Behouden en aantrekken van jongeren en jonge gezinnen

Transcriptie

1 Behouden en aantrekken van jongeren en jonge gezinnen Valkenswaard aantrekkelijk voor jongeren en jonge gezinnen?

2 Agenda Aanleiding Onderzoek woonaantrekkelijkheid Conclusies Vervolg

3 Toekomstvisie

4 Aanleiding Demografische ontwikkelingen Minder geboorten Negatief migratie saldo Ontgroening Vergrijzing Babyboom Recente bevolkingsontwikkeling Nieuwbouw werpt vruchten af bevolkingsontwikkeling natuurlijke aanwas Bron: CBS

5 (Demografische) ontwikkelingen Inwoners: Prognose 2030 Prognose : : : Huishoudens: Prognose 2030 Prognose : : Aantal kinderen per vrouw: 3,12 in 1960, 1,66 in 2015, nodig voor instandhouding bevolkingsaantallen: 2,1

6 Consequenties Consequenties op alle terreinen Woningmarkt: Meer kleine huishoudens Zorg: Oudere samenleving kent grotere zorgbehoefte Onderwijs: Minder kinderen en dus minder behoefte aan onderwijs Verenigingen Cultuur Horeca

7 Effect op sportverenigingen Leeftijdscategorie Lid sportvereniging 2012 Bevolking 2013 (aantal) Bevolking 2030 (aantal) Lid sportvereniging 2013 (aantal) Lid sportvereniging 2030 (aantal) Percentage 2030 t.o.v Afname procentueel 5-19 jaar 75% ,0 % -17,0 % jaar 26% ,3 % -8,7 % jaar 15% ,6 % + 2,6 % Doelgroep totaal Ongewogen gemiddelde in % ,2 % -9,8 % 100 % 94,8 % -5,2 %

8 Effect op onderwijs

9 Toekomstvisie Vergrijzing en ontgroening moet worden tegengegaan door het aantrekkelijker maken van de gemeente voor jongeren en jonge gezinnen.

10 Proces Behouden en aantrekken van jongeren en jonge gezinnen in gemeente Valkenswaard Behouden Aantrekken Wie? Wie? Eigen jeugd 1. Kenniswerkers 2. Vertrokken jeugd Analyse eigen jongeren en jonge gezinnen (Migratiemonitor) In beeld brengen van wensen leefomgeving (Pullfactoren) Valkenswaard bekend maken onder kennis-werkers en jonge gezinnen - Makelaars, ontwikkelaars en corporaties - Verenigingen - Jongeren Samen met o.a. Knelpunten signaleren in Valkenswaard (Pushfactoren)

11 Proces Behouden Aantrekken Eigen jeugd 1. Kenniswerkers 2. Vertrokken jeugd Inzet City Marketing Knelpunten op gebied van: Analyse eigen jongeren en - Woningmarkt jonge gezinnen - Voorzieningen (Migratiemonitor) - Bereikbaarheid - Arbeidsmarkt - ontwikkelaars Recreatie en - corporaties Et cetera - - Makelaars, - Verenigingen - Jongeren Wegnemen van knelpunten Knelpunten op gebied van: Samen met o.a. In beeld brengen van wensen leefomgeving (Pullfactoren) Hoofdstuk wonen in Valkenswaard Knelpunten signaleren in Valkenswaard (Pushfactoren) Toespitsen op expats en kenniswerkers Valkenswaard bekend maken onder Bekend kennis-werkers maken van en jonge unieke gezinnen omgeving Valkenswaard. Verspreiden marketingmiddelen onder doelgroep - Woningmarkt - Voorzieningen - Bereikbaarheid - Arbeidsmarkt Passend aanbod aan woningen, voorzieningen, werkgelegenheid - Recreatie - Et cetera -

12 Analyse woonaantrekkelijkheid gemeente Valkenswaard

13 Onderzoeken Flycatcher 2013 Veiligheidsmonitor 2015 Migratiemonitor 2016 Woonaantrekkelijkheidsscan 2016 Onderzoek woningmarkt Valkenswaard 2016 Interne contacten diverse beleidsterreinen Externe contacten met makelaars, Rabobank, MRE, Expat Center, Woningcorporaties, SBV

14 Migratiemonitor Onderzoek naar verhuismotieven van vestigers en vertrekkers over de periode

15 Conclusies Migratiemonitor Drie categorieën verhuismotieven: Woning Woonomgeving Persoonlijk Duidelijk verschil vestigers en vertrekkers Vertrekkers vertrekken voornamelijk vanwege persoonlijke redenen. Vestigers vestigen zich met name vanwege de woonomgeving in Valkenswaard. Woningmarkt lijkt positief te scoren (meer vestigers vanwege motieven over de woning, dan vertrekkers). Monitoring wordt doorgezet ism makelaars en woningcorporaties.

16 Migratiemonitor, vertrekkers

17 Migratiemonitor, vertrekkers Persoonlijk Woning Woonomgeving Trouwen/samenwonen (27%) Dichterbij werk willen wonen (20%) Beëindigen samenwonen/ huwelijk (17%) Dichterbij familie/ vrienden willen wonen (12%) Terugkeer naar geboortegemeente (11%) Prijs/kwaliteitverhouding (14%) Niet snel genoeg een passende woning kunnen vinden (14%) Onvoldoende aanbod betaalbare koopwoningen (11%) Woning was te groot (9%) Onvoldoende aanbod huurwoningen (9%) Voelde me onvoldoende thuis in de wijk/ het dorp (11%) Onvoldoende levendigheid in de woonomgeving (6%) Uitstraling woonomgeving (6%)

18 Migratiemonitor, vestigers

19 Migratiemonitor, vestigers Persoonlijk Woning Woonomgeving Dichterbij vrienden/familie willen wonen (35%) Trouwen/samenwonen (29%) Geboren/getogen / eerder gewoond (27%) Dichterbij werk willen wonen (26%) Beëindiging samenwonen/ huwelijk (16%) Woning op een aantrekkelijke locatie/ ligging (35%) Ik kon hier de woning vinden die ik zocht (32%) Prijs/kwaliteitverhouding (14%) Ik vond hier sneller een passende woning (14%) Het aanbod betaalbare huurwoningen (12%) Voelde me thuis in de wijk/het dorp (plezierige sfeer) (38%) Voldoende aanbod aan winkels (35%) Groen/natuur in de omgeving (26%) Aanbod culturele voorzieningen en uitgaansgelegenheden (23%) Levendigheid (14%)

20 Woonaantrekkelijkheidsscan Onderzoek van Bureau Louter ten behoeve van de jaarlijkse ranglijst der Nederlandse gemeente. Voor gemeente Valkenswaard is een uitsnede gemaakt.

21 Woonaantrekkelijkheidsscan

22 Woonaantrekkelijkheidsscan

23 Woonaantrekkelijkheidsscan Uit het oog springende resultaten GOED POSITIE SLECHT POSITIE Winkels dagelijkse boodschappen 16/4 Historische binnenstad 365/193 Economisch sterke regio 21/17 Parkeermogelijkheden 340/178 Cafés 30/9 Weinig misdaad 307/167 Bos en natuur 32/19 Saamhorigheid bewoners 303/161 Musea 33/21 Bereikbaarheid over de weg 297/158

24 Woonaantrekkelijkheidsscan Categorisering op basis van urgentie Categorie Opgave Aantal Slecht & Slechter dan benchmarkgemeenten Urgente opgave tot verbetering 12x Slecht & gelijk aan benchmarkgemeenten Slecht & beter dan benchmarkgemeenten Goed & slechter dan benchmarkgemeenten Goed & gelijk aan benchmarkgemeenten Goed & beter dan benchmarkgemeenten Opgave tot verbetering Positief tov directe concurrentie, vraagt om verbetering voor eigen bevolking, maar minder urgent. Urgente opgave tot verbetering Geen directe opgave Benutten als krachten van gemeente Valkenswaard in verhaal Citymarketing 4x 3x 6x 4x 13x

25 Woonaantrekkelijkheidsscan Categorisering op basis van urgentie Slecht & Slechter dan benchmarkgemeenten Speelgelegenheid jonge kinderen Historische binnenstad Bioscopen Ziekenhuis Aantrekkelijke bebouwing in omgeving Rust en ruimte Parkeermogelijkheden Weinig misdaad Bevolkingssamenstelling Sociale status woonomgeving Saamhorigheid bewoners Bereikbaarheid over de weg Goed & Beter dan benchmarkgemeenten Basisonderwijs Buitenschoolse opvang Winkels dagelijkse boodschappen Huisarts Tandarts Sport / fitnessvoorzieningen Musea Theaters / podiumkunsten Luxe winkels / funshoppen Cafés Restaurants Parken & plantsoenen Bereikbaarheid overig openbaar vervoer

26 Woonaantrekkelijkheidsscan Inzicht in concurrentiepositie van gemeente Valkenswaard tov omliggende gemeenten op diverse indicatoren. Kwaliteiten benutten in marketingverhaal en sterker uitbuiten Zwaktes definiëren en zoeken naar verbeteringen

27 Woningmarkt Valkenswaard Informatiebronnen Woningmarktanalyse Fakton & maatregelen voor starters (2013) Woonvisie gemeente Valkenswaard (2014) Ladder voor duurzame verstedelijking woningbouw (2015) Woningmarktgegevens CBS 2015/2016 Makelaars gemeente Valkenswaard

28 Ontwikkeling woningmarkt bevolkingsontwikkeling natuurlijke aanwas Extra ruimte in nieuwe provinciale prognose: ca. 175

29 Ontwikkeling vraagprijs

30 Woningmarkt tov regio WOZ-waarde (2016) Koop/huur (2014) Vraagprijs koop (2016) Valkenswaard ,- 60/ ,- Heeze-Leende ,- 74,9/25, ,- Cranendonk ,- 74,8/25, ,- Waalre ,- 74,6/25, ,- Bergeijk ,- 78,5/21, ,- Veldhoven ,- 66,6/33, ,- Eindhoven ,- 45,3/54, ,- Gemiddelde regio ,- 68,2/31, ,-

31 Externe contacten Makelaars Bereikbaarheid als één van de argumenten om te vertrekken uit Valkenswaard; Aantrekkelijkheid centrum herkenbaar, maar er zijn ook risico s: leegstand, gebrek aan variëteit, doods buiten openingstijden; Teruglopend horecagebruik als indicator van verminderende sociale binding. Sociale binding juist wel één van de motieven om hier te blijven of komen wonen, nieuwkomers worden snel in de maatschappij opgenomen; Doorstroming op de woningmarkt stopt, met name vanwege restschuldproblematiek Behoefte aan instapklare woningen voor jongeren en internationale kenniswerkers.

32 Externe contacten MRE / Holland Expat Centre Internationale kenniswerkers op te delen in verschillende groepen: gericht op korte termijn en gericht op lange termijn Woonwensen min of meer gelijk aan Nederlandse wensen (dicht bij werk, ruimte, etc.) Afstand Valkenswaard lijkt nog groot, wellicht onbekend? Zoeken instapklare woningen; Focus op internationale kenniswerkers die hier komen voor de lange termijn; Engelstalige voorzieningen

33 Valkenswaardse woningmarkt Economische crisis als oorzaak van diverse problemen op de woningmarkt; Problemen rondom doorstroming op woningmarkt (starters, restschuldproblematiek: woningen onder water ); Scheve verhouding tussen huur en koop neemt af; Beperkingen van woningbouwcontingenten en prioritering in programma zorgt voor uitdagingen op lokale schaal; Het beeld van Valkenswaard als dure gemeente kan inmiddels weerlegd worden; De woningmarkt van Valkenswaard is beter te vergelijken met de woningmarkt van stedelijke gemeenten als Veldhoven, Helmond en Eindhoven, dan met landelijke gemeenten.

34 Sociale cohesie in Valkenswaard Informatiebronnen Veiligheidsmonitor 2015 Flycatcheronderzoek 2013 Burgerpeiling

35 Sociale cohesie De veiligheidsmonitor is gebruikt als spiegel voor de woonaantrekkelijkheidsscan. Cijfers burgerpeiling: op regionale schaal onbruikbaar, wel op landelijke schaal in vergelijking met stedelijkheidsgraad en aantal inwoners. Flycatcheronderzoek zegt weinig over het nu, maar focust op de wensen voor Wat zegt deze informatie dan wel?

36 Sociale cohesie De Veiligheidsmonitor geeft het signaal dat het Valkenswaardse oordeel over sociale overlast, sociale cohesie, leefbaarheid en veiligheid minimaal verschilt ten opzichte van het regionaal en landelijk gemiddelde:

37 Sociale cohesie Conclusies Flycatcheronderzoek 1. Moeilijk om op basis van dit onderzoek te bepalen hoe zwak of sterk de sociale cohesie in Valkenswaard is. 2. Respondenten slechts in beperkte mate representatief aan Valkenswaardse samenleving: Veel ouderen, weinig jongeren (onze doelgroep) 3. Toch duidelijke verschillen tussen jongeren (18-39) en ouderen (55+).

38 Sociale cohesie 1. Toekomstvisie moet vooral gericht zijn op behoud van de huidige situatie Jongeren: Voornamelijk oneens Ouderen: Voornamelijk eens 2. Welk van onderstaande onderwerpen zouden als eerste aangepakt moeten worden in gemeente Valkenswaard? Jongeren: Horeca Ouderen: Veiligheid (bestrijden geweld en overlast) Noot: Behoefte om huisvesting op te pakken (zowel senioren als starters) is minimaal 3. Gewenste voorzieningen als voorwaarde om prettig te wonen? Jongeren: horeca, recreatiemogelijkheden, onderwijs, Ouderen: bereikbaarheid OV, contact buurtgenoten, welzijnsvoorzieningen, zorgvoorzieningen

39 Sociale cohesie 1. Toekomstvisie moet vooral gericht zijn op behoud van de huidige situatie Jongeren: Voornamelijk oneens Ouderen: Voornamelijk eens 2. Welk van onderstaande onderwerpen zouden als eerste aangepakt moeten worden in gemeente Valkenswaard? Jongeren: Horeca Ouderen: Veiligheid (bestrijden geweld en overlast) Noot: Behoefte om huisvesting op te pakken (zowel senioren als starters) is minimaal 3. Gewenste voorzieningen als voorwaarde om prettig te wonen? Jongeren: horeca, recreatiemogelijkheden, onderwijs, Ouderen: bereikbaarheid OV, contact buurtgenoten, welzijnsvoorzieningen, zorgvoorzieningen

40 Conclusies

41 Kwaliteit & Kracht Dagelijkse & plusvoorzieningen Engelstalige informatievoorzieningen bij sport, natuur, horeca etc. Onderzoek naar aantrekkelijker kindpakket Versterking kindpakket dmv Brede Scholen Beleid / dagarrangementen: Ontlasting van ouders Masterplan Centrum: Acties gericht op kwaliteit van het centrum en openbaar gebied. Waak voor teruglopende kwaliteit horeca. Focus op levendigheid, voorzieningen en onderscheidend vermogen.

42 Kwaliteit & Kracht Ligging in de Brainportregio Verhaal Valkenswaard Marketing: beperkte afstand tot High Tech Campus dmv Fastlane Excursies vanuit het Holland Expat Center om bekendheid onder expats te genereren. Ontwikkeling Westparallel ter verbetering van de bereikbaarheid en de verbinding met de Brainportregio richting Veldhoven Ontwikkeling HOV-as Eindhoven-Valkenswaard met knooppuntfunctie voor het regionaal openbaar vervoer. Relatie onderwijs en bedrijfsleven versterken Als gemeente veel meer de aansluiting zoeken bij de economische kracht van de Brainportregio

43 Kwaliteit & Kracht Natuurlijke omgeving Verhaal Valkenswaard Marketing: Kwaliteiten als natuur en recreatie verder uitdragen Verbinding natuur en centrum: Zorg voor duidelijkere verbindingen tussen onze sterke punten als de horeca en de recreatie. Programma de Groote Heide: Behoud en versterking unieke kwaliteit Valkenswaard

44 Kansen en verbeteringen Woningmarkt Instapklaar-arrangementen: Zowel voor verkopers als voor starters en expats: maakt verkoop van woningen makkelijker en zorgt voor een beter passend aanbod bij de vraag. Vragenlijsten kopers/verkopers/huurders: Constante monitoring van verhuismotieven Doorstroomlening: Gericht op oude starters met restschuldproblematiek: moet de gehele woonketen stimuleren. Starterslening & Sociale koop: wachtlijsten voor sociale huur werken, jongeren motiveren te kopen en een divers woningprogramma neerzetten.

45 Kansen en verbeteringen Bereikbaarheid Bereikbaar Valkenswaard: maatregelenpakket ter bevordering van de bereikbaarheid Bereikbaarheid met het openbaar vervoer: Pak de kansen met betrekking tot ontwikkeling HOV-structuur en het regionale knooppunt: Uitvoering OV-visie

46 Kansen en verbeteringen Sociale cohesie Onderzoek naar sociale cohesie in gemeente Valkenswaard: Vinden we dit belangrijk en zo ja, wat kunnen we hier mee? Masterplan Centrum: werkt aan sfeer in het centrum waarmee het nog veel meer een verblijfs- en ontmoetingsruimte kan worden. Verbinding natuur en centrum vanuit programma de Groote Heide voor meer groen en beleving in het centrum.

47 Quick-wins en maatregelen Effect op korte termijn Effect op lange termijn Beperkte inspanning Engelstalige informatievoorzieningen Inzet Valkenswaard Marketing Excursies Valkenswaard Vragenlijsten kopers/verkopers Instapklaar-arrangementen Dagarrangementen/ Brede School beleid Onderzoek nieuwe woonvormen Onderzoek sociale cohesie Grote inspanning Financiële prikkel kinderopvang Doorstroomlening Verbinding Natuur & Centrum Relatie onderwijs-bedrijfsleven Masterplan Centrum Programma de Groote Heide (H)OV-knooppunt Valkenswaard Ontwikkeling Westparallel Sociale koop in combinatie met ontwikkeling gemeentelijke ontwikkellocaties

48 Vragen Vragen?