Schema tijd en organisatie

Transcriptie

1 Schema tijd en organisatie Soort les Tijdsduur Organisatie Benodigdheden Les 1/ introductie Klassikale introductie met: Voorlezen in boek Oorlog zonder vader (terugkerend onderdeel) Leren koffer bekijken (indien beschikbaar) + foto kinderen Letterie PowerPoint 1 over oorlog algemeen met film over Frank Letterie (20min) A3 foto s bekijken Oorlogsplekken pinnen op plattegrond Les 2/ introductie/ Opstart benefietactie voor Struikelstenen: EXTRA inzamelacties bedenken Les 3/ circuit Klassikale intro- PowerPoint 2 daarna werken in groepjes in circuit Les 4/ circuit Les 5 EXTRA 6 gastles/ excursie Les 7 Creatieve verwerking/ Beeldende les Les 8 Klassikale intro-powerpoint 3 daarna werken in groepjes in circuit Stellingen /debat in de klas: Goed of fout in oorlogstijd! 1)Fiets excursie met Fietsgilde 2) workshop bij Grafisch Atelier (kan aansluiten bij les 6 Vredesposter ) PowerPoint over Herdenken en herdenkingsmonumenten Triolet-gedicht maken Poëzie-poster maken, met vredessymbool uit circuit 4 Afronding benefietactie Ervaringen delen in kringgesprek Bespreken Poëzieposter/triolet 50 tot 60 min Voorleesboek Oorlog zonder vader, van Martine Letterie Leren koffer (indien beschikbaar) Digibord + PowerPoint 1 : zie docentenhandleiding in yurls 6 x A3 foto s Kopspelden + plattegrond Hilversum (of geprinte plattegrond Hilversum op A3: zie handleiding) min + kleine groepjes Opdrachtkaart gekopieerd 60 minuten Introductie klassikaal Kiezen + in groepjes in hoeken 60 min Introductie klassikaal Kiezen + in groepjes in hoeken min klassikaal stellingenspel dagdeel Ouders ter begeleiding Reserveren via 90 min (PowerPoint) Individueel (Gedicht en poster maken) Digibord + PowerPoint 2 Zie de omschrijving van de hoeken. Deze les kan meerdere keren gedaan worden. Opdrachtkaarten gekopieerd Digibord + PowerPoint 3 Zie de omschrijving van de hoeken. Deze les kan meerdere keren gedaan worden. Opdrachtkaarten gekopieerd Afhankelijk van excursie Digibord + PowerPoint 4 2 dichtbundels (in erfgoedkist) Opdrachtkaart triolet-gedicht gekopieerd klassikaal Tip: klas- of schoolbrede activiteit bij eindpresentatie voor ouders 1

2 Schema projectopzet Les Wat Erfgoedkist/computer via yurls/ Vooraf, klassikaal Les 1 Introductie klassikaal Les 2 introductie Tweetallen of viertallen Introductie project Hilversum in de Tweede Wereldoorlog Excursies reserveren Uitleg hoe oorlog in Hilversum was, m.b.v. : 1) voorleesboek - doorlopend 2) koffer bekijken +foto kinderen Letterie + andere originele materialen uit de oorlog 3) PowerPoint 1, met film- en geluidsfragmenten. incl. film Frank Letterie (20 min) 4) A3 foto s bespreken en ophangen in de klas 5) plattegrond-opdracht: oorlogsplekken op kaart pinnen (kan ook in circuit: zie opdrachtkaart) Klas zamelt geld in als benefietactie om struikelsteen(en) te realiseren voor een joodse persoon of familie, een verzetsstrijder of ander WOII slachtoffer uit Hilversum voorleesboek Oorlog zonder vader (loopt door tijdens hele project) (in erfgoedkist) (tip: begin tijdig met voorlezen) Reserveer tijdig een datum voor de fietsexcursie met Fietsgilde!! En ouders ter begeleiding. Idem voor eventueel andere workshops: workshop Webdetective bij Bibliotheek Hilversum workshop hoogdruk bij Grafisch Atelier Brief meegeven voor ouders (zie doc.handl) Alles in erfgoedkist: oude koffer (indien beschikbaar) foto in lijstje met 3 kinderen Letterie 6 foto s A3 met info op achterzijde Plattegrond-opdracht: plattegrond Hilversum op A3 (printen>zie digitale docentenhandleiding) + ophangen kopspelden (in erfgoedkist) Lees handleiding over Benefietactie Adopteer een Struikelsteen opdrachtkaart printen In erfgoedkist A3 foto struikelstenen: om op te hangen Voorlezen boek Oorlog zonder vader Het is voor het project zeer wenselijk dat voorafgaand aan het project of gelijktijdig met de uitvoering van het eerste deel het hele boek voor te lezen aan de klas. De leerlingen: kennen het begrip erfgoed; kennen de geschiedenis van Hilversum in de Tweede Wereldoorlog; kunnen een voorwerp omschrijven en de historische waarde benoemen; kunnen zich inleven in het leven van Frank Letterie; Leerlingen kunnen in een groep overleggen, taken verdelen, ideeën uitwisselen, compromissen sluiten en tot besluiten komen. 2

3 Les Wat Erfgoedkist/computer via yurls/ Les 3 originele oorlogskrant laten zien (in Introductie erfgoedkist/in grote lijst) klassikaal doornemen Les 3 Circuit- PowerPoint 2: Oorlog, wat betekende dat? Over: onderduiken, vervolging van joden, communisten, geestelijk gehandicapten, het verzet, illegale kranten, enz. Als er een kleine afbeelding van een film bord in de dia staat, dan kunt u daarop klikken. Hierna volgt een film. Als er een microfoon staat, dan moet u even zoeken naar het driehoekje om het geluidsfragment te starten. Onderduiken op school. (computer, meten, rekenen, technisch tekenen) De leerlingen kijken op naar een filmpje en foto s over schuilplaatsen. Extra: Leerlingen ontwerpen een schuilplaats die gebouwd zou kunnen worden in school. Leerlingen bedenken waar de schuilplaats in school past: ze lopen rond door school. Leerlingen tekenen de schuilplaats op ruitjespapier, 2- of 3-dimensionaal. Ze geven de maten van schuilplaats. Leerlingen maken een lijst met dagelijkse voorwerpen die in de schuilplaats opgeborgen worden. Opmerking: er staan veel oude foto s en informatie in deze PPT. Te veel om alles te doen. Dus lees vooraf de PPT goed door en kies wat u aan de leerlingen vertelt! Computer/internet Meetlint Tekenpapier A3, of ruitjespapier Potlood (eventueel kleurpotloden) Liniaal Bedenk vooraf of er plekken zijn in school waar leerlingen NIET mogen komen, ivm Extra Opdracht zoeken onderduikplek. Les Wat Erfgoedkist/computer via yurls/ Leerlingen leren over dagelijks leven in de Tweede Wereldoorlog in Hilversum Leerlingen hebben een historische basis om daarna zelfstandig in kleine groepjes te werken aan circuitthema s Voor leerkracht om zich in te lezen Leerlingen vergelijken historische film en foto s Leerlingen ontwerpen een schuilplaats door te meten, rekenen en tekenen Rekenen: drie dimensionaal inzicht/meetkunde Kunstzinnige vorming: tekenen Leerlingen verplaatsen zich in onderduiksituatie, en denken logisch na om boodschappenlijst te maken om te overleven 3

4 Individuele opdracht Kranten (schrijven) analyseren van vier historische oorlogskranten, over veranderingen in dagelijks leven in en ná de oorlog Extra: kleine ruiladvertentie schrijven Symbolen van oorlog en vrede (tekenen-ontwerpen) Deze circuitles bestaat uit drie opdrachten: 1. Kijken naar (historische) foto s waarop de swastika in meerdere betekenissen voorkomt. 2. Lijst met symbolen over vrede en oorlog beoordelen en benoemen. 3. Schets of uitgewerkt ontwerp maken van een vredessymbool. Oorlogsplekken op de kaart plattegrond-opdracht: oorlogsplekken op kaart pinnen (ook klassikaal te doen: zie les 1) 3 historische kranten A3 (geplastificeerd) 1 historische krant A5 (=klein formaat) (dubbel) tekenpotlood, kleurpotloden, stiften, krijt Voorbereiding Vraag 3 is de op les 7, waarin leerlingen een poëzie poster over vrede ontwerpen. U kunt ervoor kiezen om bij hier snelle schetsen te laten maken, of juist een uitgewerkte tekening. Opdrachtkaart Grote plattegrond van Hilversum op prikbord, doosje kopspelden Bepaal vooraf hoeveel straten uit de lijst elk groepje mag opzoeken en opspelden. De leerlingen bekijken, vergelijken en analyseren de inhoud van vier historische kranten De leerlingen bekijken advertenties waardoor ze inzien hoe het dagelijks leven in de oorlog verder gaat. Leerlingen beoordelen of een symbool staat voor oorlog of vrede, en geven hun eigen uitleg aan de betekenis vanuit kennis of vanuit hun eigen associatie met het beeld. Kunstzinnige vorming: beoordelen symbolische waarde, tekenen. Leerlingen ontwerpen zelf een vredessymbool en geven uitleg en motivatie bij dit symbool. Nederlands: schriftelijke vaardigheden als beoordelen en motiveren met argumenten. Leerlingen krijgen overzicht van de plekken waar iets is gebeurd in de oorlog, en waar hun eigen school en huis is. Leerlingen kunnen zelfstandig een straatnaam opzoeken op een plattegrond 4

5 Les 4 Introductie doornemen Les 4 Circuit- PowerPoint deel 3: brandstoftekorten en honger. Foto s en informatie over laatste jaren van de oorlog waarin brandstoftekorten en honger de bevolking troffen. Brandstoftekort (computer + collage) Historische bronnen opzoeken in over alternatieven voor schaarse brandstof, t.b.v. vervoer, koken en warmte. Extra: collage maken + uitdenken alternatieve brandstoffen en energiezuinige apparaten Bonkaart (origineel): Blokkade, informatiekrant over voedselvoorziening, okt 1941 (origineel) Opmerking: er staan veel oude foto s en informatie in deze PPT. Lees vooraf de PPT goed door en kies wat u aan de leerlingen vertelt! computer/internet Extra: Reclamefolders van winkels zoals de Hema, Blokker, Action, Marskramer, BCC, Gamma, Praxis, Mediamarkt, V&D A3 papier lijm, schaar Leerlingen leren over dagelijks leven in de Tweede Wereldoorlog in Hilversum Leerlingen hebben een historische basis om daarna zelfstandig in kleine groepjes te werken aan circuitthema s Voor leerkracht om zich in te lezen Leerlingen vergelijken film en foto s Leerlingen verdiepen zich in alternatieve brandstoffen Leerlingen bedenken energiezuinige alternatieven voor elektrische apparaten. Les 5 EXTRA/Verdieping Fietsen met honger (computer, rekenen) Origineel bonnenboekje bestuderen: wat was hiermee allemaal te koop? uitrekenen welke energiebehoeften elk mens heeft. vergelijken hoe dat was in hongerwinter EXTRA: tabel lezen, foto s kijken, enz Eten in Oorlogstijd: Veel, net genoeg, te weinig (analyseren) uitzoeken hoe de voedselsituatie in de oorlog veranderde door 3 recepten voor kerriesoep te vergelijken Goed of fout? Klassikale les met stellingen + debat, over wat in oorlogstijd goed is, en wat fout is. nadenken over keuzes die mensen maken in oorlogstijd computer/internet A3 foto met verzameling bonkaarten A4 fotolijstje met originele bonkaart boek De Hongerwinter 1944/1945 (voor extra beeldmateriaal) 3x A4 informatiebladen over kerriesoep, uit 3 periodes: 1930, 1942,1945 (=hongerwinter). GEEN opdrachtkaart Vijf stellingen plastic lint plakband Les Wat Erfgoedkist/computer via yurls/ Leerlingen berekenen de vereiste energiebehoefte en energie-inname a.d.h.v. kilocalorieën, tijdens de hongerwinter n.a.v. de honger-fietstocht die Frank Letterie maakte naar Koekange in Drenthe. Leerlingen beseffen de waarde van eten. Leerlingen krijgen inzicht in de ontwikkeling van de voedselsituatie tijdens de oorlog. Leerlingen maken kennis met historische teksten en recepten. Nederlands: argumenten geven voor je mening, debatteren a.d.h.v. stellingen Burgerschap: voor je mening uitkomen Geschiedenis: WOII, specifiek dilemma goed of fout, verzet en collaboratie 5

6 Les 6 Fiets-excursie/ Les 7 Herdenken Creatieve verwerking/ Beeldende les individueel EXTRA/ individueel Les 8 EXTRA Benefiet-actie Adopteer een struikelsteen Les 8 Afronden Kijken naar + luisteren over overblijfselen van plekken en gebouwen die belangrijke rol in de oorlog speelden foto maken voor poëzie-poster (les 7) interviewen/vragen stellen aan fietsgids PowerPoint deel 4:vrede en herdenken Wat is herdenken, en wat zijn herdenkingsmonumenten? A. Triolet-gedicht maken adhv oorlogsherdenkingsmonumenten in Hilversum B. Poëzieposter maken waarin 2 lesonderdelen zijn verwerkt: Eigen vredessymbool (circuit les 2) en trioletgedicht (les 5a) Deze activiteit kan ook bij het Grafisch Atelier gedaan worden Uitvoeren activiteiten benefietactie Bekendmaking eindstand Overleg met Stichting Struikelstenen over plaatsing steen Ervaringen delen in kringgesprek Bespreken van de Poëzieposter Organisatie is in handen van het Fietsgilde. De fietsgidsen halen de klas bij school op. Reserveer tijdig een datum voor de fietsexcursie!! Regel tijdig ouders ter begeleiding. Brief meegeven voor ouders (zie handleiding Praktisch: Klas moet zijn opgedeeld in groepjes van max. 10 tot 12 leerlingen. Per groepje rijdt 1 fietsgilde-gids voorop + 1 ouder/leerkracht achterop. GEEN opdrachtkaart dichtbundel Dichterbij Anne dichtbundel Geluid van Vrede Leerlingen zien met eigen ogen de plekken in Hilversum die herinneren aan de oorlog. Ze stellen vragen aan de gids Leerlingen worden bewust dat er voor het herinneren van bijzondere zaken, herdenkingsmonumenten gemaakt worden. Print opdrachtkaart Triolet Leerlingen beschrijven hun gevoel, ervaring en gedachten over herdenken in een gedicht A3 of A2, stiften, kleurpotloden, Eigen vredessymbool (uit circuit symbolen, les 3) Triolet-gedicht (uit les 7) OF: workshop bij Grafisch Atelier regelen. Leerlingen verwerken wat ze geleerd hebben in deze lessen in een poster over vrede. Leerlingen verwerken het symbool dat ze tekenden bij les 2 + trioletgedicht hierin. Afronden geldinzamelingsactie Vervolgstappen zetten richting stichting Struikelstenen Het geleerde verwoorden, samenvatten 6