Uitslag onderzoek. Gemeente en Bezuinigingen. Respondenten: OR-leden en medewerkers

Transcriptie

1 Uitslag onderzoek Gemeente en Bezuinigingen Respondenten: OR-leden en medewerkers Uitgezet via online sociaal netwerken: LinkedIn & Twitter En via ing gemeenten Totaal respondenten: 108 Medium: internet (online enquête) Uitgevoerd augustus/september 2010 Meer informatie over dit onderwerp: Drs. Peter Heijmann, Tel , 1

2 Uitslag onderzoek Gemeente en Bezuinigingen In augustus en september hebben 108 respondenten werkzaam bij een gemeenten meegedaan aan het online onderzoek 'Gemeente en Bezuinigingen;. Hieronder vindt u de uitslag van het onderzoek. Periode: augustus, september 2011 Respondenten: 108 Respondenten: Leden van een gemeentelijke ondernemingsraad en medewerkers gemeenten De grootte van de gemeente waar ik werk is: Minder dan inwoners 18,3 % tot inwoners 58,7 % tot inwoners 5,8 % Groter dan inwoners 17,3 % 2. Ik ben momenteel: Lid van een (centrale) ondernemingsraad 30,8 % Voorzitter van een (centrale) ondernemingsraad 52,9 % Als ambtelijk secretaris verbonden aan een (centrale) ondernemingsraad 5,8 % Gemeentesecretaris 1,9 % Directeur en bestuurder in de zin van de WOR bij een gemeente 0,0 % Werknemer bij de gemeente, geen lid van de ondernemingsraad 8,7 % 3. Is het voor u op dit moment duidelijk hoeveel uw gemeente in de huidige situatie moet bezuinigen? (afgezien van de invloed van toekomstige politieke besluiten) Ja, ik weet voor de komende jaren hoeveel er bezuinigd moet worden 69,6 % Ja, ik weet hoeveel er in 2011 bezuinigd moet worden 14,7 % Het is mij niet duidelijk hoeveel onze gemeente moet bezuinigen 15,7 % 2

3 4. Waar komen de tekorten bij jullie gemeenten vandaan? (meerdere antwoorden mogelijk) Terugloop inkomsten uit grondexploitatie 42,6 % Verminderde inkomsten uit gemeentefonds 95,0 % Terugtredende rijksoverheid 44,6 % Extra genoemd wordt: 1. Korting rijk WMO en BUIG 2. Toename van uitgaven die niet begroot 3. Krimp bevolking 4. Toename uitgaven met name WMO en WWB 5. Noodzakelijke aanvullingen reserves 6. fors hogere bijstandsuitgaven; teruglopende legesopbrengsten 7. Wens tot grote bouwprojecten 5. Is uw gemeente al bezig met het opstellen van bezuinigingsplannen vooruitlopend op de Haagse Politiek? Nee, de gemeente wacht af wat de "Haagse" Politiek gaat beslissen 7,8 % De plannen zijn deels bekend gemaakt 73,5 % Ja, de plannen zijn al openbaar gemaakt 18,6 % 6. Is uw gemeente al bezig met het uitvoeren van bezuinigingsplannen vooruitlopend op de Haagse Politiek? Ja, we waren al voor 2010 bezig met bezuinigen en zetten dit door 30,7 % Ja, we hebben dit jaar al de eerste concrete maatregelen genomen 43,6 % Nee, we wachten met concrete maatregelen tot we weten wat de politiek in september 14,9 % gaat beslissen Nee, we gaan in 2010 geen concrete maatregelen nemen in het licht van de begroting 8,9 % 2011 Nee, voorlopig gaan we nergens concreet op bezuinigen 2,0 % 3

4 7. Op welk gebied gaat bij uw gemeente waarschijnlijk het meest bezuinigd worden? Personeel intern 12,5 % De bedrijfsvoering 30,7 % Jeugd en onderwijs 0,0 % Zorg en welzijn 11,4 % Openbaar groen 0,0 % VROM 3,4 % Brandweerzorg 0,0 % Gemeentelijke takenpakket (burger krijgt versobering dienstverlening en service) 10,2 % ICT 0,0 % Werk en inkomen (o.a. aanpak werkloosheid) 1,1 % Gebouwen en wegen (aanleg en onderhoud) 3,4 % Inhuur van externen 27,3 % Extra genoemd wordt: 1. Eerst intern dan dienstverlening/beleid 2. Kwaliteit openbare ruimte (groen, schoon, heel) 3. Over de hele linie 4. Administratieve maatregelen 5. Ook personeel intern 6. Efficiënter werken op allerlei gebied en inkomsten verhogen 8. Hoe wordt in uw gemeenten bezuinigd? Kaasschaafmethode 24,2 % Terugbrengen van de kosten 54,7 % Snijden in de uitgaven 69,5 % Uitbesteden 12,6 % Extra genoemd wordt: 1. Snijden in de uitgaven en terugbrengen van de kosten. Uitbesteden wordt overwogen. Er vindt op dit moment een reorganisatie plaats binnen onze gemeente, die op langere termijn mogelijk ook tot terugbrengen van de kosten kan leiden. 2. Schrappen/uitstellen beleid en projecten. 3. Kerntakendiscussie 4. Inkomsten verhogen 9. Heeft de (centrale) ondernemingsraad invloed op het bezuinigingsproces? Nee, de (centrale) ondernemingsraad wordt slechts voor de vorm betrokken bij het 6,4 % besluitvormingsproces Nee, de (centrale) ondernemingsraad wil niet betrokken worden bij het 16,7 % besluitvormingsproces over de vraag hoeveel te bezuinigen, maar wel over de gevolgen voor het personeel daarvan Ja, in zeer beperkte mate kan de (centrale) ondernemingsraad nog invloed uitoefenen 48,7 % Ja, de (centrale) ondernemingsraad heeft een belangrijke rol in het proces 14,1 % Ja, de (centrale) ondernemingsraad wil hierin een initiërende en structurele rol vervullen 14,1 % 4

5 10. Welke rol speelt de (centrale) ondernemingsraad bij het ontwikkelen van het bezuinigingsbeleid? Zodra het bezuinigingsbeleid door de gemeente is opgesteld gaan wij als (centrale) 40,3 % ondernemingsraad kijken of er punten zijn waar wij actie op moeten ondernemen De (centrale) ondernemingsraad heeft een initiërende en adviserende rol over de 39,0 % personele gevolgen tijdens het opstellen van het bezuinigingsbeleid De (centrale) ondernemingsraad kan alleen nog advies uitbrengen of al dan niet 20,8 % instemmen met de mogelijke personele gevolgen van de voorgenomen bezuinigingsmaatregelen Het is mij onduidelijk welke rol de (centrale) ondernemingsraad heeft 0,0 % 11. Welke invloed heeft de relatie tussen de gemeentesecretaris/directeur-wor-bestuurder en de (centrale) ondernemingsraad op het besluitvormingsproces rond de bezuinigingen? Geen invloed 3,9 % Weinig invloed, het managementteam heeft de besluiten al voorgebakken en er valt toch 14,3 % niet zoveel meer aan te veranderen Weinig invloed, de politiek (het College) beroept zich in deze op het primaat van de 36,4 % politiek Grote invloed, de gemeentesecretaris overlegt met de (centrale) ondernemingsraad over 28,6 % de vraag welke rol de OR kan spelen tijdens het proces Ik kan deze invloed niet benoemen 16,9 % 12. Wat zou de (centrale) ondernemingsraad graag anders willen zien m.b.t. uw relatie tot de gemeentesecretaris/directeur-wor-bestuurder?(meerdere antwoorden mogelijk) De (centrale) ondernemingsraad wil eerder betrokken worden bij de besluitvorming 19,7 % De (centrale) ondernemingsraad wil van meet af aan structureel meedenken en praten 44,7 % (leidende coalitie) De (centrale) ondernemingsraad wil meer informatie ontvangen 14,5 % De (centrale) ondernemingsraad wil meer ruimte krijgen om van toegevoegde waarde te 22,4 % kunnen zijn De (centrale) ondernemingsraad wil meer overleg over de voorgenomen besluiten 10,5 % De (centrale) ondernemingsraad wil meer overleggen/onderhandelen over de te nemen 14,5 % besluiten We zouden niets willen veranderen aan de relatie tussen (centrale) ondernemingsraad en gemeentesecretaris/directeur-wor-bestuurder 32,9 % 13. Welke rol zou u als (centrale) ondernemingsraad willen hebben inzake de gevolgen voor personeel en organisatie tijdens de bezuinigingen? (meerdere antwoorden mogelijk) Strategische rol 30,7 % Meedenkende en initiërende rol 74,7 % Ondersteunende rol 10,7 % Procesbewaker 22,7 % Procedurebewaker 14,7 % Bepalende rol: zonder positief advies (centrale) ondernemingsraad gaat de voorgestelde bezuiniging niet door 25,3 % 5

6 14. Wat betekent het primaat van de politiek inzake het bezuinigingsvraagstuk voor de (centrale) ondernemingsraad? De (centrale) ondernemingsraad heeft weinig invloed want er is al, ook voor de gevolgen 17,8 % voor de medewerkers, heel veel ingevuld Alleen de hoogte van de bezuinigingen is vastgesteld, de OR heeft nog veel invloed op 37,0 % het bezuinigingsbeleid en de wijze waarop de negatieve gevolgen worden opgevangen. De (centrale) ondernemingsraad wordt slechts ritueel en op een (te) laat tijdstip bij de 11,0 % gevolgen van het bezuinigingsbeleid betrokken De (centrale) ondernemingsraad zit op verzoek van de WOR-bestuurder al voorin het 11,0 % proces De (centrale) ondernemingsraad zit, door eigen initiatief al voorin het proces 23,3 % 15. Wie zouden er om de tafel moeten zitten als er gekeken wordt hoe de bezuinigingen vorm gegeven moeten worden binnen de gemeente? (meerdere antwoorden mogelijk) Gemeentesecretaris 74,3 % Directeur-WOR-bestuurder 60,8 % (centrale) Ondernemingsraad 90,5 % Portefeuillehouder P&O 58,1 % Manager/Directeur P&O 43,2 % Seniorenconvent (Raad) 16,2 % Het GO 45,9 % 16. Op welke manier krijgt de (centrale) ondernemingsraad op dit moment de meeste informatie aangeleverd over de bezuinigingen, plannen erover en de gevolgen voor de medewerkers ervan binnen de gemeente? In het overleg met de gemeentesecretaris/directeur-wor-bestuurder 76,7 % In het overleg met het management/communicatie-/directieteam 4,1 % Via het informeel overleg 12,3 % Formeel via de regels van de WOR 6,8 % Via signalen uit het werkoverleg 0,0 % 17. Wat zou u anders willen zien aan deze informatiestroom? (meerdere antwoorden mogelijk) Ik zou de informatie via een ander kanaal willen ontvangen 1,3 % Ik zou de informatie in een eerder stadium willen ontvangen 30,7 % Ik zou de informatie structureel willen ontvangen (dat is nu niet het geval) 22,7 % Ik zou meer achtergrondinformatie willen ontvangen 37,3 % Ik zou de informatie ongekleurd willen ontvangen 5,3 % Ik zou ook plannen, voornemens en informatie van het College willen ontvangen 33,3 % Ik ben tevreden met de huidige informatiestroom 36,0 % 18. Van welk(e) recht(en) zal de (centrale) ondernemingsraad zeer waarschijnlijk gebruik gaan maken tijdens het proces rond de bezuinigen? (meerdere antwoorden mogelijk) Het adviesrecht 90,7 % Het instemmingsrecht 46,7 % Het initiatiefrecht 28,0 % Het informatierecht 41,3 % Geheimhoudingsplicht maar wel met een tijdsafspraak 12,0 % 6

7 Tweede volzin Primaat Politiek (adviesrecht OR over gevolgen personeel) 22,7 % 19. Welke rol heeft de (centrale) ondernemingsraad vooral als de bezuinigingen uitgevoerd gaan worden? Meedenken en praten in de strategische- en de uitvoeringsfase 39,2 % Controleren en toetsen van afspraken 29,7 % Stimuleren van de uitvoering van afspraken 2,7 % Controle naleving van het sociaal plan/statuut 21,6 % Behandelen van klachten van de medewerkers 4,1 % Informeren en mobiliseren van de medewerkers 0,0 % Evalueren van de effecten van de genomen maatregelen 2,7 % 20. Gemeenten willen klantgerichter gaan werken. Wat is volgens u het effect van de bezuinigingen op het klantgericht inrichten van de gemeente? De bezuinigingen hebben hier geen invloed op 8,2 % De bezuinigingen maken het moeilijker om onze gemeente klantgerichter in te richten 43,8 % De bezuinigingen maken het onmogelijk om klantgericht te kunnen werken 1,4 % De bezuinigingen geven de gemeenten aanleiding tot voornemens over intergemeentelijk samenwerken en/of onder regie te gaan werken 46,6 % 21. Is intergemeentelijke samenwerking een oplossing voor de bezuinigingen? Ja, intergemeentelijke samenwerking betekent besparen op de kosten 8,1 % Ja, intergemeentelijk samenwerken bevordert de effectiviteit en professionaliteit en 32,4 % vermindert de kwetsbaarheid Nee, intergemeentelijke samenwerking is juist een financiële investering 8,1 % Ja en nee, intergemeentelijke samenwerking betekent bezuinigen op het ene en hogere kosten voor het andere 51,4 % 22. Voor wie is het bezuinigingsproces open en transparant? (meerdere antwoorden mogelijk) De inwoners 14,1 % De bedrijven en instellingen in de gemeente 14,1% % De eigen medewerkers 35,2% % Politiek (College en Raad) en het management 74,6% % Het bezuinigingsproces is niet open en transparant 29,6% % 23. Op welke vragen wilt u graag antwoord krijgen m.b.t. (de gevolgen van) het bezuinigingsproces? (meerdere antwoorden mogelijk) De hoogte van de bezuinigingen en een mogelijk tijdpad 54,8 % De gevolgen voor organisatie en medewerkers 93,2 % Hoe weet ik op welk gebied de gemeente het beste kan bezuinigen en doet zij dat ook? 34,2 % Wat wordt/is de rol van de (centrale) ondernemingsraad in het bezuinigingsproces? 32,9 % Wat worden/zijn de taken van de (centrale) ondernemingsraad in het 30,1 % bezuinigingsproces? Hoe kan de (centrale) ondernemingsraad zijn invloed op de bezuinigingen bewaken of 53,4 % vergroten? Hoe kan ik de (centrale) ondernemingsraad een initiërende en actieve rol in het proces gaan spelen? 34,2 % 7

8 Extra genoemd wordt: Wat zijn de doelstellingen en worden die ook gehaald? Dit onderzoek is via internet uitgevoerd in opdracht van Peter Heijmann, Corinne van Veen, Dick van de Velde en Dick Onvlee. Uitgelicht Gemeenten Peter Heijmann werkt o.a. voor de OR-en van de gemeenten Best, Boekel, Coevorden, Cuijk Druten, Emmen, Geldrop-Mierlo, Heerlen, Landgraaf, Maarn, Menaldumadeel, Millingen aan de Rijn, Nuenen, Son en Breugel, Beek-Ubbergen, Valkenswaard, Veldhoven en Vlagtwedde Peter Heijmann heeft een economische achtergrond via de SPD I en II diploma s en heeft daarbij organisatiesociologie aan de KU te Nijmegen gestudeerd. Hij is in management- en P&O-functies werkzaam geweest in de marktsector en bij de Rijks- en decentrale overheid. Momenteel is hij, als zelfstandig adviseur, werkzaam op het gebied van arbeidsverhoudingen en medezeggenschap. Hij treedt bovendien op als cursusleider bij Cintea, een GBIO-erkend cursusinstituut. In deze hoedanigheid fungeert hij als samensteller van diverse cursussen, docent/trainer en coach en adviseur van ondernemingsraden. Hij geeft bovendien inleidingen op het gebied van medezeggenschap en arbeidsverhoudingen en schrijft ook over deze materie (o.a. Gids Europese Medezeggenschap en Wegwijs in de WOR). Hij is daarnaast vakbondschooldocent bij de overheidsvakbond CNV, publieke zaak. Over Cintea Sinds 1997 is Cintea bij organisaties actief als partner in veranderingsprocessen. Cintea is een groep van zelfstandige trainers, coaches, mediators en adviseurs die samenwerkt vanuit verschillende disciplines. Wij delen onze visie op veranderingsprocessen en zetten onze aanvullende kwaliteiten in om mensen en organisaties in beweging te brengen. Cintea heeft zich gespecialiseerd in Medezeggenschap en is GBIO-erkend. Meer informatie over het onderzoek of over dit onderwerp: : Dhr. Peter Heijmann Specialist Medezeggenschap Intergemeentelijke Samenwerking 8

9 Mob