1.11. Beslechting burenconflicten: een groeimarkt. José van den Berg Makiri Mual

Transcriptie

1 1.11 Beslechting burenconflicten: een groeimarkt José van den Berg Makiri Mual

2 BUURTBEMIDDELING grenzen en kansen José van den Berg (Buurtbemiddeling Utrecht) Makiri Mual (Prisma Praktijk A dam/utrecht)

3

4 Conflicten Functie conflicten: leiden naar verandering Herstelgerichte aanpak Randgevallen Strafrecht J

5 Piramide Utrechts model

6 Uitgangspunten en vormen Burgerparticipatie Empowerment Herstelrechtelijke basis (voorafgaand of naast strafrecht) Voorbeelden herstelgerichte aanpak: Regie terugnemen over je eigen conflicten Vreedzame Stad, schoolmediatoren, Jongerenrechtbanken, Eigen Krachtcentrale, restorative circles, Geweldloze communicatie, Deep democracy J + M

7 Verwijsroute lichte gevallen Zelfmelders 50% Politie 14% Gemeente 18% Corporaties 14% Buurtteams etc. 4% J

8 NU: Buurgeschillen een groeimarkt Spanningsveld vrijwillige buurtbemiddelaar professionele mediator Voorbeeld: Utrecht 60% (MfN) mediator Soms uitsluiting van mediators Soms is eigenwijsheid en ervaring van de mediator zeer welkom Mediators maken werk van vrijwilligheid: beloning vlieguren, intervisie-punten en andere pe-punten Coördinatoren profiteren van ingebrachte professionaliteit J + M

9 Risico s en contra-indicaties De zorgvraag en (acute)psychiatrie ofwel kan de vrijwilliger aan het werk als er sprake is van psychiatrie? De zorgvraag en (dreigend) juridisering ofwel hoe hulpverlening organiseren in geëscaleerde conflicten? J

10 KADERS INTERVENTIEMOGELIJKHEDEN VERRUIMD LOKALE REGELINGEN GERICHT OP LEEFBAARHEID (EIGENAAR ALS PARTIJ) NIEUWE WETGEVING M.B.T. PRIVACY J + M

11 Wet aanpak woonoverlast Artikel 151d Gemeentewet De Raad kan bij verordening de burgemeester de bevoegdheid verlenen tot oplegging van een last onder bestuursdwang aan degene die een woning of een bij die woning behorend erf gebruikt, indien door gedragingen in of vanuit die woning of dat erf en omwonenden ernstig worden gehinderd J + M

12 BETEKENIS Het is een nieuw instrument voor de gemeente waarmee ernstige overlast kan worden aangepakt Het instrument fungeert als ultimum remedium Het is te gebruiken bij allerlei soorten overlast zowel bij koop- als bij huurwoningen Opleggen van een gedragsaanwijzing (verbod of gebod) Sanctie (geldboete) M

13 Implementatie: regiehouder? Uithuisplaatsing Gedragsaanw ijzing Buurtbem iddeling Part ij A e n B J + M

14 LOKAAL BELEID: LEEFBAARHEID BELEIDSNOTITIE EN BELEIDSREGELS WONINGSPLITSEN EN OMZETTEN (collegebesluit van 8 december 2015, met wijzigingen na raadsvergadering 26 november 2015 ) Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Utrecht; gelet op artikel 4:81 van de Algemene wet bestuursrecht M

15 BETEKENIS Praktijk: wisselende groepen huurders Lastig juiste gesprekspartner te vinden Maakt ook de eigenaar verantwoordelijk Duurzamer afspraken en oplossingen M

16 Wet en regelgeving Per 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat er vanaf die datum dezelfde privacywetgeving geldt in de hele Europese Unie (EU). De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) geldt dan niet meer. M

17 BETEKENIS Huidige situatie noopt tot samenwerking tussen ketenpartners Uitwisseling gegevens essentieel Aanwijzing case-manager/regiehouder Beperkingen / voorwaarden gegevensuitwisseling achterstand in informatie: informatie ophalen bij cliënten nieuwe convenanten met gemeente/politie etc. M

18 PRAKTIJK

19 Burenconflict en openbare orde

20 Aanpak: van vrijwillig naar dwang Wat speelt er? Zorgvraag én risicoanalyse! Adequaat uitvragen van de situatie (de-escalatie) Passende interventie gebaseerd op: zelfoplossend vermogen, empowerment, systeemgrootte, machtsbalans bij partijen, compos mentis, contra-indicaties etc. Opschalen wanneer nodig Samenwerking met belanghebbenden Woningbouw, Buurtteams, Veilig Thuis etc. ( zorgkaart ) M

21 BUURTBEMIDDELING? Casus 1: Dementie en vervuiling Gevalsbeschrijving Buur-A en Buur-B Mogelijkheden van buurtbemiddeling Grenzen van de interventie J + M

22 Enorme stankoverlast in het trappenhuis. Daarnaast gebruikt de onderbuurvrouw haar tuin als hondentoilet. Op het balkon is er dus ook sprake van stankoverlast. Door de hondendrollen wordt gewoon heen gelopen en de sporen liggen dus ook in de brandgang. Moet dus altijd oppassen dat ik zelf niet in de poep trap. Tevens liggen er in de tuin vuilniszakken, terwijl deze in de ondergrondse containers gedeponeerd zouden moeten worden. Deze trekken uiteraard ongedierte aan.

23 MEDIATION (IN STRAFZAKEN)? Casus 2: Afgedaan maar niet afgekoeld Gevalsbeschrijving geëscaleerde burenruzie Buur-A en Buur-B Mogelijkheden van buurtbemiddeling Grenzen van de interventie M

24 Bij een ruzie tussen buurjongens (10) molesteert de een de skateboard van de ander. De vader van de een ziet dan en geeft de dader een oorvijg. Deze jongen vertelt het weer aan diens vader en die stormt naar buiten en deelt een droge klap uit (zonder blijvend letsel). Beiden doen aangifte. De officier van justitie seponeert (sepot 71, medeschuld door benadeelde). Klinkt als geregeld! Maar zowel ouders als kinderen kunnen elkaar niet ontlopen.

25 Woningbouw ggz Buurtteam Bemiddelaar (straf)mediator CONFLICT- SYSTEEM Veilig Thuis - SAFE Veiligheidshuis Wijkagent Reclassering J + M

26 Hoe om te gaan met grensgevallen? te zware (psychiatrische) problematiek tussen wal en schip (bijv. afgestraft, (voorwaardelijk) sepot, multiproblem gezinnen) afstemming samenwerkingsverbanden waken voor te zware zaken, voorkomen dat vrijwilligers worden overbelast bewaken grens vrijwilliger professional (privacy, professionaliteit) J + M

27 CONCLUSIE Toename moeilijke gevallen Samenhang andere maatschappelijke ontwikkelingen Meer psychiatrische gevallen op straat Toename complexiteit problematiek Grenzen hulpverlening Buurtbemiddeling in zicht toename complexiteit = vraag om professionaliteit = kans voor de professionele mediator M

28 EN BROODWINNING Kansen voor de mediator in privé-conflicten : toevoeging Raad voor Rechtsbijstand (affiniteitscode M410 privéconflicten) grote vraag naar professionele bemiddelaars/mediators bij andere ketenpartners op eigen initiatief: zie keten Voorbeeld: Utrechts Vreedzame Stad Hulpverlening bij burengeschillen is regionaal en lokaal anders verankerd. M

29 Woningbouw ggz Buurtteam Bemiddelaar (straf)mediator CONFLICT- SYSTEEM Veilig Thuis - SAFE Veiligheidshuis Wijkagent Reclassering M

30 Take home message: José: het Utrechts Piramidemodel voor aanpak van buurconflicten maakt het mogelijk dat conflicten adequaat worden ingeschaald. Het voorkomt dat de vrijwillige buurtbemiddelaar taken gaat uitvoeren van de professional. Tevens beoogt het model te voorkomen dat gevallen (vanwege de contra-indicatie) tussen wal en schip raken. Makiri: Zoek de verbinding tussen bestaande professionele hupverlening en voeg daar een interventie aan toe, nl. de professionele mediator (in strafzaken). De mediator is als regisseur in staat om te verbinden tussen de buurt, de maatschappelijke hulpverlening (buurtbemiddeling) en het politie- en justitieel kader. Mediation is beslechten door te verbinden! J + M

31 DANK VOOR UW AANWEZIGHEID Voor meer informatie kunt u contact zoeken met ons Mevrouw José van den Berg: j.vdberg@u-centraal.nl Kernbegrippen: Buurtbemiddeling Utrecht, Utrechtse Piramidemodel, Extreme woonoverlast, coaching (buren en bemiddelaars), empowerment, burgerparticipatie, CCV, samenwerkingspartners, wooncorporaties, gemeente, politie. De heer Makiri Mual: m.mual@vmsz.nl / makiri.mual@prisma-praktijk.nl Kernbegrippen: beleidsadvisering, mediation, mediation in strafzaken, politiepilot, VMSZ, motie Recourt c.s., rechterlijke macht, OM, ZSM-tafel, mediationbureau, systeemaanpak, multiculturele conflicten ( ) J + M