Staatssteun nr. N 833/2000 NEDERLAND Besluit Subsidies Technische Ontwikkelingsprojecten

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, SG(2001) D/ Betreft: Staatssteun nr. N 833/2000 NEDERLAND Besluit Subsidies Technische Ontwikkelingsprojecten Excellentie, Met een brief gedateerd 18 december 2000, geregistreerd door het Secretariaat Generaal van de Commissie op 20 december 2000, hebben de Nederlandse autoriteiten overeenkomstig artikel 88, lid 3, van het EG-Verdrag, de subsidieregeling technische ontwikkelingsprojecten (TOP) aangemeld. Bij brief gedateerd 10 januari 2001, die door de Commissie is geregistreerd op 16 januari 2001, ontving de Commissie aanvullende informatie. De subsidieregeling technische ontwikkelingsprojecten vervangt drie subsidieregelingen 1 en is als zodanig onderdeel van het Nederlandse beleid om het steuninstrumentarium te vereenvoudigen en te stroomlijnen. 1. BESCHRIJVING VAN DE STEUNMAATREGEL Doel van de aangemelde steunregeling is het stimuleren van onderzoeksprojecten bij ondernemingen. Het gaat volgens de Nederlandse autoriteiten hierbij in het bijzonder om 1 Te weten het Besluit technologische ontwikkelingskredieten (TOK), het Besluit kredieten elektronische dienstenontwikkeling (kredo) en de kredietregeling milieugerichte productontwikkeling (MPO). De MPO is per 1 januari 2001 ingetrokken. De TOK en Kredo worden tegelijkertijd met de inwerkingtreding van de TOP ingetrokken. De TOK was laatselijk goedgekeurd door de Commissie in 1994 (SG(94) D/6932; N783/F/93), Kredo was door de Commissie goedgekeurd in 1997 (SG(97) D/1634;N 196/96) en MPO was door de Commissie goedgekeurd in 1997 (SG(97) D 666; N 197/96). Zijne Excellentie De Heer J.J. VAN AARTSEN Minister van Buitenlandse Zaken Bezuidenhoutseweg 67 Postbus NL EB s-gravenhage Wetstraat 200, B-1049 Brussel - België Telefoon: centrale (+32-2) Telex: COMEU B Telegramadres: COMEUR Brussel.

2 projecten te bevorderen, waaraan substantiële technische en financiële risico s zijn verbonden en waarbij ondernemingen voor hun financiering onvoldoende terecht kunnen op de kapitaalmarkt. De subsidieregeling past in het beleid van de Nederlandse overheid om onderzoek en ontwikkeling binnen het bedrijfsleven te stimuleren. De te stimuleren O&O-activiteiten betreffen technische haalbaarheidsstudies en preconcurrentiële ontwikkelingsprojecten. Preconcurrentiële ontwikkeling is gedefinieerd als de omzetting van de resultaten van industrieel onderzoek in plannen, schema s of ontwerpen voor nieuwe, gewijzigde of verbeterde producten, processen of diensten, of deze nu voor verkoop of gebruik zijn bestemd, met inbegrip van de fabricage van een eerste prototype dat niet voor commerciële doeleinden kan worden aangewend. Voorts kan daaronder de conceptuele formulering en het ontwerp van alternatieve processen, producten of diensten worden verstaan en eerste demonstratie- of modelprojecten, voor zover deze projecten niet voor industriële toepassing of commerciële exploitatie kunnen worden gebruikt of geschikt gemaakt. Daaronder wordt niet verstaan routinematige of periodieke wijzigingen van bestaande producten, productielijnen, fabricageprocessen of diensten en andere courante werkzaamheden, zelfs indien deze wijzigingen verbeteringen kunnen zijn. Technische haalbaarheidsstudies betreffen studies voorafgaand aan preconcurrentiële ontwikkeling. Als subsidiabele projectkosten worden uitsluitend in aanmerking genomen de volgende rechtstreeks aan het project toe te rekenen kosten: Arbeidskosten van het betrokken directe personeel; het betreft hier de arbeidskosten van onderzoekers, technici en ander ondersteunend personeel dat zich met het onderzoek bezighoudt; Kosten van aangeschafte machines en apparatuur; Kosten van verbruikte materialen en hulpmiddelen; Andere aan derden verschuldigde kosten; het gaat hierbij kosten van advies en soortgelijke diensten die uitsluitend voor het samenwerkingsproject worden gebruikt, met inbegrip van aangekocht onderzoek, aangekochte technische kennis, octrooien; Extra algemene kosten die rechtstreeks uit de onderzoeksactiviteiten voortvloeien. De steun aan preconcurrentiële ontwikkelingsprojecten wordt gegeven in de vorm van een subsidie van 25% van de subsidiabele kosten van het project. De steun aan kleine en middelgrote ondernemingen kan met 10 procentpunten worden verhoogd. De maximale subsidieomvang per project bedraagt 5 mln. Het betreft een terugvorderbare subsidie. De terugbetaling hangt af van de te realiseren omzet die wordt gerealiseerd met de uit het preconcurrentiële ontwikkelingsproject voortvloeiende of afgeleide productie of dienstverlening. 2

3 De subsidies voor technische haalbaarheidsstudies betreffen subsidies om niet. De steunintensiteit voor technische haalbaarheidsonderzoeken bedraagt 50% van de kosten van de studie. De subsidie is gelimiteerd tot per studie. De regeling is aangemeld voor een periode van 10 jaar vanaf inwerkingtreding van de regeling. Naar verwachting van de Nederlandse autoriteiten zal het aantal begunstigden tussen de 50 en 100 per jaar liggen. Het budget voor de regeling zal jaarlijks worden vastgesteld. Het budget bedraagt NLG 80 miljoen (ongeveer 36,3 miljoen) voor BEOORDELING Door het aanmelden van de regeling hebben de Nederlandse autoriteiten hun verplichting met betrekking tot artikel 88, lid 3, van het EG-Verdrag nageleefd. De financiële hulp aan de begunstigde ondernemingen zal hun positie verstevigen, hetgeen mogelijk kan leiden tot een wijziging van de marktvoorwaarden. Deze versteviging van de positie van de betrokken ondernemingen ten opzichte van andere ondernemingen concurrerend binnen de gemeenschap, moet beschouwd worden als het beïnvloeden van het handelsverkeer, Artikelen 87, lid 1 van het EG-Verdrag en 61, lid 1, van de EER-Overeenkomst zijn daarom van toepassing. Het voorwerp van de aangemelde steun is het stimuleren van O&O-activiteiten, daarom werd zij onderzocht in het licht van de Communautaire Kaderregeling inzake Staatssteun voor Onderzoek en Ontwikkeling (Pb C 45, van 17 februari 1996), hierna genoemd het O&O-steunkader. Deze beoordeling heeft aanleiding gegeven tot het formuleren van de volgende bemerkingen: 1. De definitie van preconcurrentiële ontwikkeling is in overeenstemming met bijlage I, derde gedachtestreepje, van het O&O-steunkader. 2. De Commissie heeft vastgesteld dat de subsidiabele kosten van de steunmaatregel in overeenstemming zijn met de definitie van bijlage II van het O&O-steunkader. 3. De steunintensiteit van preconcurrentiële ontwikkelingsprojecten bedraagt maximaal 25%. Dit strookt met punt 5.5. van het O&O-steunkader. Hierbij zij nog opgemerkt dat in geval van terugbetaling van de steun de steunintensiteit van de projecten feitelijk lager zal liggen. 4. Kleine en middelgrote ondernemingen kunnen een verhoging van de steunintensiteit met 10 procentpunten krijgen. Dit strookt met punt van het O&O-steunkader. 5. De criteria in de regeling om te bepalen wanneer er sprake is van KMO, zijn in overeenstemming met de communautaire definitie van KMO, die de Commissie hanteert in haar aanbeveling van 3 april 1996 (PB L 107 van ). 6. Technische haalbaarheidsstudies voorafgaand aan preconcurrentiële ontwikkelingsprojecten zullen worden aangemoedigd. De steunintensiteit van 50% voor deze studies is in overeenstemming met punt 5.4. van het O&O-steunkader. 3

4 7. De regeling bevat een cumulatiebepaling die er op neer komt dat cumulatie met andere regelingen wordt beperkt tot toegestane steunintensiteit op basis van de onderhavige regeling. Samenloop van steunmaatregelen kan derhalve niet lijden tot het overschrijden van de in het O&O-steunkader genoemde steunplafonds. 8. Nederland heeft zich ertoe verbonden de regeling te onderwerpen aan de regels en communautaire kaderregelingen inzake bepaalde industriële activiteiten, in het bijzonder de activiteiten die verband houden met het EGKS-Verdrag, transport, visvangst en landbouw. 9. Het O&O-steunkader hecht een groot belang aan het stimulerend effect van de O&Osteun. De Nederlandse autoriteiten hebben aangegeven dat naar verwachting ongeveer 90% van de begunstigde ondernemingen zal bestaan uit kleine en middelgrote ondernemingen. Voor de kleine en middelgrote ondernemingen gaat de Commissie er volgens punt 6.4 van het O&O-steunkader van uit, dat er sprake is van een stimulerend effect wanneer de begunstigde een KMO is overeenkomstig de geldende definitie. Om zeker te zijn van de stimulerende werking van de steun voor grote ondernemingen zullen de Nederlandse autoriteiten het stimulerend effect voor elke grote onderneming toetsen. In dit verband hebben zij zich er toe verbonden voor elk van de grote ondernemingen, die aan een project deelneemt, dit stimulerend effect te demonstreren in de jaarlijkse rapportage. De Commissie is derhalve van mening dat aan het vereiste van het stimulerende effect van de steun is voldaan. Voortgaande op het bovenstaande, is de Commissie van opvatting, dat de aangemelde steun binnen het bereik van artikel 87, lid 1, van het EG-Verdrag valt. Het handelsverkeer wordt niet in die mate beïnvloed dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad. De steun kan derhalve worden toegestaan op grond van Artikel 87, lid 3, punt c, van het EG- Verdrag en artikel 61, lid 3, punt c, van de EER-Overeenkomst, aangezien ze voldoet aan de condities gesteld in de Communautaire Kaderregeling inzake staatssteun voor Onderzoek en Ontwikkeling. 3. CONCLUSIE De Commissie heeft derhalve besloten de steunmaatregel als verenigbaar met het EG- Verdrag te beschouwen. De Nederlandse regering wordt verzocht de Commissie jaarlijks een rapport te bezorgen met betrekking tot de aanwending van de steun. Iedere wijziging in de voorwaarden voor de steunverlening dient vooraf gemeld te worden. Wanneer deze brief vertrouwelijke gegevens mocht bevatten die niet aan derden bekend mogen worden gemaakt, wordt U verzocht de Commissie daarvan binnen vijftien werkdagen in kennis te stellen na de ontvangst van dit schrijven. Wanneer de Commissie binnen de gestelde termijn geen met redenen omkleed verzoek heeft ontvangen, neemt zij aan dat U ermee instemt, dat deze brief in zijn geheel wordt 4

5 gepubliceerd. Bedoeld verzoek dient per aangetekend schrijven of per faxbericht te worden gericht aan: Met bijzondere hoogachting, Europese Commissie DG Concurrentie Staatssteun Griffie Jozef II -straat 70 B-1000 Brussel Fax: Voor de Commissie Mario MONTI Lid van de Commissie 5