kan communiceren met mensen met een autismespectrumprofi el, wat je kan doen om bij te dragen tot wederkerigheid in de communicatie en met welke aspecten van autisme je rekening kan houden in je communicatie met mensen in het autismespectrum. En dit alles vanuit de context van werk. SPREKER: MIRIAM PERRONE Over: normaal begaafd volwassenen met autisme Aantal deelnemers: max. 16 Voor: werkgevers, collega s, trajectbegeleiders, stagebegeleiders 13u30 tot 16u30 donderdag 29 nov 13u30 tot 16u30 vrijdag 30 nov 9

10 VERTEL IK HET HEM/HAAR OF NIET? DE DIAGNOSE AUTISME MEEDELEN AAN KINDEREN Weten dat je autisme hebt, heeft zowel zijn voor- als nadelen. En dus is het niet altijd duidelijk of je kinderen nu wel of niet moet vertellen dat ze autisme hebben. Wat als ze het niet snappen? Of niet willen aannemen? Gaan ze het dan niet overal rond bazuinen? Hoe gaat de omgeving reageren? Wat als ze hun autisme als excuus gebruiken om te ontsnappen aan lastige en moeilijke activiteiten? En is er niet het risico op een negatief zelfbeeld of zelfs een depressie? Tijdens deze intervisie verkennen we in kleine groep en aan de hand van concrete kinderen de factoren die een rol spelen in het wel of niet meedelen van de diagnose en vooral hoe je hierover vertelt. Er is een intervisiegroep voor ouders. En een tweede, aparte, voor professionals. SPREKER: PETER VERMEULEN Over: normaalbegaafde kinderen met autisme Werkvorm: intervisie Aantal deelnemers: max. 12 Voor: ouders 13u30 tot 16u30 dinsdag 27 nov Voor: professionelen 13u30 tot 16u30 vrijdag 30 nov AFSPRAKEN MAKEN EN REGELS OPSTELLEN: HOE BEGIN JE ER AAN? Wie moeite heeft om impliciete (sociale) regels toe te passen, kan best wat duidelijkheid gebruiken. Op school, in de leefgroep, in de thuissituatie afspraken en regels dragen bij tot een heldere (sociale) context. Daar zijn natuurlijk enkele voorwaarden aan. In deze workshop stel je voor je eigen context afspraken of regels op. We gaan in op bedoeling, selectie, introductie en formulering zodat afspraken en regels op minder weerstand botsen! SPREKER: KOBE VANROY Over: normaalbegaafde kinderen en jongeren met autisme Aantal deelnemers: max.12 Voor: begeleiders (ouders, leerkrachten, opvoeders ) 13u30 tot 16u30 woensdag 28 nov 13u30 tot 16u30 vrijdag 30 nov 10

11 EMOTIEMANAGEMENT VOOR/DOOR MENSEN MET AUTISME De meeste mensen met autisme voelen heel sterk, maar zijn minder bij machte om dit te tonen of te herkennen bij anderen. Nog anderen kunnen het wel tonen, kunnen het zelfs amper wegsteken, maar hebben het dan weer heel moeilijk met het onder controle krijgen van deze emoties. In een tiendelige module werd met tien volwassenen nagegaan welke emoties er allemaal waren, hoe je sommige kan herkennen en wat de elementen zijn die zorgen voor verbinding met anderen. In deze workshop brengen we een paar inzichten die we hierin verkregen, tonen we het gebruikt materiaal en laten we je zelf even proberen. SPREKER: ELS RONSSE Over: normaalbegaafde volwassenen met autisme Aantal deelnemers: max. 15 Voor: hulpverleners en familieleden 09u30 tot 12u30 woensdag 28 nov 09u30 tot 12u30 donderdag 29 nov TEKENEN TIJDENS GESPREKKEN Je weet hoe belangrijk visualiseren is, zelfs in gesprekken met goed begaafde kinderen, jongeren en volwassenen met autisme. Maar toen ze de tekentalenten uitdeelden, stond je blijkbaar achter in de rij of je vindt van jezelf dat je tekenkunsten op het niveau van een kleuter zijn blijven steken. En dus aarzel je om te tekenen tijdens gesprekken, uit vrees dat het ofwel onduidelijk, ofwel kinderachtig zal overkomen. Die vrees is grotendeels ongegrond. Iedereen kan immers tekenen en visualisaties hoeven geen esthetisch overdonderende kunstwerken te zijn om hun werk goed te doen. Tijdens deze workshop ga je al doende ontdekken dat je qua tekenen en visualiseren meer kan dan je denkt. Tekenmateriaal meebrengen is een voorwaarde! SPREKER: PETER VERMEULEN Over: het hele spectrum van mensen met autisme ( alle leeftijden ) Aantal deelnemers: max. 16 Voor: iedereen 13u30 tot 16u30 woensdag 28 nov 09u30 tot 12u30 vrijdag 30 nov 11

12 HET ONGEKENDE ZINTUIG: PROPRIOCEPTIE Het proprioceptische oftewel bewegingszintuig speelt een zeer belangrijke rol zowel motorisch als emotioneel. Mensen met autisme vertonen vaak een andere prikkelverwerking, ook op dit zintuig. Dit kan veel van hun gedrag verklaren. Denk aan hyperactief gedrag, het niet kunnen doseren van kracht, onhandigheid, het opzoeken van fysieke begrenzingen, agressieve uitbarstingen maar evengoed emotionele schommelingen. Een beter inzicht in de werking van dit zintuig biedt niet alleen een beter begrijpen van dit gedrag maar biedt ons ook pistes om er iets aan te doen. In deze workshop maken we interventies rond dit zintuig concreet en autismevriendelijk. SPREKER: STEVEN DEGRIECK Over: het hele spectrum van mensen met autisme ( alle leeftijden ) Aantal deelnemers: max. 16 Voor: iedereen 13u30 tot 16u30 maandag 26 nov 09u30 tot 12u30 donderdag 29 nov 09u30 tot 12u30 vrijdag 30 nov Interessante publicatie bij dit thema: Autisme en zintuiglijke problemen met Steven Degrieck als mede-auteur. 12

13 VERBONDENHEID BIJ MENSEN MET AUTISME In de Zelf-Determinatietheorie staan naast autonomie en competentie, ook het gevoel van verbondenheid voorop als psychologische basisbehoeftes bij mensen. Ook bij mensen met autisme is verbondenheid een belangrijke schakel in het welbevinden. Vanuit hun manier van zijn, komt verbondenheid niet altijd spontaan tot stand. Ze kunnen daarbij hulp gebruiken vanuit de omgeving. In deze intervisie bekijken we voor concrete kinderen, jongeren, volwassenen met autisme op welke manier ze verbondenheid met hun omgeving kunnen ervaren. SPREKER: SYLVIE CARETTE Over: het hele spectrum van mensen met autisme ( alle leeftijden ) Werkvorm: intervisie Aantal deelnemers: max. 6 Voor: iedereen 13u30 tot 16u30 maandag 26 nov 09u30 tot 12u30 dinsdag 27 nov IK WIL DOOD Hoe reageer je wanneer iemand met autisme een actieve of passieve doodswens uit? Als hulpverlener of naaste wordt je er misschien door geraakt en wil je er liever niet over spreken. Je zou de doodswens misschien nog versterken, dit is een van de misvattingen die soms het écht luisteren in de weg zit. Bij de mensen met autisme is een doodswens meestal geen échte doodswens, wél een nadrukkelijke wens tot verandering in hun leven. Vanuit het autistische denken zoeken we naar de betekenis van deze doodswens en herkaderen we dit naar een perspectief met mogelijkheden. Kant en klare oplossingen zijn er niet, wel mogelijkheden om met bruikbare handvatten het gesprek aan te gaan op een autismevriendelijke manier. Hier gaan we met actieve werkvormen aan de slag. SPREKER: JESSICA LÉONARD Over: normaalbegaafde ( jong )volwassenen met autisme Aantal deelnemers: max. 16 Voor: begeleiders 09u30 tot 12u30 dinsdag 27 nov 13u30 tot 16u30 donderdag 29 nov 13

14 Praktische informatie Kostprijs per deelnemer Intervisie: 65 Workshop: 60 Plenair: 55-5 korting voor ouders, personen met autisme en plus!abonnees Indien gewenst kan je je inschrijven voor een lunch: + 15 Inschrijven voor een sessie kan via Van 26 tot en met 30 november 2018 Suggesties voor overnachtingen kan je vinden op LOCATIE GROOT BEGIJNHOF, 9040 GENT Alle sessies van de jaarlijkse Masterclassweek gaan door in het Groot Begijnhof in Gent (Sint-Amandsberg). Op je toegangskaart zal de locatie van jouw gekozen masterclass vermeld staan. Je meldt je rechtstreeks aan op de aangegeven locatie. GROOT BEGIJNHOF Accreditering voor artsen is aangevraagd STATION GENT-DAMPOORT 14

15 15

16 STERK! IN AUTISTISCH DENKEN Wanneer je in deze brochure het woord autisme leest, wordt telkens autismespectrumstoornis bedoeld. Deze brochure is met de meeste zorg opgemaakt. Veranderingen door overmacht zijn mogelijk. De meest recente en correcte informatie vind je op AUTISME CENTRAAL GROOT BEGIJNHOF 85 B 9040 GENT T F INFO@AUTISMECENTRAAL.COM TELEFONISCH BEREIKBAAR VAN MAANDAG TOT EN MET DONDERDAG TUSSEN 10:00 EN 12:00 UUR GIFTEN VANAF 40 ZIJN FISCAAL AFTREKBAAR IBAN BE BIC GEBABEBB AUTISME CENTRAAL IS PARTNER BINNEN PASFORM EN VIJFTACT 16