Aan: Burgemeester en Wethouders Leden van de gemeenteraad. Kloetinge, 16 mei Geacht College, geachte raadsleden,

Transcriptie

1 Aan: Burgemeester en Wethouders Leden van de gemeenteraad. Kloetinge, 16 mei Geacht College, geachte raadsleden, Steeds weer lees ik discussies over camperplaatsen in de gemeente Terneuzen. Laat ik voorop stellen dat ik blij men met alle plaatsen in uw mooie gemeente. Ik wil eerst ingaan op de problemen en dan de juridische context aangeven voor de aanleg van camperplaatsen. Mijn excuus dat de brief daardoor wat lang is. Een groot deel van de campergebruikers staan graag vrij op een mooie plaats. Een uniek voorbeeld van een dergelijke plaats in Sas van Gent, waar formeel twee campers mogen staan. Als je besloten hebt, zoals wij regelmatig doen, om naar Sas van Gent inkopen te gaan doen en een hapje te eten, is het lastig als beide aangewezen plaatsen bezet zijn. Er is meer dan voldoende ruimte en een alternatief is er niet. Er is een duidelijk verschil tussen kamperen en camperen. Kamperen doe je in een tent of caravan, die altijd op een camping staan. Onder camperen versta ik het rondreizen met een camper. Campers staan niet op campings. Campers hebben een eigen way of live. De camperraar moet zelf kunnen kiezen waar hij overnacht. Wordt het verboden dan zoeken zij eventueel een ander land op om hun way of live te kunnen leven. Het handhaven of verbieden van campers heeft dus geen enkele meerwaarde voor campings. De meeste mensen die vrij staan met een camper houden de omgeving schoon en lozen hun afval niet. Zij zijn zuinig op deze mooie plaatsen. Natuurlijk zal er eens iemand zijn die de wet overtreedt en illegaal loost, overtredingen zijn van alle tijden. Maar als gepensioneerd politieman valt het mij meer op dat mensen met een camper de rommel van anderen opruimen omdat ze zuinig op de plaatsen zijn. Ik zou er dan ook voor pleiten om de plaatsen in Sas van Gent sterk uit te breiden. Dit is goed voor de middenstand in Sas van Gent, deze mensen kunnen de camperaars goed gebruiken hebben ze mij al eens verteld. Ik zou dan ook willen pleiten voor verruiming van het aantal overnachtingsplaatsen voor campers. Dit is in het algemeen belang van de middenstanders in uw gemeente. De juridische aspecten. De Autoriteit Consument en Markt vindt vaak dat campers niet vrij mogen staan als gemeenten er geen vergoeding voor vragen. Dit zou ongewenst zijn omdat er kampeerterreinen zijn. Gemeenten zouden oneerlijke concurreren met campings.

2 Zij vindt het geen gemeentelijke taak om plaatsen aan te wijzen, onzin natuurlijk, een gemeente wijst altijd parkeerplaatsen aan, verzorgt het groen, zorgt voor riolering etc. De ACM zou eens naar bijv. Frankrijk moeten kijken, waar gemeentelijke camperplaatsen voor de camping liggen en de campers tegen betaling gebruik mogen maken van de campingvoorzieningen. Ook vragen we ons af waaraan campings eigenlijk het alleenrecht ontlenen op het aanbieden van ruimte om te parkeren en dan in je auto te slapen? Parkeren is een aangelegenheid van de overheid en slapen is in Europa gelukkig nog steeds niet verboden. Ook lijkt de scheiding tussen marktactiviteiten en overheidsactiviteiten een kunstmatige. Gemeenten worden geacht datgene te doen wat in het belang van hun inwoners is en hebben daar in artikel 124 van de Gemeentewet nadrukkelijk de bevoegdheid voor gekregen. Als gemeenten dus recreatief overnachten op parkeerplaatsen toestaan doen zij dat met andere motieven, zoals het stimuleren van de middenstand en in het verlengde daarvan de leefbaarheid van de kernen, voorkoming van misdrijven door meer sociale controle etc. Deze bevoegdheid is gemeenten uitdrukkelijk toebedeeld bij de intrekking van de Wet op de Openluchtrecreatie. Bij het realiseren van camperplaatsen kan de gemeente kiezen voor het algemeen belang boven het belang van campinghouders. (zo die al een belang hebben bij voorbij rijdende campers). Daarnaast is de vraag of gemeenten die een volledig verbod instellen tot parkeren en overnachten hiertoe wel bevoegd zijn. Immers wanneer overnachten met een kampeerauto in de openbare ruimte wettelijk wordt verboden zal er vooraf een belangenafweging (proportionaliteit en subsidiariteit) moeten plaatsvinden. Op dit moment nemen de meerderheid van de gemeentes de artikelen uit de modelverordening over, zonder de vereiste afwegingen te maken of alternatieven te bieden. Het is bijzonder twijfelachtig of dit rechtmatig is. Daarnaast is parkeren van o.a. een camper geregeld in, bij of krachtens de Wegenverkeerswet Op grond van artikel 122 van de Gemeentewet is de gemeente niet bevoegd zaken te regelen die reeds door een wet, een algemene maatregel van bestuur of een provinciale verordening worden geregeld. De wegenverkeerswet zegt in artikel 2a dat: provincies, gemeenten en waterschappen behouden hun bevoegdheid om bij verordening regels vast te stellen ten aanzien van het onderwerp waarin deze wet voorziet, voorzover die regels niet in strijd zijn met de bij of krachtens deze wet vastgestelde regels en voorzover verkeerstekens krachtens deze wet zich daar niet toe lenen. De gemeente heeft dan ook geen verordende bevoegdheid waar het het parkeren van kampeerauto s betreft. De betreffende regels zijn op grond van artikel 122 Gemeentewet van rechtswege vervallen Ten slotte bepaalt artikel 2 van Protocol 4 bij het Europees Verdrag van de Rechten voor de Mens (EVRM) nadrukkelijk dat een ieder die zich legaal op het grondgebied van een deelnemende staat bevindt, daar vrijelijk zijn verblijfplaats moet kunnen kiezen. De uitoefening van deze rechten mag aan geen andere beperkingen worden gebonden dan die bij de wet zijn voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk zijn in het belang van de nationale veiligheid of van de openbare veiligheid, voor de handhaving van de

3 openbare orde, voor de voorkoming van strafbare feiten, voor de bescherming van de gezondheid of van de goede zeden of de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen. De keuzen van de vrije verblijfplaats is dus een grondrecht. Is een kampeerauto een verblijfplaats als bedoeld in het EVRM? Zoekend in woordenboeken kom ik o.a. uit op huisvesting, onderkomen, verblijfplaats, woning etc. Ook blijkt uit wetgeving veelvuldig dat een camper (kampeerauto) een verblijfplaats is in de zin van de wetgeving is.. Dit blijkt uit o.a. de: 1. Wet op het binnentreden: Volgens de Memorie van Antwoord bij de Wet op het Binnentreden is het principe van het huisrecht dat de intieme sfeer van het wonen wordt beschermd. Ook een kampeerauto valt daaronder. 2. Drinkwaterwet: artikel 4 lid 4 onder a ten tweede; 3. Wet op de Motorrijtuigenbelasting 1994: artikel 23a; 4. Regeling voertuigen: artikel 1.1 lid 2. Daarnaast wordt ook in de Algemene plaatselijke verordeningen gesproken over recreatief nachtverblijf. Uit bovenstaande blijkt onomstotelijk dat een kampeerauto een verblijfplaats is in de zin van het EVRM en dus onder de bescherming van de internationale en nationale wetgeving valt. De stelling dat een kampeerauto niet onder het begrip van artikel 2 bij Protocol 4 van EVRM lijkt niet houdbaar bij de rechter. De bewoner van de kampeerauto voert er zijn privé leven in, zoals ook artikel 8 van het EVRM aangeeft. Het openbaar gezag mag zich daar slechts in mengen voor zover dat noodzakelijk (pressing social need) is. Dit noodzakelijkheidsvereiste betekent volgens vaste jurisprudentie van het Europese Hof in dat de verbod moet worden gerechtvaardigd door een zwaarwegend maatschappelijk belang (pressing social need), en in overeenstemming moet zijn met de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit. Dit wil kort gezegd zeggen, dat het verbod in een juiste verhouding moet staan tot het nagestreefde doel (proportionaliteit), en dat het doel niet op een minder ingrijpende wijze bereikt kan worden (subsidiariteit). Het EVRM geeft aan dat er vooraf een afweging moet plaatsvinden op de genoemde gronden. Ook de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties geeft dat in zijn schrijven aan ondergetekende d.d. 8 mei 2013 aan. In alle andere gevallen is de gemeente niet bevoegd de beperkingen aan burgers op te leggen. Dat de veiligheid van de mensen die in een kampeerauto overnachten overal in een gemeente in het geding is nergens onderbouwd. Er vinden jaarlijks miljoenen veilige overnachtingen in Europa plaats met kampeerauto s buiten campings. De onveiligheid is daar zeker niet groter dan op een camping. In al de jaren dat de opsteller met een kampeerauto rondtrekt, heeft hij slechts één diefstal meegemaakt en dat was op een bewaakte camping. Wel is het voorstelbaar dat bijv. overnachten langs autosnelwegen en op sommige plaatsen de veiligheid kan aantasten. Op die plaatsen kan de overheid dan ook een verbod instellen. Als men overdag met een kampeerauto bijv. tot uur mag parkeren, dan lijkt het er bijna op dat de overheid het slapen aan het verbieden is. Als voorbeeld kan dienen, overnachten langs het water is in een (beveiligde) kampeerauto verboden, maar er mag in hetzelfde gebied wel in een open boot aan een steiger overnacht worden (Sas van Gent bijvoorbeeld).. Dit duidt op een stuk rechtsongelijkheid

4 Natuurlijk is het nooit de bedoeling van een rechter of wie dan ook geweest is dat kampeerauto s maar naar believen overal geplaatst kunnen worden en dat de overheid het plaatsen van kampeerauto s in de openbare ruimte niet zou kunnen beperken. De beperkingen die de overheid eraan kan stellen worden aangegeven in het derde lid te weten: de beperkingen moeten noodzakelijk zijn in het belang van de nationale veiligheid of van de openbare veiligheid, voor de handhaving van de openbare orde, voor de voorkoming van strafbare feiten, voor de bescherming van de gezondheid of van de goede zeden of de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen. De overheid behoort altijd de in het geding zijnde belangen (o.a. proportionaliteit en subsidiariteit) vooraf af te wegen. In dit kader is ook het arrest Spong van belang en levert bruikbare jurisprudentie op (uitspraak 10 september 2004; AR1937, gerechtshof Arnhem, ) over het al dan niet aanwijzen van geschikte plaatsen door de gemeenteraad. Een kampeerauto heeft een groot aantal technische en wettelijke eisen, anders dan bijvoorbeeld caravans en tenten, waardoor de kampeerauto als kleine woning gezien kan worden. Dat deze beperkingen en de vereiste belangenafwegingen inhouden dat mensen in een kampeerauto s alleen op campings mogen overnachten is in strijd met genoemde grondrechten. De overheid rekt dan de bepalingen en de in het geding zijnde belangen te ver op. Ik denk ook dat de VNG in haar modelverordening daarom ook de mogelijkheid heeft opgenomen om kampeerautoplaatsen aan te wijzen. Ook de gronden om ontheffingen te weigeren geven een goede en behoorlijke belangenafweging aan. Wat dat betreft zitten de bepalingen van de modelverordening wel goed in elkaar. Hier uit zich de kritiek ook niet direct op, wel op de uitvoering die eraan gegeven wordt. Ik verzoek u tenslotte om het aantal plaatsen in de gemeente Terneuzen, met name in Sas van Gent, waar overnacht mag worden in een camper, uit te breiden. Voor sanivoorzieningen zou samengewerkt kunnen worden met de Belgische gemeente Assenede, die deze voorzieningen heeft. Natuurlijk kan ook de middenstand (campings) betrokken kunnen worden bij de aanleg of het gebruik van sanivoorzieningen, die uiteraard tegen betaling gebruikt kunnen worden. Een aantal campings heeft aangegeven dat dit nu al kan, zie de Kampeerautosite Resumerend: Wanneer overnachten met een kampeerauto in de openbare ruimte wordt verboden zal er vooraf een belangenafweging (proportionaliteit en subsidiariteit) moeten plaatsvinden. Op dit moment nemen de meerderheid van de gemeentes de artikelen uit de modelverordening over zonder de vereiste afwegingen te maken. Daarnaast verzoek ik u het aantal camperplaatsen in uw gemeente en met name in Sas van Gent uit te breiden. Dit in het algemeen belang van de middenstand en de campergebruikers die uw gemeente bezoeken. Hoogachtend, Martin Slingenberg

5 M. Slingenberg Kapelseweg PC Kloetinge