Voor de paboopleider. Werkvorm 9: voor de opleider (1) Reageren op discriminatie
|
|
- Margaretha van der Pol
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Werkvorm 9: voor de opleider (1) Hoe kun je reageren op discriminatie op school? Iedereen in het onderwijs krijgt er vroeg of laat mee te maken: vooroordelen en discriminatie. Het is zaak om hier goed mee om te gaan, want voor alle leerlingen is een veilige leeromgeving belangrijk. Stap één is om als docent altijd te reageren op discriminatie en het bespreekbaar te maken in de klas. In deze werkvorm oefenen studenten om te reageren op situaties op school. Hiervoor gebruiken ze drie praktijkcasussen en tips van de Anne Frank Stichting. De casussen zijn gebaseerd op concrete ervaringen van docenten en op onderzoek. De werkvorm is in ongeveer minuten uit te voeren. Doelen De studenten > oefenen met praktijksituaties waarin vooroordelen en discriminatie voorkomen; > kunnen de situaties analyseren en geven elkaar constructieve feedback; > denken na over een eigen aanpak van vooroordelen en discriminatie in de les of op school. paboopleider Pabo-studenten van de Fontys Hogeschool in Tilburg tijdens een workshop over stereotypen, vooroordelen en discriminatie. Anne Frank Stichting/Fotografie Charlotte Bogaert Inhoud > drie praktijkcasussen met een uitleg van de werkvorm; > een korte beschrijving van stereotypen, vooroordelen en discriminatie; > tips voor omgaan met vooroordelen en discriminatie in de les; > een formulier om de feedback op te noteren tijdens de presentaties. De werkvorm Aan de hand van concrete vragen werken studenten in groepen een aantal casussen uit. Tijdsduur: minuten. Vervolgens presenteren zij hun casussen aan elkaar, bijvoorbeeld met behulp van een poster. Er is een feedbackformulier met een aantal belangrijke aandachtspunten voor studenten voor tijdens de presentaties. Tip: Laat studenten als aanvulling ook aan de slag gaan met de werkvorm Snel oordelen. Deze werkvorm vormt samen met een tweeluik. De thema s snel oordelen, vooroordelen en discriminatie zijn dan vanuit twee perspectieven aan bod gekomen: Omgaan met vooroordelen en discriminatie en Lesgeven over stereotypen en vooroordelen.
2 Werkvorm 9: voor de opleider (2) paboopleider Leerlingen van Kunstmagneetschool De Kraal in Amsterdam zijn aan het werk met opdrachten bij stripverhaal Nieuwe vrienden over vooroordelen en discriminatie. Anne Frank Stichting/Fotografie Charlotte Bogaert Wat zijn stereotypen, vooroordelen en discriminatie? Stereotypen: Stereotypen zijn generalisaties. Het zijn de algemene beelden en ideeën over mensen en groepen die wij in ons achterhoofd hebben opgeslagen. Ze zijn een vast onderdeel van ons denkpatroon en iedereen gebruikt ze. Bijvoorbeeld: Bejaarden zijn vergeetachtig, Duitsers drinken bier en kappers praten veel. Vooroordelen: Vooroordelen zijn emotioneel geladen oordelen vooraf. Iedereen heeft vooroordelen, geen mens gaat geheel onbevooroordeeld door het leven. Bijvoorbeeld: Je hebt een keer een film met George Clooney gezien en op grond daarvan ben je er nu vast van overtuigd dat alles waarin hij meespeelt waardeloze rommel is. Daar ga je nooit meer naartoe! Discriminatie: Discriminatie is onterechte ongelijke behandeling. De gronden waarop je geen direct onderscheid mag maken, staan in de wet: godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit, seksuele gerichtheid en burgerlijke staat. Bijvoorbeeld: Het is discriminatie als een sollicitant geweigerd wordt voor een baan op school vanwege zijn of haar seksuele gerichtheid. Meer weten? Lees verder over deze thema s in de online publicatie Begin bij jezelf! Kleine uiteenzetting over Stereotypen en Vooroordelen. Dit leerzame handboek bevat naast basisinformatie, veel foto s en filmmateriaal. Er hoort een online module bij met oefeningen en tips voor docenten voor het omgaan met praktijksituaties. Het handboek en de online module zijn te vinden op
3 Werkvorm 9: voor de studenten (1) Hoe kun je reageren op discriminatie op school? Iedereen in het onderwijs krijgt er vroeg of laat mee te maken; vooroordelen en discriminatie. Het is zaak hier goed mee om te gaan, want voor alle leerlingen is een veilige leeromgeving belangrijk. Stap één is om als docent altijd te reageren op discriminatie en het bespreekbaar te maken in de klas. Wat gaan jullie doen? In deze werkvorm oefenen je om te reageren op situaties op school. Hiervoor gebruik je drie praktijkcasussen en tips van de Anne Frank Stichting. De casussen zijn gebaseerd op concrete ervaringen van docenten en op onderzoek. De werkvorm is in ongeveer 30 tot 40 minuten uit te voeren. Voor elke casus is een stappenplan. pabostudenten Pabo-studenten van de Fontys Hogeschool in Tilburg zijn met een gastdocent van de Anne Frank Stichting in gesprek over stereotypen, vooroordelen en discriminatie. Anne Frank Stichting/Fotografie Charlotte Bogaert Doelen Door deze werkvorm te doen: > oefen je met praktijksituaties waarin vooroordelen en discriminatie voorkomen op school; > leer je de situaties te analyseren en elkaar feedback te geven; > denk je na over een eigen aanpak over goed omgaan met vooroordelen en discriminatie in de les. Wat zijn stereotypen, vooroordelen en discriminatie? Stereotypen: Stereotypen zijn generalisaties. Het zijn de algemene beelden en ideeën over mensen en groepen die wij in ons achterhoofd hebben opgeslagen. Ze zijn een vast onderdeel van ons denkpatroon en iedereen gebruikt ze. Bijvoorbeeld: Bejaarden zijn vergeetachtig, Duitsers drinken bier en kappers praten veel. Vooroordelen: Vooroordelen zijn emotioneel geladen oordelen vooraf. Iedereen heeft vooroordelen, geen mens gaat geheel onbevooroordeeld door het leven. Bijvoorbeeld: Je hebt een keer een film met George Clooney gezien en op grond daarvan ben je er nu vast van overtuigd dat alles waarin hij meespeelt waardeloze rommel is. Daar ga je nooit meer naartoe! Discriminatie: Discriminatie in onterechte ongelijke behandeling. De gronden waarop je geen direct onderscheid mag maken, staan in de wet: godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit, seksuele gerichtheid en burgerlijke staat. Bijvoorbeeld: Het is discriminatie als een sollicitant geweigerd wordt voor een baan op school vanwege zijn of haar seksuele gerichtheid. Lees verder over deze thema s in de online publicatie Begin bij jezelf! Kleine uiteenzetting over Stereotypen en Vooroordelen op
4 Werkvorm 9: voor de studenten (2) Tips om te reageren op vooroordelen en discriminatie > Reageer altijd op opmerkingen die je over de grens vindt gaan. Als jij niet reageert, dan kunnen leerlingen dit interpreteren als dit mag hier blijkbaar gezegd worden ; > Als je geraakt wordt door een opmerking, dan mag je dit best laten zien. Hierdoor draag je bij aan een open sfeer waarin je opmerkingen kunt bespreken. Maar ga niet schelden en wordt niet enorm kwaad, want dit doet afbreuk aan de open sfeer; > Wijs het gedrag van een leerling af, maar niet de leerling zelf; > Probeer de LSD-methode uit: Luisteren, Samenvatten en Doorvragen. Op die manier kun je erachter komen waarom de opmerking gemaakt is. Wijs dan bijvoorbeeld op de schoolregels en andere omgangsvormen; Stereotype beelden worden vaak gebruikt in cartoons. Barbara Stok > Stel met jouw klas gedragsregels op en gebruik deze als houvast. Hang de gedragsregels bijvoorbeeld op in de klas en doe er echt iets mee, zodat de regels betekenis krijgen; > Besteed er gedurende het schooljaar aandacht aan, want zo werk je aan een veilig klimaat; > Bedenk welke andere tools er zijn om het probleem aan te pakken. Bijvoorbeeld gesprekken met ouders, met collega s of de directie. Meer doen? 1. Gebruik het educatieve stripboek Nieuwe vrienden. Alex verhuist zeer tegen zijn zin naar Amsterdam. Hij vraagt zich af of hij op zijn nieuwe school en in de buurt wel vrienden zal krijgen Met de strip Nieuwe vrienden, de opdrachten en animaties maak je de thema s identiteit, vriendschap, pesten, vooroordelen en discriminatie bespreekbaar in de klas. Kijk voor meer informatie op 2. Kijk voor meer lesmateriaal over omgaan met vooroordelen en discriminatie op 3. Lees verder over deze thema s in de online publicatie Begin bij jezelf! Kleine uiteenzetting over Stereotypen en Vooroordelen. Dit leerzame handboek bevat naast basisinformatie, veel foto s en filmmateriaal. Er hoort een online module bij met oefeningen en tips voor docenten voor het omgaan met praktijksituaties. Het handboek en de online module zijn te vinden op
5 Werkvorm 9: voor de studenten (3) Casus 1: Ik ben een Marokkaan en stelen is mijn baan Ik ben een Marokkaan en stelen is mijn baan. Dit liedje wordt op de gang gezongen door een aantal leerlingen uit jouw klas (groep 7) terwijl jij langsloopt. De meeste leerlingen lachen, gieren en brullen en vinden het reuze geestig. Er zitten Marokkaanse leerlingen in jouw klas. Eentje hoort het en wordt heel kwaad. pabostudenten Bron: Discrimineren is pesten met wie je echt bént! Discriminatie in het primair onderwijs in Amsterdam. Stand van zaken, ervaringen en aanbevelingen juli Eduquality. Aan de slag met deze casus Stap 1: Bespreek en beantwoord de vragen in het kader. Stap 2: Bereid een korte presentatie voor over deze casus. Maak hiervoor een poster. Leg uit hoe jullie de situatie willen aanpakken. Lees de tips van de Anne Frank Stichting ook door. Stap 3: Luister naar de presentaties en geef feedback. Gebruik hiervoor het feedbackformulier (werkblad 5), hier staat waar jullie op moeten letten. Is hier sprake van vooroordelen of discriminatie? Welk effect heeft dit liedje op de leerlingen in de klas? Welk gevoel roept het liedje bij jullie op en hoe beïnvloedt dit jullie reactie? Hoe reageren jullie direct en waarom? Welk signaal gaat er uit van jullie aanpak naar de klas toe? Wat doen jullie op langere termijn? Welke tools gebruik je en waarom? Denk aan: gesprekken met ouders, collega s, directie, werkvormen in de klas. Tip: Ben je geïnteresseerd geraakt in het thema stereotypen, vooroordelen en discriminatie? Doe dan ook de werkvorm Snel oordelen. Deze werkvorm vormt samen met een tweeluik. De thema s stereotypen, vooroordelen en discriminatie zijn dan vanuit twee perspectieven aan bod gekomen: Omgaan met vooroordelen en discriminatie en Lesgeven over stereotypen en vooroordelen.
6 Werkvorm 9: voor de studenten (4) Casus 2: Baviaan Op school wordt een jongen uit groep 7 vaak uitgescholden voor baviaan en gepest met zijn huidskleur. Kinderen vertellen dat ze dit discriminatie vinden, maar doen er toch aan mee. Jij staat voor de klas als het weer gebeurt; wat doe jij? Bron: Discrimineren is pesten met wie je echt bént! Discriminatie in het primair onderwijs in Amsterdam. Stand van zaken, ervaringen en aanbevelingen juli Eduquality. Aan de slag met deze casus Stap 1: Bespreek en beantwoord de vragen in het kader. Stap 2: Bereid een korte presentatie voor over deze casus. Maak hiervoor een poster. Leg uit hoe jullie de situatie willen aanpakken. Lees de tips van de Anne Frank Stichting ook even door. Stap 3: Luister naar de presentaties en geef feedback. Gebruik hiervoor het feedbackformulier (werkblad 5), hier staat waar jullie op moeten letten. Is hier sprake van vooroordelen of discriminatie? Hoe voelt het voor de jongen die wordt uitgescholden? Wat betekent dit voor zijn zelfbeeld en zelfvertrouwen? Wat is precies het probleem in deze klas, volgens jullie? Hoe reageren jullie direct? Welk signaal geeft jullie aanpak aan de klas? Wat doen jullie op langere termijn? Welke tools gebruik je en waarom? Denk aan: gesprekken met ouders, collega s, directie, werkvormen in de klas. Tip: Ben je geïnteresseerd geraakt in het thema stereotypen, vooroordelen en discriminatie? Doe dan ook de werkvorm Snel oordelen. Deze werkvorm vormt samen met een tweeluik. De thema s stereotypen, vooroordelen en discriminatie zijn dan vanuit twee perspectieven aan bod gekomen: Omgaan met vooroordelen en discriminatie en Lesgeven over stereotypen en vooroordelen.
7 Werkvorm 9: voor de studenten (5) Casus 3: Geen hoofddoek toegestaan Een studente zoekt een stageplaats. Gedurende haar opleiding draagt ze al een hoofddoek. Dit is geen probleem, tot een van de stagescholen haar weigert. De school wil geen juf met een hoofddoek voor de klas. Jij zit in het team, werkt al op school en hoort dit tijdens een teamvergadering. Hoe reageer jij? pabostudenten Bron: onderzoek door pabo-studenten in opdracht van de Anne Frank Stichting Aan de slag met deze casus Stap 1: Bespreek en beantwoord de vragen in het kader. Stap 2: Bereid een korte presentatie voor over deze casus. Maak hiervoor een poster. Leg uit hoe jullie de situatie willen aanpakken. Lees de tips van de Anne Frank Stichting ook even door. Stap 3: Luister naar de presentaties en geef feedback. Gebruik hiervoor het feedbackformulier (werkblad 5), hier staat waar jullie op moeten letten. Is hier sprake van vooroordelen of discriminatie? Wat zegt dit over de school en welk gevoel roept het bij jullie op? Is er nog contact nodig met de stagiaire en wat is jullie rol daarin? Hoe reageren jullie direct? Waar moeten jullie in de reactie allemaal rekening mee houden? Wat doen jullie op langere termijn? Welke tools gebruik je en waarom? Denk aan: gesprekken met ouders, collega s en of directie. Tip: Ben je geïnteresseerd geraakt in het thema stereotypen, vooroordelen en discriminatie? Doe dan ook de werkvorm Snel oordelen. Deze werkvorm vormt samen met een tweeluik. De thema s stereotypen, vooroordelen en discriminatie zijn dan vanuit twee perspectieven aan bod gekomen: Omgaan met vooroordelen en discriminatie en Lesgeven over stereotypen en vooroordelen.
8 Werkvorm 9: voor de studenten (6) feedbackformulier Feedback geven Hoe komen de volgende onderdelen terug in de aanpak? 1: niet 5: in grote mate Onderdeel Is er een goede analyse van de situatie gemaakt? Wordt er direct gereageerd? Zit in de aanpak de methode van LSD: Luisteren, samenvatten en doorvragen? Worden er consequenties aangegeven? Is er een aanpak op langere termijn bedacht? (gesprekken, werkvormen, beleid, anders) Is er nagedacht over de omgang met emoties (slachtoffer, docent zelf, anderen)? Heb je een tip? Wat vond je top?
Voor de docentenopleider
Werkvorm: voor de opleider (1) Hoe kun je een gesprek over discriminatie begeleiden? Is het erg als leerlingen elkaar aanspreken met homo of als een collega in de docentenkamer een grap maakt over de afkomst
Nadere informatieVooroordelen blijf bij jezelf!
HANDLEIDING Vooroordelen blijf bij jezelf! Lesgeven over stereotypen, vooroordelen en discriminatie aan studenten op het mbo. Inleiding pag 3 Samenvatting werkvormen pag 4 Doelgroepen pag 4 Doelen pag
Nadere informatieVoor de paboopleider. Werkvorm 6: voor de opleider (1) Anne Frank in groep 5 en 6
Werkvorm 6: voor de opleider (1) Hoe kun je lesgeven over Anne Frank in groep 5 en 6? De bezoekers van het Anne Frank Huis worden steeds jonger. In 2009 kwamen er 13.000 kinderen tussen de 5 en 10 jaar
Nadere informatieDiscriminatie? Niet in onze school!
Discriminatie? Niet in onze school! voorlichting, training, lesmateriaal en advies voortgezet onderwijs Hé homo, doe s normaal! Uitsluiten, uitschelden en pesten horen niet bij een school waar leerlingen
Nadere informatieVoor de paboopleider. Werkvorm 4: voor de opleider (1) beeldgebruik
Werkvorm 4: voor de opleider (1) Beelden van de Jodenvervolging in de les Bij deze werkvorm is een aantal foto s, casussen en adviezen verzameld om studenten te laten nadenken over het gebruik van beelden
Nadere informatieDiscriminatie? Niet in onze school! voorlichting, training, lesmateriaal en advies. basisscholen
Discriminatie? Niet in onze school! voorlichting, training, lesmateriaal en advies basisscholen Zíj zijn stom, gemeen, lelijk Uitsluiten, uitschelden en pesten horen niet bij een school waar leerlingen
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieDISCRIMINATIE OF NIET?
PRIMAIR ONDERWIJS DISCRIMINATIE OF NIET? Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit vanuit RADAR. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd. Deze toolkit
Nadere informatieDiscriminatie? Niet in onze school!
Discriminatie? Niet in onze school! voorlichting, training, lesmateriaal en advies voortgezet onderwijs Hé homo, doe s normaal! Uitsluiten, uitschelden en pesten horen niet bij een school waar leerlingen
Nadere informatiePersoonlijke competenties Sociale competenties Leer (school) competenties
Reader TOP-dagen 2014-2015 In het onderwijs is het steeds vanzelfsprekender dat je ieder jaar meer kunt en weet. Je bent druk bezig met het leren van de vakken. Maar je ontwikkelt ook competenties. In
Nadere informatieWie ben jij? HANDLEIDING
HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan
Nadere informatieAllereerst zijn we benieuwd naar jouw reactie en willen we graag dat je de volgende vragen beantwoordt:
Pesten: ECHT NIET Terugblik Beste werker van team 6, Afgelopen vrijdag heb je als afronding van onze introductieweek de film BENX kunnen zien. Dit hebben we niet zonder reden gedaan. Deze film past immers
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatieVragenlijst: Wat vind jij van je
Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op
Nadere informatieHandleiding digitale les basisonderwijs stripboek Nieuwe vrienden
Handleiding digitale les basisonderwijs stripboek Nieuwe vrienden De les bestaat uit zes uitdagende activiteiten: > Samenvatting > Animatie 1: De nieuwe (thema: nieuw zijn) > Animatie 2: Een geintje?!
Nadere informatieFeedback aan leerkrachten
Feedback aan leerkrachten Studiedag Leerlingenparticipatie 24 april 2013 Paleizenstraat Saskia 90 > 1030 Vandeputte Brussel T 02 215 32 29 > F 02 215 41 78 > www.vsknet.be Wie ben ik? Saskia Vandeputte
Nadere informatieChecklist Presentatie geven 2F - handleiding
Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatiePRIMAIR ONDERWIJS HOE WOON JIJ?
PRIMAIR ONDERWIJS HOE WOON JIJ? Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit vanuit RADAR. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd. Deze toolkit is
Nadere informatieIk laat me niet discrimineren. Ik meld het op ADVLimburg.nl
Ik laat me niet discrimineren. Ik meld het op ADV Limburg Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke
Nadere informatieBegaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek.
Begaafde leerlingen komen er vanzelf... toch? Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Teambijeenkomsten Anneke Gielis Begaafde leerlingen
Nadere informatieDiversiteit en beroepsvaardigheden Leer jezelf kennen Basishouding en diversiteit Discriminatie Gedrag bij diversiteit Pesten. Hoofdstuk 2: werken
Diversiteit en beroepsvaardigheden Leer jezelf kennen Basishouding en diversiteit Discriminatie Gedrag bij diversiteit Pesten Hoofdstuk 2: werken Werkwijze en opdrachten Boek en laptop nodig voor iedere
Nadere informatieHet kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5.
Het kinderprotocol Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Slot 1. Het kinderprotocol: Op de Flamingoschool vinden we het erg
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieDO'S EN DON'TS VOOR OUDERS
WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun
Nadere informatieOvertuigend en Ontspannen Presenteren
Overtuigend en Ontspannen Presenteren 24 november2015 Jullie doelen? Training Presenteren Minder zenuwen bij presentaties Makkelijker contact met het publiek Wat wél en beter niet te zeggen Meer JA s van
Nadere informatieWorkshop Telefonisch Afspraken Maken
Workshop Telefonisch Afspraken Maken Alleen bellen als je wat hebt te vertellen! Waarom zijn we interessant voor elkaar? Bv gemeenschappelijke behoefte aan: - omzetvermeerdering; - inspiratie, leren van
Nadere informatieEffectmeting onder leerlingen en leraren 2014-2015
Effectmeting onder leerlingen en leraren 2014-2015 Gegevens meting leraren Respons : 45 leraren, 21 mannen & 24 vrouwen Scholen : Blariacum College (Venlo) Summa College (Eindhoven) Vakcollege Tilburg
Nadere informatieVoorlichting voor scholen Over gelijke behandeling, discriminatie en vooroordelen
Voorlichting voor scholen Over gelijke behandeling, discriminatie en vooroordelen Anti Discriminatie Bureau Voor Nijmegen en omgeving 024 32 40 400 www.adbnijmegen.nl Anti Discriminatie Bureau Nijmegen
Nadere informatie*Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto s bewerkt worden
Lesbrief Online pesten Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 55 minuten Voorbereiding: op http://mediawijsheid.nl/onlinepesten staan allerlei filmpjes, informatie en artikelen over online pesten, bruikbaar
Nadere informatieGevoelige kwesties HANDLEIDING
HANDLEIDING Gevoelige kwesties Korte omschrijving lesactiviteit Als je een discriminerende opmerking hoort, kan dat erg pijnlijk zijn. Discriminatie kan ook andere gevoelens oproepen: boosheid bijvoorbeeld,
Nadere informatieAnti-pestprotocol. We werken samen aan een goede sfeer op school. Catharinaschool Wellerlooi
Anti-pestprotocol We werken samen aan een goede sfeer op school Catharinaschool Wellerlooi Inleiding De Catharinaschool wil haar kinderen een veilig pedagogisch klimaat bieden. Wij streven ernaar dat de
Nadere informatieLuisteren, doorvragen en feedback geven
Luisteren, doorvragen en feedback geven Rogier Guns P-GIS 23 April 2007 Doelstelling presentatie LSD methode Actief Luisteren Doorvragen Feedback geven Let op: Sommige technieken lijken (theoretisch) heel
Nadere informatieLuisteren en samenvatten
Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister
Nadere informatie30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN
30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN Alle kinderen die wij gevraagd hebben om een tip voor jullie hebben gezegd: blijf je vertrouwen in mij tonen, behandel me niet als een
Nadere informatieWat gebeurt er als iemand zich in de mindere positie voelt? Meer over het instinct voor zelfbehoud
Bijlage 3.1. Wat gebeurt er als iemand zich in de mindere positie voelt? Meer over het instinct voor zelfbehoud Het instinct voor zelfbehoud is heel gezond. Als we dat niet hadden, zou niemand van ons
Nadere informatieDag van Respect & PABO. DOE MEE met de Dag van Respect 8 November 2012
Dag van Respect & PABO DOE MEE met de Dag van Respect 8 November 2012 Beste Pabo-studenten, Elk jaar ontwikkelt Stichting Dag van Respect nieuw lesmateriaal over respect. Respect voor jezelf, Respect voor
Nadere informatieBanger voor spinnen dan voor terreur.
Opdracht 1 (tweetal): Voorspellen wat je gaat lezen 1. Lees de uitleg in het blokje hieronder. Uitleg Tijdens het lezen van een tekst zijn je hersenen hard aan het werk! Ze proberen de informatie uit de
Nadere informatieInstructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt
Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt
Nadere informatieVooroordelen, waar komen die vandaan?
HANDLEIDING Vooroordelen, waar komen die vandaan? Korte omschrijving werkvorm Vooroordelen, iedereen heeft ze, maar waarom eigenlijk? En wanneer is het erg, wanneer hebben jij of anderen er last van? Met
Nadere informatieHandleiding digitale les voortgezet onderwijs stripboek Nieuwe vrienden
Handleiding digitale les voortgezet onderwijs stripboek Nieuwe vrienden De Anne Frank Stichting heeft zeer goede reacties gekregen op de stripboeken De Ontdekking (over Nederland in de Tweede Wereldoorlog)
Nadere informatieZelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W
Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument
Nadere informatieOvertuigend en Ontspannen Presenteren
Overtuigend en Ontspannen Presenteren voor technische professionals 20 juni 2013 Jullie doelen? Workshop Presenteren Minder zenuwen bij presentaties Makkelijker contact met het publiek Wat wél en beter
Nadere informatie30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN. Wijs ze op. www.lereniseenmakkie.nl. en de online coach.
30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN Wijs ze op en de online coach. Vermijd stressverhoging: dat blokkeert het leren nog meer. Wijs je kind steeds weer op wat het al wel
Nadere informatieLESBRIEF BIJ STAGE LOPEN
LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN WAAROM DIT BOEKJE? 1. Denk jij, na het lezen van deze bladzijde dat dit boekje nuttig voor jou kan zijn? a. Ja,.. b. Nee, want c. Dat weet ik nog niet, omdat 2. Wat hoop jij na
Nadere informatieVoor leerlingen Pagina 4-5 gastlessen vooroordelen lesmateriaal informatie voor werkstukken
Zij zijn stom, gemeen, lelijk... Uitsluiten, uitschelden en pesten horen niet bij een school waar leerlingen en docenten respectvol met elkaar omgaan. Ieder1Gelijk geeft daarom op basisscholen voorlichting
Nadere informatieOns aanbod. Voor leerlingen. Pagina 4-5. gastlessen vooroordelen lesmateriaal informatie voor werkstukken. Voor team en management.
Zij zijn stom, gemeen, lelijk... Uitsluiten, uitschelden en pesten horen niet bij een school waar leerlingen en docenten respectvol met elkaar omgaan. Ieder1Gelijk geeft daarom op basisscholen voorlichting
Nadere informatieProgramma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf
Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf
Nadere informatieIk weet dat mijn gegevens anoniem zullen worden toegevoegd aan een databestand dat voor wetenschappelijke doeleinden gebruikt wordt.
Toestemmingsverklaring: Ik heb informatie gekregen over de inhoud, methode en het doel van het onderzoek. Ik weet dat de gegevens en resultaten van het onderzoek alleen anoniem en vertrouwelijk gebruikt
Nadere informatieVoor de paboopleider. Werkvorm 10: voor de opleider (1) Verleden en heden
Werkvorm 10: voor de opleider (1) Leren mensen van de Oorlog? De Jodenvervolging en de Tweede Wereldoorlog zijn binnen het geschiedenisonderwijs bij uitstek onderwerpen waarbij gepleit wordt voor een koppeling
Nadere informatieLiefde, voor iedereen gelijk?
Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'
Nadere informatieT W E E D E W E R E L D O O R L O G i n p e r s p e c t i e f
1 Tijdens de lessen over de Tweede Wereldoorlog heb je geleerd over Anne Frank. Een joods meisje dat met haar familie ondergedoken zat in het Achterhuis op de Prinsengracht in Amsterdam. Anne hield een
Nadere informatieWie zijn jouw vrienden? Opdracht:
Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: 1. Maak een spinnenweb van jouw belangrijkste vrienden. 2. Schrijf er telkens bij waar je die vriend hebt leren kennen. 3. Schrijf de meest positieve eigenschap als vriend
Nadere informatieBijlage Stoere Schildpadden
Bijlage Stoere Schildpadden Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Stoere Schildpadden, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies
Nadere informatieTRAINING WERKBEGELEIDING
TRAINING WERKBEGELEIDING Door Martje Kuijlenburg Student no: 500618854 Jaar 3 Hogere Beroepsopleiding Verpleegkunde In opdracht van: de Hogeschool van Amsterdam Docent: Yvonne van Marle INHOUDSOPGAVE Inleiding...
Nadere informatieEnkele gegevens evens over jezelf en de school:
VEILIGHEID VRAGENLIJST LEERLINGEN Een belangrijke taak voor de school is te zorgen dat leerlingen zich prettig en veilig voelen. Dat lukt niet altijd. Bijvoorbeeld, omdat er soms wordt gediscrimineerd
Nadere informatieOntwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf!
Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Het gaat erom dat je laat merken dat jij zélf verantwoordelijk bent voor het leren: jij kiest de opdrachten, workshops en klussen zélf,
Nadere informatie13 Jij en pesten. Ervaring
82 13 Jij en pesten Wat doe ik hier vandaag? P Ik word me ervan bewust hoe erg het is om iemand te pesten en gepest te worden. P Ik leer dat ik met anderen steeds weer respectvol moet omgaan. P Ik ken
Nadere informatiePRIMAIR ONDERWIJS WAT IS THUIS?
PRIMAIR ONDERWIJS WAT IS THUIS? Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit vanuit RADAR. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd. Deze toolkit is
Nadere informatiet Kompas School met de Bijbel Westbroek
t Kompas School met de Bijbel Westbroek Het protocol sociaal gedrag Het pestprotocol is een belangrijk onderdeel van het beleid van onze school. We hebben dan ook een protocol opgesteld dat op de hele
Nadere informatieVooroordelen, waar komen die vandaan?
HANDLEIDING Vooroordelen, waar komen die vandaan? Korte omschrijving werkvorm Vooroordelen, iedereen heeft ze, maar waarom eigenlijk? En wanneer is het erg, wanneer heb jij of hebben anderen er last van?
Nadere informatieTakenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie. Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk?
Takenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie Naam : Wat is de bedoeling? Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk? Er is een misdaad gepleegd! Een dief heeft de computer
Nadere informatieTraining Netwerken Forum 12-5-2014
Training Netwerken Forum 12-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Inleiding 6 Opdracht Je eigen netwerk 7 Theorie 8 Opdracht In gesprek
Nadere informatieHerinrichting Schoolplein mavo 3
Herinrichting Schoolplein mavo 3 Pagina 1 van 7 Inleiding Binnenkort ga je aan de slag met het project Herinrichting van het schoolplein. Alle leerlingen van het derde leerjaar gaan ervoor zorgen dat ons
Nadere informatieChecklist Gesprek voeren 2F - handleiding
Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de
Nadere informatieWorkshop communicatie
Workshop communicatie Feedback is collegiale ondersteuning of toch niet? Wat wil de beroepsvereniging betekenen voor Verzorgenden en Verpleegkundigen? Wij willen onze beroepsgroepen in staat stellen hun
Nadere informatiePeerEducatie Handboek voor Peers
PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:
Nadere informatiePesten heeft veel te maken met de verhoudingen binnen een groep. Daarom is het niet eenvoudig om er een eind aan te maken. Als de leerkracht schelden
Pesten heeft veel te maken met de verhoudingen binnen een groep. Daarom is het niet eenvoudig om er een eind aan te maken. Als de leerkracht schelden verbiedt, zoeken de kinderen andere manieren en andere
Nadere informatieen zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht
I Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen worden zich meer bewust van eigen talenten en eigenschappen en ontwikkelen een positief zelfbeeld. Kinderen kunnen
Nadere informatiePRESENTEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier PRESENTEREN in meervoud. - Gebruik je hoofdletters
Nadere informatieTest: Je ouders als studie oriëntatiecoach
Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw
Nadere informatieNieuwsbrief De Vreedzame School
Nieuwsbrief De Vreedzame School Blok 1 We horen bij elkaar Algemeen Onze school werkt met het programma van de Vreedzame School. Dit programma wil een bijdrage leveren aan een positief sociaal klimaat
Nadere informatieTACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST
TACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST Het werkmateriaal is een onderdeel van de website Krachtenspel.nl. Werkmateriaal Sociaal Emotionele Educatie (SEE) Alle informatie is te vinden op de website Jan Ausum en Mieke
Nadere informatieVertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen;
Pesten op school Veel gestelde vragen Wat doe je als je kind gepest wordt? Maak voldoende tijd voor een gesprek; laat je kind vertellen wat er zich afspeelt en hoe het zich voelt; Neem het verhaal van
Nadere informatie4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten 1-24. 4.2 Opdrachten 1-20. 4.
4 Gedrag DO-IT Datum 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? PARAGRAFEN Datum 4.1 Opdrachten 1-24 4.2 Opdrachten 1-20 4.3 Opdrachten 1-16 4.4 Opdrachten 1-16 Samenvatten Test
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieH.A.N.G. PLEKKEN. Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI
H.A.N.G. PLEKKEN Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI Binnenkort ga je met je klas op bezoek bij het Nederlands Architectuur instituut (NAi). Daar zal je het programma H.A.N.G. plekken volgen.
Nadere informatieIk geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:
Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende
Nadere informatie2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST
2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieFeedback Project Ergonomisch Ontwerpen
Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7
Nadere informatieBIJ WIJZE VAN START ZORG VOOR STAGE FEEDBACK GEVEN AAN STAGIAIRS EEN TOEPASSING. Feedback geven aan stagiairs december 13 CIRCULAIR KIJKEN
ZORG VOOR STAGE FEEDBACK GEVEN AAN STAGIAIRS BIJ WIJZE VAN START EEN TOEPASSING Lies loopt stage in een Woonzorgcentrum. Ze is nu al enkele weken aan de slag, ze beheerst de meeste taken en ze is heel
Nadere informatieTheater/Bioscoop De Nieuwe Kolk
Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Reclame maken, doe je zo! Groep 6 Les 3 Camera, Set, Action! Les 1 Camera, Set, Action! Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Groep 6 90 minuten Samenvatting van de les De leerlingen
Nadere informatieWat zeur je nou?! Discriminatie gestript
Lesbrief bij de strip- en cartoontentoonstelling Wat zeur je nou?! Discriminatie gestript Voor de leerling Lesbrief bij de strip- en cartoontentoonstelling Wat zeur je nou?! Discriminatie gestript Voor
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieLesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8
Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s
Nadere informatieWorkshop Solliciteren
Workshop Solliciteren Haagse Hogeschool Maandag 4 maart Saskia Slotboom Poll - Ik heb al een stageplek - Ik heb ideeën over waar ik stage wil lopen - Ik heb nog geen idee Workshop Solliciteren Tips om
Nadere informatieDoorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort. Nationale Academie voor Media en Maatschappij
Doorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort 1 THEMA 1. Weet wat je ziet Alles wat je ziet in de media is door iemand met bepaalde bedoeling gemaakt. Deze producent wordt door allerlei dingen
Nadere informatie4 manieren om Samsam te gebruiken
sam samsam Lesbrief wereldburgerschap Samsam gaat over alle thema's van wereldburgerschap. Door met de onderstaande opdrachten een les samen te stellen, sluit u altijd aan bij één van de kerndoelen van
Nadere informatiePresenteren. Oriëntatie
Oriëntatie Dit ga je doen Je gaat een stand (marktkraam) inrichten om te laten zien wat je gedaan hebt tijdens dit project en wat je eindresultaat is. Je probeert jullie stand zo te maken dat het aantrekkelijk
Nadere informatieSociale leeromgeving. Wie zit er in jouw netwerk? Leeromgeving sociale leeromgeving
Sociale leeromgeving Bij sociale leeromgeving gaat het om de mensen die jij kent en hoe je je bij hen voelt. Hoe voel je je in de klas?, kun je goed omgaan met je klasgenoten?, hoe zijn de docenten op
Nadere informatieOnderhandelen en afspraken maken
OPDRACHTFORMULIER Onderhandelen en afspraken maken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
Nadere informatieLesbrief nr 1. Opdracht 1. voor Groep 7 + 8 +
Lesbrief nr 1 voor Groep 7 + 8 + ad Downlo ief ook r b deze les.net am op sams Wat is Samsam? Samsam is een cross-mediale methode over mondiaal burgerschap, kinder rechten en duurzaamheid. Het doel van
Nadere informatieKanjerprotocol hoe gaan we om met elkaar
Inleiding Kanjerprotocol hoe gaan we om met elkaar We hebben ons als doel gesteld: Kinderen in een veilige, vertrouwde omgeving begeleiden bij de ontwikkeling van hun eigen mogelijkheden. Goed onderwijs
Nadere informatieLesbrief nr 1. voor Groep 5 + 6
Lesbrief nr 1 voor Groep 5 + 6 1 / 2016 + Download deze lesbrief ook op samsam.net Wat is Samsam Junior? Samsam Junior is een cross-mediale methode over mondiaal burgerschap, kinder rechten en duurzaamheid.
Nadere informatieProject Mens&Maatschappij. Hoofdstuk 5. Mensen en regels. Namen: Klas:
Project Mens&Maatschappij Hoofdstuk 5. Mensen en regels Namen: Klas: Introductie Stap 1Macht Schrijf samen zo veel mogelijk woorden op die te maken hebben met macht. Stap 2 Macht hebben Maak de zin samen
Nadere informatieCynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen
Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen De doelstelling van Sociaal Weerbaar is het versterken van de sociale weerbaarheid van kinderen, binnenschools binnenschools maar ook buiten de school. Weerbaarheid
Nadere informatieWielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting
Zwijsen Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Inhoud Inleiding 3 Materialen 3 Voor het eerst naar school 4 Doelstelling 4 Opbouw prentenboek en plakboek 4 Werkwijze 5 Ouders 5 2 Inleiding Voor
Nadere informatie