Trend of hype? Een verdiepende visie op Micro-wonen en Tiny Housing

Transcriptie

1 Trend of hype? Een verdiepende visie op Micro-wonen en Tiny Housing Stec Groep Esther Geuting 5 oktober 2017

2 Klein wonen rukt op

3 Trendbreuk Gemiddelde inhoud woningen waarvoor omgevingsvergunning is afgegeven Koopwoningen Nederland Koopwoningen West-Nederland (LD) Huurwoningen Nederland Huurwoningen West-Nederland (LD) Bron: CBS (2016). Ontwikkeling van voorkeur voor klein wonen 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% Zeer sterk stedelijke gemeenten Nederland t/m 40 m² 40 t/m 60 m² Bron: WoON (2009, 2012, 2015).

4 Volgens 60% van de gemeenten, provincies en corporaties bedient klein wonen een structurele vraag Relevantie van klein wonen 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Corporatie Gemeente Provincie Ja, klein wonen is een permanente oplossing (voor een structurele vraag naar kleine woningen) Ja, klein wonen is een tijdelijke oplossing (voor statushouders, studenten of anderszins) Nee, klein wonen biedt noch een tijdelijke noch een permanente oplossing

5 Waarom aandacht voor, bij u? Leegstand panden/terreinen Eigenbouw/placemaking Statushouders Studenten Starters Huishoudensverdunning Vergrijzing Verdichting Heel belangrijk Belangrijk Neutraal Niet belangrijk Helemaal niet belangrijk 0% 20% 40% 60% 80% 100% Voor welke situaties geschikt? 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Braakliggend terrein Corporatie Gemeente Leegstaand vastgoed (transformatie) Nieuwbouw Provincie Eigenbouw Gemiddeld respondenten Geen

6 Veel behoefte aan inzicht in behoefte, Provincie Gemeente Ja, we worden regelmatig benaderd met vragen hierover Ja, we hebben een behoefteonderzoek gedaan/laten uitvoeren Ja, anders, namelijk: Corporatie 0% 20% 40% 60% 80% 100% Nee, maar we zouden graag meer inzicht willen in de behoefte en veel kennisvragen: over. 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% a. Financieel b. Bouwbesluit c. Parkeernorm d. Toekomstwaarde van het vastgoed e. Geen f. Anderszins, namelijk: Corporatie Gemeente Provincie

7 Maar hoe kunnen we het duiden?

8 Wat is klein wonen? Provincie Gemeente Corporatie Micro-wonen Tiny housing Allebei Anders, namelijk 0% 20% 40% 60% 80% 100% En hoe groot is het? Provincie Gemeente Corporatie Tot 30 m² gbo Tot 40 m² gbo Tot 50 m² gbo Tot 60 m² gbo Tot 70 m² gbo Wij richten ons niet op klein wonen 0% 20% 40% 60% 80% 100%

9 3 typen Klein Wonen Micro-wonen Tijdelijk Tiny Housing Intrinsiek Extrinsiek Intrinsiek

10 Wonen gaat niet over stenen woonidentiteit..geld.huishoudensverdunning.zelfvoorzienendheid van bezit naar ervaring..verstedelijking.flexibele leefstijl

11 Micro-wonen óf Tiny Housing? Trend Microwonen Tiny Housing Verstedelijking + -- Hoge vierkante meterprijs + - Huishoudensverdunning + +/- Woonidentiteit Leefstijl: van bezit naar ervaring Leefstijl: flexibiliteit Sociale cohesie +/- + Footprint, zelfvoorzienendheid -- ++

12 Drijfveren zijn leidend Leefstijl = Woonoppervlak = Woonidentiteit Druk op de markt

13 Aandeel eenpersoonshuishoudens groeit Huishoudensgroei 10 jaar Huishoudensverdunning Gezinnen Alleenstaanden - Gemiddeld aantal kinderen per gezin Aandeel éénpersoons-huishoudens in totaal

14 Opgave van tot kleine woningen 8-15% van de woningbouwopgave in Nederland Vraag geconcentreerd in G4, studentensteden in de G32 en steden met historisch centrum, zoals Alkmaar, Leiden en Nijmegen Hier circa 20% van het woningprogramma maar ook onzeker voor lange termijn: Flexibele maten en plattegronden Visie op waar wel en waar niet Gemeenschappelijke ruimten

15 Welke doelgroepen vallen onder de paraplu? Millennials Urgenten Ouderen Woonnomaden Bewuste zelfbouwers

16 Millennials 1. Kenmerken Alleenstaand (/stel) tot 35 jaar Student / starter Ervaring > bezit Flexibel 2. Wensen Locatie/prijs > woning Omgeving verlengstuk woonkamer / variëteit Goed (OV-)bereikbaar 3. Product Micro-appartement m² Huur, betaalbaar Deelvoorzieningen Friends / campus / short stay 4. Afweging Centrum-stedelijke locatie Dicht bij voorzieningen + OV Efficiënte indeling Adaptieve bouw

17 PMC s (Micro-wonen) Villa Mokum, Amsterdam North Orleans, Amsterdam Criteria Beschrijving Oordeel Locatie Amsterdam Amstel + Product 350 koop- en 280 huurappartemente + n van circa 30 m². Flexibiliteit Onbekend +/- Prijs-/kwaliteit Circa 600 / 150k + Overall + Criteria Beschrijving Oordeel Locatie Amsterdam Noord + Product 120 gemeubileerde appartementen + van circa 30 m² Flexibiliteit Onbekend +/- Prijs-/kwaliteit p.m. -

18 Woonnomaden 1. Kenmerken Footloose Flexibel Tijdelijk / mobiel Focus op omgeving 2. Wensen Gemakkelijk te vervoeren Zelfvoorzienend / off-grid Passend binnen regelgeving 3. Product Mobiel Tiny House Zelfvoorzienend / off-grid Efficiënte indeling 4. Afweging Mobiel Zelfvoorzienend / off grid Stapelbaar?

19 Urgenten 1. Kenmerken Noodzaak Studenten, statushouders, gescheiden alleenstaanden Wisselende omstandigheden 2. Wensen Woning > locatie Betaalbaar Geschikt voor diverse doelgroep 3. Product Tijdelijk karakter Verplaatsbaar Betaalbaar Modulair / flexibel indeelbaar 4. Afweging Binnenstedelijke plekken Flexibel / modulair Verplaatsbaar Stapelbaar

20 Voorbeelden (urgent/nomaden) Finch, Leiden Tiny TIM (o.a. Haarlem, Den Helder, Almere) Criteria Beschrijving Oordeel Locatie Leiden (168) + Product 27 m², micro-app., sociale huur. + Flexibiliteit Mobiel, modulair, stapelbaar, + adaptief Prijs-/kwaliteit 50-75k. / Overall + Criteria Beschrijving Oorde el Locatie Braakliggend terrein + Product Autarkisch, mobiel, huur/koop + Flexibiliteit Mobiel, 10-jaars pilot Haarlem div. + locaties

21 Bewuste zelfbouwers 1. Kenmerken Creëren / zelfbouwen Zelfstandig of als collectief Zelfvoorzienend Vaak alleenstaand/stel Wensen Woning > locatie Keuzevrijheid woonwensen, geen beperkingen door regels Zelfvoorzienend 3. Product Tiny House Zelfbouw of bouwpakket Zelfvoorzienend Eigen invulling 4. Afweging Ruimte eigen initiatief Conform bouwbesluit

22 Voorbeelden (Tiny Housing) Tiny House Farm, Oosterwold Tiny House Village, Den Helder Criteria Beschrijving Oordeel Locatie Oosterwold, Almere + Product Kavels m², zelfbouw, + 12,5% bebouwing Flexibiliteit Tijdelijk/permanent +/- Prijs-/kwaliteit Grond 40/m² + Overall + Criteria Beschrijving Oorde el Locatie Den Helder + Product 40 zelfvoorzienende Tiny H., zelfbouw/ + projectmatig Flexibiliteit In zekere mate +/- Prijs-/kwaliteit 30 m²: ca

23 Ouderen 1. Kenmerken 55-/75-plus zonder kinderen Voorzieningen / bereikbaar Sociale cohesie / veiligheid Hoge kwaliteitseisen 2. Wensen Hoogwaardige afwerking, levensloopbestendig Bereikbaar / voorzieningen Activiteiten / ontmoeting 3. Product Stads micro-appartement Niet té klein, vanaf 50 m² Luxe, levensloopbestendig Voorzieningen binnen + buiten 4. Afweging Nabij (zorg)voorzieningen Hoogwaardig product/service Levensloopbestendig Minimale afmeting

24 Wat u moet onthouden Trendbreuk Opgave: % van de nieuwbouw in studentensteden Waarschijnlijk structureel Gaat meer om drijfveren dan om nood Onderscheid micro- tiny- tijdelijk is waardevol voor de discussie en hoe er beleidsmatig mee om te gaan

25 Vragen? Esther Geuting tel